Pedagogisch plan van aanpak (PPA) BSO VindingRijk

Transcriptie

1 Pedagogisch plan van aanpak (PPA) BSO VindingRijk BeweegRijk MuziekRijk WereldRijk NatuurRijk Buitenschoolse opvang VindingRijk Versie januari 2017

2 Inhoudsopgave pagina Inleiding 4 Pedagogisch plan; visie op werken met kinderen 5 Pedagogische doelstellingen VindingRijk Bieden van emotionele veiligheid 6 Bevorderen van persoonlijke competentie 6 Bevorderen van sociale competentie 6 Kinderen helpen bij het eigen worden van waarden en normen 7 Werken vanuit de visie van Howard Gardner en IPC 8 NatuurRijk BeweegRijk MuziekRijk WereldRijk Algemene zaken 9 Huisregels 11 PPA/BSO VindingRijk maart 2017

3 Inleiding Als kinderopvang organisatie nemen wij zorg uit handen, maar we nemen niet de zorg van u als ouder over; we doen het samen. Het contact met u als ouder is dan ook heel belangrijk. Zo krijgt uw kind niet alleen thuis, maar ook bij ons de zorg en aandacht die het nodig heeft. Wij willen rekening houden met de behoeften van uw kind en inspelen op zijn belevingswereld en speelbehoeften. Denk hierbij aan dingen leren, samen spelen, leuke dingen doen zodat de kinderen met elkaar een fijne dag hebben. Elk kindercentrum heeft een eigen Pedagogisch Plan van Aanpak (PPA), dat gebaseerd is op de Pedagogische Visie van de SRK. Het wettelijk kader voor de kinderopvang wordt gevormd door de Wet Kinderopvang (2005) en de Beleidsregels Kwaliteit Kinderopvang. Hierin staan vier pedagogische basisdoelen, waaraan de opvoedingstheorie van Professor J.A.M. Riksen-Walraven ten grondslag ligt. Deze doelen vormen de basis voor onze Pedagogische Visie. Onze pedagogische doelstellingen (SRK): het bieden van emotionele veiligheid het bevorderen van de persoonlijke competentie het bevorderen van de sociale competentie kinderen helpen bij het zich eigen maken van normen en waarden. De pedagogische doelstelling van de SRK organisatie luidt als volgt: Het stimuleren van kinderen om zich op eigen unieke wijze en tempo te ontwikkelen tot zelfstandige individuen. Wij willen kinderen helpen zich te ontwikkelen tot zelfstandige en sociale volwassenen, die respectvol met hun medemensen omgaan. Wij willen de kinderen met name leren oog te hebben voor diversiteit, kenmerkend voor de hedendaagse samenleving. De werkwijze van elke locatie is beschreven in het Pedagogisch Plan van Aanpak (PPA). Dit PPA is dus locatie specifiek en komt tot stand in samenspraak met het team van pedagogisch medewerkers van de locatie en de oudercommissie. Het pedagogisch plan van aanpak is geen statische beschrijving, maar is constant in ontwikkeling. Dit betekent dat er minimaal 1 keer per jaar in het team wordt gediscussieerd over de pedagogische uitgangspunten en dat getoetst wordt of het handelen in de praktijk hierop aansluit. Waar nodig leidt dit tot bijstelling. Nieuwe medewerkers kunnen op basis van het PPA lezen hoe de werkwijze is op de locatie om zo de continuïteit in het handelen te waarborgen. Wij wensen u veel leesplezier bij het doornemen van het PPA. Met vragen kunt u altijd terecht bij de pedagogisch medewerkers. Jolanda de Man, locatiehoofd Maart 2017 PPA/BSO VindingRijk maart

