Pedagogisch plan van aanpak (PPA) KinderRijk

Transcriptie

1 Pedagogisch plan van aanpak (PPA) KinderRijk Buitenschoolse opvang KinderRijk Clustermanager: Tim van Pagée Pedagogisch medewerkers: Jorike en Petra Uitgave: augustus 2012 PPA KinderRijk - augustus

2 Inleiding... 3 Pedagogisch plan BSO KinderRijk... 4 Bieden van emotionele veiligheid... 4 Bevorderen van de persoonlijke competentie... 4 Bevorderen van de sociale competentie... 5 Kinderen helpen bij het zich eigen maken van waarden en normen... 5 BSO KinderRijk: een gezonde ontwikkeling!... 6 Huiselijke sfeer... 6 natuur... 6 beweeg... 7 muziek... 7 zelf/mens... 7 Lekker in je vel (JOGG)... 8 Structuur... 8 Algemene zaken... 9 Basisgroepen... 9 Buitenruimte... 9 Feesten... 9 Traktaties... 9 Opleiding Achterwachtregeling Lichamelijke beweging Dagschema Huisregels BSO KinderRijk PPA KinderRijk - augustus

3 Inleiding Als kinderopvang organisatie nemen wij zorg uit handen, maar we nemen niet de zorg van u als ouder over; we doen het samen. Het contact met u als ouder is dan ook heel belangrijk. Zo krijgt uw kind niet alleen thuis, maar ook bij ons de zorg en aandacht die het nodig heeft. Wij willen een goed opvoedingsklimaat bieden van acceptatie, veiligheid en geborgenheid waarin uw kind zich goed kan ontwikkelen. Dit geeft kinderen de ruimte die ze nodig hebben en maakt het kindercentrum tot een plek waar uw kind graag komt en u uw kind met een gerust hart brengt. De pedagogische doelstelling van SRK luidt als volgt: Het stimuleren van kinderen om zich op eigen unieke wijze en tempo te ontwikkelen tot zelfstandige individuen. Wij willen kinderen helpen zich te ontwikkelen tot zelfstandige en sociale volwassenen, die respectvol met hun medemensen omgaan. Wij willen de kinderen vooral leren oog te hebben voor diversiteit, kenmerkend voor de hedendaagse samenleving. Om een vertaling te maken van deze pedagogische doelstelling naar de dagelijkse omgang van pedagogisch medewerkers met uw kind, zijn de richtlijnen besproken in de documentenwijzer. Hierin staan verschillende mogelijkheden genoemd, waarbinnen elke locatie haar eigen keuzes kan maken. De keuzes van elk kindercentrum zijn beschreven in het Pedagogisch Plan van Aanpak (PPA). Dit PPA is dus gericht op het kindercentrum. Het is tot stand gekomen in samenspraak met het team van pedagogisch medewerkers van het kindercentrum en de eventuele oudercommissie. Het PPA is geen statische beschrijving, maar is constant in ontwikkeling. Dit betekent dat er minimaal één keer per jaar in het team wordt gediscussieerd over de pedagogische uitgangspunten en dat getoetst wordt of het handelen in de praktijk hierop aansluit. Nieuwe medewerkers kunnen op basis van het PPA lezen hoe de werkwijze is op het kindercentrum om zo de continuïteit in het handelen te waarborgen. Bij het samenstellen van dit PPA is rekening gehouden met de volgende voorwaarden: - Bij SRK wordt het proces welbevinden en ontwikkeling van kinderen uit het Handboek Kwaliteit gehanteerd. De medewerkers zijn opgeleid om kinderen en hun ontwikkeling te begeleiden. Wanneer een afwijking in de ontwikkeling wordt gesignaleerd wordt dit geobserveerd en besproken door de medewerkers met de clustermanager. De pedagogische staf van SRK kan altijd geraadpleegd worden voor ondersteuning. Een ondersteunend document ontwikkelingsproblemen bij kinderen, is aanwezig in de Documentenwijzer Pedagogisch Werken. Bij SRK is ook een proces indicatie en plaatsing met bijbehorende werkinstructie als blijkt dat de ontwikkeling van een kind stagneert, waardoor de plaats in de opvang niet gegarandeerd kan zijn. Observaties en/of bijzonderheden in de ontwikkeling van kinderen worden vastgelegd en in een kinddossier bewaard. - De medewerkers zijn toegerust door hun opleiding om kinderen te begeleiden in hun welbevinden en ontwikkeling bij de opvang. Tijdens werkoverleggen, teamvergaderingen en individuele gesprekken worden pedagogisch medewerkers gestimuleerd in hun functioneren. Pedagogisch medewerkers kunnen ouders adviseren in externe instanties (fysiotherapie, logopedie e.d.). Doorverwijzing naar (externe instantie) jeugdzorg geschiedt door tussenkomst van leidinggevende en/of pedagogische staf. PPA KinderRijk - augustus

