Liefde is... Leeftijd: 13-16 Thema: bijbelse personages, Liefde Tijdsduur: 60+ min. Over romantische liefde in de Bijbel en in het leven vandaag. De programma's vind je in het PDF document in de bijlage. Korte beschrijving van de programma's: Dit programma gaat over romantische liefde. Maar wat is liefde? De deelnemers denken na over mogelijke antwoorden op deze vraag en wat verschillende bronnen daarover zeggen. Ze bekijken filmpjes over het thema en verdiepen zich in enkele Bijbelverhalen over 'stellen'. Ook proberen ze hun beeld, idee of definitie van liefde op een creatieve manier onder woorden te brengen. Liefde in een intieme relatie is een thema dat vrijwel alle jongeren dagelijks bezighoudt. Over dit onderwerp krijgen ze vaak zeer verschillende boodschappen mee, vanuit diverse bronnen (ouders, vrienden, internet, muziek, de kerk, enzovoort). Dit item is bedoeld om jongeren te helpen bij het bepalen en verwoorden van wat zij zelf belangrijk vinden ten aanzien van de liefde. Bijbelverhalen over 'stellen' kunnen daarbij dienen als voorbeeld van hoe een relatie eruit kan zien Doelen van de bijeenkomsten: De deelnemers denken na over wat diverse bronnen zeggen over de liefde. De deelnemers zijn zich ervan bewust aan welke van deze bronnen zij waarde hechten en waarom. De deelnemers ontdekken dat de Bijbel liefdesverhalen bevat die verschillende beelden geven van wat liefde is. De deelnemers denken na over de vraag of deze Bijbelverhalen relevant zijn voor mensen in deze tijd en voor henzelf. De deelnemers worden zich bewust van Gods leiding in veel Bijbelse relaties en kunnen verwoorden hoe zij aankijken tegen het idee van Gods leiding over hun eigen liefdesleven. De deelnemers denken na over hun eigen antwoord op de vraag wat liefde is en kunnen dit op een creatieve manier verwerken
Categorie Ik en de ander Aantal deelnemers Zes tot twaalf Leeftijd 14-16 jaar Duur / aantal bijeenkomsten Een bijeenkomst van anderhalf uur Auteur Lisa Borgerhoff-van den Bergh KORTE BESCHRIJVING Dit item gaat over romantische liefde. Maar wat is liefde? De deelnemers denken na over mogelijke antwoorden op deze vraag en wat verschillende bronnen daarover zeggen. Ze bekijken filmpjes over het thema en verdiepen zich in enkele Bijbelverhalen over 'stellen'. Ook proberen ze hun beeld, idee of definitie van liefde op een creatieve manier onder woorden te brengen. DOEL De deelnemers denken na over wat diverse bronnen zeggen over de liefde. De deelnemers zijn zich ervan bewust aan welke van deze bronnen zij waarde hechten en waarom. De deelnemers ontdekken dat de Bijbel liefdesverhalen bevat die verschillende beelden geven van wat liefde is. De deelnemers denken na over de vraag of deze Bijbelverhalen relevant zijn voor mensen in deze tijd en voor henzelf. De deelnemers worden zich bewust van Gods leiding in veel Bijbelse relaties en kunnen verwoorden hoe zij aankijken tegen het idee van Gods leiding over hun eigen liefdesleven. De deelnemers denken na over hun eigen antwoord op de vraag wat liefde is en kunnen dit op een creatieve manier verwerken. VERANTWOORDING Liefde in een intieme relatie is een thema dat vrijwel alle jongeren dagelijks bezighoudt. Over dit onderwerp krijgen ze vaak zeer verschillende boodschappen mee, vanuit diverse bronnen (ouders, vrienden, internet, muziek, de kerk, enzovoort). Dit item is bedoeld om jongeren te helpen bij het bepalen en verwoorden van wat zij zelf belangrijk vinden ten aanzien van de liefde. Bijbelverhalen over 'stellen' kunnen daarbij dienen als voorbeeld van hoe een relatie eruit kan zien. VOORBEREIDING Praktische voorbereiding Lees het hele onderwerp goed door, inclusief de bijlagen. Bekijk ook alle filmpjes. Is er geen internetverbinding beschikbaar tijdens de bijeenkomst? Download dan de filmpjes voor later gebruik. Leg voor de bijeenkomst alle benodigdheden klaar. ` Test alle apparatuur. JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus 8504 3503 RM Utrecht www.jop.nl Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 1
