Deel 2: Jeugdatletiek = basis van topsport VLAB Algemene vergadering 15 maart 2008 Provinciehuis Leuven
LONG TERM ATHLETE DEVELOPMENT (LTAD) Verantwoorde opbouw bij jeugd leidt tot topprestaties Om toppers te vormen in een klein land moeten we gericht op zoek naar talent Talentdetectie = ook Talentoriëntering Active Start FUNdamentals Learning to train Training to train Training to compete Niet enkel voor elite Training to win Active for life
Waarom talentdetectie? USA 301.139.947 inwoners TRIAL AND ERROR RUSLAND VLAANDEREN 141.377.752 inwoners 6.000.000 inwoners X 50
Bestaande systemen Systeemgerelateerde modellen (= systematische talentdetectie) De overheid zoekt op georganiseerde manier naar talent (DDR, Sovjet Unie) Persoonsgerelateerde modellen Er worden structuren voorzien om een talent te ontwikkelen als er één opduikt Selectie op basis van prestatie Geeft goede resultaten wanneer er voldoende diepte en breedte is (bv. USA) In de meeste landen en sporten bestaan er nietgestandaardiseerde en plaatselijke systemen.
Talentdetectie Meest efficiënt in schoolomgeving (alle socio-economische groepen Scholenveldlopen, leraars LO, sportdagen, Advies voor meest geschikte sporttak voorkomt slechte sportervaringen dus ook positief voor life-time sportbeoefening
Voordelen talentdetectie TOPSPORTWERKING Talent wordt tijdig ontdekt en begeleidt Motiveren en tijdig inspelen op problemen, gebreken, Media-aandacht en rolmodellen blijven gegarandeerd Noodzakelijk voor de sport BREEDTEWERKING Kind vind snel meest geschikte sport en discipline negatieve sportervaringen worden beperkt Talentoriëntatie opwaarderen van zwakke disciplines
Talentdetectie Predictie naar het prestatieniveau als senior is op jonge leeftijd onmogelijk Geen exacte en betrouwbare predictie mogelijk zelfs met gesofisticeerde testbatterijen en trainers met expertise Prestatienormen zijn op deze leeftijd geen betrouwbare voorspellers Combinatie van prestatietesten en profielanalyse Selecteren van de meest geschikten TESTEN, SCOUTEN EN OBSERVEREN
Talentdetectie Belangrijk om eerst de essentiële karakteristieken van de sport te identificeren en dan testen te zoeken Talentdetectie op verschillende vlakken Fysiologisch Antropometrisch Psychologisch Sociologisch Erfelijk
ATLETIEK = Prestatiegerichte sport waarbij conditionele eigenschappen (algemene talentontwikkeling) en de technische perfectie (specifieke talentontwikkeling) van de atleet bepalend zijn voor de succesbeleving en het daarbij horende resultaat.
Atletiek = Het maximale rendement van de conditionele eigenschappen die natuurlijk aangeboren en door training verworven zijn. Techniek is het vehikel om het maximale rendement te realiseren. Snelheid Kracht Uithouding techniek 100m kogelstoten 10000m Andere sporten Techniek, taktiek, spelinzicht, duelkracht, vechtlust, teamspirit,
sprint - horden - springen snelheid - (sprong)kracht - lenigheid - bewegingsfrequentie ritme - ontspanning - houding [ polsstokspringen ] durf ruimteperceptie - gymnastisch vermogen werpen kracht - werparm - massa, body -gestalte, spanwijdte snelheid - gewrichtsbeweeglijkheid lopen uithouding - lichaamsbouw (gewicht, enkels, kuiten) - VO²Max ritme atletiek topatleten hebben een hoogst uitzonderlijk talent op het vlak van snelheid, kracht, uithouding (of een combinatie van deze eigenschappen).
Talentdetectie door competitie? Verschil in biologische leeftijd kan soms oplopen tot 4 jaar! Resultaat afhankelijk van trainingsniveau van fitheid en maturiteit Prestatie op jonge leeftijd is geen voorspelling van het potentieel van de atleet Populaire disciplines trekken de meeste kinderen aan zodat het talent op probleemdisciplines onontgonnen blijft
Talentdetectie / identificatie PUP MIN CAD VAARDIGHEDEN Fysiek Coördinatie Belastbaarheid Leervermogen Motivatie SCHOL PRESTATIES JUN/BEL SEN
PB ONTWIKKELINGSLIJN topprestaties van succesvolle atleten vaardigheden vaardigheden resultaten resultaten ontwikkelingszone 12 14 16 18 20 22 24 26 28 LT
Een generieke ontwikkelingslijn 12 werven, detecteren a l g e m e e n s p e c i f i e k t e s t e n m e t e n 15 17 22 oriënteren, scouten ontwikkelen perfectioneren sensibiliseren stimuleren begeleiden expertise aanreiken coachen omkaderen ondersteunen individualiseren +22 optimaliseren
Talentdetectie en talentontwikkeling Geen talentdetectie zonder talentontwikkeling Iets doen met de resultaten Verantwoordelijkheid opnemen
Talentwerking Veel en intensief sporten is heilzaam voor jongeren. Stress en prestatiedruk zijn schadelijk. Veel en gevarieerde conditionele en motorische prikkels ( omnisport ). Eerder bewegingsvaardigheden dan specifieke technieken. De meeste vaardigheden die vereist zijn kunnen spontaan en aspecifiek worden ontwikkeld. Zijn de persoonlijke trainer en de club in staat om een optimale omgeving te creëren? Heeft cluboverschrijdende samenwerking een meerwaarde en wat is de rol van de federatie? Welke inzet, discipline en attitude verwachten we van de atleet? Leggen we jonge atleten al verplichtingen op? Kan je topsport als levenshouding op jonge leeftijd aanbrengen en ontwikkelen?
