AUTEURS Karin van Wijk Carina van Silfhout Anita Mooijman Joop van den Enden. ADVIES ITTA, Inge van Meelis. VORMGEVING Leerwerk centrum ReVa

Transcriptie

1 AUTEURS Karin van Wijk Carina van Silfhout Anita Mooijman Joop van den Enden ADVIES ITTA, Inge van Meelis VORMGEVING Leerwerk centrum ReVa UITGAVE Leerwerk centrum DSZW Het Leerwerk centrum maakt deel uit van de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten te Den Haag Lc najaar 2004

2 Voorwoord De map taalopdrachtkaarten is door het Leerwerk centrum gemaakt om in groepsverband te kunnen differentieren in de taaltraining. Dit hulpmiddel helpt de docent in die taak. De verantwoordelijkheid voor de vorm en de inhoud van de taaltraining bij de praktijktrainingen wordt daardoor meer dan ooit een zaak van de docenten. De rol van de docent is dat deze niet meer doceert, maar regisseert, voorwaarden schept voor het leren van individuele cursisten en groepjes cursisten. De rol van de cursist is dat deze zo vroeg mogelijk zelfstandig leert leren. We hopen dat elke cursist ontdekt dat het leren van taal de training van vaardigheden vergemakkelijkt en omgekeerd. Taaldocenten en praktijkdocenten vormen een team waar vanuit impulsen komen van en naar twee kanten. Taalleren en het leren van praktische vaardigheden gaan hand in hand. De taalopdrachtkaarten zijn een hulpmiddel om het gedifferentieerd leren te organiseren. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de praktijkkaarten, de kenniskaarten en dialoogkaarten van een praktijktraining. Vaktaal en vakinhoud versterken zo elkaar. De vorm van de taalopdrachtkaarten is zo gekozen dat ook cursisten met een laag taalniveau er zo zelfstandig mogelijk mee aan de slag kunnen. Het streven bij het gebruiken van de opdrachten is om de cursisten aan te moedigen en hun lef te vergroten om te gaan praten. De didactische formule achter de taalopdrachtkaarten is om taal in zo n vorm aan te reiken dat de cursist de grote rijkdom aan toepassingen leert verkennen en toepassen. De regiefunctie van de docent is in gedifferentieerd onderwijs van groot belang. De bedoeling is om zoveel mogelijk cursisten tegelijk te laten oefenen. Door te observeren wat de cursist doet en kan, kunnen we aansluiten bij het niveau van de cursist. Goed weten wat de vakinhoud van de training is, richt die taak ook in. Observeren en signaleren gaan hand in hand. Taalsignaal 1 is een hulpmiddel voor de taaldocent om met de praktijkdocent in gesprek te komen over de taal die de cursist in de praktijkles gebruikt. In het formulier Taalsignaal 2 wordt die oogst verwerkt naar het leren van de individuele cursist.

