Zaaknummer : 76651 JAARVERSLAG COMMISSIE BEZWAARSCHRIFTEN 2013 Postbus 5 2970 AA Bleskensgraaf T 14 0184 I www.gemeentemolenwaard.nl
2 INHOUDSOPGAVE BLZ. Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2 Samenstelling, taak en werkwijze 4 Hoofdstuk 3 Overzicht van behandelde bezwaarschriften 6 Hoofdstuk 4 Gerechtelijke procedures 8 Hoofdstuk 5 Aandachtspunten 9
3 Hoofdstuk 1 Inleiding Hierbij treft u het eerste jaarverslag van de commissie bezwaarschriften van de gemeente Molenwaard. Sinds 1 januari 2013 is gemeente Molenwaard ontstaan uit de gemeenten Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland. Dit verslag heeft betrekking op alle bezwaarschriften, welke zijn behandeld in de periode van 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013. De commissie wil in haar jaarverslag niet alleen inzicht geven in haar feitelijke bezigheden, maar streeft ernaar om, indien de behandelde bezwaarschriften daartoe naar haar oordeel aanleiding geven, ook algemene aanbevelingen te doen. Het jaarverslag kan daarmee een hulpmiddel vormen bij de verbetering van de gemeentelijke besluitvorming door de signaalfunctie en de leerfunctie die de bezwaarschriftenprocedure eigen is. De taak, samenstelling en werkwijze van de commissie zijn vastgelegd in de Verordening Commissie bezwaarschriften Molenwaard 2013. In hoofdstuk 2 wordt daar nader op ingegaan. Vervolgens bevat hoofdstuk 3 een overzicht van de behandelde bezwaarschriften in 2012. Aangegeven is hoeveel zaken ter advisering zijn voorgelegd aan de commissie, verdeeld naar onderwerp, en binnen welke termijn de bezwaarschriften zijn afgehandeld. In hoofdstuk 4 wordt een overzicht gegeven van het aantal zaken waarin (hoger) beroep of een voorlopige voorziening is ingesteld. Aan het einde van dit jaarverslag (hoofdstuk 5) zijn enkele aandachtspunten opgenomen.
Hoofdstuk 2 Samenstelling, taak en werkwijze 2.1 Samenstelling commissie De commissie bestaat uit een voorzitter, drie vaste leden en een plaatsvervangend lid. De commissie is een externe commissie zoals bedoeld in artikel 7:13 Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) en bestaat uit externe leden Dit houdt in dat zij geen deel uit maken van en niet werkzaam zijn onder de verantwoordelijkheid van een bestuursorgaan van Gemeente Molenwaard. De voorzitter en de leden van de commissie zijn benoemd op grond van specifieke juridische, bestuurlijke en/of maatschappelijke ervaring en deskundigheid. De zittingsduur van de commissie is gelijk aan de zittingsduur van de raadsleden. 2.1.1 Samenstelling commissie Per 1 april 2010 is één commissie bezwaarschriften gevormd voor de gemeenten Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland. De fusie naar gemeente Molenwaard heeft hier geen verandering in gebracht. De samenstelling van de commissie is ongewijzigd in 2013 en is als volgt: 4 Voorzitter: Leden: mevrouw mr. M.J.E. Boudesteijn De heer D. Groenendijk (tevens plaatvervangend voorzitter) De heer mr. R. Sakkee Plaatsvervangend lid: mevrouw mr. E.A. Schep mevrouw mr. A.M.R. van Nierop-van t Grunewold 2.2 Secretariaat Het secretariaat van de commissie berust bij het team Juridische Zaken en Veiligheid van de afdeling Middelen en werd in 2013 uitgeoefend door: - mevrouw mr. J.C.N. Streefkerk (secretaris) en - mevrouw M.P. Verheij (notulist en administratieve ondersteuning). 2.3 Taak De commissie adviseert de gemeenteraad, het college en burgemeester op alle beleidsterreinen, met uitzondering van de bezwaarschriften die zijn ingediend tegen besluiten op grond van: - de Wet Werk en Bijstand, genomen door de Sociale Dienst; - een wettelijk voorschrift inzake belastingen; - de Wet waardering onroerende zaken. Wellicht ten overvloede wordt er voor de goede orde op gewezen dat in dit jaarverslag niet wordt ingegaan op bezwaarschriften ten aanzien waarvan de commissie op grond van het voorgaande niet bevoegd is. 2.4 Werkwijze De gemeente Molenwaard heeft een Verordening commissie bezwaarschriften vastgesteld op 3 maart 2013. Deze is in werking getreden vanaf 1 januari 2013. In de verordening wordt de algemene gang van zaken met betrekking tot de commissie bezwaarschriften geregeld.
