Mobiliteitsbudget of mobiliteitsvergoeding: hoe maakt u de beste keuze? Dag van de Payroll Professional 2018 04-10-2018 I Veerle Michiels juridisch adviseur sr. Juridisch Kenniscentrum
Agenda 1. Intro: waarom mobiliteit een uitdaging is 2. Federale oplossingen: mobiliteitsvergoeding versus budget 3. Enkele cijfers 4. Multimodaal mobiliteitsbudget in de praktijk 2
Waarom mobiliteit een uitdaging is
4 Zo komt een werknemer dagelijks werken (cijfers 2017)
Een werknemer zal zijn (bedrijfs)wagen niet zomaar aan de kant laten staan tenzij hij zelf kan kiezen voor een combinatie van vervoersmiddelen afgestemd op zijn eigen noden en behoeften.
Grote leasewagen Kleine leasewagen + Abonnement openbaar vervoer + Parkeerabonnement Leasefiets Abonnement autodelen Busabonnement Abonnement fietsdelen + = Fietsvergoeding
Mobiliteitsbudget Wat werkgevers vandaag de dag doet aarzelen Administratieve complexiteit Juridische complexiteit Zeer diverse regeling naar gelang: Aard van de verplaatsing (beroepsmatig, woon-werk, privé) Gebruikte vervoersmiddel (eigen wagen, bedrijfswagen, fiets, openbaar vervoer) Rechtstak van toepassing (arbeidsrecht, fiscale regels, RSZ-regels) Kostenplaatje financieel nadeliger dan bedrijfswagen (WN) Kosten-verhoging voor werkgever
Federale oplossingen Mobiliteitsvergoeding en -budget Minder wagens versus multimodaliteit
Wet mobiliteitsvergoeding
Wet Mobiliteitsvergoeding Context & Tijdlijn Context wettelijk kader tot invoering mobiliteitsvergoeding (MoV) => salariswagen inruilen voor netto geldbedrag volwaardig alternatief voor fiscaal aantrekkelijke bedrijfswagen => positief effect op mobiliteit en milieu Tijdlijn April 2017: oplevering werktekst 7 mei 2018: wet gepubliceerd in Staatsblad => retroactieve inwerkingtreding vanaf 1 januari 2018 Versoepelingen voorzien vanaf 1 oktober 2018 (= streefdatum!) 10
MoV: invoering, toekenning en geldigheidsvoorwaarden Invoering Dubbele keuzevrijheid Initiatief bij WG WG beslist al/niet in te voeren WG kan voorwaarden verbinden aan invoering M.b.t. toepassingsgebied M.b.t. wagenpark Voorwaarden kennisgeving aan alle werknemers WN beslist al/niet in te gaan op aanbod => formele aanvraag: mail of brief Formele aanvraag WN + positieve beslissing WG = Overeenkomst: => maakt inhoudelijk deel uit van arbeidsovereenkomst => statuut van sociaal document 11
MoV: invoering, toekenning en geldigheidsvoorwaarden Toekenning Toepassingsgebied Privé- en publieke sector Enkel werknemers geen bedrijfsleiders arbeidsovereenkomst werken onder gezag Werkgever: voorwaarden Minimum 36 maanden systeem bedrijfswagens ononderbroken onmiddellijk voorafgaand aan invoering Uitzondering: startende werkgevers (< 36 maanden actief) 12
MoV: invoering, toekenning en geldigheidsvoorwaarden Geldigheidsvoorwaarden Werknemer: voorwaarden 36 maanden voorafgaand aan aanvraag MoV: minstens 12 maanden bedrijfswagen EN minstens 3 maanden ononderbroken vóór aanvraag Uitzondering 1: in dienst bij startende werkgever periode van 36 maanden geldt niet voorwaarde van 12 en 3 maanden gelden wél Uitzondering 2 : wijziging WG Voorwaarde: Beide WG hebben systeem mobiliteitsvergoeding EN/OF kennen bedrijfswagens toe Verschillende pistes Nieuw document bij uit dienst: bedrijfswagenattest 13
