Schoolrapportage 1. Achtergrondgegevens van de school Gegevens van de school: 23KU Northgo College Aanvrager dhr. Marc Janssen Adres Duinwetering 107 Noordwijk Aangemelde schoolsoort Havo Leerlingenaantal 1017 (door de school zelf opgegeven, april 2014) Bestuur: Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Noordwijk Deze aanmelding betreft de havo-afdeling van het Northgo College. Het Northgo College (NC) is een school voor vmbo-(g)t, havo en atheneum. Het aantal leerlingen per afdeling verhoudt zich als 2:2:1. De school betrekt haar leerlingen vooral uit Noordwijk, Teylingen en Noordwijkerhout. Het aantal leerlingen loopt iets terug: vorig jaar telde de school 1073 leerlingen; dat is dit jaar 1004. De school is gehuisvest in een goed geoutilleerd en modern gebouw, dat uitstekend wordt verzorgd. Op de school heerst een prettige sfeer met duidelijke regels, waarin leerlingen, docenten en schoolleiding op een aangename manier met elkaar omgaan. 2. Motivatie van de school De onderbouwing die het Northgo College bij de aanmelding als kandidaat Excellente School 2014 gaf, luidt als volgt. De havist is intelligent, relatiebewust en een doener. De havist heeft recht op een eigen positie waarin hij zich kan ontwikkelen en kan excelleren. De havist is geen slap aftreksel van een vwo er. De havist speelt later in de samenleving een belangrijke rol. Het Northgo College biedt de havist een Havisten Competentprogramma waarin hij kan excelleren op de 21st century skills op diverse kennisgebieden (techniek, taal en kunst). Deze skills komen overeen met de door het hbo genoemde succesfactoren voor havisten op het hbo. Het Northgo College slaagt erin deze skills aan te brengen: de havisten doen het significant beter op het hbo. Daarnaast voegt het Northgo College gezien de samenstelling van de leerlingenpopulatie veel toe aan de havist op het gebied van schoolvakken. De erkenning van de excellentie van het Northgo College is zichtbaar doordat bedrijven en instellingen in de regio duurzaam samenwerken met het Northgo College op het gebied van 21st century skills. 3. De resultaten, breed opgevat (Criterium 1) Hierbij onderscheidt de jury drie gebieden: 1. resultaten op de kernvakken: Nederlands, Engels, wiskunde en rekenen; 2. resultaten op de andere vakken en leergebieden; 3. resultaten op aanvullende gebieden zoals burgerschap, sociaal-emotionele vorming, culturele vorming, redzaamheid, internationale oriëntatie. 3.1 Resultaten op de kernvakken (Indicator I) Hieronder geven we een overzicht van de resultaten van het Northgo College over 1
de periode 2011-2013 die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. Hierbij is gebruik gemaakt van de ruwe scores. Resultaatgegevens afkomstig van de Inspectie Havo Rendement onderbouw* 3 Rendement bovenbouw* 3 Gemiddelde centraal examen* 3,3 Gemiddeld verschil CE en SE** -0,10 * Gemiddelde van de score op een vijfpuntsschaal 2011-2013. ** Gemiddelde over de periode 2011-2013. Havo Gemiddeld cijfer CE 2011 6,2 Gemiddeld cijfer CE 2012 6,5 Gemiddeld cijfer CE 2013 6,4 Gemiddeld cijfer CE 2014 6,4 Op grond van de resultaten die het Northgo College in 2011, 2012 en 2013 heeft behaald, stond de school niet in een voorselectie die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. De onderstaande gemiddelde cijfers bij het centraal examen over de periode 2011-2013 heeft de school zelf aangeleverd bij haar aanmelding. Eindexamenresultaten havo (CE) 2011 2012 2013 2014 Nederlands 6,2 6,6 6,3 6,5 Engels 6,0 6,1 6,4 6,7 Wiskunde 7,0 6,6 6,4 6,3 De resultaten voor de kernvakken liggen iets onder het landelijk gemiddelde. Het gemiddelde cijfer CE voor 2014 is gelijk aan het landelijk gemiddelde en is stabiel. Het cijfer Nederlands komt na een dip in 2013 met een stijging van 0,2 punt iets boven het landelijk gemiddelde van 6,3 uit. Op het vak Engels is extra beleid gezet, onder andere via inbreng van Cambridge; de resultaten laten een mooie stijging zien, maar de opbrengst ligt nog 0,2 onder het landelijk gemiddelde. Het wiskundecijfer ligt iets onder het gemiddelde (school 6,4; landelijk 6,55). De rendementscijfers onderbouw en bovenbouw zijn over een periode van drie jaar gemiddeld (beide:3). Het gemiddelde CE-cijfer ligt iets boven het landelijk gemiddelde (3,3). Ter vergelijking: in 2010 haalde de havo-afdeling voor het rendement onderbouw een 2, voor het rendement bovenbouw een 1 en voor het gemiddeld CE-cijfer een 1. Het verschil tussen SE- en CE-cijfer is al vijf jaar achtereen bijzonder klein. Reflectie Score Dronkers 2013 9,5 2
3.2 Resultaten op andere leergebieden uit het standaardcurriculum (Indicator II) Ook het gemiddelde over de overige vakken bij het centraal examen (2011-2013) heeft de school zelf aangeleverd bij haar aanmelding. Eindexamenresultaten havo (CE) 2011 2012 2013 2014 Gemiddelde overige examenvakken* 5,9 6,5 6,4 6,4 * De som van het gemiddelde op de overige examenvakken gedeeld door het aantal overige examenvakken. Bij de andere leergebieden uit het standaardcurriculum scoren vier van de tien vakken bij het centraal examen boven het landelijk gemiddelde. Waarvan Frans en aardrijkskunde zeer goed scoren met respectievelijk een percentielscore van 96 en 84. De opbrengst van twee van de tien vakken is gelijk aan het landelijk gemiddelde, de overige vier scoren onder het landelijk gemiddelde. Duits en natuurkunde zijn de uitschieters naar beneden met respectievelijk een percentiel van 3 en 9. Het geheel van de opbrengsten overziend is de conclusie dat de opbrengsten nog verder zouden mogen stijgen voordat zij ook excellent genoemd kunnen worden. 