Leeftijd: Thema: identiteit, Kerk Tijdsduur: Meerdere bijeenkomsten. In gesprek over persoonlijke geloofsbeleving.

Transcriptie

1 Leeftijd: Thema: identiteit, Kerk Tijdsduur: Meerdere bijeenkomsten In gesprek over persoonlijke geloofsbeleving. De programma's vind je in het PDF document in de bijlage. Korte beschrijving van de programma's: In deze programma's verkennen de deelnemers verschillende manieren van christelijke geloofsbeleving. In de eerste bijeenkomst gebeurt dit onder andere aan de hand van verschillende muziekfragmenten, een quiz en filmpjes van jongeren die op verschillende manieren hun geloof beleven. In de tweede bijeenkomst staan de deelnemers stil bij kwaliteiten en mogelijke valkuilen van verschillende manieren van geloofsbeleving. Tot slot maken ze een persoonlijk moodboard van geloven. Zo kunnen ze met woorden, beelden en symbolen iets laten zien van hun eigen invulling (hoe voorlopig wellicht ook) van christelijke geloofsbeleving of van datgene waarvoor zij willen gaan in hun leven. Doelen van de bijeenkomsten: De deelnemers worden zich ervan bewust dat je als christen op verschillende manieren kunt geloven en dat daar binnen de kerk labels aan worden gegeven. De deelnemers maken kennis met drie verschillende manieren van geloofsbeleving van jongeren en kunnen onder woorden brengen wat hen daarin wel en niet aanspreekt. De deelnemers kunnen met elkaar praten over verschillende manieren van geloofsbeleving en oefenen in luisteren naar elkaar. De deelnemers leren dat de verschillende manieren van geloofsbeleving zijn te waarderen als verschillende maar gelijkwaardige 'talenten' van geloven. De deelnemers kunnen benoemen welke kwaliteiten en val- kuilen zij zien in verschillende manieren van geloofsbeleving en kunnen in eerste aanleg hun eigen positie bepalen. De deelnemers kunnen door middel van een moodboard uitdrukken hoe zij geloven of waarvoor zij willen gaan in hun leven.

2 Categorie Geloof en beleving Aantal deelnemers Tien tot twaalf Leeftijd jaar Duur / aantal bijeenkomsten Twee bijeenkomsten van anderhalf uur Auteur Wielie Elhorst De deelnemers maken kennis met drie verschillende manieren van geloofsbeleving van jongeren en kunnen onder woorden brengen wat hen daarin wel en niet aanspreekt. De deelnemers kunnen met elkaar praten over verschillende manieren van geloofsbeleving en oefenen in luisteren naar elkaar. De deelnemers leren dat de verschillende manieren van geloofsbeleving zijn te waarderen als verschillende maar gelijkwaardige 'talenten' van geloven. De deelnemers kunnen benoemen welke kwaliteiten en valkuilen zij zien in verschillende manieren van geloofsbeleving en kunnen in eerste aanleg hun eigen positie bepalen. De deelnemers kunnen door middel van een moodboard uitdrukken hoe zij geloven of waarvoor zij willen gaan in hun leven. KORTE BESCHRIJVING In dit item verkennen de deelnemers verschillende manieren van christelijke geloofsbeleving. In de eerste bijeenkomst gebeurt dit onder andere aan de hand van verschillende muziekfragmenten, een quiz en filmpjes van jongeren die op verschillende manieren hun geloof beleven. In de tweede bijeenkomst staan de deelnemers stil bij kwaliteiten en mogelijke valkuilen van verschillende manieren van geloofsbeleving. Tot slot maken ze een persoonlijk moodboard van geloven. Zo kunnen ze met woorden, beelden en symbolen iets laten zien van hun eigen invulling (hoe voorlopig wellicht ook) van christelijke geloofsbeleving of van datgene waarvoor zij willen gaan in hun leven. DOEL De deelnemers worden zich ervan bewust dat je als christen op verschillende manieren kunt geloven en dat daar binnen de kerk labels aan worden gegeven. VERANTWOORDING Binnen de kerk zijn allerlei groepen en stromingen aan te wijzen die staan voor verschillende manieren van geloofsbeleving. Ook onder jongeren bestaan zulke verschillen. Zo voelt de ene jongere zich thuis op een evangelisch festival, terwijl de andere jongere meer heeft met de spiritualiteit van Taizé. Zulke verschillen zijn mooi en verrijkend. Ze roepen tegenwoordig ook minder vaak heftige discussies op. In zekere zin zijn verschillende manieren van geloofsbeleving juist goed voor jongeren van nu, omdat verschillen hun de mogelijkheid bieden om te zoeken naar een manier van geloven die bij hen past. Jezelf het geloof eigen maken past bij deze tijd en het is goed om daarvoor mogelijkheden te scheppen. Dat is dan ook de insteek van dit item. Ook voor jongeren die weinig tot niets met geloof hebben, kan dit een informatieve en verrijkende ervaring zijn. JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus RM Utrecht Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 1

