STRUCTUURSCHETS STEIN OP WEG NAAR 2015

Transcriptie

1 STRUCTUURSCHETS STEIN OP WEG NAAR 2015 Vastgesteld in de vergadering van de gemeenteraad van Stein op 26

2 1 5. De gebiedsgerichte integratie van beleid Veel van het sectorale beleid dient gebiedsgericht te worden geïntegreerd. Er is onderscheid gemaakt tussen 3 schaalniveaus: het provinciale en euregionale niveau, het niveau van de hele gemeente Stein en ten slotte het niveau van de 5 kernen. Voor alle onderscheiden gebieden worden de hoofdlijnen van ontwikkeling mede aan de hand van tekeningen in beeld gebracht. Bedrijventerreinen en buitengebied worden besproken op het niveau van de gehele gemeente. Dit geldt niet voor de bedrijventerreinen Kerensheide, Haven en Paalweg die bij de kern Stein respectievelijk Urmond zullen worden betrokken, omdat ze daarvan min of meer deel uitmaken. 5.1 Stein in de Euregio Met name de bewoners van stedelijke regio's als de Westelijke Mijnstreek spreiden hun activiteiten over een steeds groter deel van de regio. Deze ontwikkeling hangen min of meer samen met tendensen als samenvoeging en schaalvergroting aan de kant van de aanbieders van diensten en goederen. In het kader van de in voorbereiding zijnde Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening van het Rijk wordt dan ook al gesproken van netwerksteden. Daarmee wordt gedoeld op min of meer aaneengesloten stedelijke gebieden die onderling zeer nauwe ruimtelijke en functionele relaties (wonen, werken, commerciële en gemeenschapsvoorzieningen, recreatie, landschap, etc.) hebben. De Westelijke Mijnstreek kan worden gezien als een netwerkstad. Ook kan worden vastgesteld dat er reeds nu bij onze Belgische buren ontwikkelingen plaatsvinden die op termijn mogelijk gevolgen hebben voor Stein, bijvoorbeeld op het terrein van de winkelvoorzieningen (factory outlet centre in Maasmechelen) en de recreatie (fietsroutes en dergelijke). Er is in deze omstandigheden een toenemende behoefte aan afstemming op het schaalniveau van de (Eu)regio om de nieuwe kansen te benutten en eventuele bedreigingen weg te nemen. Met name via diverse met EU-bijdragen totstandgekomen Interreg-projecten (bijv. fietspadennetwerken in Nederlands en Belgisch Limburg) zijn hier reeds positieve ervaringen opgedaan. De bovenomschreven ontwikkeling vraagt om toekomstgerichte ruimtelijke concepten (voorzieningen, verkeer en vervoer, volkshuisvesting, ruimtelijke kwaliteit, landschap) en ruimtelijk ontwerpen voor de Euregio. Een goed voorbeeld daarvan is het regionaal verkeer en vervoer, dat niet alleen voor het economisch verkeer maar ook om sociale redenen, zoals voor opleiding, familie en relaties, sport en recreatie van belang is. Mede uit een oogpunt van milieu verdienen de mogelijkheden om de kwaliteit van het openbaar vervoer te verbeteren alle aandacht. Stein zal de toepassingsmogelijkheden hiervoor in de veelheid van initiatieven, die zowel provinciaal als landelijk worden onderzocht, steeds positief benaderen. Een belangrijk aandachtspunt hierbij is de mogelijke aanhaking van Stein op de Rijkswegboulevard die van Sittard via Geleen mogelijk zal worden doorgetrokken naar Beek en de luchthaven MAA. Het gemeentebestuur onderkent de toenemende noodzaak van de (eu)regionale aanpak van een veelheid van ontwikkelingen. Daarom zal Stein een goede en sterke gesprekspartner zijn in de regio. De noodzaak daartoe neemt nog toe nu het provinciebestuur via het POL een

3 2 toenemende eigen verantwoordelijkheid bij de regio legt. In het verband van bestuurlijk interactieve samenwerking op de schaal van Zuid-Limburg (BIS) en binnen het Streekgewest Westelijke Mijnstreek zijn al zeer veel terreinen te noemen waar actief deelgenomen wordt aan het voorbereiden en uitvoeren van een regionaal beleid (zorg, toerisme en recreatie, wonen, werken, verkeer, etc.). Het is zaak om ook na de komst van de nieuwe gemeente Sittard-Geleen-Born deze regionale samenwerking in stand te houden en waar mogelijk verder uit te breiden. In het kader van de planontwikkeling voor het POL is een veelheid van gemeente- en zelfs landsgrensoverschrijdende samenwerkingsverbanden aan de orde gesteld. De voor Stein meest relevante initiatieven zijn: Het opstellen van een Regionaal Volkshuisvestingsplan (RVP), De verbreding van de A67 tussen Kerensheide en Ten Esschen, De opwaardering van de Maasroute tot Visé tot vaarweg klasse 5b, De realisering van een hoogwaardige railverbinding (Euroring) tussen Luik, Maastricht, Sittard, Parkstad en Aken, De grensoverschrijdende doortrekking van het regionale OV-net, De ontwikkeling van een sterke multimodaal ontsloten ROC-structuur. De aanpak van de flessenhalsproblematiek op de A2 tussen Echt en Maastricht, met mogelijk grote gevolgen voor het lokale net. De gemeente Stein is door de provincie betrokken bij de beleidsformulering van een groot aantal van de bovenstaande projecten. Het ligt daarom in de rede dat Stein naar vermogen meewerkt aan de verdere planontwikkeling en uitvoering. In het POL wordt eveneens opgeroepen om in de komende periode vooral voortgang te maken in de grensoverschrijdende samenwerking. Behalve de eerdergenoemde grensoverschrijdende Interregprojecten is er immers nog slechts in beperkte mate sprake van vormen van concrete samenwerking met onze Belgische buren, terwijl zeker vanuit Stein bezien de afstanden en de cultuurverschillen goed overbrugbaar lijken. 5.2 De toekomstige structuur van Stein in hoofdlijnen In de inleiding is al gesteld dat Stein beschikt over uitstekende potenties om de centrale missie van deze structuurschets, namelijk Stein als een kwalitatief hoogwaardige, groene woongemeente met leefbare kernen, te realiseren. De centrale opgave is het opstellen van een overall visie gericht op het brengen van samenhang tussen de her en der aanwezige kwaliteiten. Door de losse fragmenten van het stedelijk mozaïek te ordenen en nieuwe verbanden te leggen tussen de aanwezige 'parels' van Stein, ontstaan nieuwe mogelijkheden met een enorme meerwaarde. Als basis voor de nieuwe ordening van de aanwezige parels van Stein geldt de hierna beschreven en op de themakaarten Masterplan Stein (zie na paragraaf 5.2) weergegeven structuur. Hierbij gaat het om een ruimtelijke structuur waarin de functionele zaken als voorzieningen binnen en buiten de kernen hun plaats hebben.

