m provincie groningen Aan Provinciale Staten Datum Documentnr. Dossiernummer Behandeld door Telefoonnummer Antwoord op Bijlage Onderwerp 2017-100.079/47/A.26 K6884 F. Mennega (050)316 4879 Voortgang Groningen@Work Geachte dames en heren, 1. Samenvatting De missie van Groningen@Work is om alle Groningers perspectief op werk te geven: jong en oud, laag en hoogopgeleid. Stad en Ommeland. De hoofddoelstellingen zijn het stimuleren van de werkgelegenheid en het terugdringen van de werkloosheid. Met Groningen@Work zetten wij primair in op het faciliteren van ons midden- en kleinbedrijf (MKB) en leggen hierbij een sterk accent op verduurzaming van de (chemische) industrie en het benutten van kansen op het gebied van digitalisering. Daarnaast continueren wij onze inzet op sterke sectoren als healthy ageing en energie. Wij werken, vraaggestuurd, samen met partners aan de uitvoering van het programma via drie samenhangende onderdelen. Om te beginnen door in te zetten op het rechtstreeks stimuleren van bedrijven via de programmalijn Innovatief en Groen Groningen. Daarnaast stimuleren wij met Werkend Groningen een betere aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Met de programmalijn Aantrekkelijk Groningen werken wij aan het verbeteren van het ondernemers- en vestigingsklimaat, een belangrijke voorwaarde om onze bedrijven te kunnen laten floreren en nieuwe bedrijven aan te trekken. In deze brief geven wij voorbeelden wat wij binnen de drie programmalijnen in gang hebben gezet. De brief sluit af met een korte schets van de voortgang ten opzichte van de programmadoelen. 2. Doel en wettelijke grondslag Doel van de brief is u te informeren over de voortgang van Groningen@Work, het programma Economie en Arbeidsmarkt 2016-2019. 3. Procesbeschrijving en planning In februari 2016 heeft u Groningen@Work, het programma Economie en Arbeidsmarkt 2016-2019 vastgesteld. Het programma is nu halverwege. Graag geven wij u een tussenstand van de voortgang van het programma. 4. Begroting Dit onderwerp valt onder het Programma Economie, thema/programmalijn Economie en werkgelegenheid; de middelen zijn opgenomen in de Begroting 2016-2019. 5. Inspraak/participatie Er is geen sprake van formele inspraakprocedure of interactieve beleidsvorming. Martinikerkhof 12 9712 JG Gr oningen Sint Jansstraat4 9712 JNGroningen PostbuseiO 9700AP Groningen Telefoon 050 3164911 www.provinciegroningen.nl info@provinciegroningen. nl De provincie Groningen werkt volgens normen die zijn vastgelegd in een handvest voor dienstverlening Dit handvest vindt u op onze website of kunt u opvragen bij de afdeiing Bestuur, Juridische Zaken 8, Communicatie: 050 3164160, BTW: NL0019 32 822 B01 / KvK: 01182023/IBAN: NL84 ABNA 0446 0466 91 / BIC: ABNANL2A
6. Nadere toelichting Innovatief en Groen Groningen Via deze programmalijn ondersteunen wij een groot aantal initiatieven die de toonaangevende positie van de provincie op het gebied van digitalisering versterken, de concurrentiepositie van de maakindustrie versterken, onze (chemische) bedrijven verduurzamen en innovatieve technologiebedrijven stimuleren. Wij geven u voorbeelden van projecten die nu in uitvoering zijn. Waar mogelijk zijn effecten aangegeven. Voor veel initiatieven geldt dat effecten pas over een aantal jaren zichtbaar zullen zijn. Digitalisering De provincie initieert en faciliteert een groot aantal initiatieven om de sterke positie op het gebied van digitalisering uit te bouwen. Om te beginnen hebben wij samen met het Ministerie van Economische Zaken een succesvolle wedstrijd uitgeschreven die ondernemers uitdaagt om met blockchaintechnologie nieuwe producten of diensten te ontwikkelen met een publiek belang. Uit een groot aantal inzendingen zijn vijf winnaars gekozen met ideeën over toepassing van de blockchaintechnologie op onder andere de zorg en energiesector. Groningen staat hierdoor en door de sterke 'start up scene' nationaal op de kaart als living lab regio voor blockchain. Verder ondersteunen we initiatieven op het gebied van big data. Een voorbeeld is de samenwerking tussen MKB-bedrijven en de RUG waarbij