Een overzicht van huidige revalidatiemogelijkheden bij Single Sided Deafness. A. Knoop MSc Gehoor- en Spraakcentrum, Erasmus MC

Vergelijkbare documenten
Wat is het effect van revalidatie bij unilateraal gehoorverlies?

Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten

The Effectiveness of Bilateral Cochlear Implants for Severe to Profound Deafness in Children and Adults

Verbetering hoormogelijkheden van kinderen met bilaterale percutane beengeleiders

gehoorverlies en auditieve implantaten

Compensatie van gehoorverlies met beengeleidingstoestellen: Praktische aspecten van de BAHA. Bert Maat

Keuzestress in de evaluatie

Mogelijkheden van ruismaskeerders en hoortoestellen bij tinnitusrevalidatie

Evaluatie van de hoortoestelaanpassing

Interactieve versus prescriptieve aanpassing van hoortoestellen.

Actualiteit Gezondheidszorg. Cochleaire implantaten

NVA Utrecht. Freedom of Choice. Serge Kiek Product Specialist Audiologie, Oticon Medical

Hoortoestelaanpassing bij kinderen met het Down Syndroom

BOTVERANKERD HOORSYSTEEM. Ponto 3 The Definition of Power

G. Dingemanse, J. Feenstra Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam, Nederland

Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI

Allart Knoop, Gertjan Dingemanse. Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam

Bone-anchored hearing implants bij patiënten met single-sided deafness

Het Gehoor Verbeteren We Samen

Page 1. Gehoortesten Hoortoestellen Implantaten. Paul J Govaerts, MSc, MD, PhD. The Eargroup & Univ Antwerp Antwerp - Belgium

Een nieuwe stimulus voor BERAonderzoek: Marjolein Klaassen Taal- en spraakpatholoog

Behandeling en revalidatie van blijvende gehoorschade: hoortoestellen en cochleaire implantatie in een multidisciplinaire benadering

Het finetunen van hoortoestellen op basis van Nederlandse klachtentermen

Phonak CROS B. Wanneer u gesprekken vanuit elke richting kunt volgen, life is on

voor uitdagende luistersituaties

Neuro Zti electodes. Doel van de studie. Exclusie criteria. Selectie criteria 31/10/2017

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN

Auditieve verwerkingsproblemen

KUNNEN HOORTOESTELLEN EEN ROL SPELEN IN DE AANPAK VAN TINNITUS? FEITEN EN MYTHEN

Verbeter de prestaties van uw hoortoestellen. draadloze accessoires

Als uw hoortoestellen zich vanzelf aan elke geluidsomgeving aanpassen. Life is on

IV.3. Audiologisch onderzoek (referentie-eis)

Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden

Telefoontraining Tips

Tinnitus kwaliteit van leven en kosten. Besluitvorming. Vergoeding in Nederland. Effecten: kwaliteit van leven. Economische Evaluatie

Hoe verhoudt de psychosociale gezondheid van volwassenen met een CI zich tot die van volwassenen met en zonder gehoorverlies? Resultaten van de NL-SH

Power-hooroplossingen. Toegang tot meer gesprekken in het dagelijks leven

Toepassing spraak-in-ruis screeningtest voor lawaaislechthorendheid in arbeidsgeneeskunde

Hoorrevalidatie en invloed op de uitrijping van het auditieve systeem. Nascholingsdag Audiologen 17 maart 2006 Yvonne Simis

GEHOORPROTHESISTEN Art. 31 pag. 1 officieuze coördinatie

Visual Reinforcement Audiometry

K.B In werking B.S

Audiometrie bij USHER2A patiënten

Bilaterale cochleaire implantatie met het Neuro

Welke kwaliteit willen we bereiken met audiometrie en gehooraanpassing?

IV.3. (documentversie2 van 16 juli 2014) Audiologisch onderzoek (referentie-eis)

Patiëntenparticipatie in

Audiologische diagnostiek en revalidatie. Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog

De Pilot Verkorten Doorlooptijd. Rinske Tabak

Position Paper #Not4Sissies

Elektrodediscriminatie bij prelinguaal dove CI-gebruikers

In Nederland zijn meer dan 1,5 miljoen mensen doof of

Maakt solo apparatuur het verschil voor D/SHleerlingen?

Protocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet.

Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking?