3.3 Resultaten op aanvullende leergebieden (Indicator III) In haar aanmelding geeft de school aan dat ze aantoonbaar zeer goede resultaten boekt op het aanvullende gebied van 21st century skills die het verschil maken De systematiek die de school daar volgens de aanmelding bij hanteert, is deze. Terugkoppeling van de Haagse Hogeschool (studiepunten) en oudleerlingenquêtes. (bij 21st century skills die het verschil maken) In haar aanmelding noemt de school de volgende vorderingen die op dit aanvullende gebied worden geboekt. Meer studiepunten (+6%) en minder uitval (-5%) op het hbo. Stijgende waardering begeleiding alumni. Het Northgo College biedt een breed scala van onderwijsmogelijkheden aan. Leerlingen kunnen kiezen voor de sportklas, expressieklas of het technasium. De school biedt Cambridge Engels en versterkt taalonderwijs Duits (Goethe) en Frans (Delf). De school verzorgt buitenlesactiviteiten die beredeneerd aansluiten bij het lesprogramma. Door middel van excursies, vaardigheidsonderwijs, uitwisselingen met buitenlandse scholen treedt de school naar buiten. In het kader van het technasium en Havisten Competent (HaCo) maakte de delegatie van de jury kennis met contextrijke opdrachten. De eerste lichting van het technasium, die startte in de eerste klas, doet nu eindexamen. Deze leerlingen gaan een meesterproef afleggen waarbij zij de kennis van de eigen docenten overstijgen en hbo-docenten meekijken naar het resultaat. Leerlingen vertelden over successen en teleurstellingen bij opdrachten in het kader van het technasium en HaCo. Zo is een gevaarlijke situatie voor fietsers bij een spoorwegovergang op basis van een uitgewerkt plan van leerlingen door de gemeente/ns verbeterd. Een mooi plan over de bestrijding van vervuiling door 3
honden in de wijk zagen de leerlingen helaas niet in uitvoering gebracht doordat de gemeente niet meewerkte. Er is ook een onderzoek gedaan door leerlingen over brandpreventie dat de brandweer mogelijk landelijk gaat gebruiken. De school investeert veel in loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB). Deze geeft de leerlingen houvast bij het bepalen van hun school/beroepskeuze passend bij hun talenten en vaardigheden. Hierbij worden ouders en het midden- en kleinbedrijf uit de regio ruim ingeschakeld. 4. De omstandigheden waarbinnen de school werkt (Criterium 2) In haar aanmelding stelt het Northgo College dat er omstandigheden zijn die van invloed zijn op de resultaten die de school met de leerlingen behaalt. 4.1 Leerlingkenmerken en procesinrichting (Indicator IV) De omstandigheden die de school in de aanmelding noemt, zijn de volgende. De leerlingen die uit de Duin en Bollenstreek in de brugklas van de middelbare school komen, zijn op het gebied van woordenschat Nederlands, leesvaardigheid Nederlands en Engels zwakker (bron: cito-vas-toets 0) dan gemiddeld. Ook is er een groot percentage (12% versus 5% landelijk) dyslectische leerlingen in deze streek en dus op school. Het betreft 50% van de leerlingen. Volgens de aanmelding houdt de school daar op de volgende wijze rekening mee. Voor zorgleerlingen wordt met de op school aanwezige orthopedagoog een handelingsplan opgesteld dat door het docententeam onder leiding van de seniordocent wordt uitgevoerd. De school heeft goed zicht op haar leerlingenpopulatie. De school neemt leerlingen aan met het advies vmbo-t, havo en atheneum. Er zijn veel dubbeladviezen bij, meer dan landelijk. De leerlingen komen voor het grootste deel uit Noordwijk (45%), Teylingen (33%) en Noordwijkerhout (15%). Bij toelating is het advies van de basisschool leidend. Zoals in de aanmelding is aangegeven, heeft de school een vaste routine van toetsing met genormeerde toetsen. Op basis van de uitslagen onderneemt de school actie. Het mentorenteam is kleinschalig opgezet met versterkte mentorenteams waarover verder in dit rapport meer. De schoolleiding zet krachtig in op samenwerking met de basisscholen. De laatste vier jaar is flink geïnvesteerd in samenwerking op twee gebieden: het betreft de advisering en een doorlopende leerlijn voor taal, rekenen en Engels. Inzet is om van beider expertise gebruik te maken. Inschrijven van leerlingen van de basisschool vindt al vele jaren plaats na warme overdracht. Door regelmatig resultaten van leerlingen met basisscholen te communiceren, en gesprekken te voeren met de docenten van groep 8 stijgt de kwaliteit van de adviezen van enkele basisscholen. Over het algemeen is advisering nog aan de hoge kant. Er is een positieve ontwikkeling te melden over de samenwerking. Basisscholen reageren in toenemende op de contacten met het Northgo College. 4
