de Fryske partij foar gemeentebelangen Jiergong 1, nûmer 3 De Fryske Marren De kampanje (side 5) Jan Westra Terherne (side 8,9 ) Auke Bijlsma

Transcriptie

1 Jiergong 1, nûmer 3 De Fryske Marren De kampanje (side 5) Jan Westra Terherne (side 8,9 ) Auke Bijlsma It koalysje-akkoart (side 11, 12) Janke de Vries De jeugd en de jeugdried (side 13) Jochum Meester Fraksjefoarsitter en wethâlders oan it wurd (side 14, 15, 16, 17) Gerda de Vries, Durk Durksz, Johannes van der Pal Wurkbesite Plantein (side 17, 18) Aant Mulder de Fryske partij foar gemeentebelangen

2 Kolofon Redaksje Janke de Vries Jochum Meester Johannes de Vries Aant Mulder Redaksje-adres Minne Jeltesstrjitte DZ Balk Printer bvs Dieuwke Melchers Foto s Aant Mulder Corrie van Deursen argyf Digitaal De nijsbrief kin meikoarten ek lêzen wurde op: Oplaach 350 eksimplaren De nijsbrief komt út trije kear jiers april/maaie septimber desimber/jannewaris

3 Us nije gemeente De Fryske Marren No t hast alle gemeenten yn ús lân har opmeitsje foar de ferkiezings fan 19 maart kinne wy en noch in pear gemeenten weromsjen op dy fan 13 novimber. Foar de FNP yn De Fryske Marren waard dat in boppeslach! De beide FNPôfdielings yn Gaasterlân-Sleat en Skarsterlân en Gemeentebelangen Lemsterlân, alle trije yn de eigen gemeente de grutste, waarden mei har trijen as FNP De Fryske Marren ek de grutste fraksje yn de nije gemeenteried. Dat slagge om t alle trije groepen al sjen litten hienen bestjoere te kinne, om t we mei ús trijen mei in goed program en in goede list kamen en dêr yn in koarte kampanje de goede dingen mei dien hawwe. Dat slagge benammen ek om t we mei-inoar yn grutte ienriedigens tawurke hawwe nei dat goede resultaat. Om t de FNP de grutste waard, koe de FNP by de ûnderhannelings it foartou nimme. Under lieding fan earst ynformateur Hindrik ten Hoeve en dêrnei fan formateur Geart Benedictus kaam it FNP/CDA-kolleezje ta stân mei foar beide partijen twa wethâlders. Foar ús: Durk Durksz en Johannes van der Pal. Yn de earste faze waard daliks ôfpraat, dat de gemeente in Fryske namme kriget en dus De Fryske Marren komt te hjitten. Fierder hawwe beide partijen in koalysje-akkoart skreaun, dêr t aardich wat saken yn steane dêr t wy as FNP goed mei út de fuotten kinne. Dat koalysje-akkoart wurdt no fierder útwurke en konkretisearre as kolleezjeprogram. Yn de ried nimme wy 9 fan de 31 sitten yn (tegearre mei t CDA 17). De FNP docht der ta, dat is dúdlik. It komt der no op oan om te dwaan wat we sein en skreaun hawwe. It is ek moai, dat we in skaadfraksje fan fiif belutsen FNP-ers hawwe en dat it bestjoer ree is om mei te tinken en mei te praten. Mar we wolle mear. It is belangryk, dat de leden fan ús FNP De Fryske Marren ek goed meiprate kinne. De leden wolle dat wol, dat waard wol dúdlik op de ledegearkomste op 12 desimber yn It Beaken op e Lemmer. Op dy gearkomste waard ek ôfskied nommen fan riedsleden en wethâlders dy t net weromkomme en tagelyk waard it foarriedich bestjoer keazen as it gewoane bestjoer fan de nije ôfdieling. Dat gewoane bestjoer wol yn goede gearwurking mei fraksje en wethâlders besykje om de leden en belangstellenden of sels de ynwenners fan De Fryske 3

4 Marren troch kontaktpersoanen en politike gearkomsten te belûken. Jimme hearre dêr sa gau as mooglik is mear oer. Wy geane oan e slach, want sa t ien fan ús nije leden sei: De kampanje foar de ferkiezings fan 2018 begjint no! We moatte no de goede dingen dwaan en dat gewoan fjouwer jier lang! Likegoed beslút ik myn ferhaal mei dy oare ferkiezings, dy fan 19 maart. Wy winskje de FNP-ôfdielings yn de gemeenten dêr t ferkiezings binne in protte sukses ta. It soe moai wêze as mear FNPfraksjes de grutste fraksjes wurde! Aant Mulder, foarsitter Onze nieuwe gemeente De Fryske Marren Bijna alle gemeenten bereiden zich voor op de verkiezingen van 19 maart. Wij kunnen ondertussen terugzien op die van 13 november. Die verkiezingen zijn voor ons uitstekend verlopen. Daardoor kon de FNP als grootste fractie de leiding nemen bij de onderhandelingen. Zo kon het CDA/FNP-college ontstaan met voor elke partij twee wethouders en voor de gemeente een Friese gemeentenaam. Op de ledenbijeenkomst in december is het definitieve bestuur voor de afdeling gekozen. Het bestuur zal zich inzetten om zeveel mogelijk met elkaar de goede dingen te doen. We wensen de FNPafdelingen die op 19 maart aan de verkiezingen meedoen veel succes toe. Aant Mulder De campagne Het campagneteam heeft samen met het interimbestuur hard gewerkt om een goede campagne neer te zetten. Het campagneteam werkte bovendien samen met de campagneteams in de andere herindelingsgemeenten. Het programma en de lijst vormden het begin. Dat we een lijst hadden met vijftig namen zegt wel iets over het functioneren van onze partij in de gemeenschap. Er kwamen posters met de namen van de eerste tien kandidaten. Verder moeten worden genoemd: de huis aan huis rondgebrachte verkiezingsnieuwsbrief, de stickers met I love + plaatsnaam en de bustochten door de gemeente. We zijn in de campagnetijd met man en macht in actie gekomen om een goed resultaat te behalen. Dat doel hebben we gehaald. Het was bovendien een gezellige tijd. Fractie, bestuur, leden campagneteam: allemaal bedankt. Jan Westra 4

