DE WEG NAAR MOTIVEREND BEOORDELEN OP HET HEERBEECK COLLEGE

Transcriptie

1 DE WEG NAAR MOTIVEREND BEOORDELEN OP HET HEERBEECK COLLEGE

2 VOORSTELLEN HANS BARMENTLO DOCENT LO/BSM HEERBEECK COLLEGE MASTER OF SPORTS (2012) DOCENT PRAKTIJKONDERZOEK FONTYS SPORTHOGESCHOOL TEAMLEIDER VWO Contact:

3 WORKSHOP Mijn doel voor de workshop is: a) Inzicht geven in de stappen die wij als vakgroep hebben doorlopen om te komen tot een nieuw vakwerkplan met daarin motiverend beoordelen, b) Tussenstappen laten ervaren, c) Tips mee te geven om te gebruiken in jullie proces Wat zeker niet mijn doel is jullie te overtuigen. Wat hebben jullie nodig om aan het eind van de workshop met een goed gevoel weg te gaan?

4 AANLEIDING Discussies over beoordelen van de leerlingen, Het gemiddelde cijfer wat je voor LO geeft moet zo rond de 6,8 zitten om niet te veel af te wijken van de andere vakken. Bij Engels kunnen de leerlingen een onvoldoende halen. LO is een volwaardig vak, dus ook bij LO kunnen de leerlingen een onvoldoende halen. Bij ons op school kunnen de leerlingen voor een atletiekonderdeel zoals een coopertest een 1 scoren. De compensatie voor dit cijfer is het inzetpunt. Overigens bij het beoordelen van spel heb ik de leerlingen nog nooit lager gegeven dan een 4. Onze leerlingen zijn hartstikke gemotiveerd in de lessen waarin de cijfers gegeven worden. Zonder cijfers zouden mijn leerlingen een stuk minder gemotiveerd zijn. Het kost me veel moeite om alle cijfers van de leerlingen te administreren en daar waar nodig uit te leggen aan de leerlingen. Afgerond plan voor de bovenbouw en een wat verouderd plan onderbouw.

5 VOORWAARDEN Draagkracht vakgroep, Plan van aanpak, Tijd / Faciliteiten.

6 DRAAGKRACHT Zonder draagkracht in de vakgroep en een paar enthousiastelingen is het onmogelijk om dit proces te doorlopen. Spreek uit wat je van elkaar verwacht en wanneer, Spreek elkaar tijdens het proces aan op output, Zorg dat het een doorlopend proces is.

7 MODEL / PLAN VAN AANPAK MENS-OPVATTING Opvatting over bewegen MAATSCHAPPIJ OPVATTING Visie op onderwijs en opvoeding Doel en plaats van het bewegingsonderwijs Planning en evaluatie van de onderwijs praktijk Realisatie van de onderwijs praktijk Opvatting over de bewegings-cultuur NIVEAU 3 NIVEAU 2 NIVEAU 1

8 OPDRACHT Noteer bij elke stelling op een post-it een plus of een min en plak hem in de desbetreffende kolom.

9 STELLINGEN 1. Hulpverlenen is een belangrijk onderdeel in de lessen LO. Sterker nog; als ik zou moeten kiezen geef ik de leerlingen liever een beoordeling voor het elkaar helpen dan voor het turnonderdeel zelf (2) 2. De jeugd beweegt steeds minder. Als de leerlingen dan in mijn les zijn, is het allerbelangrijkste dat ze veel en veelzijdig bewegen. (1) 3. Ik streef erna om de leerlingen echt iets te laten leren van een sport. Uiteindelijk moeten de leerlingen na allerlei kleine vormen het eindspel, bijvoorbeeld 9-9 softbal wel een keer spelen. (4) 4. Lessen waarbij de leerlingen trefballen of bijvoorbeeld pionvoetbal spelen zijn leuk, maar staan niet in ons vakwerkplan, omdat er geen leerdoel aan vasthangt (3) 5. Een onderdeel als free running is een relatief nieuw onderdeel in onze bewegingscultuur. Juist omdat het onderdeel is van die bewegingscultuur vind ik dat de leerlingen hiermee kennis moeten maken. (5)