4 3 Zonering Van oost naar west is sprake van een zonering die bestaat uit: Een groene snelwegzone waarin groene gebieden en bedrijventerreinen zich afwisselen. Doelstelling hiervan is om aan de oostzijde van de gemeente een positief groen beeld van Stein te presenteren aan de automobilisten die aan Stein voorbijrijden over de A2 en aan degenen die Stein binnenrijden via een van de oostelijke entrees. Dit beeld kan verder worden versterkt door het maken van een aantal openingen in het groen (vensters) die zicht geven op daarachter gelegen fraaie gebouwen of parken. De opgave voor de komende jaren is om het streefbeeld te realiseren door het aanvullen van ontbrekende delen en het verhogen van de kwaliteit en vergroenen van enkele deelgebieden. Een voorbeeld daarvan is het omvormen van de omgeving van motel Urmond tot een parkachtig gebied dat aansluit op het nog te ontwikkelen parkgebied in de huidige gipsdeponie. Te verwachten is dat het POL ruimte biedt om op termijn bij deze poort naar het stedelijk gebied van Sittard-Geleen te komen tot een verdere invulling met stedelijke functies. In het midden van de gemeente, tussen de snelwegzone en het Julianakanaal, zien we een stedelijke zone waarin van noord naar zuid de woonkernen zijn afgewisseld met groengebieden. In dit gebied bevinden zich de belangrijkste stedelijke functies. De groengebieden tussen de kernen zijn deels in agrarisch gebruik, deels hebben zij de functie van park en stedelijk uitloopgebied. In deze zone bestaat de opgave uit het afronden van de kernen in de vorm van enkele kleinschalige uitbreidingslocaties (zie tekening) en het herinrichten van de groene tussengebieden met name om de visuele en gebruikskwaliteit te vergroten. De meest grootschalige ingreep is het realiseren van een parkgebied op de gipsdeponie tussen Stein en Urmond. Deze herinrichtingen betekenen een belangrijke bijdrage aan de kwaliteitsverhoging van het wonen in brede zin. Aan de westkant van de gemeente, tussen het Julianakanaal en de Maas, ligt de groene rivierzone, waarin ten zuidwesten van Meers een pilotproject voor het Grensmaasproject is gestart. In dit gebied liggen enkele oude woonkernen afgewisseld met nu nog overwegend agrarisch gebruikt buitengebied. Een groot deel van dit buitengebied zal na realisatie van het totale Grensmaasproject deel uit gaan maken van een uitgestrekt circa 40 km lang natuurgebied. Binnen zekere marges is recreatief medegebruik hier mogelijk. Aan de noordoostzijde van Meers is een relatief omvangrijke uitbreidingslocatie voorzien. De beleidsopgave in de groene rivierzone kent twee belangrijke accenten. In de eerste plaats is dat het benutten van de landschappelijke en toeristisch-recreatieve potenties van het Grensmaasproject. Op de tweede plaats gaat het om herstel en ontwikkeling van karakteristieke landschapselementen en plaatselijk herinrichting in het te handhaven agrarisch gebied. Lineaire structuren en 5-pleinenplan Aanvullend op de bovenomschreven zonering wordt een aantal lineaire structuren en een 5-pleinen-plan geïntroduceerd. Voor de verbindingen op regionaal niveau en de aansluitingen op het bovenregionale niveau kan voor het autoverkeer een kamstructuur worden onderscheiden. Dat betekent dat er vanaf de oostelijk van de A2 van noord naar zuid lopende parallelroute bij iedere kern aftakkingen zijn naar de centra van de kernen. Hier geldt het de komende jaren de inrichting en beplanting van de routes op eenduidige wijze op een kwalitatief hoger niveau te tillen.