5 De kampanje Yn maaie 2013 binne we út ein set mei de ferkiezingskampanje. Yn it kampanjeteam sitte Hans Ploum, Jan Sikke Poortema, Jochum Meester, Tsjalling Riedstra en Jan Westra. Ek it ynterimbestjoer wurke hurd mei om in goeie kampanje del te setten. Net allinnich yn De Fryske Marren wiene ferkiezings, mar ek yn Ljouwert en it Hearrenfean. Tegearre mei de FNP-ôfdielings fan dy gemeenten ha we in protte saken oppakt. Sa wienen der tv- en radiospotsjes, posters en net te ferjitten de Ik pompebledsje plaknamme stikker. Fan septimber ôf ha we ús mear rjochte op ús eigen nije gemeente De Fryske Marren. Mei de ferkiezings yn de nije fúzjegemeente ha jo te meitsjen mei trije âlde ôfdielings. Elk die syn kampanje altyd op syn eigen wize. No moast der ien kampanje komme. Dat is goed slagge, al binne der yn it hytst fan de striid altyd wol lytse flaters. In goede kampanje begjint al by it gearstallen fan de kandidatelist. Mei goede minsken binne jo al in hiel ein. Dêrneist moatte jo fansels ek in goed program ha. De kampanje is derfoar om beide saken ûnder de oandacht te bringen. Hoe ha we dat dien? We ha hiel bewust ynspile op de boppeste tsien kandidaten fan ús list mei wol 50 minsken! In grutte groep jout ek oan datst midden yn de mienskip stiest. Dy minsken hiene elk in eigen poster mei dêr syn/har foto op. Dêrneist hiene we ús ferkiezingsnijsbrief dy t hûs oan hûs ferspraat is en net te ferjitten de stikkers. Alle doarpen, flecken en stêd hienen in eigen stikker mei Ik pompebledsje plaknamme. Rôversguod wie dat! In grut sukses. Foardiel is ek datst as FNP ers manmachtich dwaande bist om hûs oan hûs de stikker rûn te bringen. Bist sichtber, praatst mei minsken en it is in hiel posityf gebaar nei de kiezers ta. De sneon foar de ferkiezings hawwe we mei twa moaie âlde bussen troch de hiele gemeente west. Alle plakken ha we oandien mei in grutte groep FNP ers. Tige gesellich en bist op en nij sichtber foar in protte minsken. Reaksjes as Komme jimme sels foar dy pear minsken hjirhinne? Wat prachtich! dogge jo fansels ek wol goed. 5

6 En dan is it safier! It wurk is dien en dan is it ôfwachtsje wat de útslach wurdt. Mei njoggen sitten en wer yn it kolleezje kinne we werom sjen op in moaie kampanje. En Lemsterlân giet no ek foar de FNP! Fraksje, bestjoer, leden en kampanjeteam allegearre tige tank foar al it fersette wurk! Jan Westra Ledenvergadering 12 december 2013 Voorzitter Aant Mulder opende de bijeenkomst. In zijn openingsspeech blikte hij terug op de verkiezingen, de resultaten en de gestarte coalitievorming. Jan Volbeda, de tweede man, vertelde over de onderhandelingen en de naam voor de gemeente. Verder werd afscheid genomen van raadsleden en wethouders die niet terugkeren. Het interimbestuur werd tenslotte als het definitieve bestuur voor de FNP-afdeling De Fryske Marren gekozen. 6

7 Ledegearkomste 12 desimber 2013 De FNP-ôfdieling De Fryske Marren hâlde op 12 desimber in ledegearkomste yn It Beaken op e Lemmer. Op dy goed besochte gearkomste kamen de ferkiezings en de stân fan saken by de formaasje oan e oarder. Foarsitter Aant Mulder iepene de gearkomste en hiet elkenien fan herte wolkom, yn t bysûnder Ultsje Hosper, foarsitter fan de provinsjale FNP. Aant seach noch efkes werom op de ferkiezings en de útslach. Wy ha in moaie útslach makke. Wy binne de grutste partij wurden en dat is in felisitaasje wurdich. En foaral in komplimint foar de ynset fan ús allegearre. As grutste partij hat ús fraksje it foartou by de koalysjefoarming nommen, ûnder lieding fan Hendrik ten Hoeve (âld Earste Keamer senator). It wie dreech mar it is úteinlik slagge en wy ha fêsthâlde kinnen oan in Fryske gemeentenamme. Wy moasten it CDA temjitte komme mei twa ynstee fan trije wethâlders (part-time). Der wurdt no fierder ûnderhannele en der wurde ôfspraken makke mei it CDA troch Gerda de Vries, Jan Volbeda, Durk Durksz en Johannes van der Pal. Dat ûnder lieding fan ûnôfhinklik foarsitter Geert Benedictus. Om t Gerda de Vries der noch net wie, die Jan Volbeda ferslach fan de stân fan saken oangeande de ûnderhannelings. Dat koe, om t Gerda en Jan de ûnderhannelings mei it CDA dien hawwe. Jan die ek yn it koart noch ferslach fan it ta stân kommen fan de wurknamme fan de gemeente, mei alle kommoasje derby. Der binne al hiel wat wurden yn de media skreaun. De kosten fan it feroarjen fan de gemeentenamme binne op dit stuit noch net bekend mar der binne foarbylden fan oare gemeenten dat de kosten net binne sa t se yn de parse foarkomme. De nije ried giet oer de nije gemeentenamme. De nije gemeentenamme sil net earder as yn 2015 ynfierd wurde kinne. Op dizze jûn wurdt ôfskied nommen fan bestjoersleden, riedsleden en wethâlders, dy t net weromkomme. De bestjoersleden: Jan Sikke Poortema, Hans Ploum, Durk Oosterhof, Nynke Boertjens, Jildou Postma en Olrik Bouma. De fraksjeleden: Jan Geert Vogelzang, Kees van Strien, Frans Gerritsma, Wilco Kuipers, Arjen de Ree en Corrie van Deursen. De wethâlders: Bram Bonnema en Jan Benedictus It ynterimbestjoer wurdt keazen as it definitive bestjoer fan de FNP-ôfdieling De Fryske Marren (sjoch de lêste bledside). 7

