Deel 11 Discipline Mens

Deel 11 Discipline Mens Plan MER 1 2 Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt COLOFON Titel Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Jaar van uitvoering 2016-2018 Initiatiefnemers Kaulindus nv & KZW nv (Kempische Zandgroeven Winters nv) - Joachim Vanwonterghem (Kaulindus) - Anette Winters (KZW) - Peter van Der Poort (Sweco Belgium nv - Interne deskundige namens Kaulindus) - Johan Rutten (J.R. ECOnsult bvba - Interne deskundige namens KZW) MER-coördinatie INTOE bvba Engels plein 33 Bus 02.02 B-3000 Leuven T : +32 16 22 22 24 - Gert Van de Genachte MER-deskundige Landschap - Kris De Coster MER-deskundige Bodem MER-deskundige Auteur deelrapport Sweco Belgium nv Arenbergstraat 13, bus 1 B-1000 Brussel T : +32 2 383 06 40 - Rik Houthaeve Disciplines Mens [ 2 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt INHOUD 11 Discipline Mens... 8 11.1 Aanpak discipline... 8 11.1.1 Juridische en beleidsmatige context... 8 11.1.1.1 Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening... 8 11.1.1.2 Koninklijk besluit : 28 december 1972 betreffende de gewestplannen... 8 11.1.1.3 Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (gewijzigd 25 februari 2011)... 8 11.1.1.4 Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Limburg... 9 11.1.1.5 Gemeentelijk ruimtelijke structuurplannen... 9 11.1.1.6 Milieukwaliteitsnormen Lucht NO2, PM10 en PM2, 5... 9 11.1.1.7 Herbevestigde agrarische gebieden Regio Limburgse Kempen en Maasland... 10 11.1.2 Scoping naar effectgroepen ingreep-effectrelaties... 10 11.1.3 Afbakening studiegebied... 12 11.1.4 Methodiek en beoordeling per effectgroep... 13 11.1.4.1 Effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties... 14 11.1.4.2 Effectgroep wijziging ruimtelijke structuur en samenhang... 16 11.1.4.3 Effectgroep wijziging ruimtelijke kwaliteit... 17 11.2 Beschrijving van de referentiesituatie(s)... 21 11.2.1 Beschrijving bestaande toestand... 21 11.2.1.1 Methodologie... 21 11.2.1.2 Macroniveau... 21 11.2.1.3 Mesoniveau... 22 11.2.1.4 Microniveau... 34 11.2.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario s... 36 11.2.2.1 Autonome evolutie... 36 11.2.2.2 Gestuurde evoluties... 36 [ 3 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.3 Beschrijving effecten Integraal plan... 37 11.3.1 Effectbespreking en -beoordeling... 37 11.3.1.1 Effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties... 37 11.3.1.2 Effectgroep wijziging ruimtelijke structuur en samenhang... 45 11.3.1.3 Effectgroep wijziging ruimtelijke kwaliteit... 47 11.3.2 Koppeling milderende maatregelen en aanbevelingen aan de effectbeoordeling... 56 11.4 Beschrijving effecten Maximale ontginning... 58 11.4.1 Effectbespreking en -beoordeling... 58 11.4.1.1 Effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties... 58 11.4.1.2 Effectgroep wijziging ruimtelijke structuur en samenhang... 58 11.4.1.3 Effectgroep wijziging ruimtelijke kwaliteit... 59 11.4.2 Koppeling milderende maatregelen en aanbevelingen aan de effectbeoordeling... 59 11.5 Beschrijving effecten Gewestplanalternatief... 60 11.5.1 Effectbespreking en -beoordeling... 60 11.5.1.1 Effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties... 60 11.5.1.2 Effectgroep wijziging ruimtelijke structuur en samenhang... 60 11.5.1.3 Effectgroep wijziging ruimtelijke kwaliteit... 61 11.5.2 Koppeling milderende maatregelen en aanbevelingen aan de effectbeoordeling... 63 11.6 Beschrijving effecten Alternatief Bestemmingsmatige verankering bestaande toestand... 64 11.6.1 Effectbespreking en beoordeling... 64 11.7 Beschrijving effecten Ingeperkt alternatief... 65 11.7.1 Effectbespreking en -beoordeling... 66 11.7.1.1 Effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties... 66 11.7.1.2 Effectgroep wijziging ruimtelijke structuur en samenhang... 68 11.7.1.3 Effectgroep wijziging ruimtelijke kwaliteit... 70 11.7.2 Koppeling milderende maatregelen en aanbevelingen aan de effectbeoordeling... 72 [ 4 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.8 Bijlagen... 74 11.8.1 Landbouwimpactstudie LIS... 74 11.8.2 Invoergegevens CAR-Vlaanderen... 75 11.8.3 Output gegevens CAR-Vlaanderen... 79 [ 5 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt LIJST VAN TABELLEN Tabel 11.1.1 : Effectgroepen, criteria en parameters gehanteerd bij de effectbeschrijving van de discipline mens (ruimtelijke aspecten) Tabel 11.1.2 : Beoordelingskader voor de effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties Tabel 11.1.3 : Beoordelingskader voor de effectgroep wijziging ruimtelijke structuur en samenhang Tabel 11.1.4 : Beoordelingskader voor de subeffectgroep wijziging woon-en leefkwaliteit Tabel 11.1.5 : Overzicht van de richtwaarden met betrekking tot geluid in gemeenschappen in een specifiek milieu van de Wereldgezondheidsorganisatie (Bron: WHO 1999) Tabel 11.1.6 : Beoordelingskader immissiebijdrage lucht project via verkeer Tabel 11.1.7 : Overzicht van de richtwaarden voor luchtkwaliteit van de Wereldgezondheidsorganisatie (Bron: WHO 2006) Tabel 11.3.1 : Resultaten van de landbouwimpactstudie Tabel 11.3.2 : Aantal vrachtwagen- en autobewegingen per segment per bestudeerde tijdssituatie (worst case) Tabel 11.3.3 : Toetsing aan het significantiekader van de wegsegmenten behandeld met CAR-Vlaanderen (worst case) Tabel 11.3.4 : Toetsing aan het significantiekader van de wegsegmenten behandeld met CAR-Vlaanderen (worst case) met toepassing milderende maatregel (doorkoppeling Kettingbrugweg Fabrieksstraat) Tabel 11.5.1 : Toetsing aan het significantiekader van de wegsegmenten behandeld met CAR-Vlaanderen (worst case) - Gewestplanalternatief Tabel 11.8.1 : Invoergegevens CAR-Vlaanderen referentiesituatie Tabel 11.8.2 : Invoergegevens CAR-Vlaanderen toekomstige situatie integraal plan (worst case) Tabel 11.8.3 : Invoergegevens CAR-Vlaanderen toekomstige situatie integraal plan (worst case) met milderende maatregel (doorkoppeling Kettingbrugweg Fabrieksstraat) Tabel 11.8.4 : Invoergegevens CAR-Vlaanderengewestplanalternatief Tabel 11.8.5 : Overzicht immissieconcentraties in de referentiesituatie voor de wegsegmenten berekend met CAR-Vlaanderen. De berekeningen werden uitgevoerd voor het jaar 2015. Tabel 11.8.6 : Overzicht immissieconcentraties in de toekomstige situatie integraal plan voor de wegsegmenten berekend met CAR-Vlaanderen (worst case). Tabel 11.8.7 : Overzicht immissieconcentraties in de toekomstige situatie integraal plan voor de wegsegmenten berekend met CAR-Vlaanderen (worst case) met milderende