Notitie welstandscriteria De Bouwen, onderdeel Klaverweide noord (aanvulling op welstandsnota, 2004) Afdeling Ontwikkeling Gemeente Smallingerland Maart 2010
1. Inleiding Voor de wijk De Bouwen is een ingrijpend herinrichtingsplan ontwikkeld. De Bouwen is één van de wat oudere wijken in Drachten, aan de zuidoostkant van het centrum. De oost, west en noordrand van de wijk bestaat uit oorspronkelijke lintbebouwing en ook tussen de Berglaan en de Fabriekslaan staat overwegend vooroorlogse (woon)bebouwing. Het grootste deel van de wijk is echter gebouwd in de jaren '50, '60 en '70 en juist in deze delen zijn problemen met de woningvoorraad en de woonomgeving geconstateerd. Voor de onderhavige locatie heeft woningcorporatie WoonFriesland inmiddels een plan voorbereid. De ingrepen van het gebied zijn van dien aard dat de Welstandsnota uit 2004 niet volledig de lading dekt. Daarom wordt navolgend een aanvulling op deze nota, voor het onderdeel Klaverweide noord, gegeven. 2. Stedenbouwkundige uitgangspunten Beleidsvisie De Bouwen Uit: wijkvsie De Bouwen Uit: visie De Zwarte Hond De plannen voor de wijk zijn vastgelegd in de Wijkvisie De Bouwen (december, 2006). Daarnaast is de stedenbouwkundige visie van bureau De Zwarte Hond (oktober 2008) uitgangspunt. Dit plan richt zich primair op het centrale deel van de wijk. In de wijkvisie wordt de volledige (stedenbouwkundige) opbouw van de wijk beschreven. Belangrijke kenmerkende onderdelen zijn: de historische randen de nieuwe randen het mozaïek van (laagbouw) buurtjes de bebouwing in het groen de grote groene ruimten 2
Als stedenbouwkundige ingreep wordt met name de zogenaamde wateras (vanaf het Reidingpark tot aan de MLK boulevard) in 2010 gerealiseerd. Voor de centrale ruimte "Klaverweide" is een inrichtingsplan in voorbereiding en zal de realisatie geschieden, nadat de meeste bouwactiviteiten rondom dit gebied achter de rug zijn. Situering van het plangebied Zuiderbuurt Zuiderbuurt Zuiderbuurt Zuiderbuurt Zuiderbuurt CENTRUM Museumplein Raadhuisplein De De De De De Drift Drift Drift Drift Drift De Wier De Meent Het Het Het Het Het Heem Heem Heem Heem Heem Het Heem De Groene Zoom Berglaan De De De De De Kamp Kamp Kamp Kamp Kamp De Kamp De Groene Zoom De De De De De Singel Singel Singel Singel Singel Ureterperend Wilpsterend Berglaan Helling Helling Helling Helling Helling Helling De Foute HellingDe De Foute De De De De De Zwaai Zwaai Zwaai Zwaai Zwaai De Zwaai Splitting Lawei-plein van Berglaan Burefen Burefen Burefen Burefen Burefen Hornleger De Leijen Burg. Burg. Burg. Burg. Burg. Wuiteweg Wuiteweg Wuiteweg Wuiteweg Wuiteweg Burg. Burg. Burg. Burg. Burg. Wuiteweg Wuiteweg Wuiteweg Wuiteweg Wuiteweg van van van van van Burgemeester Burgemeester Burgemeester Burgemeester Burgemeester Wuiteweg Wuiteweg Wuiteweg Wuiteweg Wuiteweg De Opgang De Drift De Drift Rispinge Rispinge De Zwaden Het Blauwgras 't Suderhiem bos De Warren De Oppers Hooiweg Burefen Burefen Burefen Burefen Burefen Burefen Burefen 't Suderhiem De Schoven De Vore De Vore De Vore De Warren Klaverweide Bouwakker J F Kennedylaan Vlasakkers Vlasakkers Het Blauwgras Vlasakkers De De De De De Greide Greide Greide Greide Greide Fabriekslaan Paardepad De De De De De Greide Greide Greide Greide Greide De Warren Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Haverstuk Roggepad Roggepad Roggepad Roggepad Roggepad Het Schar Bouwakker Klaverweide Het Blauwgras Ploeggang De Posten De Jerden Uitgang Ziekenhuis Nij Smellinghe Uitgang bos Het plangebied bestaat uit een gedeelte van het mozaïek (het omcirkelde gedeelte ) dat gevormd wordt door de strokenbouw langs het Paardepad en de Fabriekslaan en de beëindiging langs het Burefen en de Klaverweide. Het deelgebied ligt precies tussen het centrum van Drachten aan de noordwestzijde en het ziekenhuis Nij Smellinghe aan de zuidoostzijde. Bovendien wordt met de planontwikkeling van dit gedeelte van de Bouwen tevens het hart van de wijk opnieuw vorm gegeven. Het gaat hierbij in het bijzonder om de inpassing van de zogenaamde wateras langs de Burefen en de her in te richten ruimte van de Klaverweide/Bouwakker. Programmatisch moet deze ruimte min of meer dé ontmoetingsruimte van de