Resultaten basiseducatie

Transcriptie

1 VI Resultaten basiseducatie 1. Achtergrondkenmerken Persoonsgebonden kenmerken Klaskenmerken Schoolkenmerken ICT-infrastructuur en ICT-beleid Indicator 1: Aanwezigheid van hardware Indicator 2: Aanwezigheid van software Indicator 3: Kwaliteit van het ICT-beleid Indicator 21: Professionalisering in het kader van ICT ICT-integratie Indicator 4: ICT-gebruik door lesgevers Indicator 5: ICT-gebruik door cursisten Indicator 19: Gebruik van sociale media Indicator 20: Gebruik van educatieve games ICT-competenties Indicator 7: Algemene computerattitude Indicator 9: Pedagogisch-didactische competenties van lesgevers VI. Basiseducatie Overzicht 459

2 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs 4.3. Indicator 10: Computerervaring Indicator 11: Inschatting van ICT-competenties bij cursisten Indicator 18: Mediawijsheid ICT-percepties Indicator 12: Percepties over het belang van ICT voor het onderwijs Indicator 13: Percepties over de effecten van ICT-gebruik Indicator 15: Percepties over de ICT-infrastructuur Indicator 17: Percepties over ICT-nascholing Bijkomende analyses op vraag van het departement ICT-gebruik door lesgevers Mediawijsheid Percepties ICT-coördinatie Hardware Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

3 Basiseducatie In dit deel worden de resultaten voor de basiseducatie besproken per component en indicator. Bij de rapportage van het significantieniveau van de statistische testen wordt in de tabellen het volgende codeerschema gehanteerd: voor p.001; ** voor p.01; * voor p.05; (niet significant) voor p >.05; en - indien geen test kon uitgevoerd worden. 1. Achtergrondkenmerken Alvorens een overzicht gegeven wordt van de resultaten voor de verschillende indicatoren binnen MICTIVO2, komen eerst de achtergrondkenmerken aan bod. Zowel persoonsgebonden kenmerken van directies en lesgevers, als klas- en schoolkenmerken worden hieronder besproken. De schoolkenmerken betreffen de karakteristieken van de ICTcoördinatie Persoonsgebonden kenmerken Coördinatoren Tien coördinatoren van centra voor basiseducatie vulden de vragenlijst in. Het gaat om zes mannen en vier vrouwen. Ze zijn gemiddeld 51 jaar oud. De respondenten zijn gemiddeld 18.9 jaar actief in het onderwijs en staan gemiddeld 12 jaar aan het hoofd van het centrum waar men nu werkt. Gemiddeld hebben ze de afgelopen vijf jaar 12 nascholingen gevolgd, waarvan 3 ICT-gerelateerd. Tabel VI.1 Persoonskenmerken van coördinatoren en lesgevers basiseducatie Coördinatoren Lesgevers N % man 60% 17.3% Leeftijd (jaar) Aantal jaar in onderwijs Aantal jaar in huidig CBE Aantal nascholingen in voorbije 5 jaar Aantal ICT-nascholingen in voorbije 5 jaar Lesgevers In totaal vulden 400 lesgevers basiseducatie de vragenlijst in. Het gaat om 69 mannen (17.3%) en 331 vrouwen (82.8%), die gemiddeld 42 jaar oud zijn (M = 1971). Ze zijn VI. Basiseducatie 1. Achtergrondkenmerken 461