4 Ik wens u veel leesplezier bij het doornemen van het PPA. Met vragen kunt u altijd terecht bij de pedagogisch medewerkers. Tim van Pagée (clustermanager) Augustus 2012 Pedagogisch plan BSO KinderRijk Augustus 2012 opent buitenschoolse opvang (BSO) KinderRijk haar deuren. Deze BSO is gevestigd in de basisschool de Eglantier in de wijk Voorhof in Delft. Per dag is er plaats voor 30 kinderen. De leeftijd zal variëren tussen 4 en 13 jaar. Hieronder beschrijven wij de pedagogische doelstellingen waaraan wij voldoen op onze BSO. Bieden van emotionele veiligheid Veilig op avontuur Basis van het handelen van de pedagogisch medewerkers is het bieden van fysieke en emotionele veiligheid aan het kind. Kinderen moeten zich veilig voelen om op avontuur te gaan. De pedagogisch medewerker respecteert de kinderen, luistert naar ze en geeft gehoor aan de behoeften van het kind, vooral kijkend naar de meervoudige intelligentie van de kinderen. Een kind voelt zich ook veilig als het contact tussen de ouders en de pedagogisch medewerkers goed is. Daarom vinden wij een goede overdracht belangrijk. Hierin wordt besproken hoe het die dag is gegaan, wat we die dag gedaan hebben en of er bijzondere dingen zijn gebeurd/aan de hand zijn. Bij binnenkomst groeten we elkaar altijd en bij het weggaan, zeggen we elkaar altijd gedag. De pmw ers geven ieder kind de ruimte om zijn/haar verhaal te doen en informatie met elkaar uit te wisselen. Een goed contact met de ouders bereiken we door een goede overdracht, maar ook zullen ouderavonden georganiseerd worden, waarbij de ouders meer inzicht krijgen in wat we doen op de BSO. Bevorderen van de persoonlijke competentie Jezelf leren kennen en een positief zelfbeeld Competentie is een combinatie van kennis (weten), vaardigheden (kunnen) en houdingen. Met de term persoonlijke competentie bedoelen we dat het kind leert wie het is, wat het kan, welke interesses het heeft en welke vaardigheden er nodig zijn in bepaalde situaties. We helpen kinderen zichzelf te leren kennen en een positief zelfbeeld te ontwikkelen. Persoonlijke competentie heeft ook te maken met weerbaarheid, zelfvertrouwen, eigenwaarde, flexibiliteit en creativiteit in het omgaan met verschillende situaties. We willen dit bevorderen door de kinderen de ruimte te geven om te experimenteren en te ontdekken, we moedigen de kinderen aan nieuwe dingen te proberen, stimuleren de kinderen om zelfstandig te worden/zijn en corrigeren hun gedrag op een positieve en respectvolle manier. PPA KinderRijk - augustus

