INVULLEN --> Naam:.... Registratienummer:... Volgnummer:... Tentamen Handelsrecht en Rechtspersonenrecht, 1 december 2003 Universiteit Utrecht Tentamenaanwijzingen: Het tentamen duurt drie uur: van 9.00 tot 12.00 uur. U kunt maximaal 100 punten behalen. U dient de vragen in de daarvoor opengelaten ruimten te beantwoorden. Tijdens dit tentamen mag u alleen wetteksten en de jurisprudentiebundel Handelsrecht en Rechtspersonenrecht 2003-2004 raadplegen. Controleer, voordat u begint, dat het tentamenformulier 10 genummerde pagina's telt. Lever het tentamen in zijn geheel en aaneengeniet in. Zie voor verdere instructies en informatie over de uitslag het los verspreide informatieblad. Dit informatieblad kunt u houden. Veel succes! Het auteursrecht wordt uitgeoefend door de Faculteit Rechtsgeleerdheid, Universiteit Utrecht 1
Casus I Concierge Nico Haas zit op vrijdagmiddag moederziel alleen op het kantoor van Walraven BV. Hij verveelt zich en heeft bovendien honger. Hij neemt de telefoon, belt het zojuist geopende cateringbedrijf GoodFood BV, doet zich voor als commissaris Bol van Walraven BV en bestelt voor een bedrag van 225 een maaltijd met champagne en kaviaar. Korte tijd later bezorgt GoodFood BV de bestelde maaltijd. GoodFood BV stuurt de volgende dag de rekening van 225 naar Walraven BV. Vraag 1 (10 punten) Is Walraven BV verplicht de rekening van 225 te voldoen? Zo ja, waarom? Zo nee, wie kan GoodFood BV dan aanspreken en op welke grond(en)? 2
Casus II Martijn en Jeroen drijven sinds kort gezamenlijk een onderneming genaamd Hot Pizza VOF. Hun onderneming houdt zich bezig met de bereiding en bezorging van pizza s in de binnenstad van Utrecht. Martijn heeft een aantal scooters ingebracht en Jeroen een etage in de binnenstad voorzien van een grote comfortabele keuken. Martijn en Jeroen spreken af dat alleen Jeroen bevoegd is Hot Pizza te vertegenwoordigen. Op een dag biedt een oude bekende van Martijn (Joris) zijn sportwagen te koop aan. Martijn meent dat de VOF dringend behoefte heeft aan een snelle sportwagen om zo de klanten sneller te kunnen bedienen. Hij wil dit buitenkansje niet laten lopen en koopt direct namens Hot Pizza VOF de sportwagen. Hij spreekt met Joris af dat betaling over twee weken zal plaatsvinden. Joris is volledig op de hoogte van de afspraken tussen Jeroen en Martijn. Jeroen is het absoluut niet eens met deze aankoop. Vraag 2 (10 punten) Op wie kan Joris volgens huidig recht met kans op succes de vordering tot betaling van de koopprijs verhalen? Ga er daarbij van uit dat Hot Pizza VOF niet in het handelsregister staat ingeschreven. Vraag 3 (5 punten) Hoe zou uw antwoord op vraag 2 luiden indien de Ontwerpwet Boek 7 Titel 13 BW van toepassing zou zijn? 3
Casus III A, B en C vormen het bestuur van Droom NV. D, E en F vormen de raad van commissarissen van Droom NV. De aandelen in Droom NV zijn in handen van tien aandeelhouders, die elk 10% van de aandelen bezitten. Droom NV is geen structuurvennootschap. De vennootschap is ingeschreven in het handelsregister. De statuten van Droom NV vermelden onder andere: a. De aandelen in Droom NV luiden op naam. b. Voor de vennootschap geldt een blokkeringsregeling, inhoudende dat een aandeelhouder die zijn aandelen wil vervreemden, deze eerst moet aanbieden aan de overige aandeelhouders. c. De vennootschap kan geen medewerking verlenen aan het uitgeven van certificaten aan toonder. d. De vennootschap heeft een raad van commissarissen. e. Een bestuurder mag de vennootschap slechts met medewerking van een andere bestuurder vertegenwoordigen. f. Een besluit van het bestuur van de vennootschap tot het aangaan van overeenkomsten tot verkrijging, vervreemding en bezwaring van registergoederen, behoeft voorafgaande goedkeuring van de raad van commissarissen. Op 25 november 2003 sluit A namens Droom NV met Key BV een overeenkomst tot verkrijging van een bedrijfspand voor een aankoopsom van twee miljoen euro. Vraag 4 (10 punten) Is Droom NV gehouden tot nakoming van de overeenkomst met Key BV? Zo ja, waarom? Zo nee, wat is dan de positie van Key BV? 4