Elitewerking - Talentontwikkeling (1) Atletiek begint op 16 jaar Leeftijd / ontwikkelingsfase waar de belastbaarheid voldoende hoog is om de specifieke atletiektraining aan te vatten / op een hoger niveau te brengen. Internationaal gestandaardiseerde competities (WK U18 / EYOF). De actieve loopbaan van de topatleet wordt langer door de toenemende professionalisering in de atletiek. De gemiddelde optimale prestatieleeftijd van de internationale topatleet is geleidelijk verhoogd. De sportieve activiteit en het verwerven van conditionele eigenschappen en technische vaardigheden vóór de leeftijd van 16 jaar heeft een invloed op het latere ontwikkelingstraject in de topatletiek.
Talentdetectie Clubtesten Provinciale talentendag Federale talentendag V A A R D I G H E D E N Talentontwikkeling Niveau 1 Clubtrainingen Club Niveau 2 Provinciaal Niveau 3 Federaal Provinciale trainingen + club(cluster)trainingen Club(cluster)trainingen Provinciale trainingen Federale trainingen
Maximaal gebruiken van expertise Clubniveau: Clubtestjes: vaardigheden aftoetsen aan volledige atletiekpopulatie Aanvullen met expertise en ervaring van eigen trainer Ideale en beste basis voor eerste talentdetectie en selectie
Maximaal gebruiken van expertise Provinciaal niveau: Platform voor kennisuitwisseling tussen provinciale en clubtrainers Platform voor contacten en cluboverschrijdende samenwerkingen
Maximaal gebruiken van expertise Federatieniveau: Expertise en aanbod topsportschool Expertise toptrainers en federale trainers Onderzoek gegevensverzameling feedback
Beperkingen Federatie kan enkel feedback geven aan een kleine groep (talentgroep) Feedback zonder atleet persoonlijk te kennen is moeilijk Beperkt aantal gegevens Reiken wel middelen aan zodat de club zelf feedback kan geven en handelen Sportclub speelt cruciale rol in talentdetectie en talentontwikkeling
Talentdetectie en -ontwikkeling SAMENwerking van alle niveaus!! Elke atleet heeft de club nodig Club biedt zaken die de federatie niet kan bieden Vrienden Veilige en vertrouwde omgeving Dagelijkse begeleiding
Talentdetectie en -ontwikkeling Provinciale en federale initiatieven zijn een aanvulling Noodzakelijk Inspelen op tekorten (vb initiatie en vervolmaking) Cluboverschrijdende contacten Nieuwe oefeningen en ervaringen (ook voor trainers!) Motivatie (!!)
Talentdetectie en -ontwikkeling Steeds in functie van de atleet SAMENwerken niet tegenwerken Wees eerlijk Zoek naar oplossingen Andere atletiekclubs, andere trainers, de topsportschool en de federatie zijn geen concurrenten maar bondgenoten Sterke clubs helpen de zwakke en zijn een voorbeeld voor de anderen
Eén team vormen: clubs provincie - federatie Allen hetzelfde doel: Kinderen laten kennis maken met atletiek Kinderen plezier laten beleven aan atletiek Nieuwe rolmodellen ontdekken en ontwikkelen
JEUGDPROJECT 2009 = project talentdetectie en ontwikkeling voor miniemen/cadetten/scholieren
STAP 1 - talentdetectie Wanneer? nu (maart juli 2008) Wie? Pupillen, miniemen, cadetten Wat? Clubtestjes 5 testjes (30m, STV, Tennisbal, MB, 6 loop) Observatie van jonge atleet Motivatie Motoriek Snelheid van aanleren
STAP 2 - talentdetectie Op basis van resultaten en observatie maakt de club selectie voor provinciale talentendag Wie? Miniemen en cadetten (cat 2009) Provinciale talentendag: oktober 2008 13 testjes Scouting door provinciale trainers Feedback van resultaten + selectie voor federale talentendag
STAP 3 talentdetectie Wat? Federale talentendag Wanneer? Begin 2009 Specifieke clinics gerichte observatie Samenstellen van een talentgroep
STAP 4: Talentontwikkeling Clubtrainingen Initiatietrainers Cluboverschrijdend werken Provinciale talentwerking 6 trainingen Miniemen, cadetten, scholieren Initiatiegroep en vervolmakingsgroep Federale talentwerking: Trainingen + stage Selectie uit federale talentendag en provinciale trainingen Basis voor instroom in TSS
BEDANKT VOOR DE AANDACHT Vragen?