Peter Rober Context, UPC KU Leuven, België Het eerste gezinsgesprek
Denkmodellen
Therapie als probleem oplossing Normal development Cause Solution Problem Client Cause Th Therapist as a problem solver Therapy
Therapie als medische interventie Health Etiology Healing Dealing Disorder Client Cause Th Therapist as a healer Therapy
The person and the constitutive family/society Client Outer dialogue Family/society as constitutive through privileging and suppressing Chaos, incoherence, madness, fragmentation, nothing Inner dialogue
Dialogical therapy Therapy Client Responsive interaction Therapist as dialogical partner Outer dialogue reflectio n reflection reflection reflectio n Inner world Inner world Inner dialogue Family/society Family/society
Niet specifieke factoren H oop 15 % Model en techniek 15 % Cliënt en zijn omgeving 40 % Therapeutisch e relatie 30 % Assay & Lambert, 1999
Het specifieke van de gezinstherapeutische sessie
Eerste doel van therapie Ruimte maken voor ieders stem Dan in gesprek kijken welke competenties en mogelijkheden er zijn in het gezin om met hun moeilijkheden om te gaan.
Uitgangspunt van onze gezinstherapieën Niet het probleem of de stoornis, Wel de bezorgdheid
Het meest bezorgde gezinslid? Zelf Wie? Waarover? Hoe bezorgd?(0-10) Waarover? Hoe bezorgd? (0-10) Vader Zoon Trauma zoon door verblijf in psychiatrie en medicatie 10 Zoon: ik wil alternatief zoeken voor psychiatrie 10 Moeder Vader Psychose zoon 8 Hoe kunnen we hem begrijpen en hoe helpen? 8 Zoon(IP) Ik Mijn ouders: ze begrijpen mij niet 8 Zus Vader Toekomst zoon 8 Vader die ongelukkig is en door zoon geobsedeerd is 8 Broer Vader Toekomst zoon 7 Obsessie van vader, en diens eigen (on)gezondheid. Deze therapie is enkel zinvol als we vaders problemen eerst aanpakken 3
Aansluiten bij krachten en mogelijkheden Vanuit de bezorgdheid proberen we erkenning te geven voor inzet en aan te sluiten bij krachten en mogelijkheden die in het gezin aanwezig zijn.
Een hulpmiddel daarbij De lijn van verandering cfr SFBT
Centrale proces Relationele afstemming door responsieve interactie
A B causaliteit
A B causaliteit Eenvoudig Voorspelbaar Beheersbaar (geen verrassingen) Doelgericht (elke volgende stap brengt me dichter bij het doel) We willen voorzichtig zijn om deze vorm van causaliteit toe te passen op mensen, dieren en culturen (cfr. Bateson s Creatura vs. Pleroma)
Afstemming/responsieve interactie vb1
Afstemming/Responsieve interactie vb2
Responsieve interactie en causaliteit Responsieve interactie verwijst naar een heel bijzonder causaliteitsbegrip: Niet: A B; zelfs geen: circulaire causaliteit. Wel: een spirale causaliteit die een proces in de tijd trekt en iets realiseert. Complexiteit Impliciet weten (ipv intentioneel en bewust weten) Altijd een stuk onvoorspelbaarheid Geen controle mogelijk. Wel vertrouwen nodig.
Spirale Causaliteit tijd
Responsieve interactie en begrijpen Begrijpen is nooit passief en objectief Het is steeds actief en creatief Want het vindt plaats in een proces van responsive interactie
Illustration: La Stanza del Figlio
Illustration: La Stanza del Figlio Client: You never understood me. You never really got through to me. This is my last session. TIC: She has been saying this for 5 years. She won t stop now. Client: You re cold. I can never understand what you are feeling. You can say that this is your method, but that s not the point. You re cold. My previous analyst was not so distant. I got somewhere with him. Therapist: This feeling of discouragement is not new. Let s try to understand what has happened and how to move forward. Client: You are not even annoyed. You know it is all over too. It s not your fault. It s quite simple. You are the wrong analyst for me. TIC: It s true. I can not do anythng else for her. The therapy is over. What will she do now? Go to another analyst? Give up? In one minute it will be over. Client: (sighs) I feel better now. Therapist: So Client: See you on Tuesday Therapist: Tuesday. Goodbye Client: Goodbye
Ruimte voor dialoog
Wat is het meest belangrijk in de eerste sessie? Informatie verzamelen? Assessment? Diagnose? Nee!
Wat dan wel? Het creëren van een ruimte voor dialoog, waarin zoveel mogelijk alle stemmen van de verschillende gezinsleden gehoord worden Dit is in het bijzonder in een gezinstherapeutische sessie een uitdaging
Verhaal en context De cliënt vertelt zijn/haar verhaal in een context Wat wordt in woorden gezegd? (en wat wordt niet gezegd) Wat wordt op een non-verbale manier gezegd? (en wat wordt niet getoond) Wat wordt bij de therapeut opgeroepen? (en wat wordt niet uitgedrukt?)
Doel van de eerste sessie Het creëren van a dialogical space in which life can come + Het reflecteren met het gezin over de betekenis van wat er in die ruimte gebeurt (Focus op wat verrast op wat raakt op wat beweegt )
Dialectiek van wat gezegd wordt/niet gezegd wordt Spreken en aarzelen Hangt allemaal af van de context (dialogical space)
Ruimte maken voor dialoog -Complexiteit van de setting (een dialoog die vol zit met allerlei spanningen, en die vaak real life consequenties heeft) -De meervoudige stemmen in het gezin (van ja tot neen )
In RGT: a unique conceptualisation of the alliance Alliantie met alle gezinsleden empathie positive regard congruence samenwerking & consensus over doel
Complexiteit alliantie in RGT In de RGT sessie voortdurende spanning: - Onenigheid over het bestaan van een probleem - Onenigheid over de wenselijkheid van RGT als mogelijke aanpak van het probleem - Druk van het ene gezinslid op het andere - Druk op de therapeut
Een gezin in de eerste sessie
Spanning tussen spreken en nietspreken Ja Aarzeling Neen Spreken Niet spreken
Focus in eerste sessie? Probeer je eerste te verbinden met diegene die het meest aarzelt om aan de therapie te beginnen.
Focus op gezonde krachten en inzet Niet dat er geen pathologie zou bestaan Maar je verbinden met alle gezinsleden gaat het makkelijkst via iets dat ze gemeenschappelijk hebben liefde en inzet voor elkaar
Contact LinkedIn Facebook: Context Website https://www.researchgate.net
http://peterrober.blogspot.be