Samenvatting aangiftebereidheid fietsendiefstal, 4-meting 2015 Het Delft Internet Panel (DIP) is in januari 2015 voor de vijfde maal benaderd over het onderwerp fietsendiefstal (de 4-meting). In september 2007 is de 0-meting gehouden, in december 2009 de 1- meting, in december 2012 de 2-meting en in januari 2014 de 3-meting. RESPONS Er zijn 2.115 panelleden benaderd. Van hen hebben er 1.440 de vragenlijst ingevuld. Dit resulteert in een respons van 68%. RESULTATEN Hieronder volgt de samenvatting van de resultaten. SLACHTOFFERS FIETSENDIEFSTAL Aan het begin van de vragenlijst is er aan de respondenten gevraagd of zij in de afgelopen 12 maanden wel eens slachtoffer zijn geweest van fietsendiefstal. Een aandeel van 9% is wel eens slachtoffer geweest van fietsendiefstal in de afgelopen 12 maanden, zie Figuur 1. In deze periode werd de fiets van 1% van de respondenten meer dan 1 keer gestolen, namelijk 2 keer. Gemiddeld zijn de slachtoffers beroofd van 1,1 fiets, in de afgelopen 12 maanden. Het aandeel dat slachtoffer werd van fietsendiefstal is dit jaar gelijk aan dat van de afgelopen twee metingen in 2014 en 2012, namelijk 9%. Vergeleken met 2007 en 2009, ligt het aandeel dat slachtoffer van fietsendiefstal werd iets lager. In 2007 was 12% slachtoffer van fietsendiefstal, in 2009 was dit 11%. Figuur 1 1
AANGIFTE DOEN Aan de slachtoffers van fietsendiefstal, is vervolgens gevraagd of ze hiervan aangifte hebben gedaan. De helft van de respondenten heeft geen aangifte gedaan van hun gestolen fiets, zie Figuur 2. Een aandeel van 44% deed wel aangifte. Ook zijn er respondenten die dit niet meer weten (5%). Het aandeel dat nog weet dat hij/zij aangifte heeft gedaan van de fietsendiefstal, is afgenomen van 57% in 2007 tot 44% in 2014. Figuur 2 REDEN VAN AANGIFTE DOEN Aan de respondenten die aangifte van de fietsendiefstal hebben gedaan, is gevraagd waarom zij dit destijds deden. Men kon meerdere antwoorden geven. Het aantal respondenten is klein, maar geeft wel een indicatie, zie Tabel 1. Bijna driekwart van de respondenten deed aangifte omdat de dader gepakt moest worden of om fietsendiefstal in het algemeen terug te dringen. Ongeveer twee derde deel deed het om de gestolen fiets terug te krijgen. Ruim vier van de tien respondenten doen aangifte uit plichtsgevoel. Tabel 1. Wat is de reden dat u destijds aangifte heeft gedaan? (meerdere antwoorden mogelijk) (in %) aantal % (n=42) omdat de dader gepakt moest worden 31 73 om fietsendiefstal in het algemeen terug te dringen 31 73 om de gestolen fiets terug te krijgen 27 64 omdat het mijn plicht is 18 43 om bewijs voor de verzekering te verkrijgen 12 28 om de politie extra te laten surveilleren 9 23 om opgevangen en geholpen te worden 2 4 weet niet - - anders, namelijk 3 8 2
REDEN OM GEEN AANGIFTE TE DOEN De helft van de slachtoffers van fietsendiefstal deed geen aangifte van hun gestolen fiets (52%). Ook aan hen werd gevraagd wat hiervan de reden is. Het was mogelijk om meerdere antwoorden te geven. Vanwege het kleine aantal respondenten geven de resultaten een indicatie. Ongeveer de helft van de respondenten geeft aan het helpt toch niets/de politie kan niks doen. Drie van de tien respondenten reageren met je krijgt je spullen toch niet terug, de politie doet er toch niets aan of ze pakken de dader toch niet. Ruim een vijfde deel vindt het te veel moeite. Negen respondenten noemen een andere reden. Zij noemen bijvoorbeeld dat zij bij eerdere aangifte niet de indruk gekregen hebben dat de politie er iets mee ging doen, of de details van de fiets niet meer weten (bijv. framenummer, merknaam). Tabel 2. Wat is de reden dat u destijds geen aangifte heeft gedaan? (meerdere antwoorden mogelijk) (in %) aantal % (n=50) het helpt toch niets/de politie kan niks doen 26 52 je krijgt je spullen toch niet terug 16 32 de politie doet er toch niets aan 16 31 ze pakken de dader toch niet 15 29 het is me te veel moeite 12 23 mijn fiets was niet erg duur 8 16 het is toch niet te bewijzen 5 10 ik weet niet waar ik aangifte kan doen 1 2 weet niet - - anders, namelijk 9 18 AANGIFTEBEREIDHEID Aan alle respondenten is gevraagd: Stel dat uw fiets nu gestolen wordt, zou u hier dan aangifte over doen? Ruim acht van de tien respondenten zouden aangifte doen als hun fiets nu gestolen werd, zie Figuur 3. Bijna een tiende zou geen aangifte gaan doen of geeft aan weet niet. Het aandeel dat aangifte zou doen blijft gedurende de jaren vergelijkbaar (rond de 81%). Het aandeel dat geen aangifte zou doen daalt over de jaren geleidelijk, van 14% in 2007 tot 9% in 2014 en 2015. Figuur 3 3
BEKENDHEID LOCATIE AANGIFTE DOEN Ruim acht van de tien respondenten weten waar zij aangifte kunnen doen van fietsendiefstal (84%). Ruim een tiende deel weet dit niet (12%). De overige respondenten geven aan het niet te weten. Deze vraag wordt sinds de 2-meting in 2012 gesteld. Het aandeel dat weet waar zij aangifte kunnen doen is afgenomen (van 92% naar 84%), terwijl het aandeel dat dit niet weet toeneemt (van 7% naar 12%). Het percentage dat weet waar er aangifte gedaan kan worden is dit jaar redelijk vergelijkbaar met dat in 2014 (85%). Figuur 4 BEKENDHEID DIGITAAL AANGIFTE DOEN In de vragenlijst is bekendheid gegeven aan de mogelijkheid om digitaal aangifte te doen via de website van de politie. Een aandeel van 85% van de respondenten wist dit al, 15% wist dit niet. De bekendheid met de mogelijkheid om digitaal aangifte te doen is in de periode 2007-2012 toegenomen van 58% tot 81%, bleef in 2014 constant (80%), en is dit jaar het grootst met 85%. De toename over de afgelopen jaren kan een gevolg zijn van eerdere deelname aan het onderzoek. Respondenten die de vragenlijst nu voor de vijfde keer invullen ligt het aandeel op 92%, 16% hoger dan bij nieuwe respondenten. Figuur 5 4
DIGITAAL AANGIFTE GEDAAN Aan de respondenten die op de hoogte zijn van de mogelijkheid om digitaal aangifte te doen, is gevraagd of men wel eens digitaal aangifte heeft gedaan. Vier van de tien respondenten hebben wel eens digitaal aangifte gedaan. Deze vraag wordt sinds 2012 gesteld. Toen lag het aandeel dat wel eens digitaal aangifte had gedaan wat lager dan dit jaar (40%) en vorig jaar (41%), namelijk op 38%. Figuur 6 WAT GAAT ER MET DE RESULTATEN GEBEUREN? De resultaten van dit onderzoek vergelijken we met de voorgaande metingen. Dit helpt ons bij het beantwoorden van de vraag of de maatregelen uit het project aanpak fietsendiefstal effect hebben gehad. 5