De centrale taak van de commissie is het uitbrengen van adviezen over de te nemen beslissingen op de bezwaarschriften die zijn ingediend tegen gemeentelijke besluiten. Voordat advies wordt uitgebracht, stelt de commissie bezwaarde, het desbetreffende bestuursorgaan en eventuele derde-belanghebbenden in de gelegenheid te worden gehoord. Na het hoor en wederhoor van de partijen vinden binnen de commissie, in beslotenheid, de beraadslagingen plaats. Tijdens de beraadslagingen wordt bepaald welk advies aan het bestuursorgaan wordt gegeven. Het gemotiveerde schriftelijke advies van de commissie en het verslag van de hoorzitting worden vervolgens aan het gemeentelijk bestuursorgaan gezonden. Het desbetreffende gemeentelijk bestuursorgaan neemt vervolgens een beslissing op bezwaar. De secretaris draagt zorg voor het agenderen van de hoorzittingen. Tevens bewaakt ze de procesbegeleiding en zorgt ze dat de adviezen van de commissie op de juiste wijze worden afgedaan. Sinds 1 oktober 2011 vindt na binnenkomst een selectie plaats door het secretariaat waarbij bepaald wordt of een bezwaarschrift mogelijk oplosbaar is door middel van pre-mediation. Als een bezwaar niet pre-mediabel is, of de bezwaren zijn niet weggenomen in het premediationtraject, wordt het bezwaar alsnog geagendeerd voor de hoorzitting van de commissie bezwaarschriften. 2.5 Hoorzittingen De commissie houdt in principe elke eerste dinsdagmiddag en -avond van de maand (afhankelijk van het aantal bezwaarschriften dat de commissie ontvangt) hoorzitting in de Burgerzaal van dorpshuis De Spil in Bleskensgraaf. In 2013 hebben zes hoorzittingen plaatsgevonden. Tijdens de hoorzitting wordt gehoord door de voorzitter en twee leden. 5
Hoofdstuk 3 Overzicht van behandelde bezwaarschriften 3.1 Overzicht van ingediende en behandelde zaken Het hierna opgenomen schematisch overzicht geeft een beeld van het aantal zaken dat de commissie sinds 1 januari 2013 heeft behandeld. Verderop in dit hoofdstuk is het aantal zaken in een meer gedetailleerd overzicht opgenomen, verdeeld naar onderwerp en wijze van afdoening; dit om een beter inzicht te geven in het soort zaken dat de commissie in 2013 heeft behandeld. Tot slot wordt aandacht besteed aan de afhandelingstermijn van bezwaarschriften. 3.2 Algemeen In 2013 zijn 351 bezwaarschriften ingediend. Dit grote aantal is te verklaren wegens 323 bezwaarschriften die zijn ingediend tegen een omgevingsvergunning voor een zendmast voor mobiele telefonie. Er zijn 6 hoorzittingen gehouden. Aantallen 2013 Voorraad bezwaren uit 2012 Ingekomen bezwaren in 2013 Adviezen uitgebracht 6 Ingetrokken bezwaren Voorraad bezwaarschriften op 31-12-2013 15 351 18 14 334 De commissie heeft in 2013 over de volgende onderwerpen advies uitgebracht. Onderwerp 1. Gegrond 2. Ongegrond 3. Niet- Ontvankelijk Totaal aantal adviezen 4. Ingetrokken Ruimtelijke ordening 6 3 3 WMO 2 1 6 Planschade 1 Handhaving 2 GBA 1 Leerlingenvervoer 1 WOB 1 1 Monumentenlijst 1 Verkeersbesluit 1 Huisnummerbesluit 1 Urgentieverklaring 1 Eindtotalen: 2 10 6 18 14 3.3 De afhandelingstermijn In de Algemene wet bestuursrecht (artikel 7:10 Awb) is een termijn van orde gesteld van zes weken voor de behandeling van een bezwaarschrift. Deze termijn is twaalf weken zodra een adviescommissie in de zin van artikel 7:13 Awb is ingesteld. De totale termijn komt hiermee op twaalf weken na afloop van de bezwaarschriftentermijn. Deze termijn kan door het bestuursorgaan nog met zes weken worden verdaagd. Verder uitstel is mogelijk voor zover de indiener van het bezwaarschrift daarmee instemt en andere belanghebbenden daardoor niet in hun belangen worden geschaad of er mee instemmen.
