De aansprakelijkheid van de arts voor medische fouten

Transcriptie

1 De aansprakelijkheid van de arts voor medische fouten Raf Van Goethem Advocaat Dewallens & partners

2 Ongeval wiens schuld? morele verantwoordelijkheid = geweten aansprakelijkheid = juridische verantwoordelijkheid

3 Wie is aansprakelijk? tuchtcollege inbreuk op deontologische regel deontologische sanctie strafrechtbank inbreuk op strafrecht gedragsregels waarvan inbreuk wordt gestraft burgerlijke rechtbank op grond van burgerlijk recht gedragsregels die betrekkingen van burgers onder elkaar regelen aansprakelijkheid voor eigen fout > straf => schadevergoeding

4 Burgerlijke aansprakelijkheid voor eigen fout fout schade oorzakelijk verband

5 Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm

6 overtreding zorgvuldigheidsnorm = gedrag dat normaal voorzichtig persoon in dezelfde omstandigheden niet zou doen indien goede huisvader schade ook zou kunnen veroorzaken fout = complicatie

7 Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm uitdijende normering resultaatsverbintenis middelenverbintenis zelfnormering overheidsnormering

8 Zelfnormering guidelines, richtlijnen Evidence Based Medicine (kostenbesparend) Good Clinical Practice beroepsgroep kwaliteitsverhogend formaliserend

9 Wijzigen guidelines de principes van het aansprakelijkheidsrecht? overtreding van de norm ipso facto fout guidelines zijn geen juridisch afdwingbare normen - louter intern leven - hoogstens tuchtrechtelijk sanctioneerbaar onzorgvuldig handelen nadien getoetst aan de zorgvuldigheidsnorm

10 Effect van guidelines op het aansprakelijkheidsrecht stijging van het aantal claims progressief karakter van guidelines transparantie van de zorgvuldigheidsnorm

11 Progressief karakter van guidelines - progressief bij totstandkoming - minimumnorm bij publicatie overgangsregeling quid bij schadegeval? rechter beschikt over drie normen

12 Progressief karakter van guidelines rechter beschikt over drie normen norm waaraan de betrokkene zich gehouden heeft en die blijkbaar onder de norm van de guideline blijft norm van de guideline norm die een aangestelde deskundige zal verdedigen en richtinggevend is voor de gangbare zorgvuldigheidsnorm

13 Deskundige is het eens met de guideline is het niet eens met de guideline guideline = geformaliseerde zorgvuldigheidsnorm bewijslast deskundige contra guideline rol deskundige wordt kleiner (toepassing guideline op casus)

14 Progressief karakter van guidelines guideline = godsgeschenk voor rechter voor: - elkaar tegensprekende expertises - medische literatuur (inhoud? gezag?) na: bevattelijke en gecodificeerde neerslag van de stand van de medische wetenschap

15 Effect van guidelines op het aansprakelijkheidsrecht stijging van het aantal claims progressief karakter van guidelines transparantie van de zorgvuldigheidsnorm

16 Transparantie van de zorgvuldigheidsnorm - guideline verschijnt ook voor de patiënt als kwaliteitsnorm VS: 2% van de schadelijders dagvaardt 85% van de vorderingen wordt afgewezen - niet enkel aantal claims zal stijgen, ook hun aard

18 Overheidsnormering - externe kwaliteitsdruk - normeren van de medische organisatie dagklinieken gespecialiseerde spoedgevallen ziekenhuishygiëne -verplichten tot interne normering (reglementen) ( guidelines) verhoogd risico op organisatiefouten

20 Middelenverbintenis = met zorgen zoals goede huisvader zou doen trachten resultaat te bereiken zonder zekerheid over slaagkans geen resultaat fout

21 Resultaatsverbintenis Resultaat wordt gegarandeerd geen resultaat = fout

22 Medische hulpverlening = middelenverbintenis traditionele uitzonderingen: - verwijderen vreemde voorwerpen - diagnose longkanker RX tendens: uitbreiding resultaatsverbintenis - gebruik van veilige zaken - veiligheidsverbintenis ivm ziekenhuisinfecties