INTRODUCTIE God bzig, maa ht ka og bt W hbb al lag wg afglgd wat btft vksvilighid i Blgië. D atiik os k dalig va ht aatal vksslachffs. I ht voobij dcium (2000-2010) is ht aatal vksdod i os lad zlfs gdaald mt 43%. Maa dat is og g d om op oz lauw t u. 724 vksdod p jaa zij 724 t vl. Ook i vglijkig mt oz buulad do w ht slcht. Zo tld Blgië i 2012 70 vksdod p miljo iwos, twijl dat i Ndlad maa 34 wa, i Duitslad 44 i Fakijk 56.* Actis campags blijv dus odig. Ik zal d odig blidsiitiativ m, maa dat all is it gog. Elk bug mot zij tj bijdag om ht vk vilig t mak ht aatal ogvall tug t dig. Ik odig daaom all wggbuiks uit om zich m i t ztt voo m vilighid hofflijkhid op d opba wg. Daa wod w allmaal bt va. Zo zij w sam vilig op wg. Btokkhid Mt is wt Ht Blgisch Iituut voo d Vksvilighid (BIVV) is hét kisctum i os lad op ht gbid va vksvilighid. Mt dz dd Natioal VksONvilighidsquêt mt w bij pstativ kpof va 2100 Blg oud da 16 jaa ho (o)vilig z zich vol i ht vk. Ht is pas als w mt dat w ffctif wt waa ht schotj klt. D sultat va dz quêt os wat lft bij d bvolkig. Dat is it all blagijk voo ht blid, maa ook voo d maatschappij. Zo ku w gicht actis odm di ook d bug blagijk vidt. Naa d voluti va vschilld (o)vilighidsfac i d tijd, focuss w dit jaa op d mig vaig va di vschilld lftijdscatgoië: d jog (16-34 jaa), d middlba lftijd (35-64 jaa) d sio (65 oud). D vschilld sultat p gop bvig ht blag va dolgopspcifik aapak. Ht BIVV zal ook i d kom zij kis dolgicht iztt om ht vk duuzaam vilig t mak. Kai Go Afgvaadigd Buud BIVV Jacquli Galat Mii va Mobilitit i ogvall *Euops Statiik Vksvilighid 2020 Imad k di bij dodlijk ogval btokk was Btokk i lout matil ogval i afglop jaa Btokk i ltslogval i afglop jaa 2012 0% 5% 15% 20% 25% 3
Wi volt zich (o)vilig? voluti ja het (ON)VEILIGHEIDSGEVOEL W vog d wggbuiks ho vilig of ovilig z zich vold i ht vk op d Blgisch wg. Daauit blijkt dat d kwtsba wggbuiks zoals fitss, moijds bomfitss zich ht ovilig vol. Opmklijk is dat votgags zich it ovilig vol da aubuuds. 0 = z vilig Ht ovilighidsgvol blijft dlijk abil ov d ja h. D bomfitss zij hiop uitzodig. Zij vol zich mid ovilig da tw jaa gld. Dz cijfs duidlijk aa dat w ispaig mot blijv do om ht vilighidsgvol va d wggbuiks t vbt, vooal da 9 = z ovilig va d kwtsba wggbuiks. Moijd Fits subjctif (ON)VEILIGHEIDSGEVOEL lftijd JONGEREN vol zich vilig 0 = z vilig 9 = z ovilig Als w aa d lftijdscatgoië kijk, mk w dat sio zich ovilig vol da d jog op d fits, als votgag als aupassagi. Moijd Fits Bomfits passagi buud Votgag Algm td 0 1 2 3 4 5 6 7 Jog vol zich latif vilig i ht vk, ook al is ht t dz gop di m gvaalijk gdag vot da d ad lftijdsgop. D middlba lftijd volt zich da w bduidd ovilig da jog sio wa z au bu, hu vvomiddl bij uitk. 4 5 0 = z vilig 9 = z ONvilig 2012 Bomfits passagi buud Votgag 0 1 2 3 4 5 6 7 0 = z vilig 9 = z ONvilig