De Duin- en Bollenstreek is van oudsher een agrarische streek met veel bollenen bloementeelt, maar herbergt ook veel bedrijven gericht op toerisme. In deze streek is veel midden- en kleinbedrijf gevestigd en zijn er legio mogelijkheden voor een baantje voor de leerlingen. De delegatie van de jury sprak met een groep havoleerlingen (twaalf) waaronder drie oud-havisten. Over hun bevindingen staat later in het rapport meer. Opvallend is dat weinig leerlingen de verleiding van een baantje naast school kunnen weerstaan. Behalve het verrichten van betaald werk doen veel leerlingen ook aan sport, wat op zich goed is. De school heeft dus geduchte concurrentie van niet-schoolzaken. Dat wordt bevestigd door eigen onderzoek van de school. 4.2 Leerlingkenmerken en resultaten (Indicator V) Het Northgo College gebruikt het cito-volgsysteem voor voortgezet onderwijs (cito-vas). De prestaties op deze genormeerde toetsen voor de kernvakken in de leerjaren 1 tot en met 3 laten een leerwinst zien conform de landelijke verwachting. De school geeft aan dat leerlingen uit het voedingsgebied van het Northgo College beperkt taalvaardig zijn, en dat het aantal dyslectische leerlingen op deze school hoger ligt dan het landelijk gemiddelde. 4.3 Benutting van het inzicht in leerwinst bij onderscheiden categorieën leerlingen (Indicator VI) In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld waaruit blijkt dat ze leerwinst probeert bij te houden. De vorderingen (cijfers) van de leerlingen worden ten opzichte van de leerlingen in hun laag bijgehouden. De prestaties worden gekwalificeerd (het begeleidings- ABC) in de volgende categorieën: A+ (uitstekend, meer uitdaging nodig?, opstromen?), A (conform verwachting), B (minder dan verwacht, welke actie is nodig?), C (ernstig minder dan verwacht, actieplan). Deze kwalificaties gelden ook voor de studiehouding, gedrag in de klas en persoonlijke omstandigheden. De vorderingen op het gebied van Nederlands, Engels en wiskunde/rekenen worden ook bijgehouden met de gestandaardiseerde cito-vas-toetsen en -volgsysteem. De school beschrijft in de aanmelding de wijze waarop ze de cijfers over de leerwinst gebruikt als volgt. De gegevens worden wekelijks in het versterkt mentorenteam (mentoren aangevuld met docenten) besproken. Er worden plannen van aanpak opgesteld, gecommuniceerd met ouders en leerlingen en de voortgang wordt gemonitord. Gegevens over de prestaties op Engels worden door de sectie Engels bekeken en dat kan leiden tot opstromen van leerlingen naar de Cambridgeklas Engels. In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld waaruit blijkt dat ze de cijfers over leerwinst vertaalt naar differentiaties aan de onderkant en aan de bovenkant (zwak- en goedpresteerders). Voor zwakpresteerders wordt een plan van aanpak opgesteld. Dat betreft acties van de docent in de vakles, de mentor in de mentorles, en hulp in bijvoorbeeld steunlessen of lessen leren-leren van de orthopedagoog. Het kan ook gesprekken met de leerlingcoach inhouden over schoolgedrag of zelfvertrouwen. Voor goedpresteerders wordt uitdaging in de les gezocht of buiten/binnen lesactiviteiten (technasium) alsmede in het behalen van Delf-, Goethe- en 5
Cambridge-certificaten, deelname aan internationale uitwisselingen, deelname aan Europese jeugdconferenties of debatwedstrijden. Gemiddelde van de cijfers bij het centraal examen van de 20% beste leerlingen (2013) Nederlands 6,84 Engels 7,26 Wiskunde 7,22 Alle avo-vakken 7,09 De mentor is de spil van de leerlingbegeleiding. Er is sprake van een kleinschalige organisatie. Het Northgo College hanteert een versterkt mentorenteam (vmt) per jaarlaag. Dit is een overzichtelijk team van mentoren (vier tot zes mensen) aangevuld met enkele vakdocenten (vier) die veel lessen in een jaarlaag verzorgen. Zij komen wekelijks bijeen met een vaste agenda. Hier worden leerlingen besproken, maar komen ook onderwijskundige onderwerpen aan de orde. Wil je als mentor bijzonderheden over een van je leerlingen bespreken, dan geef je dit tevoren door aan de voorzitter van het versterkt mentorenteam. De mentoren leggen belangrijke gegevens over het welbevinden van hun mentorleerlingen vast in SOM, evenals de resultaten. De mentor en het verstrekt mentorenteam volgen de leerling op drie gebieden: resultaten, studiehouding en persoonlijke omstandigheden. Elk gebied wordt gewaardeerd met een letter: A+: voortgang beter dan verwacht voor betreffend niveau. A: voortgang conform verwachting. B: aanwijzingen dat voortgang belemmerd wordt. C: ernstige aanwijzingen dat voortgang belemmerd wordt. De vakdocent volgt de leerling op resultaten, studiehouding en groepsdynamica (de leerling in de groep). Het versterkt mentorenteam stelt met de docenten een plan van aanpak op. De delegatie van de jury heeft enkele voorbeelden van aanpak op de computer ingezien. Wat opviel was de overzichtelijkheid en de kracht van de notities. Elke mentor of vakdocent geeft bij besproken leerlingen met een enkele zin aan wat zijn/haar actie zal zijn richting de leerling. Controle is bij dit systeem ingecalculeerd: in de volgende vergadering komt men erop terug. De mentor past stelselmatig reflectie toe in de mentorles. In 4 havo staat Havisten Competent twee lessen per week op het rooster, in 5 havo is dat een keer per week. De leerlingen kunnen door hun mentor in het 1e of 8e uur worden opgeroepen voor persoonlijke gesprekken. De leerlingen die de delegatie sprak, waren positief over de begeleiding en beschikbaarheid van hun mentor. Drie jaar geleden is het versterkt mentorenteam ingesteld. Dit heeft onder andere geleid tot het opheffen van de rapportvergaderingen. De vakdocent kan nu in het versterkt mentorenteam zijn ei kwijt. Ook de vakdocent voert in SOM bijzonderheden en aanpak van zijn leerlingen in. Mentorschap is een boeiende functie, maar ook een tijdrovende. Voor een grotere betrokkenheid bij de vergaderingen van de versterkte mentorenteams kiezen vakdocenten ervoor mentor te zijn van een gering aantal (zeven à acht) leerlingen. Dit heeft een positieve uitwerking op de verdeling van de werkzaamheden. 6
