Pedagogisch Plan van Aanpak (PPA) PSS Kinderjungle Gemaakt door: In samenwerking met: Pedagogisch medewerkers van psz Kinderjungle Clustermanager Tim van Pagée Datum : April 2015 1
Inhoud Inleiding... 3 Pedagogische visie SRK... 4 Onze pedagogische doelstellingen:... 4 De pedagogische visie PSS Kinderjungle... 5 1.Emotionele veiligheid... 5 Bieden van emotionele veiligheid... 5 2.Competentie... 5 Bevorderen van de persoonlijke competentie... 5 3.Bevorderen van de sociale competentie... 6 4.Normen en waarden... 6 Kinderen helpen bij het zich eigen maken van waarden en normen... 6 Waarden... 7 Normen... 7 Pedagogisch thema: Puk... 8 Spelenderwijs... 8 Thema s... 8 Methodisch werken... 9 Uk & Puk... 9 Oudercontacten... 9 Samenwerking basisschool... 9 Observatiemethode KIJK... 9 Algemene zaken... 10 Basisgroepen... 10 Buitenruimte... 10 Gymzaal... 10 Feesten... 10 Lichamelijke beweging... 10 Dagschema... 11 Opleiding... 11 Pedagogische ondersteuning... 11 Huisregels... 12 2
Inleiding Als kinderopvang organisatie nemen wij zorg uit handen, maar we nemen niet de zorg van u als ouder over; we doen het samen. Het contact met u als ouder is dan ook heel belangrijk. Zo krijgt uw kind niet alleen thuis, maar ook bij ons de zorg en aandacht die het nodig heeft. Wij doen immers veel meer dan het letterlijk verzorgen van uw kind. Wij willen rekening houden met de behoeften van uw kind en inspelen op zijn belevingswereld en speelbehoeften. Denk hierbij aan dingen leren, samen spelen, leuke dingen doen zodat de kinderen met elkaar een fijne dag hebben. Wij willen een goed opvoedingsklimaat bieden van acceptatie, veiligheid en geborgenheid waarin uw kind zich goed kan ontwikkelen. Dit geeft kinderen de ruimte die ze nodig hebben en maakt het kindercentrum tot een plek waar uw kind graag komt en u uw kind met een gerust hart brengt. In de kwaliteitshandboeken 1 en 2 van SRK staat ondersteunend beleid en werkinstructies die pedagogisch medewerkers gebruiken om de pedagogische doelstellingen te realiseren. Het PPA wordt door de GGD inspecteur getoetst op volledigheid en werkbaarheid in de praktijk. Ook wordt het PPA minimaal 1x per 12 maanden met de oudercommissie besproken. De oudercommissie heeft adviesrecht. Het PPA geeft u als ouder inzicht in de werkwijze op uw PSS locatie. Ik wens u veel leesplezier bij het doornemen van het PPA. Met vragen kunt u altijd terecht bij de pedagogisch medewerkers. April 2015 Clustermanager Tim van Pagee 3
Pedagogische visie SRK Er zijn veel meningen over het opvoeden van kinderen. Daarom is het voor pedagogisch medewerkers én ouders belangrijk dat duidelijk is wat de pedagogische visie van de Stichting Rijswijkse Kinderopvang (SRK) in grote lijnen inhoudt. In de Pedagogische Visie staan dan ook de keuzes, accenten en prioriteiten van ons pedagogisch handelen. Elk kindercentrum heeft een eigen Pedagogisch Plan van Aanpak (PPA), dat gebaseerd is op de Pedagogische visie. De Pedagogische visie van de SRK luidt als volgt: Het stimuleren van kinderen om zich op eigen unieke wijze en tempo te ontwikkelen tot zelfstandige individuen. Wij willen kinderen helpen zich te ontwikkelen tot zelfstandige en sociale volwassenen, die respectvol met hun medemensen omgaan. Wij willen de kinderen vooral leren oog te hebben voor diversiteit, kenmerkend voor de hedendaagse samenleving. De PPA s zijn ontwikkeld door het team, in nauwe samenwerking met de eventuele oudercommissie van het kindercentrum. Het PPA is geschreven voor zowel medewerkers als de ouders. Pedagogisch medewerkers moeten deze visie onderschrijven, zodat zij naar de kinderen toe zoveel mogelijk dezelfde regels, normen en waarden hanteren. Daarnaast geeft de Pedagogische Visie ouders inzicht in het pedagogisch klimaat, zodat ouders weten wat ze op dat gebied van ons kunnen verwachten. Een inkijkexemplaar van de Pedagogische Visie van de SRK is op de locatie beschikbaar. Het wettelijk kader voor de kinderopvang wordt gevormd door de Wet Kinderopvang (2005) en de Beleidsregels Kwaliteit Kinderopvang. Hierin staan vier pedagogische basisdoelen, waaraan de opvoedingstheorie van Professor J.A.M. Riksen-Walraven ten grondslag ligt. Deze doelen vormen de basis voor onze Pedagogische Visie. Onze pedagogische doelstellingen: het bieden van emotionele veiligheid het bevorderen van de persoonlijke competentie het bevorderen van de sociale competentie kinderen helpen bij het zich eigen maken van normen en waarden. 4