5 4 Conform het 5-pleinen-plan zal in iedere kern een hoogwaardig plein worden ingericht. Dit plein vormt het concentratiepunt voor de voorzieningen voor de kern en in Stein tevens van de voorzieningen voor de gehele gemeente. Het dient tevens als huiskamer waar de bewoners elkaar kunnen ontmoeten en met elkaar activiteiten kunnen ondernemen. Ter uitvoering van het 5-pleinen-plan zal in de komende jaren worden gewerkt aan de herinrichting van de pleinen, met waar mogelijk de daadwerkelijke realisatie van ontmoetingsplekken bijvoorbeeld in de vorm van terrassen. Een belangrijk aandachtspunt is ook de instandhouding en waar mogelijk kwaliteitsverhoging en clustering van de commerciële en gemeenschapsvoorzieningen die de functionele basis van de pleinen vormen. De clustering van de kernvoorzieningen is hierbij een belangrijk aanknopingspunt. Ter plaatse van het plein sluiten de invalsroutes van de kamstructuur aan op de kralensnoeren die in iedere kern een verbindingsas, primair voor voetgangers en fietsers, vormen tussen de sociale en cultuur-historische parels van die kern en de kanaalboulevard en de groene rivierzone. Deze kralensnoeren zullen worden gerealiseerd door middel van herinrichting van de verbindingsroutes zodat een qua vormgeving en materiaalgebruik herkenbare as ontstaat. Ook zal aandacht worden besteed aan kwaliteitsverhoging van de parels die aan het kralensnoer moeten worden geregen en aan de realisatie van rust- en ontmoetingsplekken langs de routes bijvoorbeeld in de vorm van terrassen. De kanaalboulevard (zie de desbetreffende themakaart) zal ontstaan door het opwaarderen, verbreden en completeren van de bestaande noord-zuidpaden tot een veilige, prettige en comfortabele route voor voetgangers en fietsers aan de oostzijde van het Julianakanaal. Ter hoogte van de Haven van Stein wordt de grens van het havengebied gevolgd. Hier bestaat ook de mogelijkheid om gebruik te maken van een meer landelijke parallelroute aan de westzijde van het Julianakanaal. Langs de kanaalboulevard zullen bestaande en nieuw te realiseren dagrecreatieve voorzieningen een gevarieerd aanbod bieden aan de inwoners en de bezoekers van Stein. De realisatie van de kanaalboulevard in de vorm van de opwaardering en completering van de route en de realisatie van de ontbrekende recreatieve voorzieningen staat op de beleidsagenda van de periode tot Naar verwachting zal de minister van Verkeer & Waterstaat begin 2001 een Ontwerp Tracébesluit (OTB) nemen over de voorgenomen verbreding van het Julianakanaal. Daarmee wordt een volgende stap gezet in de eventuele verbreding van het kanaal die ten noorden van de haven van Stein in ieder geval aan de oostzijde zal worden gerealiseerd. Het in het Grensmaasproject voorgestelde groene snoer vormt de meest westelijke lineaire verbinding. Dit lineaire element met een primair groene, recreatieve en landschappelijke betekenis zal nader inhoud en realisatie krijgen in het kader van het Grensmaasproject. Een ringvormige lineaire structuur is de groene ring rond Stein. Rondom Stein is het nog mogelijk om een vrijwel gesloten groene ring te maken. Deze ring kan functioneren als ecologische verbindingszone en biedt de woonkern Stein overal de kwaliteit van een directe groene verbinding met het omringende buitengebied. Het gebrek aan (gebruiksen visueel) groen binnen de kern kan daarmee worden gecompenseerd. Om deze ring te sluiten en voldoende kwaliteit te geven zullen enkele deelgebieden worden heringericht. Om de bewoners van de kernen in het stedelijk middengebied een goede bereikbaarheid van de kanaalboulevard en het groene riviergebied met hun recreatieve mogelijkheden te bieden zal een fijnmazig netwerk van verbindingen voor fietsers en voetgangers

6 5 worden gerealiseerd. Hiervoor zijn in de komende jaren inspanningen gevraagd om ontbrekende schakels in te voegen en de kwaliteit van de routes waar nodig te verhogen. 5.3 Elsloo De kern Elsloo is in hoofdlijnen goed op orde, maar is op onderdelen aan een verjongingskuur toe. Dat geldt zowel voor de ruimtelijke structuur als voor de commerciële en gemeenschapsvoorzieningen. Een aantal aspecten zoals de in de paragrafen groen en mobiliteit gedane voorstellen voor de aanleg van groene lanen en de aanleg van een kamstructuur voor de auto en een netwerk van fiets- en wandelroutes zijn niet ingetekend op de bij deze paragraaf behorende kaart Kern Elsloo. Op deze aspecten wordt in deze paragraaf ook niet nader ingegaan. Dat geldt eveneens voor de in beginsel in alle kernen noodzakelijke aanpassingen in de woningvoorraad die in de paragraaf wonen (par. 4.2) zijn toegelicht. Uiteraard zal de uitvoering van deze voorstellen zo veel mogelijk integraal met de hierna beschreven zaken plaatsvinden. De belangrijkste uitdagingen voor de kern Elsloo met Catsop liggen voor de komende jaren in: Het realiseren van een herinrichting van het Dorine Verschureplein. Om de ruimtelijke kwaliteit, die past bij de functie van startpunt van het kralensnoer, concentratiepunt van voorzieningen en huiskamer van de kern, te bereiken is het op termijn