Vitaal Kwartaal. Vitaal over de eindstreep. Uw gezondheidsbeleid op het erepodium. Gezond ondernemen loont. Augustus 2016

Transcriptie

1 Vitaal Kwartaal Gezond ondernemen loont Augustus 2016 Gezond gewicht op de werkvloer Vitaal over de eindstreep Uw gezondheidsbeleid op het erepodium

2 "Door gezond te eten en meer te bewegen, voel ik me mentaal en fysiek sterker. Dat beïnvloedt ook mijn werk." Beste ondernemer, Werknemers met een gezond gewicht voelen zich fit en zitten vaak lekker in hun vel. Hierdoor functioneren zij beter. Gezond eten en voldoende bewegen doe je niet alleen in je vrije tijd, maar ook op het werk. Je brengt tenslotte een groot deel van de dag op het werk door. Hoe draagt u als werkgever bij aan een gezond gewicht van uw werknemers? En hoe stimuleert u de groep die dit het meest nodig heeft? Daar gaat deze Vitaal Kwartaal over. Steuntje in de rug Voor de één is gezond eten vanzelfsprekend, voor de ander is het minder makkelijk. Zelf ben ik wel eens een dieet begonnen, maar had last van het bekende jojo-effect. Tot ik via een collega een aantal tips kreeg: als ik s ochtends stevig ontbijt, heb ik de rest van de dag minder trek. Een andere tip was er extra goed op te letten of de voedingsmiddelen die ik eet, wel gezond zijn. Bewust eten dus. Maar ook om een dag met een dip gewoon te accepteren en de volgende dag weer door te gaan met het goede leefpatroon. Voor mij gaat het bij een gezond gewicht en bewegen om bewustwording. U hoeft als werkgever niet direct grote gezondheidsinterventies op te tuigen om bij werknemers resultaat te bereiken. Kleine stapjes werken vaak beter. Bijvoorbeeld door gezonde voeding in de bedrijfskantine aan te bieden. Of tijdens een teamoverleg het effect van goede voeding en voldoende bewegen te bespreken. Niet met een opgeheven vingertje, het blijft tenslotte een eigen keus. Is er interesse, dan kunt u met de werknemer het gesprek aangaan om vast te stellen hoe u daarbij een steuntje in de rug kunt geven. Lekkerder in je vel In deze Vitaal Kwartaal vindt u tips hoe u een gezond gewicht onder uw werknemers stimuleert, zonder te betuttelen. U leest hoe een health check bij transportbedrijf Germo Logistiek bijdraagt aan de gezondheid van de werknemers. Daarnaast vertelt Jan Plat, gezondheidsprofessional en directeur van Bewegen Werkt, hoe u het werkvermogen van uw werknemers kunt verbeteren. Een gezond gewicht is een way of life. Door gezond te eten en meer te bewegen worden stofjes aangemaakt zoals endorfines, die als effect hebben dat ik lekkerder in mijn vel zit. Ik zit in een opwaartse spiraal en voel mij mentaal en fysiek sterker. Ook op mijn werk. José Kort José Kort is procesmanager bij Nationale-Nederlanden Schade & Inkomen en projectlid van de interne werkgroep Vitaliteit.

3 Gezond gewicht per sector Gezonde en vitale werknemers; dat wil iedere werkgever. Regelmatig bewegen en gezond eten houdt werknemers vitaal. Maar veel werknemers brengen het grootste deel van de tijd zittend door. Gemiddeld zit een Nederlander 45% van zijn werktijd; de kans op overgewicht neemt daardoor drastisch toe. Overgewicht komt bij 44% van de werkende Nederlanders voor. Eén op de tien werkenden heeft zelfs ernstig overgewicht (obesitas). Overgewicht en het gebrek aan beweging op het werk is in de ene sector een groter probleem dan in de andere. Door werknemers te stimuleren meer te bewegen en gezonder te eten, helpt u hen gezond en vitaal te blijven. En daarmee verhoogt u hun inzetbaarheid! Overgewicht in de sector zakelijke dienstverlening

