Liesbeth Endendijk (coördinator VSV/ Kwetsbare jongeren) Ter meningsvorming

Bijlage 2-1 POHO 15 maart 2018 Thema Voortijdig schoolverlaters en kwetsbare jongeren Bestuurlijk opdrachtgever POHO: Ambtelijk RSA: Steller memo: Status: Eric Logister ( s-hertogenbosch) en Kees van Geffen (Oss) Wouter Smits Liesbeth Endendijk (coördinator VSV/ Kwetsbare jongeren) Ter meningsvorming Het arbeidsmarktprogramma AgriFood Capital Werkt! kent twee programmalijnen met een actieve rol voor het onderwijs, namelijk de programmalijn Talent en Loopbaan en de programmalijn VSV/ Kwetsbare jongeren. Dit jaar presenteren we aan het gezamenlijk overleg met wethouders Arbeidsmarkt en onderwijs de stand van zaken van de programmalijn Voortijdig Schoolverlaters en Kwetsbare jongeren. Discussievragen aanpak VSV en arbeidstoeleiding kwetsbare jongeren De regio doet het goed in de aanpak VSV en kwetsbare jongeren. Echter er zijn altijd jongeren in het onderwijs en/of op de arbeidsmarkt, die ondersteuning nodig hebben. In de regio willen we blijven door ontwikkelen. Daarom willen we de volgende vragen ter discussie stellen: 1. Het volgende stuurgroep overleg VSV en kwetsbare jongeren is op 5 juli. Welke input wilt u de kartrekkers meegeven mbt de uitvoering van het convenant VSV en kwetsbare jongeren voor het schooljaar 2018-2019? 2. Hoe kunnen we vanuit de aanpak VSV en kwetsbare jongeren goed de verbinding maken met transities jeugdzorg en WMO? Er is nu geen regionaal reguliere overlegstructuur op tactisch niveau op zowel jeugdzorg als WMO om goede verbindingen te maken. Het Regionaal Team Jeugd is hiermee bezig. Welke verbinding kan er gemaakt worden op de werkstructuren binnen AFC? 1

Voortijdig schoolverlaten en Kwetsbare jongeren 1. Doel bijeenkomst Voor het tweede achtereenvolgende jaar worden de wethouders onderwijs uitgenodigd voor het POHO Arbeidsmarkt. In het overleg wordt een kort overzicht gegeven van wat er allemaal gebeurt in de programmalijn Voortijdig Schoolverlaten en Kwetsbare jongeren. Verder is het de bedoeling om de bestuurlijke trekkers van input te voorzien op een aantal discussiepunten. De aanpak jeugdwerkloosheid is een samenwerking tussen de programmalijnen het Regionaal Werkbedrijf én VSV en kwetsbare jongeren. 2. Programmalijn VSV en kwetsbare jongeren 2.1 Inleiding Het ministerie OCW heeft in 2012 regionale afspraken gemaakt om in 2016 het landelijk aantal VSV ers terug te dringen naar maximaal 25.000. In 2012 was het aantal 36.560. Omdat de definitieve cijfers VSV pas een jaar na het schooljaar vastgesteld kunnen worden. Moeten de resultaten gehaald worden in het schooljaar 2014-2015. In 2014-2015 was het aantal landelijke VSV ers 24.353. Dit zijn 1,8% van het aantal deelnemers. In de regio Noordoost Brabant was het resultaat in 2014-2015 een uitval percentage van 1,5%. Dit is dus beter dan het landelijke. Op basis van de goede resultaten in 2015-2016 heeft Minister Bussemaker een streef aantal van landelijk maximaal 20.000 VSV ers in 2020 vastgesteld. Om aan deze ambitie bij te dragen, hebben het onderwijs (VO incl VSO en Pro, MBO), UWV en de regiogemeenten op 31 maart 2016 het convenant VSV en kwetsbare jongeren 2016-2020 ondertekend. Hierin zijn 4 maatregelen opgenomen om de samenwerking tussen de diverse partijen door te ontwikkelen met als doelen het voortijdig schoolverlaten in de regio verder terug te dringen én om voor alle kwetsbare jongeren een passende plek in vervolgonderwijs, toeleidingstraject richting werk of baan te creëren. De maatregelen zijn: 1. Overgangen tussen onderwijsinstellingen: doel het vormen van een sluitende keten voor overstappers van VO, VSO en PRO naar MBO en voor overstappers van MBO naar MBO. In de sluitende keten worden jongeren vanuit het VSO en PRO warm overgedragen op gebied zorg en risico s. 2. Overbelaste jongeren, plusvoorzieningen: Onderwijs, jeugdhulp en gemeenten ondersteunen en begeleiden overbelaste jongeren naar een startkwalificatie of een duurzame plek op de arbeidsmarkt. 