Dankzij het mechanisme van het kwaliteitsbeleid zijn op basis van bevragingen en evaluaties inmiddels verbeteringen aangebracht aan het versterkt mentoraat. Zo ziet men bij het samenstellen van de vmt s zorgvuldig toe op een goede spreiding van docenten over de leerlingen en wordt het invullen van SOM nog beter gemonitord. Gemiddelde van de cijfers bij het centraal examen van de 20% beste leerlingen (2013, gegevens Duo) Havo Nederlands 6,84 Engels 7,26 Wiskunde 7,22 Gemiddelde avo-vakken 7,09 5. De inrichting van het onderwijsproces (Criterium 3) 5.1 Schoolspecifieke aanpak en proceskwaliteit (Indicator VII) In het aanmeldingsformulier noemt het Northgo College de volgende drie facetten als het meest kenmerkend voor de onderwijsaanpak die ze nastreeft: gebruik van toetsen; differentiatie in het aanbod; begeleiding van leerlingen. In de aanmelding licht de school dit als volgt toe. Wij vinden naast kennis (toetsen: RTTI en cito-vas) belangrijk dat leerlingen competenties (21st century skills) ontwikkelen. Dit zijn de door het hbo benoemde succesfactoren: studiehouding (beroepshouding), samenwerken, presenteren, informatie verwerken en probleemoplossend werken. Deze competenties staan centraal in het speciaal ontwikkelde Havisten Competentprogramma in 3, 4 en 5 havo. In dit programma worden steeds meer complexe opdrachten uitgevoerd. Deze staan ook centraal in het gedifferentieerd onderwijsaanbod waar leerlingen hun competenties ontwikkelen in een voor hen inspirerende omgeving: sportklas en het vak bewegen, sport en maatschappij, expressieklas, technasium en Cambridge Engels, Frans en Duits. De leerlingen worden goed begeleid door het doordachte systeem van mentoraat en een zorgteam dat handelt volgens heldere procedures. Dit krijgt de delegatie van de jury ook terug in de gesprekken met de leerlingen. Het Northgo College biedt ruimte aan talent van leerlingen die meer willen en meer kunnen. Zij kunnen kiezen uit een rijk onderwijsaanbod. Er wordt een aantal plusprogramma s aangeboden op het Northgo College, zoals de sport- en expressieklas, Cambridge English Stream, Delf Scolaire (Frans), Goethe Institut (Duits) en technasium. Onderzoeken & Ontwerpen, onderdeel van het technasiumprogramma, wordt in twee tweede klassen, een derde klas en in de vierde klas havo en vwo aangeboden. Het onderwijs aan havisten wil niet een afslanking zijn van het vwo-programma. 7
Het Northgo College beschrijft in de aanhef van haar aanmelding het type havoleerling. Dit heeft gevolgen voor de inrichting van de lessen en de benadering van de leerling. Onderscheidend en specifiek voor de aanpak bij havisten vindt de school: persoonlijke band/relatie, veel meer uitleg, structuur, herhalingen, overzicht en pakkende werkvormen zoals spelvormen en samenwerken. Het excellentieprogramma Havisten Competent wordt door alle leerlingen in de havo-afdeling gevolgd. Het studieonderdeel Havisten Competent naar het hbo heeft een omvang van 280 studielasturen en is gericht op verbetering van de aansluiting op het hbo door het systematisch aanleren, ontwikkelen en toetsen van de volgende competenties: het eigen leerproces sturen; beroepshouding ontwikkelen; informatievaardigheden; probleemoplossend werken; samenwerken. De havisten krijgen bij hun havodiploma een HaCo-certificaat mee waarop de vaardigheden staan. De delegatie woonde een deel van een les Havisten Competent, kortweg HaCo, bij en volgde een korte instructie. Leerlingen toonden zich gemotiveerd en konden mede dankzij het goed gestructureerde lesmateriaal snel aan de slag met hun opdracht: Maak een verbeterplan voor de buurt. Leerlingen spreken enthousiast over de HaCo-lessen waarin de nadruk wordt gelegd op vaardigheden. Samenwerken, elkaar en jezelf beoordelen, reflecteren op wat er in een groep gebeurt en presenteren werden door de leerlingen genoemd. In de groep leerlingen waarmee de gedelegeerden spraken, zaten ook drie oud- Northgo-leerlingen die nu een opleiding op het hbo volgen. Ze vertelden dat zij dankzij de HaCo-lessen een goede aansluiting hadden op het hbo. Toen ze op het Northgo College zaten, beseften zij niet hoe belangrijk het aanleren van vaardigheden is. De delegatie legde de docenten voor dat bij technasium en Havisten Competent veel aandacht en dus tijd naar vaardigheden gaat. Ze stelde de vraag: komt het overdragen van kennis daardoor niet onder druk te staan? De docenten menen van niet en geven zelfs het tegendeel aan. 5.2 Schoolspecifieke aanpak en organisatiekwaliteit (Indicator VIII) In het aanmeldingsformulier noemt de school de volgende drie facetten als het meest kenmerkend voor de wijze waarop ze is georganiseerd: leiderschap; professionalisering van het personeel; schoolklimaat. In de aanmelding licht de school dit als volgt toe. Leiderschap van docenten is belangrijk omdat in een complexe en uitdagende omgeving als een school met zijn duizenden interacties per dag de docent samenwerkend met collega s zelf richting moet geven aan het onderwijs en de verbetering van het onderwijs. Professionalisering betekent dat docenten en schoolleiding feedback van leerlingen, ouders, collega s verzamelen over hun functioneren en gestelde doelen opdat hiervan geleerd kan worden hoe het 8