4 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs gemiddeld 10.3 jaar actief in het onderwijs en werken reeds 9.7 jaar in hun huidig centrum. De afgelopen vijf jaar volgden ze 6.6 nascholingen, waarvan 1.9 ICT-nascholingen Klaskenmerken Aan lesgevers uit de basiseducatie werd gevraagd een specifieke groep voor ogen te houden bij het invullen van de vragenlijst. Gemiddeld hebben lesgevers 14 cursisten en komen ze 7.1 uren in de gekozen groep. Daarnaast moesten ze aangeven binnen welke opleiding hun cursus zit (zie Figuur VI.1). De grootste groep geeft les binnen NT2 (36.8%) of NT2 alfa (22.3%). Cursus van lesgevers basiseducatie 1.0% 2.0% NT1 NT2 11.5% 15.3% Maatschappelijke oriëntatie Opstapcursus Frans/Engels Wiskunde 22.3% 36.8% NT2 alfa ICT 3.3% 1.3% 6.8% Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/bedrijf Figuur VI.1 Opleiding waarbinnen de cursus van lesgevers basiseducatie zit 1.3. Schoolkenmerken In 9 van de 10 centra voor basiseducatie is er een ICT-coördinator aangesteld. Deze persoon wordt in 6 van de centra gedeeld door verschillende vestigingen en is per week gemiddeld 19.3 uren formeel vrijgesteld voor zijn taak. In Tabel VI.2 wordt een overzicht gegeven van de taken waarvoor centra voor basiseducatie een beroep doen op de ICT-coördinator. 462 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

5 Tabel VI.2 Taken waarvoor centra voor basiseducatie beroep doen op een ICT-coördinator Taken Ja Nee # scholen % # scholen % Technische ondersteuning % % Didactische ondersteuning % % Administratieve ondersteuning % % Onderhoud en beveiliging van het computerpark Schoolwebsite maken, aanvullen, onderhouden Vorming organiseren over ICT voor het team Zelf vorming geven over ICT aan het team % % % % % % % % Andere % % VI. Basiseducatie 1. Achtergrondkenmerken 463

6 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs 2. ICT-infrastructuur en ICT-beleid Binnen de eerste component komen vier verschillende indicatoren aan bod. Met betrekking tot ICT-infrastructuur wordt ingegaan op de Aanwezigheid van hardware (indicator 1) en de aanwezigheid van software (indicator 2). Onder beide indicatoren komen verschillende deelaspecten aan bod. Vervolgens wordt indicator 3, Kwaliteit van het ICT-beleid besproken. We sluiten deze component af met een nieuwe indicator, namelijk Professionalisering in het kader van ICT (indicator 21). Deze laatste twee indicatoren werden zowel bij directies als bij lesgevers bevraagd Indicator 1: Aanwezigheid van hardware Onder de eerste indicator Aanwezigheid van hardware worden drie deelaspecten besproken. Het gaat ten eerste om de aanwezigheid van desktops, laptops, tablets en e-readers. Hieronder worden zowel aantallen, als locatie, herkomst en ouderdom van de infrastructuur besproken. Ten tweede wordt een overzicht gegeven van de aanwezige randapparatuur, zoals fototoestellen en digitale schoolborden. Ten slotte komt ook het type internetaansluiting aan bod Aanwezigheid van desktops, laptops, tablets en e-readers Aantal desktops, laptops, tablets en e-readers In onderstaande Tabel VI.3 wordt een overzicht gegeven van het gemiddeld aantal desktops, laptops, tablets en e-readers met of zonder internet in de basiseducatie. Centra voor basiseducatie beschikken gemiddeld over desktops en 23.9 laptops. Tablet pc s zijn heel beperkt aanwezig in de basiseducatie, slechts twee centra geven aan over tablet pc s te beschikken: één centrum heeft 2 tablet pc s, het tweede 4 tablet pc s. Daarnaast geeft geen enkel centrum te kennen dat ze over e-readers beschikken. Tabel VI.3 Aanwezigheid van desktops, laptops, tablets en e-readers met en zonder internet in de basiseducatie Totaal Zonder internet Met internet M SD M SD M SD # desktops # laptops # tablet pc s # e-readers 0.0 (0.0) 0.0 (0.0) 0.0 (0.0) 464 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

