Lokaal opleidingsplan Vakgroep Anesthesiologie - Rijnland Ziekenhuis

Transcriptie

1 Lokaal opleidingsplan Vakgroep Anesthesiologie - Rijnland Ziekenhuis

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Rijnland Ziekenhuis 4 3. Opleidingsgroep 4 4. Curriculum Landelijk opleidingsplan Opleidingsstructuur tweede jaar Werkindeling Leer- / werkschema 9 5. Thema s en modules Competenties Perioperatieve zorg algemeen, module III Urgentiegeneeskunde Wetenschap De anesthesioloog in het ziekenhuis Toetsing Toetsvereisten Korte Praktijk Beoordeling (KPB) o Multi Source Feedback Critical Appraisal of a Topic (CAT) Voortgangs- en beoordelingsgesprekken De disfunctionerende AIOS Onderwijs Leren op de werkplek Onderwijs- en opleidingsmomenten Kwaliteit van de opleiding 24 Bijlagen 1. Perioperatieve zorg algemeen, module IIIs Urgentiegeneeskunde Wetenschap De anesthesioloog in het ziekenhuis Formulier Korte Praktijk Beoordeling Anesthesiologie Evaluatieformulier 360 o Feedback Individueel Ontwikkelingsplan (IOP) Locoregionale anesthesie 39 2

3 9. Lokaal cursorisch onderwijs anesthesiologie Discipline Overstijgend Onderwijs lokaal Formulier A/B Evaluatieformulier opleidingsgroep Modelinstructie arts-assistenten Reglement Centrale Opleidingscomissie Algemeen Introductieprogramma Artsen 55 3

4 1. Inleiding Een aios anesthesiologie zal doorgaans het tweede jaar van zijn/haar 1 opleiding volgen in een andere opleidingsinrichting dan die waarin de opleiding wordt aangevangen. De leidraad voor dit perifere jaar wordt gevormd door het lokale opleidingsplan. In dit plan staat beschreven hoe in de betreffende kliniek de structuur van de opleiding vorm wordt gegeven en hoe de koppeling tussen leerdoel, leermiddel, tijdsduur, toets en bekwaamheidsniveaus plaatsvindt. Het voorliggend opleidingsplan van de afdeling anesthesiologie van het Rijnland Ziekenhuis 2 is voor wat betreft de door het Centraal College Medische Specialismen (CCMS) vastgestelde algemene competenties gebaseerd op het Kaderbesluit CCMS van 11 mei 2009, in werking getreden op 1 januari 2011, en voor wat betreft de specifiek anesthesiologische competenties op het Besluit anesthesiologie van 14 december Het lokale plan sluit aan bij het regionale opleidingsplan van de OOR Leiden. Voor de integrale tekst van eerstgenoemde regelingen wordt verwezen naar de website van de KNMG: Het lokale opleidingsplan betreft de opleidingseisen voor het tweede jaar en is als zodanig niet bedoeld als bron van informatie over de afdeling anesthesiologie in het Rijnland Ziekenhuis. Mede naar aanleiding van het Etalageproject van de Raad Wetenschap, Opleiding en Kwaliteit van de Orde is daarom ten behoeve van de aios een speciale website ontwikkeld, waarop veel informatie te vinden is over de afdeling anesthesiologie en de perifere opleiding in het bijzonder. Op de site worden bovendien een aantal onderwerpen behandeld die de anesthesiologie in een bredere context plaatsen. Het adres van deze website is De opleidingsgroep is verantwoordelijk voor het opleidingsklimaat. Alle anesthesiologen spannen zich er dan ook voor in om het opleidingsjaar in het Rijnland Ziekenhuis te laten verlopen in een voor aios stimulerende, maar vooral ook veilige omgeving. Een omgeving waarin de aios wordt uitgenodigd en gestimuleerd om zijn competenties verder te ontwikkelen. Toch zijn er situaties denkbaar waarbij een aios bepaalde zaken liever bespreekt met iemand van buiten de opleidingsgroep. De Raad van Bestuur heeft om die reden een vertrouwenspersoon aangesteld voor alle aios van het Rijnland Ziekenhuis. Oktober 2011 Gerald Woerlee en Kees van Tulder Revisie 2013, mmv J. Grefkens, P. Calis, M. Kruit 1) Niettegenstaande het feit dat het percentage vrouwelijke aios in 2007 reeds 48% was en dit percentage stijgt, wordt voor de leesbaarheid in het vervolg slechts de mannelijke persoonsvorm gehanteerd. 2) Het Rijnland Ziekenhuis is onderdeel van de Rijnland Zorggroep. 4

5 2. Rijnland Ziekenhuis Het Rijnland Ziekenhuis is een middelgroot algemeen ziekenhuis op twee locaties: de locatie Leiderdorp en de locatie Alphen aan den Rijn. Het ziekenhuis is onderdeel van de Rijnland Zorggroep. De locatie Leiderdorp is de hoofdvestiging van het ziekenhuis en heeft onder meer een 24 x 7 Spoedeisende Hulp en een level 2 Intensive Care. Op deze locatie bevindt zich een recent gebouwd OK-complex met tien operatiekamers. Direct naast de operatiekamers bevindt zich de polikliniek preoperatief onderzoek en de polikliniek voor chronische pijn. In Leiderdorp vinden vrijwel alle typen verrichtingen plaats, met uitzondering van intracraniële en intrathoracale ingrepen. Een aanzienlijk deel van de heelkundige ingrepen heeft een spoedeisend karakter. De orthopedie, de grote extracraniële (spine) neurochirurgie en de chronische pijnbestrijding zijn speerpunten van het ziekenhuis. Door concentratie van de kindergeneeskunde in Leiderdorp zal chirurgie bij kinderen in de nabije toekomst toenemen. De locatie Alphen aan den Rijn is een dagbehandelingscentrum met een aantal gespecialiseerde functies. Het OK-complex bestaat uit drie operatiekamers en een pijnbehandelruimte. In Alphen vinden heelkundige, orthopedische, gynaecologische, plastisch chirurgische, KNO en oogheelkundige ingrepen plaats. Op de pijnbehandelkamer worden per jaar ongeveer invasieve behandelingen uitgevoerd. In Alphen is eveneens een polikliniek preoperatief onderzoek en een polikliniek voor chronische pijn. Op de locaties Leiderdorp en Alphen aan den Rijn tezamen vonden gedurende het jaar 2010 in totaal operatieve verrichtingen plaats en invasieve pijnbehandelingen. 3. Opleidingsgroep De opleidingsgroep van het Rijnland Ziekenhuis bestaat uit 12 anesthesiologen, die allen op beide locaties werkzaam zijn en allen aan de gezamenlijke opleidingsmomenten deelnemen. Alle leden van de groep hebben een cursus Teach the Teachers gevolgd. Binnen de groep is drs. G.M. Woerlee als opleider eindverantwoordelijk voor de opleiding. Mr. drs. C.A.M. van Tulder is plaatsvervangend opleider. Onderstaand een overzicht van de individuele leden van de opleidingsgroep met ieders specifieke aandachtsgebied. Naam Drs. R. Baron Aandachtsgebied Chronische (invasieve) pijnbehandeling 5

