Circulair bouwen: de success story van circulaire werven

Transcriptie

1 Circulair bouwen: de success story van circulaire werven Anne-Laure MAERCKX 24 oktober 2017 Antwerpen

2 Context Beheer van materiële hulpbronnen Beheer van menselijke middelen Hinderpalen en stimuli Conclusies Inhoudstafel

3 Context Circulaire werven? Winnaars 2016 Context

4 Circulaire werven? Een luik van de projectoproep Be circular Be Brussels ( Be circular : een initiatief van het Brussels Gewest in het kader van de Gewestelijke Programma voor Circulaire Economie (GPCE) Doelgroep : bouwondernemingen Doelstellingen: Beter beheer van materiële hulpbronnen Beter beheer van menselijke middelen 8 winnaars in

5 Winnaars 2016 Diversiteit van projecten Grootte: 3 kleine projecten 3 middelgrote projecten 2 grote projecten Bestemming: 3 woonprojecten 4 gemengde projecten: woningen + gemeenschappelijke voorzieningen/kantoren/winkels 1 cultureel centrum 5

6 Beheer van materiële hulpbronnen Behoud van bestaande gebouwen Constructieve hiërarchie Demonteerbaarheid Omkeerbaarheid Aanpasbaarheid Hergebruik Preventie en beheer van bouwafval Hoofdstuk 2

7 Behoud van bestaande gebouwen: renovatie bevorderen Boondael [Llinye Liliya] Grondige renovatie van 2 woningsgebouwen Behoud van 90% van bestaande elementen Fotos: Sébastien Piaget Foto:Cenergie 7

8 Constructieve hiërarchie Ontwerp gebaseerd op de 4 duurzaamheidslagen Structuur Gebouwschil Technieken Binnen inrichting Demonteerbaarheid, omkeerbaarheid, aanpasbaarheid 8

9 Constructieve hiërarchie Demonteerbaarheid: Dépôt Leemans [DRTB] Uitbreiding van bestaand gebouw Makkelijk te monteren en demonteren houtskeletbouw Fotos: DRTB 9

10 Constructieve hiërarchie Omkeerbaarheid Debatty [Gillion Construct] Renovatie van residentieel gebouw Reversible building design: binnenisolatie m² omkeerbare oppervlakte Foto: Cenergie Bron: Energie + le site 10

11 Constructieve hiërarchie Aanpasbaarheid Dupontgaarde [Eco construct groupe] Organisatie van de ruimtes Ontwerp van technieken Fotos: VLA-architecture 11

12 Hergebruik Warland 238 [Global Art Concept] Hergebruik: op de site + inkomende materialen Akoestische houtenvloer Hergebruikte marmer + radiatoren, binnenschrijnwerk, metselwerk, Foto: Lionel Billiet Foto: Cenergie 12

13 Hergebruik Warland 238 [Global Art Concept] Foto: Lionel Billiet Foto: Cenergie 13

14 Preventie en beheer van bouwafval Tivoli [CFE Brabant] Renovatie van Belgacom gebouw (+ nieuwe duurzame wijk) Sorteren van bouwafval : werfwachter verantwoordelijk voor het sorteren en correcte vulling van containers verbetering van 50% Werfbeheer: Lean Construction (planning, organisatie op de site) Foto: Cenergie Markering van circulatie-, stokage- en afvalzones volgens LEAN model Foto: WTCB 14

15 Beheer van menselijke middelen Lokale arbeidskrachten en opleiding Synergiën en samenwerking Odernemingen van de Sociale Economie, Instellingen voor Socioprofessionele Integratie Hoofdstuk 3

16 Lokale arbeidskrachten en opleiding Petite Suisse [Max Stockmans] Samenwerking met het Lokale Steunpunt van Brussel: 4 Brusselse arbeiders in opleiding op de werf, gedurende 6 weken Praktische organisatie: dagelijkse/wekelijkse briefings en debriefings Dépôt Leemans [DRTB] Jaarlijks opleidingsplan voor de arbeiders Organisatie van opleidingen op de werven Debatty/Deswaef [Gillion Construct] Stagiairs: duo stagiair/ instructeur Mogelijkheid voor aanwerving na de stage 16

17 Synergiën en samenwerking Debatty [Gillion Construct] Petite Suisse [Max Stockmans] Leftover isolatieplaten isolatie platdak Debatty en Deswaef [Gillion Construct] Onderlinge verdeling van werfinrichtingen Gemeenschappelijk beheer van opleidingen (stagiairs) Foto: Cenergie Tivoli [CFE Brabant] Bouwteam, werk met een BIM-model Synergie met naastliggende organisatie Tomato Chili : serres gemaakt uit gerecupereerd hout Bron: 17

18 OSE en ISI Debatty/ Deswaef [Gillion Construct] : Sociale clausules in lastenboek (openbare aanbesteding) Schoonmaak van werfketen door OSE Integratie en opleiding van stagiairs Contractuele verplichting voor het bouwbedrijf Tivoli [CFE Brabant] : Werfwachters (OSE) Bron: WTCB 18

19 Hinderpalen en stimuli Hergebruik en bouwafval Tools Hoofdstuk 4

20 Hergebruik en bouwafval Hergebruik Voorbereiding / op de werf / op technisch vlak Bouwafval + Sloopinventaris, bestaande tools, positieve impact voor bouwaanvraag, - onderzoek herbruikbare materialen kan tijdsverslindend zijn, stockage van de herbruikbare materialen, werkintensief, Menselijke aspecten / Technische aspecten / Economische aspecten + financiële stimuli (type containers, paletten, ), werfwachters, - Beperkte kennis van aannemers over sorteringsmogelijkheden (recyclage), moeilijke gedetailleerde sortering van bepaalde materialen (hout, ), Bron: WTCB Bron: Rotor 20

21 Tools : Het netwerk voor hergebruik van bouwmaterialen Lijst van professionele handelaars en materialen Praktische tools en documenten Oa: Vademecum voor hergebruik van bouwmaterialen buiten de site, Technische bepalingen voor courante herbruikbare materialen Bron: 21

22 Tools Thema Hergebruik Oa: Hergebruik-hertoepassing van bouwmateriaal Gids vices&sub=innov_support&pag=13&art=pcs Studieproject preventie en beheer van afval op bouwwerven (WTCB CBB-H, met de steun van Leefmilieu Brussel) 22

23 Conclusie Hoofdstuk 5

24 Conclusie Circulaire economie in de bouwsector? Het is heel wat meer dan een beetje recycleren of hergebruiken Circulaire economie in de bouwsector? Het is mogelijk! Ontwerpteams die al samenwerken voor meer efficiëntie in het beheer van materiële hulpbronnen en menselijke middelen Bouwbedrijven die aan de slag gaan voor het verwezenlijken van de ontworpen maatregelen Er bestaan gerealiseerde voorbeelden die op een succesvolle manier de principes van circulaire economie integreren 24

25 Conclusie Circulaire economie in de bouwsector? Investeren in arbeidskrachten en studies, eerder dan geld uitgeven aan de aankoop van nieuwe producten of aan het afvoeren van afvalstoffen 25

26 Meer informatie? 1819 (Be Circular) (Cenergie) info@circularprojects.brussels info@cenergie.be Havenlaan 86c 3000, 1000 Brussel (Leefmilieu Brussel) Urbain Britsierslaan 5, 1030 Brussel (Cenergie)