Persoonlijke voorbereiding Met behulp van deze vragen kun je je ook persoonlijk voorbereiden op de bijeenkomst: Wat is liefde volgens jou? Wat zijn de 'bronnen' van jouw ideeën over de liefde? Denk aan: je ouders, films, boeken, je partner, de Bijbel, enzovoort. Aan welke bron hecht je de meeste waarde? Waarom? Welke Bijbelverhalen over 'stellen' ken je? Welk stel spreekt jou het meest aan? Waarom? Wat kun en wil je van het bovenstaande delen met de jongeren? Maak zo mogelijk ook zelf de creatieve opdracht in de Verwerking. Door het resultaat te laten zien tijdens de bijeenkomst, inspireer je de deelnemers om dit onderdeel serieus te nemen. BENODIGDHEDEN Apparatuur om de filmpjes in de Opening en Afsluiting te laten zien (bijvoorbeeld een computer met internetverbinding en een beamer met scherm en geluidsboxjes); Een grote kaars en iets om deze mee aan te steken; Een exemplaar van het nieuwe Liedboek; Zes vellen wit papier (A3-formaat); Markeerstiften; Eventueel tape om de vellen op te hangen; Pennen; Kopieën van bijlage 1, 2 en 3 voor alle deelnemers; Per twee deelnemers een bijbel (NBV); Eventueel nog enkele apparaten met internetverbinding (voor de Verdieping en de Verwerking); Schrijfpapier; Romantische achtergrondmuziek (bijvoorbeeld een cd of een playlist op een computer met internetverbinding); Blanco briefjes. PROGRAMMA 10 minuten Opening Heet de deelnemers welkom en bied eventueel iets te drinken aan. Maak zo nodig een voorstelrondje. Vertel kort iets over de opzet van dit item (zie korte beschrijving). Vertel de jongeren dat ze gaan kijken naar een compilatie van filmfragmenten over de liefde. Laat het filmpje zien (youtu.be/iit9fpdlpgq). Stop het filmpje bij 1:33. Vraag de jongeren wat hun is opgevallen aan het filmpje. Hoe praten de mensen in het filmpje over liefde, met welke emotie? Steek de grote kaars aan. Lees dan het eerste couplet voor van Lied 793 uit het nieuwe Liedboek. Zet de grote kaars daarna op een veilige plaats. 15 minuten Verkenning De zin "Love is..." is op veel verschillende manieren aan te vullen. Allerlei bronnen geven verschillende antwoorden op de vraag wat liefde is. Leg zes grote vellen papier op tafel of hang ze op. Leg er markeerstiften bij. Teken boven aan elk vel een hartje en schrijf daar één van de volgende koppen naast: volgens romantische films volgens de kerk volgens tv en internet volgens mijn vrienden volgens mijn vriendje/vriendinnetje volgens mijn ouders Vraag de jongeren om op de vellen te schrijven wat deze bronnen volgens hen zeggen over de liefde. Bekijk na afloop de antwoorden met elkaar. Welke van de bronnen vinden de jongeren zelf belangrijk? 25 minuten Verdieping Vertel dat er in de Bijbel ook verschillende voorbeelden staan van liefdesrelaties. Soms gaat het om romantische verhalen, maar je kunt ook lezen over verraad, overspel en teleurstelling. Maak duidelijk dat de jongeren nu enkele van zulke verhalen gaan bekijken. Vorm tweetallen (zo mogelijk van gelijke sekse). Wijs elk tweetal één van de volgende Bijbelverhalen toe: Simson en Delila Isaak en Rebekka Jozef en Maria Hooglied JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus 8504 3503 RM Utrecht www.jop.nl Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 2
