Crisismaatregelen Ann De Wit 8 en 9 oktober 2009 Karen Van den Bergh, 15 mei 2008
Inhoudstafel 1. Collectieve arbeidsduurvermindering 2. Crisistijdskrediet 3. Tijdelijke collectieve schorsing of vermindering van de arbeidsovereenkomst (crisiswerkloosheid voor bedienden) 4. Herstructureringskaart voor WN uit onderneming in faling 5. Procedure 2
1. Collectieve arbeidsduurvermindering: inhoud - Welke nieuwe systemen zijn er mogelijk? - Aan welke voorwaarden moet je voldoen om dit te kunnen toepassen? - Hoe wordt dit berekend? - Welk deel van de lastenverlaging komt finaal bij de WN terecht? 3
Welke nieuwe systemen zijn er mogelijk? Bestaande systeem van RSZ-korting nu voor bepaalde tijd - WN s worden beschouwd als voltijdse WN s zowel arbeidsrechtelijk als op vlak van sociale zekerheidsrechten vrijwaring: - pensioenrechten - werkloosheidsrechten - recht op jaarlijkse vakantie - recht op latere instap in tijdskrediet - feestdagen - Arbeidsduurvermindering met 1/4 of 1/5 opm.: arbeidsduur = gemiddelde wekelijkse arbeidsduur geen minimumperiode - Forfaitaire vermindering patronale RSZ-bijdragen per kwartaal in de loop van een kwartaal: pro-rata 4
Welke nieuwe systemen zijn er mogelijk? - 4-dagenweek: - 4 arbeidsdagen per week - 5 arbeidsdagen per week: 3 volledige + 2 halve arbeidsdagen - Deeltijdsers: ifv. collectieve daling van voltijdse arbeidsduur RSZ-voordeel bij 4-dagenweek enkel voor voltijdse WN s 5
Welke nieuwe systemen zijn er mogelijk? Arbeidsduurvermindering Vermindering 1/5 Vermindering 1/4 Vermindering 1/5 en 4-dagenweek Vermindering 1/4 en 4-dagenweek RSZ-vermindering per kwartaal per WN, in eur 600 750 1000 1150 6
Aan welke voorwaarden moet je voldoen om dit te kunnen toepassen? Private sector en autonome overheidsbedrijven Onderneming niet formeel in moeilijkheden - geen omzetdaling - veelvuldig gebruik economische werkloosheid niet bewijzen - geen significante daling bestellingen OndernemingsCAO, geen arbeidsreglement Enkel cumul met structurele vermindering, niet met andere doelgroepvermindering 7
Collectief Specifieke categorie van WN s * bedienden * arbeiders * afdeling * kantoor Hogere rechtsbron dus geen individueel expliciet akkoord nodig 8
OndernemingsCAO: inhoud In toepassing van titel 1 wet houdende diverse bepalingen over tewerkstelling in tijden van crisis Begin- en einddatum (25 juni 2009 31 december 2009) Vermindering arbeidsduur met 1/4 of 1/5 (+ev. 4-dagenweek en wekelijkse arbeidsregeling) Compensatie loonverlies Optioneel: - modaliteiten deeltijdsers - eventuele impact op eindejaarspremie 1 maand na ondertekening: WG bezorgt kopie aan regionaal bevoegd directiehoofd van Algemene Directie Toezicht op Sociale Wetten van FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg 9
Hoe wordt dit berekend? WG: >3/4 forfaitaire RSZ-vermindering compensatie loonverlies opm.: loonverlies met 1/4 of 1/5 maar mogelijk anders te regelen bij CAO Brutobedrag onderworpen aan RSZ en bedrijfsvoorheffing Voordeel WG = daling loonkost Arbeidsduurvermindering Vermindering 1/5 Vermindering 1/4 Vermindering 1/5 en 4-dagenweek Vermindering 1/4 en 4-dagenweek RSZ-vermindering per kwartaal 600 750 1000 1150 Minimale looncompensatie per maand 150 187,5 250 287,5 10