5 Bevorderen van de sociale competentie Actie en reactie Ieder kind krijgt individuele zorg en aandacht, maar ook de groep heeft een belangrijke functie. Wij bieden opvoeding in de groep en kinderen leren hoe zich te gedragen in een groep; wachten op je beurt, elkaar helpen, respecteren van anderen, opkomen voor je eigen belang, samenwerken en samen feest vieren. Het zijn allemaal ervaringen die kinderen dagelijks meemaken in een groep. Een kind leert dat zijn gedrag bepaalde reacties bij anderen uitlokt. Dit doen we door (kring)gesprekken in de groep te voeren, gezamenlijke activiteiten te doen en de kinderen laten helpen met het bedenken van activiteiten en het organiseren van bijv. een ouderavond. Ook de regels die we gezamenlijk opstellen bevorderen de sociale competentie. Kinderen helpen bij het zich eigen maken van waarden en normen Goed en niet goed leren ervaren Om goed in de samenleving te kunnen functioneren, is het nodig dat kinderen de waarden, normen en regels van de maatschappij waarin zij leven, leren kennen en zich eigen maken. Een aantal gemeenschappelijke waarden en normen is bovendien onmisbaar om een goede samenwerking met ouders te hebben. Waarden zijn die zaken (verworvenheden) die waardevol gevonden worden, zoals respect en eerlijkheid. Waarden die te maken hebben met rechtvaardigheid en met het helpen van anderen noemen we moreel besef. In termen van jonge kinderen zijn dat waarden die horen bij wat bijvoorbeeld lief en stout, gemeen of aardig is. Het besef van goed en kwaad is de belangrijkste waarde. Normen (afspraken, regels) zijn die zaken waaraan door een groot aantal mensen gelijk belang wordt gehecht. Het overbrengen van normen en waarden vinden wij belangrijk. Het eigen maken van normen en waarden maakt deel uit van de morele ontwikkeling. De pedagogisch medewerkers (pmw s) hebben hierin een voorbeeldfunctie. Hiervoor hanteren wij huisregels, waar de kinderen en de pmw s zich aan moeten houden. Ook stellen we samen met de kinderen regels op die ondertekend worden door de kinderen en de pmw s. PPA KinderRijk - augustus

6 BSO KinderRijk: een gezonde ontwikkeling! Ons streven is de kinderen die wij opvangen een leuke dag te bieden. Wij willen dat de kinderen thuis vertellen dat ze het naar hun zin hebben gehad op BSO KinderRijk. Kortom: wij streven ernaar de kinderen plezier te bieden op de BSO. Plezier is een emotie en deze is moeilijk te meten. Plezier kan het best worden omschreven als een gevoel van blijheid en vrolijkheid. Wij denken dit gevoel te creëren door ons te richten op de volgende vier elementen, die wij kunnen samenvatten als een gezonde ontwikkeling. We hebben ons laten inspireren door de visie van Gardner en de JOGG beweging. Huiselijke sfeer Uitdagende activiteiten Lekker in je vel Structuur een gezonde ontwikkeling! Huiselijke sfeer Binnen de verschillende leeftijdscategorieën zijn er verschillende stamgroepen. We creëren een huiselijke sfeer waarin de kinderen gemakkelijk de verschillende ruimtes binnen lopen en waardoor de medewerkers onderling veel samenwerken. We leggen de kinderen niet veel op, maar geven hen eigen verantwoordelijkheid. Wij zetten ons in om de kinderen te motiveren mee te doen aan activiteiten en nieuwe ervaringen op te doen. Kinderen moeten zich thuis voelen bij ons! We besteden aandacht aan ons anti-pestbeleid. De (groeps)ruimte hebben wij omgebouwd tot een geheel wat rust uitstraalt en een duidelijke koppeling heeft tussen binnen en buiten. Dit moet de kinderen een gevoel geven van vrijheid en rust. Uitdagende activiteiten De school werkt met de visie van de psycholoog Howard Gardner en IPC onderwijs. Daarop sluiten wij onze visie zoveel mogelijk aan. We richten ons hierbij op de meervoudige intelligentie bij kinderen. Wij noemen het alleen geen knap maar rijk. Dit omdat wij vinden dat deze activiteiten de horizon van de kinderen verrijken en wij zo de verschillende activiteiten binnen een eigen domein (RIJK) kunnen plaatsen. Wij gebruiken in onze dagelijkse activiteitplanning de volgende elementen van Gardner : natuurrijk, beweegrijk, muziekrijk, mensrijk natuur We doen activiteiten en volgen workshops over de natuur en we zullen de natuur in gaan. Er is genoeg te ontdekken over bijv. kriebelbeestjes en bomen. Daarbij hebben we een moestuintje, waarin we onze eigen groente/fruit of kruiden kunnen planten en zien groeien. Ook zullen we met de kinderen deze producten gaan gebruiken in de keuken. Er zal dus gekookt worden. PPA KinderRijk - augustus