onderwijs concreet beter gemaakt kan worden. Het schoolklimaat (cijfer 8,3 in 59 geobserveerde lessen) is belangrijk omdat een lerende organisatie alleen mogelijk is in een omgeving waar fouten gemaakt mogen worden en waarin een cultuur heerst waar uitwisseling en openheid normaal zijn. De schoolleiding maakt regelmatig gebruik van onderzoek en enquêtes om zicht te krijgen op de kwaliteit van bepaalde processen op de school. Zij vergelijkt bewust gegevens over verschillende jaren om ontwikkelingen duidelijk in beeld te krijgen, zodat zij aan de juiste knoppen kan draaien. Het Northgo College zet in op professionalisering. Uit onderzoeken bleek dat variaties in uitvoering van werk meer beperkt moeten worden. Hierover spreekt men elkaar aan in domeinoverleggen en vmt s. De schoolleiding merkte op dat elkaar aanspreken binnen het team nog niet zo gaat als wenselijk is en heeft daarom afgelopen september een studiemiddag gewijd aan omgang met elkaar. Om de juiste scholing te kunnen inzetten doet het Northgo College onderzoek naar de docentencompetenties. Iedere leerling heeft het afgelopen jaar volgens een schema voor drie van zijn of haar docenten negentien vragen ingevuld die gaan over de vijf competenties waar leerlingen een beeld van kunnen hebben. De leerlingen konden in open vragen tips en tops aangeven voor hun docenten en zij konden zich melden voor een klankbordgesprek met de docent. Iedere docent kon een zelfbeeld invullen, 70% van de docenten deed dit. Voor die docenten ontstond een rapport met een vergelijking tussen het leerlingbeeld, het algemene beeld van het Northgo College en het zelfbeeld. Andere docenten ontvingen een rapport met alleen een vergelijking tussen het algemene beeld van het Northgo College en het leerlingbeeld betreffende de docent. Ook de tips en tops en de meldingen voor klankbordgesprekken zijn integraal opgenomen in alle rapporten. De rapporten zijn uitgereikt aan de docenten door de direct leidinggevende. Het onderzoek betreffende docentencompetenties is gericht op: het geven van feedback aan individuele docenten en het opleveren van een algemeen beeld van het lesgeven. Een dergelijk onderzoek levert een schat van relevante gegevens op. De schoolleiding krijgt een goed beeld van de kwaliteiten van de docenten en zet scholing in op de terreinen waar dat gewenst is. De individuele docent ziet zijn zelfbeeld afgezet tegen de meningen van zijn leerlingen en kan gericht aanvragen doen in zijn POP. Jaarlijks observeert men een flink aantal lessen (circa 75) met behulp van een kijkwijzer. Deze lessen worden nabesproken. Een deel van deze lessen (80%) is gebruikt voor een nadere analyse. Hieruit blijkt dat de basiscompetenties van het docentschap beheerst worden. 6. Verband tussen de inrichting van het onderwijsproces en de resultaten die de school boekt (Criterium 4) 6.1 Veranderingen vanwege resultaten (Indicator IX) In het aanmeldingsformulier is aan het Northgo College gevraagd of ze een uitgewerkt systeem kent voor periodieke analyse van opbrengsten op 9
verschillende niveaus: leerling, (jaar)groep, vakgebied, docent. De school geeft aan daarover te beschikken. In de aanmelding omschrijft de school dit systeem als volgt. Op leerlingniveau wordt de voorgang wekelijks en vijfmaal per jaar in het zogenoemde versterkte mentorenteam geanalyseerd. De instrumenten zijn het cito-vas, de zogenoemde boxplots (de leerling ten opzichte van zijn leerjaar in samenhang met loopbaan, citoscores, en basisschooladvies) en het begeleidings- ABC (zie hierboven). Leerlingen geven een keer per jaar gestructureerde feedback (enquête) op individueel leraargedrag. De scores worden in vijf categorieën verdeeld: zwak tot excellent en samen met de tips en tops en de examenresultaten besproken in het jaarlijkse functioneringsgesprek. Elke leraar wordt door zijn seniordocent bezocht in de les. Het lesverslag is onderdeel van het functioneringsgesprek. Gemiddelde cijfers van secties worden vier keer per schooljaar besproken in het versterkte mentorenteam. Tijdens haar presentatie voor een delegatie van de jury heeft de school onder meer aandacht besteed aan de relatie tussen haar aanpak en de resultaten die ze boekt. Het Northgo College heeft een heldere visie op wat een havist is en wat een havist moet kennen en kunnen (intelligent, relatiebewust en een doener). Met de eigen, doelgerichte aanpak (een combinatie van een vaardighedenprogramma, gericht op 21ste-eeuwse vaardigheden, en een goede kwaliteitszorg) boekt de school prima resultaten. De leerlingen doen het in het hbo significant beter dan andere havisten. Alle leerlingen doen mee aan het programma Havisten Competent. Dat programma speelt in op de mogelijkheden van elke leerling. Er is onder andere veel aandacht voor sport, expressie, technasium en moderne vreemde talen. De delegatie van de jury die de school heeft bezocht, kan het bovenstaande bevestigen uitgaande van wat in een aantal gesprekken aan de orde kwam en te lezen is in de toegezonden documentatie. 6.2 Vasthouden van resultaten (Indicator X) In de aanmelding noemt de school het volgende voorbeeld van een aantoonbaar geslaagde interventie die de school naar aanleiding van de periodieke analyses heeft toegepast. Een sectie had keer op keer te hoge gemiddelde cijfers. Met deze sectie is gesproken en samen met de analyse middels RTTI (een methodiek om te bezien of een toets evenwichtig is opgebouwd) is de sectie in staat beter te toetsen en reële cijfers te verkrijgen. De docent van de Cambridge Groep Engels kreeg alleen met een zeer strenge normering de cijfers onder de 7. Na een gesprek bleek dat het niveau Cambridge Engels ver boven de reguliere groep Engels uitstak en is gekozen voor andersoortige toetsen waar hoge cijfers op gehaald mogen worden. Het Northgo College heeft haar kwaliteitszorgsysteem goed verankerd in haar schoolorganisatie. Getuige onder andere de vragenlijsten over het docentfunctioneren, waarvan de uitkomsten worden ingezet bij functioneringsgesprekken. Ook op specifieke activiteiten als terugkomdag, open dag, informatieavonden en projecten zijn de regels van het kwaliteitsbeleid van 10
