Jaardocument Surplus 2008 Maatschappelijk verslag December 2009 Jaardocument Surplus 2008 1 van 30
Inhoudsopgave 1 Uitgangspunten van de verslaggeving... 3 2 Profiel van de organisatie... 4 2.1 Algemene identificatiegegevens... 4 2.2 Structuur van het concern... 4 2.3 Kerngegevens... 10 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering... 10 2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten... 12 2.3.3 Werkgebieden... 12 2.4 Belanghebbenden... 12 3 Governance... 14 3.1 Bestuur en toezicht... 14 3.1.1 Zorgbrede Governance Code... 14 3.1.2 Raad van Bestuur... 14 3.1.3 Toezichthouders (Raad van Toezicht/Raad van Commissarissen)... 15 3.2 Bedrijfsvoering... 17 3.3 Cliëntenraad... 18 4 Beleid, inspanningen en prestaties... 19 4.1 Meerjarenbeleid... 19 4.2 Algemeen beleid... 21 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid... 24 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten:... 24 4.5 24 4.5.1 Prestaties verantwoorde zorg... 24 4.5.2 Klachten... 24 4.5.3 Toegankelijkheid... 26 4.5.4 Veiligheid... 26 4.6 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers... 27 4.6.1 Personeelsbeleid... 27 4.6.2 Kwaliteit van het werk... 29 4.7 Samenleving... 29 4.8 Financieel beleid... 29 Jaardocument Surplus 2008 2 van 30
1 Uitgangspunten van de verslaggeving Surplus ligt op koers. Ondanks moeilijke tijden voor de sector Thuiszorg, heeft onze organisatie als geheel een redelijk goed jaar gekend. Er is gewerkt aan een krachtige, samenhangende organisatie, in het belang van onze klanten. Surplus heeft in 2008 de ruimte genomen om de uitgezette strategische koers verder in te vullen. Alle divisies van Surplus zijn volop in beweging. De vraag naar onze dienstverlening neemt nog steeds toe en onze medewerkers hebben er plezier in om klanten te voorzien van arrangementen op maat. De kwaliteit van onze dienstverlening wordt hoog gewaardeerd, zo blijkt uit reacties van klanten en behaalde kwaliteitscertificaten. In dit maatschappelijk verslag als onderdeel van het jaardocument 2008 doen we verslag over de activiteiten van Surplus in het jaar 2008. Surplus is een overkoepelende stichting waartoe op 31 december 2008 de volgende dochterstichtingen behoren: Circonflex, stichting voor zorg en wonen, de Markenlanden, stichting voor thuiszorg, Zorgkruispunt de Werve in Breda, Surplus Welzijn, Surplus Holding BV. De Surplus Holding BV bezit een meerderheidsbelang in Zorgcentra Surplus BV, Surplus Kinderopvang BV, de particuliere thuiszorgorganisatie De Zorgverlener in Tilburg, en participeert in Nuevo BV, Nuevo Thuiszorg BV, Nuevo West-Brabant BV en Nuevo Vastgoed BV. Surplus heeft een zusterstichting met de naam Veron, een toegelaten instelling voor woningbouw. Met ingang van 1 januari 2008 zijn ook de aan elkaar gelieerde stichtingen Causa Nostrae Laetitiae en Vredenbergh zorg en wonen (verder genoemd Vredenbergh) en de eveneens gelieerde welzijnsstichtingen jeugd- en jongerenwerk Blitz, jeugd- en jongerenwerk Made en stichting t Honk Lage Zwaluwe toegetreden. Deze welzijnsstichtingen zijn inmiddels gefuseerd met de welzijnsstichtingen de Markenlanden Welzijn, Vertizontaal, Merites, Stichting Welzijn Etten-Leur en Plusbus Halderberge gefuseerd tot Surplus Welzijn. De moederstichting ondersteunt en houdt toezicht op het bestuur van haar dochterstichtingen en bepaalt het beleid en de strategie van het concern. De dochterstichtingen zijn aparte rechtspersonen met, binnen het kader van Surplus, eigen doelstellingen en activiteiten. Het doel van Surplus is om enerzijds de positie van de dochters te versterken en anderzijds om innovatieve samenwerking en ketenzorg te stimuleren en te initiëren. Het maatschappelijk verslag is tot stand gekomen door middel van interviews met de Raad van Bestuur en met directies van de regio s en divisies van Surplus. De kwantitatieve gegevens volgen uit de ingevulde tabellen van het jaardocument. Jaardocument Surplus 2008 3 van 30
2 Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens In onderstaande tabel zijn de algemene identificatiegegevens van Surplus opgenomen. Naam verslagleggende rechtspersoon Surplus Adres Kasteelweg 4 Postcode 4761 BN Plaats Zevenbergen Telefoonnummer 0168-350500 Identificatienummer(s) NZa Stichting de Markenlanden: 650-3449 Stichting Circonflex: 650-8246 Stichting Zorgkruispunt de Werve: 650-1084 De Zorgverlener BV: 650-3330 Nummer Kamer van Koophandel 20104837 E-mailadres info@surpluszorg.nl Internetpagina www.surpluszorg.nl 2.2 Structuur van het concern Juridische structuur en besturingsmodel In het organogram van Surplus op de volgende pagina s staat de juridische structuur van Surplus uitgewerkt. Op de eerste pagina staat de juridische structuur waarin alleen is uitgegaan van de Surplus onderdelen waar bestuurlijke zeggenschap geldt. In de daaropvolgende pagina staat de juridische structuur inclusief deelnemingen opgenomen. Daarbij willen we het volgende opmerken: 1. Stichting Surplus is de stichting waarover in dit jaardocument geconsolideerd verslag wordt gedaan. Surplus kent een aantal dochterstichtingen. De Stichting wordt bestuurd door een Raad van Bestuur. Deze bestond op 31 december 2008 uit twee personen. Op de activiteiten van de stichting wordt toezicht gehouden door een Raad van Toezicht. 2. Dochterstichting Circonflex biedt verpleeghuiszorg, verzorgingshuiszorg en extramurale zorgen dienstverlening. 3. Dochterstichting de Markenlanden kende voorheen drie sectoren: de sector thuiszorg, de sector welzijn en de sector kinderopvang. De activiteiten van de sector kinderopvang zijn in 2007 overgedragen aan Surplus Kinderopvang BV. De sector welzijn is per 1 januari 2008 juridisch afgesplitst van de Markenlanden. 4. In 2008 zijn de volgende welzijnsstichtingen gefuseerd tot Surplus Welzijn: Plusbus Halderberge, de Markenlanden Welzijn, Vertizontaal, Merites, Stichting Welzijn Etten-Leur, Blitz, jeugd- en jongerenwerk Made en t Honk Lage Zwaluwe. 5. Dochterstichting Zorgkruispunt de Werve bestaat uit een zorgkruispunt met intramurale plaatsen en extramurale diensten. 6. Stichting Surplus is de enige aandeelhouder van de Surplus Holding BV. Er bestaat een volledige personele unie tussen de Raad van Bestuur van de Stichting Surplus en de Raad van Bestuur van Surplus Holding BV. Het toezicht op de Surplus Holding BV wordt uitgeoefend door een Raad van Commissarissen, die uit dezelfde personen bestaat als de Raad van Toezicht van de Stichting Surplus. 7. Surplus Holding BV heeft 100% van de aandelen van Zorgcentra Surplus BV. De activiteiten in deze BV zijn overgedragen aan een huisartsenpraktijk in Terheijden, ter voorbereiding van de realisatie van een gezondheidscentrum. 8. Surplus Holding BV heeft 100% van de aandelen van Surplus Kinderopvang BV. Surplus Holding BV voert daarmee tevens het bestuur over deze organisatie. Jaardocument Surplus 2008 4 van 30