gewenst om de verblijfskwaliteit van het plein van gevel tot gevel te vergroten. Een op termijn wellicht mogelijke oplossingsrichting is schetsmatig aangeduid. Uitgangspunt voor deze oplossing is dat de totale parkeercapaciteit voor de winkels en overige voorzieningen zal worden behouden. In de gesuggereerde oplossing wordt uitgegaan van het verdiept aanleggen van een aantal parkeerplaatsen midden op het plein en een vernieuwing van het groen. De nu nog sterk dominerende autoverbinding behoeft niet te worden afgesloten maar kan meer ondergeschikt worden aan de verblijfsfunctie van het plein. De verblijfsruimte aan weerszijden van de parkeerruimte neemt toe en biedt meer plaats voor terrasjes en dorpsactiviteiten. Waar mogelijk kan ook de kwaliteit van de wanden van het plein worden verbeterd. Indien mogelijk is het wenselijk om, indien de mogelijkheden zich voordoen, enkele nu nog langs bijvoorbeeld Stationsstraat en Koolweg gelegen winkels te verplaatsen naar het Dorine Verschureplein. De realisatie van het kralensnoer tussen Dorine Verschureplein en het Julianakanaal vraagt om de herinrichting van met name de Stationsstraat tussen plein en Dorpsstraat. Indien een goede begaanbaarheid voor voetgangers en fietsers kan worden gerealiseerd, ligt aansluiting op de sfeer van de Dorpsstraat daarbij voor de hand. De historische kern van Elsloo met kasteel Elsloo en het Bunderbos heeft toeristisch-recreatieve potenties. Het huidige bestemmingsplan biedt mogelijkheden om deze verder te ontwikkelen. Reeds nu vormt het parkeren in Oud-Elsloo een knelpunt. Het is gewenst een onderzoek in te stellen naar de huidige en toekomstige parkeerbehoefte en naar de mogelijkheden om dit knelpunt op te lossen bijvoorbeeld door middel van de aanleg van extra parkeerplaatsen en van bewegwijzering. Het geven van een kwaliteitsimpuls aan het Maaslandcentrum kan de centrale functie in het gemeenschapsleven van Elsloo op langere termijn instandhouden en versterken.

7 6 Op de langere termijn kan een clustering van het Maaslandcentrum en het Sint Gillesgebouw leiden tot een adequate en goed exploiteerbare huisvesting van de sociaal-culturele accommodaties in Elsloo. Op het terrein van wonen en woonomgeving liggen de belangrijkste opgaven in Elsloo en Catsop in het met een hoge beeldkwaliteit afronden van het nieuwe woongebied Elserveld (beeldkwaliteitsplan) en van Mergelakker, de herstructurering van woningen en/of woonomgeving in Riviusstraat, Schuttersdreef, Fr. Halsstraat en Vinkenhof. De diverse kleinschalige inbreidingslokaties zullen nader worden beoordeeld op wenselijkheid en haalbaarheid. Waar in Elsloo sprake is van verkeersonveilige situaties zal door middel van een globaal invoeringsplan aangegeven dienen te worden op welke wijze de principes van Duurzaam Veilig uitgewerkt zullen worden. De herinrichting van de wegen ( oude linten ) in Catsop, gericht op het behoud van de open ruimtelijke structuur. 5.4 Stein De kern Stein is aan een grondige opknapbeurt toe. Dat geldt zowel voor de ruimtelijke structuur als voor de commerciële en gemeenschapsvoorzieningen. Een aantal aspecten zoals de in de paragrafen groen en mobiliteit gedane voorstellen voor de aanleg van groene lanen en de aanleg van een kamstructuur voor de auto en een netwerk van fiets- en wandelroutes is niet ingetekend op de bij deze paragraaf behorende kaart Kern Stein. Op deze aspecten wordt in deze paragraaf ook niet nader ingegaan. Dat geldt eveneens voor de in beginsel in alle kernen noodzakelijke aanpassingen in de woningvoorraad die in de paragraaf wonen (par. 4.2) zijn toegelicht. Uiteraard zal de uitvoering van deze voorstellen zo veel mogelijk integraal met de hierna beschreven zaken plaatsvinden. Op de agenda voor de kern Stein staan voor de komende jaren: 1. De realisatie van het kralensnoer tussen het Steinerbos, winkelcentrum Stein, Oud Stein en het Julianakanaal. Dit vraagt om de herinrichting van de gehele as tussen Steinerbos en Oud-Stein. 2. Voor het belangrijkste onderdeel van dit kralensnoer, het gebied waarin het winkelcentrum en het gemeentehuis zijn gelegen, is een stedenbouwkundig schetsplan opgesteld. Dit plan is bedoeld als een ontwikkelingsschets op basis waarvan, onder regie van het gemeentebestuur, de betrokken marktpartijen en de gebruikers gezamenlijk kunnen komen tot een voor alle partijen aantrekkelijk en haalbaar plan. Kernpunten van de ontwikkelingsschets zijn: - Het maken van een verzamelpunt van voorzieningen en een huiskamer voor de kern Stein; - Het bieden van ruimtelijke mogelijkheden voor het huisvesten van voor de gemeente Stein unieke voorzieningen zoals een gemeentehuis, muziekschool/centrum kunstzinnige vorming, welzijnsinstellingen, mediatheek, museum, expositie, sociaal-culturele cluster voor de kern Stein en een podiumvoorziening voor de hele gemeente. Doel is om door inventieve (bouwkundige) clustering van deze functies meerwaarde te realiseren. - Het creëren van een plein ter plaatse van de Haalbrugskensweg, met als markante westelijke wand aan het plein de in zijn ruimtelijke uitstraling verbeterde Stevel.

