Pda speurtocht: Enkhuizen duurzaam?!
|
|
- Thijmen Verbeek
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Pda speurtocht: Enkhuizen duurzaam?! Wat is duurzaam? Duurzaam betekent letterlijk dat iets lang kan blijven bestaan. En tegenwoordig wordt er vooral mee bedoeld dat de aarde lang kan blijven bestaan. Iets is duurzaam als het nu en in de toekomst geen schade toebrengt aan de aarde, het milieu of aan andere mensen. (uit Bas van Lier: 'Hoeveel papier gaat er in een boom', p. 72). Lesbrief voor docent - groep 7/8 Enkhuizen, 2012
2 Pda speurtocht: Enkhuizen duurzaam?! Inleiding Leerlingen in groep 7 en 8 van het basisonderwijs gaan in de binnenstad van Enkhuizen op pad met een handcomputer (PDA), waarop ze routeaanwijzingen, informatie, vragen en opdrachten in beeld krijgen. De leerlingen ontdekken hoe duurzaam Enkhuizen is, door opdrachten te maken en vragen te beantwoorden en informatie te verwerken. De eindopdracht is gericht op de vraag hoe we kunnen realiseren dat Enkhuizen duurzamer wordt. Het gaat daarbij vooral om de vraag welke bijdrage de leerlingen zelf kunnen leveren aan een schone, veilige en milieuvriendelijke leefomgeving en leefstijl. Leerdoelen - Leerlingen weten wat duurzaamheid is. - Leerlingen komen in aanraking met verschillende aspecten van duurzaamheid. - Leerlingen kunnen aangeven hoe duurzaam Enkhuizen is en hoe Enkhuizen duurzamer kan worden? - Leerlingen denken na over de duurzaamheid van hun eigen leefstijl. Thema Het thema van de speurtocht is Enkhuizen duurzaam. We hebben het dan over een stad of leefomgeving die schoon, veilig, mooi, gezond, prettig en eerlijk is. Een stad die rekening houdt met mensen en natuur hier en elders in de wereld; en niet alleen nu, maar ook met het oog op de toekomst. Bij de uitwerking van het thema komen negen onderwerpen aan bod: 1. Afvalinzameling 2. Biologisch is dat logisch? 3. Eerlijke handel 4. Geef afval een tweede leven 5. Gezond leven 6. Groene (speel)ruimte in de stad 7. Verlichting op straat en in huis 8. Vervoer naar de stad 9. Zwerfafval Voor elk onderwerp is een eindopdracht geformuleerd. Laat uw leerlingen alleen of in tweetallen een onderwerp kiezen waarvoor ze deze opdracht maken. Voor de uitwerking van de opdracht kunnen ze denken aan de volgende werkvormen: - het schrijven van een artikel over duurzame projecten in Enkhuizen en wat er (nog) beter kan; - het maken van een promotieposter om iets te stimuleren; - het bedenken van een nieuw ontwerp of een uitvinding om duurzaamheid te stimuleren, bijvoorbeeld een slimme afvalbak; - het schrijven van een advies naar de gemeente om Enkhuizen duurzamer te maken. Wij ontvangen deze uitwerkingen graag bij MEC De Witte Schuur om ze vervolgens te bundelen en te overhandigen aan de gemeente Enkhuizen.
3 Onderwerp 1: Afvalinzameling Afvalscheiding is belangrijk, omdat het afval dan recycled kan worden. Recyclen betekent opnieuw gebruiken. Oud glas wordt nieuw glas, tuinafval wordt compost en oude autobanden worden nieuwe banden. Lege batterijen kun je inleveren bij een inzamelton. Ze mogen zelfs niet in de vuilnisbak, omdat er schadelijke stoffen in zitten. Vrachtwagens halen de batterijen uit de inzameltonnen op en brengen ze naar een sorteerfabriek. Omdat in elke batterij andere stoffen zitten, worden ze eerst gesorteerd voor ze naar de recyclingfabriek gaan. In de recyclingfabriek halen ze staal, lood, kwik en zilver uit de batterijen. Deze metalen worden gebruikt om nieuwe batterijen, pannen of zelfs auto s mee te maken. Het slimme van recyclen is dat er minder nieuwe grondstoffen nodig zijn. Hoe zou je het gescheiden inzamelen van afval kunnen stimuleren? Wat kan de gemeente doen, wat de school en wat jijzelf? Onderwerp 2: Biologisch is dat logisch? Veel kleding wordt gemaakt van katoen, bijvoorbeeld spijkerbroeken. Er is veel water nodig om katoen te telen. Voor één spijkerbroek is ongeveer liter water nodig. Alleen al om katoen te telen. Dat is erg veel. Ook worden er ook veel chemische middelen gebruikt in de katoenteelt om met name rupsen in de planten te bestrijden. Tegenwoordig is er ook kleding te koop, die gemaakt is van biologische katoen. Dat betekent dat er bij de teelt van katoen geen gebruik is gemaakt van bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Vaak heeft deze kleding een speciaal keurmerk, waarmee aangegeven wordt dat het is gemaakt van biokatoen. Het is de vraag of mensen hier op letten als ze kleding kopen? Hoe kun je stimuleren dat er meer biologische producten worden gekocht? Wat kan de gemeente doen, wat zou de school kunnen doen en wat kan jijzelf doen? Onderwerp 3: Eerlijke handel Fair trade is engels voor eerlijke handel. Eerlijke handel betekent dat producenten in ontwikkelingslanden een eerlijke prijs krijgen voor hun product. En dat de omstandigheden waarin zij werken goed zijn. Dus geen kinderarbeid en geen extreem lange werkdagen, maar wel een goed loon voor het werk. En natuurlijk ook aandacht voor milieuvriendelijke productieprocessen. Door een fairtrade product te kopen, draag je bij aan de vooruitgang van mensen die het een stuk minder goed hebben dan wij. Verwerkingsopdracht Op welke wijze kan je in de gemeente of op school fair trade promoten. Probeer een korte, ludieke actie te bedenken, zoals bijvoorbeeld een bananenfeest met fair trade bananen.