7 Locatie van desktops, laptops, tablets en e-readers Tabel VI.4 geeft een overzicht van de locatie van desktops, laptops, tablet pc s en e-readers in de basiseducatie. 31.8% van de desktops en laptops staat in een computerlokaal en iets meer dan een kwart van de beschikbare desktops en laptops bevindt zich in een leslokaal (26.6%). Daarnaast blijkt in de basiseducatie 20.9% van de pc s in een studiezaal, bibliotheek of open leercentrum te staan. De weinige tablet pc s en e-readers waarover de basiseducatie beschikt, hebben geen vaste plaats. Tabel VI.4 Locatie van desktops, laptops, tablets en e-readers in de basiseducatie Desktops & laptops Tablet pc s en e-readers M SD % M SD % Geen vaste plaats % % In een leslokaal % % In een computerlokaal % % In een studiezaal/ bibliotheek/ open leercentrum % % Elders % % Herkomst van desktops, laptops, tablets en e-readers Tabel VI.5 geeft een overzicht van de herkomst van desktops, laptops, tablet pc s en e-readers in de basiseducatie. Een grote meerderheid van de desktops en laptops zijn nieuw aangekocht (75.6%). 17.9% is een gift van een externe organisatie. Tabel VI.5 Herkomst van desktops, laptops, tablets en e-readers in de basiseducatie Desktops & laptops Tablet pc s en e-readers M SD % M SD % Nieuw aangekocht % % Tweedehands aangekocht % % Gift van een externe organisatie % % Gift van een privé-persoon % % Andere % % Ouderdom van desktops, laptops, tablets en e-readers Tabel VI.6 geeft een overzicht van de ouderdom van desktops, laptops, tablet pc s en e-readers in de basiseducatie. De meeste computers zijn tussen 1 en 4 jaar oud (44.0%) of VI. Basiseducatie 2. ICT-infrastructuur en ICT-beleid 465

8 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs meer dan 4 jaar oud (35.1%). De aanwezige tablet pc s en e-readers zijn minder dan 1 jaar oud. Tabel VI.6 Ouderdom van desktops, laptops, tablets en e-readers in de basiseducatie Desktops & laptops Tablet pc s en e-readers M SD % M SD % Minder dan 1 jaar oud % % Tussen 1 en 4 jaar oud % % Meer dan 4 jaar oud % % Onbekend % % Aanwezigheid van randapparatuur Naast de vragen naar aanwezige desktops, laptops, tablet pc s en e-readers, werd ook een vraag gesteld naar aanwezige randapparatuur, zoals fototoestellen, videocamera s en digitale schoolborden. In Tabel VI.7 wordt weergegeven hoeveel centra voor basiseducatie over de respectievelijke apparatuur beschikken en indien de apparatuur aanwezig is, om hoeveel toestellen het dan gemiddeld gaat. Tabel VI.7 Aanwezige randapparatuur in de basiseducatie Aanwezig a # scholen M (%) (SD) a Digitaal fototoestel (90.0%) (1.7) Digitale videocamera (30.0%) (2.9) a Digitale projector (90.0%) (5.1) Digitaal schoolbord (60.0%) (7.6) 7 Draadloos internet - (70.0%) 10 Intern netwerk - (100%) a Alle coördinatoren vulden deze vraag in Mediaan Indien de centra voor basiseducatie aangeven dat ze niet over bepaalde randapparatuur beschikken, kunnen ze ook aanduiden welke stelling het best op hun situatie van toepassing is: is er geen behoefte aan, wordt de aanschaf overwogen of gebeurt de aankoop dit jaar? Allereerst beschikken negen van de tien centra die de vragenlijst invulden, over één of meerdere fototoestellen (M = 2.7; SD = 1.7). Het centrum dat geen fototoestel heeft, geeft 466 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