8 7 Onderzocht zal worden of het mogelijk en wenselijk is om de Stevel te verbouwen tot gemeentehuis. Parallel daaraan zal worden gezocht naar mogelijkheden voor een hoogwaardige, eigentijdse nieuwe huisvesting voor de nu in de Stevel wonende ouderen. - Het vernieuwen en uitbreiden van het winkelcentrum; doel is om het winkelcentrum te veranderen van een op zichzelf staand, naar binnen gekeerd en ten opzichte van zijn omgeving geïsoleerd winkelgebied in een zijn omgeving versterkend en naar buiten gekeerd winkelcentrum; nieuwe inrichting, routing en branchering met een naar buiten gekeerde nieuwe winkelschil maken het winkelcentrum toekomstbestendig. - Het toevoegen van een fors volume aan appartementen die een nieuwe hoogwaardige schil rond en bovenop de bestaande gebouwen vormen; de voor de appartementen benodigde parkeervoorzieningen mogen geen visuele belasting voor het centrumgebied opleveren. - Het verhogen van de verblijfskwaliteit van het centrum door middel van een hoogwaardige inrichting van het plein en het overige openbaar gebied, het realiseren van gebouwen die voldoen aan hoge architectonische eisen en het (indien haalbaar) realiseren van gebouwde parkeervoorzieningen voor de centrumfuncties. 3. De toekomst van Oud Stein is gericht op versterking en kwaliteitsverhoging van de woonfunctie, de horecafunctie rondom het Wilhelminaplein en het ruimte bieden aan winkels die passen in de historische sfeer van Oud Stein (bijv. ambacht, antiek, kunstnijverheid). Ten aanzien van de ontwikkeling van de horecafunctie voor Oud Stein staat het gemeentebestuur een kwalitatieve verbetering van deze functie voor ogen en dus het tegengaan van de huidige als onwenselijk gekwalificeerde tendens. Er dient derhalve gestreefd te worden naar vermindering van de huidige overlast. Opgave is tevens om een goede aansluiting tussen Oud Stein en de kanaalboulevard tot stand te brengen. 4. De Dross. Mangelschotstraat vormt de verbinding tussen het centrum van Stein en het Steinerbos. Deze straat en de aanliggende bebouwing vormt dan ook een onderdeel van het Steinse kralensnoer. Op termijn zal hier kwaliteitsverhoging van zowel de bebouwing als de inrichting van het openbaar gebied nodig zijn. 5. Als oostelijk startpunt van dit kralensnoer is het Steinerbos sterk beeldbepalend. Daarom zal bij de planontwikkeling voor het Steinerbos extra aandacht moeten worden gegeven aan een goede stedenbouwkundige inpassing in het kralensnoer en aan de beeldkwaliteit van gebouwen en omgeving. 6. De revitalisering van het bedrijventerrein Kerensheide. Voor dit gebied zal gezamenlijk met de betrokken ondernemers een revitaliseringsplan worden opgesteld. Daarbij wordt gekozen voor een brede insteek waarin behalve voor de nu gevestigde bedrijven en een aantal nieuwe lokale bedrijven wellicht ook ruimte is voor een toekomstgerichte detailhandelsformule die een optimale benutting van de uitstekende ontsluiting naar bovenregionale markten biedt. Uiteraard mag een dergelijke ontwikkeling niet in strijd zijn met het detailhandelsbeleid van rijk en provincie en met de gewenste winkelontwikkeling in het winkelcentrum van Stein. Om ruimte te creëren voor bestaande en nieuwe bedrijven zal bij de revitaliseringsplannen voor bedrijventerrein Kerensheide worden gestreefd naar intensivering van het ruimtegebruik niet alleen in horizontale zin, maar ook in verticale zin. Dat betekent dat ook de mogelijkheden van hoger bouwen en van bouwen onder de grond worden bekeken. Een belangrijk onderdeel van de ruimtelijke kwaliteitsslag is ook het vergroenen van het bedrijventerrein. Daarmee wordt het een van de bouwstenen van de groene snelwegzone en helpt het mee om het imago van Stein als hoogwaardige leefgemeenschap uit te dragen. 7. De afronding van het plan Grand Design met als resultaat een gerevitaliseerd havengebied met ruimte voor nieuwe op DSM aanvullende havenactiviteiten. Voor de

9 8 randen van dit gebied, met name de oostelijke rand die grenst aan de kern Stein verdient de beeldkwaliteit extra aandacht. 8. Waar sprake is van een slechts beperkt draagvlak voor decentrale buurtvoorzieningen zal in de kern Stein een herstructurering van de buurtvoorzieningen in de vorm van centralisatie en clustering plaatsvinden. Hierdoor kan een voorzieningenaanbod gecreëerd worden dat aansluit bij de wensen van de consument en dat ook op de langere termijn kwaliteit, professionaliteit en continuïteit kan bieden. Deze clustering biedt tevens de mogelijkheid om een plusfunctie aan te haken, die een verzorgingsgebied heeft voor de hele gemeente. Een tweede sporthal en de realisatie van een tienercluster zijn centrale voorzieningen waarmee kwaliteits- en capaciteitsproblemen kunnen worden opgelost. 9. De realisatiemogelijkheden van de in de paragraaf voorzieningen gesuggereerde dagrecreatieve voorzieningen aan de kanaalboulevard zullen nader worden onderzocht. 