4 BSO VindingRijk: Een plek om te lachen, spelen en nieuwe vrienden te maken! Het team van BSO VindingRIJK wil kinderen het recht op kind zijn bieden. Hierbij laten zij zich inspireren door J. Korczak, arts, pedagoog en schrijver en grondlegger van de rechten van het kind ( ). Aan de basis van het pedagogisch handelen, ligt het zien met je hart (J.Korczak). Janus Korczak liet zich inspireren door kinderen en had drie belangrijke uitgangspunten: Het kind heeft recht op de dag van vandaag, Het kind heeft recht op zijn eigen tranen, Het kind heeft recht op respect. Het BSO team vertaalt deze uitgangspunten in; het kind de ruimte bieden om te mogen leunen en steunen en te mogen groeien door vallen en opstaan. Het kind heeft recht op geborgenheid en aandacht, op keuze vrijheid en op ruimte om zichzelf en hun talenten te ontwikkelen. Het kader waarbinnen dit wordt toegepast zijn de 4 basisdoelen (M. Riksen-Walraven) welke de basis zijn van de pedagogische visie van SRK: 1 bieden van emotionele veiligheid 2 bevorderen van de persoonlijke competenties 3 bevorderen van de sociale competenties 4 begeleiden bij het zich eigen maken van waarden en normen BSO VindingRijk werkt nauw samen met de basisschool waarin de BSO ook een eigen ruimte heeft. Naast afstemmen over praktische zaken, als roosters en gebruik van de ruimten is er ook afstemming op het gebied van pedagogische thema s. De school werkt met accent op het belang van talentontwikkeling, gebaseerd op een internationaal curriculum. PPA/BSO VindingRijk maart

5 Bieden van fysieke en emotionele veiligheid Het kind heeft recht op geborgenheid en aandacht De medewerkers van BSO VindingRijk dragen zorg voor het welzijn van de kinderen door het bieden van emotionele en fysieke veiligheid. De fysieke veiligheid blijkt uit de inrichting van de speelruimten (binnen en buiten) en uit de geldende afspraken en regels die gericht zijn op dit aspect. SRK voldoet aan de eisen zoals deze gesteld zijn door de GGD. Procedures en protocollen met betrekking tot de fysieke veiligheid staan beschreven in het kwaliteitshandboek. De emotionele veiligheid biedt het team door het kind het gevoel te geven dat het welkom is, dat het gezien en gewaardeerd wordt. Wij groeten de kinderen als zij binnen komen en wanneer zij weg gaan. De medewerkers hebben een open houding en stemmen af op het kind. Dit doen wij door ons actief te verdiepen in wat het kind bezig houdt en hier belangstelling voor te tonen. Maar ook door met het activiteiten aanbod aan te sluiten op de groep. Een belangrijk uitgangspunt is die van de gelijkwaardigheid tussen iedereen; kinderen, ouders en medewerkers. Wij mogen allemaal anders zijn, op de BSO respecteren we elkaar in dit anders zijn. Door elkaar te respecteren, maken we de BSO tot een plek waar het voor iedereen fijn is om te zijn, waar we plezier hebben met elkaar. Kinderen mogen zich bij VindingRijk kind voelen, wij zijn graag de basis waarop kinderen kunnen terugvallen als zij daar behoefte aan hebben en waar vanuit zij de wereld kunnen ontdekken. Bevorderen van de persoonlijke competentie Keuze vrijheid en de ruimte om talenten te ontwikkelen. Een competentie is een combinatie van kennis, vaardigheden en houding. Met persoonlijke competentie bedoelen we dat kinderen zich ontwikkelen. Een positief zelfbeeld (verder) ontwikkelen, vertrouwen hebben in jezelf is voor een kind erg belangrijk. Ook als er soms iets misgaat leer je iets over jezelf. Wij bieden kinderen uitdagingen, in de vorm van activiteiten die passen bij waar zij mee bezig zijn en waarmee zij zich kunnen ontwikkelen. We delen de activiteiten in in Rijken. Rijken zijn themagebieden. Wij kennen beweegrijk, natuurrijk, wereldrijk en muziekrijk. Wij maken met de kinderen het programma. Kinderen mogen kiezen welke activiteiten zij willen doen. Wij begeleiden hen in het uitvoeren van de keuzes die gemaakt zijn. Kinderparticipatie is een manier waarmee kinderen hun persoonlijke competentie vergroten. Wij vinden het belangrijk dat kinderen aangeven wat zìj belangrijk vinden. Kinderen mogen grenzen en mogelijkheden onderzoeken en ontdekken welke invloed zij kunnen hebben. De BSO is een veilige oefenplaats. Een manier waarop we hier handen en voeten aan geven zijn de kindervergaderingen, een onderdeel van kinderparticipatie. Bevorderen van de sociale competentie Groeien door vallen en opstaan.. In de BSO groep is het belangrijk dat je leert om samen een groep te zijn. Door kinderen te ondersteunen bij hoe zich te gedragen in de groep, leren zij zaken als; vriendschappen sluiten en onderhouden, samenwerken, rekening houden met een ander, winnen en verliezen en voor jezelf opkomen. Soms zal er ruzie zijn of wordt jouw voorstel niet gekozen, dan zal je toch met elkaar verder moeten. Kinderen ervaren dat er vele manieren zijn om met elkaar om te gaan. We benadrukken dat we respectvol zijn en iedereen uniek is. We erkennen en waarderen dat er verschillen zijn tussen kinderen. Hoewel de pedagogisch medewerkers de leiding hebben worden de PPA/BSO VindingRijk maart