4 Onderwerp 4: Geef afval een tweede leven Iedere dag produceren we per persoon anderhalve kilo afval. Ongeveer de helft wordt gescheiden ingezameld voor hergebruik. De rest gaat naar de huisvuilverwerkingscentrale. Ook al is de afvalverwerking in Nederland goed geregeld, het is voor het milieu beter om minder weg te gooien. Anders omgaan met afval, bijvoorbeeld door afval een tweede leven te geven. Sommige spullen die je zelf niet meer gebruikt, zijn misschien nog wel bruikbaar voor andere mensen. Denk bijvoorbeeld aan boeken, speelgoed, een oude stoel of te klein schoenen. Minder weggooien kun je ook bereiken door minder afval te produceren. Bekijk op school eens wat er allemaal in de prullenbak verdwijnt. Hoe zou je er met de klas voor kunnen zorgen dat er minder afval is om in de prullenbak te gooien. Misschien kun je dit idee uitwerken tot een advies aan de gemeente of aan andere scholen. Onderwerp 5: Gezond leven Duurzaam leven gaat ook over gezond leven. Groenten en fruit zitten vol met waardevolle vitamines en voedinsgvezels. Wie elke dag genoeg en verschillende soorten groenten en fruit eet, blijft gezonder en fitter. In deze tijd van het jaar komen er veel verse groenten en fruitsoorten uit de eigen streek. De groenteboer probeert zoveel mogelijk producten uit de eigen streek te verkopen. Want waarom zou je bloemkool uit Spanje halen, als ze ook hier op het land worden geteeld? Zoek uit welke producten thuishoren in West-Friesland, oftewel streekproducten zijn. Op welke wijze kan de gemeenten, de school of jij ervoor zorgen dat we meer streekproducten eten. Onderwerp 6: Groene (speel)ruimte in de stad Het Wilhelminaplantsoen is een mooie groene omgeving in de binnenstad van Enkhuizen. Het is niet alleen prettig voor de mensen in Enkhuizen, maar ook voor de vele vogels, insecten en andere dieren die in het park leven. Verder is een stukje groen belangrijk voor de luchtkwaliteit en vochtbalans in de stad. Buiten spelen is niet alleen leuk, maar ook gezond. Elk kind heeft recht op een veilige speelplaats waar hij of zij zich kan ontplooien en uitleven. Kinderen van 4 tot 10 kunnen in Enkhuizen heerlijk spelen in Speeltuin Kindervreugd. Is er voldoende speelruimte in de binnenstad voor kinderen van jullie leeftijd? Bedenk een plan voor een (groene) speelplek in de binnenstad voor jullie leeftijdsgenoten.
5 Onderwerp 7: Verlichting op straat en in huis In Enkhuizen zien we verschillende soorten straatverlichting. In de meeste straatlantaarns zitten PLlampen. Dit is een insteeklamp die te vergelijken is met een TL-buis. Deze is behoorlijk zuinig met energie. De nostalgische masten zijn door de gemeente bewust gekozen vanwege hun uitstraling. Door de vorm van deze masten geven de lampen die erin zitten vrij veel licht. Hierdoor kon de gemeente minder masten plaatsen, terwijl de lichtopbrengst gelijk bleef. Minder lampen = minder stroomverbruik = minder uitstoot van CO2. Oftewel SLIM bezig. Consumenten kunnen lampen kopen in deze lampenzaak. Ze verkopen de nieuwste generatie lichtbronnen. Dan hebben we het over spaarlampen, led- en tl-verlichting. Op welke wijze zou de gemeente, de school of jijzelf (nog) slimmer om kunnen gaan met verlichting? Onderwerp 8: Vervoer naar de stad Je kunt met de auto, de bus of met de fiets naar de binnenstad van Enkhuizen. Eén van de slimste manieren van vervoer naar de binnenstad van Enkhuizen is de fiets. Je kunt je er snel en gemakkelijk mee verplaatsen EN het is vriendelijk voor het milieu, omdat je met de fiets geen CO2 uitstoot. Een klein minpuntje van de fiets is dat je niet mag fietsen in de winkelstraat. Die fiets moet je dus ergens kwijt. De meeste winkels hebben een bordje in de etalage geen rijwielen plaatsen. Gelukkig heeft de gemeente een fietsenstalling aangelegd om het parkeren van fietsen te verbeteren en daarmee ook het fietsen naar de binnenstad te stimuleren. Maar werkt het ook? Hoe zou het gebruik van de fietsenstalling gestimuleerd kunnen worden? Wat kan de gemeente doen of hoe kan jij de inwoners van Enkhuizen stimuleren om de stalling te gebruiken? Onderwerp 9: Zwerfafval Een opgeruimde omgeving is prettig en veilig voor mens en dier. Daarom is het belangrijk dat we allemaal ons eigen afval opruimen. Zwerfafval is afval dat mensen bewust of onbewust weggooien of bijvoorbeeld achterlaten bij een bankje. Het bestaat voor het grootste deel uit verpakkingen van eten en drinken, sigarettenpeuken (2j) en kauwgom (20j). Veel mensen ergeren zich eraan! Het staat rommelig, trekt ongedierte aan en is slecht voor het milieu. De natuur ruimt dit afval niet zomaar op. Om een enorme berg afval te voorkomen, rijden reinigingsauto s rond en worden er afvalbakken neergezet. Helaas belandt toch nog te veel afval op straat. Het kost veel geld om dat op te ruimen. Hoe zou jij ervoor kunnen zorgen dat mensen minder afval op straat of in de natuur gooien? Wat kan de gemeente doen, wat zou de school kunnen doen en wat kan jijzelf doen?
Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje
AFVAL Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje Zoek meer informatie op de computer en bekijk filmpjes over het onderwerp (achterin deze lesbrief staan websites en links voor filmpjes) Overleg
Nadere informatiehandleiding 1. Inleiding 2. Achtergrondinformatie
handleiding 1. Inleiding www.twentezonderafval.nl is een website voor groep 1 tot en met 8 over het gescheiden inzamelen van afval in Twente. Op deze website ontdekken de leerlingen hoe ze hun afval zoveel
Nadere informatieAntwoordkaart Denkopdrachten.
Antwoordkaart Denkopdrachten. voor de leerling groep 5 8 Letter: Opdracht 1. Omcirkel het stukje afval en trek een lijn naar de tijd die het duurt vóór het afval is vergaan. Opdracht 2. Opdracht A. Omcirkel
Nadere informatieHand-out digiboard presentatie
Hand-out digiboard presentatie Bij werkboekje Groepen 6, 7 en 8 basisonderwijs Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 In Rivierenland zamelt AVRI afval in. Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 Opdracht 2 Woordweb
Nadere informatieDe zin van afvalscheiding
De zin van afvalscheiding (...en de onzin die u wel eens hoort)...alles gaat toch op één hoop... Hoe zit het écht? z.o.z. Gescheiden afval blijft gescheiden Gescheiden afval blijft gescheiden Alles wat
Nadere informatieWij zijn een Mooi Schoon school
Wij zijn een Mooi Schoon school Lesbrief groepen 4, 5 en 6 WIJ ZIJN SUPPORTER VAN MOOI SCHOON Lesbrief groepen 4, 5 en 6 Onderwerp: Zwerfvuil. Doelgroep: Groepen 4, 5 en 6. Lesdoel: Inhoud: Tijdsduur:
Nadere informatieWie weet wat Avri doet?
Opdracht 1 Welkom Wie weet wat Avri doet? Opdracht 1 antwoord Welkom Wie weet wat Avri doet? In Rivierenland zamelt Avri afval in. Opdracht 2 Woordweb Als je het woord afval hoort, waar denk je dan aan?
Nadere informatieI LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK?
I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK? Hoi, ik ben Maarten Milieu. Ik werk voor Cyclus en haal bij jou thuis het afval op. De ene dag leeg ik groene minicontainers met een zijlader. De andere dag zie je me zakken
Nadere informatieinhoud blz. Inleiding 1. De afvalberg 2. Soorten afval 3. Vier belangrijke stappen 4. Voorkomen 5. Opnieuw gebruiken 6. Afval als bran dstof
Afval inhoud blz. Inleiding 3 1. De afvalberg 4 2. Soorten afval 5 3. Vier belangrijke stappen 7 4. Voorkomen 8 5. Opnieuw gebruiken 9 6. Afval als bran dstof 11 7. Naar de stortplaats 12 8. Filmpjes 14
Nadere informatieMilieu: pictogrammen KWALIFICATIE DETAILHANDEL
KWALIFICATIE DETAILHANDEL Milieu: pictogrammen Milieuvriendelijk ondernemen (mvo) is een trend in de detailhandel. Het doel van milieuvriendelijk ondernemen is dat een bedrijf rekening houdt met het effect
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES
AAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES INLEIDING Aandacht voor zwerfafval en recycling in één les Rondslingerend afval is een bron van ergernis voor volwassenen én kinderen. Met dit lesmateriaal
Nadere informatieGrondstof voor een beter milieu
Afval is Grondstof voor een beter milieu ISO-14001 Haal meer uit afval Gescheiden inzameling De Gewestelijke Afvalstoffen Dienst (GAD) zorgt voor het inzamelen van het huishoudelijk afval in Gooi en Vechtstreek.
Nadere informatieGROEP 5 EN 6 HOEZO AFVAL?