4 Cijfers per sector Nederlands gemiddelde Zitten: 45% van de werktijd Overgewicht: 44% van de werknemers Obesitas: ruim 10% van de werknemers Transport en logistiek Zitten: 55% van de werktijd Overgewicht: 54% van de werknemers Obesitas: ruim 15% van de werknemers Zorg Zitten: 36% van de werktijd Overgewicht: 41% van de werknemers Obesitas: 11% van de werknemers Bouw Zitten: 37% van de werktijd Overgewicht: 52% van de werknemers Obesitas: 10% van de werknemers Groothandel Zitten: 55% van de werktijd Overgewicht: 49% van de werknemers Obesitas: 11% van de werknemers Zakelijke dienstverlening Zitten: 55% van de werktijd Overgewicht: 31% van de werknemers Obesitas: 7% van de werknemers Detailhandel Zitten: 20% van de werktijd Overgewicht: 44% van de werknemers Obesitas: 11% van de werknemers Horeca Zitten: 12% van de werktijd Overgewicht: 29% van de werknemers Obesitas: 7% van de werknemers Bron Beroepsbevolking naar leeftijd (CBS 2013)

5 Vitaal over de eindstreep Uit de praktijk: Germo Logistiek Werknemers in de transportsector hebben een hoge gemiddelde leeftijd. Ook bij transportbedrijf Germo Logistiek in Heeten. Om de werknemers tot de pensioenleeftijd aan het werk te houden, zet Germo in op duurzame inzetbaarheid. Onder meer met een terugkerende health check en cursussen om de gezondheid te verbeteren. Hoe zorgen we ervoor dat onze werknemers de eindstreep halen? Op die vraag zocht Germo Logistiek in 2011 antwoord. De gemiddelde leeftijd van de tachtig werknemers was op dat moment 51 jaar. Het viel op dat werknemers zich vaker (langdurig) ziek meldden. We maakten ons hier zorgen over, zegt directeur Emiel Jansen van Germo. Onze chauffeurs zijn altijd op de weg. Als zij vitaal en fit achter het stuur zitten, is de kans kleiner dat hen iets overkomt. Samen met de arbodienst, de branchevereniging, de vakbonden en p&o hebben we gekeken wat we kunnen doen om werknemers gezond te houden. Verstoord ritme Germo vervoert rauwe melk van 1800 veebedrijven naar productielocaties. Een uitzonderlijke tak van transport, zegt Emiel. Onze chauffeurs rijden op provinciale wegen. Daardoor komen ze niet in de verleiding een bal gehakt in een truckersrestaurant te bestellen. Maar ze werken wel in dag- en nachtdiensten. Dat verstoort vaak het ritme. Om wakker te blijven, eten ze op de verkeerde momenten de verkeerde dingen. Emiel sprak alle werknemers persoonlijk aan om een vrijwillige health check te doen op sportcentrum Papendal. Tijdens jaargesprekken, over de telefoon en in de wandelgangen zei ik: Ga erheen, ook al heb je er niets mee. Doe het voor het bedrijf. Als je een slecht resultaat hebt, investeer ik in je gezondheid. Een deel van de werknemers was enthousiast, een deel gereserveerd en een deel afwijzend. Tot mijn vreugde stemden uiteindelijk 78 van de 80 werknemers ermee in een health check te doen. Twee wilden per se niet. Zij zouden het kunnen gebruiken, maar ik kan hen niet dwingen. Meten is weten De eerste health check vond plaats in 2011, de nulmeting. Een arbo-arts mat onder meer de bloeddruk, de Body Mass Index (BMI) en de conditie. Sommige werknemers dachten dat ze gezond bezig waren. Maar die kwamen toch van een koude kermis thuis. Hun bloeddruk was te hoog of ze hadden een hoog cholesterol. Het was aan de werknemers om iets met hun persoonlijke resultaten te doen. Ze konden er zelf mee aan de slag of Emiel om steun vragen. Eén werknemer vroeg Emiel om een cursus over gezondheid te financieren, een ander vroeg of Germo kledingsponsor van de bedrijfsfietsclub wilde zijn. Er ontstond een groep werknemers die een twaalfweekse cursus over voeding en beweging deed. Ook vroeg een aantal werknemers hulp bij het stoppen met roken. Blijvend onder de aandacht Twee jaar later ondergingen de werknemers opnieuw een health check. Emiel: Over het algemeen was de gezondheid toegenomen. Er waren minder werknemers met ernstig overgewicht. En minder collega s met een te hoge bloeddruk. Dat was enorm positief. Maar ik vroeg me direct af: hoe gaan we nu verder? Hoe zorg ik ervoor dat de werknemers gezond blijven en niet terugvallen? Is er een manier om gezondheid blijvend onder de aandacht te brengen, zonder dat het vervelend of betuttelend wordt? Met kleine activiteiten hield Germo gezondheid op de agenda. Op nieuwjaarsdag kregen de chauffeurs bijvoorbeeld mandarijnen, in plaats van oliebollen. In de bedrijfsnieuwsbrief besteedde het bedrijf aandacht aan een gezonde leefstijl. En het bedrijf maakte de health check een vast onderdeel van de vijfjaarlijkse rijbewijskeuring. In 2014 vroeg en kreeg Germo een subsidie van het Europees Sociaal Fonds (ESF) om blijvend aan de slag te gaan met gezond eten en bewegen. Met het geld nam Germo Bewegen Werkt in de arm. Het bedrijf dat duurzame inzetbaarheid bevordert, gaat samen met Germo aan de slag met het werkvermogen van de werknemers. Betrek het gezin We proberen nu boven water te krijgen waar werknemers behoefte aan hebben om op lange termijn inzetbaar te blijven. Voor veel werknemers zijn de maaltijden bij onregelmatige diensten lastig. Het gezin eet op normale tijden. Als je ritme verstoord is, schuif je dan om zes uur s avonds aan bij de warme maaltijd of ga je dan juist ontbijten? We betrekken ook het gezin van de chauffeurs. Partners van chauffeurs kunnen bijvoorbeeld een kookworkshop of informatie over

