Recht & Veiligheid Leerboek voor de Opleiding Assistent Vrijetijdsbegeleider / Jongerenwerker Copyright: Uitgeverij Eigen-Wijs, Bussum 2003 ISBN 10: 90-77495-17-7 en ISBN 13: 978-90-77495-17-9 1ste druk augustus 2006 Schrijvers: Bart Brouwer, Sigrid van Gils & Paulien Klap Opleiding Assistent Vrijetijdsbegeleider Niveau 2 ROC van Amsterdam 1
Voorwoord Vanuit het Landelijk Ontwikkelingsproject Jongerenwerk voor het Middelbaar Beroepsonderwijs is in samenwerking met docenten dit lesmateriaal geschreven. Het beroep Het beroep Assistent Vrijetijdsbesteding op niveau 2 en 3 is relatief nieuw binnen het sociaal cultureel werk en hangt nauw samen met het kinder- en jongerenwerk. Om voor jongeren, die om wat voor reden dan ook een leerachterstand hebben opgelopen, de kans op werk in het welzijnswerk te vergroten is deze opleiding geschreven. De opleiding De opleiding is vormgegeven aan de hand van acht leefgebieden die in het leven van ieder mens centraal staan: wonen scholing arbeid recht & veiligheid (polite & justitie) sociale omgeving vrije tijd gezondheid financiën Ieder boek omvat theorie en opdrachten die in ongeveer tien lesweken kunnen worden behandeld. Achterin een aantal boeken staat een opdracht tot het schrijven van een zogenaamd ik-document. Dit ik-document is onderdeel van het examen. 2
Competentiegericht Bij het ontwikkelen van de opleiding hebben de beroepscompetenties van Helpende Welzijn Niveau 2 als leidraad gediend. Deze beroepscompetenties zijn verdeeld over de acht leefgebieden en uitgewerkt tot opdrachten die gebruikt kunnen worden voor het studiedossier van de student. De schrijvers De leermethode op basis waarvan de boeken zijn geschreven is ontwikkeld door Peer Ottink en Brian Frowijn (docenten van het Albeda College, Rotterdam) en Paulien Klap (ROC van Amsterdam). Voor de competentie-gerichte leermethode is de tekst herschreven en aangevuld door Bart Brouwer, Sigrid van Gils en Paulien Klap, docenten aan het ROC van Amsterdam bij de opleiding Jongerenwerk. De vormgevers De lay-out is gemaakt door Fons Hehenkamp. De tekeningen zijn gemaakt door Jurre Hehenkamp. Tot slot willen we de leerlingen en de docenten die met het materiaal gaan werken veel succes en plezier toewensen. Bart Brouwer, Sigrid van Gils en Paulien Klap, juli 2006 3
Inhoudsopgave 1. De rechtsstaat pag. 7 1.1. De rechtsstaat 1.2. Publiekrecht en burgerlijk recht 1.3. De rechterlijke macht 1.4. De rechtsprocedure 1.5. De goedkope advocaat 2. Jeugdrecht pag. 19 2.1. Jeugdstrafrecht 2.2. Rechten van het kind 2.3. Jeugdbescherming 3. Jeugdcriminaliteit pag. 27 3.1 Harde kern-jongeren 3.2 Justitiële internaten en inrichtingen 4. Vreemdelingenrecht pag.33 4.1 Vreemdelingenrecht 5. De LEF-methode pag.37 5.1 Het leven is wat het is 6. Afwijkend gedrag pag. 51 6.1 Gedrag 6.2 Afwijkend gedrag bij jongeren 6.3. Achtergronden van crimineel gedrag 6.4. Corrigeren van ongewenst gedrag 7. Veiligheid en welzijn pag.69 7.1. Veiligheid op locaties 7.2. Veiligheid tijdens activiteiten Bronnen pag. 73 Colofon pag.74 4
Bronvermelding Bronnenboek VU, Jaap Noorda en Rebad Veenbaas Politie & Justitie, Peer Ottink, Brian Frowijn en Paulien Klap Website JIP (landelijk) Website Glen Millsscholen Van opgeschoten jeugd tot aangeschoten wild, Peter van der Laan Ieder voor zich, Frank van Gemert De kunst van het overleven, Leonie van der Valk, Henk Blaubeen 5
Colofon Copyright: Uitgeverij EIGEN-WIJS, Bussum 2003 ISBN 10: 90-77495-17-7 en ISBN 13: 978-90-77495-17-9 1 e druk augustus 2006 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgeverij EIGEN-WIJS Verbindingslaan 40 1401 VE Bussum Telefoon: 035-6937181, telefax: 035-6859763 E-mail: karelvaneek@gmail.com en a.hehenkamp@gmail.com Bestellen direct bij de uitgeverij is voordeliger dan in de boekhandel. Boekproduktie: Drukkerij Walden Postbus 1018 1400 BA Bussum info@walden.nl 6