9 aan er geen behoefte aan te hebben. Drie centra hebben digitale videocamera s (M = 2.7; SD = 2.9). Zes centra geven aan hier geen behoefte aan te hebben en één centrum overweegt het aanschaffen van een videocamera. Verder geven negen van de tien centra aan over digitale projectoren te beschikken (M = 10.5; SD = 5.1). Het centrum dat er geen heeft, stelt dat de aanschaf overwogen wordt. Daarnaast hebben ondertussen zes van de tien centra digitale schoolborden ter beschikking (M = 9.2; SD = 7.6). Drie centra overwegen de aanschaf van digiborden, terwijl één centrum aangeeft hier geen behoefte aan te hebben. Zeven van de tien centra beschikken over draadloos internet. Eén centrum geeft aan dat ze geen behoefte heeft aan draadloos internet, een ander centrum stelt dat de aanschaf wordt overwogen. Alle centra voor basiseducatie beschikken over een intern netwerk Type internetaansluiting Ten slotte werd binnen de indicator Aanwezigheid van hardware de vraag gesteld naar het type internetverbinding i.e. breedband, dial-up of andere. Alle deelnemende centra beschikken over een breedbandaansluiting Indicator 2: Aanwezigheid van software In onderstaande tabel (Tabel VI.8) wordt een overzicht gegeven van de aanwezige software in de basiseducatie. Hieruit komt naar voren dat een grote meerderheid van de centra beschikt over kantoortoepassingen (100%), grafische software (80.0%), specifieke software voor oefeningen en toetsen (80.0%), digitale oefeningen en toetsen (90.0%), leermethodegebonden software (100%), digitaal cursistenvolgsysteem (70.0%) en mailen/of chatprogramma s (100%). Simulatiesoftware, alsook software voor cursisten met een functiebeperking zijn aanwezig in twee van de tien centra. In het tweede deel van de tabel wordt voor centra die aanduiden dat bepaalde software aanwezig is, een opsplitsing gemaakt naargelang gekozen werd voor vrije of commerciële software, of een combinatie van beide. Directeurs waren niet verplicht deze subvraag in te vullen, waardoor een aantal respondenten hun antwoord niet verder gespecificeerd heeft. Voor kantoortoepassingen, digitale cursistenvolgsystemen, software voor cursisten met een functiebeperking en mailen/of chatprogramma s wordt voornamelijk gebruikgemaakt van commerciële software. Voor andere softwaretoepassingen is er een meer gevarieerd beeld en zijn er telkens centra die enkel commerciële of vrije software gebruiken, of een combinatie van beide. VI. Basiseducatie 2. ICT-infrastructuur en ICT-beleid 467

10 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs Tabel VI.8 Aanwezigheid van software in de basiseducatie Aanwezig # scholen (%) Commerciële software # scholen (%) Indien aanwezig: Vrije & commerciële software # scholen (%) Vrije software # scholen (%) Niet gespecificeerd # scholen (%) Kantoortoepassingen 10 (100%) 6 (60.0%) 3 (30.0%) 1 (10.0%) 0 (0.0%) Grafische software 8 (80.0%) 3 (30.0%) 2 (20.0%) 3 (30.0%) 0 (0.0%) Simulaties 2 (20.0%) 1 (10.0%) 0 (0.0%) 1 (10.0%) 0 (0.0%) Specifieke software voor oefeningen en toetsen 8 (80.0%) 2 (20.0%) 2 (20.0%) 4 (40.0%) 0 (0.0%) Digitale oefeningen en/of toetsen 9 (90.0%) 3 (30.0%) 2 (20.0%) 4 (40.0%) 0 (0.0%) Leermethodegebonden software 10 (100%) 4 (40.0%) 3 (30.0%) 2 (20.0%) 1 (10.0%) Software voor cursisten met een functiebeperking 2 (20.0%) 2 (20.0%) 0 (0.0%) 0 (0.0%) 0 (0.0%) Digitaal cursistenvolgsysteem 7 (70.0%) 6 (60.0%) 0 (0.0%) 1 (10.0%) 0 (0.0%) Mail- en/of chatprogramma s 10 (100%) 6 (60.0%) 3 (30.0%) 1 (10.0%) 0 (0.0%) De helft van de deelnemende centra beschikt nog niet over een elektronische leeromgeving (ELO). Eén centrum gebruikt Smartschool, één centrum een andere commerciële ELO, terwijl drie overige centra voor basiseducatie een Open Source ELO inzetten voor het onderwijs Indicator 3: Kwaliteit van het ICT-beleid Voor indicator 3, Kwaliteit van het ICT-beleid, werd aan directieleden en lesgevers gevraagd hun mening te geven over 10 verschillende stellingen die ingaan op de aanwezigheid van een beleidsplan en de ondersteuning van lesgevers. Er werd een schaal gehanteerd van Helemaal oneens (1) tot Helemaal eens (6) Directie De gemiddelde score toegekend door coördinatoren uit de basiseducatie is 4.5 (SD = 0.48). Ze schatten de kwaliteit van het ICT-beleid en de geboden ondersteuning aan lesgevers dus vrij hoog in. Indien een centrum volgens de respondenten over een ICT-beleidsplan beschikt, werd hen eveneens gevraagd aan te geven of bepaalde componenten in het ICT-beleidsplan zijn opgenomen. Uit Tabel VI.9 blijkt dat in elk centrum dat over een ICT-beleidsplan beschikt, de component met betrekking tot veilig ICT-gebruik werd opgenomen. Ook het waarborgen van de privacy blijkt belangrijk en in de basiseducatie wordt in een meerderheid van de centra het gebruik van open source en vrije software gestimuleerd via het 468 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