De loonlijn + Patronale bijdrage Brutoloon - RSZ Belastbaar loon - Voorheffing Voorlopig nettoloon + Sociaal abonnement + Terugbetaalde kosten -/+ Bijzondere bijdrage RSZ - Loonbeslag - Voorschotten Nettoloon 11
Welk deel van de lastenverlaging komt finaal bij de WN terecht? Looncompensatie + patronale bijdrage = RSZ-voordeel RSZ-voordeel WG WN overheid Hogere aanvulling kan: brutoloon < brutoloon voor invoering maatregel Verbrekingsvergoeding: loon zonder arbeidsduurvermindering 12
Voorbeeld Arbeider Uurloon: 16 euro Vermindering met 1/4 (van 38 u tot 28,5 u) Geen vierdagenweek Forfait: 750 euro per kwartaal 13
Voorbeeld Minimum looncompensatie per kwartaal (750 x 3) / 4 = 562,5 Maximum looncompensatie per kwartaal oud voltijds kwartaalloon: 16 x 494 = 7.904 nieuw voltijds kwartaalloon: 16 x 370,5 = 5.928 7.904 5.928 = 1.976 14
Voorbeeld Variatie mogelijke looncompensatie Stabiel gekozen basisbedrag Per kwartaal Per maand Per uur in het nieuwe regime van 28,5 u minimum 562,5 187,5 1,51 maximum 1.976 658,67 5,33 15
2. Crisistijdskrediet (individueel): inhoud - Welke nieuwe systemen zijn er mogelijk? - Aan welke voorwaarden moet je als bedrijf voldoen? - Aan welke voorwaarden moeten de WN s die in dit systeem stappen voldoen? - Welke uitkering krijgt de WN? - Hoe werkt de aanvraagprocedure? 16
Welke nieuwe systemen zijn er mogelijk? Geen aanrekening op bestaande tijdskrediet Voorwaarden klassiek tijdskrediet moeten niet vervuld worden: - anciënniteitsvoorwaarde - tewerkstellingsvoorwaarde - 5%-drempel - Geen absoluut recht, overeenkomst met WG WG kan WN niet verplichten 17
Welke nieuwe systemen zijn er mogelijk? = overeenkomst tot individuele vermindering van de arbeidsprestatie - Niet mogelijk voor deeltijdse WN s - Individuele, schriftelijke, deeltijdse AOK / bijlage: arbeidsregeling + uurrooster - Vermindering arbeidsprestaties met 1/5 of 1/2: gemiddeld gerespecteerd over periode 18
Welke nieuwe systemen zijn er mogelijk? - Gedurende minstens 1 en maximaal 6 maand - Verlengbaar als voorwaarden voldaan - Automatisch einde bij einde geldigheidsduur crisismaatregelen 31 december 2009 (ev. verlenging tot 30 juni 2010) - RVA-uitkering + ev. aanvulling door WG 19
Aan welke voorwaarden moet je als bedrijf voldoen? - Onderneming in moeilijkheden - Schriftelijk - Onderling akkoord - Verminderde arbeidsduur over periode respecteren - Bij ontslag geldt het volledige loon 20
Formaliteiten / statuut WN - WN: deel I formulier C 61 crisistijdskrediet invullen / WG: deel II - WN verstuurt aangetekend naar RVA-kantoor van ambtsgebied van woning van WN - Ten laatste 2 maanden na begindatum indien niet: recht op uitkeringen vanaf ontvangstdatum - Bedoeling sociale zekerheidswetgeving: Verminderde arbeidsprestaties = voltijdse arbeidsprestaties Vakantie: geen invloed (groot voordeel in vgl. met gewoon TK) 21
Voorwaarde / statuut WN Beëindiging: - crisistijdskrediet: verbrekingsvergoeding voltijds loon - klassiek tijdskrediet: verbrekingsvergoeding deeltijds loon Ontslagbescherming - crisistijdskrediet: geen beschermingsperiode of beschermingsvergoeding - klassiek tijdskrediet: ontslagbescherming (aanvraag 3M na einde) 22