3. A. Alle jongeren in beeld!: Alle jongeren tussen de 16 en 23 jaar zonder startkwalificatie zijn in beeld bij de gemeenten. Deze jongeren zitten zonder verzuim op school of worden teruggeleid naar school. Waar nodig worden jongeren door het RMC overgedragen aan werk en inkomen of het Werkgeversservice punt voor ondersteuning richting de arbeidsmarkt of arbeidsbemiddeling. 3. B. Voor alle kwetsbare jongeren in het onderwijs is er een stage- of leerwerkplek. Én kwetsbare jongeren die niet in staat zijn om zelfstandig het minimum loon te verdienen is er arbeidstoeleiding en/of plaatsing op een baan. Binnen dit speerpunt zijn er jaarlijks actielijnen. 4. Innovatie: Er is een budget voor nieuwe ideeën om voortijdig schoolverlaten tegen te gaan of de arbeidstoeleiding van kwetsbare jongeren te bevorderen. Partners uit de regio kunnen hiervoor een subsidieverzoek indienen. Voor het schooljaar 2017-2018 gaat het om: - Nauwere samenwerking tussen WSP en onderwijs richting werkgevers. - Verbinden van zorg aan de programmalijn VSV en kwetsbare jongeren. - Monitoring / aanjagen lopende punten samenwerkingsafspraken 2016 2017. 2

2.2 Stand van zaken schooljaar 2016-2017 Cijfers Gemeente 2014-2015 2015-2016 Deelnemers VSV ers VSV% Deelnemers VSV ers VSV% s-hertogenbosch 10.784 231 2,14 10.726 207 1,93 Bernheze 2.824 29 1,03 2.824 21 0,74 Boekel 1.047 13 1,24 1.015 5 0,49 Boxmeer 2.554 22 0,86 2.508 28 1,12 Boxtel 2.375 45 1,89 2.399 39 1,63 Cuijk 2.190 38 1,74 2.138 33 1,54 Grave 1.064 19 1,79 1.045 25 2,39 Haaren 1.261 12 0,95 1.255 11 0,88 Heusden 3.712 45 1,21 3.691 59 1,60 Landerd 1.452 18 1,24 1.415 17 1,20 Meierijstad 6.806 75 1,10 6.786 81 1,19 Mill en Sint Hubert 985 14 1,42 976 7 0,72 Oss 7.628 144 1,89 7.418 108 1,46 Sint Anthonis 1.186 13 1,10 1.135 5 0,44 Sint-Michielsgestel 2.618 26 0,99 2.590 20 0,77 Uden 3.406 44 1,29 3.361 49 1,46 Vught 2.078 27 1,30 2.010 26 1,29 Regio Noordoost 53.970 815 1,51 53.292 741 1,39 Brabant Landelijk 1.345.082 24.353 1,81 1.332.184 22.953 1,72 In verband met correcties worden de cijfers over schooljaar 2016-2017 pas in het najaar van 2018 bekend gemaakt. Maatregelen Maatregel 1: Overgangen tussen onderwijsinstellingen: Het afgelopen jaar hebben het voortgezet onderwijs (VO) en de ROC s volgens afspraak de overstap van VO naar MBO uitgevoerd. Vanuit het convenant VSV en kwetsbare jongeren is in noordoost de coördinator vo/mbo hierop ingezet. De overgang wordt gemonitord middels de modules Digitaal Doorstroom Dossier én de Overstap van Intergrip. Verder is afgelopen jaar onderzocht of het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) ook aangesloten moet worden op Integrip. Op basis van gesprekken in de regio heeft de stuurgroep VSV en kwetsbare jongeren op 29 juni 2017 besloten om geen grote aanpassingen te doen in de huidige situatie in de overstap van VSO naar MBO. Maatregel 2: Overbelaste jongeren, plusvoorzieningen: Een plusvoorziening is een combinatieprogramma van zorg en hulpverlening, onderwijs en (indien nodig) arbeidstoeleiding, waarbij een duidelijke structuur voor en verbondenheid met de jongere voorop staan. In de regio Noordoost Brabant worden de middelen die bestemd zijn voor de plusvoorzieningen in de subregio s anders ingezet. Meierij In de regio de Meierij gaat een deel van de middelen naar de bovenschoolse voorzieningen binnen het samenwerkingsverband voortgezet onderwijs. Hiervan worden extra plekken beschikbaar gesteld onder andere ook voor jongeren van het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. De middelen die naar de MBO s gaan, worden ingezet voor opvangvoorzieningen binnen de school waar jongeren (tijdelijk) heen kunnen wanneer zij vastlopen in hun opleiding. In het schooljaar 2016-2017 is binnen het KW1C door bureau ResearchNed een analyse van de effectiviteit van de opvangvoorzieningen uitgevoerd. Onder opvangvoorzieningen wordt hier verstaan: de voorzieningen die zijn ingericht om begeleiding op maat binnen de schoolcontext aan te bieden, aanvullend op de 3