SioHoofdvplaatsigswijz wadl m, p gw jog ti-tam-buss m Walloië Bussl Vlaad Ho vplaats w os ao? D Blg gbuikt vooal d au om zich t vplaats, ogacht lftijd of wooplaats. Dat is its iuws od d zo. Vglk mt voig ja, blijft ook i ht aatal ms dat zich vooamlijk t vot, mt ht opbaa vvo mt d fits vplaat abil. Zij lftijdsvschill i d mai waaop w os ht vaak vplaats? Ook al aat d au op 1 bij all lftijdscatgoië, uit d quêt blijkt duidlijk dat d sio zich vl m t vot vplaats da d ad lftijdsgop, 14% da mt ht opbaa vvo. 33% vak zlfs E paa gioal vschill ztt zich doo. Zo gbuik i ht Bussls Gw m ms ht opbaa vvo als hoofdvvomiddl, wat ig is aa gootad. I Vlaad is d fits da w opvalld populaid da i d ad gw. I Walloië is d au duidlijk koig. D gop va middlba lftijd gbuikt ht vaak d wag als hoofdvplaatsigsmiddl. Voo h is mobilitit 24%olosmaklijk vbod mt d au. 57 % 14% 57 % 6 Walloië Bussl Vlaad 33% 32% 11% 24% Votgag Fits >65 J. 8% 52% 16% Ad 7% 9% 9% Blwag 11% buud Hoofdvplaatsigswijz lftijd Opbaa vvo passagi 11% Jog m da w opvalld vak ht opbaa vvo om op hu bmmig t gak, vglk mt d ad lftijdsgop. Tdwatchs gv ook aa dat jog d aa mobilititsoplossig zok, da dat z p s au will. buud Hoofdvplaatsigswijz p gw 32% Votgag 7% 9% 12% 63% 53% 20% Opbaa vvo Fits 7
100% D vplaatsigsmix 80% voluti ja 60% Na d lktisch fits voig jaa, hbb w dit jaa ook d hybid (lktisch) wag opgom i d quêt. 2% va d bvaagd buud ht voobij jaa lktisch au. D volgd quêts zull os ho sl dit fom zich uitbidt. Naa d hoofdvplaatsigswijz gbuik w ook og ad vvosmiddl. Zo god als id gaat wl s t vot d au is it wg t dk uit d Blgisch vplaatsigsmix. Dat was zo tw jaa gld dat is u og zo. Ht opbaa vvo daatg is wl aa opmas bzig. Ti-tam-bus-mto ko i 63% Blg ovtuig, twijl i og maa 56% va d wggbuiks zich mt ht opbaa vvo vplaat. Algm vplaatsigswijz 40% voluti ja lftijd 100% 80% 0% 90% 100% i ht afglop jaa vo d u v b pa s sa gi g ga p b aa t Vo i ag u h t a v k ag 80% u i 70% s tu u B d oo Fi pf t bam a uubs s vi v i ob dtlwa u gsb B of Fi v amiib ts uu d uu usbs va d tuud l k l ti sc kt h M is ot fi o ts ij ch S Md (>5 o fi o 0c fi c) ts t o /b ts o V i m j ac fi d ht b ts w ag uu S ( d b >5 va o uu d f 0c i hy c) b ts id w ag / b o V m ac fi ht b ts w a uu g d b s va tu u d hy b id w ag vplaatsigswijz buud va hybid wag 60% b Vachtwagbuud 50% wb 40% G 30% l 20% G 8 0% vplaatsigswijz i ht afglop jaa B buud va hybid wag 20% h Moijd (>50cc) Vachtwagbuud 2012 40% va buudsofits/bomfits va lktisch fits k Moijd (>50cc) ui 2012 pa ga Blwagmiibusbuud buud va of lktisch fits Vo t Blwag- of miibusbuud ss g Gbuik va ht opbaa vvo Gbuik va ht opbaa vvo Fits 60% b buud buud passagi 0% Algm vplaatsigswijz 20% Votgag Sofits/bomfits Ook hi zi w dat d middlba lftijd vkocht is aa d au, m da d ad lftijdscatgoië, twijl z da w vl mid happig zij op ht opbaa vvo. Ook d blwag komt almaa m voo i d vplaatsigsmix. Dit hft od ad t mak mt ht almaa md blag va -commc. Imad mot al di pakjs aa huis bg. D udi va ht BIVV ETSC gaat dip i op d blwag als vplaatsigsmiddl (Pais, ). Votgag passagi Bij d fitss zi w itssat lftijdsvschil. D jog wggbuiks va middlba lftijd ijd vak mt d fits da d sio. D lktisch fits daatg is vooal i zwag bij d sio. E op 20 blg d i ht voobij jaa mt lktisch fits. D tds om lktisch t fits zt zich doo. D lktisch fits komt daam op htzlfd ivau als d bomfits of mo. Fits W ijd m lktisch Algm vplaatsigswijz 9