MoV: versoepeling geldigheidsvoorwaarden Geldigheidsvoorwaarden Werknemer: 36 maanden voorafgaand aan aanvraag: minstens 12 maanden in aanmerking komen voor bedrijfswagen EN minstens 3 maanden ononderbroken vóór aanvraag Uitzondering Minimumperioden gelden niet bij: Aanwerving Promotie of functieverandering met recht op bedrijfswagen promotie/functieverandering vóór inwerkingtreding wijzigingen recht hebben op : uitsluitend te beoordelen bij huidige werkgever Streefdatum: 1 oktober 2018 14
MoV: juridische gevolgen, duur en omvang Juridische gevolgen Voordeel bedrijfswagen: verdwijnt volledig => inclusief alle voordelen die erop betrekking hebben vanaf 1 e dag van maand waarin MoV wordt toegekend Mobiliteitsvergoeding vrij besteedbaar bedrag verplichte aanwending voor financiering woon-werkverkeer geen verplichte WG-tussenkomst meer ongeacht verplaatsingswijze indien toch WG-tussenkomst => loon Cumulverbod: enkel bij zelfde werkgever 15
MoV: juridische gevolgen, duur en omvang Juridische gevolgen Uitzondering cumulverbod => behoud gunstig (para)fiscaal statuut verplaatsingsvergoeding in combinatie met MoV Cumul bedrijfswagen en verplaatsingsvergoeding: Min. 3 maanden voor aanvraag MoV Pro memorie: Verplaatsingsvergoeding = Openbaar vervoer Carpooling Bedrijfsfiets fietsvergoeding Behoud gedeeltelijke fiscale vrijstelling 400 EUR 16
MoV: juridische gevolgen, duur en omvang Toekenning mobiliteitsvergoeding Duur zolang WN geen bedrijfswagen ter beschikking heeft eindigt eerste dag van de maand waarin WN functie uitoefent waarvoor geen bedrijfswagen voorzien is in loonsysteem WG opnieuw beschikt over bedrijfswagen (met persoonlijk gebruik) Schorsingen einde arbeidsovereenkomst => toekenning pro rata 17
MoV: juridische gevolgen, duur en omvang Omvang en evolutie Grootte MoV = waarde op jaarbasis van gebruiksvoordeel ingeleverde wagen Standaard: (6/7 van cataloguswaarde) x 20% Indien tussenkomst brandstofkosten: (6/7 van cataloguswaarde) X 24% Indien eigen bijdrage: => in mindering van gebruiksvoordeel Indien meerder wagens opeenvolgend tijdens laatste 12 maanden => waarde in functie van bedrijfswagen waarover WN het langst heeft beschikt 18
MoV: juridische gevolgen, duur en omvang Grootte mobiliteitsvergoeding - vervolg Omvang en evolutie In principe onveranderlijk: foto op moment van inlevering blijft ook bij carrièrewending gelijk => geen beïnvloeding door promotie of demotie Indexering cataloguswaarde : mechanisme nog te bepalen mogelijke wijziging vanaf 1 oktober 2018 => MoV statisch bedrag Functieverandering => wagen lagere categorie => MoV Bevordering => wagen hogere categorie => MoV 19
MoV: arbeidsrechtelijk statuut WN heeft enkel recht op betaling mobiliteitsvergoeding Statuut Rechten m.b.t. voordeel en waarde privégebruik bedrijfswagen => doortrekken naar mobiliteitsvergoeding Voorbeeld 1: Behoud wagen tijdens schorsing gedekt door gewaarborgd loon => ook behoud mobiliteitsvergoeding (pro rata) Voorbeeld 2: Uit dienst in loop van kalendermaand => toekenning MoV pro rata tot einde arbeidsovereenkomst Gunstiger bepalingen op sector- of ondernemingsvlak mogelijk 20
MoV: antimisbruikbepaling Antimisbruik Wagen als resultaat van salary sacrifice => geen omzetting naar mobiliteitsvergoeding Versoepeling vanaf 1 oktober 2018 (streefdatum) Toekenning MoV : geen gevolg van omzetting bestaande voordelen 2 uitzonderingen: bedrijfswagen zelf eerder verkregen voordelen ter compensatie van niet aanvaarden bedrijfswagen opgeven voor MoV niet on top Voordeel versoepeling: Maakt overstap van MoV naar mobiliteitsbudget mogelijk MAAR: geen MoV en MoB voor zelfde wagen! 21