11 beleidsplan. Afspraken rond het gebruik van sociale media door cursisten komen in een minderheid van de centra in het beleidsplan voor. Tabel VI.9 Componenten in het ICT-beleidsplan volgens directies in de basiseducatie Staan volgende componenten in het ICT-beleidsplan? Lesgevers dienen het gebruik van open source/ vrije software te stimuleren. Ja # scholen % # scholen Nee % % % Afspraken over het gebruik van sociale media door cursisten % % Lesgevers dienen aandacht te besteden aan hoe cursisten hun privacy kunnen waarborgen. Lesgevers dienen aandacht te besteden aan hoe cursisten veilig kunnen omgaan met ICT % % 8 100% 0 0.0% Lesgever Lesgevers uit de basiseducatie geven voor het aspect kwaliteit van het ICT-beleid en de ondersteuning een gemiddelde score van 4.0 (SD = 0.84). Inspraak in het aankoopbeleid schatten ze nagenoeg even hoog in (M = 4.0; SD = 1.1). Tabel VI.10 Gemiddelde scores van lesgevers uit de basiseducatie voor indicator 3 Kwaliteit van het ICTbeleid Indicator 3 N M SD Beleid en ondersteuning Aankoop Er is geen verschil in scores tussen mannelijke en vrouwelijke lesgevers voor de inschatting van de kwaliteit van het ICT-beleid en de ondersteuning (t(388) = 0.30; p =.77) en de inspraak in het aankoopbeleid (t(364) = 1.15; p =.25). Tabel VI.11 Gemiddelde scores van mannelijke en vrouwelijke lesgevers uit de basiseducatie voor indicator 3 Kwaliteit van het ICT-beleid Indicator 3 Sekse N M SD Beleid en ondersteuning Aankoop Man Vrouw Man Vrouw t-test Ook op basis van leeftijd worden geen significante verschillen opgemerkt (beleid en ondersteuning: F(3, 384) = 0.93; p = 0.43, aankoop: F(3, 361) = 0.90; p =.44). VI. Basiseducatie 2. ICT-infrastructuur en ICT-beleid 469

12 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs Tabel VI.12 Gemiddelde scores van lesgevers basiseducatie naargelang leeftijd voor indicator 3 Kwaliteit van het ICT-beleid Indicator 3 Geboortejaar N M SD Voor F-test Beleid en ondersteuning Aankoop Vanaf Voor Vanaf Ten slotte schatten lesgevers van verschillende cursussen de kwaliteit van het ICT-beleid en de ondersteuning even hoog in (F(8, 381) = 1.61; p =.12). Voor inspraak in het aankoopbeleid is er wel sprake van een significant verschil (F(8, 357) = 2.91; p =.004). ICTlesgevers hebben meer inspraak dan NT-lesgevers en lesgevers MO (zie Tabel VI.13). Tabel VI.13 Gemiddelde scores van lesgevers basiseducatie naargelang cursus voor indicator 3 Kwaliteit van het ICT-beleid Indicator 3 Cursus N M SD NT NT F-test Beleid en ondersteuning Aankoop MO Opstapcursus Frans/Engels Wiskunde NT2 alfa ICT Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/ bedrijf NT NT MO Opstapcursus Frans/Engels Wiskunde ** 470 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

