GGZ-verpleegkunde anno 2016: over het halfvolle én het halflege glas

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "GGZ-verpleegkunde anno 2016: over het halfvolle én het halflege glas"

Paula Willemsen
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 GGZ-verpleegkunde anno 2016: over het halfvolle én het halflege glas Prof. dr. Berno van Meijel Hogeschool Inholland, VU medisch centrum (afdeling Psychiatrie) Parnassia Groep

3 Er was eens een filosoof Emmanuel Levinas

4 Filosofie van het gelaat Verzet tegen de EGOLOGIE, die het ik, het zelf en de zelfrealisatie centraal stelt in het denken en handelen Rene Descartes: IK DENK, DUS IK BESTA (Cogito ergo sum) De heerschappij van het ik en het zelf staat een werkelijk ethische verhouding met de Ander in de weg. Het ik benut de Ander (bedoeld of onbedoeld) voor eigen doeleinden.

5 De Ander Een radicaal en fundamenteel standpunt: De Ander is niet slechts een ander persoon, maar verschijnt als een vreemde Ander die in wezen ontoegankelijk is voor mijzelf. Het onophefbaar anders-zijn van de Ander De Ander is volstrekt anders dan ik.

6 Het ik en de Ander De Ander mag en kan door mij niet gebruikt worden voor mijn eigen doeleinden (welke deze ook mogen zijn) De Ander mag en kan door mij niet ingesloten worden in mijn eigen systeem. De Ander kan en mag geen heruitgave worden van mijzelf.

8 Verraad aan unieke andersheid van de Ander

9 Het gelaat van de Ander Ik zie het gelaat van de Ander. Het gelaat van de Ander ziet mij.

10 Verantwoordelijkheid Via de confrontatie met het gelaat van de Ander wordt er een direct appèl op mij gedaan. En stelt mij voor een (uitnodiging tot) verantwoordelijkheid en een taak tot zorg.

11 Ik ben vrij!

12 Maar hoe maak ik gebruik van mijn vrijheid?

13 Het gelaat van de psychotische Ander

14 Het gelaat van de eenzame depressieve Ander

15 Het gelaat van de suïcidale Ander

16 Het gelaat van de misbruikte Ander

18 Hoe maak ik als verpleegkundige gebruik van mijn vrijheid?

20 Stegink e.a Citaat: Ik hoef niets voor haar te verbergen en ik hoef mezelf niet beter voor te doen dan dat ik ben, want ik ben geen belasting voor haar door mijzelf te zijn. Dit is wel het geval bij veel andere personen. Ik belast hen als ik hen laat weten dat ik depressief ben of onstabiel

21 Een ervaringsdeskundige van de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging vertelde mij: De verpleegkundigen noemden haar de glasbak, de vrouw die glasscherven inslikte als de emoties haar overspoelden.

23 Schaamteloosheid is als we (schijnbaar) zonder blikken of blozen het respect voor de Ander verwaarlozen en de grenzen van de Ander overschrijden.

Het gelaat van de lijdende Ander De Ander die wezenlijk anders is Die voor mij niet-kenbaar is Die onophefbaar anders is Die een appél op mij doet Die mij een

24 Het gelaat van de lijdende Ander De Ander die wezenlijk anders is Die voor mij niet-kenbaar is Die onophefbaar anders is Die een appél op mij doet Die mij een verantwoordelijkheid geeft Een verantwoordelijkheid die aan al het andere vooraf gaat Die geen ruilhandel toelaat En waar ik als verpleegkundige in vrijheid invulling aan kan geven

25 En wat dan? Kunnen we de patiënt die zichzelf beschadigt dan nog als manipulatief beschouwen? Kunnen we de suïcidale patiënt dan nog veroordelen om zijn egoïsme? Kunnen we de depressieve patiënt dan nog verwijten dat hij bewegingsloos in zijn stoel zit en niet sociaal is? Kunnen we de verwarde man op straat uitsluiten en stigmatiseren omdat hij de orde verstoort?

26 Hoe staat het met onze ethische reflectie en moreel beraad binnen de GGZverpleegkunde? En hoe zou dit bij kunnen dragen aan de kwaliteit van zorg? En waar ligt de essentie van ons vak?

27 En wat is dan verplegen? Verpleegkunde richt zich op de diagnose en behandeling van menselijke reacties op actuele en potentiële gezondheidsproblemen.

28 En hoe pretenderen we de Ander te kennen?

29 Maar wat vraagt de Ander van ons? Klinisch herstel Functioneel herstel Maatschappelijk herstel PERSOONLIJK HERSTEL. En hoe geven we hier als verpleegkundigen samen met de cliënt dan vorm aan? En hoe stellen vast of we het goede doen?

30 En hoe pretenderen we de Ander te helpen? Boeken Richtlijnen Protocollen Zorgstandaarden Generieke modules E-health support

34 In jouw gelaat zie ik de Ander

36 Dank je wel voor je aandacht

Vergelijkbare documenten

Ralph Kupka Hoogleraar Bipolaire Stoornissen VU Medisch Centrum, Amsterdam

Richtlijnen, Zorgstandaarden en Generieke Modules: hulpmiddelen op weg naar Goede Zorg Ralph Kupka Hoogleraar Bipolaire Stoornissen VU Medisch Centrum, Amsterdam GGZ ingeest, Amsterdam Altrecht GGZ, Utrecht