Lessenplan C2C, dé duurzame oplossing? (gebaseerd op lessen van 50 minuten) Les 1 en 2: Bekijken van de DVD Afval is Voedsel (Vpro Tegenlicht 6 oktober 2006) Maken van de verwerkingsopdrachten. De DVD duurt 50 minuten en zal dus bij een les van 50 minuten in tweeën moeten worden geknipt. Huiswerkopdracht: Zoek een (kranten)bericht dat over een milieuprobleem gaat waar jij je bezorgd over maakt. Leg in de klas uit waarom je het hebt gekozen. Les 3: Lezen van de brochure Cradle to Cradle, dé duurzame oplossing? Doe de mini-enquête. Huiswerkopdracht: Doe de mini-enquête bij iemand in je omgeving. Het is natuurlijk nog beter als je het boek Afval is Voedsel leest. Overleg dit met je docent. 1
Les 4 (optioneel): Lees het artikel Oceaan vol plastic troep.(volkskrant 26 juli 2008) Klassendiscussie over de statements: 1. Zo n plastic eiland, daar heeft toch niemand last van, hier maak ik me absoluut geen zorgen over. 2. Ik denk nu wel drie keer na voordat ik nieuwe plastic slippers koop. 3. Er moet een internationaal fonds worden opgericht om dit plastic eiland zo snel mogelijk op te ruimen. 4. Ik start vandaag nog een actiegroep die deze rotzooi uit zee gaat vissen. Les 5: Opstart werkstuk Het is aan de docent hoe hij/zij dit organiseert. De leerlingen kunnen in groepen werken of individueel. Cradle to Cradle kan vanuit veel hoeken worden benaderd. Uit de volgende onderwerpen kan een keuze gemaakt worden, maar een eigen invulling kan natuurlijk ook. 2
Onderwerpen voor de eindopdracht: I. C2C en economie. Volgens de Cradle to Cradle filosofie gaan economische groei en ecologie hand in hand. Diverse bedrijven (ook in Limburg) hebben inmiddels aangetoond dat dit ook zo is. Het werkstuk zou kunnen gaan over de volgende vragen: 1. Leg uit hoe volgens het Cradle to Cradle denken economische groei mogelijk is zonder het milieu schade te berokkenen. 2. Lees het artikel Dichtbij huis produceren is goedkoop (Volkskrant 8 augustus 2008) en leg uit hoe dit past binnen de Cradle to Cradle filosofie. 3. Ga zelf op onderzoek uit. Zoek een bedrijf dat produceert volgens de Cradle to Cradle filosofie en zoek uit of zij inderdaad in staat zijn winst te maken. (CNME kan helpen met de contacten). Beschrijf welk product er wordt gemaakt, waar zij dit afzetteen, hoe ze het op de markt zetten, hoe de markt reageert en de problemen die ze tegenkomen. 4. Voor het echte C2C experiment: bedenk zelf een bedrijfsconcept volgens de C2C gedachte. 3
II. Cradle to Cradle en design / architectuur. Ontwerpen speelt binnen Cradle to Cradle een centrale rol. Bij het ontwerp bepalen wij al of het product later, als het niet meer nodig is, niet als afval op de afvalberg terecht komt. Het ontwerp bepaalt of het product weer terug kan keren in de natuur, of gedemonteerd kan worden en naar de fabriek gestuurd, waar het weer tot een nieuw product kan worden gemaakt. 1. Leg uit waarom het ontwerp binnen de Cradle to Cradle filosofie zo belangrijk is. 2. Zoek uit aan welke eisen een Cradle to Cradle product moet voldoen. 3. Maak een inventarisatie van Cradle to Cradle producten die al bestaan en beschrijf ze kort. 4. Kies een onderwerp binnen de C2C ontwerpwereld dat jou aanspreekt: meubels, kleding, verpakkingsmateriaal, verlichting, wc-papier, verzorgingsproducten, schoonmaakmiddelen. Beschrijf dit product en vertel hoe het voldoet aan de C2C uitgangspunten. 5. Zoek contact met een ontwerper / fabrikant die werkt volgens het C2C principe. Beschrijf het product, de werkwijze van de ontwerper / fabrikant en zoek uit in hoeverre de werkwijze echt C2C is. 6. Voor het echte C2C experiment: ontwerp zelf een product dat voldoet aan de C2C uitgangspunten. Geef je fantasie de ruimte en bedenk waar de wereld van morgen op zit te wachten. 4