6 nachtvoeding krijgen. Onlangs ontstond het idee om in een WhatsAppgroep tips over voeding en bewegen met elkaar te delen. Gezondheid hoort inmiddels bij de cultuur van het bedrijf. Bij elk jaargesprek snijdt Emiel het onderwerp gezondheid aan. Heeft een werknemer tips of hulp nodig? Waar kan ik mee helpen? Dat hoort ook bij goed werkgeverschap. Ik ben ervan overtuigd dat dit op den duur ook nieuwe werknemers aantrekt. Ik zei: doe die health check. Als je een slecht resultaat hebt, investeer ik in je gezondheid.

7 Specialist aan het woord Gezondheidsbeleid op het erepodium Directeur Jan Plat van Bewegen Werkt zet zich al jaren in voor een goede inzetbaarheid van werknemers. Werkgevers die een gezondheidsbeleid (in)voeren, mogen wat Jan betreft op het erepodium. De vraag is of ze de bronzen, zilveren of gouden plak halen. Bronzen medaille: aanbieden van interventies Werkgevers die voor brons gaan, gaan oplossingsgericht te werk, zegt Jan. Zij bieden gezondheidsinterventies aan om bijvoorbeeld overgewicht te bestrijden. Denk aan werkfruit of korting op een sportschool. Ik zie dat vooral werknemers die al fit en gezond zijn, gebruik maken van het aanbod. Terwijl de werknemers voor wie de werkgever het bedoelt, weerstand bieden. Jan ziet dat veel bedrijven de bedrijfsfitness vroegtijdig stopzetten, omdat alleen de fitte mensen meedoen. Maar op lange termijn heeft de bronzen aanpak zeker effect. Het is als het beleid tegen roken. In de jaren zeventig waren maar weinig rokers van plan te stoppen. Maar na jarenlange campagnes van de overheid, is het aantal rokers gedaald en hebben de meeste rokers de intentie te stoppen. Zo kan het volgens Jan ook gaan met gezondheidsinterventies op het werk. Het is wel belangrijk dat de werkgever er aandacht aan blijft besteden. Bijvoorbeeld door werknemers die hun leefstijl hebben aangepast te blijven stimuleren om hiermee door te gaan. De bronzen aanpak vergt een lange adem. Zilveren medaille: meten, bespreken en coachen De zilveren aanpak begint met meten. Door te meten brengt het bedrijf de noodzaak van de gezondheidsaanpak in beeld. Eén methode is het meten van het werkvermogen. Dat geeft aan hoe groot het risico is dat werknemers uitvallen. Jan: Het meten doen we met vragenlijsten. Werknemers die persoonlijke resultaten krijgen zijn eerder geneigd actie te nemen, zeker als het uitslagen zijn die ze niet hadden verwacht. Daar kan de werkgever op inspelen. Door te meten, verzamelt het bedrijf ook groepsgegevens. Op die manier toont de werkgever bijvoorbeeld aan dat een ongezonde leefstijl verband heeft met het werkvermogen. De meetresultaten zijn makkelijker bespreekbaar in een team. De werknemers bedenken met elkaar hoe ze hun werkvermogen willen verbeteren. Bijvoorbeeld door met elkaar te sporten. Of te fietsen naar het werk. De werkgever heeft dan een coachende rol. Gouden medaille: integrale aanpak Bij de gouden aanpak is er nog een belangrijke voorbereidende stap. Het begint vanuit een visie die het managementteam, het liefst samen met de werknemers, ontwikkelt. Waarom is gezondheid