De Overgang: een opvlieger waard?
|
|
|
- Femke van de Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De Overgang: een opvlieger waard? Cécile Romans Huisarts Neerbeek Kaderarts Urogynaecologie
2 Definitie n Menopauze: laatste bloeding n Climacterium/peri-menopauze/overgang: fase met symptomen van dalend oestrogeen n Postmenopauze: vanaf een jaar na de laatste menstruatie
3 Klachten n Cyclusveranderingen n Opvliegers, nachtelijk transpireren n Urogenitale atrofie n Atypische overgangsklachten
4 Cijfers huisarts n Incidentie: 17/1000 vrouwen per jaar met overgangsklachten bij de huisarts n 1,7% van alle vrouwen met klachten tussen jaar gebruikt hormonen (2004)
5 Differentiaal diagnose opvliegers n Alcoholgebruik (problematisch) n Angst- of paniekstoornis n Hyperthyreoïdie n Medicatie Nitraten/Ca antagonisten/ace remmers Tamoxifen, opiaten Anti-depressiva (TCA/SSRI) n Zeldzaam: feochromocytoom, schildklierca, nierca, hersentumor
6 Differentiaal diagnose vaginale atrofie n Lichen sclerosus n Bacteriële vaginose n Candida n Contacteczeem n Vulva carcinoom n Prolaps
7 Risico s vroege menopauze (POF) n Osteoporose n Hart- en vaatziekten n Dementie n Colon- en rectumcarcinomen
8 Bepaling FSH/oestradiol n NHG standaard: geen toegevoegde waarde bij stellen diagnose of prognose. n Anticonceptie minimaal 1 mnd gestopt n Eigenlijk 3x prikken met tussenpozen van 1 wk
9 Bepaling FSH/oestradiol
10 Bepaling FSH/oestradiol n Bij wie dan wel?
11 Hormoonsuppletie (HRT) n Definitie: substitutie van oestrogenen, zo nodig aangevuld met progestagenen. n Indicaties: Behandeling van klachten Preventie/behandeling van osteoporose en HVZ (?)
12 Schema s HRT
13 Oestrogeen preparaten Stofnaam Estradiol oraal Estradiol transdermaal Estriol oraal Geconj. oestrogenen Tibolon Preparaat Estradiol, 2mg Estrofem, 2mg Progynova, 1+2mg Zumenon, 2mg Estradiol pleister, 50/100ug per etmaal Systen pleister 50/75/100ug per etmaal Synapause, 1+2mg Dagynil, 0,3 0,625 en 1,25mg Lyvial, 2,5mg
14 Combinatie preparaten Stofnaam Estradiol/drospirenon Estradiol/dydrogesteron Estradiol/norethisteron Preparaat Angeliq 1/2mg (continu) Femoston 1/0-1/10mg, 2/0-2/10mg Femoston continu 0,5/2,5mg, 1/5mg Trisequens 2/0-2/1-1/0mg Activelle 1/0,5mg (continu) Kliogest 2/1mg (continu)
15 Duur behandeling n Kortdurend, laagst effectieve dosis n In Nederland: max 6 mnd. n 40-50% stopt binnen 1 jaar n 65-75% stopt binnen 2 jaar n Denk aan rebound symptomen
16 Hoe doen we het? 2010/2013 Estradiol Geconj. Oestrog. Tibolon Continu Cyclisch <6mnd 7 /0 1 /0 4 /1 4 /0 3 / mnd 5 /2 15 /0 5 /0 1 / mnd 7 /0 1 /0 1 /0 >36 mnd 9 /5 1 /0 0 /2 3 /0
17 Hoe doen we het? n 2010: 67 gebruikers n 2013: 11 gebruikers n >2 jaar gebruik n 2010: 22 pt (4 gesprek gehad) n 2013: 7 pt (3 ruiter: tegen medisch advies, 3 stopdatum afgesproken, 1 onbekend = nieuwe patient)
18 Belangrijk n Bij elke patiënt afzonderlijk: VOOR- EN NADELEN AFWEGEN n Nieuwe standaard: bepaal risico op HVZ, trombose, mammacarcinoom voor starten n Controle houden op gebruik
19 Effect op klachten n Opvliegers: goed effect n Urogenitale atrofie: 1e keus vaginale toediening estriol n Atypische klachten: onduidelijk
20 Bijwerkingen n Op korte termijn: Mastopathie Irregulair vaginaal bloedverlies Opgeblazen gevoel
21 Verhoogd risico n Borstkanker: 1 extra/1000 vrouwen/3 jaar (bij >3 jaar gebruik: 4 extra/1000/3 jaar) n MI: 1 extra/1000 vrouwen/jaar n CVA: 2 extra/1000 vrouwen/3 jaar n Trombo-embolie: 4 extra/1000 vrouwen/jaar n Galstenen (OK): 3/1000 > 6/1000 n Ovariumcarcinoom? n Dementie?