Kandidaten herkennen, een handleiding

Een nieuw geluid voor het meten van hoortoestellen

Protocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet.

Richtlijn indicatie bilaterale cochleaire implantatie voor kinderen van 5 tot en met 18 jaar

Neonatale gehoordiagnostiek

Disclosure belangen Dyllis van Dijk

Gehoorscreening en -diagnostiek in een NICU-populatie

Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode

De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning

Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria

Hoortoestelaanpassing bij mensen met Usher 2A

Als speciale power hoortechnologie u dichterbij brengt, life is on. Phonak Naída TM

Horen en CMV. Leiden CONCERT study. Dr.ir. Wim Soede, klinisch fysicus audioloog. KNO/Centrum Audiologie en Hoorimplantaten LEIDEN

EVB+ in beeld! Wat hebben mensen met een EVB+ nodig? Hoe kunnen we (toekomstige) professionals scholen? Hoe doen we inclusief onderzoek?

Lawaaischade bij slechthorenden en hoortoestelgebruik

Uw weg naar een wereld van draadloze verbinding

e e n p e r s o o n l i j k e e r v a r i n g

Phonak Bolero TM. Inclusief. Gewoon 24 uur* hoorgenot op één accu. Life is on. Oplaadbare Power AHO

Triage Risk Screening Tool (TRST)

1 ü htb. 2üf6. Q.OI sooi»^ Zorginstituut Nederland

Telegraaf-project. Het OAE-gram, een gevoeliger test voor gehoorscreening?

De pdin The pediatric digits-in-noise test. Cas Smits VU medisch centrum, Amsterdam

Auditieve functie-eisen voor machinisten. Rolph Houben Bas Sorgdrager Wouter Dreschler

HearCom: klinische services en publieke Internet services. Johannes Lyzenga en Marcel Vlaming VU Medisch Centrum, Amsterdam

Lichaamssamenstelling van Intensive Care patiënten. Willem Looijaard

Spraakproductie als voorspeller van spraakperceptie na CI bij prelinguaal dove volwassenen

hoor meer van uw wereld 10 redenen om voor Advanced Bionics te kiezen

Validiteit van de ASSR Nog steeds geen steady state

Kandidaten herkennen, een handleiding

Een goede start van je hoorcarrière! Corné de Man, accountmanager/triage audicien

Richtlijn Bone conduction devices

Lange-termijn effecten van congenitaal gehoorverlies op taalvaardigheid

De rol van spectrale en temporele resolutie binnen het Auditief Profiel

Slechthorendheid bij ouderen

hoor meer van uw wereld 10 redenen om voor Advanced Bionics te kiezen

Audiometrische triage bij de audicien

University of Groningen. Safe and Sound van den Bosch, Kirsten Anna-Marie

Evaluation and satisfaction

Examenmatrijs opleiding audicien, behorend bij kerntaak 1 Linker kolom: Onderscheid kennis en gedrag (uit KD en Body of Knowledge)

Gehoorbeschadiging door lawaai. Dr. Litiere Luc KNO-arts Tienen

DE ONTWIKKELING VAN HET HOORPROTOCOL.

Voor wie? Luchtgeleiding en botgeleiding

Oorstukjes. Audiciensbijeenkomst. Doel

Taal en cognitie bij jonge kinderen met eenzijdige doofheid

Frequentie specifieke ABR

Transcriptie:

Een overzicht van huidige revalidatiemogelijkheden bij Single Sided Deafness A. Knoop MSc Gehoor- en Spraakcentrum, Erasmus MC

Definities single sided deafness één normaal oor één niet-revalideerbaar oor CROS = contralateral routing of signals principe oplossing met hoortoestellen (ACD CROS) oplossing via beengeleiding (BCD CROS)

Effect van SSD lokalisatie diffractie squelch redundantie Dillon (2012); Staab (2015)

Effect van SSD

Effect van SSD

Effect van SSD

Effect van SSD

Revalidatieopties Rerouting-optie

Revalidatieopties Rerouting-optie via hoortoestellen (ACD CROS)

Revalidatieopties Rerouting-optie via hoortoestellen (ACD CROS) via bone conduction device (BCD CROS)