GROEP 5 EN 6 Daar zit veel moois in! DIA 1 Doelen van deze les: Je leert op welke manieren je afval opnieuw kunt gebruiken. Je leert wat een circulaire economie is. Je bedenkt hoe je minder afval kunt
Nadere informatie1. Ga naar buiten bij de parkeerplaats en verzamel bij de afvalcontainers. Opdracht: Teken de afvalbakken na en schrijf erbij welk afval erin
1. Ga naar buiten bij de parkeerplaats en verzamel bij de afvalcontainers. Opdracht: Teken de afvalbakken na en schrijf erbij welk afval erin verzameld wordt. 2. Maak het puzzelblad over afvalscheiding
Nadere informatieGROEP 7 EN 8 HOEZO AFVAL?
GROEP 7 EN 8 Daar zit veel moois in! DIA 1 Doelen van deze les: Je leert op welke manieren je afval opnieuw kunt gebruiken. Je leert wat een circulaire economie is. Je bedenkt hoe je minder afval kunt
Nadere informatieWat weet jij over biologisch en over de bodem?
Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant
Nadere informatieAfval vroeger en nu. Naam: Vroeger was alles anders. De mensen leefden heel primitief. Dat heb je gezien in het filmpje van Schooltv.
Afval vroeger en nu Naam: Vroeger was alles anders. De mensen leefden heel primitief. Dat heb je gezien in het filmpje van Schooltv. 1. Wat betekent primitief? 3 antwoorden zijn goed. eenvoudig simpel
Nadere informatieConsumeren en milieu vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 March 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73805 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieMaak eerst een aantal schetsen van het bord over welk verbod voor welk soort afval. Kies binnen de groep er één uit en werk deze in het groot uit
2 Maak verbods borden Maak ter grote van het karton een soort verkeersbod tegen het dumpen van afval. Aantal regels waar dit aan moet beantwoorden: Groot met signaal kleuren (Rood) Geen tekst Eenvoudige
Nadere informatieFAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade
Wat is Fairtrade EERLIJKE HANDEL STAAT VOOROP KEURMERK INTERNATIONALE SAMENWERKING HANDEL GEMEENTE DUURZAAMHEID Een beter leven Veel boeren en arbeiders in arme landen (ook wel ontwikkelingslanden ) hebben
Nadere informatieVeelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal
Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal Inhoud Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal... 1 1. Algemeen... 2 Waarom kiest de gemeente Berg en Dal voor anders afval inzamelen?...
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 1-2-3
AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 1-2-3 INLEIDING Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval in de klas extra tot
Nadere informatieRespons Van de 779 benaderde panelleden hebben 544 de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 70%.
Inleiding Keuze voor de toekomst: inzameling van afval De gemeente Oss moet de komende jaren besparen. Ook het inzamelen van huishoudelijk afval moet slimmer en goedkoper worden. Uit het oogpunt van duurzaamheid
Nadere informatieGROEP 7 EN 8 AFVALSCHEIDEN!
GROEP 7 EN 8 AFVALSCHEIDEN! Hoe en waarom? DIA 1 Doelen van deze les: Je leert welke soorten afval er zijn en waar je deze moet weggooien. Je leert waarom afvalscheiding belangrijk is. Je leert wat grondstoffen
Nadere informatieDoe je spreekbeurt over afval en Attero COLA
Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Kinderen die een spreekbeurt willen geven Wat een goed idee! Je wilt je spreekbeurt houden over afval, afvalscheiding of recycling. Een super interessant onderwerp
Nadere informatieDoe je spreekbeurt over afval en Attero COLA
Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Kinderen die een spreekbeurt willen geven Waar op de wereld wordt het afval nog verwerkt op de manier van vroeger? Wat een goed idee! Je wilt je spreekbeurt
Nadere informatieLesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID
Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.
Nadere informatieDuur van de les Introductie (woordweb) Praatplaat, video en werkblad: Afsluiting (bespreking)
Groen & Geld Groep 7 en 8 Thema: Handel Les 2 Groene energie Organisatie Dit heeft u nodig Woordweb Praatplaat Video Digitaal schoolbord of computers Werkbladen Duurzaamheid Pen of potlood Internet Duur
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN 4-6 jaar
AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN INLEIDING Onderdeel van de website Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval extra tot leven te brengen. Alle
Nadere informatieDOE MEE! Afval scheiden. Dat scheelt een hoop
DOE MEE! Afval scheiden. Dat scheelt een hoop Ook u kunt nog veel kilo s scheiden Veel Amsterdammers scheiden hun afval al. De een wat meer, de ander wat minder. Toch komt er nog steeds veel herbruikbaar
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 7-8
AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 7-8 INLEIDING Onderdeel van de website Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval extra tot leven te brengen.
