BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

Transcriptie

1 Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer 4246/10 Betreft zaak: 4246/Sirius -TBi I. MELDING 1. Op 8 oktober 2004 heeft de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat Sirius International Insurance Corporation AB voornemens is zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet, over Tryg-Baltica Forsikring internationalt forsikringsselskab A/S. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant 197 van 13 oktober Naar aanleiding van de mededeling in de Staatscourant zijn geen zienswijzen van derden naar voren gebracht. II. PARTIJEN 2. Sirius International Insurance Corporation AB (hierna: Sirius) is een naamloze vennootschap naar Zweeds recht. Zij is onderdeel van de White Mountains Insurance Group. De houdstermaatschappij van deze groep is White Mountains Insurance Group Ltd. De ondernemingen die tot deze groep behoren zijn actief op het gebied van verzekeringen en herverzekeringen. 3. Tryg-Baltica Forsikring internationalt forsikringsselskab A/S (hierna: TBi) is een naamloze vennootschap naar Deens recht. Zij is onderdeel van de Tryg Vestra Groep van verzekeringsondernemingen. TBi is uitsluitend actief op het gebied van herverzekeringen. III. DE GEMELDE OPERATIE 4. De gemelde operatie behelst de verwerving van alle aandelen in TBi door Sirius. Het voornemen tot deze concentratie is vastgelegd in een door partijen bij de melding overgelegde Stock Purchase Agreement d.d. 6 oktober IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT 5. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 4, omschreven transactie leidt er toe dat Sirius uitsluitende zeggenschap verkrijgt over TBi. 1 Openbare versie

2 6. Betrokken ondernemingen zijn Sirius en TBi. Omzetcriteria 7. Om te kunnen spreken van een concentratie waarop het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht van toepassing is, dient te zijn voldaan aan de omzetcriteria van de Mededingingswet. Artikel 29, eerste lid, van de Mededingingswet bepaalt dat de gezamenlijke omzet van de betrokken ondernemingen in het voorafgaande kalenderjaar meer moet bedragen dan EUR 113,450 miljoen, waarvan door ten minste twee van de betrokken ondernemingen ieder ten minste EUR 30 miljoen in Nederland is behaald. Krachtens artikel 31, tweede lid, van de Mededingingswet geldt voor verzekeraars, in de zin van de Wet toezicht verzekeringsbedrijf 1993 (hierna: Wtv), een andere maatstaf voor de berekening van de omzetdrempel. Voor verzekeraars wordt voor de toepassing van artikel 29, eerste lid, de omzet vervangen door de waarde van de bruto geboekte premies in het voorafgaande boekjaar, waarvan voor ten minste EUR 4,540 miljoen ontvangen van Nederlandse ingezetenen. Opvattingen van partijen 8. Partijen stellen zich op het standpunt dat in het onderhavige geval de omzetdrempels van de Mededingingswet niet worden overschreden. De omzet van TBi in Nederland is uitsluitend behaald met herverzekeringsdiensten. Partijen zijn van mening dat herverzekeraars, waaronder TBi, niet zijn aan te merken als verzekeraars in de zin van de Wtv, aangezien artikel 14, lid 1, van de Wtv behoudens enkele artikelen niet van toepassing is op herverzekeraars. Dit betekent dat artikel 31, tweede lid, van de Mededingingswet niet van toepassing is op TBi, aldus partijen. Indien in het onderhavige geval de omzetdrempel van artikel 29, eerste lid, van de Mededingingswet voor TBi geldt, wordt de omzetdrempel voor toepasselijkheid van het concentratietoezicht niet overschreden. Beoordeling 9. In de Memorie van Toelichting 1 bij de Mededingingswet wordt uitdrukkelijk aangegeven dat voor het verzekeringswezen in artikel 31 van de Mededingingswet een afzonderlijke bepaling is opgenomen omdat omzet voor de tot deze sector behorende ondernemingen geen geschikte maatstaf is voor de bepaling van de toepasselijkheid van het concentratietoezicht. Voor verzekeringsbedrijven wordt daarom uitgegaan van de waarde van de bruto geboekte premies. 10. Voor de toepasselijkheid van het concentratietoezicht is het van belang een geschikte maatstaf te gebruiken die de economische kracht van de bij de transactie betrokken ondernemingen zo nauwkeurig mogelijk reflecteert. In het geval van een verzekeraar is het duidelijk dat de economische kracht van dit type onderneming beter wordt weergegeven door de waarde van de bruto 1 Tweede Kamer der Staten-Generaal, vergaderjaar , , nr Openbare versie