wijk worden met een nieuwe schoolvoorziening en multifunctioneel centrum aan de oostzijde hiervan. In de beleidsvisie wordt onderscheid gemaakt tussen ontwikkellocaties en herstructureringslocaties. Ontwikkellocaties zijn locaties waar bijvoorbeeld nu nog een school, bedrijf en/of woning staan. De ontwikkellocaties moeten de samenhang verbeteren met de omgeving; zo is de ontwikkeling van de voormalige garage Lammers (1) de opmaat voor de nieuwe wand aan de zuidzijde van het te versterken Klaverweide gebied. Bij herstructureringslocaties gaat het veelal om woningbezit van corporaties, waar ingrijpende verbetering van zowel de binnen- als de buitenzijde van de woningen in samenhang met een integrale verbetering van de buitenruimte voorop staat. In sommige situaties is ook sprake van geheel of gedeeltelijke sloop met vervangende nieuwbouw. In het onderhavige gebied (A), gaat het om zowel sloop als ingrijpende verbetering aan de binnenen buitenzijde van woningen. 3
Uit Beleidsvisie; deelgebied Klaverweide/Bouwakker e.o. Woningverbetering i.r.t. optimalisatie van de straten, Paardepad en Fabriekslaan Nieuwbouw Burefen i.r.t. de nieuwe wateras Verbetering buitenruimte De Greide Nieuwe wand langs de klaverweide i.r.t. de nieuw te vormen centrale ontmoetingsruimte 4
Beeldkwaliteitrichtlijnen A. Voor het renovatiegedeelte zijn in beginsel de beeldkwaliteitrichtlijnen uit de welstandsnota van toepassing. Uitzondering vormt hierbij de plaatsing van aanbouwen aan de voorzijde. Zowel aan het Paardepad, alsmede de zuidzijde van de Fabriekslaan, wordt voor deze projectmatige verbouw een ondergeschikte overschrijding van de rooilijn toegestaan, tot maximaal 1,80 meter (Paardepad, zuidzijde). B. Richtlijnen nieuwbouw Klaverweide Plaatsing Onderling positie Onderlinge afstand Richting overig Hoofdvorm Contour Massa opbouw vormbehandeling bijgebouwen Aanzichten gerichtheid geleding compositie Opmaak materiaal Kleur(toon) detail Hoofdgebouwen in rooilijn Gesloten (rijtype) Gebouwen staan evenwijdig aan de weg Aan- en uitbouwen alsmede bijgebouwen liggen achter de voorgevel van het hoofdgebouw drie bouwlagen, waarvan de bovenste verdieping kan bestaan uit een set back; platgedekt De massa opbouw is enkelvoudig en kent een duidelijke samenhang per cluster De gebouwen zijn kantig opgezet Aan- en uitbouwen, alsmede bijgebouwen zijn ondergeschikt Er is sprake van een duidelijke gerichtheid op de openbare ruimte en op de hoek Burefen tweezijdig! De geleding van de gevels is verticaal en evenwichtig onregelmatig Gevels van baksteen Traditionele kleurstellingen overheersen, afgestemd op het bestaande; middentoon. Kleurstelling voor het gehele cluster gelijk. Eenvoudige/zorgvuldige detaillering C. Richtlijnen nieuwbouw Burefen Plaatsing Onderling positie Onderlinge afstand Richting Hoofdgebouwen in rooilijn; erkers e.d. kunnen hier doorheen steken Half gesloten Gebouwen staan haaks en incidenteel evenwijdig aan de weg; de hoofdgebouwen zijn met de voorgevel georiënteerd op de openbare ruimte 5
overig - Hoofdvorm Contour Massa opbouw vormbehandeling bijgebouwen Aanzichten gerichtheid geleding compositie Opmaak materiaal Kleur(toon) detail twee bouwlagen met kap (zadeldak) De massa opbouw is enkelvoudig en kent een duidelijke samenhang per cluster De gebouwen zijn kantig opgezet Aanbouwen aan de straatzijde (erkers, luifels, e.d.) zijn nadrukkelijk ondergeschikt aan het hoofdvolume en aan/bijgebouwen als carports/bergingen/garages staan minimaal 3 meter achter de voorgevelrooilijn * Er is sprake van een duidelijke gerichtheid op de openbare ruimte. Indien overhoekse situatie dan tweezijdig (hoek Fabriekslaan en beide hoeksituaties aan het Paardepad). De geleding van de gevels is wisselend en eenvoudig Gevelindeling per cluster gelijk Gevels van baksteen en dakpannen Traditionele kleurstellingen overheersen, afgestemd op het bestaande; middentoon. Kleurstelling voor het gehele cluster gelijk. Eenvoudige/zorgvuldige detaillering * e.e.a. moet ook in de bestemmingsplanregeling/-kaart zijn/worden meegenomen omdat standaard voor W1 en W2 bestemmingen wordt uitgegaan van 1 meter achter de voorgevelrooilijn voor carports en 3 meter voor garage/bergingen 6