6 Dr. K. Bürger Drs. P. Calis Drs. J. Grefkens Drs. M. Kruit Drs. M. Postuma Dr. C. Schultenkämper Drs. R.B. Sie Chronische (invasieve) pijnbehandeling w.o. neuromodulatie (SCS) Wetenschappelijk onderzoek Bestuurslid Nederlands Vereniging voor Neuromodulatie Bestuurslid Nederlands Vereniging voor Neuromodulatie bij hart en vaatziekten Medisch manager polikliniek chronische pijnbestrijding Locoregionale anesthesie (echogeleid) Preoperatieve screening Protocollen, onderwijs EPD, PDMS Locoregionale anesthesie (echogeleid) Data management Voorzitter management team OK Lid stuurgroep SURPASS Locoregionale anesthesie (echogeleid) Secretaris vakgroep anesthesiologie Chronische (invasieve) pijnbehandeling w.o. neuromodulatie (SCS) Wetenschappelijk onderzoek Chronische (invasieve) pijnbehandeling w.o. neuromodulatie (SCS) Wetenschappelijk onderzoek Voorzitter Stafmaatschap en Coöperatieve Vereniging Rijnland Ziekenhuis Voorzitter Kamer Financiën Vereniging Medische Staf Rijnland Ziekenhuis Voorzitter Beroepsbelangen Commissie NVA Penningmeester NVA Lid Kamer Vrij Beroep OMS Lid Klankbordgroep NZa Inzake DOT 6

7 Mr. drs. C.A.M. van Tulder Preoperatieve screening Wetenschappelijk onderzoek Juridische aspecten praktijkvoering Voorzitter werkgroep Missie, Visie, Kernwaarden en Besturingsfilosofie Rijnland Zorggroep Drs. G.M. Woerlee Locoregionale anesthesie (echogeleid) Preoperatieve screening Wetenschappelijk onderzoek Farmacokinetiek en farmacodynamiek Fysiologie van awareness Opleider Lid opleidingscommissie (COC) 4. C u r r i c u l u m Het curriculum voor het tweede opleidingsjaar betreft zowel de door het CCMS vastgestelde algemene competenties als de specialisme gebonden competenties zoals omschreven in het Besluit anesthesiologie. Uitgaande van deze opleidingseisen is in samenspraak met de afdeling anesthesiologie van het LUMC het lokale opleidingsplan van het Rijnland Ziekenhuis opgesteld. 4.1 Landelijk opleidingsplan Het vakgebied anesthesiologie is opgedeeld in zeven thema s die tezamen het specialisme kenmerken. Deze thema s omvatten competenties die vakinhoudelijk bij elkaar passen en die samen getoetst kunnen worden. Om die reden vormen de zeven thema s de hoofdstructuur van de opleiding. De zeven thema s zijn: 1. Perioperatieve zorg algemeen 2. Perioperatieve zorg speciëel 3. Intensive care 4. Urgentiegeneeskunde 5. Pijngeneeskunde en palliatieve zorg 6. Wetenschap 7. De anesthesioloog in het ziekenhuis 7

8 Het begrip perioperatieve zorg omvat het geheel van anesthesiologische zorg rondom de operatie, dus zowel preoperatief, peroperatief als postoperatief. Het thema is zo veelomvattend dat er voor is gekozen om het thema op te splitsen in modules. In het curriculum wordt onderscheid gemaakt tussen thema s die door de gehele opleiding worden aangeboden en gevolgd, het lijn-leren, en thema s die gedurende een omschreven periode gevolgd worden, het blok-leren. In het opleidingsplan wordt de volgorde van de diverse thema s verder uitgewerkt. Vanaf het derde jaar kunnen er individuele verschillen optreden. In onderstaande figuur is een voorbeeld van een opleidingsschema weergegeven. Opleidingsschema 1. Perioperatieve zorg Algemeen module I module II module III 2. Perioperatieve zorg Specieel module IV module V 3. Intensive Care 4. Urgentiegeneeskunde 5. Pijngeneeskunde en palliatieve zorg 6. Wetenschap 7. De anesthesioloog in het ziekenhuis 8. Verdiepingsstage (keuze) jaar 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 8

9 4.2 Opleidingsstructuur tweede jaar Het tweede jaar van de opleiding is opgebouwd uit de volgende thema s en modules: Perioperatieve zorg, module III Urgentiegeneeskunde Wetenschap De anesthesioloog in het ziekenhuis Deze thema s worden in paragraaf 5 verder uitgewerkt. 4.3 W er kin d elin g De functiedifferentiatie tussen de locatie Leiderdorp en de locatie Alphen aan den Rijn vertaalt zich in de werkindeling van de aios. De eerste twee weken van zijn perifere jaar staat de aios ingedeeld op de locatie Leiderdorp. De aios kan op deze manier wennen aan zijn nieuwe collega s, het ziekenhuis en de andere opleidingssituatie. Ook is het voor de aios eenvoudiger om met zijn collega-aios te overleggen. Na deze twee weken gaat de aios vier weken naar de locatie Alphen aan den Rijn. Op deze locatie worden ingrepen in dagbehandeling gedaan bij patiënten ASA 1-3. Het werken op de locatie Alphen biedt de tweedejaars aios de volgende leermiddelen: Specifieke operaties en anesthesietechnieken, zoals: o Anesthesie bij kinderen, waaronder ATE volgens de methode Sluder, etc. o Regionale anesthesie bij grote aantallen patiënten, waaronder sub-tenon block s bij oogheelkunde en spinale anesthesieën. De logistieke aspecten van een dagbehandelingscentrum De informele sfeer en de korte lijnen als gevolg van de kleinschaligheid in Alphen maken directe en intensieve bedside teaching mogelijk. Deelname aan het dagelijks generaal rapport op de locatie Leiderdorp is verplicht, ook voor de in Alphen ingedeelde aios. Om de aios tijdens zijn periode in Alphen in staat te stellen deel te nemen aan het rapport, is op beide locaties een systeem van video conferencing geïnstalleerd. Na deze vier weken zal de aios als regel werkzaam zijn op de locatie Leiderdorp. Om de verworven competenties op peil te houden zal de aios eenmaal per een á twee weken in Alphen worden ingedeeld. Bij deze indeling zal mede rekening gehouden met een eventuele voorkeur van de aios. Een aios anesthesiologie verricht in het Rijnland Ziekenhuis uitsluitend dagdiensten. Op deze wijze kan de aios een maximum aan perifere ervaring en kennis opdoen. 9