22 Contra-indicaties Absoluut: n Mammacarcinoom in VG n Endometriumcarcinoom in VG n Coronaire hartziekten n Trombose/longembolie in VG n Ernstige leverafwijkingen
23 Contra-indicaties Relatief: n Hoogrisico patiënten vorige aandoeningen n Roken n Hypertensie n Hypercholesterolemie n Endometriose n Myomen
24 Alternatieven bij klachten n Zelfzorg, afvallen, stoppen met roken n Adequate stimulatie/opwinding bij sexueel contact, glijmiddel n OAC (niet >52 jaar) n Clonidine, 2dd50-75mcg n Vaginale oestrogenen n SSRI/gabapentine n Homeopathie/acupunctuur n Tibolon (livial) ontraden!
25 Preventie als indicatie HRT? n Osteoporose: NEE Bifosfonaten n HVZ: NEE Risico s wegen niet op tegen voordelen n Uitzondering: vrouwen met POF
26 Take-home message n De overgang is fysiologisch n Nauwelijks plaats voor bepaling FSH/oestradiol n Alleen bij ernstige en hinderlijke klachten kan men kortdurend gebruik maken van HRT n Uitvragen/uitleggen risico s belangrijk n De voorkeur gaat uit naar cyclisch gebruik n Controle houden op gebruik/evaluatie n Preventieve HRT niet geadviseerd
27 De gekoppelde afbeelding kan niet worden weergegeven. Het bestand is mogelijk verplaatst, heeft een andere naam gekregen of is verwijderd. Controleer of de koppeling verwijst naar het juiste bestand en de juiste locatie. Vragen?
Menopauze polikliniek. Charlotte Broos, menopauze consulente Ellen Marie Sparidaens, fertiliteitsarts
Menopauze polikliniek Charlotte Broos, menopauze consulente Ellen Marie Sparidaens, fertiliteitsarts Menopauze De menopauze is de laatste menstruatie van een vrouw. Als een vrouw, een jaar lang geen menstruatie
INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 januari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 januari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Deze Interline gaat over de volgende werkafspraken: - Subfertiliteit (herzien) -
De overgangsjaren. Marieke Boerema, verpleegkundig consulent menopauze Louisette Peters, gynaecoloog
De overgangsjaren Marieke Boerema, verpleegkundig consulent menopauze Louisette Peters, gynaecoloog Voorkomen overgangsklachten In Nederland heeft 80% van de vrouwen overgangsklachten. 60 % heeft hier
m e n o p a u z e D i a g n o s e en b e h a n d e l i n g
m e n o p a u z e D i a g n o s e en b e h a n d e l i n g InformatiE EN ADVIES pathophys.org Diagnose perimenopauze en menopauze thelancet.com Diagnose perimenopauze en menopauze Diagnose ZONDER labotest
Preventieve eierstokverwijdering.en dan? 31 oktober 2015
Preventieve eierstokverwijdering.en dan? 31 oktober 2015 Prof dr Marian Mourits Gynaecologisch Oncoloog Universitair Medisch Centrum Groningen Preventieve eierstokverwijdering. en dan? Preventieve eierstokverwijdering
Menopauze, plaats voor HST? Jan Willem de Leeuw Gynaecoloog Ikazia Ziekenhuis, Rotterdam
Menopauze, plaats voor HST? Jan Willem de Leeuw Gynaecoloog Ikazia Ziekenhuis, Rotterdam Disclosures spreker GEEN Definities Menopauze: de laatste menstruatie in het leven van een vrouw. Deze wordt in
INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 Concept dd 26 nov 2013 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE GYNAECOLOGIE 2014 Concept dd 26 nov 2013 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Deze Interline gaat over de volgende werkafspraken: - Subfertliteit (herzien)
DE OVERGANG. Fred Balder, huisarts
DE OVERGANG Fred Balder, huisarts Bij ongeveer 30% van de vrouwen wordt het dagelijks leven door de overgangsklachten verstoord. Levensfasen van een vrouw puberteit vruchtbaar overgang onvruchtbaar 12jr
Behandeling van overgangsklachten waarmee en hoe lang?