De pedagogische visie PSS Kinderjungle De Kinderjungle is een peuterspeelschool (PSS) die gevestigd is aan de Wiardi Beckmannlaan 5 in Rijswijk. Het gebouw staat naast de Petrusschool (basisschool) en wordt ook gebruikt voor de buitenschoolse opvang (BSO). In het gebouw zijn 2 groepen PSS aanwezig. De ene groep heet Zebra s en de andere groep Vlinders. Beide groepen werken volgens dezelfde pedagogische uitgangsprincipes. Hieronder hebben wij beschreven hoe wij denken te kunnen voldoen aan de doelstellingen van de SRK bij de PSS Kinderjungle. Bij elke doelstelling bespreken we kort onze bevindingen en daarna maken we een opsomming van elementen die wij gebruiken om aan de doelstelling te voldoen. 1.Emotionele veiligheid Bieden van emotionele veiligheid Veilig op avontuur Basis van al het handelen van de pedagogisch medewerkers is het bieden van fysieke en emotionele veiligheid aan het kind. Veiligheid draagt niet alleen bij aan het welbevinden, maar is ook een belangrijke voorwaarde voor een positieve ontwikkeling van het kind. Pas als een kind zich veilig voelt, durft het namelijk op avontuur te gaan. Hiervoor moeten kinderen een vertrouwensband kunnen opbouwen met een aantal vaste personen. Die moeten het kind respecteren, accepteren en waarderen als een uniek persoon. Als zij op het juiste moment gehoor geven aan de behoefte van het kind, leert het kind op zijn omgeving te vertrouwen. Om emotionele veiligheid op de groep te realiseren moet er een sfeer van veiligheid en vertrouwen zijn. Pas als een kind zich veilig voelt kan het zich ontwikkelen. Om aan deze doelstelling te voldoen gebruiken wij: Geborgenheid bieden (dagelijks zelfde rituelen). Luisteren naar de kinderen (tijd voor individuele gesprekken nemen). Positieve benadering (complimenten geven). Oogcontact met de kinderen(knielen op kindhoogte) Troost bieden (knuffel, op schoot nemen) Inlevingsvermogen in de leefwereld van de peuters (mee praten met avontuurlijke verhalen, bijv tijdens de kring). Structuur (vast dagritme, regels, grenzen, dagritmekaarten) Evenwicht tussen vrijheid en zelfstandigheid (zelfstandigheid stimuleren, maar wel duidelijke regels stellen door de huisregels na te leven). 2.Competentie Bevorderen van de persoonlijke competentie Jezelf leren kennen en een positief zelfbeeld ontwikkelen Competentie is een combinatie van kennis (weten), vaardigheden (kunnen) en houdingen. Met de term persoonlijke competentie bedoelen we dat het kind leert wie het is, wat het kan, welke interesses het heeft en welke vaardigheden er nodig zijn in bepaalde situaties. We helpen kinderen zichzelf te leren kennen en een positief zelfbeeld te ontwikkelen. Persoonlijke competentie heeft ook te maken met weerbaarheid, zelfvertrouwen, eigenwaarde, flexibiliteit en creativiteit in het omgaan met verschillende situaties. Deze 5
doelstelling hangt nauw samen met iemands temperament, verlangens, intenties en gemoedstoestand. Het is het begrijpen van anderen en het kunnen werken met anderen. Het kind kan pas goed met anderen samen spelen als het ook kan luisteren, delen met anderen en anderen kan helpen. Het is dus van belang om te weten hoe de sociale ontwikkeling verloopt van het kind om de verwachtingen hierop af te stemmen. Om aan deze doelstelling te voldoen gebruiken wij: Complimenten geven. Doorvragen bij blijdschap en boosheid. Huiselijke sfeer in het lokaal, de hoeken zijn belangrijk. De kans geven om boos of bang te zijn. Boekjes voorlezen. Door werkjes te maken om de creativiteit te laten uiten. 