Nadere informatieVan afval naar grondstof. Informatie en tips over GFT scheiden
Van afval naar grondstof Informatie en tips over GFT scheiden Korte berichten Circulaire economie: Van Afval Naar Grondstof De Rijksoverheid heeft met de gemeente in Nederland afgesproken dat in 2020 maximaal
Nadere informatieDoe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 1-2-3
Doe-opdrachten Aan de slag met afval Groep 1-2-3 > Inleiding Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn drie doe-opdrachten die erop zijn gericht om de thema s zwerfafval en afval scheiden,
Nadere informatieJouw ecologische voetstap
Jouw ecologische voetstap Een project van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem Najaar 16 Doelgroep: basisonderwijs: groepen t/m 8 Jaargetijde: najaar/ winter Plaats: op school. Dit project is een voorbereiding
Nadere informatieVertaling Aardrijkskunde Afval en energie
Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling door een scholier 1337 woorden 2 juni 2004 5,8 76 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde AFVAL EN ENERGIE Energie Het is heel moeilijk te zeggen wat energie
Nadere informatieMeer doen met minder afval: wat heeft u daarvoor nodig?
Meer doen met minder afval: wat heeft u daarvoor nodig? In Nederland, en zeker ook in Het Hogeland, produceren we veel huishoudelijk afval. 200 kilo per persoon per jaar... dat is veel. Een stuk meer dan
Nadere informatieInhoudsopgave. Inhoud van de leskist
Inhoudsopgave Inhoud van de leskist... Inleiding... Leerdoelen... Opbouw van de les 1. Voorbereiding voor de leerkracht... 2. Introductie Brief van de jutter... 3. Veldwerk in de schoolomgeving Afval jutten...
Nadere informatieAfval is waardevol! Toolkit afvalscheiden. informatiedocument. klaar voor de grondstoffenrevolutie
Afval is waardevol! Toolkit afvalscheiden informatiedocument klaar voor de grondstoffenrevolutie de aarde ziet er niet meer uit als in atlassen en op wereldbollen Met een steeds grotere wereld bevolking
Nadere informatieKopen en milieu vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/73704
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 March 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73704 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieLees je mee? Blaffende agent en andere bijzondere verhalen. werkbladen om methodisch en thematisch te werken aan leesbeleving
Lees je mee? Blaffende agent en andere bijzondere verhalen werkbladen om methodisch en thematisch te werken aan leesbeleving 2013 De Stiep Educatief Werkbladen bij de boeken voor het project Taal voor
Nadere informatielesprogramma Duurzaamheid les 1: maken Cradle to Cradle uitgelegd voor kinderen
lesprogramma les 1: maken lesprogramma 4 lessen over duurzaamheid: Les 1: Maken Les 2: Gebruiken Les 3: Hergebruiken Les 4: Eindopdracht lesprogramma lesprogramma Les 1: Maken Hoe word ik een flesje water?
Nadere informatieVerkiezingsprogramma. in eenvoudige taal
Verkiezingsprogramma in eenvoudige taal Inhoudsopgave Voorwoord bladzijde 2 De Noordoostpolder bladzijde 4 Belangrijke punten bladzijde 6 Een eerlijke gemeente bladzijde 7 Goede zorg bladzijde 9 Rust op
Nadere informatieMijn kledinggebruik. Succes! Dit gedeelte gaat over het kopen van kleding.
Mijn kledinggebruik Wellicht weet je al dat verschillende aspecten van kleding slecht zijn voor het milieu. In deze opdracht gaan we bekijken op welke manier jij zelf je steentje bij kan dragen aan het
Nadere informatieAfval scheiden. Yvonn van de Grootevheen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/75826
Auteur Yvonn van de Grootevheen Laatst gewijzigd 25 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/75826 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES
AAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES INLEIDING Aandacht voor zwerfafval en recycling in één les Rondslingerend afval is een bron van ergernis voor volwassenen én kinderen. Met dit lesmateriaal
Nadere informatieDe kritische consument
De kritische consument Inleiding Om producten te kunnen maken heb je grondstoffen nodig. Mensen werken met deze grondstoffen en maken er producten van die we consumeren. Een ondernemer is tevreden als
Nadere informatieResultaten onderzoek digitaal burgerpanel afvalscheiding en afvalinzameling
Resultaten onderzoek digitaal burgerpanel afvalscheiding en afvalinzameling In de periode van 12 januari tot en met 31 januari 217 is een vragenlijst over afvalscheiding uitgezet onder de leden van het
Nadere informatieLesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID
Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - HAVO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.
Nadere informatieLesbrief voor onderbouw
Lesbrief voor onderbouw SWEEPDREAMS Acrobatisch veegspektakel In deze nieuwste voorstelling van duo Gi-Jo vegen twee wereldvegers de wereld schoon. Terwijl zij hun werk doen, verliezen ze zich in hun fantasie.
Nadere informatieHoofdstuk 17. Afval en milieu
Hoofdstuk 17. Afval en milieu Samenvatting Leiden heeft een Milieustraat aan de J.C. Rijpstraat. Vergeleken met voorgaande jaren is de bekendheid hiervan verder toegenomen, het gebruik is vergelijkbaar
Nadere informatieDoe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 7-8
Doe-opdrachten Aan de slag met afval Groep 7-8 > Inleiding Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn drie doe-opdrachten die erop zijn gericht om de thema s zwerfafval en afval scheiden, in
Nadere informatieDagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?
Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je
Nadere informatieBeste docent, Hartelijke groet, Krista te Brake, Projectleider educatie Ja Natuurlijk Annabelle Zegers, Assistent educatie Ja Natuurlijk
Beste docent, Voorafgaand aan het museumbezoek aan Ja Natuurlijk en de eventuele workshops vragen wij u om uw leerlingen voor te bereiden. De voorbereiding vraagt 1 lesuur (de film duurt 14 minuten). Film
Nadere informatieWaarom doen we het ook alweer?
Apart inzamelen van gft-afval Als Vereniging Afvalbedrijven stimuleren we dat al het afval in Nederland op de juiste manier wordt verwerkt. Hierbij houden we rekening met het milieu en de kosten. De meest
Nadere informatieAfval Anne en de Sorteerbrigade
Afval Anne en de Sorteerbrigade Verhaal ontwikkeld voor educatieproject Afval groep 3 School en Cultuur Veenendaal 2014 Geschreven door: Sanne Heymann Tekeningen door: Sjoerd Kreijns Dit is Afval Anne.
Nadere informatieDOCENTEN HANDLEIDING. Groepen 7 & 8 van het basisonderwijs
DOCENTEN HANDLEIDING Groepen 7 & 8 van het basisonderwijs INHOUDSOPGAVE Inleiding... p. 3 Opzet lesprogramma... p. 4 Leerdoelen... p. 5 Les 1 Wat is afval?... p. 6 Les 2 Afvalscheiding en recycling...
Nadere informatieHet nieuwe inzamelen: de rest is afval
Het nieuwe inzamelen: de rest is afval Beste bewoner(s) van de Werven, Elk huishouden, groot of klein, produceert afval. Wij gooien allemaal etensresten, oud papier, lege flessen en nog veel meer weg.
Nadere informatieAuteur: Bernadette Theulet-Luzie Uitgeverij: Casterman ISBN10: ISBN13:
over afval Groep 7/8 Recycleren: knutselen met kringloopmateriaal Stap voor stap wordt uitgelegd hoe je met kringloopmateriaal kunt knutselen. Voorzien van gekleurde tekeningen. Vanaf ca. 8 jaar. : Bernadette
Nadere informatieVeel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017
Veel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017 De nieuwe inzamelwijze gaat in vanaf september 2017. Tot die periode gelden de huidige inzamelregels Waarom afval scheiden 1. Ik heb een brief
Nadere informatieStadsenquête Leiden 2001
Hoofdstuk 9. Milieu Samenvatting De Milieustraat is een (vrij nieuwe) voorziening waar bewoners zich kunnen ontdoen van hun grof huishoudelijk afval. Ruim twee op de tien Leidenaren heeft hier al eens
Nadere informatieGrafiek 15.1a Bekendheid met en bezoek aan kringloopwinkel Het Warenhuis, in procenten 47% 57% 0% 25% 50% 75% 100%
15 AFVALINZAMELING EN KRINGLOOPWINKEL Om het scheiden en hergebruik van huishoudelijk restafval te stimuleren, wordt regelmatig onderzocht hoe de bewoners van Leiden met hun afval omgaan. Het is inmiddels
Nadere informatieVeiligheid. Dragen we dramaschoenen. Werken we tijdens Rots en Water op blote voeten
In het dramalokaal In het dramalokaal In het dramalokaal. Dragen we dramaschoenen Werken we tijdens Rots en Water op blote voeten Bevinden we ons alleen daar waar de docent zegt dat we mogen zijn Gaan
Nadere informatieHoofdstuk 13. Afval en milieu
Hoofdstuk 13. Afval en milieu Samenvatting Negen op de tien Leidenaren is bekend met de kringloopwinkel Het Warenhuis en bijna vier op de tien is er in het afgelopen jaar geweest. Na een stijging in de
Nadere informatieHandleiding Introductieles vmbo/havo/vwo Zwerfafval onder de loep
Handleiding Introductieles vmbo/havo/vwo Zwerfafval onder de loep Werkvorm: na de klassikale introductie waarin voorkennis wordt geactiveerd, verdiepen de leerlingen zich aan de hand van opdrachten op
Nadere informatieLessenplan C2C, dé duurzame oplossing?
Lessenplan C2C, dé duurzame oplossing? (gebaseerd op lessen van 50 minuten) Les 1 en 2: Bekijken van de DVD Afval is Voedsel (Vpro Tegenlicht 6 oktober 2006) Maken van de verwerkingsopdrachten. De DVD
Nadere informatie1 8 JUL Maatschappelijk jaarverslag. Samen ambities waarmaken INGEKOMEN
Dar NV IN19.04788 A Kanaalstraat 401 Postbus 316 6500 AH Nijmegen T0Ĩ4-371 6000 F024, 371 60 80 lwww.dar.nl Einfo@dar.nl /BAN NL89INGB0681595981 B/C INGBNL2A Kv/f 09109332 BTWNL 8241.45.367.B.01 Gemeente
Nadere informatieHieronder vindt u antwoorden op de meest gestelde vragen in de volgende categorieën:
Veel gestelde vragen Hieronder vindt u antwoorden op de meest gestelde vragen in de volgende categorieën: 0-Afvalscheiding 1-Project Meer Waarde Uit Afval 2-U krijgt 4 afvalbakken aan huis 3-Restafval
Nadere informatieWerkboekje. Natuur en milieu educatie. Groep 7. Naam: Fruit in de mix. Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna
Werkboekje Natuur en milieu educatie Naam: Groep 7 Fruit in de mix Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Werkblad 1 Waar komt ons fruit vandaan? Vul 1. Teken het klassikale woordenweb die
Nadere informatieZeg ook JA tegen afval scheiden.