maatregel (doorkoppeling Kettingbrugweg Fabrieksstraat) Tabel 11.8.8 : Overzicht immissieconcentraties in de toekomstige situatie in het gewestplanalternatief voor de wegsegmenten berekend met CAR-Vlaanderen. De berekeningen werden uitgevoerd voor het jaar 2015. [ 6 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt LIJST VAN FIGUREN Figuur 11.1.1 : Ingreep-effectenschema voor de discipline Mens ruimtelijke aspecten Figuur 11.2.1 : Agrarische structuur (bron: GRS Bocholt) met indicatieve aanduiding plangebied (rood) Figuur 11.2.2 : Landbouwgebruikskaart projectgebied Figuur 11.2.3: Landbouwstructuur projectgebied Figuur 11.2.4 : Landbouwgebruikswaarde projectgebied Figuur 11.2.5 : Landbouwkaderkaart projectgebied Figuur 11.2.6 : Uitsnede fietsknooppuntennetwerk Figuur 11.2.7 : Uitsnede Mountainbikenetwerk Figuur 11.2.8 : Ruiter- en menroutes Figuur 11.2.9 : Luchtkwaliteit in 2013 volgens atmosyskaarten Figuur 11.2.10 : Luchtkwaliteit in 2015 volgens luchtkwaliteitskaarten VMM Figuur 11.3.1 : Visualisatie landbouwimpact [ 7 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11 DISCIPLINE MENS 11.1 AANPAK DISCIPLINE 11.1.1 Juridische en beleidsmatige context In onderstaand overzicht worden de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden opgelijst die naar relevantie voor de discipline zullen gehanteerd worden. 11.1.1.1 Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (Decreet : 8 mei 2009). De Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (de coördinatie van het decreet ruimtelijke ordening) voert vernieuwingen in op drie belangrijke punten : vergunningen, planologie en handhaving. Deze codex regelt de organisatie van de ruimtelijke ordening in Vlaanderen en vervangt hierbij het Decreet houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening en het Decreet betreffende de ruimtelijke ordening, gecoördineerd op 22 oktober 1996. Voor het plangebied en omgeving worden de vigerende bestemmingen besproken. 11.1.1.2 Koninklijk besluit : 28 december 1972 betreffende de gewestplannen Het gewestplan geeft de bestemming en het gebruik van de gronden in Vlaanderen weer. Gewestplanwijzigingen worden niet meer doorgevoerd. In het decreet van 18 mei 1999 is immers vastgelegd dat in de toekomst bestemmingen vastgelegd worden in ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP's). Voor het plangebied en omgeving worden de vigerende bestemmingen besproken. 11.1.1.3 Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (gewijzigd 25 februari 2011) Geeft een toekomstvisie over hoe we in Vlaanderen met onze schaarse ruimte moeten omgaan om een zo groot mogelijke ruimtelijke kwaliteit te krijgen (planhorizon loopt tot 2007). Het RSV behandelt de structuurbepalende elementen op Vlaams niveau en stipuleert de richtinggevende en bindende bepalingen. Deze worden besproken voor het plangebied en omgeving. [ 8 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.1.1.4 Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Limburg De actualisatie van het PRS Limburg werd goedgekeurd door de bevoegde minister op 23 juli 2012. Het PRS behandelt de structuurbepalende elementen op provinciaal niveau en stipuleert op dit niveau de richtinggevende en bindende bepalingen. Deze worden besproken voor het plangebied en omgeving. 11.1.1.5 Gemeentelijk ruimtelijke structuurplannen Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Bocholt werd bij besluit van de bestendige deputatie van de provincie Limburg op 31 januari 2008 definitief vastgesteld. Het GRS behandelt de structuurbepalende elementen op gemeentelijk niveau en stipuleert op dit niveau de richtinggevende en bindende bepalingen. Deze worden besproken voor het plangebied en omgeving. 11.1.1.6 Milieukwaliteitsnormen Lucht NO 2, PM 10 en PM 2,5 NO 2 : PM 10 : PM 2,5 : Jaargemiddelde grenswaarde : 40 µg/m³ 1-uurgemiddelde grenswaarde : 200 µg/m³ (mag niet meer dan 18 keer per kalenderjaar worden overschreden) Advieswaarde WHO voor jaargemiddelde : 40 µg/m³ Jaargemiddelde grenswaarde : 40 µg/m³ 24-uurgemiddelde grenswaarde : 50 µg/m³ (maximum 35 keer per kalenderjaar te overschrijden) Advieswaarde WHO voor jaargemiddelde : 20 µg/m³ Jaargemiddelde grenswaarde : 25 µg/m³ Jaargemiddelde grenswaarde van toepassing vanaf 2020 : 20 µg/m³ Advieswaarde WHO voor jaargemiddelde : 10 µg/m³ [ 9 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.1.1.7 Herbevestigde agrarische gebieden Regio Limburgse Kempen en Maasland In uitvoering van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen stelde de Vlaamse overheid in 2008 een ruimtelijke visie op landbouw, natuur en bos op voor de regio Limburgse Kempen en Maasland. Op 12 december 2008 nam de Vlaamse Regering kennis van deze visie en keurde ze de beleidsmatige herbevestiging van de bestaande gewestplannen voor ca. 16.600 ha agrarisch gebied én een operationeel uitvoeringsprogramma goed. Het plangebied maakt deels deel uit van het herbevestigde agrarische gebied (HAG) Landbouwgebied Bocholt Kaulille Veldhoven Kreiel. Het deelgebied Raekerheide omvat zo 9,6 ha HAG. De herbevestiging van agrarisch gebied moet landbouwers meer rechtszekerheid bieden : door de herbevestiging is landbouwgrond planologisch verankerd. Een herbevestiging betekent niet dat gemeentelijke en provinciale planningsinitiatieven niet meer mogelijk zijn, maar de agrarische hoofdbestemming moet wel maximaal gerespecteerd worden. Volgens de omzendbrief RO/2010/01 van 7 mei 2010 betreffende de beleidsmatige herbevestiging van de gebieden van de agrarische structuur, dient de nodige compensatie doorgevoerd te worden teneinde het planologisch evenwicht bij de inname van HAG te herstellen. Hiervoor werd het ontginningsgebied Riet Bosschellerheide al aangeduid als mogelijk compensatiegebied. Deze zone heeft een oppervlakte van ongeveer 20 ha en is bijgevolg voldoende om de inname van maximaal 9,6 ha herbevestigd agrarisch gebeid te compenseren. Deze zone zal mogelijks als planonderdeel opgenomen worden in het RUP. Voor de uitwerking van het compensatiedossier wordt verwezen naar het RUP. 11.1.2 Scoping naar effectgroepen ingreep-effectrelaties Volgende effectgroepen worden in het kader van voorliggend plan en m.b.t. de discipline mens (ruimtelijke aspecten) relevant geacht : De effectgroep Wijziging ruimtegebruik De effectgroep Wijziging ruimtelijke structuur en samenhang De effectgroep Wijziging ruimtelijke kwaliteit (gebruiks- en belevingswaarde) De interrelaties tussen de ingreepgroepen en de effectgroepen en kennisoverdracht vanuit andere effectgroepen