begeleiding van de mentor en de inzet gericht op passend onderwijs. Denk aan initiatieven waarbij de student (tijdelijk) uit zijn lesgroep gaat, zoals de Succesklas, Startklas of Sectorklassen, maar ook aan initiatieven waarbij een deel van de lestijd of naast de lestijd een voorziening wordt ingezet, zoals de jongerenwerker of de coachklas. Uitkomsten uit dit onderzoek hebben mede input gegeven aan een nieuwe uitvoeringsnotitie. Deze notitie is in juni 2017 vastgesteld. Er is voor schooljaar 2017-2018 een projectleider aangesteld om de uitvoeringsnotitie verder te implementeren. Noordoost In de oostelijke subregio maakt de plusvoorziening gebruik van de bestaande zorgstructuur van de school. De middelen worden ingezet voor jongeren zonder startkwalificatie die binnen de bestaande voorzieningen geen passend aanbod kunnen krijgen. Hiervoor kunnen casussen aangedragen worden bij een Multi Disciplinair Team (MDT) bestaande uit vier personen; een zorgcoördinator, iemand vanuit de hulpverlening (SWT), een arbeidsdeskundige en een coördinator plusvoorziening. De coördinator plusvoorziening bekijkt met de zorgcoördinator van een school welke reguliere oplossingen er mogelijk zijn en welke reguliere financieringsbronnen ingezet zijn. Wanneer het niet lukt binnen het reguliere aanbod dan kan een aanvraag ingediend worden. Voorbeelden van toegekende aanvragen zijn: reiskosten vergoeding, (job) coaching, onderzoek met betrekking tot een passende vervolg stap binnen het onderwijs en hulp bij financiële problemen. Door de verbinding van de aanpak VSV en de aanpak kwetsbare jongeren is in het schooljaar 2016-2017 de plusvoorziening uitgebreid voor jongeren vanuit het praktijkonderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs. Maatregel 3A: Alle jongeren in beeld!: In deze maatregel wordt ingezet twee processen. Ten eerste het terugdringen van verzuim van jongeren tot 18 jaar. En daarnaast het actief benaderen van jongeren zonder startkwalificatie, onderwijs, werk of uitkering om hen te ondersteunen richting onderwijs en/of werk. In het huidige convenant zijn meer middelen ter beschikking gesteld aan het aanpakken van verzuim van jongeren van 18 jaar en ouder omdat er een toename van het aantal meldingen werd verwacht. Dit onder andere omdat de MBO s steeds beter melden. Met de middelen is de ureninzet van het RMC binnen de MBO s verhoogd. Over het schooljaar 2016-2017 zien we inderdaad een toename van het aantal verzuimmeldingen van bijna 50%. Daarnaast is geëxperimenteerd met nieuwe werkwijzen om de jongeren te bereiken. Denk hierbij aan social media, bellen en huisbezoeken in plaats van jongeren uitnodigen voor een gesprek. Op basis van de ervaringen worden in het huidige schooljaar de werkprocessen aangepast. Het ministerie SZW heeft in maart 2016 met de arbeidsregio s extra bestuurlijke afspraken aanpak jeugdwerkloosheid getekend. Met als doel jongeren die niet in beeld zijn bij gemeente in beeld te brengen. Zie meer informatie bij de paragraaf jeugdwerkloosheid. Vanwege deze afspraken heeft de focus binnen het actief benaderen van jongeren door het RMC gelegen bij deze doelgroep. De jongeren zijn bijna allemaal in beeld gebracht en waar kon ondersteund richting onderwijs, werk en/of zorg. Maatregel 3B: Voor alle kwetsbare jongeren in het onderwijs is er een stage- of leerwerkplek : Binnen de aanpak kwetsbare jongeren heeft de focus in 2016-2017 gelegen op het opstellen van samenwerkingsafspraken voor jongeren