Ban de Band Eindrapportage 16 november 2012

Transcriptie

1 Ban de Band 2012 Eindrapportage 16 november 2012 Met trots presenteert SWZ de resultaten van het project Ban de Band 2012 Het project Ban de Band is begin februari 2012 van start gegaan bij 13 van de 15 woningen binnen Locatie Zonhove. De overige twee locaties hebben in het jaar het project doorlopen. We kijken terug op een geslaagd project waarbij medewerkers van SWZ, cliënten en hun naasten zich hebben ingezet om zoveel mogelijk het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen af te bouwen. De focus lag specifiek op het afbouwen van (fixatie)banden en andere maatregelen die de cliënt kan beperken in zijn of haar bewegingsvrijheid. Deze rapportage geeft de eindresultaten weer van het project. Allereerst wordt een globaal overzicht gegeven de projectactiviteiten (hoofdstuk 1). In hoofdstuk 2 worden de algemene resultaten van het project weergegeven, en in hoofdstuk 3 zijn enkele succesverhalen beschreven. Tot slot kijkt hoofdstuk 4 terug op de projectdoelstellingen en in hoeverre deze behaald zijn. 1. Een terugblik op de projectactiviteiten De geeltjesmeting Een duidelijke start van het project, voor zowel de medewerkers als de cliënten. Het creëerde een groot bewustzijn over de toepassing van Nulmeting en maandelijks meten In maart is de nulmeting vastgesteld. Maandelijks werd de afbouw van maatregelen door begeleiders bijgehouden. Informatiemarkt Alternatieven voor vrijheidsbeperking Op 12, 13 en 15 april is een informatiemarkt georganiseerd waar allerlei alternatieven voor vrijheidsbeperking werden tentoongesteld. De informatiemarkt werd op inspirerende wijze geopend door Carte Blanche, een theatergroep uit Eindhoven. De informatiemarkt werd goed bezocht door medewerkers van SWZ, cliënten en hun naasten en extern belangstellenden. In gesprek Samen hebben begeleiders, behandelaren, cliënten en vertegenwoordigers nagedacht over de afbouw van Waarom passen we dit toe? Wat zijn de risico s? Wat vindt de cliënt prettig? Zijn er andere mogelijkheden? Samen zijn afspraken gemaakt of en hoe vrijheidsbeperkende maatregelen werden afgebouwd. Afsluiting project Alle deelnemers (medewerkers en cliënten) ontvingen als dank voor hun deelname aan het project een SWZ-keycord met een bedankkaartje en een symbolische dropsleutel. SWZ Ban de Band Eindrapportage

2 Aantal maatregelen 2. De resultaten In totaal zijn 145 maatregelen afgebouwd, en daarnaast zijn nog vele maatregelen in frequentie of intensiteit verminderd. Hieronder is weergeven hoeveel maatregelen tijdens de duur van het project zijn afgebouwd: - Verwijdering*: -9 (van 32) * Verwijdering is een vorm waarbij iemand wordt afgezonderd in een kamer, maar waarbij de persoon zelf de mogelijkheid terug te keren naar de situatie. - Heupriem: -26 (van 84) - Voetfixatie: -8 (van 66) - Beenfixatie -16 (van 26) - Arm/polsfixatie: -1 (van 8) - Verpleegdeken: -1 (van 1) - Tafelblad over stoel: -1 (van 2) - Rolstoelblad: - (van 71) - Rolstoel op rem: -45 (van 67) - Bedhekken: -28 (van 95) 0 Voortgang afbouw vrijheidsbeperkende maatregelen mrt jul nov-12 Vrijheidsbeperkende maatregelen Uit de volgende grafiek blijkt dat een beperkt aantal maatregelen werden toegepast vanwege gedragingen van cliënten. Daaruit kan worden geconcludeerd dat de meeste banden en fixaties ten behoeve van mobiliteit of zit-/ lighouding worden gebruikt. Het gaat hierbij dan om maatregelen die niet door de cliënt zelf te openen of te verwijderen zijn. De afbouw van deze maatregelen is mogelijk geweest omdat: - de maatregelen geen bijdrage meer leverde aan de mobiliteit of zit-/ lighouding, - alternatieven zijn bedacht zodat de cliënt de maatregel wel zelf kon openen of verwijderen. Het bewustzijn ten aanzien van vrijheidsbeperkend handelen is gedurende het project gegroeid bij medewerkers. Dat is onder andere te zien in de afbouw van het op de rem zetten van rolstoelen. Het gebruik van deze maatregel bleek in veel situaties een gewoonte te zijn. SWZ Ban de Band Eindrapportage