Regularisatie gewoon tijdskrediet = Rechtzetting met terugwerkende kracht - tijdskrediet 6 maanden voor IWT (25/06/2009): gelijkschakeling - gewoon tijdskrediet 1/5 of 1/2 - onderneming toen in moeilijkheden - Sectorale CAO, ondernemingscao of ondernemingsplan - telt niet mee op contingent gewoon tijdskrediet van WN geregulariseerde periode telt niet mee voor maximumduur 6 m crisistijdskrediet 23 - WN stuurt voor 1 januari 2010 via aangetekend schrijven aanvraag aan werkloosheidsbureau van RVA van plaats van vestiging
Welke uitkering krijgt de WN? Bruto - uitkering RVA WG kan aanvullende vergoeding betalen: - vrij van RSZ-bijdragen - belastbaar in hoofde van WN Deeltijds loon + RVA-uitkering + (aanvulling WG) < voltijds loon 24
RVA - uitkering Vermindering met 1/5 + < 50 Vermindering met 1/5 + > 50 Vermindering met 1/2 Uitkering per maand in euro 188,82 248,08 442,57 25
Bedrijfsvoorheffingsregels cfr. gewoon tijdskrediet - 1/2 crisistijdskrediet: * < 50j: 30% * > 50j: 35% * alleenstaande: 17,15% - 1/5 crisistijdskrediet: * 35% * alleenstaande met kinderen ten laste: 17,15% 26
Inlichten RVA 2 weken voor eerste toepassing Standaardformulier crisiswet 1 + bewijsstukken * sectorale CAO, ondernemingscao, ondernemingsplan * onderneming in moeilijkheden Aangetekend + éénmalig Werkloosheidsbureau bevoegd voor ambtsgebied waar maatschappelijke zetel van onderneming, technische bedrijfseenheid of vestigingseenheid gevestigd is Procedure niet meer nodig bij voorafgaandelijke invoering crisiswerkloosheid 27
3. Tijdelijke collectieve schorsing of vermindering van de arbeidsovereenkomst (collectief) - Welke nieuwe regeling is er mogelijk? - Aan welke voorwaarden moet je als bedrijf voldoen? - Welke uitkeringen krijgen de WN s? - Hoe wordt dit concreet afgehandeld met de RVA? 28
Welke nieuwe regeling is er mogelijk? - Arbeidsovereenkomst bediende: * tijdelijke volledige schorsing * tijdelijke gedeeltelijke schorsing - Bedienden: * ongeacht arbeidsregime: voltijds of deeltijds (cfr. Arbeidsregeling voltijds) * ongeacht duur arbeidsovereenkomst: (on)bepaalde duur, 29
Aan welke voorwaarden moet je als bedrijf voldoen? WG moet rekening houden met enkele punten: - onderneming in moeilijkheden - sectorale CAO, ondernemingscao of ondernemingsplan respect voor inhoud en voorwaarden - per volledige kalenderweek of reeks kalenderweken - maximale duurtijd per kalenderjaar: * volledige schorsing: 16 weken * gedeeltelijke schorsing: 26 weken - opname openstaande inhaalrust 30
Cumul Cumul 2 systemen in 1 kalenderjaar 2 weken gedeeltelijke schorsing = 1 week volledige schorsing Duur kennisgeving komt in aanmerking Opm.: altijd volledige kalenderweek dus best op maandag starten 31
Berekening resterende tijdskrediet Volledige schorsing: (16 kw) (# kw volledige schorsing) (# kw gedeeltelijke schorsing/2) = saldo (afgerond naar lagere eenheid) Gedeeltelijke schorsing: (26 kw) (# kw volledige schorsing x 2) (# kw gedeeltelijke schorsing) = saldo 32
Geplande regeling vroeger stoppen Niet benut niet in aanmerking voor duur 16 of 26 weken Vw.: RVA tijdig electronisch in kennis brengen Vb.: kennisgeving 10 weken volledige schorsing stopzetting na 8 weken 8 weken in aanmerking voor duurtijd 33