Behandeling van overgangsklachten waarmee en hoe lang? Man/Vrouw Symposium 13 april 2016 Dr. Magda Armeanu, gynaecoloog Disclosure belangen spreker Dr. Magda Armeanu, gynaecoloog (potentiële) belangenverstrengeling
Hormonen, hormoongebruik en pilgebruik bij BRCA1/2 mutatie draagsters
Hormonen, hormoongebruik en pilgebruik bij BRCA1/2 mutatie draagsters Marian J.E. Mourits, gynaecologisch oncoloog Universitair Medisch Centrum Groningen 18 april 2009 1 Inhoud Inleiding Pilgebruik Hormonen
Thema: "Overgankelijkheden" D.H. Bogchelman. 10 november 2012
Thema: "Overgankelijkheden" 10 november 2012 D.H. Bogchelman Inleiding Wat is de overgang? Wat gebeurt er in de overgang? Verschijnselen van de overgang Hoe behandelen we overgangsklachten? Wat zijn de
De overgang. Inleiding. Hormonale veranderingen. Het begin en de duur van de overgang
24-05-2019 De overgang Inleiding De meeste vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar. De gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt de menopauze
Wanneer mag men Fem7 50µg, Fem7 75µg en Fem7 100µg niet gebruiken? U mag Fem7 niet gebruiken:
BIJSLUITER FEM7 50µg/ FEM7 75µg / FEM7 100µg (14-05-2001) blz. 1 Bijsluiter Fem7 50µg / Fem7 75µg / Fem7 100µg Informatie voor de gebruikster Samenstelling Fem7 50µg, Fem7 75µg en Fem7 100µg zijn pleisters
Hormoongebruik rond de overgang
Hormoongebruik rond de overgang Afdelingen gynaecologie en verloskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 Wat is de overgang? 2 Klachten tijdens de overgang 2 Het gebruik van oestrogenen tijdens de overgang 2 De
Opvliegers, Vapeurs, Menopauze, Overgangsklachten, Flushes
Opvliegers, Vapeurs, Menopauze, Overgangsklachten, Flushes De overgang De overgang is een natuurlijke fase in uw leven waarin uw menstruaties onregelmatig worden en uiteindelijk helemaal wegblijven. De
11677_4edruk-anticonceptie-00b_inhoud_inhoud 07-12-10 13:58 Pagina 9 INHOUD. Woord vooraf 5
11677_4edruk-anticonceptie-00b_inhoud_inhoud 07-12-10 13:58 Pagina 9 INHOUD Woord vooraf 5 Deel 1 Introductie 15 1 Wat is anticonceptie? 17 2 Waarom anticonceptie? 17 3 Historisch overzicht 19 3.1 Inleiding
Gezond omgaan met de menopauze. 20 vragen, 20 antwoorden over hormoongebruik
Gezond omgaan met de menopauze 20 vragen, 20 antwoorden over hormoongebruik In deze brochure leest u antwoorden op de meest gestelde vragen over hormoongebruik tijdens de menopauze. Als voorbereiding op
Het gebruik van tamoxifen. Bij retroperitoneale fibrose
Het gebruik van tamoxifen Bij retroperitoneale fibrose Inleiding U heeft deze folder gekregen, omdat u retroperitoneale fibrose (RPF) heeft. Bij de behandeling van RPF kan de arts meerdere medicijnen
982a. Vragenlijst Menopauze Centrum Flevoziekenhuis. Geachte mevrouw, U bezoekt binnenkort de Menopauze poli van het Flevoziekenhuis.
16-1-2019 Vragenlijst Menopauze Centrum Flevoziekenhuis Geachte mevrouw, U bezoekt binnenkort de Menopauze poli van het Flevoziekenhuis. U krijgt eerst een gesprek met de menopauzeverpleegkundige. Zij
Anti-hormonale therapie ja of nee?