13 NT2 alfa ICT Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/ bedrijf Aan lesgevers in de basiseducatie werd eveneens gevraagd aan te geven welke componenten volgens hen in het ICT-beleidsplan staan. Zij kregen hierbij bijkomend Weet ik niet als antwoordmogelijkheid. Voor elke component is er een groot aandeel lesgevers die aangeeft niet te weten of deze in het beleidsplan is opgenomen of niet. Weinig lesgevers denken dat afspraken met betrekking tot vrije software of gebruik van sociale media in het ICT-beleidsplan staan. Iets meer dan een derde van de lesgevers geeft aan dat dit wel het geval is voor overwegingen met betrekking tot het waarborgen van de privacy en het veilig omgaan met ICT. Tabel VI.14 Componenten in het ICT-beleidsplan volgens lesgevers in de basiseducatie Staan volgende componenten in het ICTbeleidsplan? Lesgevers dienen het gebruik van open source/ vrije software te stimuleren. Afspraken over het gebruik van sociale media door cursisten. Lesgevers dienen aandacht te besteden aan hoe cursisten hun privacy kunnen waarborgen. Lesgevers dienen aandacht te besteden aan hoe cursisten veilig kunnen omgaan met ICT. Ja Nee Weet ik niet # lesgevers (%) # lesgevers (%) # lesgevers (%) 71 (18.7%) 42 (11.1%) 266 (70.2%) 63 (16.8%) 59 (15.7%) 253 (67.5%) 139 (36.9%) 25 (6.6%) 213 (56.5%) 150 (39.9%) 21 (5.6%) 205 (54.5%) 2.4. Indicator 21: Professionalisering in het kader van ICT De indicator Professionalisering in het kader van ICT is een nieuw toegevoegde schaal die peilt naar de mate waarin actoren op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van ICT-integratie (Vanderlinde & van Braak, 2010). Aan directie en lesgevers werd gevraagd aan te geven in welke mate ze het eens zijn met een aantal stellingen op een Likertschaal van Helemaal oneens (1) tot Helemaal eens (6) Directie Directies uit de basiseducatie hebben voor deze indicator een gemiddelde score van 4.0 (SD = 0.42). Dit betekent dat ze het eerder eens zijn met het idee dat lesgevers initiatieven nemen in verband met hun professionalisering in het kader van ICT. VI. Basiseducatie 2. ICT-infrastructuur en ICT-beleid 471

14 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs Lesgever Lesgevers uit de basiseducatie schatten hun eigen professionalisering niet zo hoog in (M = 2.9; SD = 1.0). In Tabel VI.15 en Tabel VI.16 wordt voor lesgevers de vergelijking gemaakt naargelang sekse en leeftijd. Hieruit blijkt dat mannen hun eigen professionalisering met betrekking tot ICT gemiddeld hoger inschatten dan vrouwen (t(398) = 3.38; p =.001). Oudere lesgevers lijken hun professionalisering hoger in te schatten, maar dit verschil is niet significant (F(3, 394) = 1.74; p =.16). Tabel VI.15 Gemiddelde scores van mannelijke en vrouwelijke lesgevers basiseducatie voor indicator 21 Professionalisering in het kader van ICT Sekse N M SD Man Vrouw t-test Tabel VI.16 Gemiddelde scores van lesgevers basiseducatie naargelang leeftijd voor indicator 21 Professionalisering in het kader van ICT Geboortejaar N M SD Voor Vanaf F-test Ten slotte wordt in de tabel hieronder een overzicht gegeven van de gemiddelde scores van lesgevers in de basiseducatie naargelang de cursus die ze geven. Post-hoc analyses maken duidelijk dat het verschil zich situeert tussen de lesgevers in de opleiding ICT enerzijds, en alle andere groepen anderzijds. ICT-lesgevers schatten hun professionalisering significant hoger in (F(8, 391) = 15.52; p <.001). Tabel VI.17 Gemiddelde scores van lesgevers basiseducatie naargelang cursus voor indicator 21 Professionalisering in het kader van ICT Cursus N M SD NT NT MO Opstapcursus Frans/Engels Wiskunde NT2 alfa F-test 472 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

15 ICT Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/ bedrijf VI. Basiseducatie 2. ICT-infrastructuur en ICT-beleid 473