die op het snijvlak staan van onderwijs naar arbeid. Het onderwijs, gemeenten, UW en SW hebben hieraan samengewerkt. De samenwerkingsafspraken zijn 29 juni 2017 vastgesteld in de stuurgroep VSV en kwetsbare jongeren. Doordat de kernpartners elkaar steeds beter weten te vinden, hebben we gemerkt dat het aantal casussen over jongeren waar onderwijs en partners er niet uit komen om een passend vervolg te bieden is gedaald. In voorgaande jaren ging het om 30-40 casussen schooljaar 2016-2017 ging het om maximaal 5 casussen. Naast de samenwerkingsafspraken is er een koppeling gemaakt met aangrenzende beleidsterreinen. Er is meegeschreven op het regionale NUG-beleid voor een totaal aanpak. Daarnaast is de regio aangehaakt bij de G32, die de aanpak kwetsbare jongeren hoog op de agenda heeft staan. Vanuit de regio is input gegeven op de landelijke wethoudersconferentie van 17 februari 2017 en er is input geleverd voor de handreiking ondersteuning jongeren bij leren en werken van Oberon dat voortvloeit 4

uit de wethoudersconferentie. Ook denken we momenteel mee met de ministeries SZW, OCW, VWS en VenJ welke speerpunten de komende jaren op de agenda moeten staan en welke werkstructuur er landelijk nodig is om deze goed uit te werken. Maatregel 4: Innovatiebudget Er is een budget voor nieuwe ideeën om voortijdig schoolverlaten tegen te gaan of de arbeidstoeleiding van kwetsbare jongeren te bevorderen. Partners uit de regio kunnen hiervoor een subsidieverzoek indienen. Financiën De aanpak voortijdig Schoolverlaten en kwetsbare jongeren wordt gefinancierd met Rijksmiddelen vanuit het ministerie OCW over de jaren 2017 tot en met 2020. Het onderwijs (VO en MBO) en de regiogemeenten hebben gezamenlijk een verdeling van de middelen over de maatregelen vastgesteld. De begroting over 2018 is als volgt. Maatregelen Financiën 1.Overgangen tussen onderwijsinstellingen 0,- 2.Overbelaste jongeren 450.000,- 3a. Alle jongeren in beeld! 400.000,- 3b. Kwetsbare jongeren 300.000,- 4. Innovatiebudget 53.393,- Beheerskosten 80.000,- Totaal aan rijksmiddelen 1.283.393,- 3. Regionale aanpak Jeugdwerkloosheid De aanpak jeugdwerkloosheid heeft het afgelopen jaar gelopen via 2 sporen. - Ten eerste de aanpak jeugdwerkloosheid Samen naar een werkende toekomst 2015-2017. Met als doel actieve en duurzame bemiddeling van jongeren zonder startkwalificatie op een (leer)baan met nadruk op Niet-Uitkering-Gerechtigde (NUG) jongeren. Hierin werken Werk en Inkomen, het WSP en het RMC samen. Deze aanpak was gefinancierd via het ministerie SZW. Over de resultaten van deze aanpak bent u in het POHO Arbeidsmarkt van 30 november 2017 geïnformeerd. - Daarnaast zijn er extra bestuurlijke afspraken aanpak jeugdwerkloosheid ondertekend in maart 2016 tussen de centrumgemeenten van de arbeidsmarktregio s, het ministerie SZW en het ministerie OCW. Met als doel om werklozen jongeren tussen de 16 en 27 jaar, die niet in beeld zijn bij de gemeenten in beeld te brengen en te bemiddelen naar onderwijs en/of werk. Hieronder wordt u geïnformeerd over de resultaten extra bestuurlijke afspraken aanpak jeugdwerkloosheid. Aanleiding extra bestuurlijke afspraken aanpak jeugdwerkloosheid Vanuit het ministerie SZW heeft minister Asscher naar aanleiding van een onderzoek dat 100.000 jongeren zonder startkwalificatie, tussen de 18 en 27 jaar, niet in beeld zijn bij de afdelingen werk en inkomen van de gemeente, extra bestuurlijke afspraken aanpak jeugdwerkloosheid getekend in maart 2016 met de centrumgemeenten van de arbeidsmarktregio s. Doel van de afspraken is om jongeren tussen de 18 en 27 jaar zonder startkwalificatie, zonder werk, opleiding of uitkering, die niet in het systeem staan van de sociale diensten of het RMC in de regio Noordoost Brabant, in beeld te brengen. Binnen de gemeente heeft het RMC middels hun systeem