8 Terherne: fan Boarnsterhim nei De Fryske Marren. Terherne leit middenyn it wetterlân fan Midden-Fryslân. Earder ek wol Nova Zembla neamd, om t it doarp allinnich mar oer it wetter te berikken wie. De Hearresyl wie der yn de 18 e ieu útspield en it gat waard troch ôfslach allinnich mar grutter. Men moast him dêr oersette litte mei in skou: oan de Terhernster kant melde by de boer, oan de Terkaplester kant hong in belle. Dy belle is der noch en hinget yn doarpshûs De Buorkerij. Yn de jierren 80 fan de 19 e ieu waard de Hearresyl ticht makke yn it ramt fan it ferbetterjen fan de wetterkearing Slachtedyk. Pas yn it begjin fan de 20 e ieu waard der in dyk oanlein fan Terherne nei Terkaple. Oan de Akkrumer kant fan Terherne koe men him ek oersette litte oer de Geau, dy t letter Sânsleat kaam te hjitten. Yn 1857 waard der in sintelpaad oanlein, dat op Meskenwier oanslute op de strjitwei fan Akkrum nei Ald Skou. De bynamme fan de Terhernsters is Poasken, nei in ûneachlik lyts stikelbearske, dat in protte yn de wetters om Terherne hinne foarkaam. De ferliking komt fan it lytse doarpke Terherne mei in nochal earmoedige befolking. Yn de 18 e ieu hat dat wol wat oars west. Doe wennen der in protte skippers en bemanningen op kof- en smakskippen, dy t ek yn Terherne boud waarden. Dat hat de nedige negoasje oplevere troch de hannel, de skipsbou, blok- en pompmakkerijen, seilmakkers, ensfh. Jongebuorren, tusken de âlde Slachtedyk en de Snitsermar, hat ieuwenlang diel útmakke fan de gemeente Doanjawerstal en wie yn de 12 e /13 e ieu in lânûntginning út Goaiïngaryp wei. Der stiene trije pleatsen en dy hiene ek it adres Goaiïngaryp 1, 2 en 3. Yn 1959 waard dat diel fan Terherne yn de nacht fan âld en nij op in ludike wize oan Utingeradiel oerdroegen. Ieuwenlang hat Terherne diel útmakke fan de gemeente Utingeradiel, tegearre mei Aldeboarn, Akkrum, Terkaple en Eagmaryp (earder Akkrumerryp). By de weryndieling fan 1984 waarden Terkaple en Eagmaryp oan Skarsterlân taheakke en giene Terherne, Akkrum en Aldeboarn oer nei de nije gemeente Boarnsterhim. Dat tsjin de winsk fan de Terhernsters yn dy t nei Skarsterlân woenen. No, by de nije weryndieling, dy t op 1 jannewaris 2014 yngien is, komt Terherne dan dochs by de nije gemeente De Fryske Marren. Dat wie de útdruklike winsk fan in grut part fan de Terhernsters, dy t har alris massaal demonstratyf ynskriuwe litten hawwe by de gemeente Skarsterlân. It is ek moai, dat de âlde slûs, dy t op 11 novimber 1944 bombardearre waard en der t in pear minsken by omkamen, noch op it lêste momint meinommen wurde koe yn de weryndieling. Op de âlde slûs stiet in monumintsje, dêr t wy alle jierren op 4 maaie ús deadebetinking hâlde. Auke Bijlsma 8

9 Terherne: van Boarnsterhim naar De Fryske Marren Terherne ligt middenin het waterland van Midden-Fryslân. Bij de Hearresyl en aan de kant van Akkrum kon men zich laten overzetten. De weg Terherne Terkaple werd pas in de twintigste eeuw aangelegd. De Terhernsters werden wel poasken genoemd naar de kleine stekelbaarsjes, die daar veel in sloten en meren voorkwamen. Het was een passende bijnaam voor de armoedige inwoners van het kleine dorpje. Hoewel, het dorpje heeft ook een tijd van voorspoed gekend. In de achttiende eeuw woonden veel kapiteins en bemanningen in Terherne en toen werden daar ook schepen gebouwd. Terherne heeft eeuwenlang bij de gemeente Utingeradeel gehoord. Bij de vorige herindeling gingen Terkaple en Eagmaryp naar Skarsterlân. Dat wilde Terherne ook, maar dat ging toen niet door. Nu dus wel, hoewel Skarsterlân ondertussen De Fryske Marren is geworden. Auke Bijlsma Volgers De FNP is blij met alle volgers! Die volgers, dat zijn de mensen die op 13 november op de FNP De Fryske Marren hebben gestemd. We wilden met z n drieën de grootste worden en dat is gelukt. Zo kon het CDA/FNP-college worden gevormd. Het is jammer dat onmiddellijk daarna veel gedoe over de Friese naam voor de gemeente ontstond. Er werd veel zin, maar nog meer onzin geschreven. Ook op andere wijze kregen wij volgers. De Staatsloterij en de Giroloterij, die samen de grootste willen worden en de PvdA in Fryslân, die ook de grootste wil zijn. Voor die laatste acht ik de kans niet zo groot. Of zouden de kopstukken uit Den Haag, die ongetwijfeld weer deze kant opkomen, voor volgers kunnen zorgen? Op 19 maart zullen we het weten. Johannes 9

