De aansprakelijkheid van de arts voor medische fouten
Ongeval wiens schuld? morele verantwoordelijkheid = geweten aansprakelijkheid = juridische verantwoordelijkheid
Wie is aansprakelijk? tuchtcollege inbreuk op deontologische regel deontologische sanctie strafrechtbank inbreuk op strafrecht gedragsregels waarvan inbreuk wordt gestraft burgerlijke rechtbank op grond van burgerlijk recht gedragsregels die betrekkingen van burgers onder elkaar regelen aansprakelijkheid voor eigen fout > straf => schadevergoeding
Artikel 1382 1383 B.W. fout schade oorzakelijk verband equivalentietheorie
Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm
overtreding zorgvuldigheidsnorm = gedrag dat normaal voorzichtig persoon in dezelfde omstandigheden niet zou doen indien goede huisvader schade ook zou kunnen veroorzaken fout = complicatie
Artikel 1382 1383 B.W. fout schade oorzakelijk verband
Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm uitdijende normering concretisering: - buiten specialisme - informed consent zelfnormering overheidsnormering
Zelfnormering guidelines, richtlijnen Evidence Based Medicine (kostenbesparend) Good Clinical Practice beroepsgroep kwaliteitsverhogend formaliserend
Wijzigen guidelines de principes van het aansprakelijkheidsrecht? overtreding van de norm ipso facto fout guidelines zijn geen juridisch afdwingbare normen - louter intern leven - hoogstens tuchtrechtelijk sanctioneerbaar onzorgvuldig handelen arts nadien getoetst aan de zorgvuldigheidsnorm
Effect van guidelines op het aansprakelijkheidsrecht stijging van het aantal claims progressief karakter van guidelines transparantie van de zorgvuldigheidsnorm
Progressief karakter van guidelines - progressief bij totstandkoming - minimumnorm bij publicatie overgangsregeling quid bij schadegeval? rechter beschikt over drie normen
Progressief karakter van guidelines rechter beschikt over drie normen norm waaraan de betrokken arts zich gehouden heeft en die blijkbaar onder de norm van de guideline blijft norm van de guideline norm die een aangestelde deskundige zal verdedigen en richtinggevend is voor de gangbare zorgvuldigheidsnorm
Deskundige is het eens met de guideline is het niet eens met de guideline guideline = geformaliseerde zorgvuldigheidsnorm bewijslast deskundige contra guideline rol deskundige wordt kleiner (toepassing guideline op casus)
Progressief karakter van guidelines guideline = godsgeschenk voor rechter voor: - elkaar tegensprekende expertises - medische literatuur (inhoud? gezag?) na: bevattelijke en gecodificeerde neerslag van de stand van de medische wetenschap
Effect van guidelines op het aansprakelijkheidsrecht stijging van het aantal claims progressief karakter van guidelines transparantie van de zorgvuldigheidsnorm
Transparantie van de zorgvuldigheidsnorm - guideline verschijnt ook voor de patiënt als kwaliteitsnorm VS: 2% van de schadelijders dagvaardt 85% van de vorderingen wordt afgewezen - niet enkel aantal claims zal stijgen, ook hun aard
Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm uitdijende normering concretisering: - buiten specialisme - informed consent zelfnormering overheidsnormering
Overheidsnormering - externe kwaliteitsdruk - normeren van de medische organisatie dagklinieken (coördinatoren) gespecialiseerde spoedgevallen, I, MUG zorgprogramma s ziekenhuisassociaties patiëntenprogramma s (kantelen) -verplichten tot interne normering (reglementen) ( guidelines)
Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm uitdijende normering concretisering: - buiten specialisme zelfnormering overheidsnormering - informed consent
Concretisering zorgvuldigheidsnorm optreden buiten specialisme ontbreken van informed consent
Optreden buiten specialisme concretisering in functie van het specialisme zorg die een arts van dezelfde specialiteit aan de dag zou leggen als activiteit buiten het specialisme (buiten noodsituatie) zorg die een specialist aan de dag zou leggen tot wiens specialiteit de betrokken medische handeling behoort
Ontbreken informed consent - is geen fout in uitvoering van de overeenkomst - is fout bij het totstandkomen van de overeenkomst
arts - patiënt verhouding contractueel toestemming doet wilsovereenstemming ontstaan geïnformeerde toestemming = met kennis van zaken
bewijs onvoldoende informatie (fout) + bewijs toestemming bij voldoende informatie niet zou gegeven zijn (causaal verband) dubbele bewijslast patiënt