Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Pensioencommunicatie juridisch bekeken. 11 juni Prof. mr. drs. Mark Heemskerk

Vergelijkbare documenten
IORP II De implementatie is nu een feit: Communicatie

Vereniging voor Pensioenrecht 27 januari 2015 Rechtspraak 2015: - Verjaring - Pensioenontslag WWZ - Onjuiste communicatie - Partner en het pensioen

Solidariteit tussen generaties of generatiegevecht pensioen?

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef

Even voorstellen. Pensioen Perspectief

Het wijzigen van een pensioenregeling; stand van zaken

DNB en AFM zijn op grond van de Europese pensioenrichtlijn (2003/31/EG) verplicht om te dit overzicht te publiceren.

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Overgang naar een APF

1. In het eerste en tweede lid wordt schriftelijk vervangen door: schriftelijk of elektronisch.

Nieuwsbrief Leergang Pensioenrecht

Vragen en Antwoorden met betrekking tot de overgang naar één pensioenregeling voor SABIC in Nederland

Memo. Van TKP. Kenmerk. Datum 15 juni Onderwerp Communicatie-verplichtingen IORP II. Aantal pagina s 7 1/7

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Waardeoverdracht verandert in 2016 Wat betekent dit voor u?

Juridische complexiteit van streefregelingen

Even voorstellen. Pensioen Perspectief

Informatiemomenten Pensioen

OR en PENSIOEN. Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht

Vereniging voor Pensioenrecht 22 januari 2014

Pensioen bij fusies en overnames

Communicatieplan. Stichting Pensioenfonds NEG Nederland. Communicatieplan Pensioenfonds NEG v

Nieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht.

Pensioenwet De Pensioenwet is op 1 januari 2007 (gedeeltelijk) in werking getreden: Wet van 7 december 2006, Stb. 2006, 705.

BESCHIKBARE PREMIE REGELING (DC Pensioenfonds)

1 Missie, visie Doelgroepen Communicatiedoelstellingen Kernboodschap van de communicatie Communicatiestrategie...

De heer J.M. Coppoolse - Vereniging exleaseplan Diederik Kok - Pensioenjurist Datum 10 januari 2011

Belangenvereniging SPD De Pensioenwet vanaf 1 januari 2007

7411 BM Deventer T M info@chardes.nl

Pensioenleeftijd 68 meest gestelde vragen

Werkgever kan zich niet verschuilen achter zorgplicht van anderen

Verstandig je pensioen regelen

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

Communicatieplan Stichting Brocacef Pensioenfonds

ADDENDUM BIJ DE PENSIOENOVEREENKOMST

Wet Pensioencommunicatie White Paper

Zo nee, bestaan er plannen om een Beroeps-, Bedrijfstak of ondernemingspensioenfonds op te starten?

een pensioenuitvoerder te veel betaald pensioen terugvorderen?

ambitieovereenkomst Reactie op voorontwerp van Wet invoering reële Vrije Universiteit Amsterdam EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT Page 1

OR-minicongres Johan van Soest, 16 juni Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen

Pensioenverlaging (korting) in Hoe consumenten geïnformeerd zijn over de verlaging van hun pensioen. Rapport

Aandachtspuntenlijst reglementen rechtstreekse regeling

Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling. Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam

Stichting Pensioenfonds Buizerdlaan. Informatiebrochure, gevolgen arrest Gerechtshof voor uw pensioen

Bewaar deze startbrief zorgvuldig. Pensioen heeft nu misschien niet uw hoogste aandacht, binnenkort kan dat anders zijn.

Code Rechtstreeks verzekerde regelingen

Nieuwsbrief Leergang Pensioenrecht

De Commissie beslist met inachtneming van haar Reglement en op basis van de volgende stukken:

Algemene Ledenvergadering Vereniging (VeLP) 17 februari 2011

Rechtspraak Vereniging voor Pensioenrecht 31 januari Pauline Bakker

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking

Faculteit der Rechtsgeleerdheid. VAAN: onder professoren. Actualiteiten pensioenrecht. 4 oktober Prof. mr. drs.

Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL

Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf

Door Wim van Kouteren, senior compliance officer

Welkom bij de workshop Pensioen: medezeggenschap, actualiteit en eigen beheer

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Werknemerspensioen Edwin Meijer

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

De PPI ook voor zelfstandigen?

Uit dienst. Versie

VEELGESTELDE VRAGEN. Algemeen

Pensioenactualiteiten in vogelvlucht. Monica Swalef

Tweede Kamer der Staten-Generaal

ONTSLAG EN PENSIOEN. Vereniging voor Arbeidsrecht 30 mei 2013 Prof. dr. E. Lutjens

Waarom een APF? mr. Marianne M. Zweers Juridische zaken a.s.r.

Stichting Pensioenfonds GE Artesia Bank

Dr. Lorenz van der Meij

mr. Niels Mourits directeur FIDIN Vereniging g voor Pensioenrecht Utrecht, 8 juni 2010

Kostentransparantie. Kostentransparantie. Bindend besluit December Vertrouwelijk 1 Alleen voor intern gebruik

7. Bouw ik nu meer/minder op? Bij Coop Pensioenfonds bouwt u 1,64% op (2016). Bij BPFL gaat u 1,875% opbouwen (2016).*

Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Veelgestelde vragen en antwoorden

Nieuwsbericht 27 maart 2018

Communicatieplan. Stichting Pensioenfonds PepsiCo Nederland November Versie

De Rol van de Ondernemingsraad bij Pensioen. 1. Wettelijke bevoegdheid

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Uit dienst. Versie

Communicatieplan Stichting Brocacef Pensioenfonds

Om te weten waar je heen gaat, moet je eerste weten waar je vandaan komt!

VERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER?

Actualiteiten pensioenen. Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur

Reglement AOW-compensatie 2013

Diensten voor uw Aegon DB Abonnement. Print

Overeenkomst Collectieve Waardeoverdracht

Inflatie en koopkracht pensioen

De feiten op een rij. De beschikbare premieregeling

t twaalfuurtje van deze week 3 december 2014

Uniform Pensioenoverzicht <eejj>

Een duidelijk verhaal, een helder pensioen Een duidelijk verhaal, een helder pensioen

Communicatieplan Stichting Brocacef Pensioenfonds

Nieuwsbericht. Datum: 10 december 2018 Swalef pensioenjuristen en academie. Medezeggenschap en pensioen

De Commissie heeft vastgesteld dat tussenkomst van de Ombudsman Financiële Dienstverlening niet tot oplossing van het geschil heeft geleid.

NEDERLANDSE ORDE VAN ADVOCATEN

WIJZIGINGEN. bpfhibin.nl PENSIOENREGLEMENT - STATUTEN. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen

WIJZIGINGEN. bpfhibin.nl PENSIOENREGLEMENT - STATUTEN. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen

7 VERBOND VAN VERZEKERAARS

pensions employee benefits tax financial planning Anders denken over pensioen

Transcriptie:

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Pensioencommunicatie juridisch bekeken 11 juni 2018 Prof. mr. drs. Mark Heemskerk Hoogleraar pensioenrecht Radboud Universiteit Nijmegen Advocaat-partner held

Beeldvorming over juristen en pensioencommunicatie Het moet van de wetgever: informatie- en zorgplicht Voorbeelden uit de rechtspraktijk: - Informeren en/of waarschuwen: wie en wat? - Het succes van de negatieve optie

Wettelijke zorg- en informatieplichten Wettelijke verplichtingen over pensioencommunicatie Algemeen: informatie moet correct, duidelijk en evenwichtig zijn (48 PW) Praktijk: menselijke fouten Botsing tussen UPO s en pensioenreglement leidt tot. klachten, geschillen en rechtspraak Moeten gerechtvaardigde verwachtingen wijken voor reglement, tenzij?