Mobiliteitsvergoeding: sociaal en fiscaal statuut Werknemer: Sociale zekerheid Mobiliteitsvergoeding loon => geen werknemersinhouding van 13,07% Werkgever: maandelijkse solidariteitsbijdrage = CO2-solidariteitsbijdrage ingeruilde wagen indien meerdere wagens opeenvolgend in laatste maand vóór inlevering => bijdrage in functie van wagen die het meeste aantal dagen ter beschikking stond Jaarlijkse indexaanpassing 22
Mobiliteitsvergoeding: sociaal en fiscaal statuut Fiscaal statuut Werknemer mobiliteitsvergoeding = belastbaar voordeel Formule [Cataloguswaarde aan 100% x 6/7] X 4% Ondergrens = ondergrens VAA bedrijfswagen => MoV 1.310 (inkomstenjaar 2018) Aftrek eigen bijdrage: geregeld in reparatie wet eigen bijdrage laatste maand vóór inlevering prorateren op jaarbasis in mindering van jaarlijks belastbaar voordeel Bewijs reële beroepskosten in aangifte PB = mogelijk => verlies gedeeltelijke vrijstelling van 400 EUR 23
Mobiliteitsvergoeding: fiscaal statuut Werkgever aftrekbaarheid kosten Fiscaal statuut Solidariteitsbijdrage (RSZ): 100% aftrekbaar Mobiliteitsvergoeding: aftrekbeperking Standaard: 75 % aftrekbaar Onmiddellijk voor inlevering vervuilende wagens: uitstoot > 145 gr/km (diesel) > 155 gr/km (benzine) Wagens: aftrekbaar voor 50 60 70% => na inlevering: MoV voor 75 % aftrekbaar = stimulans voor WG om meest vervuilende wagens te laten inruilen. 24
Mobiliteitsvergoeding: fiscaal statuut Werkgever - aftrekbaarheid WG vervolg Fiscaal statuut Aftrekbaarheid evolueert geleidelijk naar 75% voor inruilen van schonere wagens tot 31/12 van 1 e kalenderjaar volgend op jaar waarin wagen werd ingeleverd: daling naar 95% voor inlevering van: wagens met uitstoot van max. 60 gr/km (diesel en benzine) elektrische wagens behoud aftrekbaarheid voor inlevering wagens die nu voor 80 of 90% aftrekbaar zijn Jaarlijks vanaf 1 januari van 2 e kalenderjaar => min 10 procentpunt tot 75% bereikt wordt Bijkomende verworpen uitgave belastbaar luik MoV Standaard 17% 40% indien werkgeverstussenkomst brandstofkosten 25
Mobiliteitsvergoeding in cijfers Bedrijfswagen zonder tankkaart Mobiliteitsvergoeding Belastbare basis mobiliteitsvergoeding cataloguswaarde 35.000 EUR Diesel 2e jaar gratis terbeschikkingstelling CO2-uitstoot 115 gr/km Inlevering mei 2018 Cataloguswaarde aan 6/7 x 20% 6000 EUR per jaar of 500 EUR per maand Werkgeverskost = 500 EUR + 45,27 EUR solidariteitsbijdrage (cataloguswaarde x 6/7) X 4% (35.000 x 6/7) x 4% = 1.200 EUR per jaar of 100 EUR per maand MAAR minimumgrens van 1.310 EUR per jaar Besteedbaar bedrag = +/- 445 EUR 26
Mobiliteitsvergoeding in cijfers Kostenplaatje WG Voorbeeld Verworpen uitgave = 17 % van belastbaar voordeel mobiliteitsvergoeding => 17% van 1.310 EUR = 222,70 EUR => te onderwerpen aan vennootschapsbelasting (29,58% vanaf 2018 25% vanaf 2020) Aftrekbeperking i.v.m. bedrag mobiliteitsvergoeding 80% aftrekbaar tot 31/12/2019 => 20% = verworpen uitgave onderworpen aan Venn.B. 75% aftrekbaar vanaf 01/01/2020 => 25% = verworpen uitgave onderworpen aan Venn.B. 27
Car or Cash Tool https://www.sdworx.be/nl-be/toolsknowhow/simulatietools/simulatietool-car-or-cash 28
29 Wetsontwerp Mobiliteitsbudget