Zeg ook JA tegen afval scheiden. Elkaar iets beloven. Voor een betere toekomst. Zonder het onnodig verbruiken en weggooien van grondstoffen. Om dat te kunnen realiseren moeten we met elkaar JA zeggen tegen
Nadere informatieOpinie onderzoek verpakkingen
Opinie onderzoek verpakkingen Uitgevoerd door TNS NIPO in opdracht van Schuttelaar & Partners op verzoek van het Ministerie van VROM Den Haag, juni 2007 juni 2007 Opinie onderzoek verpakkingen 1/3 Opinie
Nadere informatieOmgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig?
Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? 6 november 2017 GroenLinks Stichtse Vecht is al jaren een warm voorstander van omgekeerd inzamelen. Wat is dat eigenlijk en wat zijn
Nadere informatieLes 1 woordenschat 2F. de markt de uitvinding favoriet waarde hechten aan waar voor je geld krijgen de consumptie de trend de claim
Fris innoveert Woorden van deze les de markt de uitvinding favoriet waarde hechten aan waar voor je geld krijgen de consumptie de trend de claim de omzet innoveren Wat weet je al? Lees het woord. Kun jij
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Inhoud
Inhoud Voorwoord 5 1 Handel in duurzame producten 11 1.1 Duurzame of traditionele productie? 11 1.2 Logo s en keurmerken 13 1.3 Kosten van duurzame teelt 18 1.4 Relatie prijs - kwaliteit - afzet 19 1.5
Nadere informatieHoofdstuk 14. Afval en milieu
Hoofdstuk 14. Afval en milieu Samenvatting Leiden heeft een Milieustraat aan de J.C. de Rijpstraat. Vergeleken met voorgaande jaren is de bekendheid hiervan gelijk gebleven en het gebruik toegenomen. In
Nadere informatieKomst container aan huis voor plastic, pak en blik
FAQ CAW-gemeenten Komst container aan huis voor plastic verpakkingen, lege pakken van sap, saus en zuivel en blik in de CAW-gemeenten Definitieve versie (4 februari 2016) -------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieDuurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen
Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de
Nadere informatieDeze handleiding is onderdeel van de regionale zwerfafvalproject Schoon Zeeland.
Deze handleiding is onderdeel van de regionale zwerfafvalproject Schoon Zeeland. Samengesteld door het Kernteam Scholen in samenwerking met Stichting Omgevingseducatie Gooi, Vecht- en Eemstreek. De lessuggesties
Nadere informatieHandleiding Afvalspel groep 3 en 4
Handleiding Afvalspel groep 3 en 4 voor de leerkracht groep 3 en 4 Hoe speel je het spel Verdeel de klas in groepjes van 3 leerlingen. Het spel bestaat uit 5 opdrachten. Elk groepje kan dus, afhankelijk
Nadere informatie'Waar komt melk vandaan?' 'Uit de winkel!'. Natuurlijk weet iedereen dat melk uit de koe komt, maar je staat er niet zo vaak bij stil!
Kijkje in de keuken 'Waar komt melk vandaan?' 'Uit de winkel!'. Natuurlijk weet iedereen dat melk uit de koe komt, maar je staat er niet zo vaak bij stil! Tussen de productie van voeding en het opeten
Nadere informatieBeestenbende SLODDERVOSSEN
Naam: Beestenbende SLODDERVOSSEN Bekijk het clipje: Sloddervossen Groep: LES 7 - WERKBLAD 1 a) Wat heb je in je schooltas om te eten of te drinken? Haal het uit je tas en zet het op je tafeltje. b) Wat
Nadere informatieZoek de. 10 verschillen
oek de 10 verschillen 4 Wecycle-woordzoeker Kun jij alle woorden vinden in deze Wecycle-woordzoeker? De woorden staan van links naar rechts, van boven naar benden, schuin en van achter naar voren. Streep
Nadere informatieEerlijkWinkelen criteria 2016
EerlijkWinkelen criteria 2016 Winkels kunnen op de EerlijkWinkelen site en app als ze aantoonbaar een substantieel aandeel eerlijke producten verkopen. In de beschrijving van de winkel moet aangegeven
Nadere informatieAfval is de grondstof van onze toekomst!