Geef elke deelnemer een pen en een kopie van bijlage 1 en 2. Voorzie elk tweetal ook van een bijbel. Vraag de tweetallen om de opdrachten op bijlage 1 uit te voeren en de vragen op het blad te beantwoorden. Let op: Bij twee van de verhalen hoort ook een filmpje. Dat mogen de jongeren op hun eigen smartphone bekijken of op de apparatuur die eventueel klaarstaat. Vraag de jongeren om de uitkomst te presenteren. Ze mogen elkaar ook vragen stellen. 30 minuten Verwerking Deel schrijfpapier uit. Nodig de deelnemers uit om hun beeld, idee of definitie van liefde op een creatieve manier onder woorden te brengen. Dat kan bijvoorbeeld door het schrijven van een eigen liefdesverhaal, een sprookje, een stripverhaal, een filmscript, een liefdeslied of een gedicht. Deel ter inspiratie kopieën uit van bijlage 3. Laat tijdens dit onderdeel op de achtergrond wat liefdesliedjes horen, bijvoorbeeld: 'Fire' van The Pointer Sisters 'Lovesong' van Adèle 'Haven't met you yet' van Michael Bublé 'Love Song' van Sara Bareilles 'I belong to you' van Lenny Kravitz 'Love song' van Rihanna 'True love' van Coldplay Geef de jongeren de gelegenheid om hun creatie te presenteren. Maak wel duidelijk dat dit niet per se hoeft. 10 minuten Afsluiting Vertel dat 1 Korintiërs 13 een Bijbels perspectief geeft op de liefde. Deel opnieuw bijbels uit en lees dit hoofdstuk samen met de jongeren. Laat het bijbehorende filmpje zien (youtu.be/wtfpr582vso) en vertel erbij dat hierin de uitspraken over de liefde uit 1 Korintiërs 13 terugkomen, in het Engels. Geef aan dat het mogelijk is om later over het onderwerp door te praten. Benadruk dat dit één op één kan. Benoem ook de mogelijkheid om een extra bijeenkomst over dit onderwerp in te plannen. Deel de blanco briefjes uit. Vraag alle jongeren om daarop aan te geven of ze erover willen doorpraten of niet - en zo ja, of ze dat dan één of één willen en/of met de groep. Ze mogen ook opschrijven waarover ze dan precies willen doorpraten. Vraag hun om ook hun naam op het briefje te schrijven. Benadruk daarbij dat je vertrouwelijk met de briefjes zult omgaan. Neem de briefjes weer in. Ga voor jezelf na of er veel deelnemers zijn die hebben aangegeven dat ze een extra bijeenkomst willen met de groep. Als dat het geval is, overleg dan met de hele groep waarover ze zouden willen doorpraten. Als er behoefte is aan individuele nazorg, benoem dan in het algemeen dat je dat zult regelen. Bedank de deelnemers voor hun aanwezigheid en inbreng. AANDACHTSPUNTEN Het kan voor jongeren best spannend zijn om over dit onderwerp te praten. Benoem daarom dat praten over liefde en romantiek inderdaad spannend kan zijn, maar dat het ook heel leuk kan zijn. Bewaak ook de veiligheid in de groep. Herhaal zo nodig de afspraken die daarbij horen: - Iedereen heeft het recht zo veel of zo weinig te vertellen als hij of zij kwijt wil. - Alles wat hier wordt besproken, blijft binnen de groep. - Het doel van de bijeenkomst is in gesprek komen, niet debatteren of elkaar uitlachen. Wees je ervan bewust dat jongeren in deze leeftijdsfase hun seksuele oriëntatie ontdekken. Zorg ook in dit opzicht voor veiligheid. Probeer er in je woordkeuze bijvoorbeeld op te letten dat je niet automatisch uitgaat van meisjes die op jongens vallen en andersom. Om die reden wordt ook in het item zoveel mogelijk over relaties gesproken in inclusieve termen (zoals 'partner'). Vraag de jongeren ook niet om hun antwoorden te delen, maar laat de 'opbrengst' zoveel mogelijk bij de jongeren zelf. Als er behoefte is aan nazorg of een extra bijeenkomst over dit onderwerp, dan kun je daar eventueel iemand voor benaderen die affiniteit heeft met het onderwerp. Denk bijvoorbeeld aan een stel dat betrokken is bij huwelijkscursussen, een jeugdwerker, een kerkelijk werker of de dominee. JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus 8504 3503 RM Utrecht www.jop.nl Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 3
BIJLAGEN 1. Werkblad 1 2. Werkblad 2 3. Ideeën creatieve verwerking JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus 8504 3503 RM Utrecht www.jop.nl Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 4
