Aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Hellendoorn Postbus 200 7440 AE Nijverdal Nijverdal, 7 oktober 2013 Betreft: Advies Nota Gezondheidsbeleid 2013-2016 Gemeente Hellendoorn Geacht College, De Wmo-raad heeft met belangstelling kennis genomen van de Nota gezondheidsbeleid 2013-2016 Gemeente Hellendoorn. Tijdens een bespreking zijn diverse opmerkingen gemaakt, deze zijn per hoofdstuk vermeld. Hoofdstuk 1, Maatschappelijk relevantie 1.1 Inleiding De Wmo-raad herkent zich in de constateringen wat betreft de maatschappelijke ontwikkelingen, maar vraagt zich wel af of er niet sprake is van te veel optimisme: het is goed wanneer burgers zelf zaken kunnen oplossen, maar moeten ons realiseren dat niet iedereen in staat is om dit te doen. De huisarts krijgt een grote rol toebedeeld als poortwachter maar verdwijnt uit de wijk/buurt. De Wmo-raad onderkent dat samenwerking van diverse disciplines op één locatie schaalvoordelen heeft, maar voor de bereikbaarheid voor de ouder wordende en langer zelfstandig wonende buurtbewoner is het zaak om de medische en paramedische disciplines in het zicht te houden. Je zelf goed voelen is hard nodig om mee te doen, met gezondheid als voorwaarde. Hier hoort wel de kanttekening bij dat we te maken krijgen met greying (30% in 2040) en dus zoals eerder opgemerkt in het voorwoord een grotere zorg- en ondersteuningsbehoefte. 1.2 Regionale samenwerking De Wmo-raad onderschrijft de noodzaak van regionale samenwerking. 1.3 Lokaal vertrekpunt De Wmo-raad onderschrijft het uitgangspunt dat er uit het oogpunt van efficiënt werken vitale coalities gevormd moeten worden. Er moet echter wel gewaakt worden voor een nieuw vaag paraplubegrip. Concrete invulling is noodzakelijk. Lokaal moet de nadruk gelegd worden op integraal werken. Voor de burger/cliënt/hulpvrager is helderheid in afstemming noodzakelijk. Welke consequenties heeft het vormen van vitale coalities voor de wijk(en)/het woonservicegebied? 1.4 Strategische invulling en wettelijke context De Wmo-raad onderschrijft de kerntaken Het motto van het kabinet is dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor hun leefstijl is een uitgangspunt waarmee de Wmo-raad het eens kan zijn. Het is echter ook zo dat dit geen argument voor de overheid kan zijn om zich terug te trekken. De Wmo-raad is van mening dat er voor gewaakt moet worden dat het goede wat opgebouwd is in de afgelopen jaren te niet gedaan wordt door een overmatig accent op zelf doen of eigen kracht te leggen. 1.5 Terugblik op eerdere nota s gezondheidsbeleid 1
1.6 Relatie met andere beleidsvelden Zie 1.3 1.7 Samen voor meer gezonde jaren 1.8 Van gezondheid en gedrag (GG) naar mens en maatschappij (MM) 1.9 Werken met vitale coalities Uitgaan van zelforganiserend vermogen is goed,maar de Wmo-raad acht het van belang om een regievoerder aan te wijzen of een regierol te beleggen, om te voorkomen dat initiatieven dood bloeden. Hierover wordt wel iets gezegd in 3.2 Hoofdstuk 2 Kernboodschappen Gezondheid gemeente Hellendoorn 2.1 Inleiding 2.2 Twents gezondheidsniveau 2.3 Lokale kernboodschappen 2.4 Aandachtspunten De Wmo-raad is benieuwd hoe de fruit- en groenteconsumptie gemeten is. Of is dit een aanname? Hoofdstuk 3 verkenning van vitale coalities 3.1 Inleiding 3.2 In gesprek over vitale coalities 3.3 Gemeenschappelijke visie 3.4 Balanceren tussen formaliteiten en creativiteit 3.5 Aansluiten bij de samenleving Zie 1.9 3.6 Welke coalities zijn al zichtbaar De Wmo-raad onderkent het grote belang van sport en bewegen, maar vindt dat veel inwoners ook psychische gezondheid en welbevinden ervaren door het beoefenen van muziek, toneelspel, deelname aan denksport, gehandicaptensport, enz. Hoe worden vitale coalities in de woonservicegebieden gevormd? 3.7 Goodwill of borging 2
Zie 1.9 3.8 Verkenning op andere beleidsvelden Deze verkenning biedt meer aanknopingspunten voor het vormen van vitale coalities. Hoofdstuk 4 Lokale uitvoering 4.1 Inleiding Zie 1.9 4.2 Financiën De Wmo-raad onderkent dat er de komende tijd sprake zal zijn van beperkte beschikbaarheid van financiële middelen maar wijst erop dat het op gang brengen en succesvol in stand houden van vitale coalities vraagt om beleidsmatige en financiële ondersteuning. Dit zeker ook gezien de veronderstelde inzet en deelname van de actieve en betrokken burger 4.3 Extern en intern gericht Van buiten naar binnen? In deze paragraaf wordt volgens de Wmo-raad veel buiten de deur van het bestuurlijke centrum neergelegd, zonder dat het concreet gemaakt wordt. Verduidelijking is gewenst. 