10 4.4 Leer- / werkschema Tijd Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Generaal rapport (iedere werkdag): Dagprogramma Problemen Casuistiek vorige dag W.v.t.t.k. Generaal rapport (iedere werkdag): Dagprogramma 0 Problemen Casuistiek vorige dag 0 W.v.t.t.k. Generaal rapport (iedere werkdag): Dagprogramma 0 Problemen Casuistiek vorige dag 0 W.v.t.t.k. Generaal rapport (iedere werkdag): Dagprogramma 0 Problemen Casuistiek vorige dag 0 W.v.t.t.k. Generaal rapport (iedere werkdag): Dagprogramma 0 Problemen Casuistiek vorige dag 0 W.v.t.t.k Regionale onderwijsdag LUMC: Probleemgestuurd onderwijs (1 x per twee maanden) Richtlijnen, protocollen Werkzaamheden op OK Werkzaamheden op OK Werkzaamheden op OK Werkzaamheden op OK Werkzaamheden op OK Werkzaamheden op OK Werkzaamheden op OK Werkzaamheden op OK Werkzaamheden op OK Werkzaamheden op OK of of of of of Preoperatieve screening (Gemiddeld 1 x per week volgens rooster) Preoperatieve screening (Gemiddeld 1 x per week volgens rooster) Preoperatieve screening (Gemiddeld 1 x per week volgens rooster) Preoperatieve screening (Gemiddeld 1 x per week volgens rooster) Preoperatieve screening (Gemiddeld 1 x per week volgens rooster) Lokaal cursorisch onderwijs (volgens rooster) Les geven aan poli medewerkers (2 x per jaar) Les geven aan coassistenten (reanimatie) 9

11 Refereermiddag (4 x per jaar afwisselend met onderstaande vergaderingen) CAT / referaat Relevante onderwerpen Regionaal cursorisch onderwijs LUMC (1 x per week) Klinische bespreking (9 x per jaar) Journal club / referaat Complicatiebespreking Opleidingsvergadering (4 x per jaar volgens schema) 18: Discipline overstijgende refereeravond RZL (4 x per jaar volgens aankondiging) Refereeravond LUMC (1 x per maand) 10

12 5. Thema s en modules In dit hoofdstuk is per thema c.q. module een vertaalslag gemaakt van de leerdoelen voor het tweede jaar naar de lokale leermiddelen in het Rijnland Ziekenhuis. Iedere paragraaf wordt afgesloten met een matrix waarin voor ieder leermiddel wordt aangegeven met welke competentiegebieden het verbonden is. 5.1 Co mp eten ties De opleiding is gericht op het verwerven van de wettelijk door het CCMS vastgestelde en beschreven algemene en specialismegebonden competenties, waarbij de specialismegebonden competenties worden verworven op de bijbehorende bekwaamheidsniveaus per specialisme (Kaderbesluit CCMS, art. B.2. sub 1). Aan het einde van de opleiding dient de aios zich de algemene competenties eigen gemaakt te hebben. Wat deze kerncompetenties betreft is derhalve sprake van lijnleren. Ook in het tweede jaar speelt het ontwikkelen van deze competenties een belangrijke rol. De kerncompetenties zijn geordend naar zeven verschillende gebieden (CanMEDS 2005): A. Medisch handelen B. Communicatie Communicatie C. Samenwerking Maatschappelijk handelen Samenwerken D. Organisatie E. Maatschappelijk handelen F. Kennis en wetenschap G. Professionaliteit Kennis en wetenscha p Medisch handelen Professionaliteit Organisatie Deze zeven competentiegebieden kunnen niet als afzonderlijke en los van elkaar staande clusters van kennis, vaardigheden, attitude en eigenschappen worden beschouwd. Bij de uitvoering van de taken als anesthesioloog is vrijwel altijd sprake van een combinatie van meerdere of soms alle competentiegebieden. Professionele competentie vereist de geïntegreerde aanwezigheid van elk van de genoemde gebieden. De specialisme gebonden competenties voor het tweede opleidingsjaar worden in de volgende paragrafen per thema verder uitgewerkt. De opsomming van de operationele competenties conform Bijlage 1 bij Besluit anesthesiologie, bedoeld in artikel B.2. is per thema c.q. module als bijlage toegevoegd. 11

13 5.2 Perioperatieve zorg algemeen, module III Doel: de aios leert perioperatieve zorg te verlenen voor de meest voorkomende operaties bij volwassen ASA 1-3 patiënten onder indirecte supervisie; bij grotere ingrepen en spoedingrepen en bij kinderen onder directe supervisie. Competenties: alle (zie bijlage 1). Duur: deze module wordt het gehele tweede opleidingsjaar gevolgd. Werkomgeving: de polikliniek preoperatief onderzoek, de holding, het operatiekamercomplex en de verkoeverkamer. Toelichting: Met de werkomgeving als uitgangspunt volgt hier een globaal overzicht van de te bereiken competenties: Polikliniek preoperatief onderzoek: De aios zal op een vlotte en efficiënte wijze onder indirecte supervisie preoperatief spreekuur moeten kunnen doen. Daarbij is de aios in staat op adequate wijze met patiënten te communiceren, zo nodig met behulp van een tolk. De aios werkt goed samen met de poli-medewerkers en overlegt in voorkomende gevallen met zijn supervisor en eventuele andere specialisten. Aan de hand van de verzamelde gegevens kan de aios, onder indirecte supervisie, een anesthesieplan opstellen. De aios bespreekt de globale inhoud van het plan op een zodanige wijze met de patiënt, dat informed consent verkregen wordt. Met name zal de aios voldoende aandacht dienen te geven aan het verschil tussen algehele en regionale anesthesie. De aios gaat daarbij adequaat om met de gevoelens van de patiënt jegens hem. Holding operatiekamercomplex: De aios kan onder indirecte supervisie het anesthesieplan uitleggen aan de verpleging op de holding c.q. aan de anesthesiemedewerker en kan het plan met behulp van hen uitvoeren bij ASA 1-3 patiënten volgens een strikt één-tafel-systeem. Met name wanneer sprake is van een regionale anesthesietechniek betrekt de aios onder indirecte supervisie de kennis over de duur en tijdsindeling bij het opstellen van het anesthesieplan en regelt de logistiek hiervan. Wanneer besloten is tot een regionale anesthesietechniek, is de aios in staat het betreffende block onder indirecte supervisie te prikken. Ook hierbij gaat de aios adequaat om met de gevoelens van de patiënt jegens hem. Verkoeverkamer: Op de verkoeverkamer kan de aios onder indirecte supervisie een adequaat verkoeverbeleid bij ASA 1-3 patiënten opstellen en uitvoeren. De aios draagt onder indirecte supervisie zorg voor de organisatie omtrent overdracht en nazorg. 12