Bunschoten 16 maart 2016 Afval is de grondstof van onze toekomst! Wist u dat een gerecyclede plastic fles een lamp 6 uur laat branden? Wist u dat 75% van ons afval herbruikbaar is? Wist u dat deze krant
Nadere informatieRaadsmededeling - Openbaar
Raadsmededeling - Openbaar Nummer : 75-2019 Datum : 21 mei 2019 B&W datum : 14 mei 2019 Beh. Ambtenaar : J. ten Klooster Portefeuillehouder : M.J. Veldhuizen Onderwerp : Pilot infoquête afvalscheiding
Nadere informatiestp lwo wb.2 09-03-2005 12:44 Pagina 1 STANDPUNT voor VMBO/LWOO & BBL Werkboek deel 2 Jan de Leeuw Van: Klas: School: Schooljaar:
stp lwo wb.2 09-03-2005 12:44 Pagina 1 STANDPUNT voor VMBO/LWOO & BBL Werkboek deel 2 Jan de Leeuw Van: Klas: School: Schooljaar: stp lwo wb.2 09-03-2005 12:44 Pagina 3 Hoofdstuk 1 Dierproeven Paragraaf
Nadere informatieVeelgestelde vragen Restafvalsysteem in 2020
Veelgestelde vragen Restafvalsysteem in 2020 Vanaf 1 januari 2020 gaan we over op een andere manier van het inzamelen van ons restafval. Al het herbruikbare afval (grondstoffen noemen we dat) blijft de
Nadere informatieMateriaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.
Materiaal keuzes Waarom verpakken we het product? Dit is de eerste vraag die beantwoord moet worden. Immers als het niet nodig is om een product te verpakken, is een materiaal keuze ook niet nodig en ontstaat
Nadere informatieStadsenquête Leiden 2004
Hoofdstuk 16. Milieu Samenvatting Leiden heeft een Milieustraat aan de J.C. Rijpstraat. Vergeleken met voorgaande jaren zijn zowel de bekendheid als het gebruik verder toegenomen. In de Stadsenquête van
Nadere informatieGeef afval waarde. Samen naar een duurzaam Westvoorne
Afvalspecial 2019 1 Wat doen we met ons afval? Het scheiden van afval bespaart ook geld. Elke kilo afval voor de verbrandingsinstallatie, kost de gemeente dit jaar 22 cent. Dat wordt via de afvalstoffenheffing
Nadere informatieNou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016. Een folder om te bewaren Hou m apart!
Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016 Een folder om te bewaren Hou m apart! Een betere wereld begint bij je zelf! Per 1 januari 2016 zal de afvalinzameling in Veenendaal
Nadere informatieOp weg naar een circulaire economie
Op weg naar een circulaire economie Agenda Afvalstromen Cijfers De Haarlemse aanpak Naar een circulaire economie Afval = Grondstof Afvalstromen GFT Kunststof Papier Glas Textiel Restafval GFT-stroom Inzameling
Nadere informatieWAT DOE JIJ MET JOUW AFVAL? MARY BARTELS EN YOLANDA EVELEENS
WAT DOE JIJ MET JOUW AFVAL? MARY BARTELS EN YOLANDA EVELEENS Dit is een exclusieve uitgave van Milieu Service Nederland, voor onze jongste generatie. Structurele aandacht voor afval in de opvoeding is
Nadere informatieLesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst
Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Slimme oplossingen beginnen altijd met een probleem.
Nadere informatieKRINGLOOPSPEL Afval=Grondstof
KRINGLOOPSPEL Afval=Grondstof Colofon: Het Kringloopspel is ontwikkeld in opdracht van MARN, ARN, Dar, Gemeente Ede en ACV jan 2014 Het Kringloopspel is ontwikkeld door MEC Nijmegen en Het Dijkmagazijn
Nadere informatieStadsenquête Leiden 2003
Hoofdstuk 21. Milieu Samenvatting Zeven op de tien Leidenaren kent de Milieustraat, aan de J.C. de Rijpstraat, een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grof huishoudelijk
Nadere informatieCoolsingel 65 3012 AC Rotterdam T (010) 27 59 000 welcome@0-to-9.nl www.0-to-9.nl gevestigd in:
Omschrijving Cliënt Roteb Omschrijving Stadskrant Ordernummer 155.00.021 Datum 17 september 2012 Afval in de juiste bak Dat doe je goed! Binnenkort kunnen we niet meer om afvalscheiden
Nadere informatieVERKIEZINGS PROGRAMMA KAMPEN
VERKIEZINGS PROGRAMMA 2018-2022 KAMPEN Mijn naam is Nieke Jansen. Ik zit in de gemeenteraad voor GroenLinks. Dat is een politieke partij. In deze folder leg ik uit wat de gemeenteraad is. Ik vertel ook
Nadere informatiePROEF RESTAFVAL INZAMELING
PROEF RESTAFVAL INZAMELING Dragonder-noord start 23 september 2013 In uw wijk start eind september 2013 een proef om meer grondstoffen in te zamelen en minder restafval. In deze brochure leest u meer.
Nadere informatieTOELICHTING VOOR DE WEBSITE OP DE AFVALSTOFFENVERORDENING NIEUWEGEIN 2010
TOELICHTING VOOR DE WEBSITE OP DE AFVALSTOFFENVERORDENING NIEUWEGEIN 2010 Algemeen Hoofdstuk 10 van de Wet milieubeheer (Wm) gaat over afvalstoffen. Hierin is vastgelegd dat de gemeenteraad een afvalstoffenverordening
Nadere informatieDe schillenboer komt terug
De schillenboer komt terug In Waalre loopt een afvalproef. Er is een fiets met een aanhangbak ontworpen waarmee we in een proefwijk afval inzamelen. Twee keer in de week haalt Roel het keukenafval (voedselresten),
Nadere informatie