M vmld ovilighidsoozak D oozak va ht ovilighidsgvol Ovdv slhid D jugd va tgwoodig W vog d wggbuiks aa hu p 3 va d waaom z zich ovilig vold i ht vk. D atwood op dz op vaag zij sam t vatt i paa omiskba ovilighidsfac. Ovdv slhid kt duidlijk bovuit als boosdo. Vd wodt d slodig ijijl va d wggbuiks vaak aaghaald, maa ook ijd od ivlod buuds di mt ad dig bzig zij da ht vk (vb. smatpho). Dz tw laat gva blijk m da i 2012 d om zich ovilig t vol i ht vk. Poblm ifauctuu Slodig/agssiv ijijl Rijd od ivlod Aflidig, gsm 2012 0% 20% 30% 40% 50% 60% Ho jog, ho sll ht mag i ht vk, zo lijkt ht wl. Voo jog lidt sl ijd mid t ovilighidsgvol da voo sio. Rijd od ivlod wodt doo d jog da w vl m als ovilig va, vglk mt d middlba lftijd. D jog gati is imms opggoid mt BOB. Jog vid ook dat afglid wggbuiks (di bll of sms ) da w got isico zij i ht vk, twijl dit voo d oud lftijdscatgoië mid poblm lijkt. Ht zij ochtas d jog di ht vaak mt ad dig bzig zij i ht vk. Z bsff dus maa al t god ht gvaa va hu ig gdag Ovdv slhid Poblm ifauctuu Slodig/agssiv ijijl Rijd od ivlod Aflidig, gsm 0% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 10 11
kl k pbuit maadd bbouwd kom T had ijd 67%d auslwg 65 Tj. had ijd op Moijd 21% 25% 31% 28% Zlfgappotd 54% gdag Wi ht schotj pa Nit hadvij bll 38% 67% Als w os doo bpaald gdag mid vilig vol i ht (bija) daglijks mid da 1x p maad wg bgv duv z wl s bll acht ht uu, ook al gv zlf aa dat ooplttdhid hu ovilighidsgvol Nitzhadvij bll i ht vk aawakkt (zi blz. 11). Mo acht ht uu kuip 35-64 <35 j. j. 65j.j. 35-64 73% 28% 38% 92% 67% Votgag di muzik bluit Hadvij bll 91% 46% 21% 85% 31% ooit 54% mid da 1x p maad 12 kl k p wk (bija) daglijks 31% Hadvij bll Mo acht ht uu kuip 54% 53% passagi 39% Votgag 63% 39% 63% Zlfgappotd gdag AGE 91% buud hybid wag Opbaa vvo 92% 28% T had ijd buit d bbouwd kom Blwag (bija) daglijks Mo acht ht uu kuip buud 25% 25% kl k p maad kl k p maad Nit hadvij bll T had ijd op d auslwg mid da 1x p maad Bomfits T had ijd op d auslwg T had ijd buit d bbouwd kom 21% 92% Votgag di muzik bluit kl k p wk Fits di muzik bluit ooit Fits 59% T had ijd buit d bbouwd kom 92% 91% 53% Dit is duidlijk aadachtsput voo d kom. Moijd Fits di muzik bluit 53% 59% 85% Zo lui jog bduidd m da d ad lftijdscatgoië muzik twijl z zich op d opba kl k paa maad Votgag Ook al komt ht bij all lftijdscatgoië Blwag wl s voo, jog gv aa dat z vaak t sl ijd, m da d wag 35-plusss. Dit gdag cët buud hybid Zlfgappotd gdag bij d jog gad mid Opbaaovilighidsgvol, vvo ook al is ht va AGE d blagijk kills i ht vk. 92% jog t sl buud 46% 73% kl k p wk ooit vk, da zou j dk dat w dglijk gdag spotaa vmijd. Nits is mid waa. Ook al zij w os va bwu wat ovilig is, ch do w ht zlf. 63% Fits di muzik bluit Opbaa vvo passagi Hadvij bll Bomfits 39% buud hybidbluit wag Votgag di muzik Fits Mo acht ht uu kuip Zlfgappotd gdag AGE Blwag T had ijd op d auslwg 38% 21% 31% 25% 67% 54% 39% Moijd Fits Nit hadvij bll ooit Hadvij bll kl k p wk 63% 13 t