10. Op het terrein van wonen en woonomgeving liggen de belangrijkste opgaven in Stein in het met een hoge beeldkwaliteit realiseren van het nieuwe woongebied Meeldert (beeldkwaliteitsplan) en de toekomstige uitbreiding aan de noordzijde, de herstructurering van woningen en/of woonomgeving in Stadhouderslaan en omgeving, omgeving Tripstraat, omgeving Merodestraat, (delen van) Oud Stein en omgeving begraafplaats Kerensheide. De diverse kleinschalige inbreidingslokaties zullen nader worden beoordeeld op wenselijkheid en haalbaarheid. 5.5 Meers en Maasband De kern Meers kent door zijn ontstaansgeschiedenis een geheel eigen ruimtelijke en sociale kwaliteit. Ook in Meers dient de wenselijkheid te worden onderzocht van de in beginsel in alle kernen noodzakelijke aanpassingen in de woningvoorraad die in de paragraaf wonen zijn toegelicht. Het voorzieningenaanbod, ook de winkels, is gelet op het aantal inwoners ruim. Op langere termijn zal er naar verwachting behoefte ontstaan aan een zekere clustering van het nu redelijk complete aanbod van voorzieningen. Geconstateerd kan worden dat voor het overige de noodzaak van en de mogelijkheden voor ingrijpende veranderingen binnen de contouren van de kern beperkt zijn tot het creëren van een dorpscentrumgebied in Meers. Voor Maasband worden in het kader van de structuurschets geen aanpassingen noodzakelijk geacht. Toch liggen voor beide kernen relatief vergaande aanpassingen in het verschiet: Het realiseren van een opgewaardeerd dorpsplein in Meers door middel van de herinrichting van de Kloosterstraat tussen de kerk en de basisschool. Op de kaart kern Meers is globaal geschetst op welke wijze de ruimtelijke kwaliteit, die past bij de functie van huiskamer van de kern, kan worden bereikt. De autoverbinding over de Kloosterstraat wordt weliswaar niet afgesloten maar wordt ondergeschikt aan de verblijfsfunctie van het plein. Zoals in de paragraaf wonen al is aangegeven bestaat er in Stein een toenemend tekort aan woningen in de hoogste segmenten van de woningmarkt. Vanwege diverse beperkende factoren zijn er nog slechts enkele locaties binnen en buiten de bestaande bebouwingscontouren. Ten noorden en ten westen van Meers bevinden zich twee locaties die bij uitstek geschikt zijn voor het realiseren van een voor Stein nog uniek woonmilieu

10 9 dat gekenmerkt wordt door een ruime verkaveling met een landschappelijke inrichting en inpassing van het woongebied, gekoppeld aan een hoge beeldkwaliteit (beeldkwaliteitsplan) en met een brede toepassing van Duurzaam Bouwen. Daarmee ontstaat een woonmilieu van hoge kwaliteit met een voor Meers en Stein uniek karakter en levert deze locatie een belangrijke bijdrage aan het realiseren van de missie van deze structuurschets: kwalitatief hoogwaardig wonen in een groene omgeving. Woningbouw op deze locaties is echter in strijd met het beleid van rijk en provincie voor dit gebied, met name met de richtlijn Bouwen langs de Maas. Toch wordt ingezet op deze beide locaties na afweging van de ter plaatse geldende belangen van landschap, ecologie en watervoering (richtlijnen Ruimte voor de rivier en Bouwen langs de Maas ) tegen het belang van een kwalitatief unieke toevoeging aan het scala van woonmilieus in Meers en de gemeente Stein. Vastgesteld kan immers worden dat het gebied weliswaar grenst aan het toekomstige Grensmaasgebied; op de voorgestelde locaties zelf echter zijn geen bijzondere en onvervangbare ecologische en landschappelijke waarden in het geding. Evenmin worden de doelstellingen van het Grensmaasproject, te weten hoogwaterbescherming, grindwinning en natuurontwikkeling wezenlijk aangetast. De strijdigheid van deze locatiekeuze met het huidige beleid van rijk en provincie betekent dat een daadwerkelijke benutting van deze locaties pas kan plaatsvinden nadat hierover overeenstemming is bereikt. De gesprekken hierover kunnen plaatsvinden zodra de exacte gevolgen van het Grensmaasproject voor met name de hoogwaterbescherming meer in detail zijn uitgekristaliseerd. Naar de stand van de ruimtelijke inrichtingsplannen voor het Grensmaasproject per medio 2000 zal Maasband door een nieuw te graven nevengeul van de Maas van de rest van de gemeente worden gescheiden. De brugverbinding die zal worden gemaakt om dit probleem op te lossen dient van een zodanige kwaliteit te zijn dat het karakter van Maasband behouden blijft en zelfs versterkt wordt. Dit is niet alleen in het belang van de bewoners van Maasband. Het is tevens bepalend voor de mate waarin Maasband een positieve rol kan spelen in het ontwikkelen van de toeristisch-recreatieve potenties van het Grensmaasgebied. 