big data oplossingen worden d oorontwikkeld op het gebied van energiegebruik en milieu-meetnetwerken. Ten slotte wordt de sterke IGT-positie ingezet om de maakindustrie in Groningen toekomstbestendiger te maken. In Region of Smart Factories werken we samen met 40 noordelijke partners uit MKB, grootbedrijf en kennisinstellingen aan het 'slimmer' maken van fabrieken waardoor bijvoorbeeld foutloos en meer gepersonaliseerd kan worden geproduceerd. Dit moet leiden tot 250 banen. Verduurzaming (chemische) industrie Het stimuleren van duurzame ontwikkelingen in de Eemsdelta is een topprioriteit binnen Groningen@Work. Wij zetten hier op in met een op maat gesneden en gerichte aanpak waarin de Regionale Investeringssteun Groningen (RIG)) en de acquisitiecampagne TopDutch (zie onder Aantrekkelijk Groningen) een centrale rol spelen. Wij constateren dat door de uitvoering van de RIG een nieuwe dynamiek is ontstaan. Er wordt in toenemende mate geïnvesteerd door bedrijven. Het gaat hierbij om toekomstbestendige investeringen in de verduurzaming van de chemie, duurzame energie en biobased economy/circulaire economie. De RIG levert met inmiddels 15 miljoen aan verstrekte investeringspremies, 76 miljoen aan uitgelokte private investeringen, een belangrijke bijdrage aan de positieve ontwikkelingen in de Eemsdelta. Met de investeringen zijn tweehonderd banen gemoeid, zijn drie bedrijven geacquireerd en hebben andere bedrijven belangrijke uitbreidingsinvesteringen gedaan. Er is een omvangrijke pijplijn aan projecten die beroep willen doen op het resterende budget van 25 miljoen van de RIG en waarvan wij verwachten dat die de economische structuur in de Eemsdelta duurzaam versterken. Stimuleren innovatieve technologiebedrijven Vanuit het Investeringsfonds Groningen (IPG) investeren wij 40 miljoen in thematische fondsen en een acquisitiefonds. Dit doen we samen met andere investeerders waardoor een groter bedrag beschikbaar is om te investeren in de versnelling van de ontwikkeling van technologiebedrijven. Er zijn fondsen opgericht voor IT (G force Capital), technologiebedrijven op basis van kennis uit onze kennisinstellingen (Carduso) en geneesmiddelenontwikkeling (Pharma Connect Capital). Via Carduso is inmiddels in vijf innovatieve bedrijven met duidelijke groeipotentie geïnvesteerd. Werkend Groningen Om perspectief op werk voor alle Groningers dichterbij te brengen is naast het stimuleren van bedrijven inzet nodig op de arbeidsmarkt. Het gaat hierbij o.a. om het verhogen van de arbeidsparticipatie met specifieke aandacht voor Oost-Groningen, het verhogen van het opleidingsniveau en het verkleinen van de kwalitatieve mismatch tussen vraag en aanbod/inspelen toekomstige ontwikkelingen. De afgelopen periode zijn veel projecten in gang gezet. Hieronder enkele voorbeelden van deze projecten. Verhoging van de arbeidsmarktparticipatie (Oost-Groningen): Met de instelling van de Commissie van Zijl is in Oost-Groningen een extra impuls gegeven op zowel het sociale vlak (o.a. SW bedrijven) als ook op economisch vlak. De gebiedsregisseurs Middel en Kremer hebben na het vertrek van Van Zijl invulling gegeven aan de aanbevelingen. Er is een aantal interessante initiatieven en projecten van de grond gekomen. Te denken valt hierbij aan de extra instroom van SW personeel vanuit de snoepfabrikant Look O Look. Ook de innovatieve werkplaats Krachtig MKB van de Hanzehogeschool (in samenwerking met o.a. bedrijven en gemeenten uit de
regio), een broedplaats waar de 3 O's bij elkaar komen is interessant. En tenslotte nog tiet initiatief MKB Kansrijk waar in een pilot dertig Oost-Groningse bedrijven worden doorgelicfit waarbij vervolgens wordt gekeken tioe ze er voor staan. Bedrijven krijgen indien nodig na de screening een ondersteuningstraject aangeboden. Met tiet zogenaamde Aardbevingsfierstel Bemiddeling Coördinatiepunt, is in samenwerking met o.a. Nationaal Coördinator Groningen, Bouwend Nederland, gemeenten en ministerie van SZW een initiatief gestart waar potentiële werknemers voor de bouw en tecfiniek in tiet kader van de tierstelopgave aardbevingen worden geworven