Rode vlaggen bij zuigelingen Huisartsenbijscholing pediatrie 22/3/18 + 23/3/18 Dr. Valerie Van Bogaert & Dr. Ilse Ryckaert 1
Achtergrondinformatie Goede inschattingsvragen: Is het gedrag van je baby anders dan gisteren/andere dagen? Wat is je grootste bezorgdheid? Ouders kennen hun baby het best! Altijd au serieux te nemen als: zij het gedrag van hun baby niet herkennen zij een niet-pluis gevoel hebben Algemene inschatting zuigeling omvat: ABC, voeding, uitscheiding en slaap: als deze 6 normaal verlopen: grote kans dat de baby het prima doet. 2
Overzicht - Alarmsignalen per systeem Ademhaling Huid - circulatie Ogen Voeding uitscheiding Neurologisch Huilgedrag Koorts
Ademhaling Sporadisch luidruchtig Cave stridor in rust Steeds comfortabele indruk Cave extra arbeid: bv. tirage, neusvleugelen, head bobbing Periodisch ademen gedurende enkele minuten is perfect normaal met wisselend normo- en tachypnoe (vaak bij in slaap vallen) en/of korte ademhalingspauzes Cave persisterende tachypnoe/bradypnoe/apnoe Cave samengaande kleurverandering (palor of cyanose) Kreunen is altijd een alarmsymptoom
Huid Huidskleur - Circulatie Normaal mooi roze, frisse handjes en voeten zijn normaal Circulatie: Capillaire refilltime (gemeten thv sternum) normaal= 2 seconden Bleek-gebloemd!
Huid Cyanose Acrocyanose is normaal bij de neonaat Centrale cyanose is nooit normaal, ook niet tijdens huilen Huiduitslag: - Cave petechiën of purpura - Cave blaarvorming! Pijnlijke rash!
Huid Icterus Milde graad is frequent voorkomend Onderliggende risicofactoren oa prematuur < 37w bloedgroepincompatibiliteit tussen moeder en kind groot hematoom op hoofd tgv partus Cave als combinatie met: moeizaam drinken/in slaap vallen tijdens voeding moeilijk te wekken om te drinken <3 plasluiers/dag <24u oud <5 dagen oud en geel zien tot of voorbij tepellijn ganse lichaam icterisch >2weken oud en ontstaan van icterus icterus > 2 weken persisteert bij flesvoeding icterus > 3-4 weken persisteert bij borstvoeding
Huid Navel - droog houden tot hij afvalt (2-3weken na geboorte) - navelgranuloom: aanstippen, niet dringend - Cave Rode navelbasis! Cave herpes Cluster van vesikels, rest lichaam gespaard Vaak in gelaat, doch kan overal < 1 mnd
Huid Luierdermatitis - CAVE: Pijnlijk bij aanraking Gepaard gaand met koorts Bloedend Niet beter na 3 dagen thuisverzorging Borstopzetting - Tgv maternele hormonen is opzetting uni- of bilateraal normaal - Beperkt melkverlies langs de tepel kan - Zal na enkele weken/maanden verdwijnen - Cave: gepaard gaand met roodheid van de huid
Neurologisch Immatuur zenuwstelsel met onwillekeurige bewegingen en reflexen Trillen/schokken met armen/benen/lipjes/kin kan normaal zijn Vb slaapmyoclonieën Hielclonus normaal tot 3 maand Opgelet: je kan deze tegenhouden met je hand, een stuiptrekking kan je NIET tegenhouden TIP: Laat ouders een filmpje maken van de bewegingen die ze abnormaal vinden Hypotonie/hypertonie Cave verandering in Alertheid Oogvolgbewegingen Interactie met ouders Volle/gespannen fontanel in verticale houding
Ogen Milde zwelling van oogleden eerste dagen na geboorte is normaal Stase traanvocht kan tgv (sub)obstructie traankanaal Purulente afscheiding zonder roodheid/zwelling: meestal benigne Cave purulente afscheiding mét roodheid zwelling conjunctivae/ oogleden Cave dacrocystitis Strabisme is normaal bij zuigelingen tot de leeftijd van 4-6 maand Cave sunsetfenomeen!! Cave troebele lens witte stippen op de lens bulls eye
Voeding/vertering/uitscheiding Abdomen Tgv weinig ontwikkelde buikspieren: vaak bol buikje Cave opgezette/glanzende buik + pijnlijk bij palpatie Hepatosplenomegalie > 1cm ORB Intake Hoeveelheid die baby drinkt vaak moeilijk in te schatten igv borstvoeding Evalueer gewichtsevolutie en aantal plaspampers: ten minste 3-4/dag Voedselweigering zeker indien 2 opeenvolgende voedingen- is een alarmsymptoom Uitscheiding Stoelgangsfrequentie 7x/d- 1x/7d; op voorwaarde dat de baby algemeen comfortabel is Cave bloed/slijmen in stoelgang Cave ontkleurde stoelgang Cave < 3-4 plaspampers/dag
Voeding/vertering/uitscheiding Regurgiteren = zonder kracht teruggeven/gulpen (soms ook via de neus) Volstrekt fysiologisch Cave: de baby is pijnlijk /plast minder/komt slecht bij in gewicht Braken = met kracht teruggeven Cave repetitief projectiel braken Cave gallig (=fluogroen), faecaloid, bloederig, koffiegruis braken
Huilgedrag Normaal huilgedrag: beperkt wenen < 2-3 weken Piek van huilen rond 6-8 weken (tot 3 à 5u/dag), neemt daarna meestal af Huiluurtje : Vanaf 2-3 weken oud Vaak naar de avond toe, voorspelbaar qua moment Doorheen de dag rustige baby Uit te werken als Huilen 3u/dag; 3d/week - ganse dag door Niet te troosten Onvoorspelbaar qua timing Gepaard gaand met alarmerende symptomen
Huilgedrag Cave: Steeds alert zijn voor subtiele tekens van infectie/sepsis? (bv: koorts, verstoord drinkgedrag, ) Hernia inguinalis? Reponeerbaar? Harde stoelgang/moeilijke evacuatie? Haartje omstrengeld rond of insnoering thv vinger of teen? Andere mogelijke oorzaken Gastro-oesofagele refluxziekte Koemelkallergie Fractuur Niet accidenteel hoofdtrauma
Koorts Temperatuur Normaal 36,5-37,5 (rectaal gemeten!) Cave ondertemperatuur 36,3 : baby opwarmen in dekentje, aangepaste kledij, hercontrole na 30 : bij persisteren: klinisch na te kijken Koorts 38 Cave subtiele tekens van infectie! Diagnostische testing is aanbevolen voor ALLE zuigelingen < 3 mnd Hospitalisatie + empirische antibioticatherapie - < 28 dagen oud - toxisch ziek - hoog risico voor bacteriële infecties - afwijkende testresultaten