10 STELLINGEN 6. Een les is voor mij niet geslaagd als de leerlingen geen zweet op hun voorhoofd hebben. (1) 7. De regels tijdelijk aanpassen om tegemoet te komen aan de leerlingen is een streven. Uiteindelijk zijn de regels in een spel of sport wel leidend voor het vakwerkplan. (4) 8. In een lessenreeks salto op minitrampoline voor klas 3 gaat een leerling die dit niet durft of kan, vangen. (3) 9. Voor een belangrijke vaardigheid als samenwerken, geef je natuurlijk ook cijfers. (2) 10.Het zou gaaf zijn om fitness op onze school aan te bieden, dan zou ik voorstander zijn om leerlingen regelmatig te laten fitnessen. (5 en 1)

11 VISIE Wissel uit. Waar zitten verschillen en overeenkomsten en welke beelden horen daarbij? Met andere woorden, wat is jouw doel van LO en deel dat met elkaar.

12 VISIE OP HET VAK Vijf verschillende vakconcepten Biologische vakconcept -> accent op de lichamelijkheid (gezonde leefstijl Vormingstheoretisch (bildung) vakconcept -> sport als middel (21 st century skills) Personalistisch vakconcept -> individuele ontwikkeling als uitgangspunt Sportgerichte vakconcept -> Sport als uitgangspunt en als doel Kritisch constructieve vakconcept -> verwerven van een plaats in de bewegingscultuur

13 VISIE OP HET VAK Heerbeeckcollege: Mix van personalistische vakconcept en kritischconstructieve vakconcept. Het doel van lichamelijke opvoeding is activiteitengebieden, waarbinnen mensen, andere mensen in hun bewegend functioneren, opzettelijk en gunstig beïnvloeden om hun bewegend functioneren te verbeteren en ze hiermee voor te bereiden op een zelfstandige, perspectiefrijke en blijvende deelname aan de bewegingscultuur.

14 STELLINGEN De jeugd beweegt steeds minder. Als de leerlingen dan in mijn les zijn, is het allerbelangrijkste dat ze veel en veelzijdig bewegen. (1) Ik streef erna om de leerlingen echt iets te laten leren van een sport. Uiteindelijk moeten de leerlingen na allerlei kleine vormen het eindspel, bijvoorbeeld 9-9 softbal wel een keer spelen. (4) Een onderdeel als free running is een relatief nieuw onderdeel in onze bewegingscultuur. Juist omdat het onderdeel is van die bewegingscultuur vind ik dat de leerlingen hiermee kennis moeten maken. (5) In een lessenreeks salto op minitrampoline voor klas 3 gaat een leerling die dit niet durft of kan, vangen. (3) Voor een belangrijke vaardigheid als samenwerken, geef je natuurlijk ook cijfers. (2)

15 TIPS VISIE ONTWIKKELING 1. Het ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie in de vakgroep is een basis om efficiënt en effectief samen te kunnen werken, 2. Investeer dus tijd in het opstellen en delen van deze visie met elkaar, 3. Ben kartrekker of zorg voor een kartrekker om het proces aan te sturen en te onderhouden, 4. Hou je directie op de hoogte met waar je mee bezig bent en laat de visie passen binnen de schoolvisie, 5. Hou het onderwerp levend door in de wandelgangen regelmatig met elkaar hierover in discussie te gaan.

16 STAP 3, OF NEE TOCH STAP 4 MENS-OPVATTING Opvatting over bewegen MAATSCHAPPIJ OPVATTING Visie op onderwijs en opvoeding Doel en plaats van het bewegingsonderwijs Planning en evaluatie van de onderwijs praktijk Realisatie van de onderwijs praktijk Opvatting over de bewegings-cultuur NIVEAU 3 NIVEAU 2 NIVEAU 1

17 KADERS? Schoolvisie, Examenbesluit, Eindtermen en kerndoelen.

18 SCHOOLVISIE ieder kind zijn eigen talent Op het Heerbeeck College wordt differentiatie in de les gestimuleerd, evenals de stap maken naar meer gepersonaliseerd onderwijs.

