VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

Transcriptie

1 VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Aandachtsveldhouder J. Lamberts Vergadering : 1 juli 2014 Agendapunt : 7. Bijlagen : 1. Kaart ligging projectgebied 2. Projectplan Waterwet Uitvoering GGOR Havikerwaard, aanpassing waterhuishouding Middachterbroek en Ellecomse Polder NB: bijlage 2 (maatregelenkaart) bijgevoegd, overige bijlagen ter inzage bij directiesecretariaat 3. Begeleidende brief en Reactienota Onderwerp : Uitvoering GGOR Havikerwaard Informatie bij : drs. M.M. Klieverik manager Waterbeheer Telefoon : (0314) m.klieverik@wrij.nl Advies 1. Het Projectplan Waterwet Uitvoering GGOR Havikerwaard, aanpassing waterhuishouding Middachterbroek en Ellecomse Polder inclusief reactienota, definitief vast te stellen en bekend te maken door het ter visie te leggen, conform bijlage. Inleiding In het Waterbeheerplan van het Waterschap en het Waterhuishoudingsplan van de provincie Gelderland is de Havikerwaard/Faisantenbos als een TOP locatie aangemerkt. Deze bronbossen worden beschouwd als zeer waardevolle natuurgebieden waarin de optredende droogte met prioriteit dient te worden bestreden. De provincie heeft het waterschap gevraagd dit proces te trekken door een GGOR 1 besluit te nemen en een inrichtingsplan op te stellen. Op basis van dit inrichtingsplan is het ontwerp-projectplan Waterwet Uitvoering GGOR Havikerwaard, aanpassing waterhuishouding Middachterbroek en Ellecomse Polder opgesteld. Het projectplan heeft betrekking op maatregelen voor aanleg- of wijziging van waterstaatswerken. Deze zijn op de bij het projectplan behorende maatregelenkaart opgenomen. 1 GGOR is de afkorting van: gewenst grond- en oppervlaktewaterregime.

2 GGOR proces en inrichtingsplannen Vanaf 2007 heeft ons waterschap een onderzoek uitgevoerd naar het GGOR voor de Havikerwaard. Deze GGOR-studie spitste zich toe op het afstemmen van de waterhuishoudkundige situatie op de gewenste natuur in het Faisantenbos en het Kooibos. Met het GGOR wordt een beleidskeuze op hoofdlijnen gemaakt voor de inrichting van het gebied. Bij de totstandkoming van het GGOR is het waterschap geadviseerd door de klankbordgroep Havikerwaard. In deze klankbordgroep zaten vertegenwoordigers met gebiedsen of beleidskennis met betrekking tot het GGOR-onderzoek. De nadruk bij de klankbordgroep- GGOR lag op het inbrengen van inhoudelijke kennis. De adviserende rol van de klankbordgroep had betrekking op de uitgangspunten, aanpak, criteria en mogelijke maatregelen. In 2008 is een GGOR besluit genomen. Het algemeen bestuur heeft ervoor gekozen om provincie Gelderland te vragen een standpunt in te nemen ten aanzien van het halen van de natuurdoelen en het geheel of gedeeltelijk stopzetten van de drinkwaterwinning Ellecom. Provincie Gelderland heeft vervolgens laten weten (schrijven d.d. 5 augustus 2008) dat: 1. In het Faisantenbos en het Middachterbroek de natuurdoelen over ongeveer de helft van het gebied volledig gehaald en de andere helft van het gebied voor een groot deel. Op basis daarvan ziet provincie Gelderland geen noodzaak tot aanpassing van de doelen. 2. De voorkeur uitgaat naar een halvering van de effecten van de drinkwaterwinning Ellecom. Daarbij zet zij in op een verdieping van de winning, waarbij het effect van de onttrekking op de waterhuishouding rond Ellecom sterk afneemt. 3. In de eindfase van onderhandeling te zijn met de directie van Vitens over maatregelen die Vitens gaat nemen om de verdroging te bestrijden. Het treffen van maatregelen bij pompstation Ellecom om de effecten op de waterhuishouding te beperken is onderdeel van deze onderhandelingen. De optie waarop wordt ingezet is een verdieping van de winning, waarbij het effect van de onttrekking op de waterhuishouding rond Ellecom sterk afneemt. Tevens heeft het algemeen bestuur besloten om de mogelijkheden tot aanpassing van de waterhuishouding in het Middachterbroek verder uit te werken naar een inrichtingsplan. Dit inrichtingsplan, uitgewerkt in het voorliggende Projectplan Waterwet, is opgesteld in samenwerking met een klankbordgroep uit het projectgebied waarin provincie Gelderland, grondeigenaren, grondgebruikers, gemeente Rheden en Vitens zijn vertegenwoordigd. Het GGOR Havikerwaard is, als onderdeel van het Waterbeheerplan , formeel vastgesteld door het algemeen bestuur op 19 november Alvorens daartoe over te gaan is aan belanghebbenden gelegenheid gegeven tot het indienen van zienswijzen. Ten aanzien van GGOR Havikerwaard is daarvan geen gebruik gemaakt en is het GGOR Havikerwaard daarmee onherroepelijk geworden. Vanaf medio 2008 heeft het waterschap gewerkt aan de uitwerking van het GGOR tot een concreet inrichtingsplan. In 2010 is een inrichtingsplan voor de waterhuishouding van het Middachterbroek en de Ellecomse polder opgesteld (Royal Haskoning, 2010). Dit plan is voorgelegd aan omwonenden in het gebied. Koerswijziging De mogelijke effecten en consequenties voor bomen en huizen (kelders en kruipruimten) in Ellecom van het inrichtingsplan uit 2010 leverde veel discussie op. In het najaar van 2010 is daarom met bewoners uit Ellecom (Ellecoms Belang en Klankbordgroep Ellecom) een plan van aanpak voor vervolgonderzoek uitgewerkt om de mogelijke nadelige effecten voor Ellecom goed in beeld te brengen. Ook is afgestemd over de wijze waarop voortaan over het plan met Ellecom en de omgeving zou worden gecommuniceerd. Die onderzoeken zijn vervolgens uitgevoerd. 2 van 6