3 VOORBEREIDING Praktische voorbereiding Download de powerpointpresentatie op de website van JOP ( Lees het hele item goed door, inclusief de bijlagen. Bekijk ook alle filmpjes en de powerpointpresentatie. Bepaal welke filmpjes je wilt laten zien in de Verdieping van de eerste bijeenkomst: - Dorian: youtu.be/yt3ltaxuks8 (12.37 minuten); - Laura: youtu.be/4pk3urkwhrq (11.45 minuten); - Maurits: youtu.be/wwlecdv7dqy (16.24 minuten). Regel voor de tweede bijeenkomst een ruimte die geschikt is om te knutselen (zie Verwerking). Zoek op internet voorbeelden van moodboards (met de zoekopdracht "moodboard voorbeeld"), om de jongeren een idee te kunnen geven van hoe deze eruit kunnen zien. Is er geen internetverbinding beschikbaar tijdens de bijeenkomst? Download dan de filmpjes voor later gebruik. Leg voor elke bijeenkomst alle benodigdheden klaar. Test alle apparatuur. Persoonlijke voorbereiding Met behulp van deze vragen kun je je ook persoonlijk voorbereiden op de bijeenkomsten: Als iemand anders jouw geloofsbeleving zou moeten omschrijven, welke woorden (of 'labels') zou hij of zij dan gebruiken, denk je? Hoe heeft jouw geloofsbeleving zich ontwikkeld? Noteer dit in enkele steekwoorden. Bekijk de drie filmpjes met de geïnterviewde jongeren opnieuw. Waarin verschillen zij van elkaar en wat voor overeenkomsten zie je? Wat herken je uit je eigen jeugd en wat niet? Heb je weleens met een ander gesproken over verschillen in jullie geloofsbeleving? Zo ja, hoe verliep dat? Vind je omgaan met verschillen in geloofsbeleving moeilijk of gemakkelijk? Lees wat Paulus hierover schrijft in Romeinen 12:3-13. Wat vind je daarvan? BENODIGDHEDEN Eerste bijeenkomst Pennen en schrijfpapiertjes; Apparatuur om de filmpjes en de powerpointpresentatie te kunnen vertonen (bijvoorbeeld een computer met internetverbinding en een beamer met scherm en geluidsboxjes); Voor iedere deelnemer een bijbel, bij voorkeur de BGT (Bijbel in Gewone Taal); Voor iedere deelnemer een exemplaar van het Nieuwe Liedboek. Tweede bijeenkomst Waxinelichtjes; Een grote kaars en iets om deze mee aan te steken; Twee kopieën van bijlage 1 (in kaartjes geknipt); Pennen; Kopieën van bijlage 2 voor alle deelnemers; Apparatuur om de powerpointpresentatie te kunnen vertonen (bijvoorbeeld een computer en een beamer met scherm); Voor iedere deelnemer een vel etalagekarton (A3-formaat); Overig materiaal voor de moodboards, bijvoorbeeld: - Stiften, kleurpotloden en/of krijt; - Oude kranten, folders en tijdschriften; - Gekleurd papier; - Scharen en lijm of plakstiften; - Verf en kwasten; - Schorten of oude overhemden met lange mouwen; - Handdoeken die goed vuil mogen worden; - Potjes met water of terpentine (om de verf in op te lossen als je klaar bent); - Eventueel nog wat decoratiemateriaal. PROGRAMMA Eerste bijeenkomst Opening Heet de deelnemers welkom en bied eventueel iets te drinken aan. Maak zo nodig een voorstelrondje. Vertel dat het in dit item gaat over verschillende manieren van geloven. Deel pennen en papier uit. Vertel de jongeren dat je fragmentjes gaat laten zien van vier verschillende versies van Psalm 150 (een lofpsalm). De jongeren mogen daarna zelf kiezen welk filmpje ze helemaal willen bekijken, als opening voor deze bijeenkomst. JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus RM Utrecht Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 2

4 Toon een kort gedeelte van elk van de volgende filmpjes (hoeft niet vanaf het begin): VaShawn Mitchell: youtu.be/rpvqnjmidba; Berijming 1773: youtu.be/udexahzi5cc; Psalmen voor Nu: youtu.be/imfzs_e2zcg; Saint Paul Cathedral Choir: youtu.be/ppngvqmcyre. Vraag de jongeren om hun persoonlijke top vier op te schrijven. Hun papiertjes mogen ze bij jou inleveren. Deel bijbels uit en laat de deelnemers Psalm 150 opzoeken. Ga ondertussen na welk filmpje de voorkeur van de jongeren heeft. Toon dat filmpje helemaal. Geef aan dat de jongeren tijdens het luisteren de tekst van Psalm 150 in de Bijbel kunnen lezen. Sta kort stil bij de keuze van de groep. Waarom hebben de meeste jongeren juist voor dit filmpje gekozen? Verkenning Benoem opnieuw dat het in dit item gaat over verschillende manieren van geloven. Christenen zijn er in vele soorten', allemaal met hun eigen gebruiken en verschillende manieren van geloofsbeleving. Doe de quiz met behulp van de powerpointpresentatie. Welke verschillende stromingen/kerken herkennen de jongeren en welke verschillen in geloofsbeleving zien ze? Bespreek vervolgens kort de antwoorden: 1 Dit zijn Jehova s getuigen. Zij vinden het erg belangrijk om met mensen te praten over hun geloof - zo belangrijk dat ze daar zelfs voor langs de deur gaan. 2 Deze mensen horen bij een pinkstergemeente of een evangelische gemeente. God loven en prijzen door met elkaar te zingen en worshipmuziek te maken is belangrijk voor hoe zij hun geloof willen onderhouden. 3 Deze mensen horen bij het Leger des Heils. De heilssoldaat die bij het muziekkorps staat, heeft een collectebus in zijn hand. Hij verkoopt de Strijdkreet, het magazine van het Leger des Heils. De opbrengst gaat naar projecten voor mensen die minder goed mee kunnen komen in de samenleving. Andere mensen helpen is erg belangrijk voor mensen die bij het Leger horen. 4 Deze priesters horen bij de rooms-katholieke kerk. In deze kerk wordt iedere zondag de eucharistie gevierd (vergelijkbaar met het avondmaal in protestantse kerken). Voor rooms-katholieke gelovigen is het belangrijk dat dit iedere week gebeurt en dat de liturgie in de kerk ook steeds hetzelfde is. Zo eren zij God. 5 Dit is een protestantse kerk. Voor protestanten is de Bijbel erg belangrijk en ook de uitleg daarvan in een kerkdienst. De Bijbel wordt vaak uitgelegd vanaf een kansel, die een centrale plaats in de kerk heeft. 50 minuten Verdieping Vertel de jongeren dat ze gaan kijken naar interviews met enkele jongeren die op hun eigen manier geloven. Laat de drie filmpjes zien (zie Praktische voorbereiding). De volgorde is niet van belang. Pauzeer eventueel kort tussen het tweede en het derde filmpje en bied iets te drinken aan. De drie filmpjes duren bij elkaar ongeveer 41 minuten. Als je dat te lang vindt, kun je er ook twee laten zien (bij voorkeur de filmpjes van Laura en Maurits). Je kunt er ook voor kiezen om drie groepjes te vormen, elk groepje naar een ander filmpje te laten kijken en de groepjes vervolgens te laten uitwisselen wat ze hebben gezien. Voer tot slot een kringgesprek over de filmpjes. Waarin verschillen de geïnterviewde jongeren van elkaar en wat voor overeenkomsten zijn er? Wat spreekt de deelnemers aan en wat niet? 15 minuten Verwerking Geef aan dat verschillen tussen mensen van alle tijden zijn, ook verschillen in manieren van geloven. We zien dat bijvoorbeeld terug in de brief van Paulus aan de Romeinen. Paulus schreef erover omdat er toen mensen waren die zulke verschillen maar ingewikkeld vonden. Ook vandaag de dag vinden veel mensen dat. Vraag de jongeren om Romeinen 12:3-13 op te zoeken. Laat hen om beurten een vers lezen. Bespreek dit gedeelte met elkaar. Op welke plaats schrijft Paulus over hoe we met JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus RM Utrecht Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 3

5 verschillen moeten omgaan? (Geef zo nodig het antwoord: in vers 9-13.) Herkennen de deelnemers deze woorden van Paulus ook in de filmpjes van Laura, Dorian en Maurits? Zijn Paulus' woorden ook nuttig voor gelovigen van nu, die ook op verschillende manieren geloven? In vers 3-8 gaat het over verschillende talenten en gaven van mensen. Zou je verschillende manieren van geloofsbeleving ook zo kunnen zien? 5 minuten Afsluiting Sluit af met Lied 970 uit het Nieuwe Liedboek. Zing dit lied met elkaar of lees de tekst op. Je kunt ook enkele jongeren om beurten een couplet laten oplezen. Bedank de deelnemers voor hun aanwezigheid en inbreng. Nodig hen uit voor de volgende bijeenkomst. Tweede bijeenkomst Opening Heet de deelnemers welkom en bied eventueel iets te drinken aan. Kom nog even terug op de eerste bijeenkomst. Deel waxinelichtjes uit. Zet de grote kaars in het midden van de kring en steek die aan. Leg de uitgeknipte kaartjes van bijlage 1 op tafel, met enkele pennen erbij. Laat alle jongeren één of twee kaartjes kiezen die het beste uitdrukken wat geloven voor hen betekent (al dan niet persoonlijk). Er zijn ook blanco kaartjes, die ze zelf mogen beschrijven. Deelnemers die duidelijk aangeven niets te hebben met geloof, mogen opschrijven waarvoor zij willen gaan in hun leven (nu of later). Laat de jongeren om beurten hun waxinelichtjes aansteken aan de grote kaars en ze bij hun gekozen kaartjes zetten. Wees na het laatste waxinelichtje nog even stil. Zet de grote kaars daarna op een veilige plaats. Verkenning Kom nog even terug op de filmpjes met de geïnterviewde jongeren, van de vorige bijeenkomst. Zij mochten alle drie iets kiezen wat voor hen het beste uitdrukte hoe zij hun geloof beleefden. Weten de deelnemers nog wat dat was? (Geef zo nodig het antwoord: Dorian koos voor de groep waarmee ze haar geloof beleefde; Maurits koos voor het kruis waaraan Jezus stierf; Laura koos voor de muziek van Taizé.) Praat hier kort over door met de deelnemers. Waarin herkennen ze zich? Wat zouden ze zelf kiezen om uit te drukken hoe ze hun geloof beleven? Dat mag ook iets heel anders zijn dan wat de drie geïnterviewde jongeren hebben gekozen. 20 minuten Verdieping Leid dit onderdeel als volgt in: Een keuze is een keuze, ook al is die keuze misschien voorlopig en niet voor je hele leven. Een keuze benadrukt iets, maar laat ook iets weg. Een keuze maakt een bepaald aspect zichtbaar, maar laat ook zien dat je ergens anders minder accent op wilt leggen (bewust of onbewust). Dat gebeurt ook als je kiest voor een bepaalde manier van geloofsbeleving. Deel pennen en kopieën van bijlage 2 uit. Laat de powerpointpresentatie opnieuw zien. Laat de deelnemers bij elke manier van geloofsbeleving opschrijven wat volgens hen de kwaliteit ervan is en wat een mogelijke valkuil is. Benadruk dat het hierbij niet gaat om 'goed' of 'fout'. Het is slechts een verdiepende verkenning van de verschillende kanten die er aan verschillende manieren van geloofsbeleving zitten. Bespreek dit vervolgens kort. Mogelijke antwoorden zijn: 1 : Als je graag met anderen in gesprek gaat over het geloof, dan kun je waarschijnlijk heel goed onder woorden brengen wat je zelf gelooft. : Mogelijk luister je dan niet meer zo goed naar wat anderen vinden en ben je vooral bezig met overtuigen. 2 : Deze manier van zingen en lofprijzen kan je dichter bij God brengen. Het ontwikkelt de belevingskant, de gevoelskant van je geloof. : Als je vooral bezig bent met het steeds weer terughalen van dat goede gevoel, wordt het mogelijk lastiger om met anderen te praten over verschillen in jullie geloofsbeleving. 3 : Een naaste zijn voor anderen is heel belangrijk in het christelijk geloof. : Als je erg gericht bent op de ander, kun je soms vergeten om ook aan jezelf te denken en je eigen geloof te onderhouden. JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus RM Utrecht Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 4

