Coalitieakkoord 2014-2018 Heldere hoofdlijnen op weg naar de toekomst Heldere hoofdlijnen op weg naar de toekomst
Heldere hoofdlijnen op weg naar de toekomst 1
Ondergetekenden verklaren hierbij namens hun fracties goedkeuring te geven aan het coalitieakkoord Heldere hoofdlijnen op weg naar de toekomst voor de raadsperiode 2014 2018. Voor Lokaal Alert H.C. van Tilburg, fractievoorzitter Voor het CDA J.R. Scheringa, fractievoorzitter 2 Voor de VVD S.O. Nieuwenhuis, fractievoorzitter Voor de SGP D.A. den Hertog, fractievoorzitter Voor de PvdA F.N.A. Meurs, fractievoorzitter
INLEIDING Als het te lij niet gaat, dan moet men het te loevert proberen. Met deze uitspraak van de inmiddels legendarische oud-minister-president en oud-onderzeebootcommandant P.J.S. (Piet) de Jong als vetrekpunt hebben leden van de fracties van Lokaal Alert, het CDA, de PvdA, de SGP en de VVD van de gemeenteraad van Vianen zich in de afgelopen periode samen met formateur Hans van den Heuvel beijverd om vorm en inhoud te geven aan een coalitieakkoord. In de praktijk hield dit in dat het voor hen van meet af aan duidelijk was, dat het niet moest gaan om het formuleren van een wijdlopige, in beton gegoten tekst, maar om een akkoord op hoofdlijnen, waarin de betrokken partijen zich in voldoende mate kunnen vinden. Deze insteek ligt ook ten grondslag aan de positie, die het college in de komende jaren ten opzichte van de raad wil innemen. Dit betekent dat er geen onneembare stellingen zullen worden betrokken. Het tegendeel is het geval: er zal voortdurend naar worden gestreefd om zoveel mogelijk ruimte te bieden voor een open dialoog, waarbij recht zal worden gedaan aan de inzichten en opvatting van alle fracties. Anders geformuleerd: het coalitieakkoord staat in het teken van het dualisme, wat de leden van de gemeenteraad ruime mogelijkheden biedt om nog sterker dan voorheen hun rol als lokale volksvertegenwoordiger te vervullen en politieke daadkracht te tonen. Met respect voor de hoofdlijnen gaat het daarbij om het bewerkstelligen van een onafhankelijke opstelling van het college en de gemeenteraad ten opzichte van elkaar, waarbij wordt gestreefd naar een raadsbrede betrokkenheid. Het debat vormt immers de basis voor democratische besluitvorming. 3 HOOFDLIJNEN Het eindresultaat van de gekozen aanpak ligt nu voor. De volgende onderwerpen passeren achtereenvolgens de revue: 1. Overheveling van taken op het terrein van de sociale zorg 2. Toekomstvisie Vianen 2025 3. Financiële positie van de gemeente 4. Bestuurlijke ontwikkelingen 5. Cultuur, onderwijs en sport 6. Openbare orde en veiligheid 7. Bereikbaarheid en de effectiviteit van de bestuurlijke en de ambtelijke organisatie 8. Bevordering van duurzaamheid 9. Groenbeleid 10. Openstelling winkels
1. Overheveling van taken op het terrein van de sociale zorg Naar het zich laat aanzien, wordt met ingang van 1 januari van het volgend jaar een uitgebreid takenpakket naar de gemeente overgeheveld, waarvan de omvang en de zwaarte in dit stadium bij gebrek aan concrete informatie nog niet goed kunnen worden ingeschat. Het betreft de uitbreiding van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), de uitbreiding van de Jeugdzorg en de Participatiewet ( Werken naar vermogen ). Ook de ontwikkeling van Passend Onderwijs behoort tot deze cluster. Hoewel er ook op dit punt nog onvoldoende helderheid bestaat, staat vast dat er voor de uitvoering van de verschillende taken minder financiële middelen beschikbaar zullen zijn dan tot op heden het geval is. Leidraad bij het bepalen van het gemeentelijke beleid is om de geoormerkte gelden zoveel mogelijk ten goede te laten komen aan daarvoor in aanmerking komende inwoners en de uitvoeringskosten dus zoveel mogelijk te beperken, mede door het hanteren van eenvoudige, transparante regels. Aangezien het om zogenoemde open einde-regelingen gaat, zullen de voorzieningen van geval tot geval zoveel mogelijk worden toegesneden op individuele behoeften en omstandigheden ( geen confectie, maar maatwerk ). Bij het vragen van eigen bijdragen van inwoners wordt een inkomenstoets toegepast. Bij de uitvoering van de onderscheiden taken gaat de gemeente uit van de eigen kracht van een inwoner en diens omgeving, waartoe de ondersteuning van het werk van vrijwilligers en mantelzorgers zal worden verruimd. Met inwoners, die (tijdelijk) niet geheel op eigen benen kunnen staan, gaat de gemeente in gesprek om te komen tot een passend arrangement: één gezin met één plan en waar het niet anders kan één regisseur met de gemeente als vangnet. Mochten zich onverhoopt schrijnende gevallen voordoen, dan overweegt de gemeente om een hardheidsclausule toe te passen, mogelijk met aanwending van algemene middelen. 