14 Om toetsing c.q. feedback mogelijk te maken op de vorderingen die een aios maakt op het gebied van zijn competenties, is onderstaande matrix opgesteld. In de matrix worden een aantal specifieke situaties benoemd waarin de aios zijn competenties kan tonen. Aan het einde van het tweede jaar dient de aios in ieder geval van deze situaties een KPB in zijn portfolio te hebben. Leermiddelen MeH Com Sam KW MaH Org Pro Toets Polikliniek preoperatief onderzoek ASA III-IV patiënt KPB Allochtone patiënt KPB Holding - Operatiekamer Spinale anesthesie KPB Epidurale + algehele anesth. bij abd. chir. (2x) KPB Epidurale analgesie bij partus (2 x) KPB Plexus anesthesie bovenste extremiteit KPB Plexus anesthesie onderste extremiteit KPB Anesthesie bij oogheelkunde KPB Anesthesie bij ASA I-III patiënten KPB Anesthesie bij kinderen KPB Infuusbeleid bij grote ingreep KPB Verkoeverkamer Verkoeverkamerbeleid bij een patiënt Klinische conferentie Voordracht patiëntencasus + + KPB CAT + Lokaal cursorisch onderwijs + Trauma-cursus exam Simulatorsessie KPB Landelijk cursorisch onderwijs + B-ex. 13

15 5.3 Urgentiegeneeskunde Doel: aanleren van diagnostische en behandelvaardigheden voor een adequate medisch-specialistische benadering van patiënten met een dringende bedreiging van vitale functies. Competenties: medisch handelen, kennis en wetenschap, samenwerking en organisatie (zie bijlage 2). Duur: het thema urgentiegeneeskunde wordt gedurende de gehele opleiding gevolgd. Werkomgeving: het operatiekamercomplex. Toelichting: De aios zal onder directe supervisie patiënten opvangen die naar de operatiekamers komen voor een spoedeisende ingreep. Voor het thema urgentiegeneeskunde wordt in het Rijnland Ziekenhuis de volgende matrix gehanteerd: Leermiddelen MeH Com Sam KW MaH Org Pro Toets Operatiekamer Spoedintubatie op OK + + KPB Trauma-opvang + + KPB Reanimatie + + KPB Diversen Dagelijks generaal rapport + CAT + KPB Lokaal cursorisch onderwijs + Simulator KPB ALS exam Trauma cursus exam Landelijk cursorisch onderwijs + D-ex 14

16 5.4 4 W e t e n s c h a p Doel: het ontwikkelen van de competenties die nodig zijn voor het verzamelen, evalueren, beoordelen en begrijpen van medisch wetenschappelijke kennis waardoor de eigen vakbekwaamheid kan worden bijgehouden, medische kennis wordt bevorderd en verbreed en de deskundigheid van anderen (studenten, collega s, patiënten etc.) wordt bevorderd. Competenties: kennis en wetenschap, professionaliteit en communicatie (zie bijlage 3). Duur: dit thema komt in alle vijf de opleidingsjaren aan bod. Werkomgeving: afdeling anesthesiologie Rijnland Ziekenhuis en/of LUMC. Toelichting: Aios die voor hun tweede opleidingsjaar naar het Rijnland Ziekenhuis komen, blijken in meerderheid reeds te participeren in een wetenschappelijk onderzoeksproject van de afdeling anesthesiologie van het LUMC. Deze onderzoeken hebben vaak een looptijd van meerdere jaren en het is dan ook belangrijk dat de aios gedurende zijn perifere jaar actief bij een dergelijk project betrokken blijft. De aios krijgt die mogelijkheid door hem op reguliere basis een dag of een dagdeel roostervrij te geven. In individuele gevallen, zoals wanneer een aios in de afsluitende fase van een promotieonderzoek verkeert, kunnen de roostervrije dagen ook in blokken van een week gegeven worden. Door verkorting van hun opleidingstijd verblijven de meeste aios slechts negen maanden in het Rijnland Ziekenhuis. Deze tijd is over het algemeen te kort om een nieuw onderzoeksproject te starten en af te ronden. Aios die in het LUMC nog niet bij een wetenschappelijk onderzoek betrokken zijn, worden daarom door de opleidingsgroep gestimuleerd deel te nemen aan lokaal uitgevoerd medisch wetenschappelijk onderzoek, zoals het includeren van patiënten voor lopende studies of het schrijven van een onderzoeksprotocol, case-report of referaat. Aan het einde van het tweede jaar zal getoetst worden of de aios zich ten aanzien van dit thema voldoende ontwikkeld heeft. Aan de hand van referaten, CAT s, case reports, een voordracht tijdens de NVA-dagen en/of het schrijven van een artikel in een wetenschappelijk tijdschrift zal beoordeeld worden hoe de aios communiceert over de verschillende aspecten van wetenschappelijk onderzoek zoals epidemiologie en statistiek en of hij zich in voldoende mate verdiept in wetenschappelijke vakliteratuur. De competentie professionaliteit wordt beoordeeld aan de hand van bijgewoonde congressen, gevolgde cursussen en de aanwezigheid bij de landelijke en regionale wetenschapsdag zoals blijkt uit het portfolio. Voor het thema Wetenschap wordt eveneens een matrix gehanteerd. Toetsing c.q. feedback door leden van de opleidingsgroep vindt plaats door plenaire bespreking direct na afloop van de presentatie en door middel van een KPB. 15

17 Leermiddelen MeH Com Sam KW MaH Org Pro Toets Klinische conferentie Casusbespreking KPB Referaat (Journal Club) + + KPB Protocolbespreking KPB CAT + + KPB Wetenschappelijk onderzoek Onderzoek door aios zelf Presentatie NVA en/of artikel Uitdragen van kennis Klin. les verpleging / anesthesiemedewerkers + + KPB Portfolio Landelijke wetenschapsdag + Wetenschapsdag OOR Leiden + Bijwonen congressen, cursussen e.d De anesthesioloog in het ziekenhuis Doel: het aanleren van kennis, vaardigheden en professioneel gedrag, die de aios in staat stellen te functioneren als volwaardig medisch specialist in een ziekenhuisorganisatie. Competenties: communicatie, samenwerking, maatschappelijk handelen en professionaliteit (zie bijlage 4). Duur: het thema De anesthesioloog in het ziekenhuis wordt gedurende de gehele opleiding gevolgd. Werkomgeving: het gehele ziekenhuis Toelichting: Het Rijnland Ziekenhuis is een middelgroot perifeer ziekenhuis en heeft een andere organisatiestructuur dan een academisch ziekenhuis. De overlegstructuren zijn over het algemeen informeler en de lijnen kort. Het is voor een aios belangrijk om te ervaren wat het betekent om in een dergelijke omgeving te werken. De aios kan op grond van deze ervaring een duidelijker beeld krijgen van zijn eigen voorkeuren en behoeften. Het tweede opleidingsjaar kan daardoor medebepalend zijn voor latere keuzen. 16