3 geboekte premies. De directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit ziet geen reden waarom dit niet eveneens voor een herverzekeraar zou gelden. 11. De wetgever heeft beoogd de behandeling van het verzekeringswezen voor de toepasselijkheid van het concentratietoezicht te enten op die van de EG-concentratieregels. 2 De concentratieverordening erkent de specifieke aard van verzekeringsactiviteiten en bevat specifieke bepalingen voor de berekening van de omzet in deze sector. Als maatstaf voor de omzetdrempel voor verzekeringsondernemingen worden de waarden van de bruto geboekte premies gebruikt. Onder de concentratieverordening is geen onderscheid gemaakt tussen verzekeraars en herverzekeraars. Dit wordt bevestigd in de Mededeling van de Commissie betreffende de berekening van de omzet 3 waar een nadere uitleg wordt gegeven van het begrip bruto geboekte premie. De Commissiemededeling geeft uitdrukkelijk aan dat bruto geboekte premies ook ontvangen herverzekeringspremies kunnen omvatten indien de betrokken onderneming werkzaam is op het gebied van herverzekering. 4 Voor de berekening van de omzetdrempels worden volgens de EG-concentratieregels onder verzekeringsactiviteiten derhalve ook herverzekeringsactiviteiten verstaan. 12. Zoals reeds is aangegeven in punt 7 verwijst artikel 31, tweede lid, van de Mededingingswet naar de Wtv. De Wtv is, op een aantal artikelen na, niet van toepassing op herverzekeraars. 5 Het toezicht op grond van deze wet is opgedragen aan de Pensioen- & Verzekeringskamer (hierna: PVK). Herverzekeraars hoeven geen vergunning bij de PVK aan te vragen. 13. In artikel 14 Wtv worden de bepalingen genoemd die wel voor of mede voor herverzekeraars gelden. Deze bepalingen betreffen de volgende verplichtingen c.q. bevoegdheden: (i) herverzekeraars dienen jaarlijks hun jaarrekening met jaarverslag bij de PVK in te dienen 6, (ii) de herverzekeraar is verplicht om op verzoek inlichtingen te verstrekken aan de PVK die zij voor de vervulling van haar taak 2 Verordening (EEG) nr. 4064/89 van de Raad van 21 december 1989 betreffende de controle op concentraties van ondernemingen, PbEG 1989, L 395. Zie ook de in 2004 hernieuwde Verordening (EG) nr. 139/2004 van de Raad van 20 januari 2004 betreffende de controle op concentraties van ondernemingen, PbEG 2004, L 24/9 waar de bepalingen met betrekking tot verzekeraars ongewijzigd blijven (artikel 5, lid 3, onder b). 3 Zie de Mededeling van de Commissie betreffende de berekening van de omzet in de zin van Verordening (EEG) nr. 4064/89 van de Raad van 21 december 1989 betreffende de controle op concentraties van ondernemingen (98/C 66/04). 4 Zie punt 56 van de in voetnoot 3 aangehaalde Commissiemededeling. Vergelijk hierbij de tekst van Mededingingswet Tekst & Commentaar waarin ten aanzien van verzekeraars wordt aangegeven dat onder bruto geboekte premies wordt verstaan de som van de ontvangen premies - met inbegrip van ontvangen herverzekeringspremies (Slot, P.J., van Reeken, B.L.P., en Drion, C.E., Mededingingswet Tekst & Commentaar, 2000, pagina 72). 5 Artikel 14 Wtv. 6 Artikel 14, lid 2, Wtv. 3 Openbare versie