ohofflijk gdag Hofflijk duut ht lag Ovdv slhid Slodig ijgdag Wiig afad houd Afglid buuds Vksgls g Cofotati ohofflijk gdag Cofotati ohofflijk gdag voluti 7 6 5 4 3 Cofotati ohofflijk gdag Cofotati ohofflijk gdag AGE Ho vaak wod w mt (o)hofflijk gdag i ht vk gcofotd? Ook hi aat (vl) t sl ijd op d plaats. D bvaagd vid ovdv slhid it all ovilig, z wod ook latif vaak m gcofotd. Ook slodig ijgdag wodt doo d spodt vlvuldig gsigald. Vglk mt voig jaa, gv m wggbuiks aa dat z glmatig t mak kijg mt aumobili di wiig afad houd. D cofotati mt d ad gdagig blijft abil. G kig houd mt ad Gïitd actis G uimt gu Gvaalijk vksovtdig Vl t lagzaam ijd 0 1 2 3 4 5 6 7 2 1 0 Ovdv slhid 0 = ooit Slodig ijgdag Wiig afad houd 10 = z vaak Afglid buuds G kig houd mt ad Vksgls g Gïitd actis G uimt gu Gvaalijk vksovtdig Vl t lagzaam ijd 0 = ooit 10 = z vaak sio blijv cool Als w d sultat bkijk volgs lftijd, is tds dat d 65-plusss i ht vk mid t mak kijg mt ohofflijk gdag da d jog lftijdscatgoië. I lk gval, z gv aa dat z mid mt d vschilld gdagig gcofotd wod. 14 15
Wat mot vad? Vplicht alcoholslot voo cidivi Daagvlak maatgl voluti Wggbuiks vol zlf ook wl aa wat fout loopt i ht vk. W vog h da ook wlk maatgl z al da it zi zitt om d vksvilighid t vbt. D sultat blijv dlijk glijklopd ov d ja h. Vl va d voogld maatgl ku op ht thousiasm va mdhid va d wggbuiks k, bhalv tw. E valgmd zo 30 i adsk of fitss di doo ht ood ijd (waa bod dit lat) vid mid wklak bij d bug. W zi ook dat ht daagvlaak voo ht ijbwijs mt put bij d bvolkig illtjs lijkt t goi vglk mt 2012. Vl spodt zij vooad va iitiativ di alcohol i ht vk tugdig. Dat is ds t opmklijk omdat d social om tgov alcohol i Blgië t vl laks is vglk mt ad lad. D bug gft duidlijk aa dat w hi wk va mot mak. Vd ssibilisig maa ook had aapak dig zich op. M alcoholcotols Vplichtig fluohsj Aapassig wgifauctuu M slhidscotols Had campags Nullati izak alcohol Vplichtig fitshlm Vbod op koptlfoos Vbod op vkoop alcohol Vplichtig witbad Rijbwijs mt put Totaalvbod op bll Valgmd zo 30 i ig Fitss doo ood waa bod dit lat Po Po Po 2012 0% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% D m va d sio Ook als ht va d sio afhagt, mot bpaald maatgl m pioitit kijg. Zo zij d 65-plusss vl ovtuigd vooad va d vplicht fluohsjs i ht vk. Bij jog pa dit attibuut blijkbaa vl mid bij hu modcocpt. Slhidscotols mog va d sio ook opgdv wod. Z zij ook m da d ad lftijdsgop vooad va taalvbod op bll i d wag (zlfs mt hadvij kit) va vbod op koptlfoos ootjs voo votgags fitss. Ooplttd wggbuiks dag imms bij t d vksovilighid. Jog vid da w, m da sio, dat fitss doo ht ood mog ijd (waa bod dit lat) z zij ook m t vid voo had campags. Zo wodt duidlijk dat lftijd m Vplicht alcoholslot voo cidivi bpald is voo d vksvilighidsaapak. 16 17 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 0% M alcoholcotols M slhidscotols Vplichtig fluohsj Aapassig wgifauctuu Vplichtig fitshlm Had campags Nullati izak alcohol Vbod op koptlfoos Vplichtig witbad Vbod op vkoop alcohol Rijbwijs mt put Totaalvbod op bll Valgmd zo 30 i ig Fitss doo ood waa bod dit lat