9. In 2008 is de Stichting Surplus Kinderopvang opgericht, ten behoeve van de activiteiten voor tussenschoolse activiteiten en voor peuterspeelzaalwerk. 10. Surplus Holding BV bezit 40% van de aandelen en een prioriteitsaandeel van thuiszorgorganisatie de Zorgverlener BV. Surplus Holding BV voert daarmee tevens het bestuur over deze organisatie. 11. Surplus Holding heeft een 40% kapitaalsbelang in Nuevo BV, Nuevo Thuiszorg BV, Nuevo West-Brabant BV en Nuevo Vastgoed BV. 12. Surplus heeft een zusterstichting Veron, een toegelaten instelling voor woningbouw. Er is sprake van een volledige personele unie tussen de Raden van Bestuur en een gedeeltelijke personele unie tussen de Raden van Toezicht van Stichting Surplus en Stichting Veron. Stichting Veron heeft geen personeel in dienst en maakt gebruik van het werkapparaat van Stichting Circonflex. 13. Stichting Veron is enige aandeelhouder van Stichting Veron Plus BV. Deze BV heeft vooralsnog geen (bouw)activiteiten ontplooid. Jaardocument Surplus 2008 5 van 30
Juridische structuur Surplus; zeggenschapsverhoudingen 31 december 2008 Stichting Surplus Circonflex De Markenlanden De Werve Surplus Welzijn Vredenbergh Surplus Holding wonen en zorg BV Surplus Zorgcentra BV De Zorgverlener BV Surplus Kinderopvang BV Stichting Surplus Kinderopvang Jaardocument Surplus 2008 6 van 30
Juridische structuur Surplus, inclusief deelnemingen 31 december 2008 Stichting Surplus Circonflex De Markenlanden De Werve Surplus Welzijn Vredenbergh Surplus Holding wonen en zorg BV 40% Nuevo BV 40% Nuevo West- Brabant BV 40% Nuevo Thuiszorg BV 40% Nuevo Vastgoed BV Surplus Zorgcentra BV De Zorgverlener BV Surplus Kinderopvang BV Stichting Surplus Kinderopvang Jaardocument Surplus 2008 7 van 30
Toelatingen Circonflex De verpleeghuizen van Circonflex hebben een toelating in het kader van de AWBZ voor de functies huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding, activerende begeleiding, behandeling en verblijf. De grondslag voor verblijf is somatische en/of psychogeriatrische zorg. De intramurale capaciteit is vastgesteld op 223 verpleeghuisplaatsen. De meeste capaciteit is ondergebracht op de locatie Sancta Maria in Zevenbergen: 194 bedden, waarvan 20 bedden zijn ondergebracht op afdeling de Brug bij het Amphia Ziekenhuis, locatie Langendijk te Breda. Deze afdeling is tijdelijk ingericht, omdat een deel van verpleeghuis Sancta Maria als gevolg van een brand ontruimd moest worden. Hierover wordt verderop in het verslag meer over gemeld. Daarnaast is er een verpleegunit met 15 verpleeghuisbedden ondergebracht in verzorgingshuis Mauritshof, in afwachting van de realisatie van de nieuw te bouwen verpleeghuisdependance Fendertshof te Fijnaart. Daarnaast is in 2008 het nieuwe verpleeghuis Antonius Abt opgeleverd. Deze biedt plaats aan 70 personen. De zeven verzorgingshuizen van Circonflex hebben een toelating in het kader van de AWBZ voor de functies huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding en verblijf. De grondslag voor verblijf is eveneens somatische en/of psychogeriatrische zorg. In onderstaande tabel is per verzorgingshuis de toegelaten intramurale capaciteit opgenomen. In 2008 is de capaciteit van Antonius Abt verhoogd van 25 naar 43 bij de gereedkoming van de nieuwbouw in september 2008. Voor zowel de verpleeghuis- als de verzorgingshuislocaties geldt dat als gevolg van bouwactiviteiten de capaciteit niet overal optimaal benut kan worden. Toegelaten intramurale capaciteit verzorgingshuizen Circonflex op 31 december 2008 Naam verzorgingshuis Plaats Toegelaten capaciteit Huize Zevenbergen Zevenbergen 70 De Westhoek Zevenbergen 73 St. Martinus Zevenbergschen Hoek 25 De Ganshoek Lage Zwaluwe 60 Antonius Abt Terheijden 42 Mauritshof Klundert 59 Fendertshof Fijnaart 35 De Werve Zorgkruispunt de Werve heeft een toelating in het kader van de AWBZ voor de functies huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding en verblijf. De grondslag voor verblijf is somatische en/of psychogeriatrische zorg. De toegelaten intramurale capaciteit bedraagt 51 plaatsen. Vredenbergh zorg en wonen Zorgresidentie Vredenbergh heeft een toelating in het kader van de AWBZ voor de functies huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding en verblijf. De grondslag voor verblijf is somatische en/of psychogeriatrische zorg. De toegelaten intramurale capaciteit bedraagt 48 plaatsen. Jaardocument Surplus 2008 8 van 30
De Markenlanden Thuiszorg De sector thuiszorg van de Markenlanden heeft een toelating in het kader van de AWBZ voor de functies persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding en activerende begeleiding. De Markenlanden richt zich op de doelgroepen chronisch zieken, hulpbehoevende ouderen, mensen met een beperking en mensen met een psychiatrische aandoening (in samenwerking met de GGZ). Surplus Welzijn Surplus welzijn heeft in het kader van de subsidieafspraken van de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) met zeven gemeenten productieafspraken gemaakt en doelen geformuleerd. Surplus Kinderopvang In tegenstelling tot de andere onderdelen van Surplus is er bij de sector kinderopvang geen sprake van toelatingen of subsidieafspraken. De sector kinderopvang kent momenteel 9 locaties in 7 kernen. Alle locaties hebben zowel een kinderdagverblijf voor kinderen van 0 tot 4 jaar en een buitenschoolse opvang voor kinderen van 4 tot 13 jaar. Daarnaast biedt Surplus Kinderopvang gastouderopvang en met een aantal scholen zijn afspraken gemaakt ten behoeve van de tussenschoolse opvang. De Zorgverlener De Zorgverlener heeft een toelating in het kader van de AWBZ voor de functies persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding en activerende begeleiding. Medezeggenschapsstructuur Na de verkiezingen in september 2008 is de nieuwe Centrale Ondernemingsraad (COR) van Surplus geïnstalleerd. Hierin is Surplus Zorg vertegenwoordigd met 4 zetels, Welzijn met 2 zetels, Kinderopvang met 1 zetel en Vredenbergh met 1 zetel. Zorgkruispunt de Werve is wel vertegenwoordigd in de OR Zorg, maar heeft nog geen vertegenwoordiging in de COR. De verschillende divisies van Surplus kennen elk een eigen OR. De Centrale Cliëntenraad Surplus (CCS) vertegenwoordigt de cliënten van Surplus Zorg en Surplus Welzijn. In 2008 hebben de cliëntenraden en de Raad van Bestuur zich gebogen over een nieuwe medezeggenschapsstructuur. Dat is noodzakelijk gezien de groei van de organisatie en het toenemend aantal extramurale cliënten. Uitgangspunt is dat de medezeggenschap lokaal verankerd moet zijn. Bij Surplus Zorg heeft ieder verzorgingshuis of verpleeghuis een lokale raad, waarbij gestreefd wordt naar één of twee extramurale leden. Bij Surplus Welzijn wordt gewerkt met cliëntenpanels. De nieuwe structuur wordt in 2009 bekrachtigd met een convenant tussen de Raad van Bestuur en de cliëntenraden. Daarna worden nieuwe leden geworven, zodat zorg en welzijn evenredig vertegenwoordigd zijn in de CCS. Surplus Kinderopvang heeft een eigen medezeggenschapsstructuur op basis van de wet Kinderopvang. Jaardocument Surplus 2008 9 van 30