4 nodig heeft 7, en (iii) de PVK is bevoegd getuigen en deskundigen alsmede bestuurders en commissarissen op te roepen en boeken en bescheiden in te zien Het toezicht van de PVK op de bedrijfsuitoefening van een directe verzekeraar strekt zich onder meer uit tot de relatie die deze verzekeraar heeft met zijn herverzekeraar(s), waarmee de PVK mede toezicht kan uitoefenen op het herverzekeringsbeleid. De toezichthouder kan op deze manier bijvoorbeeld herverzekeringsovereenkomsten bekijken en invloed uitoefenen op het eigenbehoud en de vermogenspositie van verzekeraars. 9 Deze bevoegdheid van de PVK komt tot uiting in een aantal wettelijke voorschriften die voor verzekeraars gelden. 10 Volgens de Memorie van Toelichting van de Wtv geven deze bepalingen de PVK voldoende instrumenten in handen om de kwaliteit van de herverzekeringssector bij de directe verzekeraars te kunnen beoordelen. De PVK kan uitgebreide informatie over het herverzekeringsbeleid van de directe verzekeraar via de jaarlijks in te dienen verslagstaten en via de periodieke onderzoeken ter plaatse ontvangen Op grond van de punten 13 en 14 is duidelijk dat herverzekeraars niet geheel zijn uitgesloten van de werkingsfeer van de Wtv. Het toezicht krachtens de Wtv richt zich tevens, zij het in beperkte mate, mede op de herverzekeringssector. Conclusie 16. Gelet op het bovenstaande wordt geconcludeerd dat voor de bepaling van de toepasselijkheid van het concentratietoezicht voor een herverzekeraar, evenals voor een (directe) verzekeraar, artikel 31, tweede lid, van de Mededingingswet van toepassing is. In het onderhavige geval houdt dit in dat TBi als herverzekeraar aan het omzetcriterium van de Mededingingswet heeft voldaan, aangezien zij in 2003 ten minste EUR 4,540 miljoen bruto geboekte premies van Nederlandse ingezetenen heeft ontvangen. Derhalve valt de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht. 7 Artikel 55 juncto artikel 14 Wtv. 8 Artikel 56 juncto artikel14 Wtv. 9 Bron: PVK Studies 6; Signalen van veranderend toezicht op herverzekering, PVK; november De voornaamste voorschriften zijn: (i) het programma van werkzaamheden dat bij de aanvraag van een vergunning door een directe verzekeraar aan de PVK moet worden overgelegd, dient gegevens en bewijsstukken te bevatten inzake de leidende beginselen op het gebied van de herverzekering, (ii) een vordering op een herverzekeraar komt onder bepaalde voorwaarden als waarde ter dekking van de technische voorzieningen in aanmerking, en (iii) de PVK kan bezwaar maken tegen de waardering van een vordering op de herverzekeraar, aan welk bezwaar de directe verzekeraar tegemoet dient te komen. 11 Wtv, MvT 15612, nr. 3, p Openbare versie

5 V. BEOORDELING EN CONCLUSIE 17. Na onderzoek van de melding en de daarbij ingediende gegevens, is de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat hij geen reden heeft om aan te nemen dat als gevolg van de concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd, aangezien op grond van de ter beschikking staande gegevens met voldoende zekerheid kon worden vastgesteld dat er geen sprake is van een te onderzoeken markt in de zin van artikel 1, sub i, van het Besluit gegevensverstrekking Mededingingswet. 18. Gelet op het bovenstaande deelt de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de melding betrekking heeft geen vergunning is vereist. Datum: 5 november 2004 De directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, voor deze: W.g. Mr. J. Schönau Directeur Concentratiecontrole Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de dag van bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM Rotterdam. 5 Openbare versie