en disciplines zijn weergegeven in onderstaand schema. [ 10 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Figuur 11.1.1 : Ingreep-effectenschema voor de discipline Mens ruimtelijke aspecten [ 11 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.1.3 Afbakening studiegebied Het studiegebied omvat het plangebied en alle functies en/of structuren in de omgeving van het plangebied die beïnvloed kunnen worden als gevolg van de realisatie van het plan, zowel in de aanleg- en exploitatiefase en de nabestemmingsfase. Het aspect hinder als gevolg van het verkeer en geluid wordt eveneens beoordeeld. Het studiegebied wordt uitgebreid tot de onmiddellijke omgeving van het plangebied. [ 12 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.1.4 Methodiek en beoordeling per effectgroep De beoordeling van de deelgebieden voor discipline mens ruimtelijke aspecten wordt besproken aan de hand van volgende effectengroepen, criteria en parameters. Afhankelijk van de functie van de deelgebieden variëren de parameters (beoordelingskaders). Tabel 11.1.1 : Effectgroepen, criteria en parameters gehanteerd bij de effectbeschrijving van de discipline mens (ruimtelijke aspecten) Effectgroep Criterium Parameter ruimtegebruiksfuncties ruimtebeslag en -winst Landbouw ruimtelijke structuur en samenhang ruimtelijke kwaliteit (gebruiken leefkwaliteit) lokale woonkern, regionale en lokale bedrijventerreinen, recreatieve structuur kwaliteit van de woonomgeving, recreatieve omgeving Recreatieve gebruikswaarde Impact groene ruimte Versterking aanwezige en toekomstige ruimtegebruiksfuncties Versterking van de (toekomstige) recreatieve structuur Effecten op de samenhang van de woon- en leefstructuur en relatie woonkern - buitengebied Effecten op de gebieden voor economische activiteiten (positieve effecten in de nabestemming op vlak van aanbod bedrijvigheid, versterking van de economische structuur Verstoring van de woon-, leef- en recreatieve omgeving en functies van het buitengebied. OMGANG MET TIJDSSITUATIES / FASERINGSVARIANTEN In de verschillende tijdssituaties is er een andere cumulatie van en wederzijdse beïnvloeding door enerzijds de ontginning en anderzijds het industriële en recreatieve gebruik binnen de nabestemming. [ 13 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt OMGANG MET SCENARIO S Het alternatief gewestplanalternatief is op vlak van de discipline mens sterk afwijkend van het geïntegreerd planalternatief en zal dus afzonderlijk maar beknopt worden besproken. Het alternatief maximale ontginning levert een andere landschappelijke en ruimtelijke structuur, andere gebruiksfuncties en belevingswaarde en zal afzonderlijk maar eveneens beknopt worden besproken. OMGANG MET OPVULLING MET ZUIVERE GRONDOVERSCHOTTEN Aanvulling met zuivere gronden is geen uitgangspunt (er wordt bij de grondbalansen en bij de uittekening van de landaanwinning niet van uit gegaan) maar wel een opportuniteit (een duurzame aanvoer per schip is mogelijk en bijkomende maatschappelijke meerwaarden kunnen met deze grondoverschotten worden gerealiseerd in de groeve). Vanuit de discipline mens zullen voorstellen voor berging van deze grondoverschotten vanuit de discipline biodiversiteit ook beknopt worden onderzocht. 11.1.4.1 Effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties METHODIEK De totaliteit inzake winst/verlies van de ruimtelijke functies wordt in beeld gebracht en dit voor de verschillende tijdssituaties (T10, T20, T30, T40). Aandachtspunten hierbij zijn : Landbouw : de inschatting van de effecten met betrekking tot landbouw gebeurt op basis van de landbouwgebruikspercelen, ligging ten opzichte van herbevestigde agrarische gebieden (HAG), orthofoto s en inventarisatie op het terrein (grondgebruik, oppervlakte landbouwgrond en aanwezige infrastructuur zoals serres, stallen, boerderijen, ). Bijzondere aandacht gaat naast effecten op vlak van grondinname ook naar effecten gekoppeld aan eventuele grondwaterstandwijzigingen (informatieoverdracht vanuit de discipline grondwater). Daarnaast worden effecten op landbouw in de nabestemmingsfase bekeken. Hierbij wordt ook gebruik gemaakt van de informatie uit de opgemaakte Landbouwimpactstudie (LIS) (opgemaakt door departement Landbouw en Visserij). Recreatie : de inschatting van de effecten t.a.v. het recreatief grondgebruik gebeurt enerzijds op basis van het gekend recreatief grondgebruik en recreatieve functies, maar richt zich vooral op de (positieve) effecten voor recreatie in de nabestemmingsfase. [ 14 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Overige groene ruimte : de effectbespreking m.b.t. de overige groene ruimten wordt afgestemd met de disciplines biodiversiteit en landschap. BEOORDELINGSKADER Voor de effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties wordt het beoordelingskader opgebouwd aan de hand van de inname van de huidige voorkomende functies : Tabel 11.1.2 : Beoordelingskader voor de effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties Effectbeschrijving Beoordeling Effect Positief ++ Ruime areaaltoename van voor het studiegebied relevante functies zoals recreatie, bedrijvigheid ten opzichte van het areaal in het studiegebied Beperkt positief + Beperkte areaaltoename van voor het studiegebied relevante functies zoals recreatie, bedrijvigheid Verwaarloosbaar 0 Geen of verwaarloosbare areaalverlies van de functie in verhouding tot het totale areaal binnen het studiegebied Beperkt negatief - Beperkt areaalverlies van de functie in verhouding tot het totale areaal binnen het studiegebied Negatief -- Significant areaalverlies van de functie in verhouding tot het totale areaal binnen het studiegebied Aanzienlijk negatief --- (quasi) volledig areaal van de functie binnen het studiegebied gaat verloren [ 15 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.1.4.2 Effectgroep wijziging ruimtelijke structuur en samenhang METHODIEK De wijziging van de ruimtelijke structuur en samenhang wordt kwalitatief beschreven voor de verschillende tijdssituaties (T10, T20, T30, T40). BEOORDELINGSKADER Tabel 11.1.3 : Beoordelingskader voor de effectgroep wijziging ruimtelijke structuur en samenhang Effectbeschrijving Beoordeling Effect Aanzienlijk positief +++ de geplande ontwikkelingen zullen een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de recreatieve en economische structuur betekenen zonder de agrarische, en de natuur en bosstructuur aan te tasten Positief ++ de geplande ontwikkelingen zullen een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de