16 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs 3. ICT-integratie Deze tweede component binnen het MICTIVO-model focust op het ICT-gebruik op het microniveau, in de eigenlijke leer- en onderwijsprocessen. Er wordt allereerst ingegaan op het ICT-gebruik door lesgevers (indicator 4), bevraagd bij directie en lesgevers, en het ICTgebruik door cursisten (indicator 5), bevraagd bij lesgevers en cursisten. Vervolgens komen drie nieuwe indicatoren aan bod. Het gaat om gebruik van sociale media (indicator 19), gebruik van educatieve games (indicator 20) en gebruik van ICT in het kleuteronderwijs (indicator 22) Indicator 4: ICT-gebruik door lesgevers Via indicator 4 wordt bij directie en lesgevers nagegaan in welke mate lesgevers gebruikmaken van ICT om lessen voor te bereiden en te geven. Hiertoe werden twee factoren geconstrueerd. De eerste factor, ICT-gebruik bij de lesvoorbereiding, bestaat uit tien items. De tweede factor heeft betrekking op ICT-gebruik tijdens de les en omvat negen items Directie Aan directies werd gevraagd het ICT-gebruik van lesgevers in te schatten op een vijfpuntenschaal met volgende schaalpunten: Geen enkele lesgever Een minderheid van de lesgevers Ongeveer de helft van de lesgevers Een meerderheid van de lesgevers Alle lesgevers. Voor ICT-gebruik bij de lesvoorbereiding is er een gemiddelde score van 3.9 (SD = 0.44). Directieleden schatten dus in dat gemiddeld een meerderheid van de lesgevers ICT gebruikt om hun lessen voor te bereiden. Ongeveer de helft van de lesgevers zou volgens de directie ICT gebruiken tijdens de les (M = 2.9; SD = 0.71) Lesgever Bij lesgevers werd een zevenpuntenschaal gebruikt met volgende schaalpunten: Nooit Enkele keren per jaar Eén of meerdere keren per maand Wekelijks Meerdere keren per week Dagelijks Meerdere keren per dag. Lesgevers uit de basiseducatie gebruiken gemiddeld meerdere keren per maand tot wekelijks ICT om lessen voor te bereiden (M = 3.6; SD = 0.99). Het ICT-gebruik tijdens de les ligt een stuk lager en beperkt zich tot enkele keren per jaar (M = 2.2; SD = 0.82) (zie Tabel VI.18). Uit Figuur VI.2 blijkt dit ook. 56% van de lesgevers gebruikt slechts enkele keren per jaar ICT tijdens de les, terwijl nog eens 14.2% van de lesgevers nooit ICT gebruikt in de les. Het ICT-gebruik tijdens de lesvoorbereiding ligt hoger; slechts 12.8% van de lesgevers gebruikt nooit of slechts enkele keren per jaar ICT om hun les voor te bereiden. 474 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

17 Tabel VI.18 Gemiddelde scores van lesgevers uit de basiseducatie voor indicator 4 ICT-gebruik door lesgevers Indicator 4 N M SD ICT-gebruik tijdens de lesvoorbereiding ICT-gebruik tijdens de les % 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% ICT-gebruik tijdens lesvoorbereiding ICT-gebruik tijdens de les Figuur VI.2 Frequentie ICT-gebruik tijdens de lesvoorbereiding en tijdens de les door lesgevers basiseducatie In Tabel VI.19 staan de resultaten op itemniveau uitgesplitst op itemniveau. Tabel VI.19 Gemiddelde scores van lesgevers in de basiseducatie voor indicator 4 ICT-gebruik door lesgevers: analyse op itemniveau (percentages) Basiseducatie Bij lesvoorbereiding Informatie opzoeken met behulp van ICT Werken met kantoortoepassingen zoals tekstverwerking, presentatiesoftware, rekenbladen en gegevensbestanden om uw lessen voor te bereiden Gegevens bewerken met behulp van ICT zoals foto's aanpassen of figuren maken Oefeningen opstellen voor uw leerlingen met behulp van een speciaal oefenprogramma ICT gebruiken bij uw lesvoorbereidingen Inschatten wanneer onderwijs- en leersituaties geschikt zijn voor het gebruik van ICT Lessen voorbereiden waarin uw leerlingen ICT zullen gebruiken Op internet bruikbare bronnen vinden voor uw VI. Basiseducatie 3. ICT-integratie 475