3 Aanwijzingen en suggesties bij de taalopdrachtkaarten De taalopdrachtkaarten vormen een universele taalleermethode die voor elke trainingsrichting ingezet kan worden. De taalopdrachtkaarten kunnen alleen gebruikt worden in combinatie met de praktijkkaarten, kenniskaarten en de dialoogkaarten. De kenniskaarten kunnen gezien worden als algemene informatie over de vakrichting. Codes De taalopdrachtkaarten hebben vier codes: code soort opdracht kleur 1 individuele opdracht Groen 2 opdracht in tweetal Geel 3 opdracht in een klein groepje (3 of 4) Roze 4 klassikale opdracht Blauw Zelfwerkzaamheid De taalopdrachtkaarten zijn zo gemaakt, dat de cursisten er zelfstandig mee aan de slag kunnen. Wanneer er voor het eerst mee gewerkt gaat worden, dan dient er wel enige begeleiding te zijn. De taalopdrachtkaarten liggen op een voor de cursisten toegankelijke plaats. Dit geldt ook voor de enkele hieraan gekoppelde kopieën. De cursisten pakken op aanwijzing van de docent zelf de taalopdrachtkaart uit de map. Brede toepasbaarheid Iedere taalopdrachtkaart is te gebruiken in combinatie met meerdere praktijkkaarten en/of kenniskaarten en dialoogkaarten. Hierdoor is er een eindeloze combinatie mogelijk van taalopdrachtkaarten met de dialoogkaarten en de praktijkkaarten. Eén taalopdrachtkaart kan dus wel -tig oefeningen inhouden. Registratie De docent en de cursisten hebben eenzelfde registratiekaart. Hierop wordt bijgehouden welke praktijkkaarten, dialoogkaarten en taalopdrachtkaarten gedaan zijn. Ook kunnen er eventuele bijgeschreven worden. Àlle kaarten kunnen meerdere keren gedaan worden. De docent houdt van iedere cursist een aparte registratiekaart bij. Beoordelen Achterop sommige taalopdrachtkaarten staan beoordelingscriteria. Daarmee kan de cursist zichzelf beoordelen, kunnen cursisten elkaar beoordelen en eventueel kan de docent die ook gebruiken om de vorderingen van cursisten te beoordelen. De bedoeling is om aan het eind van elke oefening met een taalopdrachtkaart te evalueren. Er samen over praten is ook taal leren. Woordenschrift De cursist werkt zelfstandig in het woordenschrift. Voor het woordenschrift is het de bedoeling dat de docent van tijd tot tijd het schrift van een cursist doorloopt, nakijkt en bespreekt met de cursist. Te kopiëren Voor de taalopdrachtkaart Gatentekst moet de docent zelf gatenteksten maken van vakdialogen uit de map voor de training waarvoor hij/zij les geeft. Het maken is heel simpel: je lakt ieder 7 e woord in de tekst (dus niet per zin) weg met typex en dan kopieer je een set als voorraad. Ook van de registratiekaarten kan een voorraad gekopieerd worden. Verder is het handig om voor het memoryspel kopieën van de praktijk- en kenniskaarten te hebben liggen.

4 Register taalopdrachtkaarten Code 1 Individuele opdracht/ groen Kaart 1 Woordenschrift kopieerblad Kaart 11 Aanwijzende voornaamwoorden Kaart 2 Woordenschrift Kaart 12 Bezittelijke voornaamwoorden Kaart 3 Woordenschrift Kaart 13 Goede zinnen maken Kaart 4 Dialoog: luisteren Kaart 14 Bijvoeglijke voornaamwoorden Kaart 5 Lidwoorden de of het Kaart 15 Het goede werkwoord Kaart 6 Buitenopdracht: Iets beschrijven Kaart 16 Kaart 7 Buitenopdracht: Hoe werkt het? Kaart 17 Kaart 8 Buitenopdracht: hobby Kaart 18 Kaart 9 Werkwoorden Kaart 19 Kaart 10 Gatentekst Kaart 20 Code 2 Opdracht in tweetal/ geel Kaart 1 Woordenschrift: Woordassociaties Kaart 11 Vergelijkingen Kaart 2 Woordenschrift: Hints Kaart 12 Hoeveelheden Kaart 3 Woordenschrift: Vragen stellen Kaart 13 Meten en maten Kaart 4 Klemtoon Kaart 14 Meten en maten 2 Kaart 5 Dialoog: Nadruk Kaart 15 Kwaliteit van producten Kaart 6 Dialoog: Melodie Kaart 16 Hulp vragen Kaart 7 Samen lezen Kaart 17 Werkvolgorde Kaart 8 Waar? Kaart 18 Beoordelingsgesprek Kaart 9 Ik zie, ik zie. Kaart 19 Waardering en beoordeling Kaart 10 Enkelvoud - meervoud Kaart 20 Lidwoorden de of het