recreatieve en economische structuur betekenen maar tasten in beperkte mate de agrarische, en de natuur en bosstructuur aan Beperkt positief + de geplande ontwikkelingen zullen een beperkte bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de recreatieve en economische structuur maar tasten in beperkte mate de agrarische, en/of de natuur en bosstructuur aan Verwaarloosbaar 0 geen impact op vlak van ruimtelijke structuur en samenhang Beperkt negatief - de geplande ontwikkelingen zullen geen bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de recreatieve en economische structuur en tasten in beperkte mate de agrarische, en/of de natuur en bosstructuur aan de geplande ontwikkelingen zullen een beperkte bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de recreatieve en economische structuur maar tasten in belangrijke mate de agrarische, en/of de natuur bosstructuur aan Negatief -- de geplande ontwikkelingen zullen geen of een beperkte bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de recreatieve en economische structuur en tasten in belangrijke mate de agrarische, en de natuur en bosstructuur aan Aanzienlijk negatief --- de geplande ontwikkelingen zullen geen of een beperkte bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de recreatieve en economische structuur en tasten in zeer belangrijke mate de agrarische, en de natuur en bosstructuur aan [ 16 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.1.4.3 Effectgroep wijziging ruimtelijke kwaliteit METHODIEK De ruimtelijke kwaliteit houdt enerzijds de visueel ruimtelijke impact op de ruimtelijke belevingswaarde in, anderzijds wordt de woon- en leefkwaliteit bepaald door de aanwezige hinder en heersende omgevingskwaliteit. De wijziging van de ruimtelijke kwaliteit wordt kwalitatief, of waar mogelijk kwantitatief beschreven voor de verschillende tijdssituaties (T10, T20, T30, T40). De woon-en leefkwaliteit voor de omwonenden en aanwezige functies kan wijzigen ten gevolge van het plan in de verschillende tijdssituaties. Hierbij worden onder meer gegevens uit de discipline mobiliteit (verkeersleefbaarheid) en geluid gehaald om hinder en gezondheidseffecten bij de omwonenden en omliggende functies te kunnen nagaan. Binnen deze discipline zal ook de impact van eventuele stofhinder ten gevolge van de ontginningsactiviteiten en luchtemissies van het gegenereerde verkeer worden nagegaan. Ook het aspect veiligheid komt hier aan bod. Voor de hinder ten gevolge van geluid worden gegevens vanuit de discipline geluid (contouren) in overlay gebracht met de woonfunctie. Op die manier kan nagegaan worden of er hinder te verwachten is ter hoogte van woningen. Met betrekking tot effecten op de luchtkwaliteit via verkeersemissies meldt het richtlijnenboek ontginningen: Met betrekking tot het onderzoek naar de impact van het wegtransport wordt voorgesteld om enkel de impact van vrachtwagentransport in kaart te brengen voor die wegsegmenten langsheen bewoning met een intensiteit vanaf 50 vrachtwagenbewegingen per dag (25 transporten). Enkel de beoordeling van de impact op de luchtkwaliteit (immissies) wordt hierbij noodzakelijk geacht, en niet de emissies gezien ten aanzien van de grootte van de emissies er geen strikt beoordelingskader bestaat, en gezien de grootte van de emissies vooral afhangt van de lengte van de transportroute die in kaart gebracht zou worden. Zodoende zal voor de wegsegmenten waarop ten gevolge van het plan meer dan 50 vrachtwagenbewegingen per dag verwacht worden, nagegaan worden wat de verkeersimmissies zijn ter hoogte van de huizen, en dit zonder en mét exploitatie van de ontginning. Voor de beoordeling van de effecten wordt het beoordelingskader gehanteerd uit tabel 11.1.6. [ 17 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt BEOORDELINGSKADER WIJZIGING WOON- EN LEEFKWALITEIT Als algemeen beoordelingskader ten aanzien van de woon-en leefkwaliteit, wordt het beoordelingskader van tabel 11.1.4 gehanteerd. Tabel 11.1.4 : Beoordelingskader voor de subeffectgroep wijziging woon-en leefkwaliteit Effectbeschrijving Beoordeling Effect Aanzienlijk positief +++ de geplande ontwikkelingen zullen nieuwe kwaliteiten toevoegen aan de woon- en leef omgeving, werkomgeving of groene ruimten Positief ++ de geplande ontwikkelingen zullen een belangrijke verhoging van de bestaande kwaliteit van de woon- en leefomgeving, werkomgeving of groene ruimten betekenen Beperkt positief + de geplande ontwikkelingen zullen de geplande ontwikkelingen zullen een beperkte verhoging van de bestaande kwaliteit van de woon- en leefomgeving, werkomgeving of groene ruimten betekenen Verwaarloosbaar 0 te verwaarlozen op vlak van ruimtelijke kwaliteit Beperkt negatief - de geplande ontwikkelingen zullen een beperkte achteruitgang betekenen van de kwaliteit van de woon- en leefomgeving of groene ruimte en beperkt kwaliteit toevoegen van de werkomgeving Negatief -- de geplande ontwikkelingen zullen een aanzienlijke achteruitgang betekenen van de kwaliteit van de woon- en leefomgeving, en groene ruimte en weinig kwaliteit toevoegen aan de werkomgeving Aanzienlijk negatief --- de geplande ontwikkelingen zullen de woon- en leefomgeving onleefbaar maken, geen bijdrage leveren aan de werkomgeving of grote achteruitgang van de groene ruimte [ 18 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Voor het beoordelen van de geluidsimpact worden daarbij de waarden uit desbetreffende discipline getoetst aan de gezondheidskundige richtwaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Tabel 11.1.5 : Overzicht van de richtwaarden met betrekking tot geluid in gemeenschappen in een specifiek milieu van de Wereldgezondheidsorganisatie (Bron: WHO 1999) Uit een publicatie van WHO (Night Noise Guidelines, 2009) blijkt dat voor de nachtperiode, indien de nabijheid van woningen, beter getoetst wordt aan de richtwaarde van 40 db(a) (L night, outside) als bovengrens. Er wordt gesteld dat ook onder 40 db(a) biologische effecten aangetoond zijn, waarvan echter niet bewezen is dat ze de gezondheid schaden. Vanaf 40 db(a) is dit wel het geval. De strategische geluidsbelastingkaarten beperken zich tot 50 à 55 db(a), gezien de L night van 45 db(a) al wordt verkregen op 10 m van de weg en dit al bij 6 voertuigen die binnen een uur over de weg rijden aan 70 km/h. Gezien voor relatief drukke verkeerswegen de 40 db(a) soms tot op meer dan 1 à 2 km kan liggen is dit ver buiten de scope van het berekeningsprogramma SRM II. [ 19 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt BEOORDELINGSKADER WIJZIGING LUCHTKWALITEIT Voor de beoordeling van de effecten ten aanzien van luchtemissies ten gevolge van het gegeneerde verkeer wordt het beoordelingskader uit tabel 11.1.6 gehanteerd. Tabel 11.1.6 : Beoordelingskader immissiebijdrage lucht project via verkeer Effectbeschrijving Beoordeling Effect Verwaarloosbaar 0 Immissiebijdrage van het project < 1% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen Beperkt negatief - Immissiebijdrage van het project > 1% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen, maar kleiner dan 3% Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend, tenzij de MKN in de referentiesituatie reeds voor 80% is ingenomen (link met milieugebruiksruimte) Negatief -- Immissiebijdrage van het project > 3% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen, maar kleiner dan 10% Milderende maatregelen moeten gezocht worden in het MER met zicht op implementatie ervan op korte termijn Aanzienlijk negatief --- Immissiebijdrage van het project > 10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal overschrijdingen. Milderende maatregelen zijn essentieel Ook voor de luchtkwaliteit wordt hierbij getoetst aan de gezondheidskundige richtwaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), opgenomen in tabel 11.1.7. Tabel 11.1.7 : Overzicht van de richtwaarden voor luchtkwaliteit van de Wereldgezondheidsorganisatie (Bron: WHO 2006) [ 20 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.2 BESCHRIJVING VAN DE REFERENTIESITUATIE(S) 11.2.1 Beschrijving bestaande toestand 11.2.1.1 Methodologie De beschrijving van de referentiesituatie gaat na welke de aanwezige functies zijn in het plangebied en omgeving. Daarnaast wordt eveneens dieper ingegaan op eventuele functionele relaties en of structuren. De beschrijving wordt opgedeeld in een beschrijving op macro-, meso- en op microniveau. De beschrijving op macroniveau omvat een beschrijving en situering van het plangebied binnen de ruimere omgeving. De beschrijving op meso- en microniveau beschrijft de het plangebied en de onmiddellijke omgeving. De beschrijving van de landschappelijke waarden en overige groene ruimten (natuur en bos) wordt afgestemd met de discipline biodiversiteit en de discipline landschap. Bijzondere aandachtspunten zijn de landbouwfunctie in het plangebied en omgeving, de woonkernen en woonwijken van Kaulille en Lozen, de recreatieve functies in het gebied (dag- en verblijfsrecreatie, fietsroutes en de pleziervaart op het kanaal). Ook wordt een beeld gegeven van de huidige luchtkwaliteit en geluidkwaliteit in de omgeving. 11.2.1.2 Macroniveau Het plangebied is gelegen in de gemeente Bocholt en grenst in het Noorden aan de gemeente Neerpelt. Het plangebied bevindt zich ten noord(oost)en van de kern van Kaulille en ten zuid(west)en van het kanaal Bocholt- Herentals. De deelgebieden Groote Heide en de Achterste Hostie worden van elkaar gescheiden door een industriezone Kaulille. Het plangebied bestaat voornamelijk uit bos (naaldbos) en beperkte delen landbouw (akker- en weiland). Ook de omgeving omvat voornamelijk bosgebied (rondom deelgebied Achterste Hostie) en landbouwgebied (ten zuiden van deelgebied Raekerheide). [ 21 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.2.1.3 Mesoniveau 11.2.1.3.1 Wonen Het plangebied situeert zich ten noordoosten van de kern van Kaulille. De ontwikkeling van de bebouwing van Kaulille is sterk bepaald door het radiaal patroon van wegen die samenkomen in de kern van Kaulille. De ruimte tussen deze radiale wegen werd stelselmatig ingevuld met verkavelingen. Hierdoor ontstonden verschillende wijken. De Belgeberg in het noordwesten is één van deze wijken gelegen in een spie tussen de Fabriekstraat en Kettingbrugweg. Deze wijk situeert zich het dichtst tegen het plangebied. Enkele van de uitlopers van woningen langs de Fabrieksstraat en Grote Heidestraat grenzen zo aan het plangebied (deelgebied Groote Heide). In het westen ligt het gehucht Raak dat in de loop van de tijd vergroeid is met Kaullile. Ten noordwesten van Kaulillecentrum ontwikkelde zich het gehucht Voorste Hostie dat door lintbebouwing langs de Lillerbaan vergroeid is met Kaulille. De voorzieningen, het voormalig gemeentehuis en enkele diensten, concentreren zich rond het Nevenplein. Verder in de omgeving van het plangebied bevinden zich het gehuchten De Hees, ca. 1 km ten zuiden, en Lozen, ca. 1,2 km ten oosten. De kern Bocholt ligt op meer dan 2 km ten zuidoosten van het plangebied. 11.2.1.3.2 Kwetsbare locaties De concentraties van zogenaamde kwetsbare groepen worden beschreven. De kwetsbare populatie wordt vertegenwoordigd door personen met reeds verminderde of slechte gezondheidstoestand (in ziekenhuizen), door oudere personen (bejaarden (65+) in rust- en verzorgingstehuizen), ofwel door jonge personen (scholen dagopvangcentra). De meest nabijgelegen kwetsbare functies situeren zich ter hoogte van de kern van Kaulille : Kinderopvang : Fabrieksstraat 81 (ca. 500 m afstand); Kruitmolenweg 8 (ca. 900 m afstand ), Koedriesstraat 1 (ca. 1,1 km afstand), Koedriesstraat 10A (ca. 1,2 km afstand), Ringlaan 47 (ca. 900 m afstand), Kaulillerdorp 78 (ca. 1,3 km afstand), Steenakkerstraat 2 (ca. 1,3 km afstand); Centrum voor Basiseducatie Limburg Midden-Noord, Nevenplein 1 (ca. 1,3 km afstand); Vrije Kleuterschool, Kaulillerdorp 43 (ca. 1,3 km afstand); Vrije Lagere School De Vlieger, Kaulillerdorp 51 (ca. 1,3 km afstand); [ 22 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.2.1.3.3 Landbouw Het plangebied is gedeeltelijk ingevuld en omgeven door landbouwgebied. Zo zijn in het zuidelijke deel (Raekerheide) enkele akkerlanden en weilanden opgenomen binnen het plangebied. Deze landbouwpercelen behoren tot een groter landbouwgebied tussen Bocholt en Kaulille. Het gebied bestaat uit een vlak landbouwgebied met een afwisselend bodemgebruik (maïsteelt grasland). Het omvat een mix van kippenkwekerijen, gemengde rundveebedrijven, varkenshouderijen en intensieve veehouderijen. Als gevolg van het voorkomen van lintbebouwing, de inplanting van de bedrijvenzone Meelderbroekheide en het recreatiegebied Goolderheide kan deze ruimte omschreven worden als een landbouwgebied met een versnipperde structuur. Dit landbouwgebied, zo ook de landbouwpercelen binnen het plangebied, maken deel uit van het herbevestigde agrarische gebied (HAG) Landbouwgebied Bocholt Kaulille Veldhoven Kreiel. Het deelgebied Raekerheide situeert zich ten zuiden van de Fabrieksstraat. Het plangebied omvat zo 9,6 ha HAG. De kaart van de