3 Op grond van de resultaten van de nadere onderzoeken en in overleg met de betrokkenen is vervolgens een koerswijziging ingezet en is het plan fors aangepast. Die koerswijziging houdt in dat in de Ellecomse Polder in het voorliggende plan het aantal vernattingsmaatregelen drastisch is gereduceerd om natschade in Ellecom met zekerheid uit te kunnen sluiten. Daarmee is gepoogd om de in 2010 geuite zorgen omtrent de mogelijk op te treden natschade weg te nemen. Rond die periode is de ook de Stichting Droge Voeten Ellecom als gesprekspartner van het waterschap in beeld gekomen. Gezien de initiële plannen uit kan er verwarring heersen bij omwonenden die (blijven) vrezen voor mogelijke natschade. Uit de ontvangen zienswijzen blijkt dat ook duidelijk. Die vrees is echter sinds de koerswijziging niet langer terecht. Op de gehouden informatieavond is het gewijzigde plan door het waterschap uitvoerig toegelicht en is aangegeven dat het waterschap meent met de wijzigingen aan de bezwaren die bestonden tegen het initiële plan van juli 2010 tegemoet te zijn gekomen. Met het voorliggende inrichtingsplan heeft een goede afweging plaatsgevonden tussen de aan de orde zijnde belangen en daarbij zijn de belangen van omwonenden zorgvuldig meegewogen. Fasering Met de provincie is afgesproken dat de uitvoering wordt opgedeeld in twee fasen. In fase 1 zorgt het waterschap voor het aanpassen van de waterhuishouding conform voorliggend projectplan. Hiervoor is door de provincie een subsidiebeschikking afgegeven met een kostenverdeling 75% provincie en 25% waterschap). In fase 2 (rond 2020) staat Vitens aan de lat voor de gewenste vermindering van de effecten van de drinkwaterwinning. Dit op basis van monitoring van de maatregelen uit fase 1 met besluitvorming door de provincie. Het ontwerp projectplan Waterwet heeft van 24 december 2013 tot en met 27 februari 2014 ter inzage gelegen. In deze periode zijn 155 zienswijzen ingediend (plus 4 stuks buiten de termijn). Het merendeel (122 stuks) betreft identieke zienswijzen conform de door de Stichting Droge Voeten Ellecom op haar website geplaatste voorbeeld-zienswijze. Een deel (15 stuks) is grotendeels gebaseerd op de voorbeeld-zienswijze van Stichting Droge Voeten Ellecom met enkele aanvullingen. Deze aanvullingen komen voornamelijk uit de door de stichting op haar website geplaatste lijst met argumenten. Het overige deel (18 stuks) betreft onderscheidende zienswijzen (door de betreffende indiener zelf geformuleerd). Van 15 adressen zijn meerdere (2 of 3) zienswijzen binnengekomen. Eerder genomen besluiten Het algemeen bestuur heeft in de vergadering van 8 mei 2008 besloten: 1. Kennis te nemen van de scenariostudie voor de GGOR Havikerwaard, waaruit blijkt dat realisatie van de natuurdoelen voor het Faisantenbos/Kooibos alleen zijn te realiseren als de totale landbouwkundige afwatering in de hele Havikerwaard wordt verwijderd en de drinkwaterwinning in Ellecom wordt stopgezet. 2. Provincie Gelderland in verband daarmee te verzoeken een standpunt in te nemen over de natuurdoelen voor het Faisantenbos/Kooibos en stopzetting van de drinkwaterwinning in Ellecom. 3. De mogelijkheden tot aanpassing van de waterhuishouding in het Middachter Broek verder uit te werken naar een inrichtingsplan 3 van 6