toepassing. Speciale aandacht is er voor de resultaten van de leerlingen bij examens en toetsen. De school monitort de opbrengsten op individueel niveau en groepsniveau. Ze constateert dat de cijfers Engels stijgen, maar nog niet boven het landelijk gemiddelde liggen. De andere talen gaan beter, het programma van toetsing en afsluiting (PTA) en taalmethodes zijn ERK-proof (Europees Referentie Kader). 6.3 Kwalificatie, professionaliteit, schoolkennis (Indicator XI) In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld van de wijze waarop kennisdeling en ontwikkeling binnen de school worden vormgegeven. Kennisdeling over leerlingbegeleiding en klasaanpak vindt wekelijks plaats in het versterkte mentorenteam. Daarnaast zijn er studiemiddagen waar mentorenteams onderling uitwisselen. Het resultaat is dat succesvolle leerlingaanpakken bekend worden en dat teams zichzelf beter gaan organiseren (effectiever overleg, meer opbrengstgericht werken). Binnen de domeinoverleggen (bèta, gamma, alfa, kunst) wordt kennis gedeeld over toetsing en leervaardigheden. Het resultaat is dat er meer samenhang is in de aanpak van het onderwijs. In de nagesprekken over het lesbezoek vindt veel uitwisseling plaats over didactiek. Als belangrijkste thema s binnen het professionaliseringsbeleid noemt de school in de aanmelding de volgende. De belangrijkste thema s zijn samenwerken, verantwoordelijkheid nemen en elkaar aanspreken. Het is absoluut duidelijk dat door samenwerking tussen de docenten het resultaat beter wordt (methode van bondscoach Van Gaal). Als docenten hun werk als hun verantwoordelijkheid zien en feedback krijgen (aanspreken), wordt de docent als individu beter (methode van voetbalicoon Cruijff) en dus ook het team. Samenwerken, verantwoordelijkheid nemen en elkaar aanspreken zijn essentieel in een lerende organisatie. De school heeft een heldere visie op onderwijs aan havoleerlingen. Ze vertaalt dit consequent in beleid. Steekwoorden zijn samenwerken, verantwoordelijkheid nemen en elkaar aanspreken. De schoolleiding merkte op dat elkaar aanspreken als moeilijk ervaren wordt en heeft daarom afgelopen september een studiemiddag gewijd aan omgang met elkaar. Docenten leveren in domeinen en vmt s hun bijdragen aan onderwijsverbeteringen. De school is voortdurend op zoek naar manieren en hulpmiddelen om hun onderwijs te verbeteren. Het Northgo College ziet ict als een goed hulpmiddel en volgt de ontwikkelingen op de voet. Ze startte kortgeleden met een ipad-klas. De school maakt gebruik van klankbordgroepen met leerlingen en ouders uit alle afdelingen. Tijdens het schoolbezoek en in documenten zag de delegatie voorbeelden van interventies die blijk geven van het goed doorlopen van de PDCA-cyclus conform het kwaliteitsbeleid. Er is aandacht voor evaluatie. Schriftelijke evaluaties zijn ingezien. De meest recente tevredenheidonderzoeken zijn afgenomen in 2013. 11
Gemiddelde score op de tevredenheidonderzoeken Medewerkertevredenheid Gemiddelde score school 7,8 Landelijke score - Oudertevredenheid 7,7 - Leerlingtevredenheid 7,7 - In haar aanmeldingsformulier geeft de school aan dat ze naar aanleiding van de tevredenheidonderzoeken de volgende stappen heeft gezet. De basisvoorwaarden, veiligheid, sfeer en respect scoren hoog (gemiddeld 7,7). Aan die randvoorwaarde voor een lerende organisatie is ruimschoots voldaan. Belangrijk blijft de actie van het elkaar aanspreken over de zaken die goed gaan en nog beter moeten. Dit gebeurt door teamcoaching en individuele coaching. Het cijfer dat havo-ouders toekennen aan het Northgo College is 7,1 (bron: Vensters voor Verantwoording). Gemiddelde score school* Landelijke score Medewerkertevredenheid - Oudertevredenheid 7,1 7,1 Leerlingtevredenheid 7,3 6,8 * Bron: Vensters voor Verantwoording Aspecten die ruim boven deze score uitkomen zijn: sfeer, veiligheid, hulp bij keuzemomenten en duidelijke regels. Duidelijk lager waren de scores op: de school beschikt over goede vakbekwame docenten, de mening van de ouders telt mee op deze school, en de school maakt leren voor mijn kind aantrekkelijk. De leerlingen zijn goed te spreken over: de sfeer, de veiligheid, de duidelijke regels en gevarieerde lessen. De leerlingen weten precies waar ze moeten zijn als ze een probleem hebben. De leerlingen waarderen het aspect in de lessen worden veel verschillende werkvormen aangeboden met een hoog cijfer: 7,8. Opmerkelijk is dat de afdelingen vmbo en vwo hierop aanmerkelijk lager scoren. Een hoge waardering kreeg ook het respect dat zij krijgen van hun docenten. Overigens vinden ze dat de docenten duidelijker mogen zijn over de resultaten die ze behalen. In de leerlingenraad hebben leerlingen zitting die de belangen van de leerlingen behartigen. Het Northgo College heeft een enthousiaste leerlingenraad die weet wat er zoal leeft onder de leerlingen. Er wordt geluisterd naar hun voorstellen en er wordt ook iets mee gedaan. Er vindt drie keer per jaar een overleg plaats tussen een afvaardiging van bestuur en schoolleiding en een klankbordgroep van ouders over allerlei zaken op organisatorisch en onderwijskundig gebied. Alle ouders kunnen zich via de contactpersoon (e-mailadres in de schoolgids) aanmelden voor deze klankbordgroep. Het schooladministratiesysteem loopt via SOMtoday. Alle ouders en leerlingen ontvangen hiervoor een inlogcode. Op SOMtoday staan onder meer de 12