Anti-hormonale therapie ja of nee? Borstkanker symposium, 6 oktober 2018 Sissi Grosfeld, verpleegkundig specialist Anti-hormonale therapie Verschillende types borstkanker 70-80% hormoongevoelig Borstkanker
Laag gedoseerde vaginale oestrogeen
Gynaecologie Laag gedoseerde vaginale oestrogeen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl GYN117 / Laag gedoseerde vaginale oestrogeen / 08-02-2019
De Overgang. Duodagen7 en 8 april 2016. Frans Lim, gynaecoloog Monique Putter-Lander, huisarts Thomas Rekveldt, huisarts
De Overgang Duodagen7 en 8 april 2016 Frans Lim, gynaecoloog Monique Putter-Lander, huisarts Thomas Rekveldt, huisarts Liesbeth Verbeek, verpleegkundig overgangsconsulent Jolanda van Dijk, verpleegkundig
Mastopathie en mastodynie/mastalgie
Chirurgie Mastopathie en mastodynie/mastalgie De specialist heeft geconstateerd dat u mastopathie hebt. In deze folder kunt u lezen wat deze aandoening inhoudt, waardoor mastopathie veroorzaakt wordt,
Voorwoord 1 3 Literatuur 1 5. Medewerkers 1 6 Redactie 1 6 Auteurs 1 6 Referenten 1 7. algemeen 19
Inhoud Voorwoord 1 3 Literatuur 1 5 Medewerkers 1 6 Redactie 1 6 Auteurs 1 6 Referenten 1 7 algemeen 19 1 Kenmerken van individuele preventie 2 1 E.H. van de Lisdonk Individuele versus collectieve preventie
Vaginaal bloedverlies
Vaginaal bloedverlies Stellingen 1 Bij onregelmatig bloedverlies doe je altijd een SOA-test. Juist/onjuist 2 Bij doorbraakbloedingen geef je een pil met een hoger oestrogeen gehalte. Juist/onjuist 3 Stoppen
Pilperikelen en spiraalverhalen. Monique Peerden Suzy de Swart Kaderhuisartsen Urogynaecologie
Pilperikelen en spiraalverhalen Monique Peerden Suzy de Swart Kaderhuisartsen Urogynaecologie Introductie Disclosure belangen NHG spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk
Hormone Replacement Therapy. -Festina lente-
Hormone Replacement Therapy -Festina lente- Historiek HRT Menopauze Veiligheid HRT Effectiviteit van HRT Duur en soort HRT Fyto-oestrogen,SERMS, tibolone,etc Prematuur ovarieel falen Praktische aanbevelingen
Bloedverlies na de overgang
Bloedverlies na de overgang Ruth van der Zwaag, Irene van der Avoort, Clasien van der Houwen NVOG 23 november Deze folder is gebaseerd op de NVOG-richtlijn postmenopauzaal bloedverlies. Heeft u al een
(1) en methoden met alleen progestageen
Hormonale anticonceptie: combinatiepreparaten (1) en methoden met alleen progestageen (2) Inleiding Dit document is een afgeleid product van de NHG-Standaard Anticonceptie en bevat alleen informatie over
Vrouwen in de overgang, depressie en de richtlijn M. D E K R U I F D E P R E S S I E A M B U L A N T V R O U W E N P O L I
Vrouwen in de overgang, depressie en de richtlijn M. D E K R U I F D E P R E S S I E A M B U L A N T V R O U W E N P O L I Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Dr. P.X.J.M. Bouckaert en prof. dr. G.G.M. Essed. Prof. dr. G.G.M. Essed en prof. dr. J. Van Damme. Dr. S. Bartholomeeusen en prof. dr. J.
XI I Algemene beschouwingen 1 Anatomie en fysiologie van de voortplantingsorganen....................... 3 Dr. P.X.J.M. Bouckaert en prof. dr. G.G.M. Essed 1.1 Inleiding.............................................................................
femoston 2/10 werkzame stof: oestradiol / dydrogesteron
femoston 2/10 werkzame stof: oestradiol / dydrogesteron LEES DEZE BIJSLUITER ZORGVULDIG DOOR VOORDAT U START MET HET GEBRUIK VAN DIT GENEESMIDDEL. Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om deze nogmaals
De overgang. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
De overgang In deze folder vindt u informatie over de overgang. Wat is de overgang precies? Welke klachten kunnen optreden en wat is eraan te doen? Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs
HORMOONTHERAPIE VAN KLACHTEN IN HET CLIMACTERIUM EN DE POSTMENOPAUZE. Versie 1.0
HORMOONTHERAPIE VAN KLACHTEN IN HET CLIMACTERIUM EN DE POSTMENOPAUZE Versie 1.0 Datum Goedkeuring 21-09-2005 Methodiek Evidence based Discipline Verantwoording Monodisciplinair NVOG Omschrijving van het
Overgang bij vrouwen
Overgang bij vrouwen Marjo Ramakers, arts/seksuoloog NVVS Centrum voor Seksuele en Relationele Gezondheid, Voorschoten GGZ Delfland, locatie Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam Overgangen bij één vrouw
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Livial 2,5 mg, tabletten tibolon
1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER 2,5 mg, tabletten tibolon Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter. Het kan nodig
NHG-Standaard De overgang
M73 NHG-Standaard De overgang Eerste herziening Bouma J, De Jonge M, De Laat EAT, Eekhof H, Engel HF, Groeneveld FPMJ, Stevens NTJM, Verduijn MM, Goudswaard AN, Opstelten W, De Vries CJH Huisarts Wet 2012;55(4):168-72.