2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering Surplus richt zich op 55-plussers met (combinaties van) producten op het terrein van wonen, welzijn en zorg. De onderdelen welzijn en zorg bieden daarnaast ook producten aan voor volwassenen. De sectoren welzijn en kinderopvang richten zich bovendien op kinderen en jongeren van 0 tot 23 jaar. De verschillende dochterstichtingen bieden de volgende activiteiten: Circonflex: Intramurale verpleeghuiszorg: reactivering, somatische en psychogeriatrische zorg (specialismen: palliatieve terminale zorg, CVA-ketenzorg, gerontopsychiatrie, Korsakovpatiënten) Dagbehandeling psychogeriatrie en somatiek Intramurale verzorgingshuiszorg Aanvullende verpleeghuiszorg in verzorgingshuis Kortdurend verblijf Dagverzorging Extramurale verzorging Extramurale verzorging extra Extramurale verpleging Extramurale verpleging extra Begeleiding Advies, instructie en voorlichting (AIV) Geriatrisch centrum Extramurale behandelingen (fysiotherapie, ergotherapie, logopedist en diëtetiek) Zorgkruispunt de Werve: Intramurale verpleeghuiszorg Intramurale verzorgingshuiszorg Aanvullende verpleeghuiszorg in verzorgingshuis Kortdurend verblijf Extramurale verzorging Vredenbergh Intramurale verzorgingshuiszorg Kortdurend verblijf Extramurale verzorging Serviceappartementen Comfort- en gemaksdiensten Jaardocument Surplus 2008 10 van 30
De Markenlanden Thuiszorg: Huishoudelijke verzorging 1 Huishoudelijke verzorging 2 Persoonlijke verzorging Persoonlijke verzorging extra Verpleging Verpleging extra Activerende thuiszorg Ondersteunende begeleiding Ondersteunende begeleiding extra Dagverzorging Vervoer Surplus Welzijn Agogische begeleiding en ondersteuning: ambulant en accommodatiegericht jongerenwerk, straathoekwerk, overlastbestrijding (SET), alternatieve strafafdoening (Halt), opvoedingsondersteuning, sociaal cultureel werk, peuterwerk, opbouwwerk/buurtwerk (samenlevingsopbouw en leefbaarheidprojecten), sociale activering/werkintegratie (SnW). maatschappelijk werk (algemeen maatschappelijk werk, schoolgericht maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, sociaal raadsliedenwerk, groepswerk en cursussen) ouderenwerk (alarmering, maaltijden, klussendienst, ouderenadviseurs, Meer Bewegen voor Ouderen (MbvO), vervoer en beheer drie Pluspunten) Facilitaire dienstverlening (o.a. reproservice, materialenservice, financieel-administratieve dienstverlening, beheer en schoonmaak welzijnsaccommodaties) Deelname aan netwerken, samenwerkingsverbanden, overlegvormen; signalering; bemiddeling. Surplus Kinderopvang: kinderdagverblijven voor kinderen van 0 tot 4 jaar locaties voor buitenschoolse opvang voor kinderen van 4 tot 13 jaar tussenschoolse opvang gastouderbureau organisatie kinderfeestjes De Zorgverlener: Huishoudelijke verzorging Persoonlijke verzorging Persoonlijke verzorging extra Verpleging Verpleging extra Advies, instructie en voorlichting (AIV) Begeleiding Begeleiding extra Jaardocument Surplus 2008 11 van 30
2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Kerngegevens verpleging en verzorging In onderstaande tabel staan de kerngegevens van Surplus ten aanzien van productie en capaciteit, personeel en bedrijfsopbrengsten. Kerngegevens productie, capaciteit, personeel en opbrengsten Kerngegevens Aantal/bedrag Patiënten/cliënten/productie/capaciteit Aantal intramurale cliënten in 2008 624 Aantal feitelijke intramurale plaatsen op 31 december 2008 742 Aantal extramurale cliënten exclusief cliënten dagactiviteiten op 31 december 2008 1.818 Aantal cliënten dagactiviteiten op 31 december 2008 399 Aantal uren extramurale productie in 2008 305.339 Aantal intramurale verzorgingsdagen in 2008 148.526 Aantal intramurale verpleegdagen in 2008 86.414 Personeel Aantal personeelsleden in loondienst op 31 december 2008 2.078 Aantal FTE personeelsleden in loondienst op 31 december 2008 1.638 Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten in 2008 91.270.154 Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 51.851.518 Waarvan overige bedrijfsopbrengsten 39.418.636 2.3.3 Werkgebieden Surplus en haar dochters bieden AWBZ-zorg in de zorgkantoorregio s West- en Midden-Brabant. Daarnaast biedt Surplus ook zorg in het kader van de basis ziektekostenverzekering (oa paramedische zorg). Bij de komst van de Wmo namen de dochters van Surplus in 2007 deel aan aanbestedingstrajecten bij vrijwel alle gemeenten in West- en Midden-Brabant. De contracten zijn in 2007 afgesloten voor 2 jaar. Het werkgebied van Surplus omvatte in 2008 de gemeenten: Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op Zoom, Breda, Drimmelen, Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Woensdrecht en Zundert in West-Brabant en de gemeenten Dongen, Gilze-Rijen, Goirle, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Oosterhout, Tilburg en Waalwijk in Midden-Brabant. 2.4 Belanghebbenden Surplus heeft de afgelopen jaren steeds gezocht naar partners die ons aanvullen en versterken, om zo de juiste ketens te vormen. Na jaren van groei heeft Surplus nu bijna de gewenste schaalgrootte bereikt. In 2008 hebben we een beperkt aantal gesprekken gevoerd met nieuwe samenwerkingspartners. Samenwerking WEL Met Woonstichting Etten-Leur hebben we in 2008 de intentie tot samenwerking uitgesproken. Samen verwachten we beter tegemoet te komen aan de vragen van onze klanten. Het gaat dan om combinaties van wonen, welzijn en zorg of wonen in combinatie met welzijn en kinderopvang. Samenwerking Elisabeth Om onze expertiserol op het gebied van verpleeghuiszorg verder uit te bouwen, zijn we een samenwerking aangegaan met Stichting Elisabeth, een instelling voor wonen en zorg. Elisabeth telt drie verpleeglocaties in Breda en omstreken. Jaardocument Surplus 2008 12 van 30