Revalidatieopties Herstellende optie Cochleair implantaat

Revalidatieopties Aanvullende hulpmiddelen

Revalidatieopties Aanvullende hulpmiddelen

Organisatie van de zorg bij SSD Zorgprogramma: inhoud van de behandeling voor een specifieke patiëntengroep, opgebouwd uit modules modules zijn de menukaart waaruit gekozen kan worden BCD CROS ACD CROS aanvullende hulpmiddelen counseling, communicatiestrategieën Zorgpad: organisatie van de zorg volgorde van de modules beslismomenten de Jong & Schaap-Visser (2012)

Inventarisatie van het probleem Subjectieve ervaren communicatieve noden subjectieve handicapscore ( hearing related QoL ) motivatie voor interventie evaluatie van de niet-auditieve behoeften en intermediërende factoren Definiëren van behandeldoelen specifieke luistersituaties verwachtingen American Academy of Audiology (2015) Tye-Murray (2015)

Bepalen van kandidatuur BCD CROS vs ACD CROS anatomische beperkingen persoonlijke voorkeuren en overwegingen cosmetische beweegredenen kosten (eigen bijdrage, batterijverbruik) onderhoud van de apparatuur

Bepalen van kandidatuur BCD CROS transcraniële attenuatie <10 db American Academy of Audiology (2015) Stenfelt (2012)

Bepalen van kandidatuur BCD CROS transcraniële attenuatie spraak-in-ruistest met gescheiden bronnen met headband: goede voorspeller voor post-operatieve baat counselingwaarde American Academy of Audiology (2015) Snapp et al. (2010)

Spraak in ruis bij CROS American Academy of Audiology (2015)

Spraak in ruis bij CROS American Academy of Audiology (2015)

Proefperiode met verschillende opties Evaluatie van de proef gesprek over praktijkervaringen gesprek over uitkomen van verwachtingen Desmet et al. (2012)

Evaluatie van de revalidatie (1) Validatie: spraak-in-ruistest met gescheiden bronnen Validatie: Hearing related QoL afname subjectieve handicap subjectieve verbetering van spraakverstaan in rumoer lokalisatie luisterinspanning tevredenheid over cosmetische aspecten American Academy of Audiology (2015) Desmet et al. (2012)

Evaluatie van de revalidatie (2) Verificatiemetingen BCD: skull simulator ACD: real ear measurements BCD CROS: nagaan hoorbaarheid ACD CROS: opheffen hoofdschaduw

Verificatiemeting BCD CROS belang van meten op verschillende niveaus minder nood aan output <1500 Hz Pfiffner et al. (2011)

Verificatiemeting ACD CROS Pumford (2005)

Verificatiemeting ACD CROS Pumford (2005)

Proef met aanvullende hulpmiddelen Solo-apparatuur individuele communicatieve noodzaak blijvende problemen t.g.v. afstand toegankelijk maken van sociale en culturele activiteiten Streamingoplossingen tv, telefoon, computer,

Voorstel zorgpad Anamnese, onderzoek en indicatiestelling audiometrie subjectieve communicatieve noden niet-auditieve behoeften Hoorrevalidatieplan bepalen kandidatuur voor opties transcraniële attenuatie gesprek over verwachtingen en doelen Testen van de opties BCD CROS ACD CROS spraak-in-ruistest en subjectieve evaluatie spraak-in-ruistest en subjectieve evaluatie beslissing Uitvoeren van de revalidatie Evaluatie van de revalidatie validatie verificatie aanvullende hulpmiddelen Opvolging, nazorg en voortdurende counseling

BCD CROS vs. ACD CROS Spraak in ruis [BCD = ACD] > C [BCD = ACD] < C Kitterick, Smith & Lucas (2016)

BCD CROS vs. ACD CROS Spraak in ruis [BCD > ACD] = C Kitterick, Smith & Lucas (2016)

BCD CROS vs. ACD CROS Lokalisatie C = ACD = BCD BCD = Phonak Audeo V50 Kitterick, Smith & Lucas (2016) Snapp et al. (2016)

BCD CROS vs. ACD CROS Subjectieve verbetering APHAB: SSQ: C < [ACD < BCD] C = ACD = BCD Kitterick, Smith & Lucas (2016)

Take home messages o De revalidatie moet uitgaan van een goede inventarisatie van de klachten, een beschrijving van de persoonlijke behandeldoelen en inzicht in de motivatie van de patiënt met SSD. o Je kan niet goed voorspellen of iemand het best geholpen is met CROS via BCD of via hoortoestellen. Proeven met beide revalidatieopties zijn aangewezen. o Het is belangrijk gebruik te maken van subjectieve maten en metingen van het spraakverstaan in ruis met gescheiden bronnen in de revalidatie van personen met SSD.