lesroosters, het huiswerk, de behaalde cijfers en de absentiegegevens van de leerlingen. De delegatie sprak tien docenten van de school. Zij spraken hun algemene tevredenheid uit over de koers die de school gaat. Ze zijn trots op wat ze met elkaar voor de leerlingen kunnen betekenen. Het is een enthousiast toegewijd team dat content is met de ruimte die het krijgt voor onderwijsontwikkeling en persoonlijke ontwikkeling. En ja: we werken met zijn allen hard. 7. Het excellentiebeleid van de school (Criterium 5) Het uitgangspunt van de jury is dat een excellente school zeer goede resultaten behaalt en een weloverwogen onderwijsinrichting laat zien. Daarenboven kan een school op een specifiek excellentiegebied uitblinken. Dat kan betrekking hebben op diverse zaken en bijvoorbeeld gericht zijn op een inhoudelijk domein en/of op een specifieke groep leerlingen. 7.1 Het schooleigen excellentiebeleid (Indicator XII) Volgens de aanmelding kent het Northgo College een excellentiegebied waarop de focus wordt gelegd. De school licht dit in haar aanmeldingsformulier als volgt toe. Het excellentiegebied is het geheel van 21st century skills (competenties aansluiting op het hbo) en Engels. Wij willen leerlingen laten excelleren op deze skills. Deze skills komen grotendeels overeen met de door het hbo geformuleerde succesfactoren: samenwerken, informatie verwerken, beroepshouding, studiehouding, presenteren en probleemoplossend werken. Deze 21st century skills verkrijgen de leerlingen generiek in het Havisten Competent-programma dat van 3 havo tot 5 havo loopt. Specifiek leren zij deze skills ook binnen hun interessegebieden: technasium, sport, expressie, taal (Cambridge in aparte klassen, Delf, Goethe), burgerschap (debat, uitwisselingen, conferenties). De aandacht voor het excellentiegebied is gericht op een of meerdere specifieke groepen leerlingen. In de aanmelding is de doelgroep van het excellentiegebied als volgt beschreven. Er is een generiek programma voor alle leerlingen, Havisten Competent. Maar daarnaast leren de leerlingen deze 21st century skills in hun eigen interessegebied: technasium, sport, expressie, taal (Cambridge in aparte klassen, Delf, Goethe), burgerschap (debat, uitwisselingen, conferenties). Het betreft ongeveer 100% van de leerlingen van de school. Tijdens haar presentatie voor een delegatie van de jury heeft de school aandacht besteed aan haar excellentiebeleid. De school blinkt uit in het aanbieden van een vaardighedenprogramma op maat van de leerling. Dit om leerlingen zo goed mogelijk voor te bereiden op het hbo. Naast aandacht voor Engels is er veel aandacht voor competenties als samenwerken, informatie verwerken, probleemoplossend werken, werkhouding en dergelijke. Leerlingen kunnen in de klassen 3-5 ook hun eigen interessegebieden volgen. De school werkt samen met bedrijven en instellingen aan de uitvoering van het competentieprogramma. Andere scholen hebben veel belangstelling voor deze aanpak en komen ook kijken op de school. De school wil leerlingen in de toekomst belonen met een plusdocument. 13
De delegatie van de jury stelt tijdens het schoolbezoek vast dat het Northgo College met Havisten Competent voor alle havoleerlingen en met 21th century skills het onderwijsaanbod sterk verbreed en aantrekkelijker gemaakt heeft. De onderwijskwaliteit aan deze doelgroep die een eigen benadering behoeft, is er behoorlijk op vooruit gegaan. Deze lessen zijn uitdagend en stimuleren de talentontwikkeling bij de leerlingen. Er nemen substantiële groepen aan deel. Het project loopt nu voor het vijfde jaar en heeft een duidelijk profiel gekregen zowel binnen de school als daarbuiten. De producten van de afdeling trekken de aandacht binnen de school door de presentaties en werkstukken. De Haagse Hogeschool, als externe partij, meldt betere resultaten van Northgo-leerlingen. Gegevens daarover zijn ingezien. In welke mate de prestaties voor de reguliere vakken door HaCo/21st century skills beïnvloed worden, is nu nog niet goed te zeggen. Docenten zijn hierover positief. In 2015 doen er voor het eerst leerlingen met technasium examen en in 2016 leerlingen uit de speciale Cambridge Engelsklassen. 7.2 Erkenning door externe partijen (Indicator XIII) In de aanmelding stelt de school dat het gebied respectievelijk de gebieden waarop de school uitblinkt, wordt/worden erkend door externe partijen (bijvoorbeeld andere scholen, ouders of andere partners). De school licht dit in haar aanmeldingsformulier als volgt toe. Scholen bezoeken onze school om te kijken naar het Havisten Competentprogramma en de opbrengsten. Bedrijven en instellingen zoeken contact met onze school in verband met het opdrachten voor het technasium. Met deze bedrijven en instellingen (gemeente, politie, brandweer, Staatsbosbeheer, Decos, Imtech, architecten, enzovoort) is sprake van een langdurige samenwerking. Decos Technology Group heeft gevraagd of wij haar Jet-Net-partner worden (is inmiddels gebeurd). ITT Istituto Buonarroti inturijn, Italië heeft ons uitgenodigd om te