Zorgplicht werkgever bij wijziging en waardeoverdracht Accountantskantoor wijzigt in 1999 eindloon naar premieovereenkomst met collectieve waardeoverdracht door accountantskantoor. Advies door tussenpersoon. Resultaten vallen tegen. Claim werknemers Heeft de werkgever of de tussenpersoon zijn zorgplicht geschonden door niet voldoende te wijzen op risico s van (1) wijziging regeling en (2) waardeoverdracht? Hoe is er gecommuniceerd door werkgever.en tussenpersoon? Goed werkgeverschap, waarschuwen

Zorgplicht werkgever Het hof is op grond van al het voorgaande van oordeel dat [H] in de gegeven omstandigheden niet gehouden was tot het (doen) verstrekken van meer of andere inlichtingen over de nieuwe pensioenregeling dan zij (al dan niet via [X] ) heeft gedaan. In het bijzonder behoefde [H] niet te waarschuwen voor het verschil tussen de bestaande gegarandeerde pensioenuitkering en de in te voeren beschikbare premie-regeling, waarbij de pensioenuitkering afhankelijk zou worden van beleggingsresultaat, gemiddelde levensverwachting en rekenrente per datum pensioen en de daaraan verbonden risico s. Zoals overwogen mocht [H] [V] c.s. daarmee genoegzaam bekend veronderstellen dan wel mocht zij hen in staat achten zelf door te vragen en/of onderzoek te doen naar de aard van de voorgestelde pensioenregeling.

Zorgplicht werkgever bij waardeoverdracht Het hof stelt voorop dat van een redelijk handelend en redelijk bekwaam tussenpersoon/pensioenadviseur mag worden verwacht dat deze in een geval als dit, waarin hij in opdracht van en namens de werkgever de werknemers informeert over een eventuele overgang naar een andere pensioenregeling, de werknemers niet alleen voldoende en juiste informatie geeft, maar onder omstandigheden hen ook waarschuwt voor aan de overgang verbonden risico s. Met welke communicatie had de werkgever/de tussenpersoon de waardeoverdracht goed begeleid?

Zorgplicht pensioenuitvoerder Daimler stapt over van verzekeraar naar BPF. Daimler verzoekt om waardeoverdracht. Verzekeraar is bereid mee te werken. BPF stuurt in 2009 brief aan (voormalig) werknemers met uitleg over waardeoverdracht. Zonder bezwaar worden (voormalig) werknemers geacht akkoord te zijn. Ex-werknemer maakt bezwaar maar trekt dat in. In 2013 wordt zijn pensioen bij BPF gekort met 7%. Hij eist schadevergoeding omdat hij niet is gewezen op kortingsrisico. Wie had de informatieplicht? Heeft BPF die overgenomen van Daimler en verzekeraar? Is de zorgplicht geschonden?

De negatieve optie Wat is de negatieve optie? Is een pensioenwijziging rechtsgeldig indien de werknemer niet protesteert tegen de voorgenomen wijziging? Welke communicatie past daar bij?

De negatieve optie (2) Het succes van de default Hogere eisen aan voorlichting en communicatie Is inzicht in persoonlijke pensioensituatie vereist of volstaat algemene uitleg? Rechtspraak eist welbewuste instemming Werknemer (althans zijn advocaat) zegt de brief niet te hebben ontvangen bewijslast en genuanceerde ontvangsttheorie.

Tot slot 1 Juridische pensioencommunicatie is noodzakelijk 2 Niet indekken maar begeleiden voorlichtings- en veranderingsproces 3 Goede pensioencommunicatie voorkomt klachten en geschillen 4 Maar doe het zorgvuldig: anything you write Vragen of feedback? M.heemskerk@jur.ru.nl / mark@heldlaw.nl http://heldlaw.nl/held-law-advocaten/prof-mr-drs-mark-heemskerk/