4.4 Tijdpad Er worden hoge verwachtingen richting de burger/groepen burgers geformuleerd. Hoe vindt publieksvoorlichting over deze nota plaats? Hoe wordt de nota vertaald richting de burger? Er is sprake van samenhang met de transitieprocessen. Hoe pakt de gemeente dit qua voorlichting aan? Is er een plan van aanpak, toegespitst op de verschillende doelgroepen (i.v.m. bijvoorbeeld taalgebruik enz.) en kunnen we deze ontvangen. 4.5 Evaluatie 4.6 Besluitvorming Hoofdstuk 5 Uitvoeringsprogramma Sporten en bewegen Gezien de verwachte vergrijzing is het aanbevelenswaardig om een groter accent te leggen op seniorensport. De Welle organiseert sport- en beweegactiviteiten voor kwetsbare burgers, maar de begrippen kwetsbare burgers en senioren zijn beslist niet synoniem met elkaar. Wat te denken van openbare beweegplekken voor ouderen? Is er een overzicht/kaartje van openbare speelplekken en trap- en speelveldjes? De Wmo-raad wil deze graag ontvangen evenals de notitie Speelplaatsenbeleid 2002-2003. Tegengaan van roken, drugs en alcohol In dit hoofdstuk wordt vooral aandacht besteed aan roken en alcoholgebruik. Over drugs wordt weinig gezegd een enkele constatering onder de noemer Waarom en een aanname in de Algemene doelstelling, In Wat gebeurt er gaat vrijwel alle aandacht uit naar roken en alcoholgebruik. De Wmo-raad heeft de volgende opmerkingen/vragen: - er is geen duidelijk beeld van drugsgebruik 3
- zijn de Moedige moeders nog in beeld * - de rol van Tactus is niet belicht * - bij de Wmo-raad bestaat de indruk dat er een verschuiving gaande is van alcohol naar drugs, mede veroorzaakt door het duurder worden van alcohol. Wordt dit herkend? - er is geen verwijzing naar de site van het CJG. - Welk beleid is er t.a.v. gok- en seksverslaving? - Welk beleid is er t.a.v. hokken en keten? In welke omvang komt dit voor in de gemeente? - Welke garanties zijn er dat toezicht en handhaving van de nieuwe D&H wet gerealiseerd kunnen worden of gaat dit ten koste van andere activiteiten? * zie de brief van de Wmo-raad d.d. 07-07-2011 Overgewicht, diabetes en chronische ziekten Hoe wordt de passieve burger bereikt? Welke rol krijgen huisarts en wijkzorg? Hoe ziet het project schoolfruit er uit? Wordt er tijdens het hele schooljaar fruit verstrekt of gedurende een korte(re) periode? Welk effect heeft dit beleid op pubers, gezien de grote groepen leerlingen die dagelijks gesignaleerd worden in supermarkten met waarneembaar niet de meest gezonde artikelen? De Wmo-raad mist in dit verband beleid m.b.t. de leeftijdsgroep van het voortgezet onderwijs. Depressie Hellendoorn scoort hoger dan de regio v.w.b. pesten en onvrijwillige seksuele ervaringen. Welk beleid is/wordt hiervoor ontwikkeld, ook in het kader van voorkomen van depressies? In het basisonderwijs wordt een pestprotocol gebruikt. Hoe is de situatie in het VO? Mobiliteitsbeperkingen ouderen Er komen meer ouderen met mobiliteitsbeperkingen. De doelstelling is geformuleerd om deze te voorkomen (of te verminderen?). Het is de Wmo-raad bekend dat de toekenning van een invalidenparkeerkaart plaats vindt op basis van Europese regelgeving, bv de 100m limiet. Kan daarmee anders omgegaan worden in de nabije toekomst? Infectieziekten Huiselijk geweld MDO is goede zaak. Het doen van een melding huiselijk geweld wordt ervaren als een precaire zaak. In dit verband zijn er vragen over de huidige (en toekomstige) bereikbaarheid buiten kantooruren, deze vraag ligt er ook t.a.v. het crisisteam van het MDO AED s De Wmo-raad vraagt zich af of er een kaartje beschikbaar is waarop alle AED s vermeld zijn? Zijn alle AED s in de gemeente aangemeld voor vermelding op de app AED4.EU? Bekendheid met poliklinische functies vergroten De Wmo-raad onderschrijft het belang van uitbreiding van poliklinische functies, ook gezien de ontwikkeling van langer zelfstandig blijven wonen en dus het belang van nabijheid van medische zorg. De Wmo-raad verwacht dat de gemeente alles in het werk zal stellen om de poliklinische functies dicht bij huis te houden omdat er ook een tendens is binnen ziekenhuizen om niet meer alle specialisaties in één ziekenhuis onder te brengen en dus op grotere afstand te plaatsen. 4
Mocht u naar aanleiding van voorgaande nog vragen hebben, dan vernemen wij die graag van u. De Wmo-raad stelt het zeer op prijs, wanneer zij over de uitkomst van dit advies op de hoogte wordt gehouden. Met vriendelijke groet, namens de Wmo-raad M.J. Keizer voorzitter 5