Een leven lang vitaal. Kwestie van geluk of goede genen? Kun je er zelf iets aan doen?
Een leven lang vitaal Kwestie van geluk of goede genen? Kun je er zelf iets aan doen? Oudste vrouw van de wereld Japanse Misao Okawa, 115 jaar Gemiddelde levensverwachting Mannen en vrouwen in de 20 ste
Inleiding...2. 1 Hormonale veranderingen...2
overgang Inhoud Inleiding...2 1 Hormonale veranderingen...2 2 Wanneer ben ik in de overgang?...4 2.1 Het begin en de duur van de overgang...4 2.2 Menstruaties tijdens de overgang...5 2.3 Kan worden vastgesteld
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. ORTHO-GYNEST DEPOT 3,5 mg ovules estriol
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS ORTHO-GYNEST DEPOT 3,5 mg ovules estriol Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later
Bijsluiter gebruik stoppen met roken -indicatoren in de huisartsenpraktijk. Fenna Schouten Versie 3
Bijsluiter gebruik stoppen met roken -indicatoren in de huisartsenpraktijk Fenna Schouten f.schouten@nhg.org 09-02-2017 Versie 3 Inhoud Overzicht indicatoren... 2 Beschrijving per indicator... 3 Pagina
Overgang Inhoudsopgave 2. Hormonale veranderingen 1. Inleiding
164.0406 Overgang Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Hormonale veranderingen 3. Het begin en de duur van de overgang 4. Menstruaties tijdens de overgang 5. Wat zijn typische overgangsklachten 6. Gevolgen op
Systen 50, 75 en 100 pleisters voor transdermaal gebruik 50, 75 en 100
J-C 2004 Ned. Het is belangrijk dat u eerst deze gebruiksaanwijzing leest, ook als u Systen al vaker heeft gebruikt. Er kan nieuwe belangrijke informatie in staan. Uw arts of apotheker kan u uitleg geven
De overgang: informatie en advies
Gynaecologie Patiënteninformatie De overgang: informatie en advies U ontvangt deze informatie, omdat u heeft besloten naar de overgangspolikliniek te gaan in verband met uw overgangsklachten. Deze polikliniek
Inhoud. 10 Voorwoord 10
Inhoud 10 Voorwoord 10 1 11 Algemene inleiding 11 1.1 11 Inleiding 11 1.2 12 De huisarts in historisch perspectief 12 1.2.1 12 De huisarts 12 1.2.2 15 De doktersassistent 15 1.3 16 NHG-standaarden 16 1.4
Verpleegkundig overgangspreekuur (informatie en advies)
Verpleegkundig overgangspreekuur (informatie en advies) Inleiding U heeft besloten voor uw overgangsklachten naar het verpleegkundig overgangsspreekuur te gaan. In deze folder leest u algemene informatie
Deze tekst is geheel overgenomen van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG)
Overgang Deze tekst is geheel overgenomen van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) Inhoud Inleiding 3 Hormonale veranderingen 4 Het begin en de duur van de overgang 4 Menstruaties
Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie GYNAECOLOGIE OVERGANG. Versie 1.0. Datum Goedkeuring 01-01-2002 Verantwoording
Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie GYNAECOLOGIE OVERGANG Versie 1.0 Datum Goedkeuring 01-01-2002 Verantwoording NVOG Inhoudsopgave Inleiding...1 Hormonale veranderingen...2 Het begin
De Overgang. Poli Gynaecologie
De Overgang Poli Gynaecologie 0 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder is zeer volledig en uitgebreid en
De overgang. Albert Schweitzer ziekenhuis december 2007 pavo 0593
De overgang Albert Schweitzer ziekenhuis december 2007 pavo 0593 Inhoudsopgave Inleiding 2 Hormonale veranderingen 2 Het begin en de duur van de overgang 4 Menstruaties tijdens de overgang 4 Wat zijn typische