6 4 : Als je de liturgie belangrijk vindt, dan ontwikkel je veel gevoel voor de mooie kant van geloven in het heilige spel op zondagmorgen. : Als je te veel bezig bent met rituelen, ben je mogelijk te weinig bezig met andere mensen. 5 : Als je veel bezig bent met de Bijbel en de uitleg daarvan, dan ben je erg gericht bezig met de inhoud van het geloof. : De inhoud van het geloof blijft dan mogelijk beperkt tot woorden. Er kan te weinig ruimte zijn om het geloof ook op een andere manier te beleven. Bedank de deelnemers voor hun aanwezigheid en inbreng. BIJLAGEN 1. Kaartjes 2. Werkblad Maak vervolgens de koppeling naar de eigen kerk van de jongeren. Vraag waarop hun kerk de nadruk legt als het gaat om geloofsbeleving. Wat vinden de jongeren daarvan? Past deze manier van geloofsbeleving bij hen of juist niet? Zou er volgens hen iets moeten veranderen? Pauzeer eventueel kort en bied iets te drinken aan. 40 minuten Verwerking Maak duidelijk dat de jongeren nu aan de slag mogen gaan met hun eigen manier van geloofsbeleving. Hoe zouden ze daar vorm aan willen geven? Geef aan dat ze hiervoor een 'moodboard' gaan maken. Laat de voorbeelden zien die je van tevoren had gezocht op internet. Vertel erbij dat een moodboard een collage is om de juiste 'stemming', de 'uitstraling' van een product of project uit te beelden - in dit geval dus van een manier van geloofsbeleving. Voor deelnemers die niets hebben met geloof, geldt weer dat zij mogen denken aan datgene waarvoor zij willen gaan in hun leven (nu of later). Geef iedere jongere een vel karton. Leg de overige benodigdheden voor de moodboards op tafel. Nodig de deelnemers uit om met behulp van dit materiaal een indruk te geven van hun eigen manier van geloven. Daarbij mogen ze ook woorden gebruiken, maar liefst zo min mogelijk. Benoem ook dat een moodboard altijd iets voorlopigs is: het is niet 'af', maar verwijst naar iets wat nog moet komen. Het geeft slechts een eerste indruk. Afsluiting Vraag de jongeren om hun moodboards te presenteren, ter afsluiting. JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus RM Utrecht Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 5

7 Bijlage 1 KAARTJES naastenliefde samen zingen in de Bijbel lezen conferenties met jongeren persoonlijk kiezen voor Jezus mensen in nood helpen op zondag samen het geloof beleven met anderen praten over het geloof aan God denken bij alles wat je doet je geloof uitdragen naar anderen discussiëren met anderen JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus RM Utrecht Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 6

8 Bijlage 2 WERKBLAD en en valkuilen JOP Joseph Haydnlaan 2a Postbus RM Utrecht Alle rechten voorbehouden Kopiëren alleen voor intern gebruik 7