Divisie Comfort Op 1 januari 2008 zijn we gestart met de nieuwe divisie Surplus Comfort. Deze divisie richt zich op het hogere segment: senioren die behoefte hebben aan luxe woonvormen en comfortdiensten. In deze divisie gaan we particuliere dienstverlening en serviceappartementen onderbrengen. Een start is gemaakt door de bestuurlijke fusie met Vredenbergh Zorg en Wonen begin 2008. Overleg met externe stakeholders Vanuit verschillende managementniveaus vindt structureel en ad hoc overleg plaats met externe stakeholders als zorgkantoor, gemeenten, cliëntenorganisaties en collega-aanbieders van zorg en welzijn. Jaardocument Surplus 2008 13 van 30
3 Governance 3.1 Bestuur en toezicht 3.1.1 Zorgbrede Governance Code We erkennen de bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid die Surplus als organisatie voor zorg, wonen, welzijn en kinderopvang heeft. Om die reden wordt gewerkt volgens de principes van de zorgbrede Governance Code. Dit betekent onder andere dat gekozen is voor het Raad van Toezichtmodel als bestuursmodel voor Surplus. In dit hoofdstuk wordt verslag gedaan van de wijze waarop in 2008 het toezicht op het bestuur is uitgeoefend. 3.1.2 Raad van Bestuur Surplus kende in 2008 een tweehoofdige Raad van Bestuur: De heer drs. B.I. Awad, MBA-H (voorzitter) en de heer drs. E.A.A. van Mansum. De laatste persoon is in zijn functie benoemd op 1 januari 2007. In onderstaande tabel staat de samenstelling van de Raad van Bestuur op 31 december 2007. Samenstelling Raad van Bestuur op 31 december 2008 Naam Functie Nevenfuncties Drs. B.I. Awad, MBA-H Voorzitter Voorzitter West-Brabants Overleg Zorg (WOZ) Bestuurslid Stichting Het Voormalige Gasthuis (Fonds voor gezondheidszorg) te Breda Bestuurslid Stichting Acuut (Fonds voor sociale doeleinden) Bestuurslid Stichting Leerstoel Chronische Zorg aan de Universiteit van Tilburg Gecommitteerde Hogeschool Midden- Nederland, Instituut Hoger Gezondheidszorg Onderwijs te Utrecht Lid Commissie Beroepenveld Hogeschool Utrecht Commissaris bij de Kerckhaert Groep Drs. E.A.A. van Mansum lid Lid adviesraad Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM)/ traject IAB (Innovatieve Acties Brabant) 3 Lid bestuur Brabants Kenniscentrum Ouderen (BKO) Lid bestuur Stichting Steunfonds Breda De bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur vindt plaats op basis van de richtlijnen van de NVZD (Nederlandse Vereniging van Zorg Directeuren) die in overleg met de NVTZ (Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Zorg) en het ministerie van VWS is opgesteld. De taken en verantwoordelijkheden van de Raad van Bestuur zijn vastgelegd in het statuut Raad van Bestuur. Daarin is tevens vastgelegd op welke wijze eventuele waarneming bij afwezigheid van de Raad van Bestuur wordt geregeld, alsmede de rol van de directieraad en medezeggenschapsorganen. Ook is de wijze van verantwoording geregeld in het statuut. Jaardocument Surplus 2008 14 van 30
3.1.3 Toezichthouders (Raad van Toezicht/Raad van Commissarissen) De Raad van Toezicht is het interne toezichthoudend orgaan dat vanuit de samenleving toezicht uitoefent op de stichting Surplus. De leden van de Raad van Toezicht zijn niet werkzaam voor of bij Surplus. De raad kent zeven prestatievelden. Het toezicht houden, het werkgeverschap van het bestuur, het adviseren en klankbord zijn voor het bestuur, het regelen van de besturing en het uitoefenen van statutair gegeven bevoegdheden, die door uitvoering van de eigen werkzaamheden (het zesde veld) gerealiseerd worden. Over deze zes velden legt de raad verantwoording (het zevende veld) af in het jaarverslag van Surplus. De Raad van Toezicht heeft in 2008 op basis van de expertise en de professie van zijn leden als klankbord gefunctioneerd en diverse adviezen aan de Raad van Bestuur verstrekt, waaronder financieel-technische, personeelstechnische, juridische en organisatorische. Dit vond plaats in de vergaderingen met de raad, in individuele contacten op initiatief van de Raad van Bestuur of een der leden van de Raad van Toezicht en in het tussentijds overleg van de voorzitter van de Raad van Toezicht met de Raad van Bestuur. Minstens tweemaal per jaar worden, naast de reguliere bijeenkomsten van de Raad van Toezicht, brainstormsessies belegd. Hiermee krijgt de adviesfunctie van de Raad van Toezicht een extra gezicht. In deze themabijeenkomsten krijgt het management de gelegenheid om de strategische ontwikkelingen in de regio voor te leggen aan de Raad van Toezicht en daarmee de gekozen koers te toetsen en vast te leggen. In 2008 zijn het verzuimbeleid aan de orde geweest, de bestuurdersaansprakelijkheid en de evaluatie van het functioneren van de Raad van Toezicht. Uiteraard is in de themabijeenkomsten voornamelijk stil gestaan bij de ontwikkelingen in de thuiszorg en het bepalen van de toekomstige koers. De Raad van Toezicht heeft in 2008 de jaarrekeningen 2007 van alle dochterstichtingen en de geconsolideerde jaarrekening van Surplus goedgekeurd, evenals de kaderbrieven, de begrotingen en jaarplannen voor het jaar 2009. Door tussentijdse financiële rapportages houdt de Raad van Toezicht continu de vinger aan de pols. Een delegatie van de Raad van Toezicht is twee keer per jaar aanwezig bij een overlegvergadering van de Raad van Bestuur met de Centrale Ondernemingsraad (COR) en de Centrale Cliëntenraad van Surplus (CCS). De bespreking van de jaarrekeningen vindt plaats in aanwezigheid van en met toelichting door de externe accountant. De voorzitter van de Raad van Toezicht voert één keer per jaar een functioneringsgesprek met de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht hecht eraan te melden dat de honorering van beide leden van de Raad van Bestuur geschiedt op basis van hetgeen maatschappelijk aanvaard is, dat wil zeggen dat de salarissen onder de zogenaamde Balkenende norm blijven. Als gevolg van fusies, waarbij de Raad van Toezicht werd uitgebreid met vertegenwoordigers van nieuwe dochterstichtingen, was de omvang van de Raad van Toezicht groter geworden dan gewenst. Alle leden van de Raad van Toezicht zijn afgetreden, om het mogelijk te maken een nieuwe, kleinere Raad samen te stellen, gestoeld op de principes van de Governance code. Alle leden zijn in de gelegenheid gesteld om hun interesse voor een functie in de Raad van Toezicht kenbaar te maken. Een sollicitatiecommissie heeft de kandidaten gewogen aan de hand van het in 2007 vastgestelde profiel. Op 1 april is de Raad van Toezicht in haar nieuwe samenstelling benoemd en is afscheid genomen van de vertrekkende leden. Jaardocument Surplus 2008 15 van 30
