Doesburg, 14 juli 2014 Aan: het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Doesburg Onderwerp: ongevraagd BSMR-advies nr. 2014-003 Geacht College, In het ongevraagd advies 2012-0001 van 13 april 2012 heeft de BSMR u geadviseerd om, bij initiatieven die nieuwe bedrijvigheid van welke aard dan ook naar Doesburg zullen brengen, te bevorderen dat geschikte Doesburgse werkzoekenden een reële kans krijgen om bij dergelijke projecten aan passend werk te komen. Uw reactie daarop was dat dit onderwerp uw permanente aandacht heeft. Onlangs werd de BSMR geattendeerd op vacatures voor verschillende werkervaringsplaatsen binnen het gemeentelijk apparaat van de gemeente Doesburg. De functie-eisen in uw oproep (zie bijlage 1) schetsen volwaardige functies: Je hebt een afgeronde passende opleiding op HBO of academisch niveau. Je vindt het leuk om zelfstandig te werken, bent enthousiast en durft initiatief te nemen. Met geen woord wordt gerept over de begeleiding of coaching die geboden wordt! De conclusie lijkt gerechtvaardigd dat het gaat om regulier werk. Waar dit zo wordt aangeboden kan gesproken worden van verdringing op de arbeidsmarkt. Dergelijke constructies aan te bieden brengt serieuze risico s met zich mee. Het gaat immers om mensen die gewoon mee zullen draaien in de organisatie en die voor hun lage inkomen regulier werk moeten leveren. De kans is groot dat de arbeidsinspectie en/of de rechter dit zal beoordelen als werk, waarvoor minimaal een minimumloon moet worden betaald. (zie bijlage 2) BSMR brede sociaal maatschappelijke raad doesburg postbus 72 6980 ab doesburg www.bsmr-doesburg.nl
Als het werkelijk gaat om mensen (weer) werkervaring op te laten doen zal er begeleiding moeten worden gegeven aan de betrokkenen. Dit legt druk op het ambtenarenapparaat waar de werkdruk toch al vaak erg hoog is. Het is twijfelachtig of daarmee de productiviteit wordt verhoogd. Omdat de uitdagingen die op de gemeentes afkomen hoge eisen stellen aan het gemeentelijk apparaat, ontstaat gemakkelijk de indruk dat de gemeente met deze werkervaringsplaatsen gewoon goedkoop personeel wil hebben. Met het advies 2014-002, punt 11 (22-02-2014) van de BSMR is u geadviseerd duidelijkheid te geven over uw standpunt met betrekking tot verdringing op de arbeidsmarkt en concurrentievervalsing. Het is de BSMR bekend dat dit thema voorjaar (maart 2013) bij de toenmalige wethouders Bouman en Westra onder de aandacht is gebracht. Waar de gemeente erop moet toezien dat er geen misbruik wordt gemaakt van werkervaringsplaatsen ( social return bijlage 3) past de gemeente een duidelijke voorbeeldfunctie. De recentelijk opengestelde vacatures (bijlage 1) kunnen een andere indruk wekken. De BSMR adviseert u de voorbeeldfunctie van de gemeente helder te houden en te voorkomen dat de schijn van ongewenste werkrelaties wordt gewekt. Met vriendelijke groet, namens de BSMR, Gerbert Bieleman, secretaris Lo Cohen, voorzitter Bijlagen: 1. advertentietekst zoals die op www.doesburg.nl was te lezen; 2. artikel Goedkope kracht kan dure grap worden, van www.wieringaadvocaten.nl; 3. artikel Social return veroorzaakt verdringing op de arbeidsmarkt, www.gemeente.nu BSMR advies 2014-003 2 / 2
Bijlage 1. Tekst van www.doesburg.nl Werkervaringsplaatsen beschikbaar Reageer voor 18 juni. Ben je op zoek naar een leuke en leerzame werkervaringsplaats bij een gemeente? Solliciteer dan bij de gemeente Doesburg. Hier maak je kennis met diverse taken in een politieke omgeving. Doesburg is een historische stad, vlakbij Arnhem en heeft ruim 11.500 inwoners. Bij de gemeente werken ruim 100 medewerkers. Wij zoeken 2 kandidaten voor Communicatie en Bestuurs- en managementadvisering. 1. Communicatie: - Ondersteunen en adviseren van het College van Burgemeester en Wethouders; - Faciliteren en adviseren van collega s; - Adviseren m.b.t. communicatie bij grotere projecten; - Verzorgen van perscontacten, schrijven van persberichten en nieuwsbrieven; - Eindredactie van de websites; - Mediawatching en inzet sociale media; - Opzetten van een W&S film; - Organiseren van een training B&W/Raadsadviezen schrijven. 2. Bestuurs- en managementadvisering: - Opstellen contractenregister; - Mogelijkheden onderzoeken voor invoering van een verplichtingenadministratie; - Verdiepen in de Wet Markt en Overheid; - Mogelijkheden onderzoeken van deregulering Vergunningen / APV. Wat zoeken wij: Je hebt een afgeronde passende opleiding op HBO of academisch niveau. Je vindt het leuk om zelfstandig te werken, bent enthousiast en durft initiatief te nemen. Wat bieden wij: Wij bieden een uitdagende en allround ervaringsplaats voor 6 maanden in een leuke gemeente die openstaat voor nieuwe ontwikkelingen. Je ontvangt een vergoeding van 500,-- netto per maand voor 32 uur per week. Informatie/sollicitatie: Heb je belangstelling mail dan je sollicitatiebrief met CV uiterlijk tot 18 juni 2014 naar sollicitatie@doesburg.nl onder vermelding van WEP. Voor nadere inlichtingen kan je contact opnemen met het cluster BMA, telefoon 0313-481311 of 0313-481395 bijlagen bij BSMR advies 2014-003 1 / 3