3.Bevorderen van de sociale competentie Actie en reactie Elk kind krijgt individuele zorg en aandacht, maar in de kinderopvang heeft ook de groep een belangrijke functie. Onze kindercentra bieden opvoeding aan. Kinderen leren hoe zich moeten gedragen in een groep; wachten op je beurt, elkaar helpen, respecteren van anderen, opkomen voor je eigen belang, samenwerken en samen feest vieren. Het zijn allemaal ervaringen die kinderen dagelijks meemaken in een groep. Een kind leert dat zijn gedrag bepaalde reacties bij anderen uitlokt. Bij de persoonsontwikkeling gaat het erom of een kind zelfvertrouwen ontwikkelt en zich voldoende veilig leert voelen in zijn omgeving. Neemt het kind zelf beslissingen, keuzes, of is het juist afhankelijk of onafhankelijk. De identiteit van het kind is een reflectie op de manier waarop anderen op hem/haar reageren. Om tot een goede persoonlijke ontwikkeling te komen is de hechting van cruciaal belang. Het is voor een kind ontzettend belangrijk om zelfwaardering te ontwikkelen: Ik kan het zelf doen. Dit is het begin om later goed in het leven te functioneren. Om aan deze doelstelling te voldoen gebruiken wij: De leiding heeft een positieve open houding De groep geeft het goede voorbeeld De leiding behandelt het kind met respect en toont belangstelling in andere culturen maar heeft ook belangstelling voor ieder individueel kind. Wij promoten zelfstandigheid door begeleiding en het voorbeeld geven. 4.Normen en waarden Kinderen helpen bij het zich eigen maken van waarden en normen Goed en niet goed leren ervaren Om goed in de samenleving te kunnen functioneren, is het nodig dat kinderen de waarden, normen en regels van de maatschappij waarin zij leven, leren kennen en zich eigen maken. Een aantal gemeenschappelijke waarden en normen zijn bovendien onmisbaar om een goede samenwerking met ouders te hebben. Waarden zijn die zaken (verworvenheden) die waardevol gevonden worden, zoals respect en eerlijkheid. Waarden die te maken hebben met rechtvaardigheid en met het helpen van anderen noemen we moreel besef. In termen van jonge kinderen zijn dat waarden die horen bij wat bijvoorbeeld lief en stout, gemeen of aardig is. Het besef van goed en kwaad is de belangrijkste waarde. Normen (afspraken, 6
regels) zijn die waarden waaraan door een groot aantal mensen gelijk belang wordt gehecht. Bijvoorbeeld: je mag niet slaan of je mag niet voordringen als je op de glijbaan wilt. Waarden Een van de belangrijkste verlangens, die wordt gesteund door ouders, politiek, leidsters en leerkrachten is het overdragen van waarden. Waarden zijn die zaken (verworvenheden) die waardevol worden gevonden zoals: Respect Geduld Rechtvaardigheid Verdraagzaamheid Het besef van goed en kwaad. Normen Dit zijn de afspraken en regels in de groep of eventueel daarbuiten. De normen maken doelbewust of verborgen deel uit van de opvoeding. Dit gebeurt op de PSS vaak doelbewust door gedragcorrecties, maar ook verborgen zoals de keuze voor boeken die we voorlezen. Bij ons wordt er vanuit het kind gedacht. De stelling: een regel is een regel gaat bij ons niet op. Als bijvoorbeeld een peuter nieuw is wordt er minder van hem/haar verwacht en verlangt. Enkele regels op de groep zijn: Respect voor mens, natuur en dier vinden wij belangrijke aspecten Bij ons mag je anderen geen pijn doen Er wordt niet met speelgoed gegooid We ruimen na het spelen alles netjes op Handen wassen als je naar het toilet bent geweest. Niet rennen in de groep. 7