participeren in een uitwisseling over techniekonderwijs. De herkenbaarheid van het excellentiegebied blijkt volgens de aanmelding verder uit: externe bezoekers specifiek gericht op dit gebied; deelname aan een netwerk dat betrekking heeft op dit gebied; vermelding in publicatie(s) over dit gebied. Het Northgo College onderhoudt goede contacten met de Haagse Hogeschool. De school enquêteert oud-leerlingen over de aansluiting op het hbo. Oud-Northgoleerlingen doen het op het hbo beter, switchen minder en halen meer studiepunten dan leerlingen afkomstig van andere scholen (Bron: Haagse Hogeschool). De jury heeft diverse referenten gevraagd in hoeverre ze de kwaliteit van het Northgo College onderschrijven en het excellentiebeleid van de school herkennen. Van drie referenten kreeg de jury een reactie. Uit deze referenties komt onder meer naar voren dat de leerlingen goed worden voorbereid op het hbo waardoor de resultaten op het hbo goed zijn, dat de school zeer initiatiefrijk is en heel gericht kijkt naar het eigen functioneren. Alle referenten onderschrijven dat het Northgo College een excellente school is. 14
7.3 Versterking van het excellentiebeleid in de toekomst (Indicator XIV) Het Northgo College heeft plannen om haar excellentiefocus in de toekomst verder te versterken. De school beschrijft deze plannen in haar aanmeldingsformulier als volgt. Wij willen het aanleren van de 21st century skills dat plaatsvindt in Havisten Competent en de overige hierboven genoemde activiteiten in de (traditionele) vaklessen een plek geven. Daarnaast zien we dat leerlingen veel leren op dit gebied maar niet expliciet een beloning hiervoor krijgen. De havist krijgt bij zijn diploma een Havisten Competent-certificaat dat bijvoorbeeld gebruikt kan worden bij het studiecheckgesprek. Ook andere certificaten (bijvoorbeeld internationalisering, communicatie) worden meegegeven. Maar er moet meer beloning mogelijk zijn voor de havist. Het principe-sectorakkoord vo 2014-2017 biedt de mogelijkheid om een plus-document aan leerlingen uit te geven. Hier willen wij invulling aan geven. Volgens de aanmelding sluiten de plannen op de volgende wijze aan op specifieke behoeften van (groepen) leerlingen. De havist heeft behoefte aan concreet, betekenisvol onderwijs. De havist leert graag actief met anderen. Het expliciet inbrengen van de 21st century skills in de vaklessen vergroot de motivatie en dus de prestatie van de havist. Omdat de havist het ergens voor wil doen, past een plus-document dat gedurende schooljaren gevuld wordt, hier goed bij. Het maakt de havist trots en hij kan de prestaties delen met anderen. In de aanmelding wordt de aansluiting op de door de school gehanteerde didactische aanpak als volgt beschreven. De plannen passen bij concreet en betekenisvol onderwijs waarbij de havist een beloning ontvangt in de vorm van een certificaat bij een geleverde prestatie. De delegatie van de jury heeft kennis genomen van de plannen van de school om haar beleid te versterken, zoals beschreven in het schoolplan, en stelt vast dat deze plannen aansluiten bij het gevoerde beleid. 8. Opmerkingen Inspectie Geen aanvullende opmerkingen. 9. Conclusie van de jury Het Northgo College heeft zich met haar havo-afdeling in 2014 voor het eerst kandidaat gesteld. Het Northgo College is een goed georganiseerde school met een schoolleiding die een visie heeft. Het management stelt zich goed op de hoogte van de ontwikkelingen van het onderwijs en geeft haar docenten ruimte zich te ontwikkelen. Op de havo-afdeling lijkt de aanpak via onder andere Havisten Competent vruchten af te werpen. De resultaten zijn rond het landelijk gemiddelde. Er is een lichte groei in de opbrengsten te constateren. Een goede organisatie door het inrichten van domeinen voor vaktechnische aansturing en een versterkt 15
mentoraat zijn adequate instrumenten om ervoor te zorgen dat deze stijgende lijn zich in de toekomst doorzet. Het kwaliteitsbeleid is goed gestructureerd en voorziet in een vast schema van genormeerde toetsen voor een helder zicht op de resultaten van de leerlingen individueel en op groepsniveau. Er is voldoende aanbod voor leerlingen die meer aankunnen en leerlingen die extra begeleiding nodig hebben. Het schoolteam is toegewijd en voelt zich gekend door het management. Het taakbeleid is transparant. De gesprekscyclus wordt consequent gevolgd en krijgt extra impact door de vele gegevens die verzameld zijn over de onderwijskundige aanpak en over het functioneren van de (individuele) docenten. Het management zet zich in voor een professionele cultuur en lijkt op de goede weg, getuige de brede bespreekbaarheid van personele zaken. Docenten krijgen en nemen de ruimte om het onderwijs te verbeteren. De school is beredeneerd innovatief. Het Northgo College biedt de leerlingen veel keuzemogelijkheden. Bijzondere programma s als technasium en Havisten Competent slaan bij de leerlingen aan en worden gewaardeerd. In het tevredenheidonderzoek gaven de havisten een significant hogere waardering aan de kwaliteit van de lessen dan medeleerlingen op het vmbo en vwo. De school zet in op de processen die ertoe doen: een sterk mentoraat, een goede onderwijskundige aanpak met oog voor innovatie en veel aandacht voor deskundigheidsbevordering van het team. Dit geeft vertrouwen. Alles overziende in de jury van oordeel dat het Northgo College op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School (havo) 2014 toekomt. 16