Bijlage 2. Bron: www.wieringa-advocaten.nl OP DE HOOGTE WIJ ZIJN WIERINGA ADVOCATEN Goedkope kracht kan dure grap worden Werkervaringsplekken voor starters niet zonder risico's Victor Bouman 23/09/2013 De economische crisis heeft voor bedrijven gelukkig ook enige positieve neveneffecten, dankzij de met name onder jongeren nog altijd hoge werkloosheid. Het aanbod aan werkzoekenden is enorm: op vacatures reageren niet zelden honderden sollicitanten. Veel starters zijn bereid om tegen lagere lonen te werken dan enkele jaren geleden gebruikelijk waren en hebben er daarbij ook nog eens geen moeite mee om in eerste instantie slechts voor een korte tijd in dienst te treden. In sommige sectoren gaan ondernemingen nog een stapje verder door afgestudeerde starters een soort stage aan te bieden, soms enigszins eufemistisch werkervaringsplek genoemd. Voor een bedrijf is dit uiteraard een zeer aantrekkelijke optie. Tegen een verwaarloosbaar salaris (doorgaans niet meer dan een paar honderd euro per maand) krijgt het de beschikking over een volwaardige medewerker, die vaak ook nog eens zeer gemotiveerd is. Aan het einde van de stageperiode gloort immers de hoop op een volwaardige baan, maar daarvoor zal hij zich wel eerst van zijn beste kant moeten laten zien. Bovendien is de medewerker na een soms lange periode van werkloosheid blij om eindelijk weer eens iets omhanden te hebben. Desondanks is het aanbieden van zo'n werkervaringsplek voor de werkgever niet zonder gevaren. Vaak zal de "stagiair" meedraaien met de gewone werknemers en zal hij door zijn werkgever ook zo behandeld worden. Er zal dan al snel sprake zijn van een gezagsverhouding. Tezamen met de verplichting voor de stagiair om de arbeid te verrichten en de betaling door de werkgever van een (zij het laag) salaris is het niet onaannemelijk dat de rechter hierin een arbeidsovereenkomst zal zien. De werknemer heeft dan recht op aanvulling van zijn salaris tot het minimumloon, waarbij de werkgever gewoonlijk ook nog eens de wettelijke verhoging van 50% zal moeten betalen. Ook kan de arbeidsinspectie (Inspectie SZW) een boete opleggen, die kan oplopen tot 10.000,- per werknemer. Dit soort problemen speelt niet bij een echte stage, waarbij een student of scholier als onderdeel van zijn opleiding enige tijd meeloopt in de praktijk. In zo'n situatie is de stage namelijk niet per se in het belang van de werkgever. Voorop staat immers het belang van de stagiair, die profiteert door werkervaring op te doen die van pas komt bij zijn opleiding. Bij afgestudeerden ligt dat anders: de werkgever is sterk gebaat bij zo'n goedkope kracht en de stagiair hoeft de stage (vanzelfsprekend) niet meer in het kader van zijn opleiding te doen. Wees bij het aanbieden van een "werkervaringsplek" aan afgestudeerden dus bedacht op de risico's van zo'n verkapte stage! Het is niet ondenkbaar dat een stagiair die uiteindelijk (na een jaar lang hard werken) niet wordt aangenomen enige wrok koestert tegenover zijn voormalige stagebedrijf en aanvulling tot het minimumloon vordert. Uiteraard zijn wij van harte bereid nader over dit onderwerp te adviseren. bijlagen bij BSMR advies 2014-003 2 / 3
bijlage 3. bron: http://www.gemeente.nu/sociaal/nieuws/2014/6/social-return-veroorzaakt-verdringing-oparbeidsmarkt-1540593w/ Social return veroorzaakt verdringing op arbeidsmarkt Sociaal Steeds meer gemeenten stellen eisen voor social return bij aanbestedingen. Een ongewenst effect hiervan is verdringing op de arbeidsmarkt. TNO deed onderzoek. Wanneer komt verdringing voor, wat zijn de effecten? En vooral: hoe is het te voorkomen? Met social return-eisen willen gemeenten dat opdrachtnemers bijvoorbeeld een werkplek of leerwerkplek bieden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dit gaat bijvoorbeeld om mensen met een uitkering of om arbeidsgehandicapten. Maar deze eisen zorgen per definitie voor verdringing: ze stimuleren werkgevers om andere mensen werk te bieden dan gewoonlijk. Verontwaardiging De groep werkenden die de dupe zijn van verdringing bij social return, is verschillend. Het kan gaan om zzp'ers, BBL leerlingen, ouderen, lager opgeleiden, werknemers met een tijdelijk contract en zelfs vast personeel. Het name ontslag of niet verlengen van contracten voor deze mensen, leidt tot verontwaardiging bij betrokkenen en publiek. Doel voorbij Deze groep heeft het bovendien óók niet gemakkelijk op de arbeidsmarkt. Zo kan een social Return-eis zijn doel voorbijschieten: hij levert niet alleen werkgelegenheid op, maar tegelijkertijd ook werkloosheid. Om deze ongewenste verdringing te voorkomen, is het belangrijk kennis op te doen over in welke situaties social return toepasbaar is, welke invulling van het beleid effectief is, en welke percentages realistisch zijn. Deze kennis kunnen gemeenten opdoen door regelmatig te overleggen met opdrachtgevers, ook buiten de aanbestedingen om. Verder lezen? Saskia Andriessen en Peter Brouwer schreven een uitgebreid artikel over verdringing door social return in Sociaal Bestek. ( ) door Saskia Andriessen en Peter Brouwer11 jun 2014laatste update:12 jun 2014 bijlagen bij BSMR advies 2014-003 3 / 3