zicht op alle jongeren tussen de 18 en 23 jaar zonder onderwijs en zonder startkwalificatie. Daarom is gekozen om in te steken op deze leeftijdsgroep. Het RMC heeft de jongeren die in het afgelopen schooljaar het onderwijs zonder startkwalificatie hebben verlaten al in beeld. De aanpak richt zich daarom op jongeren die langer dan een jaar geleden het onderwijs hebben verlaten. In onze regio houdt de aanpak niet op bij het in beeld brengen middels gegevens uit de systemen. Jongeren die we niet kennen worden door het Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) benaderd middels brieven, social media en huisbezoeken. Waar nodig worden de jongeren toegeleid naar onderwijs, arbeid, zorg of een combinatie daarvan. In de aanpak werken werk en inkomen, het RMC en het werkgeversservicepunt (WSP) met elkaar samen. 5

Om actief met deze afspraken aan de slag te gaan, is er een regionale ambitie opgesteld over de jaren 2016-2020, met als doel het vormen van een sluitende aanpak. Ambitie: In de periode 2016-2020 worden jaarlijks 30 jongeren in de leeftijd van 18-27 jaar, die niet in beeld zijn bij de gemeenten, bemiddeld naar werk of zitten in een toeleidingstraject naar onderwijs, werk, zorg of een combinatie hiervan. Het outreachend benaderen van jongeren die het onderwijs al langer dan een schooljaar hebben verlaten is geen regulier taak van het RMC. Daarom is voor het behalen van deze ambitie nodig om het RMC uit te breiden met extra capaciteit en om te bepalen of we deze jongeren een passend aanbod kunnen doen. Binnen het regionale arbeidsmarktprogramma AgriFood Capital Werkt! zijn hiervoor provinciale middelen aangevraagd. Over de jaren 2016-2019 gaat het in totaal om 450.000,=. Hieronder volgen de resultaten over 2016 en 2017 én de vervolg aanpak. Opdracht 2016-2017 Uit de systemen van het RMC werd duidelijk dat het op peilmoment 1-11-2016 in de regio noordoost Brabant gaat om 423 jongeren tussen de 18 en 23 jaar, die niet in beeld zijn bij de gemeenten, geen onderwijs volgen, geen werk hebben en geen uitkering hebben en langer dan een jaar uit beeld zijn.. Op basis van deze analyse hebben de afdelingen werk en inkomen, WSP en RMC in de regio besloten dat het RMC deze 423 jongeren tussen de 18 en 23 jaar nader in beeld gaat brengen middels brieven, social media en huisbezoeken. Tevens bepalen zij aan de hand van de ondersteuningsbehoefte van de jongeren of het aanbod aan de jongeren toereikend is. In eerste instantie was het de bedoelding om dit te doen in het schooljaar 2016-2017. Deze planning is later bijgesteld naar het kalender 2017 omdat de benodigde middelen van de provincie pas eind 2016 beschikbaar kwamen. Resultaten en kwalitatieve analyse Het RMC is in de eerste helft van 2017 aan de slag gegaan om de 423 jongeren een gezicht te geven. Wie zijn deze jongeren en welke ondersteuningsbehoefte hebben zij. Hiervoor is het RMC outreachend te werk gegaan. Dit middels sociale media, huisbezoeken en gegevensuitwisseling met andere partijen waar jongeren in beeld zijn. Samen met partners (o.a. jongerenwerk, wijknetwerken, werk en inkomen) in het werkveld zijn de jongeren ondersteund in een vervolg stap. In de tabel is aangegeven welk inkomen de 423 jongeren een jaar later hebben, dus op 1-11-2017. Wat doen de 423 jongeren een jaar later? Aantal Aan het werk (met en zonder ondersteuning RMC) 76 In traject richting scholing en/of werk (zonder uitkering) 48 In traject richting scholing en/of werk met uitkering (GSD en UWV) 52 Verhuisd of 23+ (veel statushouders) 122 In beeld bij RMC, willen nu geen bemiddeling 125 Totaal 423 Buiten de aantallen is het interessant om te bekijken wie deze jongeren zijn en wat kenmerkt deze jongeren. Door de jongeren te benaderen hebben ze een gezicht gekregen. Allereerst zijn jongeren en hun problematieken uniek, maar de volgende