conclusies Oz dd Natioal VksONvilighidsquêt ot dalig va va ht ovilighidsgvol op d Blgisch wg t.o.v. 2012. Ht blijft vwodlijk dat w ovilig gdag i ht vk oghood vid, maa dat ovtdig tg ch schig islag zij. D wggbuik wt wat gvaalijk is, maa dot ht ch. D quêt gft aa dat w m slhids- alcoholcotols will, maa ch blijv alcohol ovdv slhid d goot doodsoozak op oz wg. D bug is duidlijk vagd patij voo m ssibilisig cotols. W mot duidlijk kad schpp waai g plaats is voo hadls wggbuiks. Maa ook al wil d Blg m cotols, w mk tglijk ook dat iitiativ om cotols t otlop m. Daa mot d ovhid had tg optd. Als d wggbuik m cotols wil, da mot w ht ook fai spl. Wat d lftijdsvschill btft, zi w oz vwachtig bvigd. Jog hbb ad isicobld da oud. D uitzodig op d gl is ht daagvlak om g op t td tg slhid alcohol. Daa zij all lftijdsgop ht volmodig ov s. 18 JONGEREN -35 j. D hlft va d jog mt vooamlijk d au om zich t vplaats, maa ook ht opbaa vvo komt vak voo i hu vplaatsigsmix vglk mt d ad lftijdscatgoië. D jog gad gft m da 35-plusss aa dat ijd od ivlod aflidig acht ht uu ht ovilighidsgvol vhog. T sl ijd gft h da w mid ovilighidsgvol da bij oud gop uit dz quêt ht gval is. Jog gv m da oud aa dat z zich wl s ovilig gdag i ht vk. T sl ijd, mo acht ht uu kuip bll i d wag kom latif vaak voo. Ht hoft da ook it t vbaz dat z vbod op koptlfoos ootjs i ht vk it zo zi zitt. Nt zoals d ad lftijdsgop zij z wl vooad va m alcoholcotols, maa z zij mid t vid voo slhidscotols vplicht fluohsjs. Middlba lftijd 35-64 J. D wggbuiks tuss 35 64 jaa oud m i got gtal d au, duidlijk m da d ad lftijdsgop uit dz udi. Ht opbaa vvo lat z da w m liks ligg da d jog sio. Dz lftijdsgop volt zich ovilig als aubuud da d ad gop. Nt zoals d sio schijft dz lftijdsgop ht ovilighidsgvol mid aa alcohol i ht vk of aa aflidig acht ht uu, vglk mt d jog. Wat btft ht zlfgappotd ovilig gdag situ d wggbuiks va middlba lftijd zich tuss d jog d sio. Zo zgg z mid vaak t had t ijd vglk mt d mi-35-jaig, maa wl vak da d 65-plusss. Als w pil aa wat mot vad, houdt dz middgop ov ht algm ht midd tuss d mig va d ad lftijdsgop. Z gv vooal aa dat m opgtd mot wod tg alcohol ovdv slhid op d baa. SENIOREN +65 J. D 65-plusss i dit odzok zij ook vkocht aa d au, maa z gaa opvalld m t vot da d jog lftijdscatgoië. Sio vol zich duidlijk ovilig da d jog. Ovdv slhid vid z d goot oozaak va vksovilighid, vl m da d jog wggbuiks. Rijd od ivlod vid z da w mid g da d mi-35 jaig. Dz lftijdsgop gft zlf aa dat z zich mid bzodigd aa ovilig gdag da d ad lftijdscatgoië. Sio zgg dat z zo god als ooit bll acht ht uu. Volgs h ijd z ook mid sl da d jog. Lftijd hft g ivlod op ht daagvlak voo g aapak va ijd od ivlod ovdv slhid. Sio zij wl its m t vid voo bpaald maatgl da d jog lftijdsgop, bijvoobld ht fluohsj, vbod op koptlfoos i ht vk taalvbod op bll acht ht uu. 19
Haachtswg 1405-1130 Bussl - T. 02 244 15 11 - ifo@bivv.b - www.bivv.b V.U.: Kai Go - Haachtswg 1405-1130 Bussl