3 Aantal maatregelen Onderstaande grafiek toont het aantal vrijheidsbeperkende maatregelen dat vanwege het gedrag wordt toegepast. Het wordt zichtbaar dat alleen op het gebied van verwijdering maatregelen zijn afgebouwd Vrijheidsbeperkende maatregelen in het kader van gedrag mrt jul nov Vrijheidsbeperkende maatregelen Medio 2012 zijn de twee Zweedse banden afgebouwd die nog werden gebruikt binnen locatie Zonhove. Een Zweedse band is een band van circa centimeter breed en zit geheel rondom de heupen en buik van de cliënt. Deze banden zijn niet terug te vinden in de rapportage, omdat de cliënten verbleven binnen de woningen die in het Ban de Band project hebben doorlopen. Binnen SWZ worden nu geen Zweedse banden meer gebruikt. Hiermee voldoet SWZ aan de landelijke eis van de Inspectie van de Gezondheidszorg. 3. Succesverhalen De individuele succesverhalen laten zien dat het project heeft bijgedragen aan meer regie voor cliënten en soms zelf een grote verbetering van kwaliteit van leven. Hieronder zijn enkele succesverhalen weergegeven die zijn verwoord door medewerkers. De verhalen zijn geanomiseerd. Succesverhaal 1 Een cliënt (jonger dan 16 jaar) zat altijd in een duwrolstoel met voetfixaties omdat de cliënt zich kon bezeren bij het strekken van zijn benen. Dit werd mij verteld toen de cliënt een jaar geleden bij ons kwam wonen. Na gesprekken met de ouder, ergo, revalidatiearts en gedragskundige hebben we een trippelstoel op zicht gehad. Trippelen is jezelf verplaatsen met je voeten in een stoel laag bij de grond. De cliënt ging hierdoor zienderogen beter functioneren, werd vrolijker, verplaatst zich door de ruimtes binnen de woning. Net zo makkelijk en met veel lol. De voetfixaties zijn dus weg, maar het allerbelangrijkste, de cliënt kan vrijheid ervaren, kan zelf bepalen waar heen te trippelen, zoekt mensen op, heeft hier zelf de keuze en de regie over. Bovendien ervaart de cliënt zijn lichaam nu meer, waardoor hij zich meer bewust is geworden van zijn benen en wat hij hiermee kan. Functioneel gebruik van zijn benen (stafunctie) is verbeterd. De duwrolstoel is geheel verdwenen. SWZ Ban de Band Eindrapportage

4 Succesverhaal 2 Er zijn 2 cliënten waarbij wij altijd de heupgordel los maakten. Die heb ik dan ook zo gescoord aan het begin van de meting. Na een multidisciplinair overleg is gebleken dat zij zelf de gordel los kunnen maken. Het was een gewoonte van zowel ons als de cliënten dat wij dit deden. Bij het registratiebestand heb ik dan ook bewust de stopdatum erbij gezet, zodat inzichtelijk is dat het geen maatregel meer is. Er hoeft geen alternatief voor te komen omdat ze het dus zelf kunnen. Succesverhaal 3 Wij waren blij verrast met de afbouw van een bedhek. Wij als medewerkers waren er wat huiverig over, maar de cliënt stond er erg voor open en wilde het graag proberen zonder bedhek. De cliënt slaapt nu zonder bedhek. Succesverhaal 4 Enkele cliënten bij ons hadden een voetfixatie waar bij iedere voet twee riemen zaten. Het blijkt onder andere voor de zithouding noodzakelijk om een voetfixatie te handhaven, maar één riem bij iedere voet kon worden verwijderd. De cliënten zijn hier ontzettend blij mee. Zij kunnen nu hun voeten nu beter bewegen. Succesverhaal 5 Een cliënt bij ons is heel trots nu de eigen voetenriemen te kunnen openmaken. De Technische Dienst heeft hier iets op bedacht. Succesverhaal 6 Een cliënt vindt het fijn om met zijn benen te kunnen bungelen, maar een fixatie bleek nog noodzakelijk voor de mobiliteit en zithouding. Nu zijn er goede afspraken gemaakt over de tijden waarop de fixatie wordt ingezet, wat maakt dat de cliënt nu acht uur per dag minder gefixeerd is. Succesverhaal 7 Een speciale knuppel bij het rolstoelblad zorgt er nu voor dat de cliënt zelf het blad opzij kan doen en uit de rolstoel kan stappen. 4. Resultaten projectdoelstellingen Onderstaande tabel geeft weer in hoeverre de doelstellingen van het project zijn behaald. Deze doelstellingen waren onder andere weergegeven in het draaiboek Ban de Band dat voor medewerkers ter beschikking was gesteld. Nr Doelstelling (uit draaiboek BdB) Resultaat doelstelling 1 Medewerkers zijn zich meer bewust van vrijheidsbeperkend handelen en denken zelf actief na over de afbouw van Het bewustzijn ten aanzien van vrijheidsbeperkend handelen is gedurende het project gegroeid bij medewerkers. Medewerkers geven aan dat onder andere de geeltjesmeting een belangrijk bewustwordingsproces op gang heeft gebracht bij hen, als ook bij de cliënten. 2 Geen gebruik van onrustbanden*. - Per 1 juli: -50% t.o.v. nulmeting - Per 1 december: 0 onrustbanden *Onrustbanden zijn banden die worden gebruikt om de cliënt in zijn gedrag te corrigeren en de fysieke vrijheid beperken. 3 Het gebruik van maatregelen die vergelijkbaar zijn met onrustbanden* zijn per 1 december met 50% afgenomen t.o.v. - De 2 Zweedse banden zijn afgebouwd (conform eis Inspectie). - 0% van de onrustbanden zijn afgebouwd ten opzichte van de nulmeting. Het aantal onrustbanden is echter minimaal (7 maatregelen op ongeveer 160 cliënten: 2x heupriem, 1x voetfixatie, 4x arm/ polsfixatie). 0% van de maatregelen die vergelijkbaar zijn met onrustbanden zijn afgenomen. Het aantal maatregelen is echter minimaal (7 SWZ Ban de Band Eindrapportage