Samenstelling Raad van Toezicht/Raad van Commissarissen op 31 december 2008 Naam Functie Nevenfuncties E.D. Boer Voorzitter Lid Raad van Toezicht Stichting Ruwaard van Puttenziekenhuis in Spijkenisse Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Amsterdam thuiszorg (tot 1 juli 2008) Lid Raad van Toezicht Stichting Huisartsenlaboratorium (SHL) in Etten Leur Lid Raad van Toezicht SenL-zorg te Roosendaal Voorzitter Raad van Toezicht GGZ Westelijk Noord Brabant te Halsteren Voorzitter Bestuur Stichting onderzoeksinstituut Tympaan te Den Haag Lid Bestuur Stichting De Honingraad te Breda Voorzitter Raad van Toezicht Mevr. A. in t Veld Blonk H.A.M. Claessen Mevr. H.A.M. de Jong- Mertens Vice-voorzitter Lid woningstichting Veron Lid klachten geschillencommissie WVS (Werkvoorzieningschap) Roosendaal (tot 1 maart 2008) Commissie Rhenus België Nederland Lid Raad van Toezicht woningstichting Veron geen Commissaris Busbedrijf De Jong Tours voorzitter bestuurscommissie Vredenbergh Vice-voorzitter van het parochiebestuur H. Willibrordus, Teteringen Lid Raad van Toezicht woningstichting Veron Mr. Drs. L.A.L.M. Sturm Lid Voorzitter Raad van Toezicht SBC Commissaris onroerend goed vennootschap Amsterdam Lid bestuur eigenaarsstichting aannemersbedrijf Bestuur directiepensioenlichamen R.H. Augusteijn J.W.E. de Wijs Lid op voordracht cliëntenraden Lid op voordracht ondernemingsraden geen Jaardocument Surplus 2008 16 van 30
3.2 Bedrijfsvoering Het concern Surplus is te kenmerken als een holding, met daaronder de dochterstichtingen met een overwegend eigenstandige begroting en exploitatie. De dochters worden aangestuurd door directies met gedecentraliseerde bevoegdheden binnen de kaders van het vastgestelde concernbeleid. Het kenmerk en het besturingsmodel van de organisatie moet de grote mate van flexibiliteit en dientengevolge de ondernemingskracht blijven. Dit is niet alleen in het belang van de organisatie, maar dient eveneens het belang van onze cliënten en onze medewerkers. In 2008 hebben de volgende ontwikkelingen invloed gehad op de bedrijfsvoering. Strategische koers De strategische koers die Surplus in 2007 vaststelde, is grotendeels geïmplementeerd. Uitgangspunt is dat Surplus zich richt op twee ketens: de keten wonen, welzijn en zorg en de keten jeugd. Deze ketenstrategie vraagt om kruisbestuiving tussen onze divisies, die in 2008 al op diverse plaatsen zijn zichtbaar werd. Organisatiestructuur Als gevolg van onze nieuwe koers hebben we de organisatiestructuur gewijzigd, een gigantische operatie die alle bedrijfsonderdelen raakte. De divisie Zorg bestaat sinds 1 januari 2008 uit vier regio s voor wonen, zorg en welzijn, aangestuurd door twee regiodirecteuren. Daardoor wordt het gemakkelijker om ketens met elkaar te verbinden. Ook hebben we een divisie Surplus Welzijn ingericht met drie regio s waarbinnen een integraal pakket wordt aangeboden. Deze divisie is per 1 juli 2008 ontstaan uit een fusie van zeven welzijnsstichtingen. Surplus Kinderopvang is een aparte BV geworden. De ontwikkeling van de divisie Support hebben we vanwege de bezuinigingen stopgezet. Reorganisatie Thuiszorg Wat ons zorgen baarde in 2008 waren de ontwikkelingen in de thuiszorg en met name de lage Wmotarieven voor huishoudelijke verzorging. Een fors tekort op de thuiszorg eind 2007 was aanleiding voor een reorganisatie. Om de overhead te verminderen, hebben we het aantal leidinggevenden in de thuiszorg met de helft moeten terugbrengen. Inmiddels is een groot deel van de leidinggevenden elders binnen Surplus geplaatst. Ook de planners zijn herplaatst. Met deze en tal van andere maatregelen hebben we de tekorten tot een gewenst niveau kunnen terugdringen. We realiseren ons echter dat we veel van onze medewerkers hebben gevraagd. De reorganisatie heeft voor veel onrust gezorgd, die ook in 2009 nog voelbaar is. Huishoudelijke verzorging Ondanks de financiële problemen in de thuiszorg, hebben we eind 2008 besloten door te gaan met huishoudelijke verzorging. Dit besluit past binnen onze strategie om de volledige keten te willen bieden op het terrein van wonen, zorg en welzijn. Uiteraard is het wel van belang dat de tarieven kostendekkend zijn. Dit zal nog moeten blijken uit de nieuwe aanbestedingen in 2009. Het doet ons goed dat de gemeenten Moerdijk en Breda hebben aangegeven dat zij kiezen voor kwaliteit en continuïteit en daarbij passende tarieven. We hopen dat meer gemeenten zullen inzien dat we met elkaar een maatschappelijk vangnet moeten creëren voor de meest kwetsbare doelgroepen en dat prijs niet het enige criterium kan zijn. ZZP Surplus Zorg heeft de invoering van de Zorgzwaartepakketten voor cliënten (ZZP) goed doorlopen. Twee keer per jaar bekijken we of de geboden zorg nog past binnen het geïndiceerde Zorgzwaartepakket. Wat ons financieel parten speelt is de verminderde capaciteit van onze locaties. Door de bouwtrajecten kunnen we de capaciteit op een aantal locaties niet ten volle benutten. Brand verpleeghuis De brand in verpleeghuis Sancta Maria op 11 mei 2008 heeft een enorme impact gehad op de cliënten en medewerkers van Surplus Zorg. Met man en macht hebben medewerkers en hulpdiensten zich ingezet om alle 166 cliënten te evacueren en elders onder te brengen. Gelukkig zijn er geen persoonlijke ongelukken gebeurd. We zijn veel dank verschuldigd aan de locaties en instellingen die ondersteuning boden. De nasleep van de brand heeft veel energie gekost, maar we hebben er ook van geleerd. Deze leerpunten zullen we o.a. meenemen in de nieuwbouw van Sancta Maria. Ook hebben we onze ervaringen overgedragen aan collega-zorginstellingen in het land. Jaardocument Surplus 2008 17 van 30