en vitaliteit voor dit bedrijf van belang? Om het verzuim te verlagen? Om de productiviteit te verhogen? Of om een aantrekkelijke werkgever te worden voor nieuwe werknemers? Als er een visie is, dan is het belangrijk om deze voor de lange termijn in te bedden in de organisatie en de bedrijfsprocessen. De werkgever houdt het thema gezondheid structureel op de agenda: in teamvergaderingen, bij jaargesprekken en in de bedrijfskantine. Volgens Jan is het bij zo n integrale aanpak goed om iemand verantwoordelijk te maken. Bij grote organisaties zie ik steeds vaker gezondheids- en vitaliteitsmanagers. Maar ook de HR-manager kan hier structureel mee aan de slag te gaan. Wedstrijdje gezond eten en bewegen Jan probeert zijn enthousiasme over te dragen op werkgevers én werknemers. Bij een distributiecentrum van een retailer bleek uit onze meting dat er een direct verband was tussen werkvermogen en het overgewicht van werknemers. Dit bespraken we in een visie-sessie met de teams. De teams vroegen het bedrijf gezonder eten aan te bieden en bewegen te stimuleren. Ook organiseerden ze een wedstrijd: ze hielden bij wie de beweegnorm van een half uur intensief bewegen per dag en de voedingsnorm van twee ons groenten en twee stuks fruit haalde. Het team dat het beste scoorde, won een survivalweekend in de Ardennen. Maar dat was niet eens het grootste cadeau. In het distributiecentrum ging het verzuim van 7,5 naar 2,5 procent. En daar doen we het toch voor: vitale, tevreden en inzetbare werknemers. Ik moedig werknemers aan om zélf te bedenken hoe ze hun werkvermogen willen verbeteren.

8 Jan Plat is directeur van Bewegen Werkt. Bewegen Werkt biedt onder meer gezondheidschecks, de monitor duurzame inzetbaarheid en beweegprogramma's aan.

9 In het nieuws Acht tips voor een gezond gewicht op de werkvloer Wat kunt u doen om uw werknemers fit en op gezond gewicht te houden? Beweging Promoot fietsen naar het werk (neem deel aan het Nationale Fietsplan, stel een douche en/of kleedruimte beschikbaar); Stimuleer traplopen; Plaats printer en koffiezetapparaat op loopafstand van de werkplek; Organiseer gezamenlijke sportactiviteiten zoals een hardloopclubje of bedrijfscompetitie. Voeding Stel fruit op de werkvloer beschikbaar; Plaats minder snackautomaten; Bied gezonde, lekkere en goedkope voeding aan bij de lunch; Kleed bedrijfsborrels en uitjes gezond(er) aan. Bron: Maak werk van Vitaliteit van de Stichting van de Arbeid Op de fiets naar het werk scheelt vijf kilo Werknemers kunnen het beste op de fiets, met het openbaar vervoer of wandelend naar het werk gaan. Dat scheelt tot vijf kilo aan lichaamsgewicht in vergelijking met werknemers die de auto gebruiken. Een onderzoek onder mensen tussen de 40 en 69 jaar oud toont dit aan. Het is het grootste onderzoek ooit naar de invloed van woon-werkverkeer op de gezondheid. Mannelijke fietsers zijn gemiddeld vijf kilo lichter, vrouwelijke fietsers ruim vier kilo. Werknemers die wandelen of met het openbaar vervoer reizen scoren bijna een punt lager op de Body Mass Index (BMI) dan automobilisten. Lees verder