groepen en kenmerken zijn opgevallen bij de contacten met de jongeren. - Jongeren die de laatste jaren weinig aandacht hebben gehad vanuit professionele organisaties. Deels zijn dit niet-willers en zorgmijders. En deels zijn dit willende jongeren maar die het zelfstandig niet lukt om hun leven op orde te krijgen. Zij hebben op twee of meerdere leefgebieden problematieken denk bijvoorbeeld aan psychische problemen en schuldenproblematieken. Beide groepen hebben een andere aanpak nodig dan signaleren en doorverwijzen. Om hen in beweging te krijgen, dienen een aantal coaching gesprekken 6

gevoerd te worden om de hulpvraag helder te krijgen en jongeren te motiveren. Daarna kunnen zij pas doorverwezen worden. Dit kan alleen met begeleiding naar de volgende plek. - Ongeveer 20-25 jongeren ZZP ers die ondersteuning nodig hebben bij het opzetten en/of behouden van hun werk. Zoals vooraf verwacht is een groep jongeren ZZP er. Dit kan zijn een eenmansbedrijf of jongeren die het bedrijf van een familielid overnemen. Een groot deel van deze jongeren geeft echter aan dat zij het niet alleen kunnen en ondersteuning nodig hebben op bedrijfsvoering. - Jongeren die zelfstandig of met behulp van RMC/WSP aan het werk zijn. De vraag bij deze jongeren is of dit duurzaam is. Het kan maar zo zijn wanneer de gegevens een dag of maand later worden opgevraagd deze jongeren hun baan hebben verloren. - Ongeveer 15 jongeren zijn jonge (alleenstaande) ouders. Zij hebben de zorg voor hun kind en hebben een partner die voldoende verdiend om het gezin te onderhouden. Conclusies extra bestuurlijke afspraken Uitgaande van het landelijke onderzoek dat er in heel Nederland 100.000 jongeren (18-27 jaar), buiten beeld zijn, vallen de aantallen in onze regio mee. Er zijn 423 jongeren 18-23 uit het RMC systeem in beeld gebracht. Deze jongeren staan al langer dan een jaar in het systeem als voortijdig schoolverlater. Het RMC is op de hoogte van de situatie waar de jongere zich in bevind. Van deze jongeren zijn 176 jongeren aan het werk of volgen een traject richting scholing of werk. Hiermee is de ambitie over 2017 ruim behaald. Daarnaast zijn er 125 jongeren die nu niet toe zijn aan ondersteuning. Deze jongeren verliezen we niet uit beeld. Zij worden in 2018 opnieuw benaderd om te bepalen of er dan wel behoefte is naar ondersteuning. Vervolg De inkomens van jongeren kunnen met de dag verschillen. Daarom wordt ook in 2018 ingezet op het in beeld brengen en houden van de jongeren tussen de 18 en 23 jaar zonder onderwijs, werk of uitkering, die meer dan een jaar geleden het onderwijs hebben verlaten. Op peildatum 1-11-2017 is een nieuwe uitdraai gedaan. Het gaat nu om 387 jongeren. In dit aantal kunnen ook jongeren zitten die ook in 2017 in de doelgroep zaten. Zij zijn in beeld maar willen nu geen ondersteuning. 4. Nieuw actieplan 2018-2019 Vanuit de regionale aanpak Jeugdwerkloosheid is gewerkt aan een nieuw regionaal actieplan voor de aanpak jeugdwerkloosheid. Startpunt is talent & door naar perspectief! 2018-2019. Doel in dit plan is toewerken naar het ontschotten van de aanpakken voortijdig schoolverlaten, kwetsbare jongeren en jeugdwerkloosheid. Een van de acties is het in beeld krijgen van jongeren 23-27 jaar door werk en inkomen in samenwerking met het RMC. Dit wordt in het voorjaar 2018 vastgesteld. Omdat de doelgroep van dit project valt binnen de aanpak wordt de ambitie van de extra bestuurlijke afspraken aanpak jeugdwerkloosheid in dat plan opgenomen. In 2018 wordt met de provincie bepaald of de reserve middelen met de beschikbare middelen 2018 mogen worden ingezet voor een bredere ambitie waardoor meer jongeren ondersteund kunnen worden. 7