Wetsontwerp Mobiliteitsbudget Contouren Systeem berust op dubbele keuzevrijheid Initiatief bij WG: beslist al/niet in te voeren WG kan voorwaarden verbinden aan invoering M.b.t. toepassingsgebied M.b.t. wagenpark Voorwaarden kennisgeving aan alle werknemers WN beslist al/niet in te gaan op aanbod => formele aanvraag: mail of brief Toepassingsgebied werkgever Minimum 36 maanden systeem bedrijfswagens ononderbroken onmiddellijk voorafgaand aan invoering Uitzondering: startende werkgevers (< 36 maanden actief) 30
Wetsontwerp Mobiliteitsbudget Toepassingsgebied werknemer Wie bedrijfswagen heeft of ervoor in aanmerking komt Contouren Komen in aanmerking voor bedrijfswagen: werknemers die deel uitmaken van functiecategorie waaraan bedrijfswagen verbonden is bij aanwerving, na een bevordering of bij functiewijziging. Minimumtermijnen: min. 12 maanden in periode van 36 maanden voorafgaand aan aanvraag; EN minstens 3 maanden voor aanvraag Uitzondering bij: aanwerving bevordering/functieverandering vóór inwerkingtreding wet 31
Wetsontwerp Mobiliteitsbudget Mobiliteitsbudget = jaarlijkse bruto kost voor werkgever Hoeveel Total Cost of Ownership (of TCO) bevat: Financieringskost wagen kosten brandstof, verzekeringen, (para)fiscale lasten en daarmee gerelateerde kosten CO2-solidariteitsbijdrage Niet-aftrekbare btw Vennootschapsbelasting op verworpen uitgaven 32
Wetsontwerp Mobiliteitsbudget Evolutie bedrag Hoeveel Verhoging / verlaging Bij bevordering of functieverandering Indien resp. recht op wagen hogere/lagere categorie Los van verplichte indexering eventueel wel bedrijfseigen aanpassing begrensd tot resultaat sectorale indexaanpassing 33
Wetsontwerp Mobiliteitsbudget Pijler 1 = milieuvriendelijke bedrijfswagen 3 pijlers Binnen TCO vorige wagen/wagen waarop recht Wagens: Elektrisch Cumulatief beantwoorden aan volgende voorwaarden: minstens even milieuvriendelijk als vorige wagen CO2-uitstoot: max. 95 gr/km Strenge emissienormen Hybride: energiecapaciteit batterij 0,5 kwh per 100 kg wagengewicht Zelfde (para)fiscale behandeling als bedrijfswagen 34
Wetsontwerp Mobiliteitsbudget Pijler 2: duurzame mobiliteit 3 pijlers Zachte mobiliteit (aankoop, onderhoud en toebehoren): o.m.: (elektrische) fiets; voortbewegingstoestellen, bromfiets Elektrische motorfiets Openbaar vervoer Abonnementen: op naam werknemer en link woonwerkverkeer Biljetten binnen EER Waterbus Georganiseerd gemeenschappelijk vervoer Kantoorbus Deeloplossingen auto/fiets Carpooling en autodelen Taxivervoer en verhuur auto met chauffeur 35
Wetsontwerp Mobiliteitsbudget 3 pijlers Pijler 2: duurzame mobiliteit vervolg Gelijkstelling met duurzaam vervoer: Huisvestingskosten Huurgeld Intrest hypothecaire lening Woonplaats binnen straal van 5 km van normale plaats tewerkstelling Bedrijfsfiets woon-werkverkeer Fietsvergoeding (max. 0,23 EUR per km) Vrijgesteld van RSZ en belastingen Pijler 3: cash Op einde van jaar Vrijgesteld van belastingen Bijzondere werknemersbijdrage van 38,07% 36
Wetsontwerp Mobiliteitsbudget Duur Duur en cumulverbod MoB eindigt 1 e dag van maand waarin werknemer functie uitoefent zonder bedrijfswagen Cumulverbod met vrijgestelde werkgeverstussenkomst woon-werk => te kiezen binnen 2 e pijler vrij van RSZ en BV uitzondering => behoud gunstig (para)fiscaal statuut verplaatsingsvergoeding in combinatie met MoB min. 3 maanden vóór aanvraag MoB al cumul bedrijfswagen en verplaatsingsvergoeding Behoud gedeeltelijke fiscale vrijstelling 400 EUR 37