6 kinderen actief betrokken bij hoe de groep functioneert. Dit zie je onder anderen terug in de regels en afspraken die samen met de kinderen worden geformuleerd. Begeleiden bij het zich eigen maken van waarden en normen. Kind zijn in de wereld van vandaag BSO VindingRijk is geen eiland maar staat midden in de maatschappij. Dus ook op de BSO groepen spelen thema s die elders ook spelen. Wij vinden het belangrijk om de kinderen te ondersteunen bij hoe zij zich kunnen en/of moeten verhouden tot deze thema s. Wij informeren de kinderen, beantwoorden hun vragen en praten met de kinderen over consequenties van hun gedrag. Algemene normen en waarden zijn daarbij leidend. Wij denken hierbij aan thema s als; verschil van meningen, verschillen respecteren, opkomen voor elkaar. Maar ook aan praktische zaken als; wat doe je als er nog 2 stukken fruit zijn en 3 kinderen nog fruit willen, hoe spreek je een volwassene aan, hoe gedraag je je in een bus of wat gebeurt er als je iets stuk maakt. Of hoe ga je om met je telefoon in de groep en wat zijn de grenzen en mogelijkheden van de (sociale) media. PPA/BSO VindingRijk maart

7 Werken vanuit de visie van Howard Gardner en IPC De school werkt met de visie van de psycholoog Howard Gardner en IPC onderwijs. Daar sluiten wij onze visie zoveel mogelijk bij aan. We gaan ons hierbij richten op de meervoudige intelligentie bij kinderen, door gebruik te maken van verschillende soorten RIJK. Wij gebruiken: - NatuurRijk - BeweegRijk - MuziekRijk (daarbij ook dans en toneel) - WereldRijk Dit uit zich door de verschillende hoeken in het lokaal en de activiteiten die wij doen met de kinderen. Voorbeelden uit de manier waarop we de Rijken vertalen in activiteiten staan hieronder beschreven. NatuurRijk: We doen activiteiten en volgen workshops over de natuur en we gaan met de kinderen de natuur in. Er is genoeg te ontdekken over bv. kriebelbeestjes en bomen. We maken kleine moestuintjes in de vensterbank en kijken of we ook in de tuin van de BSO groente kunnen opkweken. De tuin ligt niet zo gunstig qua licht, maar we vinden zien het als uitdaging om met de kinderen te ontdekken wat er dan wel kan groeien. BeweegRijk: Wij vinden actief bezig zijn en bewegen erg belangrijk. We kunnen hiervoor gebruik maken van de gymzaal en het schoolplein. Genoeg ruimte om te sporten en spellen te spelen. Hierin bieden wij sport aan, maar spelen ook spellen met de kinderen, zoals tikkertje of trefbal. MuziekRijk: Dit bestaat uit muziek, toneel en dans. Toneel en dans kunnen we in de gymzaal beoefenen WereldRijk In het lokaal is een hoek ingericht met een werkbank en allerlei spullen om te bouwen, knutselen, schilderen etc. Dit noemen we het ateliergedeelte van onze BSO We werken bij BSO VindingRijk met een kindervergaderingen. Tijdens rustmomenten vergaderen we over ideeën van kinderen voor de bso en wat er veranderd zou kunnen worden. Ook bespreken we wat de kinderen voor speelgoed zouden willen en welke activiteiten ze graag doen. Hierdoor leren de kinderen meedenken en met elkaar overleggen. Ook de weerbaarheid van kinderen vinden wij erg belangrijk. We leren kinderen voor zichzelf opkomen en naar elkaar te luisteren. Respect voor elkaar staat bij ons hoog in het vaandel. De huisregels zijn samen met de kinderen opgesteld en ondertekend door de kinderen en de pedagogisch medewerker. Hiermee geven we aan dat we met elkaar (kinderen en medewerkers) op onze eigen wijze verantwoordelijk zijn voor de BSO. We werken met thema s. Wij hebben ervoor gekozen om de seizoenen als thema te gebruiken. Onze activiteiten worden dus aangepast aan een seizoen, zo kunnen we de activiteiten variëren. Wij brengen na iedere vakantie een nieuwsbrief uit. Hierin zal staan wat we allemaal gedaan hebben, maar ook belangrijke informatie. De kinderen schrijven incidenteel verhalen voor de nieuwsbrief en maken tekeningen. De interne nieuwsbrief heet Nieuwsflits en wordt maandelijks door ons aan ouders gestuurd. Omdat wij het erg belangrijk vinden dat de kinderen het naar hun zin hebben bij BSO VindingRijk, wordt het niet verplicht aan de activiteiten mee te doen. Wel zien wij het als een grote uitdaging de kinderen te motiveren om mee te doen aan de activiteiten en workshops. PPA/BSO VindingRijk maart