1. Vragen algemeen. Wat is POI eigenlijk?
WELKOM 1. Vragen algemeen Wat is POI eigenlijk? 1. Vragen algemeen 1. Ik ben altijd onregelmatig ongesteld geweest. Kan dat met de vroege overgang te maken hebben? 2. Heeft deze aandoening een officiële
De Overgang. Inhoudsopgave. Inleiding. Hormonale veranderingen
De Overgang Inhoudsopgave Hormonale veranderingen Het begin en de duur van de overgang Menstruaties tijdens de overgang Wat zijn typische overgangsklachten Gevolgen op korte termijn Gevolgen op lange termijn
Systen 50, 75 en 100 pleisters voor transdermaal gebruik 50, 75 en 100 µg/24 uur (estradiol)
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKSTER Systen 50, 75 en 100 pleisters voor transdermaal gebruik 50, 75 en 100 µg/24 uur (estradiol) Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik
De overgang. Gynaecologie
De overgang Gynaecologie Inhoudsopgave In de overgang 4 Wat is de overgang? 4 Hoe merkt u dat u in de overgang komt? 5 Hoe lang duurt de overgang? 6 Wat zijn de overgangsverschijnselen? 6 Wat is er aan
Overgang. Gynaecologie. Klachten en behandeling
Gynaecologie Overgang Klachten en behandeling Inhoudsopgave Pagina Inleiding 2 Hormonale veranderingen 2 Het begin en de duur van de overgang 3 Menstruaties tijdens de overgang 4 Wat zijn typische overgangsklachten
Wie is er bang voor de overgang?
Wie is er bang voor de overgang? Overgangsklachten De overgang is een levensfase die voor de meeste vrouwen niet ongemerkt voorbij gaat. Er treden lichamelijke en geestelijke veranderingen op. De effecten
Het begin en de duur van de overgang Menstruaties tijdens de overgang
De overgang INHOUDSOPGAVE Inleiding Hormonale veranderingen Het begin en de duur van de overgang Menstruaties tijdens de overgang Wat zijn typische overgangsklachten Gevolgen op korte termijn Gevolgen
PATIËNTEN INFORMATIE. Anticonceptie
PATIËNTEN INFORMATIE Anticonceptie In het kort Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap als u seks heeft en niet zwanger wilt worden. Anticonceptiemiddelen verschillen
Alles wat u moet weten over de overgang
Gynaecologie Patiënteninformatie Alles wat u moet weten over de overgang Inhoudsopgave Inleiding De overgang: belangrijke veranderingen Hormonale veranderingen Het begin en de duur van de overgang Menstruatie
Anticonceptiemiddelen met oestrogeen en progestageen
Ik wil anticonceptie gaan gebruiken Samenvatting Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap. Anticonceptiemiddelen verschillen in werking, gebruik, betrouwbaarheid en bijwerkingen.
Stenen en cement. Diagnostiek en behandeling van cyclusstoornissen Kitty van Groeningen Huibertien Oosterlee
Stenen en cement Diagnostiek en behandeling van cyclusstoornissen Kitty van Groeningen Huibertien Oosterlee programma De menstruele cyclus stenen en cement model Onregelmatig bloedverlies Intermenstrueel
Inhoud 1. Inleiding...2 2. Hormonale veranderingen...3 3. Het begin en de duur van de overgang...4 4. Menstruaties tijdens de overgang...5 5.
De overgang Inhoud 1. Inleiding...2 2. Hormonale veranderingen...3 3. Het begin en de duur van de overgang...4 4. Menstruaties tijdens de overgang...5 5. Wat zijn typische overgangsklachten?...5 5.1. Opvliegers...6
Progynova 1 mg tabletten zijn beige en bevatten 1 mg estradiolvaleraat. Progynova 2 mg tabletten zijn blauw en bevatten 2 mg estradiolvaleraat.
1 van 13 SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Progynova 1 mg, omhulde tabletten Progynova 2 mg, omhulde tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Progynova 1
De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun
De overgang De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun h veertigste en zestigste jaar: de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze of overgang
Inhoud. Voorwoord 1 0
Inhoud Voorwoord 1 0 1 Algemeen 1 1 1.1 Speciële anamnese 1 1 1.1.1 Speciële anamnese gynaecologie 1 1 1.1.2 Speciële anamnese obstetrie 1 3 1.1.3 Speciële anamnese voortplantingsgeneeskunde 1 4 1.1.4
Ik wil anticonceptie gaan gebruiken. Poli Gynaecologie
00 Ik wil anticonceptie gaan gebruiken Poli Gynaecologie Wat is anticonceptie? Een anticonceptiemiddel (of voorbehoedmiddel) voorkomt dat een zwangerschap ontstaat. Bijvoorbeeld door te voorkomen dat er
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/26110 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Raps, Marjolein Title: Effectiveness and side effects of hormonal contraceptives
Overgangsklachten. Gynaecologie
Gynaecologie Overgangsklachten De meeste vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze
De overgang
De overgang Inleiding De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze
Richtlijn Multidisciplinaire richtlijn Borstvoeding
Richtlijn Multidisciplinaire richtlijn Borstvoeding Onderbouwing Conclusies Bij seksueel actieve moeders die exclusief voeden met de borst (dus niet kolven) en amenorroisch zijn, is de kans op zwangerschap
patiënteninformatie borstkliniek Antihormoontherapie
patiënteninformatie borstkliniek Antihormoontherapie ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be - www.azsintjozef-malle.be Dit
over Anticonceptie VOORBEELD
over Anticonceptie ... valt veel te vertellen Bijna de helft van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd gebruikt een hormonale anticonceptiemethode. Het merendeel hiervan gebruikt de pil. Deze folder gaat
Adjuvante systeemtherapie Patiënte: DM type 2
Take home messages Een 59 jarige vrouw met mammacarcinoom en diabetes. An Reyners Internist-oncoloog UMCG Kankerbehandeling: houd rekening met bijwerkingen op korte en langere termijn Stem af wie waarvoor
Registratie van bijwerkingen door huisartsen
Registratie van bijwerkingen door huisartsen 3 april 2014 GGG Congres Jako Burgers Monique Verduijn www.lareb.nl Inhoud Inleiding Bijwerkingen in de praktijk Herkennen van bijwerkingen door de huisarts
Ik wil een voorbehoedmiddel (anticonceptie) gaan gebruiken
1/6 Gynaecologie Ik wil een voorbehoedmiddel (anticonceptie) gaan gebruiken Inleiding Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap als u seks heeft en niet zwanger wilt worden.
Preventieve postmenopauzale oestrogeensuppletie
Preventieve postmenopauzale oestrogeensuppletie dr F.M. Helmerhorst, drs D. Bijl Nr 7 2001 (35) Pagina 71-77 Thema-artikel Tags overgang hormonale suppletietherapie mammacarcinoom ovariumcarcinoom (post)menopauze
H Hormonale therapie bij borstkanker
H.40017.0316 Hormonale therapie bij borstkanker Inleiding Hormonen zijn stoffen die ons lichaam zelf maakt en deze stoffen regelen een groot aantal lichaamsfuncties. Hormonen worden in een aantal klieren,
Overgang. Patiënteninformatie Overgang
Overgang Patiënteninformatie Overgang Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Hormonale veranderingen 3 Het begin en de duur van de overgang 4 Menstruaties tijdens de overgang 5 Wat zijn typische Overgangsklachten
ZUMENON. Wat kunt u in deze bijsluiter lezen over Zumenon? 1. Wat is Zumenon. Hoe werkt het? 2. Voor wie is Zumenon.
ZUMENON LEES DEZE BIJSLUITER ZORGVULDIG DOOR VOORDAT U START MET HET GEBRUIK VAN DIT GENEESMIDDEL. Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om deze nogmaals door te lezen. Hebt u vragen, raadpleeg dan
De overgang. Gynaecologie. Beter voor elkaar
De overgang Gynaecologie Beter voor elkaar 2 Inleiding De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste
FEMgen Test. Menopauze. Risico s in kaart. Menopauze
FEMgen Test Menopauze Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De FEMgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op het verkrijgen van gevaarlijke bijwerkingen,
De impact van hormonale therapie bij borstkanker. Annette Stutterheim, maatschappelijk werker Marjo Holtkamp, MANP verpleegkundig specialist
De impact van hormonale therapie bij borstkanker Annette Stutterheim, maatschappelijk werker Marjo Holtkamp, MANP verpleegkundig specialist Inleiding Werkingsmechanisme hormoontherapie Bijwerkingen Wat
Questionnaire (in Dutch): LASAC181 / LAS2B181 / LAS3B181 / LASMB181
NB. Fertility of women was asked in wave B as part of the self-administered questionnaire ( LASAB119). LASAC181 De volgende vragen gaan over medische voorgeschiedenis, voeding, leefgewoonten en gewicht
GYNAECOLOGIE. De overgang
GYNAECOLOGIE De overgang De overgang De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt
Overgang Informatie over de verschijnselen en behandeling van de menopauze.
Patiënteninformatie Overgang Informatie over de verschijnselen en behandeling van de menopauze. Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Hormonale veranderingen 5 Het begin en de duur van de overgang 6 Menstruaties
24 september 2015. Van harte welkom!
24 september 2015 Van harte welkom! Programma 20.00: Welkom Wendy de Valk, verpleegkundig specialist cardiologie 20.10: Het vrouwenhart. Is er verschil tussen mannen en vrouwen? Mw. A. Lubbert-Verberkmoes,
Estradiol Sandoz tablet 2 mg, filmomhulde tabletten estradiol D1287.U BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER
Estradiol Sandoz tablet 2 mg, filmomhulde tabletten estradiol D1287.U BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
De pil bij vrouwen met verhoogd tromboserisico
17 februari 2016 De pil bij vrouwen met verhoogd tromboserisico Karina Meijer Minisymposium ter gelegenheid van de promotie van Lies van Vlijmen 170216 De pil Met stip populairste anticonceptivum Veneuze
De overgang. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
De overgang Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste
Wat staat me te wachten?
HOOFDSTUK 3 Wat staat me te wachten? 3.1 Inleiding De overgang heeft in tegenstelling tot sommige andere lichamelijke kwalen een gunstig verloop. Het houdt uiteindelijk een keer op. Tot die tijd is het
borstkliniek informatiebrochure Anti-hormoontherapie
borstkliniek informatiebrochure Anti-hormoontherapie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Verschillende soorten behandelingen 5 3. Contactgegevens 7 3 1. Inleiding Graag duiden wij u op het belang van een goede
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20865 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Stegeman, Berendina Hendrika (Bernardine) Title: Hormonal contraceptives and venous
Door: Barbara Havenith (vrouwenarts)
Door: Barbara Havenith (vrouwenarts) 10 Vakblad voor de Natuurgeneeskundige 03 / MEI/JUN 2013 Zoveel vrouwen waren nog nooit in de overgang! De overgang Nog nooit waren er in Nederland zoveel vrouwen in
Inleiding 4. 1 Hormonale veranderingen 4. 2 Het begin en de duur van de overgang 5. 3 Menstruaties tijdens de overgang 5
overgang Inhoud Inleiding 4 1 Hormonale veranderingen 4 2 Het begin en de duur van de overgang 5 3 Menstruaties tijdens de overgang 5 4 Wat zijn typische overgangsklachten 6 4.1 Opvliegers 6 4.2 Nachtelijk
Hoe kunnen we de huidige menopauze richtlijnen toepassen in onze praktijk op een gekozen doelgroep van vrouwen tussen 50 en 55 jaar?
Hoe kunnen we de huidige menopauze richtlijnen toepassen in onze praktijk op een gekozen doelgroep van vrouwen tussen 50 en 55 jaar? Gwennie Dewolf, KULeuven Promotor: Prof. Dr. Lieve Peremans, UAntwerpen
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKSTER. Progynova 1 mg, omhulde tabletten Progynova 2 mg, omhulde tabletten. Estradiolvaleraat
Bijsluiter Progynova 1 en 2 mg 1 van 10 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKSTER Progynova 1 mg, omhulde tabletten Progynova 2 mg, omhulde tabletten Estradiolvaleraat Lees goed de hele bijsluiter voordat
BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1 1. NAAM VAN HET DIERGENEESMIDDEL Incurin 1 mg tablet 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Werkzaam bestanddeel: Oestriol 1 mg/tablet Zie rubriek
Wat houdt de overgang nu eigenlijk precies in?
Wat houdt de overgang nu eigenlijk precies in? Iedere vrouw krijgt er mee te maken. Op het moment dat je deze brochure leest, zijn er meer dan 1,5 miljoen vrouwen in Nederland in de overgang. Eigenlijk
H7 KORTE EN LANGE TERMIJN EFFECTEN NA RRSO
1290 1291 1292 1293 H7 KORTE EN LANGE TERMIJN EFFECTEN NA RRSO Aanbevelingen Na RRSO, bij vrouwen jonger dan 45 jaar én zonder mammacarcinoom (of andere risicofactoren) in de voorgeschiedenis, wordt geadviseerd