Bijlage1. : Begrippenlijst met toelichting Leerplicht: Alle kinderen en jongeren van 5 tot 16 jaar worden door de leerplichtwet in staat gesteld zich optimaal te ontwikkelen en te ontplooien door middel van onderwijs. Alle kinderen en jongeren omdat hen deze kans geboden wordt ongeacht afkomst, religie of financiële positie. Kwalificatieplicht: Wanneer de leerplicht is geëindigd en de jongere nog geen startkwalificatie heeft behaald, blijft een jongere verplicht om ingeschreven te staan bij een school of instelling en deze geregeld te bezoeken. Dit noemen we de kwalificatieplicht. De kwalificatieplicht eindigt zodra de jongere de leeftijd van 18 jaar bereikt of een startkwalificatie heeft behaald. Voortijdig Schoolverlaten: Jongeren kunnen met een startkwalificatie een waardevolle bijdrage leveren op de arbeidsmarkt. De gemeente moet dan ook in nauwe samenwerking met het onderwijs voorkomen dat jongeren voor hun 23 ste het onderwijs zonder startkwalificatie verlaten. Deze taak moet regionaal worden uitgevoerd en wordt de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) genoemd en is vastgelegd in verschillende wetten. Oude VSV ers: Jongeren die het regulier VO of MBO meer dan een jaar gelden hebben verlaten zonder startkwalificatie. Kwetsbare jongeren: Alle jongeren tussen de 16 en 23 jaar die niet in staat zijn om een startkwalificatie te behalen. Zij stromen uit naar arbeid vanuit het VSO, PRO, VMBO, entreeonderwijs en uitvallers MBO niveau 2. Overbelaste jongeren: Jongeren tussen de 12 en 23 jaar, die beschikken over de capaciteiten om een startkwalificatie te behalen, maar lopen door een opeenstapeling van problemen (gedragsproblemen, psychische problemen, instabiele thuissituatie, schulden en criminaliteit in de directe omgeving) een groot risico op zowel school- als maatschappelijke uitval. WerkTverband: is een samenwerkingsnetwerk tussen voorgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs, MBO entree en niv2, vmbo UWV en gemeenten in de regio Noordoost Brabant. Er is een werkstructuur op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO): Op het Voortgezet Speciaal Onderwijs zitten leerlingen die blind, slechtziend, doof, of slechthorend zijn. Daarnaast zijn er leerlingen met een verstandelijke beperking, langdurig zieken en kinderen met stoornissen en gedragsproblemen. Voorheen werden deze leerlingen opgesplitst in clusters naar aanleiding van hun problematiek. Met de ontwikkelingen die gaande zijn binnen onderwijs is de clustervermelding voor het VSO weggevallen. In de praktijk wordt er wel op deze manier gewerkt om onderwijs aan te laten sluiten bij de behoefte van leerlingen en te komen tot optimale begeleiding naar een passende vervolgstap na school. Er wordt in deze regio door onderwijs hard aan een goede manier van arbeidstoeleiding gewerkt en de ambitie van alle partners in 't WerkTverband ondersteunt hierin. Scholen voor leerlingen met een verstandelijke beperking, langdurig zieken en leerlingen met stoornissen en gedragsproblemen vormen met gewone scholen samenwerkingsverbanden. De samenwerkende scholen maken afspraken over welke leerlingen ze doorverwijzen naar het speciaal onderwijs. Voor deze leerlingen geeft het samenwerkingsverband een document (toelaatbaarheidsverklaring) af. Deze verklaring geeft recht op een plek in het speciaal onderwijs. Binnen de scholen wort onderscheid gemaakt in de profielen Onderwijs (doorstroom naar MBO), arbeidsmarkt of dagbesteding. In de regio zijn er 12 Voortgezet Speciaal Onderwijs scholen. Jaarlijks stromen in de regio ongeveer 500 jongeren uit naar vervolgonderwijs, werk of dagbesteding. 8