en eventueel opgeleid. Met dit plan moeten uiteindelijk duizend werkzoekenden worden toegeleid naar een baan in de aardbevingsbestendige bouw. Het plan dient tevens als blauwdruk voor andere kansrijke sectoren. Via tiet project Kansrijke Leerweg wordt voor kandidaten met een afstand tot de tectinisctie arbeidsmarkt een bedrijfsopleiding ontwikkeld en praktijk begeleiding aangeboden. Het gaat tiier om werkzoekenden van alle leeftijden, ook zonder startkwalificatie die op deze wijze een grotere kans op een baan krijgen. Op vijf locaties verspreid over de provincie ontstaan er op deze wijze bedrijfsopleidingen gekoppeld aan vijf ondernemingen. Verhogen van het opleidingsniveau: Met tiet sectorplan Groningen op Voorsprong is vol ingezet op onder meer sctioling van werkenden. Ruim 3.500 werknemers tiebben via tiet sectorplan een aanvullende sctioling gevolgd, waarmee niet alleen de kennis maar ook de mate van inzetbaartieid en mobiliteit is vergroot. Verkleinen van kwalitatieve mismatch: De afgelopen periode is veel ingezet op tiet verkleinen van de kwalitatieve mismatcti tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. In samenwerking met tiet onderwijs en bedrijfsleven nemen we bijvoorbeeld deel aan twee initiatieven in tiet kader van tiet MBO-investeringsfonds. Binnen deze initiatieven worden studenten gekoppeld aan tiet bedrijfsleven en is er tevens aandactit voor specifieke vaardigtieden voor de toekomst. Een ander initiatief is tiet project 'Closing tfie gap in tiet MBO' dit project tieeft tot doel de afstand tussen student, MBO en werkveld te verkleinen. Door onder meer de vraag vanuit tiet MKB in kaart te brengen (400 bedrijfsprofielen) en tiet aanbod (duizend studentprofielen). Door deze informatie te ontsluiten ontstaan er betere matcties tussen beide partijen en krijgt fiet onderwijs inzictit in toekomstige vraag vanuit tiet werkveld. Diverse ontwikkelingen: Samen met de gemeenten (via Werk in zicfit) wordt ingezet op tiet terugdringen van werkloosfieid, we leveren bijvoorbeeld een bijdrage aan de keuzecarrousel waarin werkzoekenden worden voorbereid op een beroep in een kansrijke sector (bijvoorbeeld tectiniek), met tiet GOA publiek is een vervolg gegeven aan tiet ondersteunen van jongeren rictiting een BBL-plek (Beroepsbegeleidende Leerweg) in de publieke sector. Tot slot fiebben wij met IndustriepleinNoord ingezet op meer mobiliteit, sctioling en duurzame inzetbaartieid van werknemers binnen een cluster van 15 industriële bedrijven. Aantrekkelijk Groningen Een concurrerend ondernemings- en vestigingsklimaat is nodig om onze bestaande bedrijven te kunnen laten floreren en nieuwe bedrijven aan te trekken. Belangrijke onderdelen fiierbinnen zijn een goede (digitale) infrastructuur, een voor fiet MKB toegankelijk financieel instrumentarium en ondersteuningsstructuur (NOM en clusterorganisaties), een sterk imago en tiet creëren van faciliteiten voor innovatie. Een goede (digitale) Infrastructuur Het afgelopen jaar fiebben wij stappen gezet naar fiet realiseren van snel internet in de fiele provincie. Het betreft circa 13 duizend nieuwe aansluitingen. Na een gedegen voorbereiding is fiet nu tijd voor uitvoering. Realisatie van snel internet voor de fiele provincie is belangrijk voor de digitale bereikbaarfieid van zowel bedrijven, ZZP-ers als burgers in fiet buitengebied. Toegankelijk instrumentarium Wij maken werk van fiet faciliteren en ondersteunen van zoveel mogelijk (kleine) bedrijven. Wij fiebben fiiervoor, uitgaand van befioeften van het MKB, en samen met andere partijen een groot aantal acties in gang gezet om een aanbod van laagdrempelige subsidies en andere vormen van financiële ondersteuning te creëren. Om te beginnen is het investeringsbeleid van de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij verruimd. Dit is mogelijk gemaakt doordat we sinds 2016 samen met Fryslan en Drenthe voor 50% eigenaar zijn van de NOM. Ook hebben wij vijf kredietunies in de provincie gefaciliteerd om kredietverlening aan het MKB te stimuleren. Dit was nodig als gevolg van selectievere kredietverstrekking door banken.