Welke uitkeringen krijgen de WN s? 1. Uitkering RVA - voorwaarden + regels : KB - cfr. economische werkloosheid arbeiders - samenwonenden: 70% geplafonneerd brutoloon - alleenstaanden / gezinshoofden: 75% geplafonneerd brutoloon - geplafonneerd brutoloon: 2.206,46 - schorsing behoud contractuele arbeidsvoorwaarden - werkloosheidsuitkering 34
Welke uitkeringen krijgen de WN s? 2. Supplement WG - CAO / ondernemingsplan - minstens gelijk aan bedrag arbeiders opm.: geen supplement voor arbeiders supplement voor bedienden zonder ondergrens - loon schorsingsdag < normaal loon - aanvulling op sociaal voordeel vrij van RSZ-bijdragen 35
Welke uitkeringen krijgen WN s? 3. Einde arbeidsovereenkomst - Onmiddellijk einde door WN * geen opzeggingstermijn * geen vergoeding - WN: Opzegging voor begin schorsingsperiode opzeggingstermijn loopt verder - WG: Opzegging voor begin / tijdens schorsingsperiode schorsing opzeggingstermijn 36
Formaliteiten 1. 2 weken op voorhand aan RVA en OR of VA - Formulier RVA * sectorale CAO, ondernemingscao of ondernemingsplan * onderneming in moeilijkheden (BTW-aangiftes) - 2 weken vooraf standaardformulier aangetekend verzenden - Werkloosheidsbureau van RVA van plaats van vestiging - Kopie aan ondernemingsraad / syndicale afvaardiging - Werkloosheidsbureau onderzoekt bewijsstukken - Voorwaarden voldaan bevestiging volledig jaar 37
Formaliteiten 2. Kennisgeving bediende: 7 dagen vooraf - cfr. regels economische werkloosheid arbeiders - Aanplakking op zichtbare plaats in onderneming * naam, voornaam en gemeente van woonplaats * # schorsingsdagen en data * aard schorsing (volledig/gedeeltelijk) en begin- en einddatum - Individuele schriftelijke kennisgeving ook mogelijk - Idem verhoging / overgang van regeling 38
Formaliteiten 3. Kennisgeving RVA en OR of VA - RVA: * electronisch * feit aanplakking / individuele kennisgeving * www.sociale-zekerheid.be - Ondernemingsraad / syndicale afvaardiging: redenen - Voortijdige stopzetting: individuele kennisgeving bediende 39
Formaliteiten 4. Sanctie - niet-naleving formaliteiten kennisgeving * 7 d vanaf 1 ste schorsingsdag normaal loon * ook niet voldaan: alle volgende dagen crisiswerkloosheid normaal loon - niet-naleving duur > einddatum: normaal loon 40
Documenten Validatieboek - waarmerken of electronisch - maandelijks nr. formulier C3.2A Controleformulier C3.2A WG bezorgt maandelijks aan WN Formulier C3.2-werkgever-crisisuitkering als uitkeringsaanvraag Formulier C3.2-werkgever-crisisuitkering als bewijs van crisis-schorsingbedienden (werkloosheidsuren) 41
4. Herstructureringskaart: inhoud Toekenning Voordeel WG Voordeel WN 42
Toekenning Wedertewerkstelling WN s ontslagen wegens herstructurering Financiële stimulans RVA Ingeschreven bij tewerkstellingscel wegens collectief ontslag 1 juli 2009: tijdelijk bij ontslag wegens faling, vereffening of sluiting Ontslag tussen 1 juli 2009 en 31 december 2009 43 (ev. Verlenging tot 30 juni 2010)
Voordeel WG Tijdelijke verlaging patronale bijdragen Verminderingsbedrag en voordeelperiode overeenkomstig leeftijd Pro rata i.f.v. prestaties Refertekwartaalloon: - < 5870,70 als WN < 30j - < 12000 als WN > 30j 44