4 Het college van dijkgraaf en heemraden heeft in de vergadering van 17 december 2013 besloten: 1. Kennis te nemen van het Inrichtingsplan Middachterbroek en Ellecomse Polder. 2. Het Ontwerp Projectplan Waterwet voor het project Uitvoering GGOR Havikerwaard, aanpassing waterhuishouding Middachterbroek en Ellecomse Polder vast te stellen en ter inzage te leggen. Onderbouwing 1.1. Hiermee wordt invulling gegeven aan het AB-besluit van 8 mei Het algemeen bestuur heeft op 8 mei 2008 besloten om de mogelijkheden tot aanpassing van de waterhuishouding in het Middachter Broek verder uit te werken naar een inrichtingsplan. Daarmee is het GGOR-besluit van het algemeen bestuur verder uitgewerkt tot het inrichtingsplan dat nu voorligt Indien een projectplan grote bestuurlijke, beleidsmatige of financiële consequenties heeft of vermoedelijk zal krijgen, oefent het algemeen bestuur de bevoegdheid uit tot het vaststellen van projectplannen op grond van de Waterwet. Bij besluit van 24 maart 2011 heeft het algemeen bestuur het Wijzigingsbesluit Delegatiebesluit 1997 vastgesteld. De bevoegdheidsverdeling tot het vaststellen van projectplannen is te vinden in artikel 8: Het dagelijks bestuur oefent de bevoegdheid uit tot het vaststellen van projectplannen op grond van de Waterwet, met uitzondering van: a. projectplannen waarop de projectprocedure van paragraaf 2 van hoofdstuk 5 van de Waterwet van toepassing is; b. projectplannen die grote bestuurlijke, beleidsmatige of financiële consequenties hebben of vermoedelijk zullen krijgen. De omstandigheid dat een groot aantal zienswijzen op het ontwerp-projectplan is ingediend, geeft aan dat het in dit geval zou kunnen gaan om een projectplan als bovenbedoeld De ingediende zienswijzen zijn opgenomen en beantwoord in de reactienota. Volgens artikel 5.4 van de Waterwet moet een projectplan Waterwet worden vastgesteld, indien een waterstaatswerk wijzigt door werkzaamheden die het waterschap zelf uitvoert. Het ontwerp projectplan Waterwet heeft tot doel belanghebbenden te informeren over voorgenomen veranderingen van waterstaatswerken en de mogelijkheid te bieden inspraak te hebben. De zienswijzen en beantwoording hiervan zijn opgenomen in de reactienota. De ingediende zienswijzen zijn te categoriseren in de onderstaande onderwerpen: Doelstelling van het plan; kwantificering van doelen, evalueerbaarheid, besluitvorming eventuele aanvullende maatregelen. Effecten van het plan; effecten op bebouwing, bomen, natuur, gezondheid, e.d. Relatie van het plan tot andere ontwikkelingen; afkoppelingsproject gem. Rheden, klimaatsverandering. Kosten en financiering van het plan; financiering, steun Middachten en Twickel. Procedure van het plan; schaderegeling, belangenafweging. Bestuurlijke besluitvorming omtrent het plan; kosten baten. Overige zaken m.b.t. het plan; draagvlak, informatie, persleiding. Op basis van het inrichtingsplan, resultaten van uitgevoerd onderzoek, bestuurlijke besluiten en wet- en regelgeving zijn de zienswijzen beantwoord. 4 van 6