3.3 Cliëntenraad Centrale cliëntenraad De Centrale Cliëntenraad Surplus (CCS) bestaat sinds 11 juli 2006. De CCS houdt zich bezig met Surplusbrede onderwerpen, zoals financieel, strategisch beleid en benoemingen. De CCS bestaat uit 9 personen, waarvan één als onafhankelijk voorzitter. De leden zijn representatief voor de cliëntenpopulatie. Zij vertegenwoordigen de cliënten van Surplus Zorg en Surplus Welzijn. De divisie Surplus Kinderopvang heeft een eigen medezeggenschapsstructuur op basis van de wet Kinderopvang. In 2008 hebben de cliëntenraden en de Raad van Bestuur zich gebogen over een nieuwe medezeggenschapsstructuur. Dat is noodzakelijk gezien de groei van de organisatie en het toenemend aantal extramurale cliënten. Uitgangspunt is dat de medezeggenschap lokaal verankerd moet zijn. De verantwoordelijkheden worden daarom zo laag mogelijk neergelegd. Bij Surplus Zorg heeft ieder verzorgingshuis of verpleeghuis een lokale raad, waarbij gestreefd wordt naar 1 of 2 extramurale leden. Bij Surplus Welzijn wordt gewerkt met cliëntenpanels. De nieuwe structuur wordt in 2009 bekrachtigd met een convenant tussen de Raad van Bestuur en de cliëntenraden. Daarna worden nieuwe leden geworven, zodat zorg en welzijn evenredig vertegenwoordigd zijn in de CCS. De Wmo-problematiek in de thuiszorg liep als een rode draad door het verslagjaar. Uit bezorgdheid over de gemeentelijke aanbestedingen, heeft de CCS contact gelegd met lokale belangenorganisaties, waaronder ouderenbonden en wmo-platforms. Met een brandbrief is aandacht voor de situatie gevraagd. Op dit moment zijn we met diverse belangenorganisaties in gesprek hierover. Verder heeft de CCS positief advies uitgebracht over de FOBO- en de MIP-procedure ter voorkoming van fouten, ongevallen en incidenten. De kosten die de cliëntenraden maken voor de uitoefening van hun taken, worden vergoed door Surplus. De CCS wordt ondersteund door een stafmedewerker en bestuurssecretaresse van Surplus. Ook stelt Surplus vergaderruimte beschikbaar. De CCS wordt voorzien van mondelinge en schriftelijke informatie door de Raad van Bestuur. In 2008 waren er enkele wisselingen binnen de CCS. De secretaris, de heer Vermunt, is vertrokken en opgevolgd door de heer Van Schaik. Er is momenteel een vacature voor de functie van vicevoorzitter. Samenstelling centrale cliëntenraad Surplus op 31 december 2008 Naam Functie H. Dudok Voorzitter G. van Schaik Secretaris W. Ansems Lid H. van Nunen Lid Mevrouw J. Rijndorp-Bras Lid R. Ros Lid Mevrouw A. Meijers Lid E. Tienkamp Lid Jaardocument Surplus 2008 18 van 30
4 Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid Op 1 januari 2002 is Surplus opgericht als koepelorganisatie van Circonflex, stichting voor zorg en wonen en de Markenlanden, stichting voor thuiszorg, welzijn en kinderopvang. Beide organisaties bleven zelfstandige rechtspersonen, maar kwamen onder de aansturing van één Raad van Toezicht en één Raad van Bestuur. Volgens ditzelfde principe zijn de afgelopen jaren diverse dochterstichtingen bij Surplus aangesloten. In de afgelopen jaren hebben we waargenomen dat de samenwerking tussen verschillende afdelingen en sectoren zich steeds verder ontwikkeld heeft, zowel op projectbasis als via integratietrajecten voor ondersteunende afdelingen. Mede daardoor is de wens ontstaan om te komen tot één Surplus organisatie. Ook de nieuwe dochters zoeken versterking en meerwaarde binnen Surplus en de verwachting is dat deze meerwaarde beter te realiseren is vanuit een geïntegreerde organisatie. Om die reden is Surplus in 2006 gestart met een strategie, marketing en structuurtraject. Dit heeft geleid tot een nieuwe strategische koers voor Surplus, die in april 2007 is vastgesteld. Deze documenten vormen de kaders voor de ontwerpcriteria voor een nieuwe organisatiestructuur voor Surplus, die in 2007 nader uitgewerkt en vanaf 1 januari 2008 geïmplementeerd is. Onderstaand worden allereerst de missie en visie van Surplus beschreven en vervolgens de hoofdpunten uit de analyse. Op basis hiervan is de toekomststrategie voor de komende jaren benoemd en de gevolgen voor de organisatiestructuur die in 2008 zichtbaar werden. Missie en visie Surplus Surplus richt zich op inwoners van West- en Midden-Brabant die ondersteuning wensen op het gebied van zorg, wonen, welzijn en kinderopvang. Surplus heeft aandacht voor iedere klant, met extra aandacht voor de kwetsbaren in de samenleving. We richten ons op het welbevinden van mensen, ook in relatie tot hun sociale omgeving. Surplus doet haar werk zodanig, dat mensen de regie over hun leven kunnen blijven voeren, rekening houdend met individuele mogelijkheden. Surplus is vraaggericht, flexibel, werkt deskundig, professioneel en waar nodig multidisciplinair. De missie wordt uitgewerkt in de volgende uitgangspunten: De klant staat centraal. Surplus werkt vraaggericht en biedt haar zorg-, hulp en dienstverlening in een vertrouwde omgeving. De medewerkers van Surplus bieden kwaliteit en professionaliteit. In samenwerking en op eigen initiatief een maatschappelijk doelstelling realiseren. Analyse Uit de analyse blijkt dat Surplus goede kansen heeft, maar dat keuzes expliciet moeten worden gemaakt. Surplus dient een koers uit te zetten in lijn met de klantpreferenties en de zorgvraag, passend in de veranderende externe omgeving. Surplus heeft goede relaties in haar verzorgingsgebied, een essentiële randvoorwaarde voor continuïteit. De dienstverlening van Surplus wordt goed gewaardeerd door klanten. Surplus is echter niet herkenbaar voor haar klanten en feitelijk inzicht in behoeften (dienstverlening en service) en keuzecriteria van doelgroepen en verwijzers ontbreken. Uit demografische gegevens blijkt dat de vraag naar Surplusdienstverlening naar verwachting in de komende jaren toeneemt. De volgende externe trends zijn relevant bij de keuze van de toekomstige koers: Jaardocument Surplus 2008 19 van 30
vergrijzing en toenemende hulpvraag naar vernieuwende concepten voor wonen, welzijn en zorg; vraag naar zorg neemt toe; vraag naar nieuwe diensten en producten (op maat) neemt toe (zorgvernieuwing); instroom wordt steeds meer afhankelijk van poortwachters; snel toenemende marktwerking leidt tot concurrentie- en prijsdruk; financiële risico s worden groter. Uitgangspunten Met de bevindingen van de interne en externe analyse zijn uitgangspunten benoemd als houvast voor de strategische oriëntatie en de (her)inrichting van de organisatie: een kompas voor de toekomst. Deze uitgangspunten zijn als volgt samengevat: focus op wonen, welzijn en zorg in een eenduidig werkgebied; klantgericht en herkenbaar organiseren van de ketenzorg; marktgerichte focus verankeren in de organisatie; meten van effectiviteit en delen van kennis als basis voor innovatie; strategie bepalend voor portfolio en ketenontwikkeling; investeren in interne sturing, communicatie en eenheid in beleid; efficiency en effectiviteit speerpunten voor sturing van Surplus; leidraad is samenhang in de organisatie, leidend tot concurrentievoordeel, samenwerking en strategische controle. Toekomststrategie De strategie van Surplus is gericht op verdere uitbouw van de organisatie tot een sterke regionale partner. Surplus is een klantenpartner die zich organiseert in een keten voor wonen, welzijn en zorg en een keten voor jeugd. Door de integrale benadering van dienstverlening vorm te geven in ketens tracht Surplus cliënten servicegericht te bedienen en hen hun leven te laten leven zoals zij