- vervolg casus - De commissarissen zijn al geruime tijd ontevreden over het functioneren van bestuurder A. Zij hebben er bij A op aangedrongen dat hij zijn bestuursfunctie vrijwillig neerlegt. A voelt daar niets voor. Vraag 5 (10 punten) Hoe kan de raad van commissarissen bewerkstelligen dat A met onmiddellijke ingang wordt ontheven van zijn bestuurstaken? Geef aan welke acties zouden moeten worden ondernomen op de zeer korte termijn, en welke op de langere termijn. - vervolg casus - De tien aandeelhouders in Droom NV zijn afkomstig uit twee verschillende families: vijf aandeelhouders behoren tot de familie Kop en vijf aandeelhouders tot de familie Hek. Op een gegeven moment ontstaat ruzie tussen de beide families. De zaak loopt zo hoog op, dat in de algemene vergadering van aandeelhouders van Droom NV een impasse ontstaat. De vijf aandeelhouders Kop zouden graag de aandelen van de aandeelhouders Hek overnemen. Vraag 6 (5 punten) Kunnen de vijf aandeelhouders Kop de door hen gewenste overdracht bewerkstelligen? Zo ja, welke actie zouden ze dan moeten ondernemen? 5
Casus IV Bakker verkoopt een partij Texelse schapenwol aan Price Ltd. in Hull, Groot-Brittannië. Bakker is gevestigd in Den Helder. Bakker en Price Ltd. komen overeen dat het transport van de wol van Den Helder naar Hull zal worden verzorgd door Nedlloyd. Nedlloyd zal de wol per truck van Den Helder naar Rotterdam vervoeren. In Rotterdam zal de wol aan boord worden geladen van m.s. Prins Alexander voor het vervoer naar Hull. Partijen komen overeen dat de Nederlandse rechter bevoegd is over een eventueel geschil te oordelen. Tijdens de onderhandelingen stelt Price Ltd. aan Bakker voor om in het koopcontract de FOB-clausule op te nemen. Bakker twijfelt hierover echter en hij vraagt u om advies. Nederland is partij bij het Weens Koopverdrag, Groot-Brittannië niet. Vraag 7 (10 punten) Is het voor Bakker aan te raden -voor wat betreft de risico-overgang- de FOB-clausule op te nemen in het koopcontract? 6
Casus V A heeft op 1 maart 2003 een partij wol gekocht van B. A trekt ter betaling een wissel op de X Bank en geeft de wissel aan B. B endosseert de wissel en geeft deze op 1 juli 2003 aan C. Op 20 juli 2003 draagt C de wissel op zijn beurt op dezelfde wijze over aan D. D weet dat de koopovereenkomst tussen A en B op 15 juni 2003 is vernietigd op grond van dwaling. C weet hier niets van. Wanneer D op de vervaldag de wissel aanbiedt aan de X Bank, weigert de X Bank te betalen. Dit wordt vastgesteld bij authentieke akte. D vraagt zich af of hij de kapitaalkrachtige A met kans op succes tot betaling kan aanspreken. Vraag 8 (10 punten) Is A jegens gehouden te betalen? 7
Casus VI Het Nederlandse bouwbedrijf Den Hengel BV is benaderd om assistentie te verlenen bij de wederopbouw van Irak. Den Hengel BV gaat zaken doen met het bedrijf Futuro dat gevestigd is in Irak. Futuro is betrokken bij een aantal bouwprojecten. Het hiervoor benodigde bouwmateriaal zal Futuro kopen van Den Hengel BV. Partijen spreken af dat betaling plaatsvindt via een acceptaccreditief dat zal worden geconfirmeerd door de ABN Amro Bank te Amsterdam. Vraag 9 (10 punten) a. Waarom is het gebruik van een confirmerende bank in dit geval aan te bevelen? b. In welk opzicht verschilt een acceptaccreditief van een (uit)betalingsaccreditief? 8
Casus VII Mangeant SA is gevestigd in Bordeaux en verkoopt onder de conditie CIF Franse kaas aan de in Nederland gevestigde firma Moberger BV. Mangeant stelt de kaas ter hand aan Euro- Express, voor het vervoer van Bordeaux naar Scheveningen. Euro-Express heeft zich jegens Mangeant SA verbonden tot het doen vervoeren van de partij kaas. Euro-Express vervoert de kaas vervolgens zelf over zee van Bordeaux naar Scheveningen. Na inlading van de kaas in het schip geeft de kapitein een schoon cognossement uit. Bij aankomst in de haven van Scheveningen meldt zich Moberger BV met het cognossement. Bij uitlevering van de lading blijkt dat de kaas is bedorven doordat er tijdens de reis water bij de partij kaas is gekomen. Zowel Nederland als Frankrijk zijn partij bij het Weens Koopverdrag; wat betreft het vervoerrecht mag u bij de beantwoording van deze vraag uitgaan van de toepasselijkheid van boek 8 BW. Vraag 10 (10 punten) Kan Moberger BV met kans op succes de schade verhalen op Mangeant SA of op Euro- Express? 9
Casus VIII Mede-student Ingrid leest in het arrest HR 7 januari 2000, NJ 2000, 212 (Nationale Nederlanden/Woudsend) dat de Hoge Raad ten aanzien van art. 284 K. overweegt dat "( ) indien de verzekerde ter zake van de door hem geleden schade vorderingen tot schadevergoeding op derden heeft, anders dan uit verzekering, die vorderingen bij wijze van subrogatie op de verzekeraar overgaan voor zover deze die schade al dan niet verplicht vergoedt." Zij wendt zich tot u met de vraag in hoeverre in dit arrest wordt afgeweken van eerdere rechtspraak Vraag 11 (10 punten) In welk opzicht wordt in dit arrest afgeweken van eerdere rechtspraak en in hoeverre sluit dit arrest (Nationale Nederlanden/Woudsend) aan bij de regeling in titel 7.17 Ontwerp BW?.einde van het tentamen.. 10