7 beweeg Wij vinden actief bezig zijn en bewegen erg belangrijk. We kunnen hiervoor gebruik maken van de gymzaal en het schoolplein. Genoeg ruimte om te sporten en spellen te spelen. Hierin bieden wij sport aan, maar spelen ook spellen met de kinderen. Onder andere tikkertje, trefbal, balspellen of sportles. muziek Hiermee bedoelen wij muziek, toneel en dans. Toneel en dans kunnen we in de gymzaal beoefenen. Er is in het lokaal ook een podium waar optredens gehouden kunnen worden. Tevens worden er muziekworkshops gegeven waar kinderen meer leren over instrumenten, maar ook waar de soorten muziek vandaan komen. zelf/mens In onze ruimte zijn verschillende hoeken ingericht voor de kinderen om zich te ontwikkelen. Er zijn allerlei spullen om te bouwen, knutselen, schilderen etc. We werken bij BSO KinderRijk met een kinderraad. Een groepje kinderen vergadert over ideeën van de kinderen voor de BSO en wat er veranderd zou kunnen worden. Hierdoor leren de kinderen meedenken en met elkaar overleggen. Ook de weerbaarheid van kinderen vinden wij erg belangrijk. We leren kinderen voor zichzelf opkomen en naar elkaar te luisteren. Respect voor elkaar staat bij ons hoog in het vaandel. Bij de start van de BSO stellen we dan ook samen met de kinderen regels op, waar iedereen zich aan moet houden. Dit wordt opgeschreven en ondertekend door alle kinderen en pedagogisch medewerkers. Omdat wij het erg belangrijk vinden dat de kinderen het naar hun zin hebben bij KinderRijk wordt het niet verplicht aan de activiteiten mee te doen. Wel zien wij het als een grote uitdaging de kinderen te motiveren om mee te doen aan de activiteiten en workshops. Voorbeeld activiteitenrooster* Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag BeweegRijk MuziekRijk NatuurRijk ZelfRijk Eén van de Rijken komt terug Voetballen op het schoolplein, bij regen in de gymzaal. Er wordt rekening gehouden met de verschillende leeftijden. Naar verschillende soorten muziekinstrumenten luisteren. De pmw ers laten zien hoe het instrument eruit ziet via een afbeelding en een aantal echte instrumenten die de kinderen kunnen proberen. Naar het bos, bladeren, eikels, kastanjes en dennenappels zoeken. Met de gevonden spullen uit het bos maken we kunstwerken, door ze bijv. op te plakken en te beschilderen. *Dit activiteitenrooster is te vinden in onze ruimte! Wekelijks wisselen de verschillende rijken van dag. PPA KinderRijk - augustus

8 Lekker in je vel (JOGG) Via de gemeente Delft zijn wij op de hoogte van het initiatief Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG). De ambitie van JOGG is de Nederlandse jeugd de gezondste van Europa te maken. Overgewicht is echter een groeiend probleem. Ongeveer één op de zeven jongens en één op de zes meisjes heeft overgewicht. In sommige wijken is dat zelfs al één op de drie jongeren! De gemeenten die zich aansluiten bij JOGG zorgen er samen met hun lokale partners voor dat hun kinderen gezonder eten en meer bewegen. Ze laten zien dat de trend naar meer overgewicht te keren is als lokaal wordt samengewerkt. Wij gaan hier samen met de gemeente Delft mee aan de slag. Wij richten ons op beweging, gezonde voeding en bewustheid van de gevaren van ongezond leven. Structuur Ook zullen wij net als op school met thema s werken. Wij hebben ervoor gekozen om de seizoenen als thema te gebruiken. Onze activiteiten worden dus aangepast aan een seizoen; zo kunnen we de activiteiten variëren. Ook zullen wij na elke vakantie een nieuwsbrief uitbrengen. Hierin zal staan wat we allemaal gedaan hebben, maar ook belangrijke informatie. De kinderen mogen helpen met verhalen voor de nieuwsbrief schrijven en tekeningen maken, die wij ook in de nieuwsbrief plaatsen. Tevens is het voor plezier essentieel om te weten waar je aan toe bent. We hebben duidelijke huisregels en deze bespreken we met de kinderen na elke vakantie. Ook trachten wij dagelijks dezelfde dagindeling te hanteren. Uit onderzoek blijkt namelijk dat mensen beter functioneren bij een goede structuur. Natuurlijk blijft er ruimte voor spontane initiatieven. Verrassing staan namelijk meestal ook garant voor plezier. PPA KinderRijk - augustus