Voordeel WG Leeftijd bij indiensttreding Minder dan 45 jaar Minstens 45 jaar Voordeelperiode Kwartaal indiensttreding + 4 volgende kwartalen Kwartaal indiensttreding + 4 volgende kwartalen 16 volgende kwartalen Maximumverminderingsbedrag per kwartaal voor voltijdse prestaties 1000 1000 400 45
Voordeel WN Fortaitaire vermindering werknemersbijdrage (13,07%) Hoger nettoloon Dag 1 ste tewerkstelling tot laatste dag 2 de kwartaal volgend op kwartaal van 1 ste tewerkstelling Refertemaandloon: - < 1956,90 als WN < 30j bij aanwerving - < 4000 als WN > 30j bij aanwerving 46 Forfaitair bedrag 133,33 voor voltijdse bediende arbeiders: 133,33 x 1,08 pro rata i.f.v. prestaties
5. Procedure: inhoud - Sectoren: Wat kan er gebeuren binnen de korte tijdspanne - Bedrijfscao s: Formaliteiten in een notendop - Ondernemingsplannen: procedure en inhoud - Onderneming in moeilijkheden - Actualiteit 47
Sectoren: Wat kan er gebeuren in de korte tijdspanne? - Sectoren: tot 2 juli kan je CAO afsluiten (1 week na IWT wet) - Geen CAO voor 2 juli vanaf 3 juli * bedrijfscao * ondernemingsplan voorleggen aan tripartiete commissie - Stel verlenging maatregelen: * datum buiten werking in CAO nieuwe CAO * CAO loopt af samen met buitenwerkingtreding titel 2 CAO wordt ev. samen met maatregelen verlengd 48
Bedrijfscao s: formaliteiten in een notendop Met syndicale afvaardiging: - onderhandelingen ondernemingscao - onderhandelingsperiode: 2 weken vanaf formele uitnodiging - ondernemingsplan Zonder syndicale afvaardiging - onderhandelingen ondernemingscao - onderhandelingsperiode onbeperkt - ondernemingsplan 49
Ondernemingsplannen: procedure en inhoud Met syndicale afvaardiging - vw.: onderhandelingen ondernemingscao mislukt Zonder syndicale afvaardiging - geen poging ondernemingscao vereist 50
Stappen goedkeuring ondernemingsplan Plan + gemotiveerde aanvraag + bewijsstukken Directeur-generaal Dienst Collectieve arbeidsbetrekkingen FOD WASO* (aangetekend) 2 weken: gemotiveerde beslissing commissie Commissie directeur-generaal onderneming 51 * Federale Overheidsdienst Werkegelegenheid, arbeid en sociaal overleg
Samenstelling commissie Commissie: - 5 leden representatieve vakbonden - 5 leden werkgeversorganisaties - 3 leden benoemd door ministerraad 52
Elementen die commissie in aanmerking neemt: Onderneming in moeilijkheden Ondernemingsplan - Sectorale CAO? - Onderhandelingen ondernemingscao afgerond? Inhoudelijke vereisten ondernemingsplan (cfr. Infra) Maatregelen tot maximaal behoud tewerkstelling vermijden van ontslagen 53
Negatief advies commissie Nieuwe CAO of nieuw plan voorleggen Negatieve beslissing aanvechten bij Raad van State Goedgekeurde ondernemingsplannen bindend voor WG en WN 54
Inhoudelijke maatregelen sectorale CAO, ondernemingscao en ondernemingsplan Titel 2 Tijdelijke crisismaatregelen tot aanpassing van het arbeidsvolume Crisismaatregel (beide kan / aparte tekst kan) Maatregelen tot maximaal behoud van tewerkstelling Crisiswerkloosheid - supplement - duurtijd volledige (< 16 weken/kj) en gedeeltelijke schorsing (< 26 weken/kj) Neerlegging Griffie directie collectieve arbeidsbetrekkingen FOD WASO goedgekeurd automatisch 55