Referenties American Academy of Audiology. (2015). Clinical Practice Guidelines: Adult Patients with Severe-to-Profound Unilateral Sensorineural Hearing Loss. Baguley, D. M., Bird, J., Humphriss, R. L., & Prevost, A. T. (2006). The evidence base for the application of contralateral bone anchored hearing aids in acquired unilateral sensorineural hearing loss in adults. Clinical Otolaryngology, 31(1), 6 14. Chiossoine-Kerdel, J. A., Baguley, D. M., Stoddart, R. L., & Moffat, D. A. (2000). An investigation of the audiologic handicap associated with unilateral sudden sensorineural hearing loss. The American Journal of Otology, 21(5), 645 651. De Jong, M., & Schaap-Visser, A. (2012). Het kleine zorgpadenhandboek. CC Zorgadviseurs. Desmet, J., Bouzegta, R., Hofkens, A., De Backer, A., Lambrechts, P., Wouters, K., Van De Heyning, P. (2012). Clinical need for a Baha trial in patients with single-sided sensorineural deafness. Analysis of a Baha database of 196 patients. European Archives of Oto-Rhino-Laryngology, 269(3), 799 805. Dillon, H. (2012). Hearing Aids (2nd ed.). Thieme. Hodgetts, W. E., Hagler, P., Hakansson, B. E. V., & Soli, S. D. (2010). Technology-Limited and Patient-Derived Versus Audibility-Derived Fittings in Bone-Anchored Hearing Aid Users: A Validation Study. Ear and Hearing, 1. Kitterick, P. T., Smith, S. N., & Lucas, L. (2016). Hearing Instruments for Unilateral Severe-to-Profound Sensorineural Hearing Loss in Adults: A Systematic Review and Meta-Analysis. Ear and Hearing, 37(5), 495 507. Pennings, R. J. E., Gulliver, M., & Morris, D. P. (2011). The importance of an extended preoperative trial of BAHA in unilateral sensorineural hearing loss: A prospective cohort study. Clinical Otolaryngology, 36(5), 442 449. Peters, J. P. M., Smit, A. L., Stegeman, I., & Grolman, W. (2015). Review: Bone conduction devices and contralateral routing of sound systems in single-sided deafness. Laryngoscope, 125(1), 218 226. Pfiffner, F., Kompis, M., Flynn, M., Asnes, K., Arnold, A., & Stieger, C. (2011). Benefits of low-frequency attenuation of baha in single-sided sensorineural deafness. Ear and Hearing, 32, 40 45. Pumford, J. (2005). Benefits of probe-mic measures with CROS/BiCROS fittings. Hearing Journal, 58(10), 34 40. Snapp, H. A., Holt, F. D., Liu, X., & Rajguru, S. M. (2016). Comparison of Speech-in-Noise and Localization Benefits in Unilateral Hearing Loss Subjects Using Contralateral Routing of Signal Hearing Aids or Bone Anchored Implants. Otology & Neurotology, 1. Snapp, H. a, Fabry, D. a, Telischi, F. F., Arheart, K. L., & Angeli, S. I. (2010). A clinical protocol for predicting outcomes with an implantable prosthetic device (Baha) in patients with single-sided deafness. Journal of the American Academy of Audiology, 21(10), 654 62. Stenfelt, S. (2012). Transcranial Attenuation of Bone-Conducted Sound When Stimulation Is at the Mastoid and at the Bone Conduction Hearing Aid Position. Otology & Neurotology, 33(2), 105 114. Tye-Murray, N. (2015). Foundations of Aural Rehabilitation (4th ed.). Stamford (CT): Cengage Learning. Verstraeten, N., Zarowski, A. J., Somers, T., Riff, D., & Offeciers, E. F. (2009). Comparison of the audiologic results obtained with the bone-anchored hearing aid attached to the headband, the testband, and to the snap abutment. Otology & Neurotology : Official Publication of the American Otological Society, American Neurotology Society [and] European Academy of Otology and Neurotology, 30(1), 70 75.