9 Algemene zaken In dit hoofdstuk zullen we een aantal algemene zaken bespreken die door de GGD voorgeschreven worden en dus ook vastgelegd moeten zijn. De onderwerpen die onder de algemene zaken worden voorzien zijn: Basisgroepen Buitenruimte Feesten Traktaties Opleiding Achterwachtregeling Lichamelijke beweging Dagindeling Basisgroepen We starten 20 augustus met 1 groep waarin 20 (met een uitbreiding naar 30) kinderen geplaatst kunnen worden. De leeftijden variëren van 4 tot 13 jaar. We zullen activiteiten gezamenlijk doen, zodat de kinderen van elkaar kunnen leren en we zullen de groep soms splitsen zodat we beter aansluitende, ontwikkelingsgerichte en uitdagende activiteiten aan kunnen bieden. Bij voetbal bijvoorbeeld zullen de jongere kinderen oefenen met de bal schoppen en tegenhouden, de oudere kinderen spelen echt een wedstrijd. Buitenruimte We maken gebruik van het schoolplein. Dit is een ruim plein. Feesten Iedere dag is het bij ons feest! Maar een aantal feesten krijgen extra aandacht. Zo vieren we verjaardagen. De jarige mag op het podium staan en wordt toegezongen. De jarige mag uitdelen en wij hebben ook een klein cadeautje voor de jarige. Het sinterklaasfeest wordt ieder jaar gevierd. Mede omdat er voor dit feest al veel aandacht is, kiezen wij er veel voor om één dag de sint centraal te stellen. Hoe wij deze dag inrichten bespreken wij in een voorafgaande vergadering. Wij kopen of een groot cadeau voor de groep of voor ieder kind een kleinigheid (of een combinatie hiervan). Tijdens de kerst richten wij ons vooral op het knutselen van kaarten en kerstwerkjes. De kinderen worden betrokken bij het organiseren van een feest. Zo zal er elk jaar een zomerfeest gehouden worden. Traktaties Niet alle ouders vinden het fijn als hun kind snoep te eten krijgt. Daarom willen wij bij onze BSO zo gezond mogelijk eten. Natuurlijk zullen wij wel eens iets bakken en dit opeten, maar het echte snoep willen we vermijden. Daarom hebben we regels betreft traktaties, te weten: Eén traktatie per kind is voldoende. Gezonde traktaties mogen opgegeten worden tijdens het crackermoment. Dit is dan in plaats van de cracker. Overige traktaties worden meegegeven naar huis. PPA KinderRijk - augustus

10 Opleiding Wat vinden wij gezond: fruit, stukjes kaas/worst, rozijntjes, zelfgebakken cakejes/koekjes (dan wel zonder glazuur/snoepversiersels) of bijv. groentehapjes. De pedagogische medewerkers van de KinderRijk hebben een afgeronde relevante opleiding voor de kinderopvang genoten. Daarnaast hebben de meeste medewerkers een EHBO diploma en/of BHV diploma. Ook volgen de medewerkers regelmatig speciale cursussen en trainingen op het gebied van kinderopvang. Op een bord in het lokaal kunt u zien wanneer een pedagogisch medewerker een cursus behaald heeft. Achterwachtregeling De achterwachtregeling is getroffen met het dichtbijgelegen kindercentrum VindingRijk. Dit kindercentrum heeft een achterwacht, die ingezet kan worden zodra dat nodig is. Deze achterwacht staat met het telefoonnummer op het rooster van de pedagogisch medewerkers. Bij uitzondering kan er dus alleen afgesloten worden, maar we hebben altijd iemand klaarstaan om tijdens incidenten bij te springen. Lichamelijke beweging We willen de kinderen meegeven dat lichamelijke beweging, hygiëne en gezonde voeding belangrijk zijn. Daarom stimuleren wij persoonlijke hygiëne door regels en afspraken te maken over bijvoorbeeld handen wassen na iedere toiletgang en voor het eten. In kleine persoonlijke gesprekjes geven wij uitleg over persoonlijke verzorging als douchen/wassen, haren kammen, tanden poetsen en kleding. Dit staat verder beschreven in onze hygiënecode. Dagschema Tijdstip Gebeurtenis/actie pmw s Pmw s zetten spullen klaar voor de workshop/activiteit, maken fruit en drinken klaar voor de kinderen en doen administratieve taken Pmw s halen jongere kinderen bij de lokalen, de oudere kinderen komen zelf naar de BSO. Kinderen doen jas in luizenzak en doen hun sleutelhanger aan de ring Rustmoment, fruit en drinken staan klaar voor de kinderen. De kinderen wassen eerst hun handen en mogen dan zelf fruit en drinken pakken Workshop & vrij spelen Cracker of evt. traktatie eten en wat drinken Vrij spelen Afsluiten. Op woensdag halen we de kinderen op uit de klas. We eten dan een boterham en drinken melk. Daarna kunnen de kinderen uitrusten, spelen of we gaan een activiteit/workshop doen. Vanaf uur ziet het programma er hetzelfde uit als bij een reguliere dag. De kinderen mogen maximaal twee crackers en na uur bieden we geen eten meer aan i.v.m. de eetlust voor het avondeten. Tijdens de vakantie maken we vaak uitstapjes. Wij laten de ouders van te voren weten wat het vakantieprogramma is. Hierin staat ook wat de kinderen dan evt. moeten meenemen. PPA KinderRijk - augustus

11 Huisregels BSO KinderRijk Huisregels zijn er om de pedagogische waarden die we beschreven hebben te kunnen naleven op ons kindercetnrum. Belang is dat de regels zowel gelden voor pedagogisch medewerkers als voor de kinderen en ook voor de ouders. De pedagogisch medewerkers moeten namelijk te allen tijde het goede voorbeeld geven. De huisregels worden opgeplakt en centraal gehangen op het kindercentrum. Algemene regels: - Jas in luizenzak. Bij het weggaan luizenzak in het laatje. - Sleutelhanger aan de ring doen en eraf halen. - Hallo en gedag zeggen bij komen en weggaan. - Kinderen behandelen elkaar met respect. - Tijdens het eet moment geldt er: max. twee grote crackers of vier kleine crackers (evt. één grote en twee kleintjes). - In de lokalen wordt niet gerend. - Als je naar de wc moet, wordt het eerst gevraagd. - In de hal mag alleen rustig aan tafel gespeeld worden. Speelplaats: - Niet zonder toestemming buiten de speelplaats komen. - Er wordt gevraagd of er materialen gepakt mogen worden. - De oudere kinderen houden rekening met de jongere kinderen. Voor de ouders: - Wilt u op tijd laten weten wanneer uw kind niet of later komt? In de vakanties graag vóór 10 uur. Dit voorkomt dat wij weg zijn als u aankomt. - Graag vooraf doorgeven wanneer uw kind door een ander wordt opgehaald. - Indien uw adres of telefoonnummer verandert, wilt u ons dat laten weten? - Wij zijn tot uur geopend. Mocht u door omstandigheden later zijn, laat het ons weten. - Wilt u ons op de hoogte stellen als uw kind hoofdluis heeft of een virus? Dan kunnen wij de hygiëneregels aanscherpen. Voor het welzijn van uw kind is het belangrijk dat er een goede communicatie is tussen u en de pedagogisch medewerkers. Als u vragen of suggesties heeft, kunt u altijd op de pmw s afstappen. PPA KinderRijk - augustus