landbouwgebruikspercelen (2016) geeft aan dat binnen het plangebied 4 landbouwpercelen gelegen zijn, waarvan 3 in gebruik als grasland en 1 waarop maïs geteeld wordt, met een totale oppervlakte van ca. 9 ha. Het noordwestelijke deel van het deelgebied Achterste Hostie bestaat uit akkerland. De kaart van de landbouwgebruikspercelen (2016) geeft aan dat het hier gaat om een 9-tal landbouwpercelen, waarop groenten, kruiden en sierplanten en maïs geteeld wordt, met een totale oppervlakte van ca. 15,6 ha. Deze percelen behoren tot een groter landbouwgebied ten westen en ten zuiden van Kaulille. Dit overwegend landschappelijk waardevol agrarisch gebied strekt zich uit ten zuiden en ten westen van Kaulille en loopt door op het grondgebied van de buurgemeente Peer. Het is een bosrijk gebied dat afgewisseld wordt met akkers en weilanden. Percelen die niet ingenomen zijn door bossen worden vooral gebruikt in functie van de rundveehouderij voor het kweken van maïsteelt. Het grootste deel van de landbouwbedrijven zijn van het type gemengde bedrijven. Daarnaast zijn er enkele varkenskwekerijen en rundveehouderijen. Een groot deel van deze landbouwruimte wordt ingenomen door de Warmbeekvallei. Door de lage ligging van de vallei zijn de bodems matig droog tot nat. Weiden vertegenwoordigen het grootste deel van het landbouwareaal in de vallei. [ 23 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Figuur 11.2.1 : Agrarische structuur (bron: GRS Bocholt) met indicatieve aanduiding plangebied (rood) Landbouwimpactstudie (LIS) Het departement Landbouw en Visserij heeft naar aanleiding van dit plan-mer een landbouwimpactstudie opgemaakt (bijlage 11.7.1 bij dit deelrapport), waarbij de huidige situatie eveneens wordt beschreven aan de hand van de volgende elementen : [ 24 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Landbouwgebruikskaart : geeft het huidig landbouwgebruik weer binnen het studiegebied op microniveau, gebaseerd op de teeltaangiftes van 2000 tot 2012. Het plangebied omvat voornamelijk akkerbouw (en voedergewassen) en enkele percelen wei- of hooiland. Figuur 11.2.2 : Landbouwgebruikskaart projectgebied Landbouwstructuur : gebaseerd op het landbouwgebruik, de ruimtelijke samenhang, de bedrijfsstructuur en waar nodig de intrinsieke bodemkwaliteit. De landbouwpercelen in het studiegebied zijn aangeduid als divers gebied (ter hoogte van Raekerheide), en akkerbouwgebied ter hoogte van deelgebied Achterste Hostie. Figuur 11.2.3: Landbouwstructuur projectgebied [ 25 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Landbouwgebruikswaarde : wordt geschat op basis van het landbouwgebruik, aangevuld met bedrijfseconomische gegevens. De percelen in het studiegebied hebben een hoge waardering ter hoogte van Raekerheide en een gemiddelde tot zeer lage waardering ter hoogte van deelgebied Achterste Hostie Figuur 11.2.4 : Landbouwgebruikswaarde projectgebied Landbouwkaderkaart : geeft het bestemmingstype (bestemming) en de landbouwgebruiksmogelijkheden (kansen en beperkingen) weer. De percelen ter hoogte van deelgebied Raekerheide zijn aangeduid als Hag beleidskaart en de percelen ter hoogte van Achterste Hostie als agrarisch gebied. Figuur 11.2.5 : Landbouwkaderkaart projectgebied [ 26 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.2.1.3.4 Bedrijvigheid BEDRIJVENTERREINEN Tussen beide deelgebieden ligt een actief bedrijventerrein Kettingbrugweg. Dit bedrijventerrein betreft een KMO-zone met een oppervlakte van ca. 60 ha. Het grootste deel van de gevestigde KMO s situeren zich in de sectoren van meubels, transport, textiel, schrijnwerkerij en glasverwerking. Men vindt er onder andere de bedrijven Noord Limburgs Distributie Centrum (distributie), AJK (tankbouw) en Orion Metal (bouwstelling productie). Dit zijn de bedrijven met de grootste tewerkstelling op dit bedrijventerrein. Sinds 2007 wordt het bedrijfsterrein van het Noord Limburgs Distributie Center (NLDC) aangevuld met een brouwerij (uitbreiding van Brouwerij Martens), en wordt er naast afvulling in PET-flessen (sinds 2004) ook bier gebrouwen. Daarnaast vindt men er ook kleinere bedrijven zoals Cox A. Transportbedrijf nv, E & E Finishing bvba (houtlakkerij), Saunaco nv (meubelwinkel), Belgian Bearing Company (Groothandel in elektrisch materiaal). Ongeveer 12 ha van het bedrijventerrein is nog niet ingenomen. De bedrijven zijn verweven in het groen (bos). Aansluitend bij dit bedrijventerrein in het zuiden, ter hoogte van de deelgebied Raekerheide en Groote Heide, bevinden zich de PRB terreinen. Deze terreinen worden gekenmerkt door restanten van de voormalige bedrijfsinfrastructuur van de buskruitfabriek Poudreries Réunies Belges (PRB), zoals funderingen en aarden wallen van de kruitopslag (zie ook discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie). Het gebied kent momenteel een spontane ontwikkeling van specifieke biotopen, de overheersende biotoop is loofbos. Binnen of in de directe omgeving van het plangebied zijn geen seveso-inrichtingen gesitueerd. De dichtstbijzijnde bevinden zich op meer dan 8 km van het plangebied (in Overpelt). ONTGINNINGSGEBIEDEN Een deel van het deelgebied Achterste Hostie werd reeds ontgonnen. Eind 1996 werd de ontginning stilgelegd wegens volledige ontginning van het gebied. Dit deel wordt momenteel ingenomen door een grote waterplas. Voor de uitbreiding van het ontginningsgebied in noordelijke richting werd het BPA In den Hove opgesteld en goedgekeurd door het M.B. van 10/06/2003. [ 27 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.2.1.3.5 Recreatie en toerisme Ten zuiden van de bestaande waterplas van deelgebied Achterste Hostie bevinden zich enkele vakantiewoningen. Het betreffen 6 chalets gelegen in een goedgekeurde verkaveling van 8/07/1964. Langs beide kanten van het kanaal lopen belangrijke fiets- en wandelroutes. Deze zijn tevens opgenomen in het fietsknooppuntennetwerk. Dit fietsknooppuntennetwerk heeft ook een route die langs de noordwestelijk hoek van deelgebied Achterste Hostie loopt (zie figuur 11.2.6). Figuur 11.2.6 : Uitsnede fietsknooppuntennetwerk [ 28 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Ten zuiden van het deelgebied Achterste Hostie en langs de westelijke en zuidelijke rand van deelgebieden Groote Heide en Achterste Heide loopt een Mountainbikeroute van het Mountainbikenetwerk Zuid-Limburg (zie figuur 11.2.7). Figuur 11.2.7 : Uitsnede Mountainbikenetwerk [ 29 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt De oostelijke grens van deelgebied Achterste Hostie loopt samen