8 Algemene zaken In dit hoofdstuk zullen we een aantal algemene zaken bespreken die door de GGD voorgeschreven worden en dus ook vastgelegd moeten zijn. De onderwerpen die onder de algemene zaken worden voorzien zijn: Basisgroepen Buitenruimte Feesten Wenbeleid Open deuren beleid Opleiding Achterwachtregeling Lichamelijke beweging Dagindeling Pedagogische ondersteuning Basisgroepen BSO Vindingrijk biedt ruimte voor 30 kinderen in de leeftijd van 4-12 jaar. Er zijn twee basisgroepen; Willie Wortel (4-8) en Professor Einstein (8+). Activiteiten zijn gezamenlijk zodat de kinderen van elkaar kunnen leren, waarbij we differentiëren aanbrengen naar het leeftijd en ontwikkeling van de kinderen. Buitenruimte We maken gebruik van het schoolplein. Dit is een ruim plein met een hek eromheen, waar de kinderen niet buiten mogen zonder toestemming van een pedagogisch medewerker en de ouders. Feesten Iedere dag is het bij ons feest! Maar een aantal feesten krijgen extra aandacht. Zo vieren we verjaardagen. De jarige mag een traktatie uitdelen en wij hebben ook een klein cadeautje voor de jarige. Het sinterklaasfeest wordt ieder jaar gevierd. Mede omdat er voor dit feest al veel aandacht is kiezen wij er veel voor om 1 dag de sint centraal te stellen. Hoe wij deze dag inrichten bespreken wij in een voorafgaande vergadering. Wij kopen of een groot cadeau voor de groep of voor ieder kind een kleinigheid (of combinatie) Tijdens de kerst richten wij ons met name op het knutselen van kaarten en kerstwerkjes. De kinderen worden betrokken bij het organiseren van een feest. We willen in 2017 een zomerfeest vieren, in de laatste week van de zomervakantie. Traktaties Niet alle ouders vinden het fijn als hun kind snoep te eten krijgt. Daarom willen wij bij onze BSO zo gezond mogelijk eten. Natuurlijk zullen wij wel eens iets bakken en dit opeten, maar het echte snoep willen we vermijden. Daarom hebben we regels betreft traktaties: 1 traktatie per kind is voldoende PPA/BSO VindingRijk maart