4 Tenslotte wordt het redelijk geacht om van inwoners, die zorg via de gemeente ontvangen, te vragen zich op passende wijze in te zetten voor de samenleving, zo zij daartoe fysiek en psychisch in staat zijn. 2. Toekomstvisie Vianen 2025 a. Wat betreft de verdere vergroting van de leefbaarheid van Vianen haakt het college aan bij de eerder vastgestelde Toekomstvisie Vianen 2025. Dit betekent dat van gemeentewege faciliteiten worden verleend en voorwaarden geschapen om in nauwe samenwerking met alle betrokken partijen met voortvarendheid invulling te geven aan respectievelijk De verwezenlijking van het door de gemeenteraad omarmde project Van Lek tot en met Lijnbaan ; De verdere ontwikkeling van bedrijventerreinen, en Het waarborgen van de leefbaarheid in Everdingen, Hagestein en Zijderveld. b. Een ander beleidsvoornemen is de aanleg van een rondweg rondom de Buitenstad en de realisatie van fiets-, wandel- en ruiterpaden, parkeer- en camperparkeerplaatsen, een brug en een insteekhaven (op basis van het programma Ruimte voor de Lek ) en - in het verlengde daarvan - het verlenen van faciliteiten aan derden.
c. Het college heeft zich een doorgroei naar 21.000 inwoners ten doel gesteld, mede in samenhang met het in stand houden van een toereikend voorzieningenniveau. Hieruit vloeit voort dat er behoefte bestaat aan de bouw van voor alle doelgroepen betaalbare woningen, ook om de gevolgen van de woningverdunning op te vangen. De afzonderlijke stappen daartoe zullen steeds in samenspraak met de gemeenteraad worden genomen. Woningbehoefte, marktprognoses, flexibiliteit en actualisering van eerder ingenomen uitgangspunten zijn in dit opzicht sleutelwoorden. d. Het aanwenden van alle daarvoor in aanmerking komende middelen ter stimulering van de lokale economie. 3. Financiële positie van de gemeente De financiële positie van Vianen is gezond, zeker in relatie tot vergelijkbare gemeenten. Dit laat onverlet dat in de komende periode rekening moet worden gehouden met ombuigingen, omdat de huidige tijd wordt gekenmerkt door tal van onzekerheden op financieel-economisch en politiekmaatschappelijk gebied. Waar het gaat om de eerste categorie kan daarbij worden gedacht aan onder andere decentralisaties en de grondexploitaties. Een en ander brengt met zich mee dat op financieel gebied aanhoudend scherp aan de wind gezeild zal moeten worden, waarbij er voor gezorgd dient te worden dat: De meerjarenramingen aldoor zwarte cijfers laten zien; Er voldoende reserves en voorzieningen worden aangehouden in vergelijking met de risico s, en Het evenwicht tussen structurele baten en structurele lasten wordt geborgd. 5 Van een lastenverhoging met meer dan de indexering zal in het uiterste geval alleen dan sprake zijn wanneer de daaraan voorafgaande maatregelen om tot vermindering van de uitgaven te komen onvoldoende effect hebben gesorteerd. 4. Bestuurlijke ontwikkelingen Het uitspreken van een voorkeur voor het continueren van de zelfstandigheid van Vianen dan wel voor samenwerking of fusie met een of meer met name genoemde andere gemeenten komt aan de orde wanneer de uitkomsten bekend zijn van het inmiddels in gang gezette proces van het doen van feitenonderzoek, het maken van analyses en het betrekken van inwoners bij deze aangelegenheid. Dit houdt dus in dat ter zake vooralsnog geen standpunt wordt bepaald. De kwestie van de samenvoeging van provincies wordt als een zaak van nationaal niveau gezien, wat niet wegneemt dat het besluitvormingsproces uiteraard op de voet en met veel belangstelling wordt gevolgd.