Wetsontwerp Mobiliteitsbudget Antimisbruikbepaling Anti-misbruik Toekenning MoB : geen gevolg van omzetting bestaande voordelen 2 uitzonderingen: Bedrijfswagen zelf Loon / andere voordelen die in ruil voor de bedrijfswagen werden verkregen opgeven voor mobiliteitsbudget niet on top maakt overstap van mobiliteitsbudget naar vergoeding mogelijk MAAR: geen MoB en MoV voor zelfde wagen! Vanaf wanneer? Streefdatum inwerkingtreding mobiliteitsbudget = 1 oktober 2018 MAAR: 1 januari 2019 is realistischer 38
Mobiliteitsvergoeding of -budget Enquête SD Worx i.s.m. Vacature.com
Zou je ook met een ander vervoersmiddel makkelijk op het werk geraken? Werk en mobiliteit Alternatieven voor auto? Ja 30% Nee 66% Geen idee 5% Ja Nee Geen idee Heeft bedrijfswagen 3% Heeft geen bedrijfswagen 5% 20% 33% 76% 62% 40 Ja Nee Geen idee Filter: indien hoofdvervoermiddel wagen N: 1282 Ja Nee Geen idee Significant hoger (betrouwbaarheid 95%)
De mobiliteitsvergoeding Mobiliteitsvergoeding intentie/kennis over mogelijke implementatie Bent u van plan de mobiliteitsvergoeding toe te kennen? (werkgevers) Interesseert de mobiliteitsvergoeding jou? (werknemers) 14% 10% 16% 43% 42% 74% Ja Misschien Neen Ja Neen Geen idee Filter: indien bedrijfswagens aanbieden aan werknemers N: 255 Filter: indien bedrijfswagen hebben N: 336 Significant hoger (betrouwbaarheid 95%) 41
Het mobiliteitsbudget Interesse vergelijking werkgevers en werknemers Het mobiliteitsbudget is een budget dat werkgevers aan hun werknemers geven om hun vervoer van en naar het werk te bekostigen. De werknemer kan zo zelf beslissen of hij via dat budget bijvoorbeeld een bedrijfswagen leaset, een treinabonnement koopt, een (elektrische) (vouw)fiets neemt of voor een combinatie van verschillende vervoersmiddelen gaat. Zou u interesse hebben in deze formule? Interesse mobiliteitsbudget (werkgevers) 11% 3% Interesse mobiliteitsbudget (werknemers) 11% 2% 43% 43% 35% 52% Ja Neen Geen idee Maak ik vandaag al gebruik van Ja Neen Geen idee Maak ik vandaag al gebruik van 42 Filter: none N: 500 Filter: none N: 2000 Significant hoger (betrouwbaarheid 95%)
Het bestaan van een wettelijk kader hoeft een werkgever niet tegen te houden om met een eigen multimodaal mobiliteitsbudget van start te gaan.
Multimodaal mobiliteitsbudget in de praktijk via systematiek flexibel verlonen
Veranderende individuele behoeften SARAH 25 jaar net afgestudeerd alleenstaand geen kinderen SARAH 35 jaar 2 kinderen gescheiden meer Cash grote leasewagen opleiding kleine leasewagen + + extra vakantiedagen cash SARAH 35 jaar werkt in de stad is het verkeer beu grote leaswagen abonnement openbaar vervoer + elektrische fiets 45
gepersonaliseerde verloning - Wat?
Budget vs Benefits huidige voordelen worden omgezet in budget BUDGET IN budget = totale werkgeverskost / TCO BENEFITS OUT werknemer spendeert het budget aan andere voordelen
Mobiliteitsbudget volgens methodologie van flexibel verlonen maakt budgetcreatie mogelijk zonder bedrijfswagen biedt antwoord op vraag naar budgetneutraliteit van de werkgever PRAKTIJK zet in op multimobiliteit biedt het hoofd aan de administratieve complexiteit garantie juridisch correcte implementatie mobiliteitsplan, arbeidsrechtelijk, RSZ & fiscus 48
Contact Veerle Michiels I mobile 0499/80.20.98 I veerle.michiels@sdworx.com www.sdworx.com/mobility mobility@sdworx.com 49
Thank you