9 Gezonde traktaties mogen opgegeten worden tijdens het cracker moment. Dit is dan in plaats van de cracker. We hebben met ouders afgesproken dat de kinderen een zakje chips bijvoorbeeld mogen eten in plaats van een cracker. Wat vinden wij gezond: fruit, stukjes kaas/worst, rozijntjes, zelfgebakken cakejes/koekjes (dan wel zonder glazuur/snoepversiersels) of bv. groentehapjes. Wenbeleid Na een inschrijving volgt een intakegesprek met de ouders. Wij willen kennis maken en belangrijke informatie over het kind en ouders verkrijgen. Het kind is welkom bij het intakegesprek, zodat het kind kan wennen aan de BSO omgeving. De eerste dag van het kind bij ons is belangrijk. We nemen de tijd om het kind kennis te laten maken met de kinderen in de groep, de medewerkers, en alle regels. Hiermee bieden we de basis voor een sociaal en emotioneel veilige omgeving. Indien een kind van basisgroep wijzigt nemen we de volgende stappen. De kinderen weten zelf al dat ze doorgaan naar de volgende groep. We informeren de ouders ook, meestal weten zij het al van hun kind. Bij de eerste dag na de overplaatsing van de basisgroep besteden wij tijdens het eet/drink moment extra aandacht aan het kind en heten we hem/haar welkom in de nieuwe stamgroep. Ook bespreken wij nogmaals de huisregels, en indien nodig is er een vragenrondje door de andere kinderen. Doorplaatsen van kinderen doen wij in de regel na een schoolvakantie zodat dit maximaal 6 momenten per schooljaar betreft. Open deuren beleid De eet- en drinkmomenten vinden altijd plaats in de eigen basisgroep; daarna mogen de kinderen de basisgroep verlaten. Na het eten en drinken hanteren wij een open deuren beleid; hierbij hebben de kinderen meer vrijheid en kunnen zij de aanwezige vriendjes, vriendinnetjes, broertjes en/of zusjes uit andere groepen opzoeken. De pedagogisch medewerker is altijd op de hoogte van de plek waar de kinderen van zijn/haar groep zich bevinden, doordat de plek waar ze spelen in overleg gaat. Om dit goed te laten verlopen hebben wij daarvoor de volgende regels: kinderen overleggen met de eigen pedagogisch medewerker om in een andere groep te mogen spelen. Daarna vragen zij toestemming aan de pedagogisch medewerker van de groep waar zij willen gaan spelen. Kinderen vragen ook altijd toestemming als ze buiten willen gaan spelen. Naast het buiten spelen of spelen in een andere groep is het ook mogelijk dat kinderen hun basisgroep verlaten om in een andere ruimte aan een activiteit of workshop deel te nemen. Hiervan is de eigen pedagogisch medewerker ook altijd op de hoogte. Samen spelen en samenwerken stimuleren wij ook in andere ruimtes. Pesten, asociaal en agressief gedrag niet wordt nergens getolereerd. Wij geven kinderen de ruimte geven om zichzelf te ontplooien. Soms is het goed om als pedagogisch medewerker afstand te nemen van de kinderen. Wij geven kinderen een hoeveelheid vrijheid en verantwoordelijkheid die is afgestemd op de ontwikkelingsfase van het kind. Achterwachtregeling De achterwachtregeling is getroffen met dichtbijgelegen locaties. De locatie heeft een achterwacht, die ingezet kan worden zodra dat nodig is. Deze achterwacht staat met het telefoonnummer op het PPA/BSO VindingRijk maart