De in artikel 7:10 Awb vastgelegde termijnen zijn geen dwingende termijnen, maar termijnen van orde. Indien de termijn wordt overschreden, kan bezwaarde de gemeente in gebreke stellen op grond van de Wet Dwangsom en Beroep bij niet tijdig beslissen. Beslist de gemeente niet binnen twee weken na de ingebrekestelling, dan dient zij een dwangsom te betalen. Daarnaast kan de bezwaarde naar de rechter stappen om een besluit af te dwingen. 3.4 Doorlooptijd bezwaarschriften Door de invoering en toepassing van pre-mediation is een groot aantal bezwaarschriften voortijdig ingetrokken door bezwaarden. De keerzijde van het toepassen van deze extra stap, is de behandeltermijn indien bezwaarden door willen gaan met de formele procedure. Van de 32 bezwaarschriften die zijn behandeld door de commissie bezwaarschriften zijn er 17 binnen de termijn van 12 weken afgehandeld. Voor 5 bezwaarschriften heeft de behandeltermijn tussen de 12 en 18 weken geduurd. Voor 10 zaken heeft de behandeling langer dan 18 weken gevergd. Voor de termijnoverschrijdingen zijn een aantal redenen aan te geven: - er is eerst gezocht naar een informele oplossing; - er is een second opinion opgevraagd; - de behandeling van het bezwaarschrift is doorgeschoven naar een later tijdstip op verzoek van bezwaarde; - partijen hebben gezamenlijk besloten de termijn te verdagen; 7
8 Hoofdstuk 4 Gerechtelijke procedures In 2013 is vijf keer beroep ingesteld bij de rechtbank en vier keer hoger beroep. Een keer is om een voorlopige voorziening gevraagd. Uit 2012 waren nog twee zaken in behandeling. Overzicht zaken 2013 Beroep bij de rechtbank Onderwerp: Ongegrond Gegrond Nog geen uitspraak op 31-12-2013 Ruimtelijke 1 3 ordening Handhaving / Last onder dwangsom Wob-verzoek 1 Standplaatsvergunning 1 Ingetrokken Subsidie 1 Hoger beroep bij de Raad van State Handhaving / last onder dwangsom Ruimtelijke ordening Standplaatsvergunning 1 2 1 Voorlopige voorziening bij de Voorzieninge nrechter Ruimtelijke ordening 1 Op dit moment zijn nog zeven zaken uit 2013 in behandeling. Dit zijn zaken in die in het laatste kwartaal van 2013 zijn ingediend, zodat deze nog niet zijn afgehandeld door de rechtbank. Het aantal beroepszaken tegen besluiten, in de zin van de Awb, is gedaald van 24 in 2009, naar 10 keer in 2013. Hiervan is er in 2013 slechts één gegrond verklaard. Het aantal voorlopige voorzieningen is ten aanzien van 2010 en 2011 gedaald van 7 keer naar slechts één keer. Deze voorlopige voorziening is voor de zitting ingetrokken door de indiener. Aantal ingediende beroepen tegen besluiten in de zin van de Awb sinds 2009 2009 2010 2011 2012 2013 24 20 15 11 10 Op basis van bovenstaande gegevens kan daarom worden vastgesteld dat in 2013 een ruime meerderheid van de besluiten waarin de commissie heeft geadviseerd de rechterlijke toets kon doorstaan. Aangezien de beslissingen op bezwaar doorgaans rechtstreeks gebaseerd worden op het advies van de commissie valt daar uit af te leiden dat de kwaliteit van de adviezen goed is.