met een ruiterroute. Ook langs de overzijde van het kanaal loopt een ruiterroute (zie figuur 11.2.8). Figuur 11.2.8 : Ruiter- en menroutes [ 30 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.2.1.3.6 Hinder LUCHT De luchtkwaliteit in de omgeving kan worden afgeleid uit de beschikbare gegevens van de atmosyskaarten. De figuur 11.2.9 geeft de atmosyskaarten weer voor de luchtkwaliteit in 2013, voor respectievelijk NO 2 (links bovenaan), fijn stof PM 10 (rechts bovenaan) en fijn stof PM 2,5 (links onderaan) (bron: http://www.atmosys.eu/faces/services-annual-maps.jsp ). Figuur 11.2.9 : Luchtkwaliteit in 2013 volgens atmosyskaarten: NO 2 (links boven), fijn stof PM 10 (rechts boven) en fijn stof PM 2,5 (links onder) [ 31 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Er zijn kaarten beschikbaar voor de jaren 2009 t.e.m. 2013. Voor stikstofoxide (NO 2 ) worden ter hoogte van het plangebied jaargemiddelde concentraties vastgesteld van 11 15 µg/m³. Hiermee wordt aan de milieukwaliteitsnorm (40 µg/m³) en de richtwaarde van de WHO (40 µg/m³) voldaan. In 2013 lagen de concentraties van PM 10 tussen de 21 en 25 µg/m³, voor PM 2,5 tussen 13 en 15 µg/m³. Voor beide parameters wordt de milieukwaliteitsnorm gehaald. De richtwaarden voor jaargemiddelde concentraties van de WHO worden niet gehaald, wat vrij algemeen geldt voor Vlaanderen. De luchtkwaliteitskaarten van de VMM werden recentelijk geüpdatet met gegevens van 2015. Deze kaarten geven een goed beeld van de huidige luchtkwaliteit (2015) in een gebied en zijn beschikbaar voor NO 2, PM 10 en PM 2,5 (bron: http://www.vmm.be/data/luchtkwaliteit-in-je-eigen-omgeving). De kaarten geven een beter beeld van de actuele luchtkwaliteit en zijn weergegeven in figuur 11.2.10. Figuur 11.2.10 : Luchtkwaliteit in 2015 volgens luchtkwaliteitskaarten VMM: NO 2 (links boven), fijn stof PM 10 (rechts boven) en fijn stof PM 2,5 (links onder) [ 32 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Voor stikstofdioxide (NO 2 ) worden ter hoogte van het plangebied jaargemiddelde concentraties vastgesteld van 11 15 µg/m³. Hiermee wordt aan de milieukwaliteitsnorm (40 µg/m³) en de richtwaarde van de WHO (40 µg/m³) voldaan. Deze concentraties zijn gelijkend aan die van 2013. In 2015 bedroegen de concentraties voor PM 10 in het studiegebied tussen de 16 en 20 µg/m³. Zoals hoger aangegeven was dit in 2013 nog 21 en 25 µg/m³. Het jaargemiddelde van PM 10 blijft onder de jaargrenswaarde van 40 µg/m 3 van de Europese milieukwaliteitsnorm (en Vlarem). De WHO doelstelling van 20 µg/m 3 wordt in 2015 gehaald. In 2015 bedroegen de concentraties van PM 2,5 in het studiegebied en omgeving 11-12 µg/m 3. In 2013 was dit 13-15 µg/m 3. De milieukwaliteitsnorm (EU) van 25 µg/m 3 wordt niet overschreden. De milieukwaliteitsnorm van 20 µg/m 3 die van toepassing is vanaf 2020 wordt in het studiegebied voor de gemiddelde waarden niet overschreden. De gezondheidskundige advieswaarde van de WHO van 10 µg/m 3 wordt in het studiegebied wel overschreden, net zoals quasi overal in Vlaanderen (excl. Westhoek, de kust en Zuiderkempen). GELUID In functie van de discipline geluid werd het huidige akoestisch geluidsklimaat bepaald aan de hand van metingen, zijnde 15 ambulante meetpunten in functie van het omgevingsgeluid en het verkeer, en aan de hand van geluidscontouren (modellering) op basis van verkeersgegevens van de huidige situatie. Als algemene conclusie hieruit blijkt dat het wegverkeersgeluid langs de lokale wegen bepalend is voor het omgevingsgeluid. Ook de vliegtuigactiviteiten (overvliegende straaljagers, meestal F16 s) in het gebied verstoren regelmatig overdag het omgevingsgeluid, maar het continu geluid uitgedrukt in L A95 is op de meeste immissiepunten nog zeer goed te noemen. [ 33 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.2.1.4 Microniveau Het merendeel van de deelgebieden Groote Heide en Raekerheide werd vanaf 1881 ingenomen door de Cooppalfabriek (zie hoger). Na de sluiting van de fabriek in 1990 werden de gebouwen in het begin van de jaren 1990 van de vorige eeuw gesloopt. De huidige situatie op het onderzoeksterrein toont een bebost gebied. Beide deelgebieden worden van elkaar gescheiden door de Fabrieksstraat (N747). Langsheen de Fabriekstraat bevinden zich binnen het deelgebied nog enkele gebouwen. Het betreffen overblijfselen van Cooppal en PRB zoals voormalige kantoorgebouwen en directeurswoningen. Ter hoogte van een deel van de kantoorgebouwen is nu een bedrijfje ingericht, BBQ-TIME Orchidee ITC NV, een handelszaak in barbecues. In het deelgebied Raekerheide langs het kanaal, Poederstraat, is nog een woning gelegen. Al deze gebouwen, voormalige kantoorgebouwen, woningen, zijn in eigendom van Kaulindus (initiatiefnemer). Deelgebied Groote Heide grenst in het westen aan een woning langs de Fabrieksstraat (149/149A) en ligt nabij enkele woningen in de Grote Heidestraat en de Fabrieksstraat. De woningen behoren tot de woonwijk Belgeberg, die via de Fabrieksstraat verder aansluit bij de kern van Kaulille. Ten noorden van deze woningen bevinden zich enkel landbouwpercelen grenzend aan het deelgebied. De noordwestelijke grens van het deelgebied valt samen met de Dorperheideweg, met daarachter het bedrijventerrein Kettingbrugweg. De noordelijke punt van het deelgebied wordt ingevuld door een waterplas. In het oosten grenst het deelgebied aan het kanaal Bocholt- Herentals, waarlangs een aantal recreatieve routes lopen. De rest van het deelgebied bestaat voornamelijk uit bos. Het deelgebied Raekerheide situeert zich ten zuiden van de Fabrieksstraat. Ook hier is het merendeel van het deelgebied ingevuld met bos. Het zuidwestelijke deel wordt wel ingevuld met enkele landbouwpercelen (zie hoger, 11.2.1.3.3). Bij het aanleggen van de vele wallen en bunkers, alsook bij de sloop en de sanering, heeft een aanzienlijk grondverzet plaats gevonden. De gebieden net buiten de voormalig bebouwde zone zal vermoedelijk (op basis van het terreinbezoek) beperkter aangetast zijn. De delen van de voormalige Cooppal-PRB terreinen, Groote Heide in het noorden en Raekerheide in het zuiden, worden van elkaar gescheiden door de Fabriekstraat (N747). Langsheen deze Fabrieksstraat binnen het plangebied situeren zich nog enkele gebouwen, overblijfselen van Cooppal en PRB zoals voormalige kantoorgebouwen en directeurswoningen. Deze zijn opgenomen in de inventaris bouwkundig erfgoed (zie discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie, 10.2.1.3.2). Ten zuiden van de Fabriekstraat is een deel van