19 KERNDOELEN (onderbouw)

20 BEWEGEN BELEVEN BEWEGEN VERBETEREN GEZOND BEWEGEN BEWEGEN REGELEN

21 9 LEERLIJNEN Atletiek Lopen Werpen of springen Bewegen en muziek Individuele dans Turnen Balans acrogym Springen Ringenzwaai Spel Doelspelen Terugslagspelen Slag- en loopspelen BEWEGEN VERBETEREN

22 UITGANGSPUNTEN LEERLIJN Doelstelling (leerwinst voor elke leerling op het betreffende gebied) Beoordelingscriteria (zo adaptief mogelijk) Principes (onderdeel overstijgend)

23 VOORBEELD TERUGSLAGSPELEN Leerdoel: zich oriënteren op de beoefening van spel; in- en uitmaakspelen, terugslagspelen en doelspelen, het bewegingsrepertoire spel uitbreiden, Het toepassen van de hoofdbeginselen van de bewegingsactiviteit binnen de leerlijn spel Principes: Gericht (over)spelen, Tijd tot balcontact beperken.

24 BEOORDELING Toen haperde het proces Wat bleek; het gehanteerde cijfersysteem op het heerbeeck en de plaats van het vak kwamen niet meer overeen met wat we wilden.

25 MOTIVEREND BEOORDELEN Deelgenomen als vakgroep aan Punt voor Gym Landelijk stand van zaken onderzoek (14/15) Het ontwikkelen van een workshop Het consortium van Een Punt voor Gym!? bestaat uit: Fontys Sporthogeschool Universiteit Gent SLO KVLO Beatrix College BS. De Bijenkorf Heerbeeck College Sint-Janslyceum Udens College.. en wordt ondersteund door alle Nederlandse LO-opleidingen Mogelijk gemaakt door een RAAK-subsidie van de Stichting Innovatie Alliantie.

26 STAND VAN ZAKEN ONDERZOEK DOELEN LO plezier laten ervaren (4,7) persoonlijk te ontwikkelen in sport en bewegen (4,6) op een adequate wijze en respectvol met anderen om te gaan (4,6) (senso)motorische vaardigheden aanleren (4,3) in verschillende rollen deel kunnen nemen (4,3) passende sport- en bewegingsactiviteiten laten vinden (4,3) fysiek actief te laten zijn onder schooltijd (4,1) (zelf)kennis en inzicht bijbrengen (4,1) fysiek fitter maken (3,3)

27 STAND VAN ZAKEN ONDERZOEK Wat beoordelen we?

28 KOPPELING Veel overeenkomsten met onze manier van kijken en ook wij hadden moeite om keuzes te maken. Zowel op het gebied van inhoud als in de plaats van LO in de school. Dus zijn we samen de FSH nogmaals het proces ingedoken op een studiemiddag.

29 DOEL LO Voornaamste uitgangspunt voor het vak is ook in 2028 dat jeugdigen op school, steeds vanuit een pedagogisch perspectief, (meer) bekwaam raken voor deelname aan sport en bewegingssituaties, als onderdeel van een gezonde en actieve leefstijl. Brouwer et al. 2011, toekomstverkenning Human Movement and Sports 2028 Doel LO HBC: Het doel van lichamelijke opvoeding is activiteitengebieden, waarbinnen mensen, andere mensen in hun bewegend functioneren, opzettelijk en gunstig beïnvloeden om hun bewegend functioneren te verbeteren en ze hiermee voor te bereiden op een zelfstandige, perspectiefrijke en blijvende deelname aan de bewegingscultuur.