9 Hoofdstuk 5 Aandachtspunten Als eerste merkt de commissie op dat het aantal ingediende bezwaarschriften in 2013 een stuk hoger lag dan de jaren ervoor. De reden hiervan is al aangegeven, namelijk de verlening van een omgevingsvergunning voor een mast voor mobiele telefonie. Los van dit grote aantal bezwaarschriften was het aantal ongeveer gelijk aan het aantal in 2012. Het aantal beroepszaken tegen besluiten in de zin van de Awb daalt al vanaf 2009; toen werd er nog 24 keer beroep ingesteld. Vorig jaar dienden belanghebbenden elf keer beroep in. De commissie heeft geen inzicht in de redenen voor de daling van het aantal bezwaarschriften. Een reden kan de economische crisis zijn. Het aantal verleende omgevingsvergunningen is sinds de crisis drastisch afgenomen, en een logisch gevolg hiervan is dat ook het aantal bezwaarschriften op dit terrein is gedaald. Een andere verklaring voor het afgenomen aantal beroepszaken kan zijn dat de besluiten in het algemeen beter zijn gemotiveerd en/of afgewogen. Ook het mee nemen van de burger in het proces kan van positief belang zijn bij het verlagen van het aantal bezwaarschriften en beroepszaken. De commissie geeft op basis van het hiervoor gepresenteerde jaarverslag, terugblik op het afgelopen jaar en haar ervaringen de volgende aandachtspunten: 5.1. Tijdig beslissen op bezwaar De commissie constateert dat de behandeltijd van de bezwaarschriften is afgenomen. Dit komt met name door het aantal ingetrokken bezwaarschriften en door het toepassen van premediation. Aan de andere kant constateert de commissie dat de behandeling van de bezwaren die vervolgens wel de formele procedure volgt, gemiddeld langer duurt dan 18 weken. De commissie constateert dat, zolang er contact is met bezwaarden en eventueel belanghebbende(n) over de loop van het proces, dit geen onoverkomelijk probleem hoeft te zijn. Het dient echter wel een aandachtspunt te blijven. 5.2. Motivering De commissie heeft, net als voorgaande jaren, enkele malen geconstateerd dat bij de voorbereiding van collegebesluiten niet alle belangen voldoende zijn afgewogen en/of het besluit geen blijk geeft van deze belangenafweging. Dit heeft met name betrekking op de motivering van het besluit. De commissie adviseert wederom om veel aandacht te besteden aan de motivering van besluiten. Daarnaast adviseert de commissie om voorafgaande aan een afwijzende beschikking contact op te nemen met verzoeker en deze hierover te informeren. Dit punt wordt opgepakt door de verder uitrol van pre-mediation organisatiebreed. 5.3 Behandeling bezwaarschriften De commissie constateert dat het op het gebied van subsidies niet altijd duidelijk is welke afdeling verantwoordelijk is voor de afhandeling van bezwaarschriften. Hiermee gaat onnodig tijd verloren vooral qua planning van pre-mediationgesprekken en hoorzittingen van de commissie bezwaarschriften. De commissie adviseert het management naar dit interne proces te kijken en doorslag te geven welke afdeling verantwoordelijk is voor welk proces.