5 1.4. De ingediende zienswijzen leiden niet tot wijziging van het ontwerp projectplan Waterwet. De indieners van zienswijzen wonen in de bebouwde kom van Ellecom. Het gros van de zienswijzen is gebaseerd op vrees voor eventuele nadelige/schadelijke effecten als gevolg van grondwaterstandverhoging in de bebouwde kom van Ellecom. Tijdens het proces van de totstandkoming van het inrichtingsplan heeft een koerswijziging plaatsgevonden. In het definitief inrichtingsplan is onderbouwd dat de voorgestelde maatregelen wel invulling geven aan het GGOR besluit, echter zonder risico op grondwateroverlast in de bebouwde kom van Ellecom. Dit is gebaseerd op aanvullend en gedetailleerd onderzoek dat in overleg met de klankbordgroep is uitgevoerd. De koerswijziging, met als resultaat geen effecten op de bebouwde kom van Ellecom, is uitvoerig gecommuniceerd: binnen de klankbordgroep, middels een presentatie op een informatieavond van de Stichting Droge Voeten Ellecom, in nieuwsbrieven en op de website. Tijdens de periode van terinzagelegging van het ontwerp projectplan zijn een informatieavond en een inloopbijeenkomst voor individuele vragen georganiseerd. De Stichting Droge Voeten Ellecom is/blijft van mening dat effecten op de bebouwde kom niet kunnen worden uitgesloten en heeft de bewoners opgeroepen tot het indienen van zienswijzen. Het merendeel van de zienswijzen, categorieën effecten van het plan en relatie van het plan tot andere ontwikkelingen, betreft zaken die niet aan de orde zijn daar er ter plaatse van de bebouwde kom van Ellecom geen grondwaterstijging als gevolg van de door het waterschap uit te voeren maatregelen zijn te verwachten. De zienswijzen uit de overige categorieën zijn veelal terug te voeren op vastgesteld beleid, bestuurlijke besluiten en wet- en regelgeving. Kosten Voor de subsidieaanvraag zijn de totale kosten voor de voorbereiding en uitvoering inclusief schadeloosstelling geraamd op ,-. De toegezegde bijdrage van provincie Gelderland voor het uitvoeringsprogramma onderdeel Havikerwaard-Faisantenbos fase 1 is maximaal ,- (75% van de totale kosten). Naar verwachting blijven we daaronder. In wet- en regelgeving zijn regelingen voor schadevergoeding vastgelegd. De hoofdregel is te vinden in artikel 7.14 van de Waterwet: Aan degene die als gevolg van de rechtmatige uitoefening van een taak of bevoegdheid in het kader van het waterbeheer schade lijdt of zal lijden, wordt op zijn verzoek door het betrokken bestuursorgaan een vergoeding toegekend, voor zover de schade redelijkerwijze niet of niet geheel te zijnen laste behoort te blijven en voor zover de vergoeding niet of niet voldoende anderszins is verzekerd. De wijze waarop dergelijke verzoeken moeten worden ingediend en de wijze waarop deze worden behandeld zijn bepaald in de Procedureverordening nadeelcompensatie waterschap Rijn en IJssel. Inhoudelijk moet een schadeverzoek o.m. worden beoordeeld op basis van de jurisprudentie op het gebied van nadeelcompensatie van de Afdeling Rechtspraak van de Raad van State. Voor het verzoek om schadevergoeding geldt een verjaringstermijn van vijf jaar nadat de schade zich heeft geopenbaard, dan wel nadat de betrokkene redelijkerwijs op de hoogte had kunnen zijn van de schadeveroorzakende gebeurtenis. Juridische consequentie Het definitief vastgestelde projectplan Waterwet wordt gedurende 6 weken digitaal ter inzage gelegd. Tegen het definitieve besluit tot vaststelling van het projectplan Waterwet is beroep bij de rechtbank alleen mogelijk voor diegenen die in de ontwerpfase een zienswijze hebben ingediend. 5 van 6

6 Mocht zich na het uitvoeren van het inrichtingsplan onvoorziene schade openbaren, dan kunnen de getroffenen op grond van artikel 7:14 Waterwet een claim indienen overeenkomstig de Procedureverordening nadeelcompensatie waterschap Rijn en IJssel. Het is dan aan de getroffenen om aan te tonen dat de maatregelen daadwerkelijk tot schade hebben geleid. Communicatie Het Projectplan Waterwet 'Uitvoering GGOR Havikerwaard, aanpassing waterhuishouding Middachterbroek en Ellecomse Polder' wordt op de gebruikelijke wijze digitaal bekend gemaakt en ter visie gelegd. Indieners van een zienswijze krijgen de reactienota toegezonden voorzien van bijgevoegde begeleidende brief. Omdat de procedure hierin niet voorziet hebben de indieners van zienswijzen geen bericht van ontvangst gehad. In verband met de besluitvorming door het algemeen bestuur is tussentijds een brief uitgegaan om hen te informeren over de voortgang. Bij de start van de uitvoering wordt een geschikt moment gezocht voor een persbericht, een webbericht en/of een tweet. In de verder te nemen stappen binnen het project worden steeds de Klankbordgroep Ellecom en Stichting Droge Voeten op de hoogte gehouden per mail. Planning/routing voorstel Algemeen bestuur (besluit) 1 juli van 6