18 De aios leert dat een juiste en adequate verslaglegging niet alleen van belang is voor de kwaliteit van de patiëntenzorg, maar ook vanuit medico-legaal oogpunt. Het melden en registreren van incidenten en complicaties maakt onderdeel uit van de verslaglegging. Op de OK worden anesthesiologische complicaties geregistreerd in Chipsoft-OK. Ziekenhuisbreed bestaat het Veilig Incidenten Melden, het VIM-systeem. De opleidingsgroep spant zich er voor in dat op de anesthesie-afdeling een veiligheidscultuur heerst waarbij incidenten blame free gemeld kunnen worden. Alle leden van de opleidingsgroep zijn zich daarbij bewust van de risico s van hun eigen handelen en voelen zich vrij om elkaar op zaken aan te spreken zonder dat daarbij gesproken wordt over de schuldvraag. Ieder lid van de opleidingsgroep is wat dit aspect betreft rolmodel. Op deze wijze leert de aios de bereidheid om incidenten te melden en daar op een systematische manier van te leren. De presentatie door de aios van eigen patiënten tijdens de maandelijkse complicatiebespreking vormt hier een belangrijk onderdeel van. Aan het einde van het tweede jaar dient de totaliteit van bejegening, overleg en communicatie van de aios blijk te geven van professionaliteit. Tijdens klinische conferenties kan de aios eigen patiënten inbrengen na voorbereiding met zijn supervisor. Bij een complicatie is de aios in staat zich professioneel te gedragen en de complicatie naar behoren te kunnen afhandelen. Ook dient de aios zich in het betreffende onderwerp te verdiepen middels literatuuronderzoek. Een aios wordt geacht aan het einde van zijn tweede jaar minimaal één KPB van een complicatiepresentatie in zijn portfolio te hebben. De volgende matrix wordt gehanteerd: Leermiddelen MeH Com Sam KW MaH Org Pro Toets Gehele ziekenhuis Complicatie-registratie in Chipsoft-OK Melding VIM Afhandelen klacht Presentatie tijdens complicatiebespreking KPB Landelijk cursorisch onderwijs

19 6. Toetsing Onderdeel van competentiegericht opleiden is dat na afloop van een leertraject getoetst wordt of de aios de gestelde leerdoelen daadwerkelijk behaald heeft. In het tweede jaar vindt de toetsing en beoordeling plaats door middel van de voortgangs- en beoordelingsgesprekken die de opleider met de aios voert. De beoordeling geschiedt daarbij aan de hand van het portfolio van de aios. Het toetsen van kennis en vaardigheden valt buiten het bestek van dit opleidingsplan. Kennis wordt namelijk getoetst tijdens de landelijke A - D examens en vaardigheidstoetsen worden alleen in het eerste jaar afgenomen. Een toetsingsinstrument als de OSATS (the Objective Structured Assessment of Technical Skills) wordt in de anesthesiologie niet gehanteerd. In het kader van een veilig opleidingsklimaat is het van belang dat steeds duidelijk onderscheid gemaakt wordt tussen het toetsen van de aios en het geven van feedback. Zo zal de aios in het begin van het jaar en bij nieuwe taken intensief worden geobserveerd en van feedback worden voorzien. In die fase is derhalve geen sprake van toetsing of beoordeling, maar wordt met name gekeken naar wat de aios aan begeleiding en supervisie nodig heeft. Van de aios wordt verwacht dat hij in de loop van het jaar complexere taken zal gaan uitvoeren. Deze opbouw is onder meer zichtbaar in het rooster van het tweede jaar, waarbij het zwaartepunt in het begin ligt in Alphen aan den Rijn en later in Leiderdorp. Bovendien zal de aios deze taken op een hoger bekwaamheidsniveau gaan uitvoeren. Bij toetsing worden de volgende bekwaamheidsniveaus onderscheiden: Handelen onder directe supervisie (de supervisor bepaalt de momenten van de supervisie). Handelen onder indirecte supervisie (de aios bepaalt de momenten van supervisie). Handelen zonder supervisie. De aios superviseert zelf. 6.1 Toetsvereisten De minimale toetsvereisten voor het tweede jaar zijn: Thema - Module Toetsing Perioperatieve zorg algemeen, module III Minimaal 12 KPB s (zie matrix bij 5.2) CAT 360 o Multi Source Feedback (Voortgangsgesprek n.a.v. portfolio reflectie) Beoordelingsgesprek 18

20 Trauma examen Simulator Landelijke kennistoets (B-examen) Urgentiegeneeskunde (Voortgangsgesprek n.a.v. portfolio reflectie) Beoordelingsgesprek Trauma cursus / examen Wetenschap De anesthesioloog in het ziekenhuis Casusbespreking Referaat Protocolbespreking Lesgeven (Voortgangsgesprek n.a.v. portfolio reflectie) Beoordelingsgesprek (Voortgangsgesprek n.a.v. portfolio reflectie) Beoordelingsgesprek In de volgende paragrafen volgt een korte beschrijving van de diverse toetsinstrumenten. 6.2 Korte Praktijk Beoordeling (KPB) De Korte Praktijk Beoordeling (KPB) is primair een instrument dat bedoeld is om gestructureerde feedback te geven (Opleidingsplan Anesthesiologie par ; Kaderbesluit CCMS, Toelichting op art. B.12. lid 3, sub a). Een serie KPB s kan wel een bepaalde richting aan een latere beoordeling geven. In het Kaderbesluit CCMS zelf wordt de KPB in art. B.12. lid 3 expliciet als (verplicht) toetsinstrument genoemd. In de matrices van hoofdstuk 5 staat de KPB onder het kopje toets. Bij een KPB wordt meer getest dan enkel vaardigheden. Het gaat om de geïntegreerde medische activiteit. Per KPB worden twee, hooguit drie competenties bekeken. In het tweede jaar zijn een minimum van 12 KPBs verplicht. De keuze voor de in paragraaf 5.2 genoemde KPB s hangt samen met het feit dat in de genoemde situaties sprake is van kritische beroepssituaties, ook wel EPA s (Entrustable Professional Activities) genoemd. Het tijdig en naar behoren afnemen van KPB s is een gedeelde verantwoordelijkheid van de opleidingsgroep en van de aios zelf. De KPB wordt afgenomen aan de hand van een gestructureerd formulier (zie bijlage 5). 19