10 Apps voor een gezond gewicht Een gezond gewicht krijgen én behouden is niet altijd makkelijk. Gelukkig biedt de smartphone hulp. Er zijn verschillende apps die bijhouden of u voldoende beweegt en wat u eet. Met de gratis Eetmeter van het Voedingscentrum houdt u bij wat u dagelijks eet en drinkt. De app telt het aantal calorieën van uw dagmenu. Zo ziet u meteen of u teveel of misschien te eet. Ook leest u of u voldoende vitamines en mineralen binnenkrijgt. Aan de hand van uw gegevens geeft de Eetmeter een persoonlijk voedingsadvies. Meer informatie Acht uur zitten? Dan een uur stevig wandelen! Lukt het niet om tijdens de werkdag genoeg te staan of te lopen? Geen nood. Werknemers kunnen dit compenseren door dagelijks 60 tot 75 minuten matig intensief te bewegen. Dat blijkt uit een groot onderzoek onder ruim één miljoen mensen. Net als roken schaadt langdurig zitten de gezondheid. Zeker als werknemers bij thuiskomst voor de tv gaan zitten. Eerder dacht men dat deze zitschade niet te herstellen was. Dit onderzoek toont nu aan dat ruim een uur bewegen de schade teniet doet. Dat kan een stevige wandeling zijn, een fietstocht of sporten. Bron: nrc.nl Evenement Inzet op Maat over duurzame inzetbaarheid Het stimuleren van gezondheid, tevredenheid en plezier op de werkvloer kan op veel manieren. Bij het tweedaagse evenement Inzet op Maat komen alle aspecten van duurzame inzetbaarheid van medewerkers aan bod. Het evenement vindt plaats op 7 en 8 november in de Brabanthallen in s Hertogenbosch. Het programma bestaat uit verschillende presentaties en meer dan dertig workshops. U leert onder andere hoe u werknemers motiveert om zich te blijven ontwikkelen. En hoe u gezondheid op een luchtige manier stimuleert. Meer informatie

11 Volgende editie: Balans werk en privé oktober 2016 Colofon Dit is een uitgave van: Nationale-Nederlanden Schadeverzekeringen N.V. Prinses Beatrixlaan AK Den Haag Alle rechten voorbehouden, augustus 2016, Nationale-Nederlanden Schadeverzekering Mij. N.V. (statutair gevestigd te Den Haag), handelsregisternr Bronvermeldingen Beroepsbevolking naar leeftijd (CBS 2013)

12 Disclaimer Nationale-Nederlanden streeft ernaar dat alle informatie in dit online magazine correct is. Onvolkomenheden, als gevolg van menselijke vergissingen of technische storingen, kunnen echter voorkomen. Nationale-Nederlanden aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade als gevolg van onjuistheden in dit magazine en verstrekte informatie, dan wel als gevolg van onjuiste informatie van derden waarnaar in deze website verwezen wordt. Nationale-Nederlanden sluit eveneens aansprakelijkheid uit voor de inhoud en werking van andere websites op het internet waartoe de gebruiker toegang verkrijgt door middel van een doorverwijzing of hyperlink in dit magazine. Nationale-Nederlanden biedt geen garantie tegen het foutloos en ononderbroken functioneren van dit magazine. Evenmin staat zij ervoor in dat dit magazine te allen tijde vrij is van virussen of vergelijkbare schadelijke componenten. Dit online magazine is ontwikkeld door of in opdracht van Nationale-Nederlanden en zijn eigendom van of in licentie van Nationale-Nederlanden. Dit magazine en de in dit magazine afgebeelde gegevens, daaronder begrepen teksten, foto's, grafisch materiaal, llogo's, woord- en beeldmerken, worden beschermd door auteursrecht, merkenrecht en/of enig ander intellectueel eigendomsrecht. De hiervoor genoemde rechten gaan op geen enkele wijze over op (rechts)personen die toegang krijgen tot dit magazine.