In de architectuur dient de natuur als voorbeeld en inspiratie voor het ontwerp van huizen en andere gebouwen. Gebouwen worden gemaakt van duurzame materialen, zijn energie neutraal, of leveren zelfs energie, lozen geen vuil afvalwater en nemen CO2 op. Kan dat allemaal? 1. Leg uit waarom architectuur binnen de Cradle to Cradle filosofie zo belangrijk is. 2. Zoek uit aan welke eisen een Cradle to Cradle gebouw moet voldoen. 3. Zoek voorbeelden van C2C gebouwen die al bestaan en beschrijf ze kort. 4. Zoek contact met een architect die volgens de Cradle to Cradle gedachte werkt, dan wel probeert te werken (CNME kan ondersteunen) en ondervraag hem / haar naar zijn / haar bevindingen. 5. Voor het echte C2C experiment: Ontwerp het huis van de toekomst. Volgens het Cradle to Cradle principe natuurlijk. Gebruik je fantasie: hoe ziet, in jouw visie het huis in 2020 eruit? 5
III. Cradle to Cradle en techniek. Nieuwe technieken zijn van grote betekenis voor de uitvoerbaarheid van de Cradle to Cradle filosofie. Grondstoffen als olie en aardgas, metalen en mineralen raken uitgeput. Er zal een groter beroep moeten worden gedaan op windenergie en zonne-energie. Wat betekent dat voor onze auto s, verwarming, energie, huishoudelijke apparaten? Maar ook de kennis van de chemicus is hard nodig. Hoe zorgen wij ervoor dat kinderen in de toekomst niet meer met giftig speelgoed spelen en dat onze kleding milieuvriendelijk kan worden geverfd? 1. Leg uit waarom techniek en chemie binnen de Cradle to Cradle filosofie zo belangrijk zijn. 2. Zoek voorbeelden waar technische ontwikkelingen al een bijdrage leveren aan het uitvoeren van de Cradle to Cradle filosofie. 3. Zoek contact met een deskundige en zoek uit hoe hij / zij binnen zijn / haar vakgebied bezig is met de uitwerking van de Cradle to Cradle filosofie. (CNME biedt ondersteuning bij het leggen van contacten) 4. Voor het echte C2C experiment: doe je eigen C2C uitvinding, hoe verwarm ik mijn huis zonder olie of gas, hoe verf ik mijn T-shirt zonder chemische toevoegingen, krijg ik mijn brommer zonder benzine aan de praat, hoe rijdt de auto van de toekomst, hoe. Gebruik je fantasie. The sky is the limit! 6
IV Cradle to Cradle en gezondheid De mens staat centraal in de Cradle to Cradle filosofie. Hij / zij moet gelukkig kunnen leven in een gezonde omgeving. Water, lucht en bodem zijn schoon. Een belangrijke manier om gezond te blijven is gezonde, eerlijke voeding. Maar wat houdt dat eigenlijk in? 1. Leg uit waarom gezonde en eerlijke voeding binnen Cradle to Cradle een belangrijke rol speelt. 2. Bekijk de DVD Our daily bread (verkrijgbaar via CNME) en schrijf een reactie op deze documentaire. 3. Zoek informatie over de biologische landbouw en veehouderij. Wat is het verschil met de gangbare landbouw en veehouderij? Waarom kiezen ze voor de biologische bedrijfsvoering? Welke problemen komen ze tegen? Hoe zetten ze hun producten op de markt? Wat vind je er zelf van? 4. Zoek contact met een biologische agrariër of veehouder uit de regio en zoek uit hoe hij / zij binnen de landbouwsector bijdraagt aan het uitvoeren van de Cradle to Cradle filosofie. 5. Voor het echte Cradle to Cradle experiment: bedenk een product, bedrijf, restaurant, reclame oid waarmee je mensen laat kennismaken met biologische producten die goed zijn voor hun eigen gezondheid, maar ook die van de dieren en het milieu. 7
Vakoverstijgende ideeën: 1. Ontwerp een T-shirt met een tekst die mensen oproept milieuvriendelijk / Cradle to Cradle te leven. Het T-shirt zelf moet natuurlijk voldoen aan de C2C uitgangspunten. 2. Maak een songtekst / rap die mensen oproept milieuvriendelijk te leven. 3. Ontwerp een poster die mensen oproept milieuvriendelijk te leven. Wel van C2C materialen, graag. 4. Maak een film waarin je een C2C product promoot. 5. Maak een interview met een vooraanstaand politicus waarin je hem / haar ondervraagt over mogelijkheden van C2C binnen de stad, de provincie of Nederland. Werk dit uit tot een artikel in de (school)krant. 6. Verdiep je in de wereld van het recyclen. Wat gebeurt er met de fles die je in de glasbak gooit? Wordt hier het C2C principe al toegepast, of is er nog een lange weg te gaan? In samenwerking met recycling bedrijf Van Gansewinkel onderzoek je de wereld van het glas. 7. En alles wat je zelf aan creatieve C2C- ideeën weet te verzinnen. De beste werkstukken, projecten, ideeën kunnen worden tentoongesteld / gepresenteerd tijdens de Cradle to Cradle tentoonstelling die in Centre Céramique zal plaatsvinden in de maanden december, januari en februari. 8