21 o feedback Behalve van KPB s wordt ook gebruik gemaakt van de 360 o feedback methode. Deze methodiek is een verplichte specialisme specifieke beoordeling, die inzicht geeft in hoe diverse betrokkenen, waaronder operateurs, OK-medewerkers en administratief personeel, het functioneren van de aios over langere tijd beoordelen (Multi Source Feedback). Belangrijk is dat de formulieren uitsluitend worden ingevuld door personen die de aios daadwerkelijk hebben zien functioneren. De procedure omvat ook een zelfbeoordeling. Beoordeling geschiedt elektronisch aan de hand van gestructureerde beoordelingsformulieren (zie bijlage 6). Deze toets wordt halverwege het eerste, tweede en derde opleidingsjaar uitgevoerd, zodat de aios de mogelijkheid heeft tot verbetering. Met de 360 o feedback methode wordt met name samenwerking, communicatie, professionaliteit en organisatie beoordeeld. 6.4 Critical Appraisal of a Topic (CAT) Bij een CAT wordt aan de hand van een casus uit de praktijk een klinische vraag gesteld, waarop een antwoord wordt geformuleerd dat onderbouwd is met het beste wetenschappelijke bewijs dat op dat moment voorhanden is. Ook de beoordeling van een CAT is een toetsmoment. Op dit moment moet de aios één CAT per jaar doen. 6.5 Voortgangs- en beoordelingsgesprekken Aan het einde van iedere module c.q. thema, maar in ieder geval jaarlijks, geeft de opleider een oordeel over het functioneren van de aios. Deze beoordeling geschiedt op basis van de door de aios in zijn portfolio verzamelde informatie. Centraal in het gesprek staat de vraag in welke mate en op welke wijze de aios de gestelde competenties heeft bereikt. Alle competentiegebieden worden daarbij besproken. De beoordeling wordt vastgelegd op het Beoordelingsformulier. Het gesprekschema is als volgt: Gesprek Wanneer Doel Planningsgesprek 1 e dag Kennismaking Introductie op de afdeling Bespreken individuele leerdoelen Maken van praktische afspraken Voortgangsgesprek NB. Portfolio een week tevoren inleveren. 6 e maand Bespreking van de sterke en verbeterpunten van de aios op de diverse competentiegebieden aan de hand van de KPB s en de 360 o feedback in het portfolio. 20

22 Bespreking of het bereiken van de gestelde leerdoelen haalbaar is in de resterende periode. Bespreking en eventuele bijstelling van de individuele leerdoelen uit het Individueel Ontwikkelingsplan (IOP). Bespreking eventuele knelpunten, begeleiding en leerklimaat. Vastleggen afspraken op het formulier Voortgangsgesprek Beoordelingsgesprek NB. Portfolio een week tevoren inleveren 12 e maand Beoordeling van het functioneren van de aios op basis van het portfolio. Vastleggen beoordeling op het Beoordelingsformulier (A/B Formulier) Indien de aios korting heeft gekregen voor zijn perifere jaar, zullen de genoemde termijnen in plaats van 6 en 12 respectievelijk 5 en 9 maanden zijn. Het Individueel Ontwikkelingsplan (IOP) is de uitwerking van het opleidingsplan op individueel niveau van de aios, dat door de aios en de opleider voor het betreffende gedeelte van de opleiding wordt opgesteld. Voor een format zie bijlage De disfunctionerende AIOS Ondanks dat verreweg de meeste AIOS op een te verwachten wijze functioneren is er een borging nodig voor het geval er een AIOS niet aan het verwachtingsprofiel voldoet. In dit licht moet de werkwijze De disfunctionerende AIOS worden gezien. Alleen al in geval van twijfel over het functioneren van de AIOS wordt er actie ondernomen. Afhankelijk van de zwaarte van dit disfunctioneren zal hier met de AIOS over gesproken worden tijdens de voortgangsgesprekken dan wel op incidentele basis. Deze gesprekken moeten worden ondersteund door documentatie zoals conclusies uit de opleidingsgroep, KPB s, beoordelingsformulieren en het Individueel Opleidingsplan. Op basis van de conclusie wordt een concreet verbetertraject opgesteld volgens het Plan-Do-Check-Act principe. Dit zal in ieder geval vervolgd worden door nieuwe voortgangsgesprekken. Om structuur in het verbetertraject te bieden zal de AIOS, indien nodig, voor een bepaalde periode werken onder directe supervisie van een beperkt aantal vakgroepleden. Voor de AIOS in kwestie is het mogelijk een coachingstraject aan te gaan, waarbij een enkele supervisor als aanspreekpunt en vaste begeleider zal functioneren. De inhoudelijke kant van het verbetertraject zal per geval gespecificeerd worden en elke stap of bespreking apart gedocumenteerd ten behoeve van documentatie van dit verbetertraject. 21

23 Tevens zal de A-opleider schriftelijk worden verwittigd van dit traject. De AIOS zal door verscheidene beoordelaars worden beoordeeld op verscheidene momenten. De AIOS zal van al deze te nemen stappen alsmede de conclusies van de besprekingen etcetera een schriftelijke kopie verkrijgen. Een verbetertraject van de disfunctionerende AIOS kan als uiterste consequentie uitmonden in het beëindigen van de opleiding Anesthesiologie in of aan het einde van het tweede jaar. 7. Onderwijs Ook in het perifere jaar is uitgangspunt dat de aios in staat gesteld wordt om de kennis, vaardigheden en het professioneel gedrag te verwerven dat noodzakelijk is om de taken binnen de diverse competentiegebieden adequaat uit te voeren. 7.1 Leren op de werkplek De kern van het leerproces van de aios is het leren van participatie in de patiëntenzorg en de wetenschap, ook wel aangeduid met de term leren op de werkplek. Een noodzakelijke voorwaarde voor een effectieve ontwikkeling van kennis en competenties is het bestaan van een duurzame en veilige leercultuur binnen het ziekenhuis. Uit de laatste opleidingsvisitatie van de vakgroep anesthesiologie komt naar voren dat de aios het opleidingsklimaat in het Rijnland Ziekenhuis als veilig ervaren. De aios zal in het begin van het tweede jaar direct gesuperviseerd worden bij zijn handelingen tot het moment dat voldoende inzicht verkregen is in zijn competenties. Aan de hand van het bekwaamheidsniveau van de aios zal deze directe supervisie geleidelijk plaatsmaken voor indirecte supervisie. Voor de locoregionale technieken is een apart plan van aanpak. Zie bijlage Onderwijs- en opleidingsmomenten Naast het leren op de werkplek zijn er vaste lokale onderwijs- en opleidingsmomenten. Zie ook het leer- / werkschema van paragraaf 4.4. Dit onderwijs heeft een zelfstandige betekenis naast het verplichte cursorische onderwijs van de Centrale Cursus Anesthesiologie, de Anesthesiologendagen, de wetenschapsdag, de jaarlijkse simulatortraining en de traumacursus. De lokale onderwijsmomenten zijn: Dagelijks generaal ochtendrapport. De structuur van deze bespreking is: Programma van de komende dag (medisch inhoudelijk en logistiek) Complicaties en casuistiek van de vorige werkdag Wat verder ter tafel komt Aanwezigheid tijdens het dagelijks generaal rapport is verplicht voor zowel de aios als voor de opleidingsgroep. De aios die ingedeeld staat op de locatie Alphen aan den Rijn, 22