Bijlage 1 WERKBLAD 1 Opdrachten en vragen bij Bijbelverhalen over liefde 1. Lees de Bijbeltekst die hoort bij jullie verhaal en bekijk het filmpje (indien van toepassing). Simson en Delila: Lees Rechters 16:4-30 en bekijk youtu.be/r9jvjbfljkg. Isaak en Rebekka: Lees Genesis 24. Jozef en Maria: Lees Matteüs 1:18-2:15 en bekijk youtu.be/kk01fhmec-k. Hooglied: Lees Hooglied 2:1-14. 2. Bekijk bijlage 2. Omcirkel de woorden die volgens jullie het beste passen bij het verhaal. 3. Welke van de omcirkelde woorden raken jullie het meest? Kies er allebei drie en licht je keuze toe. Gaat het bijvoorbeeld om iets wat je zelf hebt meegemaakt of gezien bij anderen, of om iets wat je zelf zou willen meemaken (of juist niet)? 4. Kunnen mensen in deze tijd nog iets leren van dit verhaal? En jullie zelf? Zo ja, wat dan? Zo nee, waarom niet? 5. Veel Bijbelverhalen over huwelijken draaien om Gods leiding. Zo leidt God sommigen regelrecht naar hun geliefde, bijvoorbeeld Isaak. En Hosea krijgt van God de opdracht om met een prostituee te trouwen. Ruth, daarentegen, trekt haar eigen plan: zij biedt zichzelf aan door te gaan liggen aan de voeten van haar droomman. Wat vinden jullie van het idee dat God de leiding heeft over jullie liefdesleven? Heeft Hij daar invloed op? Zo ja, hoe dan? Zo nee, waarom niet? 6. Bespreek wat jullie van al het bovenstaande kunnen en willen delen met de rest van de groep. JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus 8504 3503 RM Utrecht www.jop.nl Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 5
Bijlage 2 WERKBLAD 2 Verleiding Opoffering Passie Trouw Vertrouwen Seks Overspel Verraad Liefde Rebellie Teleurstelling Geloof Hoop Gehoorzaamheid Kracht Inspiratie Zorgzaamheid Gods leiding Uithuwelijking Emancipatie Zwakheid Slimheid Schoonheid Teamwerk Traditie Domheid "Liefde maakt blind" Cultuur Opvoeding Wanhoop Angst Lieve woordjes Afwijzing Arrogantie Pril Agressie IJdelheid Verwennen Egoïsme Verlangen Gezellig Overmoed Lust Zwanger Communicatie Grenzen Familie Sensatie Assertiviteit Vrienden Roddel Mislukt Boosheid Stiekem Scheiden Zonde Verslaving Vies Vergeving Complimenten Hypocriet Vernederen Schaamte Delen Feest JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus 8504 3503 RM Utrecht www.jop.nl Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 6
Bijlage 3 IDEEËN CREATIEVE VERWERKING Wat kun je maken? Een stripverhaal over een ideale liefdesrelatie. Een brief aan je toekomstige partner, waarin je vertelt wat voor relatie je graag zou willen en waarom. Een romantisch sprookje. Een filmscript voor een romantische film. Een songtekst of gedicht over de liefde. Vragen om je op weg te helpen Bekijk bijlage 2 nog eens. Welke elementen vind jij belangrijk in een liefdesrelatie? Geloof je in 'de ware'? En is liefde volgens jou 'voor altijd'? Denk eens aan de relatie die ouders kunnen hebben. Wat zou je willen overnemen en wat juist niet? Wat voor liefdesverhaal zou je het liefst willen in je eigen leven? Hoe zou dat gaan? - Waar en hoe ontmoet je je geliefde? - Hoe ziet hij of zij eruit? - Wat is er zo leuk aan hem of haar? - Hoe reageren je ouders op hem of haar? - Wat gaan jullie samen doen? - Wat doen jullie samen qua geloof? Bijvoorbeeld: samen naar de kerk, Bijbellezen, bidden. - Wanneer zoenen en vrijen jullie voor het eerst? - Waarover maken jullie ruzie? Hoe lossen jullie dat vervolgens op? - Gaan jullie trouwen? Waarom wel of niet? - Hoe regelen jullie het huishouden? - Krijgen jullie kinderen? Hoe gaat jullie gezinsleven er dan uit zien? Tips Vind je het lastig om zelf een verhaal te bedenken? Zoek dan een bestaand verhaal of lied dat past bij jouw idee over de liefde. Schrijf die tekst vervolgens over in je eigen woorden, of vat het samen. Heb je een bepaalde tekstvorm in gedachten (zoals een sprookje of een songtekst), maar weet je niet goed hoe je het aan moet pakken? Zoek dan online naar voorbeelden van en tips over deze tekstvorm. JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus 8504 3503 RM Utrecht www.jop.nl Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 7