30 Meervoudige bekwaamheid Bewegingsbekwaamheid Regelbekwaamheid Omgangsbekwaamheid (Zelf-)kennis en inzicht Samen verantwoord bewegen GEZOND BEWEGEN BEWEGEN BELEVEN BEWEGEN VERBETEREN BEWEGEN REGELEN Voorwaarde: plezier in bewegen Intrinsieke motivatie

31 EXAMENBESLUIT Examenbesluit VO, artikel 35, Beoordeling Schoolexamen: In afwijking van het eerste lid, worden het vak culturele en kunstzinnige vorming en het vak lichamelijke opvoeding [ ], beoordeeld met voldoende of goed. Deze beoordeling gaat uit van de mogelijkheden van de leerling en geschiedt op de grondslag van het genoegzaam afsluiten van de desbetreffende vakken, zoals blijkend uit het examendossier.

32 CONCLUSIE Conclusie punt voor gym Leerlingen moeten wel worden BEOORDEELD en (zorgen dat ze) een voldoende halen Je mag voor LO uiteindelijk geen ABSOLUTE normen stellen Inspanningsverplichting (SLO, 2007) Je moet leerlingen: Motiveren voor sport en bewegen in het algemeen Motiveren om zich in te zetten voor het vak LO

33 CONCLUSIE HEERBEECK COLLEGE Geen absolute normen (past ook niet bij de schoolvisie en selectie van de leerlingen), Wel een beoordeling maar geen cijfer, Geen deelname aan de determinatie van de school, Motivatie / plezier in bewegen is een hele belangrijke pijler.

34 STUKJE THEORIE

35 MOETEN OF WILLEN? Waarom doe ik als leerling mijn best tijdens de les LO? A M O T I V A T I E Omdat ik er een cijfer voor krijg Externe verplichting Omdat ik mezelf ertoe verplicht voel Interne verplichting Omdat ik denk dat LO me fit en gezond houdt Persoonlijk belang Omdat ik het leuk vind, erplezier aan beleef Plezier, passie MOETEN: GECONTROLEERDE MOTIVATIE WILLEN: AUTONOME MOTIVATIE

36 KWALITEIT VAN DE MOTIVATIE Motivatie is niet alleen hoog of laag, veel of weinig Met name de kwaliteit van de motivatie is van belang Binnen een uitdagende en veilige leeromgeving kan een leerling opschuiven richting de rechterkant van het motivatie-continuum

37 ZELF-DETERMINATIE THEORIE Toegepast op de lichamelijkeopvoeding Ondersteuning psychologische behoeften - Autonomie - Verbondenheid - Competentie Willen (autonome motivatie) - Meer zelfzekerdheid - Meer enthousiasme - Meer inzet - Meer plezier - Meer zelfstandigheid - Meer transfer Directeinvloed docent

38 ABC van een motiverende leeromgeving Behoefte Aan Autonomie Behoefte Aan VerBondenheid Behoefte Aan Competentie Initiator zijnvan eigen acties (zelfbepaling) Zelf aande basis staan van eigen gedrag (zelfregulering) Jezelf mogenzijn Geliefdwordendoor anderen Goede relaties hebben met anderen Gevoel hebben gedrag tot een goed einde te kunnen brengen Gevoel dat een betere inzet leidt tot een beter resultaat Initiatief stimuleren(keuze) Empathie tonen Zinvolle uitleg Empathie tonen Interesse tonen Consistent zijn(bijv. gedragsregels) Overzicht & structuur bieden Verwachtingen communiceren (doelen) Differentieren op niveau Zinvolle, positieve feedback Haalbare en uitdagende doelen

39 Motiveren Beoordelen Beoordelen als integraal onderdeel van het onderwijs Beoordelen Motiveren

40 MOTIVEREND BEOORDELEN Summatief vs. formatief beoordelen Sluiten elkaar niet uit! Assessment of learning (summatief) assessment for learning (formatief)

41 FORMATIEVE BEOORDELING ASSESSMENTFOR LEARNING: Bewijs voor leerwinst wordt verzameld, geïnterpreteerd en gebruikt door leraren en (mede-)leerlingen om besluiten te nemen over de volgende stap in het leerproces. (Black & William, 2009) AfL betrekt leerlingen bij beoordelingproces AfL motiveert leerlingen om te leren