10 kollum Folgers Minsken dy t drok mei de sosjale media (lykas Twitter) dwaande binne, binne der faaks grutsk op dat se safolle folgers hawwe. Fansels binne wy as FNP ek wiis mei al ús folgers en dêr bedoel ik dan de minsken mei dy t op 13 novimber op de list fan FNP De Fryske Marren stimden. Wy gienen derfoar om yn de nije gemeente de grutste fraksje te wurden krekt as de FNP yn Gaasterlân-Sleat en Skarsterlân en Gemeentebelangen yn Lemsterlân al wienen. Dat slagge tige goed. Mei njoggen sitten de grutste fan De Fryske Marren! It is wenst yn de polityk dat de grutste partij it foartou nimt by de kolleezjefoarming. In net maklike opjefte foar de foaroanfrouwen en -mannen fan ús list mar wol in kânsrike opjefte om safolle mooglik fan it program derút te slepen. Hoe t dat slagge is, witte de measten fan ús wol en yn dizze earste nijsbrief nei de ferkiezings en op gearkomsten yn dit nije jier sil der ek wol mear útlis oer jûn wurde. Aksje ropt reaksje op en sa gie it ek doe t it koalysjeakkoart bekend waard. Wat in skriuwerij en ynstjoerde stikken yn de kranten! Fansels binne der ûnder de ynstoerders minsken dy t oprjocht miene wat hja skreaunen. Mar der is ek in soad kinnesinne by, bygelyks yn de ferhalen dat in Fryske namme sa skealik wêze soe foar de hannel en de rekreaasje. En dan dy sinten! Lokkich wienen der arguminten genôch om dy mienings te ûntkrêftsjen. It liket der no op dat wy ek oare folgers krije sille. Sa wolle de Steatslotterij en de Girolotterij op har gebiet tegearre de grutste wurde. Dat sil har wol slagje Beide ha klanten, folgers, genôch en de minsken hâlde wol fan in gokje. Al is der meastal net mear te fertsjinjen as troch net mei te dwaan. Der is noch in groepearring dy t de grutste winsket te wurden: de Partij van de Arbeid. Alteast de grutste fan Fryslân. Dy jou ik minder kâns. De útslach fan 13 novimber wiist dy kant net op. De lanlike peilings litte ek in hiel oar byld sjen. Dat hat neat mei de gemeenteriedsferkiezings te meitsjen, mar de praktyk is dat soks net foar te kommen is. Yn de kommende wiken sil ús provinsje ek wol wer mei besites fan kopstikken út De Haach wei fereard wurde. Soenen dy hjoed-de-dei noch folle folgers winne kinne? Njoggentjin maart witte wy it. Johannes 10

11 Koalysje-akkoart De Friese Meren: in dynamyske en fitale mienskip. Dat is de titel fan it koalysje-akkoart fan de FNP en it CDA. Underhannelje is altyd in kwestje fan wetter by de wyn dwaan. Mar it moat fansels wol wyn bliuwe. Hoe sit it no mei dit akkoart, is it noch FNP-wyn? Neffens ús kinne wy der mei foar de dei komme. De gemeentenamme De partijen hiene beide oer de namme wat oars yn har programma stean. Wy binne bliid dat der yn maart in útstel oan de ried foarlein wurdt om dochs te kiezen foar in Fryske gemeentenamme. It sil net ien ûntgien wêze, want de gemeentenamme hat nochal wat stof opwaaie litten. By dat útstel sit dan ek in oersicht fan wat sa n namme kostje moat. Metoade Nije Pleats De trend is tsjintwurdich dat der hieltyd gruttere stâlen boud wurde, wy sjogge it om ús hinne. Wy fine it fan belang dat by fierdere ûntwikkeling de metoade de Nije Pleats liedend wêze sil. Dat wol sizze dat der oandacht is foar de romte en lânskiplike ynpassing, kleurgebrûk en ek foar ljochtútsjit. Wy hiene it lêste net mei safolle wurden yn it programma te stean. It stiet wol yn it koalysje-akkoart en dat is winst. De measte stâlen wurde wol sa delsetten dat it past, mar der is te min oandacht foar it ljocht. Dat sjogge wy ek om ús hinne, sawol by nij- as ferbou. Miljeu en duorsumens It mei de duorsumensfisy ynsette belied wurdt fuortset. Oer wynmûnen tinke beide partijen wat oars. Dêrom is yn it akkoart opnaam dat der net mear wynmûnen yn De Fryske Marren komme meie, mar dat de kapasiteit eventueel grutter wurde kin. Sneinsiepening winkels Yn ús programma stiet dat wat ús oanbelanget de winkels yn rekreaasjekearnen yn de simmer iepen meie as dêr ferlet fan is. Yn it koalysje-akkoart is opnaam dat der gjin algemiene iepenstelling komt. Rekreaasje en toerisme Kwalitatyf heechweardige foarsjennings, ferskaat, seizoens-ferlinging en wurk is de ynset. Besteande bedriuwen krije ûnder betingst de mooglikheid foar fierdere ûntwikkeling. Nije ûntwikkelingen binne fansels ek mooglik, mar oanslutend op bebouwing of foarsjennings. Yn de koalysje wie dit net in ferskilpunt. Wy neame it hjir, om t der minsken binne dy t it net goed lêze en tinke dat der neat mear mooglik is. Mar dat wie net sa en is no ek net it gefal. Sport en keunst/kultuer Foar ús is hiel wichtich dat der leechdrompelige foarsjennings binne en bliuwe op sportgebiet, mar ek op it mêd fan keunst en kultuer. Sa stiet it wol yn it koalysje-akkoart. Mar wy ha ek te krijen mei grouwélige besunigingen, sadat it dreech wurde sil om datsoarte fan saken alhiel oerein te hâlden. Gaswinning Pro-aktyf de ûntwikkelingen folgje stiet yn it akkoart. Dat hâldt neffens ús yn dat de wurkwize fan it foarige kolleezje trochsetten wurdt. Mei oare wurden: der alle war foar dwaan dat boargers net yn kjeld komme te stean. 11

12 Gjin diskusje hat der west oer dat bygelyks winkels yn saneamde konsintraasjegebieten thúshearre, dat de rûnwei fan e Lemmer oanpakt wurde moat. Oer it iepenhâlden fan de servicepunten en miljeustrjitten ek net. Of wenningbou yn lytse kearnen. Janke de Vries Coalitie-akkoord Onderhandelen betekent altijd water bij de wijn doen, maar het moet natuurlijk wel FNPwijn blijven. Wij denken dat dat gelukt is. Afgesproken is, dat voor een Friese gemeentenaam wordt gekozen. Wat de landbouw betreft zal de methode De nije pleats leidend zijn. Dat betekent veel aandacht voor landschappelijke inpassing. Het beleid m.b.t. duurzaamheid wordt voortgezet. Het aantal windmolens neemt niet toe, de capaciteit misschien wel. Er komt geen algemene zondagopenstelling voor winkels. Gekeken naar recreatie en toerisme kan worden gesteld dat het accent wordt gelegd op kwalitatief hoogwaardige voorzieningen. Voorzieningen voor sport, kunst en cultuur moeten laagdrempelig blijven. Dat staat echter wel op gespannen voet met de enorme bezuinigingen. Over de gaswinning wordt geschreven, dat het huidige beleid wordt voortgezet. FNP en CDA zijn het gewoon eens over: woningbouw in kleine kernen, concentratie van winkels, de rondweg om Lemmer, het openhouden van servicepunten en milieustraten. Janke de Vries Een jeugdraad in de gemeente de Fryske Marren? Een jeugdraad is een goede zaak. D 66 en NPP kwamen in de eerste raad met een initiatiefvoorstel. Het was jammer, dat ze daarover slechts beperkt contact met ons (de grootste partij) en met de jongerenwerkers hebben gehad. Uiteindelijk werd het voorstel weer ingetrokken. B&W zullen dit onderwerp nu aan de commissie voorleggen. Jochum Meester 12

13 In jongereinrie yn gemeente De Fryske Marren? It is in goede saak dat de jeugd him ûntjaan kin yn eigen doarp of stêd en dat sy partisipearje kinne moatte yn de saken dy t har oangean. Ien fan de mooglikheden dy t dat mooglik makket is in jeugdrie, in soad fan gemeenteried mar dan besteande út jongerein. Sjoen nei de takomst is it wichtich dat safolle mooglik jongerein ynteressearre reitsje yn de polityk en yn ferkiezingstiid bewust stimme. Foar de start fan ús nije gemeente wienen der al aktiviteiten en plannen om de jongereinpartisipaasje te fergrutsjen. Yn Lemsterlân wie der al in jongereinrie en yn Skarsterlân en Gaasterlân-Sleat binne der jierliks inkele jongereinaktiviteiten hâlden. Yn û.o. de trije jongerensintra ( t Haske, Balk; it PAC op e Lemmer en X-it op e Jouwer) mar ek op strjitte binne jongerenwurkers oan t wurk dy t de jongerein kinne en dy t mooglike problemen (lykas drugs- en alkoholgebrûk, finansjele of famyljeproblemen) sinjalearje kinne en yn oparbeidzjen mei oare ynstânsjes lykas it wolwêzenwurk of de gemeente oppakke kinne. D 66 en NPP besochten yn de earste rie fan 6 jannewaris mei in ynisjatyffoarstel in jongerenrie yn te stellen. Sy kamen mei in Regeling Jeugdraad De Friese Meren. Op himsels net ferkeard, mar sy joegen al oan dat der oer de jeugdrie kontakt lein wie mei een aantal politieke partijen ; de grutste partij siet dêr net by. Jongerenwurkers yn ús gemeente fertelden my dat har hielendal net om advys frege wie. Sterker noch, sy moasten in pear dagen foar de rie noch te hearren krije dat dit inisjatyffoarstel op de aginda stie. Spitich. Sy stean nammentlik yn nau kontakt mei de jongerein dy t ynteressearre is foar in jeugdrie. Dy groep hat al oanjûn ynhâldlik oer punten neitinke en meiprate te wollen. Dat kaam net werom by it inisjatyffoarstel fan D66 en NPP. By de behanneling fan dat agindapunt joegen de measte fraksjes oan wól wat te fielen foar in jeugdrie, mar dat net daliks sa beslute te wollen. Dy fraksjes woenen it earst yn kommisjeferbân beprate, krekt as oars. Uteinlik waard it foarstel sûnder stipe troch de twa partijen sels weromlutsen. It wachtsjen is no op in foarstel fan it kolleezje fan B&W; dat hat tasein dêr noch foar de simmer mei te kommen. Wy wolle dat belutsen organisaasjes en jongeren om advys frege wurde. Dit kin dan meinommen wurde yn de beslútfoarming. Dan sil ek de frege ynset en it beskikbere budzjet dúdlik wurde. Dan ta slot noch in oprop: ús jongerein wurdt âlder en wy binne altiten op syk nei nije (jonge) minsken. Kinne jim in jongfeint of jongfrommes mei affiniteit foar ús stânpunten? Jou se troch oan ús en wy sykje kontakt. Jochum Meester 13

14 Fraksjefoarsitter Gerda de Vries Nei de ferkiezings fan hat de FNP as grutste fraksje it inisjatyf foar it foarmjen fan in koalysje nommen. Under lieding fan Hendrik ten Hoeve as ynformateur binne de mooglikheden foar de foarming fan in koalysje ferkend. Dat ynformaasjeproses hat der ta laat dat FNP en CDA tegearre it earste kolleezje fan boargemaster en wethâlders fan de nije gemeente De Fryske Marren foarmje. Dy koalysje is op basis fan fertrouwen yn elkoar foarme. Beide partijen binne fan betinken dat in kolleezje mei allinne wethâlders fan de beide eigen partijen as in wurkbere opsje beskôge wurde kin. Dêrby is sjoen nei de ferkiezingsprogramma s, de besteande persoanlike relaasjes en de politike ûnderfining mei elkoar, en (dus) ek mei t sa ûntstiene ûnderlinge fertrouwen. Lit ik begjinne mei in wier bard ferhaal: Twa minsken wiene fereale op elkoar en makken plannen om te trouwen. Foar t it safier wie, moasten twa saken besprutsen wurde. Sy woe absolút gjin bern en hy woe net út Fryslân wei. Sy seach mei har goede oplieding karriêremooglikheden yn de Rânestêd en hy seach him as heit fan in keppeltsje bern yn Fryslân. De leafde wie grut en hja kamen oerien om gjin bern te hawwen en yn Fryslân wenjen te bliuwen. Doe koe de troudei fêstlein en in hûs kocht wurde. Ik kin jim sizze dat se noch hieltyd lokkich binne. Ik wol mar sizze dat somtiden wichtige saken fan te foaren útsprutsen en besprutsen wurde moatte en dat dêr ôfspraken oer makke wurde moatte. Dat is foar t it koalysjeakkoart skreaun waard ek dien. De útkomst fan de ferkiezings wie dúdlik, it proses helder. Dat der sa'n kommoasje oer de gemeentenamme west hat/is, kin net taskreaun wurde oan de nije koalysje mar neffens ús al oan in tal tsjinstanners fan in Fryske namme. Op basis fan ûnfolsleine ynformaasje binne allegearre saken nei bûten brocht. Yn de media is der suver in hetze ûntstien. De FNP soe absolút ûnbetrouber oerkomme as se mei in oare namme as in Fryske akkoart gean soe. Wy fine dat wy grutsk op ús taal wêze kinne en wy wolle dat ek ta utering bringe. Dêr komt noch by dat it Frysk troch allerhanne prosedueres en oerienkomsten beskerme wurdt. Boppedat hat de provinsje yn de weryndielingsproseduere (oannommen troch de rieden yn de trije gemeenten) en yn de sjenswize oan minister Donner oanjûn dat de taalrjochten fan de dielnimmende gemeenten yn it fúzjeproses net ferminderje meie. Datselde seit it Europeesk hânfêst fan minderheidstalen, de bestjoerlike oerienkomst tekene troch de boargemasters en minister Plasterk en de nije Taalwet. Yndividuele boargers hawwe sels de mooglikheid om der in juridyske saak fan te meitsjen as de gemeente net foar in Fryske namme kieze soe. Wy stelle dan ek út om yn maart oan de ried foar te lizzen om te kiezen foar in Fryske gemeentenamme. Dan pas kin op basis fan feiten in beslút nommen wurde. Der wie krityk op it feit dat der earder in kolleezje as in koalysje-akkoart wie. It skriuwen fan it akkoart hat troch de feestdagen wat langer duorre as earst tocht. It akkoart hie yn de earste ried besprutsen wurde kinnen, mar dat like ús nei de oare kollega s net fatsoenlik ta. Dat fanwege de koarte tariedingstiid. Dêrom is doe de kar makke om it 14

15 akkoart in ried letter te bespekken. Dat we doe koalysje- en opposysjeakkoart tagelyk besprekke koene, wie moai meinaam. It die bliken, dat de oerienkomsten grut wienen. Dat jildt ek foar it brûken fan de beide talen. Wy drage net allinne it Frysk as twadde rykstaal in waarm hert ta, mar ek it Nederlânsk. It oersetten fan Fryske of Nederlânsktalige stikken yn t Nederlânsk of it Frysk is by wet regele. Wy ferwachtsje ek in kûlante en linige hâlding fan de Nederlânsktaligen dy 't hjir wenje foar it Frysk oer. Dat de oerienkomsten tusken koalysje- en opposysjeakkoart grut binne kin hast ek net oars, want we ha allegearre it bêste mei ús gemeente foar. Fan ús wethâlders Durk Durksz en Johannes van der Pal De FNP en it CDA hawwe in koalysje sletten en de ôfspraken datoangeande fêstlein yn it koalysje-akkoart: De Fryske Marren: In dynamyske en fitale mienskip. Yn de tariedende petearen wie al gau dúdlik dat wy oer in soad saken gelyk tochten en dat de ferskillen dy t der ek binne te oersjen wiene. De Fryske namme fan ús moaie nije gemeente hat noch it swierst kealle. It sykjen nei mienskiplikens oer bygelyks de iepen romte, wynenerzjy en frijkommende agraryske pleatsen hat ek wat ekstra tiid frege, mar we binne der mei-elkoar útkommen. Rekraasje, lânbou en it midden- en lytsbedriuw binne en bliuwe de dragers fan ús ekonomy en dat wolle wy fersterke fuortsette, mei rom oandacht foar in duorsume takomst. 15

16 It koalysje-akkoart sil no troch it kolleezje as basis brûkt wurde foar it kolleezjeprogram en de útwurking dêrfan yn de saneamde lange termyn aginda. It kolleezjeprogramma sil yn maaie oan de ried foarlein wurde. Wethâlder Durk Durksz: Ik bin tige ynnommen mei op 'en nij de portefúljes finânsjes en duorsumens te hawwen. De portefúljes keunst en kultuer, grûnsaken en folkhúsfesting binne nij foar my. Yn alle trije sitte de nedige útdagings en dat sjoch ik as likefolle ferrikings. Wy moatte dêr dit jier it mienskiplike belied foar fêststelle. Ik wol my wat dat oanbelanget ynsette foar goede beliedstikken. De besunigings binne needsaaklik. Wy kinne net oars. It lanlik regear en de krisis twinge ús derta. Ik moat sizze dat ik leaver yn in oer tiidrek wethâlder west hie, mar hawar it is sa t it is. De besunigings snije djip yn de mienskip. Dat sil sear dwaan en der haw ik wol muoite mei, mar ik realisearje my ek dat it net oars kin. It kolleezje hat de begrutting mei de 'zero-base' útstellen oan de ried foarlein. Yn de 'zero-base' steane 140 mooglikheden dêr t op besunige wurde kin. Der moat in kar út makke wurde om sa de njoggen miljoen jierlikse besunigings te heljen. Moandei 10 maart sil de begrutting yn de kommisje bestjoer behannele wurde. In wike letter, tiisdei 18 maart, folget beslútfoarming yn de riedsgearkomste. Johannes van der Pal: Ik bin bliid mei de oan my tabedielde portefúljes. De measte portefúljes haw ik earder hân. Gemeentlike gebouwen, monumintebelied en rekreaasje en toerisme binne nij foar my. Benammen de portefúlje rekreaasje en toerisme ha k in protte niget oan. Dy portefúlje kriget grif in protte omtinken, om t dêr foar ús gemeente noch in protte mooglik is. Dat hiele Fryslân slim ferdield is op it mêd fan rekreaasje en toerisme is in oare kant fan datselde ferhaal. Elkenien docht de eigen dingen noch hieltyd op eigen manneboet. De provinsje dy t gaach it foartou nimme wol, slagget dêr mar net yn. Dat wolle wy yn ús gemeente oars! Yn De Fryske Marren moat gearwurke wurde om sa mei de trije VVV s en RTDM (Rekreaasje en Toerisme De Fryske Marren) de promoasje en de werving fan toeristen in nije ympuls te jaan. Dêr wolle wy op ynsette. Der moat ek gearwurke wurde mei de gemeente Súdwest Fryslân omdat it wurkgebiet fan ús gemeente likegoed as dat fan Súdwest Fryslân sterke oerienkomsten hat. De earste oerlizzen binne al fêstlein. Beide gemeenten hawwe wol noed oft se wol oan alle ferwachtings foldwaan kinne sjoen de besunigings dy t kommendeweis binne (yn t ramt fan de Zero Base). Dy besunigings kinne wolris in grut stimpel drukke op de ambysjes. Wy beide as wethâlders geane tegearre mei it CDA foar in sterke en fitale mienskip yn ús moaie gemeente De Fryske Marren! 16

17 Fractievoorzitter Gerda de Vries De FNP heeft als grootste fractie het initiatief genomen. Dat heeft geleid tot een FNP/CDA-college. Samen hebben we gekeken naar de verkiezingsprogramma s, bestaande persoonlijke relaties en dus naar het vertrouwen in elkaar. De uitslag van de verkiezingen was duidelijk, het proces helder. De commotie m.b.t. de gemeentenaam kan het nieuwe college niet worden verweten. Dat komt voor rekening van de tegenstanders. Wij zijn trots op onze taal. Bovendien wordt de positie van het Fries beschermd door gemeentelijke, provinciale, landelijke en Europese afspraken en wetten. Wij stellen voor de naam in maart aan de gemeenteraad voor te leggen. Verder hebben wij gemeend de oppositie de tijd te moeten geven om ons coalitie-akkoord te bestuderen. Mede hierdoor konden coalitie- en oppositie-akkoord mooi tegelijk worden besproken. We hopen dat we over en weer flexibel zullen omgaan met onze beide Rijkstalen. Van onze wethouders Durk Durksz en Johannes van der Pal Het is goed mogelijk om samen met het CDA een coalitie-okkoord te sluiten. Het aantal overeenkomsten is groot en de verschillen zijn te overbruggen. De Friese gemeentenaam was het lastigste punt. Recreatie, landbouw en het midden- en kleinbedrijf blijven de peilers van onze economie. Dat willen we met aandacht voor duurzaamheid verder versterken. Wethouder Durksz is ingenomen met de aan hem toegekende portefeuilles. De bezuinigingen zijn noodzakelijk. Dat had hijzelf ook liever anders gezien. De bezuinigingen komen op dinsdag 18 maart in de raad aan de orde. Wethouder Van der Pal is blij met de aan hem toebedeelde portefeuilles gemeentelijke gebouwen, monumentenbeleid, en recreatie en toerisme. Laatstgenoemde portefeuille heeft zijn bijzondere aandacht, omdat hij denkt, dat op het gebied van recreatie en toerisme in onze mooie gemeente nog veel valt te behalen. Fryslan is verdeeld op het gebied van recreatie en toerisme. De Fryske Marren wil samenwerking met de drie VVV' s en RTDFM om zon de promotie en de werving van toeristen een nieuwe impuls te geven. Ook wordt samenwerking nagestreefd met de gemeente Súdwest Fryslân. Het is echter de vraag of gelet op de bezuinigingen wel aan alle verwachtingen kan worden voldaan. Op werkbezoek naar Plantein in Lemmer De FNP heeft een werkbezoek gebracht aan de nog nieuwe kleinschalige locatie zorgwoningen van Plantein in Lemmer. Het is mooi, dat een grote organisatie aandacht heeft voor kleinschalige woonvormen. In Lemmer is ruimte voor 18 bewoners (somatisch en psychogeriatrisch). Wat de bewoners zelf kunnen doen, doen ze zelf. Verder is de verzorging / verpleging in handen van 25 profesionals (17 fte) en 12 vrijwilligers. Het is mooi om te zien, dat de Lemsters onder ons snel in gesprek raken met enkele bewoners. 17

18 Op wurkbesite nei Plantein op e Lemmer Op freedtemiddei 7 febrewaris hat de FNP-fraksje op wurkbesite west nei de eins noch nije lytsskalige lokaasje fan soarchwenten fan Plantein op e Lemmer. De njoggen FNP ers waarden ûntfongen en bypraat troch Sietske Gijzen-Deinum, de teamlieder fan de soarchwenten yn Balk en e Lemmer. It is goed om te sjen dat in grutte organisaasje as Plantein omtinken hat foar lytsskalige wenfoarmen. Plantein hat fjouwer grutte (De Flecke De Jouwer, De Ielânen Snits, Bloemkamp Boalsert en Finke Koudum) en fiif lytsere wenfoarmen (twa yn Snits, De Jouwer, Balk en De Lemmer). Op e Lemmer is plak foar achttjin bewenners. De iene helte fan de keamers is ornearre foar bewenners mei somatyske klachten, de oare helte foar bewenners mei psychogeriatryske swierrichheden. By beide ôfdielings heart in moaie grutte wenkeamer. It binne allegearre minsken mei in soarchswiertepakket fan 5 of heger. De boppeferdjipping binne gewoane apparteminten. It jout yn prinsipe tagelyk oan partners de gelegenheid om tichtby te wenjen. De achttjin bewenners wurde troch 25 profesjonals (17 fte s) 24 oeren deis fersoarge en ferplege. Dy dogge allinne mar, wat de bewenners sels net (mear) dwaan kinne. En tagelyk kin der ek noch in berop dien wurde op sa n 12 frijwilligers. It is moai om te sjen dat Lemsters sa (mei lichaamlike of psychyske klachten) op e Lemmer wenjen bliuwe kinne. It moaie dêrfan wurdt daliks dúdlik. Guon fan ús (de Lemsters fansels) reitsje rillegau yn petear mei guon bewenners. Moai om te sjen en weardefolle ynformaasje. Plantein, tank dat jim ús ûntfange woenen. 18

19 Bestjoer Aant Mulder, foarsitter Minne Jeltesstrjitte 18, 8561 DZ Balk / Attie Wobbes, skriuwer Jachtlustwei 32, 8563 AB Wikel / attie.wobbes@fnp.nl Jan Westra, ponghâlder St. Nyk, jan.westra@fnp.nl Corrie van Deursen, twadde foarsitter Ychtenbrêge, corrie.van.deursen@fnp.nl Chris van Hes, twadde skriuwer De Jouwer, chris.van.hes@fnp.nl Auke Swart, twadde ponghâlder Balk, auke.swart@fnp.nl Johannes de Vries, lid De Lemmer, johannes.de.vries@fnp.nl Skaadfraksje Eric Aukema, De Lemmer eric.aukema@fnp.nl Frâns Gerritsma, Nijemardum frans.gerritsma@fnp.nl Aaltje Pen, Dolsterhuzen aaltje.pen@fnp.nl Arjen de Ree, De Jouwer arjen.de.ree@fnp.nl Sibbele Sikkes, Terkaple sibbele.sikkes@fnp.nl Webside & sosjale media twitter.com/fnpfryskemarren facebook.com/fnp.defryskemarren Riedsleden Gerda de Vries-Suierveld, fraksjefoarsitter en kommisje bestjoer Geert Knolweg 57, 8501 MJ De Jouwer gerda.de.vries@fnp.nl / Jan K. Volbeda, kommisje romte Aldewei 35, 8582 KX Aldegea jan.volbeda@fnp.nl / Hendrik Boonstra, kommisje romte Lemmerwei 5, 8521 JL St. Nyk hendrik.boonstra@fnp.nl / Jeltsje van der Zee- Piersma, wolwêzen Wissebuert 37, 8566 JM Nijemardum jeltsje.piersma@fnp.nl / Oppie Riedstra-Bijma, kommisje bestjoer Nieuwedijk 85, 8531 HL De Lemmer oppie.riedstra@fnp.nl / Jochum Meester, kommisje wolwêzen Streek 2, 8464 NC St. Jânsgea jochum.meester@fnp.nl / Wiebe Hoekstra, kommisje bestjoer Streek 2, 8464 NA St. Jânsgea wiebe.hoekstra@fnp.nl / Janke de Vries, kommisje romte Wielwei 51, 8516 DE Dunegea janke.de.vries@fnp.nl / Eefje de Vries-van Ginkel, komm. wolwêzen Middenweg 133, 8538 RB Bantegea eefje.de.vries@fnp.nl / Just Krantz, fraksjenotulist Aldehaske just.krantz@fnp.nl Wethâlders Durk Durksz durk.durksz@fnp.nl Johannes van der Pal johannes.van.der.pal@fnp.nl

20