10 rooster van de pedagogisch medewerkers. Deze achterwacht mag maximaal 10 minuten van de locatie af zitten. Lichamelijke beweging We willen de kinderen meegeven dat lichamelijke beweging, hygiëne en gezonde voeding belangrijk is. Daarom stimuleren wij persoonlijke hygiëne door regels en afspraken te maten over bijvoorbeeld handen wassen na iedere toiletgang en voor het eten. In kleine persoonlijke gesprekjes geven wij uitleg over persoonlijke verzorging als douchen/wassen, haren kammen, tanden poetsen en kleding. Zie Hygiënecode. Dagschema opvang tijdens schoolweken Tijdstip Gebeurtenis/actie PM PM-ers halen jongere kinderen bij de lokalen, de oudere kinderen komen zelf naar de bso. Kinderen doen jas in luizenzak en doen hun sleutelhanger aan de ring Rust moment, een koekje en drinken staat klaar voor de kinderen. Kinderen gaan vrij spelen Rust moment, crackers en drinken staan klaar voor de kinderen. De kinderen wassen eerst hun handen en gaan dan aan tafel zitten Workshop/activiteit & vrij spelen Rustmoment, we eten fruit en drinken limonade Afronden activiteit en vrij spelen Afsluiten Tijdens de vakantie maken we vaak uitstapjes. Wij laten de ouders van te voren weten wat het vakantieprogramma is. Hierin staat ook wat de kinderen evt. mee moeten nemen. Pedagogische ondersteuning Bij SRK wordt het proces welbevinden en ontwikkeling van kinderen uit het Handboek Kwaliteit gehanteerd. Wanneer een afwijking in de ontwikkeling wordt gesignaleerd wordt dit geobserveerd en besproken door de pedagogisch medewerkers met het locatiehoofd of de Clustermanager. De pedagogische staf van de SRK kan altijd geraadpleegd worden voor ondersteuning. Een ondersteunend document ontwikkelingsproblemen bij kinderen, is aanwezig in de Documentenwijzer Pedagogisch Werken. Bij de SRK is ook een proces indicatie en plaatsing met bijbehorende werkinstructie als blijkt dat de ontwikkeling van een kind stagneert, waardoor de plaats in de opvang niet gegarandeerd kan zijn. Observaties en/of bijzonderheden in de ontwikkeling van kinderen worden vast gelegd en in een kinddossier bewaard. PPA/BSO VindingRijk maart

11 Huisregels VindingRijk Huisregels zijn er om de pedagogische waarden die we beschreven hebben te kunnen naleven op onze locatie. Belangrijk is dat de regels zowel gelden voor Pedagogisch medewerkers als voor de kinderen en ook voor de ouders. De Pedagogisch medewerkers moeten namelijk te allen tijde het goede voorbeeld geven. De huisregels worden opgeplakt en centraal gehangen op de locatie. Algemene regels: - Jas in luizenzak. - Sleutel hanger aan de ring doen en eraf halen - Hallo en gedag zeggen bij komen en weggaan - Alleen PMW- ers (+ invalkrachten) mogen de telefoon opnemen en open doen als de bel gaat. - Kinderen behandelen elkaar met respect. - De rolkrukken/bureaustoel worden alleen door de medewerkers gebruikt. - In de lokalen lopen we. - Als je naar een andere ruimte gaat dan de groepsruimte meld je dit aan de juf. - Speelgoed wordt na het spelen netjes opgeruimd - We vragen het als we materiaal willen gebruiken - De kantoormaterialen zijn voor gebruik van de medewerkers Gymzaal: - De kinderen vragen aan de medewerker of ze in de gymzaal mogen spelen. - Het spelmateriaal mag na het gevraagd te hebben uit de kast gepakt worden. - Er spelen maximaal 10 kinderen met 1 begeleider in de gymzaal - Er mogen maximaal 5 oudere kinderen zonder toezicht in de gymzaal (8-12jaar) - Geen jongere kinderen zonder toezicht in de gymzaal (4-8jaar) - Geen buitenschoenen aan in de gymzaal Speelplaats: - Niet zonder toestemming buiten het hek komen - Met een buitenspeelcontract vragen kinderen alsnog of ze naar buiten kunnen - Er wordt gevraagd of er materialen gepakt mogen worden - De oudere kinderen houden rekening met de jongere kinderen - Naar het grasveldje gaan we alleen samen met een medewerker. Voor de ouders: Voor het welzijn van uw kind is het belangrijk dat er een goede communicatie is tussen u en de pedagogisch medewerkers. Als u vragen of suggesties heeft, kunt u altijd op de pmw-ers afstappen. - Wilt u op tijd laten weten wanneer u kind niet of later komt? In de vakanties met een uitstapje, is het fijn als uw kind om uur binnen is - Graag horen we wanneer uw kind door een ander wordt opgehaald. - Indien uw adres of telefoonnummer verandert, wilt u ons dat laten weten? - Wij zijn tot 18.30u geopend, wilt u het laten weten als u door dringende reden later komt? - Wilt u ons op de hoogte stellen als u kind hoofdluis heeft, of een virus? Dan kunnen wij de hygiëneregels aanscherpen. PPA/BSO VindingRijk maart