5. Cultuur, onderwijs en sport Onder deze noemer worden gerangschikt: Het intensiveren van de samenwerking tussen culturele en onderwijsinstanties; De bevordering van toerisme en recreatie, zoals ook bepleit in de Toekomstvisie Vianen 2025 ; Het behoud van een podiumfunctie in Vianen; De realisatie van een Brede School in park De Looch, en De herinrichting van sportpark Blankensteijn. 6. Openbare orde en veiligheid Waar het gaat om de bestrijding van criminaliteit en vandalisme en het tegengaan en opruimen van zwerfvuil zal het bestaande beleid met kracht worden voortgezet. Hetzelfde geldt voor het handhavingsbeleid in brede zin. 7. Bereikbaarheid en de effectiviteit van de bestuurlijke en de ambtelijke organisatie Ter versoepeling van de contacten en de samenwerking tussen burgers en bedrijven en gemeentelijke instanties zullen de bestaande regelgeving van de gemeente en ambtelijke procedures tegen het licht worden gehouden om op dit gebied zo tot aanzienlijke reducties te geraken. 6 Voorts wordt ingezet op de bevordering van de dienstverlening door zowel de bestuurlijke als de ambtelijke organisatie door In het eerste geval: de frequentie van de spreekuren van de wethouders te vergroten, en In het tweede geval: de informatieverstrekking aan en de communicatie met inwoners en bedrijven verder te professionaliseren, in welk verband het gebruik van digitale middelen zal worden geïntensiveerd. 8. Bevordering van duurzaamheid Het bevorderen van duurzaamheid op alle daarvoor in aanmerking komende terreinen, ook waar het gaat om activiteiten van burgers en bedrijven. 9. Groenbeleid Het evalueren van het groenbeleid binnen de destijds vastgestelde budgettaire kaders, met name wat betreft uitvoeringsaspecten.
10. Openstelling winkels De vigerende Verordening Winkeltijden Vianen 2012 blijft van kracht. DE INHOUD VAN DE PORTEFEUILLES Het voorstel is om wat betreft de portefeuilleverdeling tussen de burgemeester en de beoogde wethouders als volgt te werk te gaan: a. Burgemeester Bestuurlijke organisatie en coördinatie Openbare orde en veiligheid Vergunning en handhaving Personeel en organisatie ICT Interne en externe communicatie b. Wethouder WMO en Participatiewet Volksgezondheid Sport Cultuur Monumentenzorg Recreatie en toerisme 7 c. Wethouder Ruimtelijke ordening Verkeer, vervoer en waterstaat Volkshuisvesting Archeologie d. Wethouder Financiën Planning en control Economische Zaken Grondexploitaties Gemeentelijk vastgoed e. Wethouder Onderwijs Jeugdzorg Beheer openbare ruimte Natuur, milieu en duurzame ontwikkeling
DE VERDELING EN DE PERSONELE BEZETTING VAN DE PORTEFEUILLES Na ampele overwegingen stellen de coalitiepartijen de volgende verdeling van de portefeuilles van de wethouders voor, waarbij de portefeuille van de burgemeester intact blijft: WMO en Participatiewet, Volksgezondheid, Sport, Cultuur, Monumentenzorg, Recreatie en Toerisme: de heer M.F.M. (Marcel) Verweij (CDA); tijdsbestedingsnorm: 100 %; Ruimtelijke ordening, Verkeer, vervoer en waterstaat, Volkshuisvesting en Archeologie: de heer J.A.E. (André) Landwehr (VVD); tijdsbestedingsnorm: 100 %; Financiën, Planning en control, Economische zaken, Grondexploitaties en Gemeentelijk vastgoed: de heer L.A. (Leendert) Wijnmaalen (SGP): tijdsbestedingsnorm: 50 %, en Onderwijs, Jeugdzorg, Beheer openbare ruimte, Natuur, milieu en duurzame ontwikkeling: de heer F.N.A (Frank) Meurs (PvdA); tijdsbestedingsnorm: 80 %. Uit deze wijze van taakverdeling kan worden afgeleid dat aan één van de partijen geen wethouderszetel is toegedeeld. In de gegeven situatie is dat Lokaal Alert wat verder de niet leverende partij zal worden genoemd. Dit zo zijnde, is er alle coalitiepartijen zeer veel aan gelegen om de niet leverende partij uit een oogpunt van gezamenlijkheid en onderlinge verbondenheid binnen de aangegeven wettelijke kaders maximaal te betrekken bij het uitzetten van de koers van het college. Om dit te bewerkstelligen is afgesproken dat de fractievoorzitter van deze partij in de komende periode ten volle zal participeren in de gedachten- en meningsvorming in de reguliere wekelijkse vergaderingen van het college van burgemeester en wethouders. Dat geldt niet voor de besluitvorming in het college en de uitvoering daarvan. 8 Mocht op enig tijdstip in het college om welke reden dan ook wat betreft de bezetting van de wethoudersposten een vacature ontstaan, dan zal daarin niet worden voorzien door de partij waartoe de desbetreffende wethouder behoort, maar door de niet leverende partij, in de huidige situatie dus door Lokaal Alert. De toedeling van de taken van de locoburgemeester komt in een volgende fase op de gebruikelijke wijze aan de orde in het constituerend beraad van het college van burgemeester en wethouders. SLOT De vijf coalitiepartijen zijn van oordeel dat de gemeente Vianen met dit akkoord de komende vier jaar met vertrouwen tegemoet kan gaan. Ze beschouwen de gepresenteerde Toekomstvisie Vianen 2025 de gezonde uitgangspositie van de gemeente op financieel gebied en de omschreven transities als de voornaamste pijlers onder het akkoord, dat niet alleen het gemeentebestuur, maar ook de burgers en bedrijven tal van uitdagingen, kansen en mogelijkheden biedt.