5.6 Urmond De kern Urmond bestaat uit twee door het Julianakanaal van elkaar gescheiden delen: Oud- Urmond en Urmond-Oost. Het draagvlak voor de commerciële en gemeenschapsvoorzieningen staat daardoor extra onder druk. Met name de winkels voor de dagelijkse goederen lijden daaronder, zo blijkt o.a. uit het beëindigen van de supermarkt aan het St. Antoniusplein. In een tijd van toenemende schaalvergroting vraagt deze problematiek om een structurele aanpak. Een aantal aspecten zoals de in de paragrafen groen en mobiliteit gedane voorstellen voor de aanleg van groene lanen en een netwerk van fiets- en wandelroutes zijn niet ingetekend op de bij deze paragraaf behorende tekening Kern Urmond. Op deze aspecten wordt in deze paragraaf ook niet nader ingegaan. Dat geldt eveneens voor de in beginsel overal noodzakelijke aanpassingen in de woningvoorraad die in paragraaf wonen zijn toegelicht. Uiteraard zal de uitvoering van deze voorstellen zo veel mogelijk integraal met de hierna beschreven zaken plaatsvinden. Gelet op de bovenomschreven structurele problematiek zal het beleid voor Urmond in de komende periode gericht zijn op de volgende onderwerpen:

11 10 - Met de vestiging van het woon-zorgcentrum nabij de brug over het Julianakanaal is de aanzet gegeven voor de herontwikkeling van de driehoek tussen Molenweg-Zuid en Julianakanaal tot een gebied waarin in een parkachtige omgeving aan het water kan worden gewoond. - De bovenomschreven herontwikkeling biedt tevens de kans om de beide delen van Urmond in ruimtelijke zin beter aan elkaar te smeden. Met de realisatie van een dorpsservicecentrum gelegen aan de noordzijde van de brug naast het woonzorgcomplex voor ouderen kan worden gezorgd voor een ten opzichte van beide delen van Urmond optimaal gelegen pakket van basisvoorzieningen. De gemeente wenst in de totstandkoming van een dergelijk dorpsservicecentrum de rol van makelaar op zich te nemen. Zij initieert, brengt partijen bij elkaar, regisseert en levert een (materiële en/of financiële) bijdrage. Met de aanleg van een plein bij dit dorpsservicecentrum volgens de bijgevoegde schets kan ook een huiskamer voor Urmond worden gemaakt met vanwege de ligging aan het water bijzondere kwaliteiten. Het is zaak om op termijn een ruimtelijke relatie te leggen met de sinds 1999 op het bedrijventerrein Paalweg gevestigde supermarkt danwel deze te betrekken bij het dorpsservicecentrum. - De directe ligging van het plein aan de kanaalboulevard die van zuid naar noord langs het Julianakanaal ligt biedt mogelijkheden voor het ontwikkelen van een horecagelegenheid. - Centraal in de toekomstige ontwikkeling van Urmond staat eveneens de realisatie van het Urmondse kralensnoer. Het kralensnoer vormt in Oud Urmond een ring die over de brug heen aansluiting biedt op het te realiseren dorpsservicecentrum. Kralensnoer en kanaalboulevard zijn op bijgaande kaart van de Kern Urmond geel aangeduid. - Bijzonder aandachtspunt voor dit kralensnoer is het ontwikkelen van de toeristische potenties van Oud Urmond. - Het Molenpark aan de noordzijde van Urmond is reeds op een hoger kwaliteitsniveau opnieuw ingericht. De in dit park gelegen molen verdient een goede aanhaking op de toeristische infrastructuur. - In het nu nog vrijwel open agrarisch gebied ten noorden van Urmond-Oost, tussen de A2 en het Julianakanaal zal op diverse terreinen een nieuwe ontwikkeling worden ingezet. Het gaat daarbij om een herinrichting als gevolg van de nieuwe functie als westelijke uitloper van het toekomstige Landschapspark de Graven, om een mogelijke uitbreiding van het bestaande voetbalcomplex als gevolg van de verplaatsing van de voetbalvelden van IVS uit Berg aan de Maas en om het realiseren van een nieuw woongebied in de zuidwesthoek van het gebied (zie tekening). Er zal een stedenbouwkundige visie worden uitgewerkt waarin vorm wordt gegeven aan een evenwichtige combinatie van deze drie ontwikkelingen. In deze stedenbouwkundige visie zal tevens rekening worden gehouden met de mogelijke uitbreiding van DSM op Graetheide en de verkeersontsluiting van dit terrein. - Zoals in paragraaf wonen al is aangegeven bestaat er in Stein een toenemend tekort aan woningen in de hoogste segmenten van de woningmarkt. Vanwege diverse beperkende factoren zijn er nog slechts enkele locaties binnen en buiten de bestaande bebouwingscontouren. Ten noorden van Urmond bevindt zich één locatie, genaamd Bramert-Noord, die bij uitstek geschikt is voor het realiseren van een voor Stein nog uniek woonmilieu dat gekenmerkt wordt door een ruime verkaveling met een landschappelijke inrichting en inpassing van het woongebied, gekoppeld aan een hoge beeldkwaliteit (beeldkwaliteitsplan) en met een brede toepassing van Duurzaam Bouwen. Daarmee ontstaat, in een logische aansluiting op het bestaande woongebied van Urmond-Oost en op de nieuw te realiseren woningbouw tussen de Molenweg-Zuid en het Julianakanaal, een woonmilieu van hoge kwaliteit met een voor Stein uniek karakter en