Pedagogisch thema: Puk Uk & Puk is een educatief totaalprogramma dat is afgestemd op de behoefte van peuters. Het omvat taal, rekenen en sociale vaardigheden. Bij bijvoorbeeld het aanleren van begrippen zoals groot en klein of dik en dun, kan het programma van Uk & Puk uitstekend gebruikt worden. Met het programma vergroot u de kans van het kind op een goede start in het basisonderwijs! Puk is een pop/knuffel en kan heel goed fungeren als tussenpersoon waar het gaat om communicatie waarbij er bijvoorbeeld emotionele ondersteuning geboden kan worden. Of het kan een gesloten kind er toe zetten, om meer te gaan praten want het is tenslotte geen volwassene met wie je praat. Puk is een onderdeel van de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). Voorschoolse educatie betekent dat kinderen op een peuterspeelschool en kinderdagverblijf op een structurele manier, spelenderwijs, worden gestimuleerd in hun ontwikkeling met de nadruk op taalontwikkeling. Dit wordt voortgezet op de basisschool. De groepen 1 en 2 van het basisonderwijs zijn de vroegschoolse periode. Kinderen krijgen dezelfde aanpak en er wordt zoveel mogelijk met dezelfde methodes gewerkt; er is een pedagogisch doorgaande lijn. De SRK vindt het belangrijk een bijdrage te leveren aan een goede start in de (taal)ontwikkeling van de aan ons toevertrouwde kinderen. We willen hiermee ook een bijdrage leveren aan het beperken van ontwikkelings- en onderwijsachterstanden. Het is de verwachting dat voor kinderen de overstap van peuterspeelschool of kinderdagverblijf naar de basisschool makkelijker is na het volgen van een VVE-programma. Dat is positief voor de ontwikkeling van een kind. We gunnen het ieder kind om zo vroeg mogelijk een goede leerbasis te leggen. De manier van werken met PUK is gebaseerd op een aantal verschillende elementen: Spelenderwijs We werken bij de SRK aan VVE op een manier die past bij de kinderopvang. We gaan op onze kinderdagverblijven en peuterspeelscholen dus geen schooltje spelen, maar we bieden de kinderen een rijke speel-leeromgeving aan in een emotioneel veilig pedagogisch klimaat. De pmw s hebben een vooropgezet doel bij hun activiteiten maar de kinderen ervaren het als spelen. Door al je zintuigen te gebruiken; ruiken, voelen, proeven, zien en horen dringt het aangeleerde beter door bij de kinderen. Kinderen leren samen spelen en rekening te houden met elkaar en ze worden gestimuleerd zelf probleempjes op te lossen en door te zetten als iets niet lukt. We gaan ervan uit dat kinderen vooral leren als ze betrokken zijn in hun spel. Ze zijn dat als ze zelf keuzes kunnen maken en als activiteiten een betekenis voor ze hebben. Daarom observeren de pmw s de kinderen tijdens het spelen. Op basis van hun bevindingen en hun professionele kennis, reageren de pmw s en bieden ze de kinderen passende activiteiten aan. Ze kijken zoveel mogelijk naar de individuele behoefte van de kinderen. Er is veel aandacht voor taalstimulering, vooral voor de kinderen die thuis een andere moedertaal spreken dan Nederlands. Thema s Op de VVE-speelscholen en kinderdagverblijven werken pmw s met thema s. Dit zijn onderwerpen die goed aansluiten bij de belevingswereld van kinderen. Bijvoorbeeld een 8
nieuwe baby, ziek zijn, hoe zie ik er uit? Doordat er binnen een thema veel herhaling is, en woorden met elkaar te maken hebben, onthouden de kinderen beter het netwerk van begrippen. Ook heeft het werken met thema s het voordeel dat het makkelijker is over te dragen aan ouders zodat zij thuis ook aandacht aan het onderwerp kunnen besteden, bijvoorbeeld door middel van een woordenlijst. Methodisch werken De VVE-speelscholen en kinderdagverblijven gebruiken een methode. Dat biedt pmw s houvast en structuur. Alle ontwikkelingsgebieden komen door het gebruik van deze methode aanbod. Bij de SRK wordt vooral gewerkt met de methode Uk & Puk. Op enkele locaties is gekozen voor de methodes Piramide of Startblokken. De keuze hangt af van de methode die op de samenwerkende basisschool wordt gebruik. De programma s bieden een pedagogisch-didactisch doorgaande leerlijn en ze voldoen aan de landelijke criteria. Bij de SRK gebruiken we de methodes op een flexibele manier zodat het goed aansluit bij de behoefte en belangstelling van de groep. Daardoor is er genoeg ruimte voor eigen inbreng en ideeën van pmw s. Wel zijn er minimale afspraken gemaakt. Uk & Puk Als er activiteiten uit de methode worden aangepast dan worden wel het doel en de woorden/begrippen van de activiteit overgenomen. In 1 ½ jaar tijd komen alle 10 thema s van Puk aan bod. Dat wil zeggen dat er per jaar minimaal 6 á 7 thema s worden behandeld. In de peuterspeelschool wordt dagelijks een Puk-activiteit gedaan. Oudercontacten Ouders worden geïnformeerd over het thema dat centraal staat. Dat kan zijn d.m.v. gesprekjes tijdens het halen en brengen, foto s, posters, nieuwsbrieven of e- mail. Minimaal één keer per jaar worden ouders uitgenodigd op een inloopochtend waar zij over de VVEactiviteiten geïnformeerd worden. Als een kind naar de basisschool gaat worden de overdrachtgegevens met uw toestemming naar de basisschool gestuurd, zodat de leerkracht sneller kan inspelen op de specifieke behoefte van het kind. Samenwerking basisschool In veel gevallen hebben pmw s tijdens gezamenlijke trainingsbijeenkomsten kennis gemaakt met leerkrachten van samenwerkende basisscholen. Ze zijn in grote lijn van elkaars manier van werken op de hoogte. Waar mogelijk worden afspraken gemaakt, bijvoorbeeld om een aantal dezelfde rituelen, liedjes en gewoontes te (gaan) gebruiken om de overgang voor de kinderen makkelijker te maken. Centra en scholen die in hetzelfde gebouw zitten, hebben soms ook inhoudelijk overleg over de thema s. Observatiemethode KIJK Bij de Kinderjungle werken we met de observatie methode KIJK. Middels deze methode waarbij op vaste momenten twee keer per jaar een observatie wordt ingevoerd op de computer, krijg je een goed beeld van de gemiddelde score van de klas en van de individuele kinderen. Naar aanleiding van deze scores het ontwikkelingsaanbod worden aangepast. De observatie in combinatie met de algemene ontwikkeling en het welbevinden van een kind wordt één keer per jaar besproken in een oudergesprek. 9
Algemene zaken In dit hoofdstuk zullen we een aantal algemene zaken bespreken die voorgeschreven zijn in de wet kinderopvang. De onderwerpen die onder de algemene zaken worden voorzien zijn: Basisgroepen Buitenruimte Feesten Opleiding Lichamelijke beweging Dagindeling Pedagogische ondersteuning 4-ogen principe. Huisregels Basisgroepen We werken met maximaal 16 kinderen per groep van 2,5 tot 4 jaar. Buitenruimte We maken gebruik van de groene buitenruimte van de Kinderjungle. Dit is een ruim plein met een hek eromheen, waar de kinderen niet buiten mogen zonder toestemming van een pedagogisch medewerker. Hier kunnen de kinderen lekker rennen. Vaak staan er fietsjes en stepjes buiten, of spelen we met ballen en hoepels. Gymzaal We zijn blij dat we ook de beschikking hebben over een eigen gymzaal. Dit maakt het bewegen tijdens minder goed weer ook mogelijk en we ondernemen leuke spelletjes in de gymzaal. Feesten Iedere dag is het bij ons feest! Zo vieren we verjaardagen. De jarige mag uitdelen, maar wij houden van gezonde traktaties. Daarom hebben we regels betreft traktaties: 1 traktatie per kind is voldoende Gezonde traktaties mogen opgegeten worden tijdens de PSS. Ongezonde traktaties worden meegegeven naar huis. Wat vinden wij gezond: fruit, stukjes kaas/worst, rozijntjes, zelfgebakken cakejes/koekjes (dan wel zonder glazuur/snoepversiersels) of bv. groentehapjes. Lichamelijke beweging We willen de kinderen meegeven dat lichamelijke beweging, hygiëne en gezonde voeding belangrijk is. Daarom stimuleren wij persoonlijke hygiëne door regels en afspraken te maten over bijvoorbeeld handen wassen na iedere toiletgang en voor het eten. In kleine 10
persoonlijke gesprekjes geven wij uitleg over persoonlijke verzorging als douchen/wassen, haren kammen, tanden poetsen en kleding. Zie Hygiënecode. Dagschema 8.40 8.50 uur De peuters worden gebracht. Jas en tas, voorzien van naam, ophangen en sleutelhanger op de ring plaatsen. Na 5 minuutjes neemt u afscheid van uw kind. Ze gaan vrij spelen. 9.00-10.00 uur Als de ouders weg zijn beginnen we in de kring. Daarna doen we een thema activiteit. 10.30 uur Speelgoed opruimen. Iedereen wast zijn handen en komt aan tafel om een cracker te eten en wat te drinken. 11.00 uur Bij mooi weer gaan we lekker buiten spelen. Zo niet dan gebruiken we de gymzaal. Jarige kinderen worden in het zonnetje gezet 11.50-12.00 uur De ouders/ verzorgers komen hun kind weer ophalen en maken een praatje met de pedagogisch medewerkers of andere ouders. Tijdens schoolvakanties zijn we gesloten, een overzicht van de vakanties kunt u vinden op de site. Zebra s Maandag: Dinsdag: Donderdag: Vlinders Maandag: Woensdag: Vrijdag: 08.40-12.00 uur 08.40-12.00 uur 08.40-12.00 uur 08.40-12.00 uur 08.40-12.00 uur 08.40-12.00 uur Opleiding De pedagogische medewerkers hebben een afgeronde relevante opleiding voor de kinderopvang genoten. Daarnaast hebben alle medewerkers een kinder EHBO-diploma en/of BHV-diploma. Ook volgen de medewerkers regelmatig speciale cursussen en trainingen op het gebied van kinderopvang. Ook hebben alle pedagogisch medewerkers de verplichte taaltraining gevolgd. Pedagogisch medewerkers zijn toegerust door hun opleiding om kinderen te begeleiden in hun welbevinden en ontwikkeling bij de opvang. Tijdens werkoverleggen, teamvergaderingen en individuele gesprekken worden pedagogisch medewerkers gestimuleerd en ondersteund in hun functioneren. Pedagogisch medewerkers kunnen ouders adviseren in externe instanties (fysiotherapie, logopedie, e.d.). Doorverwijzing naar externe instanties zoals jeugdzorg e.d. geschiedt door tussenkomst van leidinggevende en/of pedagogische staf. Pedagogische ondersteuning Bij SRK wordt het proces welbevinden en ontwikkeling van kinderen uit het Handboek Kwaliteit gehanteerd. Wanneer een afwijking in de ontwikkeling wordt gesignaleerd wordt dit geobserveerd en besproken door de pedagogisch medewerkers met het locatiehoofd of de Clustermanager. De pedagogische staf van de SRK kan altijd geraadpleegd worden voor ondersteuning. Een ondersteunend document ontwikkelingsproblemen bij kinderen, is 11
aanwezig in de Documentenwijzer Pedagogisch Werken. Bij de SRK is ook een proces indicatie en plaatsing met bijbehorende werkinstructie als blijkt dat de ontwikkeling van een kind stagneert, waardoor de plaats in de opvang niet gegarandeerd kan zijn. Observaties en/of bijzonderheden in de ontwikkeling van kinderen worden vast gelegd en in een kinddossier bewaard. 4-Ogen principe De Kinderjungle is een open transparante locatie waar iedereen (bij elkaar) welkom is en ieder kind veilig is. Medewerkers zullen elkaar aanspreken en elkaar beroepsmatig ter verantwoording roepen zoals omschreven in onze beroepscode kinderopvang. SRK zorgt binnen de wettelijke kaders voor voldoende pedagogische medewerkers op een groep. Op PSS Kinderjungle werken 2 pedagogisch medewerkers per groep. Situaties waar een pedagogische medewerker korte tijd alleen staat, wordt op een dusdanige wijze georganiseerd dat er regelmatig een collega of andere volwassenen binnen loopt. Huisregels - Bij het brengen de sleutelhanger met foto aan de ring hangen. - Jas met naam aan de kapstok hangen. - De peuters geven de pedagogisch medewerker een handje als begroeting en als afscheid. - In overleg met de pedagogisch medewerkers mag speelgoed van thuis worden meegenomen. Bij kwijtraken of kapot gaan van het speelgoed kunnen wij echter niet aansprakelijk gesteld worden. - Als er een bijzonderheid is i.v.m. uw kind (bv. ziek geweest, hoofdluis, ingrijpende verandering in de thuisomstandigheden of iets dergelijks), wilt u dit dan doorgeven aan de groepsleiding dan kunnen wij daar rekening mee houden. - Wij willen graag dat de kinderen binnen worden opgehaald. - Wij gaan er vanuit dat u uw kind(eren) zelf komt ophalen. We geven uw kind alleen aan iemand anders mee als u ons daarvan van tevoren op de hoogte heeft gesteld. - Als u uw kind wilt afmelden en het is van te voren bekend, kunt u dit aan de pedagogisch medewerkers doorgeven of op de ochtend bellen naar de PSS. 12