5 Nr Doelstelling (uit draaiboek BdB) Resultaat doelstelling de nulmeting. * Vergelijkbare maatregelen als onrustbanden zijn maatregelen die ook worden gebruikt om het gedrag van de cliënt te corrigeren en die de cliënt beperken in de fysieke vrijheid, maar zitten wat minder dicht op de huid dan onrustbanden (zoals rolstoelbladen, bedhekken). 4 Geen toepassing van afzondering per 1 juli Geen toename van gedragsbeïnvloedende medicatie als alternatief voor 5 Banden die worden gebruikt ten behoeve van mobiliteit en zit-/ lighouding, kunnen door de cliënt zelf worden geopend of verwijderd (wanneer de cliënt dat zelf motorisch ook zou kunnen). 6 Medewerkers kennen de procedure rondom besluitvorming, verantwoording en evaluatie van vrijheidsbeperkende maatregelen en het beleid wordt door alle betrokkenen nageleefd. 7 Alle van toepassing zijnde vrijheidsbeperkende maatregelen zijn volgens het geldende beleid beschreven in het Persoonlijk Plan en worden overeenkomstig dit beleid geëvalueerd. 8 Per 1 juli 2012 is een plan beschikbaar voor structurele scholing met betrekking tot het thema maatregelen op ongeveer 160 cliënten: 1x rolstoelblad, 3x rolstoel op rem, 3x bedhekken) Er is binnen Zonhove geen sprake van afzondering in het kader van de Wet BOPZ. Er is alleen sprake van verwijdering: cliënt wordt afgezonderd in een ruimte, maar de cliënt zelf de mogelijkheid heeft om terug te keren naar de situatie. Bij één cliënt wordt er wel een deur op slot gedaan, en hiervoor loopt een CCE traject. Er is nauwelijks een toename van gedragsbeïnvloedende medicatie. 4 doseringen zijn afgebouwd en 5 doseringen zijn gestart of opgehoogd. Op basis van de beschikbare gegevens kan niet worden gemeten of de fixaties die nog van toepassing zijn voor mobiliteit en zit- /lighouding niet door de cliënt geopend kan worden omdat de cliënt dit motorisch niet kan. Clustermanagers, begeleiders+ en behandelaren zijn geïnformeerd over het beleid. Voornamelijk de behandelaren moeten het beleid borgen in hun werkzaamheden. Nog niet alle formulieren VBM zijn ondertekend en maken onderdeel uit van het Persoonlijk Plan. Na afsluiting van het project loopt deze opdracht nog door. Evaluatie van vrijheidsbeperkende maatregelen is geborgd door de betrokken behandelaren, en de commissie VBM. Er is over gesproken om gebruik te gaan maken van een e-learning programma. De commissie VBM gaat hierover een advies uitbrengen. SWZ Ban de Band Eindrapportage