24 neemt deel aan de bespreking door middel van video conferencing. Lokaal cursorisch onderwijs Er is een lokale onderwijsmiddag één keer per maand waarvoor het organiserende staflid en de aios vrijgesteld zijn van anesthesiologische werkzaamheden. Tijdens deze middag wordt onderwijs gegeven over een aantal basale anesthesiologische principes. Zie bijlage 9. Tijdens deze onderwijsmomenten wordt actief door de aios geparticipeerd. Klinische bespreking Voorafgaand aan de vakgroepvergadering vindt iedere maand een gestructureerde en genotuleerde klinische bespreking plaats met de aios. Deze bespreking bestaat uit een journal club met een referaat of CAT van een van de aios en een complicatie- c.q. casu'istiekbespreking. Opleidingsvergadering Iedere drie maanden vindt een opleidingsvergadering plaats. Deze vergadering is uitsluitend gewijd aan opleidingszaken. Disciplineoverstijgend onderwijs Iedere drie maanden wordt een disciplineoverstijgende onderwijsavond georganiseerd vanuit de Centrale Opleidingscommissie. Deze avonden zijn bestemd voor alle specialisten, aios en anios werkzaam in het Rijnland Ziekenhuis. Zie bijlage 10. Regionaal cursorisch onderwijs Iedere donderdagmiddag worden de aios vanaf uur vrijgesteld van anesthesiologische werkzaamheden om cursorisch onderwijs te volgen in het LUMC. Regionale onderwijsdag Iedere twee maanden wordt een onderwijsdag in het LUMC gehouden. De aios worden vrijgesteld om deze dag bij te wonen. Refereeravond LUMC Iedere maand vindt er een regionale refereeravond in het LUMC plaats. De aios zijn verplicht deze bij te wonen. Bovenstaande activiteiten hebben een verplicht karakter. Afgezien hiervan worden aios in de gelegenheid gesteld een cursus locoregionale technieken te volgen in de Sint Maartenskliniek in Nijmegen (hoofd dr. R. Stienstra). Deze cursus is facultatief. 23

25 8 Kwaliteit van de opleiding De kwaliteit van de opleiding Anesthesiologie in het Rijnland Ziekenhuis wordt op een drietal wijzen bewaakt en geborgd. Dit betreffen 1/ de visitaties door het Concilium Anesthesiologicum (in de hoedanigheid van de Plenaire Visitatie Commissie Anesthesiologie), 2/ de kwaliteitscyclus van het Centrale Opleidingscommissie (COC) van het Rijnland Ziekenhuis en 3/ de intrinsieke bekwaming in opleiding en bewaking hiervan door de vakgroep Anesthesiologie, inclusief de AIOS. 1/ De visitaties door het Concilium Anaesthesiologicum (in de hoedanigheid van de Plenaire Visitatie Commissie Anesthesiologie) vormen de kern van de huidige kwaliteitsborging van de opleiding. Minimaal eens per vijf jaar wordt de opleiding door een commissie gevisiteerd. De visitatiecommissie rapporteert over de kwaliteit van de opleiding aan de MSRC en doet suggesties voor verbeteringen. De MSRC is eindverantwoordelijk voor de erkenning. 2/ De COC van het Rijnland Ziekenhuis is reeds in 2009 gestart met afspraken te maken over het kwaliteitsbeleid binnen de medische vervolgopleidingen. Het vastgestelde kwaliteitenpakket is gebaseerd op het Rapport Scherpbier. Het doel hiervan is een continue monitoring van de kwaliteit van de opleidingen, dit door middel van een Plan-Do-Check-Act principe. Uitvloeisels hiervan zijn onder andere: a/ Het houden van exitgesprekken met AIOS, waarin de opleidingsplaats zelf wordt beoordeeld. b/ Het ontwikkelen en opzetten van AIOS-tevredenheidsonderzoeken om feedback te krijgen over het functioneren van het ziekenhuis als opleidingsplek. c/ Extra aandacht te hebben voor het leerklimaat. Dit is een vast agendapunt op de vergaderingen van de COC. d/ Terugkerende visitaties van de COC, analoog aan de visitaties van de MSRC. e/ Evaluaties van opleidingsklimaten door middel van de methode D-RECT welke inmiddels zijn uitgezet. 3/ De vakgroep Anesthesiologie van het Rijnland Ziekenhuis heeft zich volledig didactisch geschoold door het volgen van de cursus Teach the Teacher. Daarnaast zijn alle leden bekwaam in het geven van feedback door middel van de KPB s. Om het opleidingsklimaat verder te verhogen zijn / worden er de volgende methodes gehanteerd. a/ Het gebruik van evaluatiegesprekken met de AIOS waar deze de wensen, problemen, kwaliteiten en voorstellen kan bespreken. Dit als onderdeel van de halfjaarlijkse vakgroepbrede evaluatie van de AIOS door middel van het A / B formulier. b/ Een afgerond IFMS traject van de volledige vakgroep, waarin ook de opleiding wordt beoordeeld. Als onderdeel van de respondenten, gebruikt voor deze evaluatie, zijn ook de AIOS nauw betrokken geweest. Hierbij hebben zij, in de geest van de COC methode D- RECT (vide supra) een anonieme stem in de evaluatie van de opleiders en derhalve ook in het opleidingsklimaat. c/ Het gebruik van het Evaluatieformulier opleidingsgroep aan het einde van het perifere opleidingsjaar. Dit losstaand van het exitgesprek. d/ Tenminste een maal per jaar organiseert de vakgroep Anesthesiologie een dag waarbij de meer visionaire kanten centraal staan. De opleiding en het opleidingsklimaat is hierin een vast 24

26 en essentieel onderdeel

27 Bijlage 1: Perioperatieve zorg algemeen, module III De opsomming van de operationele competenties conform Bijlage 1 bij Besluit anesthesiologie, bedoeld in artikel B.2. geven het verplichte bekwaamheidsniveau aan voor elke competentie. De voortgang van de ontwikkeling van de diverse competenties wordt regelmatig gecontroleerd tijdens het perifeer jaar met: Toetsing zoals in onderstaande tabellen (Medische handelen), Continu registratie van verrichtingen met een spreadsheet voor dit doel. (download adres: Delft-verrichtingenlijst%20blanco.xls ), A/B Formulier en 360 graden beoordelingen. Het behalen van het gewenste bekwaamheidsniveau wordt geregistreerd door een paraaf akkoord opleider door de opleider / plaatsvervangende opleider op een kopie van onderstaande competentietabellen in het dossier van de betreffende AIOs. Medische handelen A. Bezit adequate kennis en vaardigheden naar de stand van het vakgebied: Leerdoel Leermiddel Toets Akkoord opleider Past de belangrijkste cardiovasculaire en pulmonale pathofysiologie toe in de Praktijk B- cursus Zie toetsing dagelijkse praktijk (bv. vena cava compressie, Lokaal onderwijs hypovolemie, longembolie, coronarialijden, klepgebreken, depressie van het myocard, cardiomyopathieën, ritmestoornissen, in RZ en LUMC Dagelijks generaal rapport contractiliteit, spanningspneumothorax) Past de kennis van de anatomie toe van plexus cervicalis, plexus brachialis, en de plexus lumbosacralis, de grote perifere zenuwen en de verschillende technieken van de daarbij toepasbare regionale blokkades Kent de anatomie van de regio colli (noodzakelijk om een spoedconiotomie goed te kunnen uitvoeren) Weegt bij de preoperatieve beoordeling de implicaties van de belangrijkste chirurgische, anesthesiologische en patiëntgebonden risicofactoren Praktijk B-cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC ATLS cursus Lokaal onderwijs Praktijk B-cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Zie toetsing ATLS examen Zie toetsing 26