Het subsidieprogramma Innovatief en Duurzaam MKB dat mede op uw verzoek is ontwikkeld is al een aantal jaren een bij bedrijven gewild instrument om innovatieve en duurzame investeringen in het MKB te stimuleren. Sinds 2015 hebben hier vijftig bedrijven gebruik van gemaakt. Er is voor circa 2 miljoen aan subsidie verleend waarmee 6-8 miljoen private investeringen zijn uitgelokt. De verwachte werkgelegenheid die we hiermee creëren bedraagt circa 375. Met het programma zijn bedrijven ondersteund uit de hele provincie van Leek tot Ter Apelkanaal en van Westerbroek tot Uithuizermeeden. De Groninger Ondernemersregeiing is een nieuw instrument. Het is een kleinschalige regeling met minimale administratieve lasten die bedrijven ondersteunt bij onder meer internationalisering, verbetering van de kwaliteit van het ondernemerschap en meester-gezel trajecten. Wij beogen hiermee de komende vier jaren 1200 MKBbedrijven te bereiken. Sinds enkele maanden kunnen bedrijven hier beroep op doen. Verbeteren imago Samen met bedrijven hebben we TopDutch ontwikkeld, een zowel nationaal als internationaal aansprekende en vernieuwende aanpak om Groningen, Friesland en Drenthe als vestigingslocatie offensief en vanuit eigen kracht op de kaart te zetten. TopDutch is gestart vanwege het zoeken naar een vestigingslocatie van Tesla. Er wordt nu gewerkt aan een bredere campagne met als speerpunten voor 2018 vergroening chemie, water en logistiek. Faculteiten voor innovatie Om een vruchtbare omgeving voor vergroening, innovatie en digitalisering te creëren hebben wij samen met onze partners onder meer geïnvesteerd in de ontwikkeling van Campus Groningen. Eerste succes is het behoud van Research & Development activiteiten van Avebe op de Campus in het nu in aanbouw zijnde centrum voor Bio-economie. In totaal biedt dit centrum ruimte voor 550 arbeidsplaatsen. Ter afsluiting Bij de vaststelling van het programma zijn acht doelen geformuleerd. Het is nog te vroeg om in detail op de realisatie van al deze doelen in te gaan. Qua sociaaleconomische ontwikkeling kunnen wij aangeven dat mede door de conjunctuur de werkgelegenheid in de provincie is aangetrokken vanaf 2016 en de werkloosheid een sterke daling laat zien van 8.5% in 2015 via 7.4% in 2016 en naar verwachting circa 6% in 2017. Voor wat betreft het programmadoel acquireren van 8-12 nieuwe bedrijven liggen we met name door de ontwikkelingen in de Eemsdelta goed op koers. Tot slot kunnen wij u meedelen dat we met projecten die wij ondersteund hebben beogen wij de komende jaren 1700 nieuwe banen te creëren. Deze projecten hebben veelal een looptijd van meerdere jaren, waardoor concrete resultaten over het algemeen nog niet zijn aan te geven. De komende twee jaren zetten wij de uitvoering van Groningen@Work met volle kracht door met sterke focus op digitalisering en verduurzaming, een proactieve acquisitie vanuit eigen kracht via TopDutch en de realisering van 13 duizend nieuwe aansluitingen waardoor in de hele provincie snel internet beschikbaar komt. Via de website Groninaen@.work.com of via Twitter @GroninQenatwork kunt u op de hoogte blijven van de uitvoering van Groningen@work. In de verwachting dat wij u hiermee voldoende hebben geïnformeerd. 7. Geheimhouding Niet van toepassing.
8. Afsluiting Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputéerde Staten van Groningen: ' I, voorzitter., secretaris.