Opleiding Duurzaam Gebouw: Hergebruik van materialen en bouwelementen Leefmilieu Brussel Vademecum voor hergebruik buiten de bouwsite De recuperatie van bouwmaterialen uit publieke gebouwen haalbaar maken Sophie Seys Rotor asbl-vzw
Vademecum voor hergebruik buiten de bouwsite De recuperatie van bouwmaterialen uit publieke gebouwen haalbaar maken Opleiding Hergebruik van materialen en bouwelementen Dag 1: vrijdag 27 november 2015 Sophie Seys Rotor asbl-vzw
Invalshoeken! Recuperatie van materialen! Hergebruik buiten de bouwsite versus Op de bouwsite! Te demonteren materialen materialen Reeds gemonteerde versus versus Uitvoering
Affiche uit 1879 die de verkoop voor afbraak van de Blauwe Toren aankondigt, een van de laatste restanten van de omwalling van de stad Antwerpen uit de 15e eeuw. (Collectie Felixarchief/Archieven van de Stad Antwerpen)
Vandaag! Het juridisch kader is complexer: wetgeving over de overheidsopdrachten! Realistische benadering: De werklast van de opdrachtgever verlichten aan de hand van standaarddocumenten die direct bruikbaar zijn OF die kunnen worden aangepast naargelang van uw ervaring, praktijken en kenmerken! Geen hergebruik tot elke prijs: de recuperatie van herbruikbare materialen moet mogelijk zijn wanneer dit de moeite loont Herbruikbaar? De overnemer is de enige die kan oordelen of een materiaal al dan niet herbruikbaar is Het is niet zinvol een resultaatverplichting op te leggen Benadering geval per geval: van een minimum resultaatniveau (middelenverbintenis voor recuperatie van materialen - B) tot een maximum resultaatniveau (ad-hocprocedure voor recuperatie van materialen - A.1., A.2., A.3.)
De periode die voorafgaat aan de overheidsopdracht voor werken benutten
Vooraf : peilen of er interesse is op de markt: loont het de moeite om herbruikbare materialen te recupereren?
Foto s van materialen sturen naar enkele overnemers Interne expertise (ervaring, opalis.be, enz.) Externe expertise (architect, aannemer, antiquair, enz.)
Twee resultaten zijn mogelijk Negatieve diagnose: Positieve diagnose: Dit keer moet u niets ondernemen om herbruikbare materialen te recupereren U moedigt de recuperatie van herbruikbare materialen aan. -> Hoe?
Situatieschets: het potentieel voor hergebruik van materialen in een gebouw
A. Opstelling van een inventaris van herbruikbare materialen
Inventaris Wie? De ontwerper, de opdrachtgever, een derde partij Wanneer? Zo vroeg mogelijk vóór de overheidsopdracht voor werken. Indien mogelijk, vanaf de overheidsopdracht voor architectuur Bijlage 1: Model van inventaris Bijlage 2: Voorbeeld van inventaris Annexe 3: Hoe stelt u een inventaris op? Annexe 4: Typeclausules om de ontwerper te belasten met de opstelling van de inventaris
B. Keuze van de strategie die het meest geschikt is voor het gebouw
Ad-hocprocedure: overheidsopdracht voor diensten (A.1.), verkoop (A.2.) of schenking (A.3.) Middelenverbintenis (B) Uitgevoerd door een of meer specialisten Uitgevoerd door de sloper of de aannemer Om de hoeveelheid en de kwaliteit van de gerecupereerde materialen te maximaliseren Maximale investering van de opdrachtgever Voor ontmanteling van materialen in een kleinere hoeveelheid & van mindere kwaliteit Zo vroeg mogelijk voor de overheidsopdracht voor werken In het ideale geval wordt de procedure gestart EN uitgevoerd voor aanvang van de overheidsopdracht voor werken. De procedure kan ook volledig of gedeeltelijk worden uitgevoerd in coördinatie met de overheidsopdracht voor werken (bijlage A.01.) Minimale investering van de opdrachtgever wanneer een adhocprocedure niet haalbaar is Tijdens de overheidsopdracht voor werken (bv.: onvoldoende middelen, overnemers alleen geïnteresseerd in de aankoop van reeds gedemonteerde materialen, enz.)
Middelenverbintenis (B) De sloper / aannemer wordt verzocht alles in het werk te stellen om zo veel mogelijk herbruikbare materialen te recupereren voor eigen rekening In de planning van de werf wordt een periode opgenomen voor de voorafgaande demontage van de herbruikbare materialen Alle informatie over de materialen waarover de opdrachtgever beschikt, wordt in het BB opgenomen (inventaris, blijken van belangstelling, website Opalis, enz.) De laatste schijf van de opdracht wordt pas betaald na indiening van het recuperatieverslag.
Overheidsopdracht voor diensten (A.1.) Een enkele overnemer (of een tijdelijke vereniging van overnemers) recupereert alles wat in de inventaris staat Forfaitaire prijzen per post vooraf door de opdrachtgever vastgelegd Gunningscriteria: De grootste hoeveelheid / de hele inventaris De diversiteit van de meegenomen loten Het meest voorkomende scenario Verkoop (A.2.) of schenking (A.3.) Er zijn evenveel overnemers als posten in de inventaris Gunningscriterium (verkoop): de hoogste prijs / post Gunningscriterium (schenking): de grootste hoeveelheid / post Minder vaak voorkomende scenario s
C. Lancering en gunning van de opdracht
D. Controle van de uitvoering van de opdracht
Recuperatieverslag (bijlage 5) Wie? De opdrachtnemer / de koper / de begiftigde Wanneer? Uiterlijk 30 dagen na het einde van de demontageperiode
Welke voordelen heeft de recuperatie van herbruikbare materialen voor de opdrachtgever?
1) De periode die voorafgaat aan de overheidsopdracht voor werken benutten
2) De milieu-impact van de werf beperken
3) De materialen opnieuw een waarde geven 4) Beter beheren en tegelijk besparen: vermeden kosten voor verwijdering, opbrengst van verkoop 5) Voorbeeldfunctie 6) Ondersteuning van de sector van de hergebruikmaterialen die lokale jobs creëert
Besprekingen! Herbruikbare materialen: meubelen bij voorbaat! In de meeste gevallen: producten, geen afval! Overheidsopdracht voor diensten versus overheidsopdracht voor werken
Om het vademecum (in het Frans) te downloaden: www.rotordb.org/project/2015_vademecum_deconstruction De Nederlandse vertaling van dit document zal binnenkort beschikbaar zijn via deze link
Contact sophie.seys@rotordb.org - 0488 118 520 lionelbilliet@rotordb.org - 0494 17 68 77 Uitgever: Rotor asbl, Lakenstraat 99, 1000 Brussel, www.rotordb.org