het oorspronkelijke tracé van de voedingskanaal voor het Canal du Nord (Rigolle d Alimentation) nog duidelijk in het landschap merkbaar (zie discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie, 10.2.1.3.2). [ 34 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt In het oosten grenzen de delen Raekerheide en Groote Heide aan het kanaal Bocholt-Herentals. De deelgebieden Groote Heide en de Achterste Hostie worden van elkaar gescheiden door een industriezone Kaulille. Ook het deelgebied Achterste Hostie wordt momenteel grotendeels door bos (naaldbos) ingenomen. Het noordwestelijke deel van het onderzoeksterrein bestaat uit akkerland (zie hoger, 11.2.1.3.3). In het zuiden van het deelgebied bevindt zich een grote waterplas ontstaan naar aanleiding van zandwinning tussen 1980 en 1996. Centraal doorheen dit deelgebied loopt een 70 kv hoogspanningsleiding van noord naar zuid, met 3 pylonen ter hoogte van het plangebied. [ 35 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.2.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario s 11.2.2.1 Autonome evolutie Er zijn geen autonome evoluties die tot een significante wijziging van de referentiesituatie leiden. 11.2.2.2 Gestuurde evoluties Er zijn geen gestuurde evoluties die tot een significante wijziging van de referentiesituatie leiden. [ 36 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt 11.3 BESCHRIJVING EFFECTEN INTEGRAAL PLAN 11.3.1 Effectbespreking en -beoordeling 11.3.1.1 Effectgroep wijziging ruimtegebruiksfuncties BESCHRIJVING Binnen deze effectgroep wordt voornamelijk het eindbeeld beoordeeld aangezien dat de maximale wijziging van het ruimtegebruik in zich draagt. Dit betreft dus de beoordeling van tijdssituatie T40. Waar relevant wordt ook de al dan niet tijdelijke impact besproken tijdens de ontginningsfase voor de verschillende tijdssituaties (T10, T20 en T30). BEOORDELING VERLIES AAN GEBRUIKSFUNCTIES Het functioneel ruimtegebruik in de deelgebieden bestaat voornamelijk uit bospercelen en enkele landbouwpercelen. De geldende gewestplanbestemming ter hoogte van deelgebieden Groote Heide en Achterste Heide is : grotendeels industriegebied, klein deel bosgebied (Groote Heide) en een klein deel landschappelijk waardevol agrarisch gebied (Raekerheide). De geldende gewestplanbestemming ter hoogte van deelgebied Achterste Hostie is : grotendeels natuurgebied en een klein deel landschappelijk waardevol agrarisch gebied en deels natuurgebied met overdruk ontginningsgebied ter hoogte van de huidige plas. De deelgebieden betreffen alle privéterreinen en zijn ontoegankelijk voor recreanten. De terreinvoorbereiding zal er in eerste instantie voor zorgen dat het gebied vrijgemaakt wordt en ontbost. Geleidelijk aan zal het feitelijke ruimtegebruik in het gebied wijzigen naar ontginningsgebied. De te ontbossen oppervlakte is begroot onder de discipline biodiversiteit. Het plan zal ook gepaard gaan met een inname van ca. 9,6 ha aan herbevestigd agrarisch gebied (HAG) ter hoogte van deelgebied Raekerheide, waarvan ongeveer 8 ha effectief in gebruik als landbouwgebied (4 landbouwpercelen). De herbevestiging van agrarisch gebied moet landbouwers meer rechtszekerheid bieden : door de herbevestiging is landbouwgrond planologisch verankerd. Conform de omzendbrief RO/2010/01 van 7 mei 2010 betreffende de beleidsmatige herbevestiging van de gebieden van de agrarische structuur is het aan te bevelen de nodige compensatie te voorzien worden teneinde dit planologisch evenwicht, van de inname van HAG te herstellen. Zoals reeds hoger aangegeven werd het ontginningsgebied Riet Bosschellerheide al aangeduid als mogelijk [ 37 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt compensatiegebied. Deze zone heeft een oppervlakte van ongeveer 20 ha en is bijgevolg voldoende om de inname van maximaal 9,6 ha herbevestigd agrarisch gebeid te compenseren. Deze zone zal mogelijks als planonderdeel opgenomen worden in het RUP. Voor de uitwerking van het compensatiedossier wordt verwezen naar het RUP. Ter hoogte van deelgebied Achterste Hostie zal ca. 15,6 ha aan landbouwpercelen worden ingenomen. De impact op de landbouwfunctie kan verder beoordeeld worden aan de hand van de landbouwimpactstudie (opgemaakt door het departement Landbouw en Visserij). De landbouwimpactstudie geeft de mogelijke perceelsimpact weer in twee klassen van gebiedsbetrokkenheid en dit voor de in 2014 geregistreerde percelen in landbouwgebruik. Eveneens worden de totale landbouwoppervlakte, het aantal betrokken landbouwers en het aantal landbouwbedrijfszetels weergegeven. De landbouwimpactstudie schat de transitiekosten bij gebruiksbeëindiging of op vraag voor enkele specifieke scenario s. Perceelsimpact : de landbouwstructuur en de landbouwwaarde bepalen samen de landbouwimpact op de geregistreerde landbouwgebruikspercelen Gebiedsbetrokkenheid : alle percelen van een bedrijf krijgen de aanduiding Sterk betrokken als 20 % of meer van zijn bedrijfsareaal gelegen is binnen het studiegebied of als zijn leefbaarheid verbonden is met het bedrijfsareaal gelegen in het studiegebied. De andere percelen zijn aangeduid als Andere. Geschatte transitiekosten : als het project direct wordt uitgevoerd, wordt het bedrag van de gebruiksbeeindiging berekend zoals de uittredingsvergoeding van de gebruiker bij onteigeningen. Daarbij wordt een billijke vergoeding voorzien voor het verlies van landbouwgebruik. De billijke vergoeding houdt rekening met het feit dat de gebruiker het project niet kon voorzien. Bij een geleidelijke gebruiksbeëindiging zal de gebruiker nieuwe investeringen vermijden. Daarom werd ook het bedrag berekend waarbij er geen afschrijvingen meer verondersteld zijn voor het bedrijf. Bij deze berekening zijn de gebouwen en de kapitaalsintensieve percelen niet meegenomen omdat deze berekening daarvoor te specifiek is. Het permanent ruimtebeslag omvat in totaal ca. 23,73 ha aan landbouwpercelen met een betrokkenheid van 7 landbouwers. Het merendeel hiervan is sterk gebiedsbetrokken (23,08 ha). De geregistreerde landbouwpercelen hebben voornamelijk een matige (Achterste Hostie) en hoge (Raekerheide) tot lokaal zeer hoge waardering. De tabel 11.3.1 en figuur 11.3.1 geven de resultaten weer van deze landbouwimpactstudie. [ 38 ]

Plan MER Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Tabel 11.3.1 : Resultaten van de landbouwimpactstudie [ 39 ]

Plan MER - Zandontginning en herbestemming van Achterste Hostie, Groote Heide en Raekerheide te Bocholt Figuur 11.3.1 : Visualisatie landbouwimpact [ 40 ]