Praktijkonderwijs (PrO): Het praktijkonderwijs is bedoeld voor leerlingen voor wie het behalen van een diploma in een van de leerwegen van het vmbo te hoog gegrepen is. Het praktijkonderwijs leidt leerlingen op voor wonen, werken, burgerschap en vrije tijd. Een klein deel stroomt door of haalt binnen het praktijkonderwijs niveau 1 van het mbo. Voor het praktijkonderwijs geldt geen cursusduur, maar wel een leeftijdsgrens van 18 jaar. Het praktijkonderwijs is voor leerlingen van wie na onderzoek is gebleken dat zij recht hebben op deze vorm van voortgezet onderwijs. Het IQ van de praktijkschool leerling ligt tussen 60 en maximaal 75-80. De regio heeft 6 scholen voor praktijkonderwijs. Jaarlijks stromen ongeveer 200 jongeren uit het praktijkonderwijs. Een deel hiervan met een getuigschrift praktijkonderwijs of met een entreediploma richting arbeid en een deel maakt de overstap naar het MBO. Entree onderwijs: Entreeonderwijs is MBO-onderwijs. Niveau-1 onderwijs is apart van de opleidingen op niveau 2,3 en 4 ingevoerd en omgevormd tot entreeopleidingen. Het entreeonderwijs is gericht op het behalen van een diploma dat toegang biedt tot vervolgonderwijs op het MBO, maar kan ook leiden tot uitstroom naar de arbeidsmarkt. In de wet is vastgelegd dat het entreeonderwijs uitsluitend toegankelijk is voor studenten die niet aan de vooropleidingseisen voor MBO-2, MBO-3 of MBO-4 voldoen en die niet meer tot de doelgroep van het voortgezet onderwijs behoren, maar nog wel volledig leerplichtig zijn. De regio kent twee reguliere ROC s die entreeonderwijs bieden (het KW1C en ROC de Leijgraaf). Jaarlijks stromen in de regio ongeveer 260 jongeren uit het entree onderwijs. Zij maken de overstap naar MBO niveau 2 of verlaten het onderwijs richting de arbeidsmarkt. Doelgroepenregister/banenafspraken: Tussen nu en 2026 moeten er 125.000 extra banen komen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dit zijn mensen die wel kunnen werken maar niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen. Voor hen creëert de overheid in deze periode 25.000 banen. De overige werkgevers gaan voor 100.000 extra werkplekken zorgen. Deze banenafspraak, ook wel de garantiebanen genoemd, is onderdeel van het sociaal akkoord van kabinet en sociale partners. In het doelgroepenregister staan de gegevens van personen die onder de banenafspraak vallen. Jongeren vanuit het Voortgezet Speciaal Onderwijs en het praktijkonderwijs hebben recht om bij het verlaten van het onderwijs in te stromen in het doelgroepenregister. 9

Regionaal Strategisch Adviesteam POHO Arbeidsmarkt AgriFood Capital Organigram AgriFood Capital Werkt! 2016-2020 Strategisch beraad Voorzitters overleg Programma- en coördinatieteam Voorbereiden Werkgevers Overleg werkgevers Overleg Talent Onderwijs WERKEN VAN TALENT EN MORGEN LOOPBAAN Stuurgroep Technologie & Innovatie Werkgevers - onderwijs Stuurgroep Regionaal Werkbedrijf Overheid - werkgevers WERKBEDRIJF Regionaal Operationeel MT Stuurgroep VSV & Kwetsbare Jongeren Overheid - onderwijs KWETSBARE JONGEREN RMC Overleg Samenstelling stuurgroep VSV en kwetsbare jongeren Eric Logister (voorzitter) Gemeente s-hertogenbosch Kees van Geffen Gemeente Oss Cor van Gerven KW1C Peer van Summeren ROC de Leijgraaf vacature MBO Helicon Ruud Rabelink SINTLUCAS Gerard Spijkers Elde College Alma van Bommel Ds Pierson college (vertegenwoordiging VO Meierij) Ad van Kemenade Udens College (vertegenwoordiging VO Noordoost) Rion Pennings HUB Noord Brabant (vertegenwoordiging VSO) Jeroen Szerlowsky Fioretti college (vertegenwoordiging praktijkonderwijs) Elly Klap-van Strien Ministerie OCW Ester Biezen Gemeente Oss Stephanie Kuijper Projectleider VSV, KW1C Liesbeth Endendijk (secretaris) Regionaal programmacoördinator VSV en kwetsbare jongeren, gemeente s-hertogenbosch Samenstelling stuurgroep Talent & Loopbaan Ad van Kemenade (voorzitter) Udens College, voorzitter Fleur Cerini Bossche Vakschool Gerard Spijkers Elde College Peer van Summeren ROC de Leijgraaf Cor van Gerven ROC KWIC Vacature MBO Helicon Liz Chermin HAS Marjo Stevens Avans Hoge school Mérie Michels SBB Henny Ketelaar (secretaris) coördinator, AgriFood Capital Werkt! 10