28 Reageert adequaat op de belangrijkste patiënt- en operatiegebonden problematiek voor anesthesie bij deelgebieden in de heelkunde zoals de vaatchirurgie (bijv. de veranderingen door het afklemmen van de aorta), de orthopedie (bijv. vetembolie) en mondheelkunde (zoals moeilijke intubatietechnieken) Kent de principes van anesthesie in de obstetrie (de fysiologie van de zwangerschap, anesthesie technieken bij sectio caesarea, speciale voorzorgen) en past die toe in de praktijk Kent de keuzecriteria c.q. indicaties voor algehele anesthesie versus regionale anesthesie en past dit toe in de praktijk Kent de criteria, indicaties en contraindicaties voor selectieve invasieve monitoring Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Kent de (patho)fysiologie van acute pijn Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Kent de indicatie van endocarditisprofylaxe, antistolling en de consequenties voor het perioperatief beleid Kent de indicatie van perioperatieve aanpassing van medicatie (bv. insuline, betablokkade, steroïdsuppletie) Kent de verschillen tussen het kind en de volwassene en van de relevante veranderingen tijdens de groei in anatomie, fysiologie en psychologie Kent de fysiologische veranderingen rondom de geboorte en de consequenties voor de reanimatie van de pasgeborene Kent de meest voorkomende specifieke pediatrische aandoeningen voor zover relevant voor het anesthesiologisch beleid Kent de farmacologie en dosering van de middelen die bij reanimatie en anesthesie bij kinderen worden gebruikt Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC B-cursus B-cursus Praktijk B-cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Praktijk B-cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing 27

29 Kent de apparatuur en materiaal specifiek voor kinderanesthesie Kent doelen en technieken van preoperatieve zorg, nuchterbeleid, premedicatie en preoperatieve voorlichting van ouders en kind Kent pre-, per- en postoperatief vocht- en transfusiebeleid bij gezonde en zieke kinderen Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Kent de beademingstechnieken bij kinderen Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Zie toetsing Kent de thermoregulatie bij kinderen B-cursus Zie toetsing Heeft een reanimatiecursus gevolgd op niveau van Advanced Trauma Life Support (ATLS) en heeft de daarvoor vereiste parate kennis beschikbaar ATLS cursus ATLS examen Kent de meest voorkomende problemen, die zich op de verkoeverkamer/pacu kunnen voordoen: Vitale functies en monitoring Acute pijnbestrijding Misselijkheid/braken Ontslagcriteria Ventilatie (PACU) Circulatie (PACU) Voeding (PACU) Infectie (PACU) Stolling (PACU) Endocrinologie (PACU) Beeldvormend onderzoek Laboratoriumonderzoek Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Zie toetsing 28

30 B. Past het diagnostisch en therapeutisch arsenaal van het vakgebied goed en waar mogelijk evidence based toe: Leerdoel Leermiddel Toets Akkoord opleider Stelt een adequaat beleid vast bij patiënten met een moeilijke luchtweg en beheerst alternatieve (intubatie)technieken Praktijk B-Cursus Lokaal onderwijs Zie toetsing C. Levert effectieve en ethisch verantwoorde patiëntenzorg: Leerdoel Leermiddel Toets Akkoord opleider Voert in de meeste gevallen epidurale, spinale, axillaire en perifere zenuwblokkades Praktijk Onderwijs RZ Evaluatie door staflid onder indirecte supervisie juist uit Voert IVRA en oogblokkades onder indirecte supervisie uit Praktijk Onderwijs RZ Evaluatie door staflid Geeft onder directe supervisie anesthesie Praktijk Evaluatie aan patiënten met een moeilijke luchtweg Voert onder directe supervisie (zowel) in de operatiekamer (als op de IC/SEH,) een spoedintubatie uit bij een niet-nuchtere patiënt Voert anesthesie bij ASA 1-3 patiënten uit voor een electieve ingreep met een laag risico op complicaties, zonder directe aanwijzingen van de supervisor Voert de anesthesie voor spoedingrepen en bij grotere chirurgie onder directe supervisie uit Bepaalt het beleid op het gebied van de circulatie: Vochtbeleid (cristalloïden, colloïden) Bloedmanagement (incl. cell saver), stolling Perfusieverandering en weefselprotectie: embolie, bloedleegte, arteriële klem, cement, sepsis, HELLP Onderwijs RZ Praktijk Praktijk Praktijk Praktijk B-cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC door staflid Evaluatie door staflid Evaluatie door staflid Evaluatie door staflid en KPB Evaluatie door staflid

31 Bepaalt het beleid op het gebied van de ventilatie bij: Luchtweg delen Scopie-ingrepen Thoracotomie Laparoscopie Laparotomie Buitengewone omstandigheden Anesthesie en sedatie bij bijv. MRI, IORT (intra-operatieve radiotherapie), SEH Voert onder directe supervisie, een regionale of algehele anesthesie bij een sectio caesarea uit Voert onder indirecte supervisie epidurale analgesie uit bij de bevalling Geeft anesthesie bij kleine ingrepen bij kinderen ASA 1-3 onder directe supervisie Kan perioperatieve myocardischemie adequaat diagnosticeren en behandelen Stelt onder indirecte supervisie een adequaat verkoeverbeleid bij ASA 1-3 patiënten vast en voert dat uit. Herkent en behandelt complicaties bij patiënten in de verkoeverkamer op juiste wijze en beoordeelt patiënten aan de hand van ontslagcriteria Beheerst de cardiopulmonale resuscitatie (CPR) op Advanced Life Support (ALS) niveau. Praktijk B- cursus Lokaal onderwijs in RZ en LUMC Praktijk Praktijk Praktijk Praktijk Praktijk Praktijk Praktijk ALS cursus Evaluatie door staflid Evaluatie door staflid Evaluatie door staflid en KPB Evaluatie door staflid en KPB Evaluatie door staflid Evaluatie door staflid Evaluatie door staflid Evaluatie door staflid Communicatie Neemt zorgvuldig een gerichte anamnese af. Formuleert een juiste vraagstelling voor consulenten. Licht de patiënt in de voor hem/haar begrijpelijke taal tijdig in over het anesthesiologische beleid. Verkrijgt informed consent over het te voeren beleid conform WGBO. Zorgt voor adequate verslaglegging en communicatie hierover met de patiënt. Samenwerking Overlegt doelmatig met collegae en andere zorgverleners. Kan risicopatiënten kritisch voordragen aan consulenten van andere medische specialismen en aan de operateur. Draagt bij aan interdisciplinair overleg. Bespreekt het verhoogde risico adequaat met patiënten. Stemt met overige behandelaars het beleid af. 3 0