Onderneming in moeilijkheden Crisistijdskrediet + crisiswerkloosheid: bedrijven: - CAO-wet 5 december 1968 (privésector) - onderneming in moeilijkheden - sectorale CAO, bedrijfscao of ondernemingsplan 1. Belangrijke daling omzet of productie (aantonen via BTW-aangifte) 2. Veelvuldig gebruik economische werkloosheid voor arbeiders 3. Significante daling van de bestellingen: B.S. 12/08/2009 56
Belangrijke daling omzet of productie Eén van de 4 voorafgaande kwartalen 20% lager vergelijkbaar kwartaal vorig jaar Niet laatste van de 4 kwartalen: dalende trend in daaropvolgende kwartalen = lagere omzet dan vergelijkbaar kwartaal vorig jaar (< 20% is OK) BTW-aangifte als bewijsstuk toevoegen Juridische entiteit of technische bedrijfseenheid Daling van minstens 20% omzet/productie in 2 de kwartaal 2009 1 ste kwartaal 2009 4 de kwartaal 2008 3 de kwartaal 2008 In vergelijking met 2 de kwartaal 2008 1 ste kwartaal 2008 4 de kwartaal 2007 3 de kwartaal 2007 57
Belangrijke daling omzet of productie Omzet: - BTW-aangifte 20 ste dag volgend op kwartaal - RVA schroeft meest recente kwartaal met een kwartaal terug - vb.: 13 juli 2009 RVA aanvaardt 1 ste kwartaal 2009 Productie: - bewijs: * BTW-aangifte * alle mogelijke documenten * toelichting berekeningswijze: boekhoudstukken, verslag OR - volledige productie + weging i.f.v. belangrijkheid producten equivalente daling effectieve arbeidsuren WN s 58
Veelvuldig gebruik economische werkloosheid arbeiders >20% tijdelijke werkloosheid voor arbeiders Juridische entiteit, vestigingseenheid of technische bedrijfseenheid # d aangegeven bij RSZ (arbeiders en bedienden): DmfA * deeltijds: dagen (geen uren) * (0,2 x totaal # d prestatiecodes) <= (# dagen prestatiecode 71 econ. WLH) * vestigingseenheid: gedeelte DmfA 5 j dossier controle extract DmfA Kwartaal voorafgaand aan eerste invoering maatregel 59
Significante daling van de bestellingen Één van de 4 kwartalen voorafgaand 20% minder bestellingen Alle bestellingen van de onderneming Onderneming = juridische entiteit Weging i.f.v. belangrijkheid Equivalente daling van effectieve arbeidsuren van WN s 60
Cumulatie 1. Cumulatie onderling: - 3 maatregelen voor verschillende categorieën WN s in 1 bedrijf - Crisisarbeidsduurvermindering + crisistijdskrediet - Crisisarbeidsduurvermindering + crisiswerkloosheid - Crisistijdskrediet + crisiswerkloosheid 2. Cumulatie met Vlaamse overbruggingspremie crisisarbeidsduurvermindering 61
Actualiteit: Actualiteit: Gelijkstelling Gelijkstelling jaarlijkse tak vakantie jaarlijkse vakantie Bedoeling: maatregelen zo veel mogelijk gelijktstellen met effectieve prestaties ook: tak jaarlijkse vakantie (vakantiegeld en vakantierechten) Stavaza: nog geen wettelijke basis (november?) legistiek probleem Uitdiensttredingen voor definitieve regeling? afrekening vakantiegeld en vakantieattest vermoedelijk retroactieve inwerkingtreding supplement en/of nieuw vakantieattest
Actualiteit: verlenging onduidelijk? Voorwaarden: * rechtvaardiging economische toestand * advies NAR * significante vooruitgang dossier harmonisering statuut arbeiders en bedienden Stavaza: * koffiedik kijken * economische toestand:?+ * budgettaire impact * significante vooruitgang:? * eind november