dat zelf verkiezen. Surplus ontwikkelt zich tot een sterke regionale partner door: organiseren van een sluitende keten voor wonen, welzijn en zorg en de keten voor jeugd; onderscheiden van een primair en een secundair werkgebied; lokaal verder verankeren van de organisatie; realiseren van forse groei tot 2010; primair positioneren als klantenpartner; het voeren van de naam Surplus door middel van het serviceconcept. Ketenvorming De essentie van de toekomststrategie is dat Surplus zich gaat focussen op twee ketens: een keten wonen, welzijn en zorg en een keten jeugd. Surplus blijft een regionale organisatie met een primaire positionering als klantenpartner in West- en Midden-Brabant. Merkwaarden Aansluitend op deze strategie hebben we in 2008 de merkwaarden van Surplus vastgesteld: dichtbij, actief en persoonlijk. Deze merkwaarden zullen de leidraad vormen voor ons handelen, onze communicatie-uitingen en onze huisstijl. We kiezen ervoor om Surplus als één merk te positioneren in de markt. Gevolgen organisatiestructuur in 2008 Als gevolg van onze nieuwe koers hebben we de organisatiestructuur gekanteld, een gigantische operatie die alle bedrijfsonderdelen raakte. Ons werkgebied West- en Midden-Brabant- bestaat sinds 1 januari 2008 uit vier regio s voor wonen, zorg en welzijn, elk aangestuurd door één regiomanager. Daardoor wordt het gemakkelijker om ketens met elkaar te verbinden en heeft de klant nu één Jaardocument Surplus 2008 20 van 30
aanspreekpunt. Ook hebben we een divisie Surplus Welzijn ingericht. Deze divisie is per 1 juli 2008 ontstaan uit een fusie van zeven welzijnsstichtingen. Surplus Kinderopvang is een aparte BV geworden. De ontwikkeling van de divisie Support hebben we vanwege de bezuinigingen stopgezet. Particuliere woonvormen In onze missie staat dat Surplus er wil zijn voor alle inwoners van West- en Midden-Brabant, dus ook voor senioren in het hogere segment. Dat betekent dat we binnen onze nieuwe divisie Comfort gaan starten met het ontwikkelen van particuliere appartementen (tot 180m2) en diverse comfortdiensten. Het rendement dat we hiermee behalen, willen we investeren in de meer kwetsbare doelgroepen binnen Surplus. Om de financiële risico s te beperken, ontwikkelen we dergelijke projecten samen met partners op het gebied van wonen. 4.2 Algemeen beleid In 2008 heeft Surplus expliciet gewerkt aan de volgende doelstellingen. Doelstelling: bieden van deskundige extramurale verzorging, verpleging, begeleiding en behandeling Surplus Zorg (te weten De Markenlanden, de Werve, de Zorgverlener en Circonflex) biedt extramurale zorg bij mensen thuis. Bijvoorbeeld bij de bewoners van de (aanleun)woningen rondom een Pluspunt of verzorgingshuis, maar ook bij andere senioren in het dorp. Sinds begin 2005 is de vraag naar deze extramurale zorg bijna verdriedubbeld. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de toenemende vergrijzing in de plattelandsgebieden en de grotere bekendheid van het aanbod. Sinds 2008 kunnen klanten van Surplus Zorg in hun eigen regio terecht met al hun zorgvragen. Of het nu gaat om thuiszorg, intramurale zorg, wonen, service of welzijn, Surplus kan al deze diensten aanbieden. Er is nu per regio één aansturing. De integratie tussen de zorgdiensten vordert gestaag. Vooral in de regio s waar thuiszorgteams vanuit de verzorgingshuizen werken, zien we dat er als vanzelf samenhang ontstaat omdat medewerkers dichter bij elkaar zitten. De stap om gezamenlijk iets op te zetten, zoals een bereikbaarheidsdienst, is dan vlug gemaakt. De eerstelijnsbehandeling breidt zich al jaren verder uit. In 2008 heeft de provincie subsidie verstrekt aan Surplus Zorg om een ambulant geriatrisch spreekuur op te zetten. Thuiswonende ouderen kunnen hier terecht voor multidisciplinair onderzoek. Het spreekuur is zeer laagdrempelig, omdat het onderzoek plaatsvindt bij de oudere thuis of bij de huisarts. Op deze manier kunnen lichamelijke of cognitieve problemen vroegtijdig worden gesignaleerd en krijgt de oudere advies op maat. Doelstelling: dagverzorging en dagbehandeling afstemmen op de behoefte van de doelgroep Surplus Zorg biedt op vrijwel alle plaatsen in haar werkgebied dagverzorging en dagbehandeling aan. Het is bedoeld voor thuiswonende ouderen die overdag extra hulp of behandeling nodig hebben. Daardoor kan de cliënt langer thuis blijven wonen en worden de mantelzorgers ontzien. Surplus Zorg probeert het aanbod zo goed mogelijk af te stemmen op de belevingswereld van de doelgroep. Een voorbeeld hiervan is zorgboerderij De Poolse Dreef in Terheijden, die in mei 2008 werd geopend. Ook hier wordt dagverzorging en dagbehandeling aangeboden. Het is een uniek concept waarin ouderen elkaar ontmoeten en deelnemen aan allerlei activiteiten in een landelijke omgeving. Juist die natuurlijke omgeving, waarin men kan tuinieren, wandelen in het groen en dieren verzorgen, spreekt ouderen uit de plattelandsgebieden erg aan. Het is jammer dat de producten dagverzorging en dagbehandeling de laatste tijd minder worden geïndiceerd, vanwege bezuinigingen van de overheid. We rekenen erop dat deze diensten over enige tijd onder de Wmo worden voortgezet, net als de functie van dementieconsulent, die ook al langer zijn waarde bewijst. Jaardocument Surplus 2008 21 van 30
Doelstelling: invoering van ZZP Surplus Zorg heeft de Zorgzwaartepakketten voor cliënten (ZZP) goed voorbereid en geïmplementeerd, zo blijkt uit een beoordeling van het ministerie van VWS. Iedere cliënt heeft nu naast zijn zorgplan ook een cliëntagenda (wenskaart). Twee keer per jaar bekijken we of de geboden zorg nog past binnen het geïndiceerde Zorgzwaartepakket. Doelstelling: bouwen van nieuwe woonvormen voor ouderen Bouwen is bij Surplus aan de orde van de dag. In vele kernen, op meer dan tien locaties, werken we aan nieuwbouw en renovatie. Dat heeft onder meer te maken met de verouderde staat van de gebouwen, de veranderende woonbehoefte van cliënten en de toenemende vergrijzing. De nieuwe woonvormen zullen het voor medewerkers gemakkelijker maken om vraaggericht te werken. Om alle bouwprojecten binnen Surplus in goede banen te leiden, beschikt Surplus over een Bouwbureau dat alle bouwzaken coördineert en risico s zoveel mogelijk minimaliseert. We werken daarbij samen met woningbouwverenigingen en projectontwikkelaars. Surplus beschikt over een meerjarenhuisvestingsplan. Binnen Circonflex worden vrijwel alle locaties vernieuwbouwd en/of gerenoveerd: Antonius Abt, Terheijden: nieuwbouw 60 bedden psychogeriatrie, renovatie en nieuwbouw zorgappartementen (totaal 42). De bouw verliep