5 Register taalopdrachtkaarten Code 3 Opdracht in kleine groepjes(3 of 4)/ roze Kaart 1 Materialen beschrijven Kaart 11 Omschrijven met verboden woorden Kaart 2 Gereedschappen beschrijven Kaart 12 Meervoud Kaart 3 Samen lezen Kaart 13 Werkwoordsvormen Kaart 4 Memory spel Kaart 14 Lichaamstaal Kaart 5 Woordbegrip raden Kaart 15 Feiten en meningen Kaart 6 Vraagzinnen maken Kaart 16 Oorzaak en gevolg Kaart 7 Woordspel Kaart 17 Geen ja en geen nee zeggen Kaart 8 Alfabet Kaart 18 Woorden maken Kaart 9 Woorden stampen Kaart 19 Vraag en antwoord Kaart 10 Het gebruik van een voorwerp Kaart 20 Teken na Code 4 Klassikale Opdracht / blauw Kaart 1 Wat heeft met elkaar iets gemeen? Kaart 11 Verander de zin Kaart 2 Woordengalgje Kaart 12 Uitvindingen Kaart 3 Ik ga naar het werk en neem mee Kaart 13 Balspel Kaart 4 Associatiespel Kaart 14 Welke handeling Kaart 5 Woordslang Kaart 15 Informatie vragen en geven Kaart 6 Maak een elf Kaart 16 Precies tekenen Kaart 7 Maken van een muurkrant Kaart 17 Wat ben ik? Kaart 8 Woorden maken van een woord Kaart 18 Een rangorde maken Kaart 9 Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Kaart 19 Geheugenspel Kaart 10 Verhaal maken Kaart 20 Quiz

6 Code Kaart nr. (Zelf)beoordeling Hoe ging de opdracht? Zeg wat je er zelf van vindt. Vraag je medecursist wat zij/hij er van vindt. 8 Leerwerk centrum

7 Training: Naam cursist: praktijkkaart vakdialoog praktijkkaart vakdialoog nr. datum datum nr. datum datum

8 Training: Naam cursist: praktijkkaart vakdialoog praktijkkaart vakdialoog nr. datum datum nr. datum datum

9 Training: Naam cursist: praktijkkaart vakdialoog praktijkkaart vakdialoog nr. datum datum nr. datum datum

10 Training: Naam cursist: opdracht nr. datum opdracht nr. datum

11 Naam cursist: Taalsignaal 1 Taalsituaties in het algemeen Vragen die je kunt bespreken met de praktijkdocent Begrijpt de cursist jouw uitleg? Nee Kun je voorbeelden geven? Ja Waaruit blijkt dit? Kan de cursist terugvertellen? Nee Ja Wat gaat er fout? Hoe doet de cursist dit? Kunnen jullie samen over een probleem praten? (persoonlijk of vakinhoudelijk) Nee Ja Wat zijn de belemmeringen hierin? Hoe gaat dat dan in zijn werk? Praat de cursist genoeg? Nee Kun je voorbeelden geven? Ja Kun je voorbeelden geven? Wat moet deze cursist op de eerste plaats leren op taalgebied? Kun je voorbeelden geven? Zijn er nog andere, niet genoemde, taalbijzonderheden die je zou willen bespreken?

12

13 Taalsignaal 2 Cursist: Conclusie Actie Datum Problemen met nr. nr. nr. nr. nr. nr. Vaktaal Hulp vragen Durven spreken Omschrijven Beoordelen van Resultaat Vergelijkingen Hoeveelheden Meten en maten Uitspraak Klemtoon Nadruk Melodie Zinsconstructie Vraagzinnen Werkwoordsvormen Meervoud Lidwoorden Voorzetsels Aanwijzende voornaamwoorden Bijvoeglijke voornaamwoorden

14 Overige nummers Problemen met nr. nr. nr. nr. nr. nr. Opmerkingen: