Projectverslag. Garagebedrijven Project A660

Transcriptie

1 Projectverslag Garagebedrijven 2004 Project A660 juli 2005

2 2 Garagebedrijven 2004 Inspectieonderwerpen Veiligheid RI&E en plan van aanpak Bedrijfshulpverlening AI bedrijfstakdirectie Commerciële Dienstverlening Landelijk Projectleider Drs. R.H.M. Peltzer, Landelijk Projectsecretaris M.M. van Goethem Looptijd Project 1 juli 2004 tot/met 31 december 2004 Projectnummer A 660 Correspondentieadres Arbeidsinspectie Utrecht T.n.v. J.M.M. Geurts, LPS Postbus AV Utrecht

3 3 INHOUDSOPGAVE Pag. Nr. VOORWOORD 5 SAMENVATTING RELATIE TOT BEDRIJFSTAKSTRATEGIE DOELSTELLINGEN PROJECT 9 2. OMVANG VAN HET PROJECT WERKTERREIN/BIK-CODES Bedrijfstak Selectie bedrijven Beroepsgroepen Benadering bedrijven LOOPTIJD EN AANTALLEN BEZOEKEN Periode project Aantal bedrijven OPZET VAN HET PROJECT GLOBALE OPZET Soort project Kader van het project Opzet inspecties Rol bedrijfstak binnen project INSPECTIEONDERWERPEN Inspectieonderwerpen Effecten/gevolgen INSPECTIERESULTATEN ALGEMEEN REPRESENTATIVITEIT RESULTATEN OVERZICHT RESULTATEN Geconstateerde feiten en gehanteerde handhavingsinstrumenten Arbo Ingezette instrumenten Verschillen tussen BOVAG en niet BOVAG bedrijven CONCLUSIES DE CONCLUSIES ACTIES NAAR DE BRANCHE 21

4 4

5 5 VOORWOORD Veilig en gezond werken is voor werknemers in garagebedrijven, gezien de risicovolle apparatuur die gebruikt wordt bij hun werkzaamheden, een belangrijk onderwerp. Daarom wordt vanuit de brancheorganisatie BOVAG regelmatig aan arbeidsomstandigheden aandacht besteed; dit blijkt bijvoorbeeld uit de branche checklist (RI&E) die aan leden beschikbaar wordt gesteld. In 2004 is bij garagebedrijven een landelijk inspectieproject uitgevoerd. Daarnaast is via een vragenlijst extra informatie verzameld over diverse aspecten van de arbeidsomstandigheden. Uit de resultaten van de vragenlijst blijkt dat 55% van de bij de BOVAG aangesloten bedrijven, met één of meer werknemers, beschikt over een RI&E. Bij garagebedrijven die géén lid zijn van de BOVAG was bij 36% een RI&E aanwezig. Uit de Arbomonitor 2003 blijkt dat het landelijke gemiddelde op 76% ligt. De resultaten van het inspectieproject laten zien dat het met de arbeidsomstandigheden over het algemeen redelijk is gesteld. Bij minder dan de helft van de 397 bezochte bedrijven zijn overtredingen geconstateerd en bij 1 op de 6 bedrijven d.w.z. 16% zijn 3 of meer overtredingen gevonden. Ook de aard van de overtredingen viel mee; 17 keer is een boete aangezegd m.b.t. de RI&E, 1 keer is een eis gesteld en er zijn totaal 355 waarschuwingen Arbo gegeven. Een aandachtspunt is dat 24 keer werkzaamheden zijn stilgelegd, waarbij twee keer een dusdanig ernstig gevaar aanwezig was dat een boeterapport is opgemaakt. Daarbij betrof het vooral onveilige hefbruggen, acetyleenapparatuur die niet voldeed aan de eisen en balanceerapparaten die onvoldoende afgeschermd waren. Opvallend was verder dat bedrijven die roetmetingen verrichten nauwelijks aandacht besteden aan het geluidsniveau dat daarbij vrij komt. Het project heeft zich primair gericht op garagebedrijven die niet waren aangesloten bij de brancheorganisatie BOVAG, vanuit de gedachte dat daar de grootste misstanden voorkwamen. Opvallend was echter dat bedrijven die géén lid zijn van de BOVAG, niet slechter of beter scoren dan de BOVAG bedrijven. Hoewel de RI&E in die bedrijven minder aanwezig is en de bekendheid met het lopende arboconvenant ook minder is, zijn er geen verschillen in overtredingen aan te geven. Ook de niet leden van de BOVAG zijn zich klaarblijkelijk bewust van het feit dat veilig werken een must is binnen garagebedrijven. De resultaten zullen met de branche worden besproken en ik ga er vanuit dat de branche de arbeidsomstandigheden binnen de garagebedrijven nog verder zal verbeteren. Daarbij vraag ik vooral aandacht voor het systematisch in kaart brengen van de voornaamste risico s aan de hand van de eigen branche RI&E. Den Haag, april 2005, De Algemeen Directeur van de Arbeidsinspectie, Dr. J.J.M. Uijlenbroek

6 6

7 7 SAMENVATTING Doel/doelstellingen Uit eerder uitgevoerde inspectieprojecten kwam het beeld naar voren dat dealergarages over het algemeen de arbeidsomstandigheden op een voldoende peil hebben. Twijfels werden toen geuit over zelfstandige garagebedrijven die zich uitsluitend met onderhoudswerkzaamheden bezighouden. Daarbij gaat het veelal om bedrijven die niet zijn aangesloten bij een brancheorganisatie. Het betreft garagebedrijven die vallen onder de BIK code 501: Handel in en reparatie van auto s. Omdat weinig bekend was over deze bedrijven én omdat werd verwacht dat daar de arbeidsomstandigheden verbetering behoeven, besloot de Arbeidsinspectie om in 2004 een inspectieproject uit te voeren. Om een vergelijkingskader te hebben is in het project tevens een beperkt aantal bedrijven meegenomen dat is aangesloten bij de BOVAG. Het project diende bij de bezochte bedrijven een beeld te geven van de arbeidsomstandigheden en het gevoerde arbo-beleid. Daarbij werd gekeken naar o.a. werkplek, instructie en voorlichting werknemers (o.a. opleiding), veiligheid arbeidsmiddelen (m.b.t. elektriciteit, hefbruggen, machines), persoonlijke beschermingsmiddelen en vluchtwegen & nooduitgangen (voor zover vallend onder de Arbo-wet). Naast de inspectie werden extra gegevens verzameld via een monitorvragenlijst die werd voorgelegd aan de werkgever. Het project startte op 1 juli 2004 en is geëindigd op 31 december Omvang/aantallen Van de bezochte bedrijven had 26% geen werknemers in dienst, 32% 1 of 2 werknemers en 36% 3 tot en met 10 werknemers. 4% van de bedrijven had een personeelsbestand van 10 tot 19 werknemers en 2% had meer dan 20 werknemers in dienst. Resultaten Totaal zijn 397 bedrijven geïnspecteerd, waarvan er 168 (42%) in overtreding waren op een of meerdere onderwerpen. In totaal werden 402 overtredingen geconstateerd. Bij 14% van de bedrijven is één overtreding geconstateerd, bij 12% twee en bij 16% 3 of meer overtredingen. Van de 402 geconstateerde overtredingen waren 323 overtredingen (80%) van organisatorische en technische aard. Meest geconstateerd hierbij werden het niet keuren en beproeven van arbeidsmiddelen (73 keer), geen adequaat onderhoud arbeidsmiddelen (53 keer) en geen voorzieningen om ongewilde gebeurtenissen te voorkomen (48 keer). Verder geen beperking van het gevaar door arbeidsmiddel getroffen te worden (36 keer) en het ontbreken van een beveiliging bij bewegende delen van arbeidsmiddel (29 keer). Op administratief gebied ging het in totaal om 79 overtredingen (20%). Het betrof vooral de afwezigheid van een RI&E (25 keer) en het niet meewerken/opstellen van de RI&E door een Arbo dienst (21 keer). Tussen BOVAG leden en niet leden zijn, tegen de verwachting in, nauwelijks verschillen aan te geven. BOVAG leden scoren wat betreft het aantal overtredingen niet beter of slechter dan niet leden. Zowel bij BOVAG als niet BOVAG leden ontbreekt het bij veel bedrijven aan een RI&E, hoewel daarbij de niet BOVAG leden het slechtst scoren.

8 8 Conclusies Vergeleken met de resultaten uit eerdere inspecties in 1997 is er sprake van een verbetering bij de garagebedrijven op het gebied van arbeidsomstandigheden. Desondanks werden bij 42% van de geïnspecteerde bedrijven overtredingen geconstateerd; gemiddeld 2,4 per bedrijf waar overtredingen zijn geconstateerd. Dit betekent dat er binnen de bezochte bedrijven sprake blijft van een aantal aandachtspunten. Dit betreft vooral het keuren, beproeven en onderhouden van de gebruikte arbeidsmiddelen. Daarnaast gaat het om de beveiliging van arbeidsmiddelen en apparatuur met draaiende delen.

9 9 1. AANLEIDING EN DOEL 1.1. Relatie tot Bedrijfstakstrategie Uit eerder uitgevoerde inspecties binnen garagebedrijven bleek dat dealerbedrijven het over het algemeen op arbo-gebied redelijk tot goed voor elkaar hebben. Twijfels bestonden toen wel over bedrijven die niet tot een dealerorganisatie behoorden en bedrijven die niet aangesloten waren bij de brancheorganisatie de BOVAG. Omdat de niet-bovag bedrijven niet waren meegenomen bij eerdere inspecties, er weinig over bekend is én de indruk bestond dat het daar wat arbo-omstandigheden minder goed voor elkaar is, werden deze bedrijven in 2004 bezocht Doelstellingen project Gezien bovenstaande werd besloten een inspectieproject onder garagebedrijven uit te voeren, waarin speciaal aandacht werd besteed aan de bedrijven die niet zijn aangesloten bij een brancheorganisatie. Het project diende een goed beeld te geven van een aantal aspecten van de arbeidsomstandigheden en het gevoerde arbo-beleid. Naast inspecties werd daarom ook een monitoringvragenlijst ingevuld, die inging op een aantal aspecten m.b.t. arbeidsomstandigheden. Aspecten die bij de inspecties werden meegenomen waren: inrichting werkplek, veiligheid bij het werken met hefbruggen, veiligheid op het gebied van elektriciteit, persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), onderhoud arbeidsmiddelen, instructie en voorlichting van werknemers, vluchtwegen en nooduitgangen. Daarnaast diende het project inzicht te geven in de stand van zaken m.b.t. de andere inspectieonderwerpen.

10 10

11 11 2. OMVANG VAN HET PROJECT 2.1. Werkterrein/BIK-codes Bedrijfstak De bedrijfstak valt onder BIK-code 501 handel in en reparatie van auto s. Binnen deze code werd voor dit project uitgegaan van BIK code 5010 Handel in en reparatie van auto s : 50104: Handel in en reparatie van personenauto s (geen import van nieuwe): : Detailhandel in gebruikte personenauto s : Reparatie van personenauto s. De bezochte bedrijven behoorden merendeels (94%) tot de kleinere bedrijven met minder dan 10 werknemers, 4% behoorde tot bedrijven met 10 t/m 19 werknemers en 2% behoorde tot de middelgrote tot grote bedrijven (20 en meer werknemers) Selectie bedrijven Bedrijven zijn op verschillende manieren geselecteerd, in eerste instantie is uitgegaan van garagebedrijven die niet zijn aangesloten bij de BOVAG. Uit een vergelijking van een adressenlijst van de RDW (de voormalige Rijksdienst voor het Wegverkeer) én van de BOVAG konden niet-leden van de BOVAG worden geselecteerd. Daarnaast werd gebruik gemaakt van advertenties in kranten, weekbladen en van de Gouden Gids. Ook werden garagebedrijven bezocht waar een inspecteur toevallig langskwam. Om een toetskader te hebben voor de resultaten zijn ook BOVAG leden bezocht. Bij aanvang van het project was uitgegaan van ca 20% BOVAG leden Beroepsgroepen Binnen het project is gekeken naar alle beroepsgroepen die zich bezig houden met werkzaamheden binnen het garagebedrijf en die geconfronteerd kunnen worden met onveilige of ongezonde situaties tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden Benadering bedrijven De bezochte bedrijven zijn niet van tevoren op de hoogte gesteld van de voorgenomen inspectie en de inspectiebezoeken hebben daarom onaangekondigd plaatsgevonden. Wel is de brancheorganisatie BOVAG op de hoogte gesteld Looptijd en aantallen bezoeken Periode project De startdatum van het project was 1 juli Einddatum was 31 december Voor dit verslag is uitgegaan van de gegevens per 1 januari Aantal bedrijven In totaal zijn 397 economisch actieve bedrijven bezocht voor een inspectie. Bij het eerste bezoek werden 229 bedrijven (58%) in orde bevonden en bij 168 bedrijven (42%) werden een

12 12 of meer overtredingen geconstateerd. Per 1 januari 2005 waren bij 125 bedrijven de overtredingen opgeheven.

13 13 3. OPZET VAN HET PROJECT 3.1. Globale opzet De resultaten moeten een beeld geven van de invulling van een aantal onderwerpen betreffende arbeidsomstandigheden. Naast inspecties werd gebruik gemaakt van een monitoring vragenlijst. De nadruk lag daarbij op veiligheid en gezondheid en het gebruik van arbeidsmiddelen. De keuze van de inspectieonderwerpen werd gemaakt op basis van inschattingen door inspecteurs en specialisten en hun ervaringen met de branche Soort project Voor het grootste deel is het een arbo gericht project. In het project is niet specifiek gecontroleerd op de Arbeidstijdenwet, omdat geen excessen werden verwacht Kader van het project Het project past in het streven, zoals weergegeven in de bedrijfstakstrategie mobiliteitsbranches, om meer aandacht te krijgen voor veiligheid en gezondheid. Dit moet tot uiting komen in het gebruik en onderhoud van arbeidsmiddelen. Met het project diende verder een beeld te worden verkregen van de voor de branche relevante prioritaire onderwerpen, genoemd in het jaarplan 2004 van de AI. Daarbij gaat het om o.a. acuut gevaarlijke stoffen (acetyleenflessen), knel-/plet-/snijgevaar (hefbruggen), wegvliegende en wegschietende onderdelen (balanceerapparatuur) en de inrichting van de werkplaats Opzet inspecties Er is uitgegaan van onaangekondigde bezoeken. Dit om een juist beeld te krijgen van de arboproblematiek. Inspecteurs hebben in principe geen afspraak vooraf gemaakt. Bij enkele bedrijven moest een vervolg afspraak worden gemaakt, omdat bij het eerste bezoek geen werkgever aanwezig was Rol bedrijfstak binnen project De bedrijfstak is, via de eigen brancheorganisatie BOVAG, ruim voor het project van start ging op de hoogte gesteld van het inspectieproject en het doel daarvan. Daarbij is men geïnformeerd over de rol van de Arbeidsinspectie bij de aanpak van de inspectieonderwerpen. Door de BOVAG zijn adressen van aangesloten leden geleverd. Daarnaast zijn door de RDW adressen aangeleverd van garagebedrijven die bevoegd zijn APK keuringen te verrichten Inspectieonderwerpen Inspectieonderwerpen De belangrijkste onderwerpen waren inrichting werkplek, veiligheid bij het werken met hefbruggen, balanceerapparatuur en lasapparatuur (acetyleenflessen), veiligheid op het gebied van elektriciteit, persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), onderhoud en gebruik van arbeidsmiddelen, instructie en voorlichting van werknemers, vluchtwegen en nooduitgangen.

14 14 Met betrekking tot arbeidsmiddelen is vooral gekeken naar hefbruggen, acetyleenapparatuur en balanceerapparatuur Effecten/gevolgen Het project diende een signaalfunctie te hebben richting branche en richting individuele bedrijven. De resultaten kunnen ook als gevolg hebben dat de branche in de toekomst meer aandacht zal krijgen van de Arbeidsinspectie. De resultaten worden in ieder geval besproken met de brancheorganisatie en vakbonden en mede hierdoor kan de branche worden aangezet tot meer zelfwerkzaamheid.

15 15 4. INSPECTIERESULTATEN 4.1. Algemeen Bij de uitvoering van het project is uitgegaan van het vigerende handhavingsbeleid en de meest actuele interne instructies van de Arbeidsinspectie. Verder is uitgegaan van de vastgestelde gedragscode van de Arbeidsinspectie Representativiteit resultaten In 4.3. worden de resultaten van het project weergegeven. Daarbij is uitgegaan van de stand van zaken per 1 januari In totaal was 37% van de bezochte bedrijven lid van de BOVAG. In de praktijk bleek dat een bedrijf vaak lid was van de BOVAG via een omweg. Bijvoorbeeld als tankstation of schadeherstelbedrijf, terwijl de hoofdactiviteit uit het verrichten van reparaties bestond. Ook werd gesignaleerd dat een klein aantal bedrijven zich voordeed als BOVAG lid, maar dit niet (meer) was. Gezien het aantal bezochte bedrijven geeft het project een goed beeld van de stand van zaken binnen de bezochte doelgroep en hoe de resultaten van die doelgroep zich verhouden tot de totale branche Overzicht resultaten Geconstateerde feiten en gehanteerde handhavingsinstrumenten Arbo Feit Instrument Aantal Percentage Administratief Geen schriftelijke RI&E Waarschuwing % Boeterapport * 15 Geen gebruik Arbodienst/deskundigen Waarschuwing % Niet bijhouden onderhoudsboek Waarschuwing % Geen plan van aanpak Waarschuwing 6 2.0% Boeterapport 2 Geen bewijs keuring mobiel Waarschuwing 8 2.0% arbeidsmiddel Sub-totaal administratief % Technisch/organisatorisch Keuren/beproeven arbeidsmiddel Waarschuwing % Maatregelen onderhoud Waarschuwing % arbeidsmiddel Voorzieningen beperken gevolgen Waarschuwing % ongewilde gebeurtenissen Mate en duur blootstelling zoveel Eis 1 0.3% mogelijk beperken Arbeidsmiddel zodanig dat gevaar Waarschuwing % getroffen te worden zoveel mogelijk wordt beperkt Stillegging Stillegging+boete 6 2 Schermen/beveiliging bewegende Waarschuwing %

16 16 delen Stillegging 12 Voorzieningen om ongewilde Waarschuwing 7 2.7% gebeurtenissen met gevaarlijke stoffen te voorkomen Stillegging 4 Overig Waarschuwing % Sub-totaal technisch/organisatorisch % Totaal aantal overtredingen % Totaal aantal bedrijven 397 De meeste overtredingen zijn geconstateerd m.b.t. het (ontbreken van) het keuren en beproeven van een mobiel arbeidsmiddel, bij ca. 18% van de bezochte bedrijven. Daarnaast ging het om het ontbreken maatregelen m.b.t. het onderhoud van arbeidsmiddelen (bij ca. 13%) en het ontbreken van maatregelen om de gevolgen van ongewilde gebeurtenissen te beperken (bij ca. 12%). Bij ca. 2% ontbrak een plan van aanpak als onderdeel van de RI&E. Verder was er een aantal bedrijven (5%) dat geen ondersteuning kreeg van een Arbo-dienst. Het aantal bedrijven zonder RI&E lag op ruim 6%*. Uit de monitoring komt echter een veel hoger percentage naar voren, nl. 24% van alle bedrijven met werknemers heeft géén RI&E en 32% weet niet of men een RI&E heeft. Uit eerdere projecten kwam naar voren dat 35% niet over een RI&E beschikte. * Opmerking: overeenkomstig het huidige handhavingsbeleid wordt er, indien alles in orde is bevonden bij een bedrijf, niet meer naar de RI&E gevraagd. Dit gebeurt wél indien er overtredingen zijn geconstateerd. Bij het ontbreken van een getoetste RI&E wordt een waarschuwing gegeven in plaats van een boete aangezegd. Alleen bij het ontbreken van een schriftelijke RI&E wordt direct een boete aangezegd. In het kader van een monitoring is bij dit project bij alle bedrijven gevraagd naar de aanwezigheid van de RI&E. Bij het ontbreken daarvan is echter NIET handhavend opgetreden, tenzij er sprake was van overtredingen. Het gemiddeld aantal geconstateerde feiten (Arbo) bedraagt 1,0 per bedrijf, uitgaande van alle 397 bezochte bedrijven en 2,4 uitgaande van de 168 bedrijven waar overtredingen zijn geconstateerd. Aantal overtredingen per bedrijf Aantal Bedrijven Percentage ,7% ,4% ,8% ,1% ,3% 5 7 1,8% 6 5 1,3% 7 2 0,5% 9 1 0,3% Totaal %

17 17 Bij 14% van de bedrijven is slechts één overtreding vastgesteld, bij 12% twee en bij 16% drie of meer overtredingen Ingezette instrumenten Handhavingsinstrument Aantal keren ingezet Boeterapport 17 4,2% Waarschuwing Arbo ,3% Eis Arbo 1 0,3% Stillegging 22 5,5% Stillegging met boete 2 0,5% Waarschuwing Warenwet 5 1,2% Totaal % In totaal werden 355 arbo-waarschuwingen en 5 keer waarschuwingen warenwet gegeven. 24 keer werd het werk stilgelegd (incl. 2 boetes) omdat het een direct gevaar vormde voor de werknemer. Eén keer werd een eis gesteld. Voor andere feiten werd 17 keer een boete aangezegd Verschillen tussen BOVAG en niet BOVAG bedrijven Onderstaand overzicht geeft de resultaten weer van de monitoring die tegelijkertijd met de inspecties is uitgevoerd. De vragenlijst is voorgelegd aan de werkgever c.q. leidinggevende van het bezochte bedrijf. De resultaten zijn uitgesplitst naar BOVAG leden en niet leden. Onderwerp BOVAG lid Niet Totaal BOVAG lid Er is sprake van in- en verkoop van auto s 90% 78% 82% Er is sprake van onderhoud en reparaties 99% 91% 94% Er worden APK keuringen verricht 97% 64% 76% Er wordt roetmeting verricht bij dieselmotoren 85% 78% 81% Er is een aparte ruimte voor roetmeting* 19% 13% 16% Er is een afzuiginstallatie voor roetmeting 100% 99% 100% Er is gehoorbescherming voor werknemers** 94% 87% 91% Het geluidsniveau bij roetmeting is 14% 6% 10% beoordeeld*** Er worden schadeherstelwerkzaamheden 15% 18% 17% verricht Er werken jeugdigen (< 18jr) in het bedrijf 8% 6% 7% Er is een RI&E aanwezig (alle bedrijven) 51% 22% 33% RI&E aanwezig (excl. zzp ers) 55% 36% 44% Niet bekend of RI&E aanwezig is (excl. zzp ers) 37% 27% 32% De RI&E is getoetst 52% 48% 50% Men is bekend met het arboconvenant 24% 10% 15% *een aparte ruimte is niet verplicht, maar wordt wel aanbevolen. In de praktijk worden roetmetingen vaak buiten of vlak bij de uitgang uitgevoerd.

18 18 ** bij een aantal bedrijven wordt bij de roetmeting een geluidskast over de motorkap geschoven, waardoor het geluidsniveau wordt beperkt. *** geluid is een risico en dient in de RI&E beoordeeld te zijn. Zowel bij het grootste deel van de BOVAG als niet BOVAG bedrijven ontbreekt die beoordeling. Uit het overzicht blijkt dat de verschillen in activiteiten tussen de niet BOVAG bedrijven en de BOVAG bedrijven bij een aantal aspecten niet groot zijn. Bij de BOVAG bedrijven worden méér APK keuringen verricht, ook worden er wat meer roetmetingen aan dieselmotoren uitgevoerd. De verstrekking van gehoorbescherming bij een roetmeting ligt lager bij de niet BOVAG bedrijven en ook de beoordeling van het geluidsniveau wordt minder gedaan (maar scoort bij beide soorten bedrijven bijzonder laag). Overigens is het opvallend dat bij de BOVAG bedrijven 55% (dit terwijl er een branche RI&E is) en bij de niet BOVAG bedrijven 36% een RI&E heeft. 8% respectievelijk 38% heeft géén RI&E en 37% respectievelijk 26% weet niet of er een RI&E aanwezig is. Daarnaast is van de aanwezige RI&E s een groot deel niet getoetst door een arbodienst. Dat het arboconvenant bij de niet BOVAG leden nauwelijks bekend is, is niet verassend. Dat het bij driekwart van de BOVAG bedrijven niet bekend is tegenvallend, omdat door de BOVAG aandacht aan dit traject is besteed in haar berichtgeving naar de leden. Uit de monitoring komt verder naar voren dat de kleinere bedrijven vooral bij de niet BOVAG bedrijven voorkomen. Bijna driekwart (73%) van die bedrijven heeft 4 of minder werknemers en ruim de helft (58%) heeft géén of slechts één werknemer in dienst. De BOVAG bedrijven laten een ander beeld zien, weliswaar heeft 60% 4 of minder werknemers, maar hier heeft maar 18% géén of slechts één werknemer. Het aandeel zzp ers (zelfstandigen zonder personeel) ligt bij de niet-bovag bedrijven met 37,5% beduidend hoger dan bij de BOVAG bedrijven met 7%. Ook het aandeel bedrijven met 5 t/m 9 werknemers laat verschillen zien, bij de BOVAG bedrijven bedraagt dat aandeel 27% en bij de niet BOVAG bedrijven 8%. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de grootte van de bedrijven en het gemiddelde aantal overtredingen per bedrijf, uitgesplitst naar BOVAG en niet BOVAG bedrijven. Grootte bedrijf (aant werknrs) Aant bedr BOVAG Niet BOVAG Totaal Aant overtr Gem aant overtr Aant bedr Aant overtr Gem aant overtr Aant bedr Aant overtr Gem aant overtr 0 en , , ,3 2 t/m , , ,4 5 t/m , , ,2 10 t/m , , ,8 20 t/m , , ,9 50 en meer 1 1 1, , ,0 Totaal , , ,0

19 19 Met betrekking tot het gemiddelde aantal overtredingen zijn er weinig verschillen tussen de BOVAG en niet BOVAG leden. Ondanks bijvoorbeeld het feit dat de niet BOVAG bedrijven in mindere mate een (getoetste) RI&E hebben, zijn er slechts kleine verschillen in aantallen overtredingen geconstateerd. Dat bedrijven niet zijn aangesloten bij de BOVAG betekent dus niet automatisch dat er meer overtredingen zullen plaatsvinden of dat er minder of slechtere (preventieve) maatregelen zijn genomen. Verhoudingsgewijs zijn de meeste overtredingen (gemiddeld 2,2 per bedrijf) gevonden bij de bedrijven met 5 t/m 9 werknemers, gevolgd door de bedrijven met 2 t/m 4 werknemers (gemiddeld 1,4 per bedrijf). Bij de bedrijven met géén of slechts één werknemers is het minst aantal overtredingen gevonden. Maar hierbij moet worden aangetekend dat bij de bedrijven zonder werknemers, de z.g. zelfstandigen zonder personeel (zzp ers), niet handhavend is opgetreden. Wel zijn zzp ers gewezen op tekortkomingen.

20 20

21 21 5. CONCLUSIES 5.1. De conclusies Bij minder dan de helft van de gecontroleerde bedrijven zijn overtredingen geconstateerd. Uit de soort overtredingen komt naar voren dat bij een groot deel van de bedrijven de arbeidsmiddelen meer aandacht verdienen. Daarbij gaat het dan om hefbruggen, acetyleenapparatuur en balanceerapparaten. De uitvoering van het keuren, beproeven en onderhouden van die arbeidsmiddelen kan nog beter. Zo ontbreekt bij een aantal bedrijven een onderhoudsboek of is dit niet bijgehouden. En er is meer aandacht nodig voor veiligheidsmaatregelen om te voorkomen dat men gevaar loopt bij het gebruik van een arbeidsmiddel of getroffen wordt door een ongewilde gebeurtenis. Ook ontbrak het bij een aantal bedrijven aan het afschermen van arbeidsmiddelen met bewegende delen. Verder ontbrak het bij een twintigtal bedrijven aan deskundige bijstand. Opvallend is dat uit de monitoring naar voren kwam dat een groot deel van de bedrijven, zowel BOVAG als niet-bovag bedrijven, géén RI&E kon tonen. Terwijl er bij de BOVAG een branche RI&E (checklist) beschikbaar is. Met betrekking tot de overtredingen zijn tussen BOVAG en niet BOVAG bedrijven geen wezenlijke verschillen gevonden. Concluderend kan gesteld worden dat er nog aantal onderwerpen is, zoals het keuren en beproeven van hefbruggen en het onderhoud daarvan, aanbrengen van een beschermkap op balanceerapparaten, onderhoud van acetyleenapparatuur (vlamdover, slangen e.d.), dat aandacht verdient vanuit de branche Acties naar de branche De brancheorganisatie en vakbonden zullen worden geïnformeerd over de resultaten. De branche zal (nog meer) zelfwerkzaamheid moeten tonen en maatregelen moeten nemen om gevaren voor de veiligheid en gezondheid van werknemers te voorkomen c.q. te beperken. Daar zal een RI&E de eerste stap voor moeten vormen; die echter ontbreekt bij een groot aantal bedrijven. Mede daardoor ontbreekt bijvoorbeeld bij een groot aantal bedrijven een beoordeling van het geluid bij een roetmeting. Voor de BOVAG ligt hier een belangrijke rol om de RI&E onder de aandacht te brengen. Daarnaast kan geconcludeerd worden dat ook de ondersteuning van en advisering door deskundigen verbetering behoeft. Iets waar de branche ook aandacht aan moet besteden. De resultaten van het project zullen in een persbericht naar buiten worden gebracht.