in 2007 volgens planning. De nieuwbouw is in augustus 2008 in gebruik genomen en in september 2008 feestelijk geopend. Fendertshof, Fijnaart: nieuwbouw 15 verpleeghuisbedden psychogeriatrie en 50 verzorgingsappartementen, tevens nieuwbouw zorgappartementen. De realisatie van het 1e bouwdeel verliep in 2007 volgens planning en is in het eerste kwartaal van 2008 opgeleverd en betrokken. Vervolgens is in 2008 gestart met de sloop van het pand de Fendertshof en is gestart met het tweede bouwdeel waarin met name verpleegplaatsen, zorgappartementen en zorgondersteunende ruimten worden gerealiseerd. Naar verwachting wordt het complex eind 2009 opgeleverd, en in het 1e kwartaal van 2010 betrokken. Sancta Maria en Huize Zevenbergen, Zevenbergen: nieuwbouw 150 verpleeghuisbedden somatiek en psychogeriatrie, 50 verzorgingsappartementen en zorgappartementen (ca. 85). In juli 2008 is de 1e paal geslagen voor fase 1 van de nieuwbouw. In fase 1 worden bouwdeel 1 (zorgappartementen + bibliotheek vannu), bouwdeel 2 (zorgappartementen + dagbehandeling verpleeghuis), bouwdeel 3 (appartementen), en bouwdeel 4 (appartemeten en zorgondersteunende ruimten). Eind 2009 wordt de bouwkundige oplevering verwacht, waarna in de eerste maanden van 2010 er kan worden ingehuisd. De appartementen in de bouwdelen 1, 2, en 4 zullen in 1e instantie gebruikt worden als interimhuisvesting voor de clienten van Huize Zevenbergen en Sancta Maria. Vervolgens kan een aanvang worden gemaakt met de sloop van de oudbouw (Huize Zevenbergen en Sancta Maria) en wordt gestart met fase 2 van de nieuwbouw. In fase 2 worden de bouwdelen 5 en 6 gerealiseerd. Ganshoek, Lage Zwaluwe: nieuwbouw 60 verzorgingsappartementen en 15 verpleeghuisplaatsen psychogeriatrie, met omliggende aanleunwoningen. Er is gestart met een bouwplan/ontwerp voor vervangende nieuwbouw. In juli 2008 is de beschikking van het College Bouw Zorgvoozieningen ontvangen t.b.v. de vervangende nieuwbouw van de verzorgingshuisplaatsen en de nieuwe verpleeghuisplaatsen. In 2009 wordt de ontwerpfase afgesloten en in de tweede helft van 2009 kan door de woningbouw cooperatie (Woningstichting Geertruidenberg) waarmee Surplus samenwerkt worden begonnen met prijsvorming/aanbesteding van dit project. Mauritshof, Klundert: In 2008 is van het Ministerie van Volksgezondheid een toelating ontvangen om het project Mauritshof te realiseren binnen de WTZi. Met de samenwerkende woningbouw cooperatie (Brabants Westhoek) wordt gesproken over de exacte invulling. Doelstelling: inclusie van cliënten in de samenleving Op diverse locaties van Surplus (verzorgingshuizen en verpleeghuis) worden activiteiten ondernomen om cliënten meer te betrekken bij de samenleving en andersom. In de nieuw te bouwen locaties en Pluspunten worden dergelijke activiteiten vanzelfsprekend ook geïntegreerd. Binnen het verpleeghuis Jaardocument Surplus 2008 22 van 30
is een actief verenigingsleven op touw gezet, dat helemaal is afgestemd op de behoeften van de bewoners. Doelstelling: onze diensten aanbieden in het kader van de Wmo Surplus is sinds 2007 dienstverlener in het kader van de Wmo. Dat doen we voor 23 gemeenten in ons werkgebied. Onze ambitie is om op lokaal niveau een breed en samenhangend aanbod te creëren voor de inwoners van de gemeenten. Die taak hebben we zeer voortvarend opgepakt vanuit Surplus Zorg en Surplus Welzijn. De beide divisies van Surplus zoeken bovendien samen actief naar kansen om nieuwe producten te ontwikkelen op het snijvlak van welzijn en thuiszorg, waardoor ouderen langer thuis blijven wonen. Dan denken we bijvoorbeeld aan ondersteunende en activerende begeleiding. Wat ons zorgen baarde in 2008 waren de (financiële) ontwikkelingen in de thuiszorg en met name de lage Wmo-tarieven voor huishoudelijke verzorging. Een fors tekort op de thuiszorg eind 2007 was aanleiding voor een reorganisatie. Om de overhead te verminderen, hebben we het aantal leidinggevenden in de thuiszorg met de helft moeten terugbrengen. Inmiddels is een groot deel van de leidinggevenden elders geplaatst, in een functie als teamleider thuiszorg of binnen Surplus Welzijn. Ook de planners zijn herplaatst. Met deze en tal van andere maatregelen hebben we de tekorten tot een gewenst niveau kunnen terugdringen. We realiseren ons echter dat we veel van onze medewerkers hebben gevraagd. De reorganisatie heeft voor veel onrust gezorgd, die ook in 2009 nog voelbaar is. Ondanks de financiële problemen in de thuiszorg, hebben we eind 2008 besloten door te gaan met huishoudelijke verzorging. Dit besluit past binnen onze strategie om de volledige keten te willen bieden op het terrein van wonen, zorg en welzijn. Uiteraard is het wel van belang dat de tarieven kostendekkend zijn. Dit zal nog moeten blijken uit de nieuwe aanbestedingen in 2009. Het doet ons goed dat de gemeenten Moerdijk en Breda hebben aangegeven dat zij hun tarieven gaan verhogen. We hopen dat meer gemeenten zullen inzien dat we met elkaar een maatschappelijk vangnet moeten creëren voor de meest kwetsbare doelgroepen en dat prijs niet het enige criterium kan zijn. Doelstelling: expertisecentrum ontwikkelen In 2007 zijn plannen ontwikkeld om vanuit Surplus Zorg een expertisecentrum op te richten, waar alle kennis rondom ziektebeelden gebundeld wordt. Het expertisecentrum zal actief zijn op het gebied van scholing, advisering, ketenzorg, onderzoek en innovatie. De aanwezige expertise is beschikbaar voor klanten en zorgverleners binnen Surplus én daarbuiten. De ontwikkeling van het expertisecentrum is in 2008 enigszins vertraagd. Als gevolg van de grote brand in verpleeghuis Sancta Maria hebben we onze ambities even moeten bijstellen. Het geplande onderzoek is afgezegd. Wel hebben we diverse scholingen verzorgd aan instellingen buiten Surplus, o.a. op het gebied van palliatieve zorg en religiebeleving. Verder mochten we de Ina Roerdink-prijs in ontvangst nemen voor het multidimensionele pijnprotocol dat we hebben ontwikkeld. Doelstelling: samenwerking met ziekenhuizen verbeteren Surplus werkt samen met drie ziekenhuizen in de regio. Het is een speerpunt van Surplus om de relatie met ziekenhuizen te verstevigen, in het belang van cliënten. Als gevolg van de brand in Sancta Maria hebben we noodgedwongen een verpleegafdeling moeten onderbrengen in het Amphiaziekenhuis in Breda (locatie Langendijk). Dit heeft de samenwerking met het Amphiaziekenhuis echter een positieve impuls gegeven. Specialisten lopen gemakkelijker even binnen en dat komt de cliëntenzorg en afstemming rond de cliënt ten goede. Jaardocument Surplus 2008 23 van 30