12 11 levert deze locatie een belangrijke bijdrage aan het realiseren van de missie van deze structuurschets: kwalitatief hoogwaardig wonen in een groene omgeving, met als extra dimensie de nabijheid van het Julianakanaal met de kanaalboulevard. De locatiekeuze is gemaakt nadat de ter plaatse geldende belangen van landschap, ecologie en economische ontwikkeling (Graetheide) zijn afgewogen tegen het belang van een kwalitatief unieke toevoeging aan het scala van woonmilieus en aan de woningvoorraad van de gemeente Stein. Vastgesteld kan worden dat het gebied is gelegen binnen de 50dB(A)-geluidscontour van Graetheide. Om die reden is deze locatie ook niet als woningbouwlocatie opgenomen in de streekplanuitwerking voor de Westelijke Mijnstreek. Door ofwel het toepassen van de zogenaamde hogere grenswaardeprocedure ofwel door (landschappelijk goed inpasbare) extra geluidafschermende maatregelen is woonbebouwing hier echter goed in te passen. Overigens zijn in het gebied zelf geen bijzondere en onvervangbare ecologische en landschappelijke waarden in het geding. Over de daadwerkelijke benutting van de woningbouwlocatie Bramert-Noord dient overeenstemming met de provincie te worden bereikt. Globaal zijn er twee wegen die tot deze overeenstemming kunnen leiden. Ofwel de geluidsbelasting van Graetheide neemt door bronmaatregelen c.a. af tot maximaal 50dB(A) aan de grens van het nieuwe woongebied, ofwel zowel rijk als provincie stemmen toe in het toepassen van een hogere grenswaarde voor het nieuwe woongebied. - Een nader onderzoek zal uitwijzen welke aanpak nodig is voor het woongebied Kattekop. Waar sprake is van reconstructie staat niet op voorhand vast op welke wijze deze reconstructie zal plaats vinden. Oogmerk is een kwaliteitsimpuls voor zowel de woningen als de woonomgeving. De uiteindelijke vorm van de beoogde reconstructie zal in goed overleg met de betrokken bewoners worden bepaald. - Op korte termijn wordt gekozen voor handhaving van het huidige sociaal-culturele voorzieningenaanbod; op langere termijn kan echter clustering nodig zijn. Naar de wenselijkheid en mogelijkheid van een aanpassing van de huidige fanfarezaal in Urmond aan de milieueisen zal een nader onderzoek worden gedaan.in het kader van de Grensmaasontwikkeling is de realisatie van recreatieve voorzieningen aan de zuidwestzijde van Urmond mogelijk. De haalbaarheid hiervan zal tezijnertijd nader worden onderzocht. 5.7 Berg aan de Maas en Nattenhoven De kernen Berg en Nattenhoven zijn qua ruimtelijke inrichting in hoofdlijnen goed op orde. Op de onderdelen waarvoor een kwaliteitsslag wenselijk of zelfs noodzakelijk is wordt hierna nader ingegaan. Het streven om in alle kernen een basispakket van commerciële en gemeenschapsvoorzieningen te handhaven vraagt om initiatieven van de gemeente, die hierin een makelaarsrol wenst te spelen. Een aantal aspecten zoals de in de paragrafen groen en mobiliteit gedane voorstellen voor de aanleg van groene lanen en de aanleg van een kamstructuur voor de auto en een netwerk van fiets- en wandelroutes is niet ingetekend op de bij deze paragraaf behorende kaart Kern Urmond/ Berg. Op deze aspecten wordt in deze paragraaf ook niet nader ingegaan. Dat geldt eveneens voor de noodzakelijke aanpassingen in de woningvoorraad die in de paragraaf wonen zijn toegelicht. Uiteraard zal de uitvoering van deze voorstellen zo veel mogelijk integraal met de hierna beschreven zaken plaatsvinden.

13 12 - De realisatie van een kralensnoer in Berg (op de kaart geel aangeduid) behelst het herinrichten van het Beatrixplein als huiskamer van Berg en van de Berger Maasstraat tot een aantrekkelijker gebied voor voetgangers en fietsers. Gelet op de toeristische verkeer over het veer naar België zijn er potenties om niet alleen de verblijfskwaliteit voor de eigen burgers te verhogen maar ook de horecafunctie (met terras) in deze omgeving te versterken. - Op en in de directe omgeving van het Beatrixplein kan een dorpsservicecentrum en een centrale sociaal-culturele accommodatie worden gerealiseerd. - De verkeersveiligheid aan de Julianastraat en Kerkstraat zal worden verhoogd door de herinrichting van het Beatrixplein, die deze route voor sluipverkeer minder aantrekkelijk zal maken. Zonodig zullen aanvullende maatregelen worden getroffen. - De kwaliteit van de woonomgeving in de Burgemeester Kurversstraat en omgeving zal nauwlettend worden gevolgd. Zonodig zal er samen met de bewoners een verbeteringsplan worden opgesteld. - In het woongebied Soestdijk zal worden onderzocht met welke maatregelen op termijn een grotere differentiatie in woonmilieus kan worden bereikt. - Van essentieel belang voor de woonkwaliteit van Berg en Nattenhoven is dat de inrichting en het gebruik van de nieuwe DSM-locatie Graetheide zodanig wordt dat de milieubelasting, de visuele belemmeringen en de veiligheidsrisico s conform de bestuurlijke afspraken tot het haalbare minimum worden beperkt. Het gemeentebestuur van Stein zal zich hiervoor inzetten in de voor de verdere planuitwerking ingestelde overlegorganen. - Indien de betreffende vereniging dat wenst kan worden onderzocht of het mogelijk en gewenst is om het voetbalcomplex van Berg te combineren met dat van Urmond. Afhankelijk van de toekomstige milieubelasting van Graetheide kan hiermee een inbreidingslocatie voor woningbouw beschikbaar komen.