42 BEOORDELEN INTERGREREN Voorwaarde: afstemmen van doelen, leeractiviteiten en beoordeling. Constructive Alignment Theory Beoordeel wat je hebt onderwezen! Expliciet - impliciet

43 VRAGEN?

44 STATUS VAKWERKPLAN MENS-OPVATTING Opvatting over bewegen MAATSCHAPPIJ OPVATTING Visie op onderwijs en opvoeding Doel en plaats van het bewegingsonderwijs Planning en evaluatie van de onderwijs praktijk Realisatie van de onderwijs praktijk Opvatting over de bewegings-cultuur NIVEAU 3 NIVEAU 2 NIVEAU 1

45 STAP 3 EN 4 Planning en evaluatie onderwijsproces Meervoudige bekwaamheid

46 MEERVOUDIGE BEKWAAMHEID Bewegingsbekwaamheid Regelbekwaamheid Omgangsbekwaamheid (Zelf-)kennis en inzicht Samen verantwoord bewegen

47 VOORBEELD REGELBEKWAAMHEID LEERDOEL: De leerling kan een beweegarrangement aanpassen (opruimen, veranderen, inrichten) Criteria: Ik weet waar de spullen naar toe moeten en hoe ik ze moet klaarzetten. Ik kan de materialen op een zorgvuldige manier verplaatsen, dat wil zeggen: veilig voor mezelf, veilig voor de ander en veilig voor het materiaal. Ik kan het spel of de oefening aanpassen door een wijziging aan te brengen in het materiaal, de teams of de regels.

48 BEWEEGARRANGEMENT AANPASSEN Ik weet waar de spullen naar toe moeten en hoe ik ze moet klaarzetten. beginnend ontwikkelend behaald voorbeeldig Het lukt, waarbij ik vaak Het lukt me regelmatig. Het lukt me zelfstandig. Het lukt me zelfstandig. aanwijzingen nodig heb van de docent/ Ik maak gebruik van tips Ik laat regelmatig zien medeleerlingen van anderen. dat ik anderen kan verbeteren of coachen. Ik kan de materialen op een zorgvuldige manier verplaatsen, dat wil zeggen: veilig voor mezelf, veilig voor de ander en veilig voor het materiaal. Het lukt, waarbij ik vaak aanwijzingen nodig heb van de docent/ medeleerlingen Het lukt me regelmatig. Ik maak gebruik van tips van anderen. Het lukt me zelfstandig. Het lukt me zelfstandig. Ik laat regelmatig zien dat ik anderen kan verbeteren of coachen. Ik kan het spel of de oefening aanpassen door een wijziging aan te brengen in het materiaal, de teams of de regels. Het lukt, waarbij ik vaak aanwijzingen nodig heb van de docent/ medeleerlingen Het lukt me regelmatig. Ik maak gebruik van tips van anderen. Het lukt me zelfstandig. Het lukt me zelfstandig. Ik laat regelmatig zien dat ik anderen kan verbeteren of coachen.

49 EN NU JULLIE Definieer een leerdoel op het gebied van omgangsbekwaamheid. Zo S.M.A.R.T mogelijk Ruimte voor differentiatie

50 OPDRACHT 2 1 persoon van de groep geeft het leerdoel door aan een andere groep en licht het kort toe. Daarna ga je met je groep een criterium ontwikkelen voor het leerdoel, Ronde 2; weer doorgeven van het leerdoel en criterium 1 Maar tot slot nog een criterium 2

51 Tips Begin bij het einde; de beoordeling Zorg ervoor dat het werkbaar / haalbaar is

52 STAP 5 MENS-OPVATTING Opvatting over bewegen MAATSCHAPPIJ OPVATTING Visie op onderwijs en opvoeding Doel en plaats van het bewegingsonderwijs Planning en evaluatie van de onderwijs praktijk Realisatie van de onderwijs praktijk Opvatting over de bewegings-cultuur NIVEAU 3 NIVEAU 2 NIVEAU 1

53 AANDACHTSPUNTEN EN EEN BLIK IN DE TOEKOMST Differentiatie en haalbaarheid Digitaal ipv op papier Getrapte invoering

54 Vragen en discussie?