18 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs lessen Inschatten of een website geschikt is om in uw les te gebruiken Inschatten of bepaalde programma's (software) geschikt zijn om in uw les te gebruiken Tijdens de les Informatie presenteren aan uw leerlingen via ICT Uw leerlingen aanleren hoe ze met een computer kunnen werken ICT gebruiken om leerlingen met een functiebeperking te ondersteunen ICT gebruiken om uw leerlingen zelfstandig nieuwe leerstof te laten verwerven ICT inzetten om het 'leren leren' van uw leerlingen te verbeteren, zoals leren structureren ICT gebruiken om te remediëren ICT gebruiken om te differentiëren tussen leerlingen Digitaal lesmateriaal (bijvoorbeeld gevonden op internet) aanpassen zodat het geschikt is voor gebruik in uw lessen ICT gebruiken om samenwerkend leren te ondersteunen, zoals het delen van documenten Bij communicatie, evaluatie en management Communiceren met uw leerlingen via ICT ICT gebruiken om samen te werken met collegaleerkrachten rond een bepaald project ICT gebruiken om samen te werken met leerkrachten van een andere school rond een bepaald project ICT gebruiken om te communiceren met collegaleerkrachten Toetsvragen opstellen voor uw leerlingen met een specifiek toetsprogramma De leerprestaties van uw leerlingen opvolgen via een digitaal leerlingvolgsysteem (of een gelijkaardig systeem) Taken en groepswerken van uw leerlingen digitaal opvolgen en begeleiden Lessen waarin ICT wordt gebruikt praktisch organiseren Met uw klas werken aan een project waarbij uw leerlingen tijdens de lessen een waaier aan ICT Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

19 toepassingen gebruiken 1 = Nooit, 2 = Enkele keren per jaar, 3 = Eén of meerdere keren per maand, 4 = Wekelijks, 5 = Meerdere keren per week, 6 = Dagelijks, 7 = Meerdere keren per dag Er is een verschil in score tussen mannelijke en vrouwelijke lesgevers wat betreft ICT-gebruik bij lesvoorbereiding en voor ICT-gebruik tijdens de les. Mannen gebruiken vaker ICT bij de lesvoorbereiding (t(398) = 2.60; p =.010) en tijdens de les (t(83.39) = 3.25; p =.002). Tabel VI.20 Gemiddelde scores van mannelijke en vrouwelijke lesgevers uit de basiseducatie voor indicator 4 ICT-gebruik door lesgevers Indicator 4 Sekse N M SD ICT-gebruik bij de lesvoorbereiding Man Vrouw ICT-gebruik tijdens de les Man Vrouw t-test ** ** Op basis van het geboortejaar van de lesgevers, wordt een significant verschil vastgesteld voor ICT-gebruik bij de lesvoorbereiding (F(3, 394) = 2.77; p =.04), zie Tabel VI.21 en Figuur VI.3. Post hoc-analyses geven echter niet weer tussen welke groepen het verschil zich specifiek situeert. Wel kan opgemerkt worden dat de oudste groep lesgevers de laagste score heeft (M = 3.2; SD = 0.12). Ongeacht leeftijd blijken alle lesgevers bovendien even frequent ICT te gebruiken tijdens de les (F(3, 394) = 0.25; p =.86). Tabel VI.21 Gemiddelde scores van lesgevers basiseducatie naargelang leeftijd voor indicator 4 ICT-gebruik door lesgevers Indicator 4 Geboortejaar N M SD ICT-gebruik bij de lesvoorbereiding ICT-gebruik tijdens de les Voor Vanaf Voor Vanaf F-test * VI. Basiseducatie 3. ICT-integratie 477

20 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% Voor Vanaf % Nooit Enkele keren per jaar Eén of meerdere keren per maand Wekelijks Meerdere keren per week Dagelijks Meerdere keren per dag Figuur VI.3 ICT-gebruik tijdens de lesvoorbereiding per leeftijdscategorie In de basiseducatie speelt de cursus die een lesgever geeft een grote rol. Zo gebruiken ICTlesgevers significant vaker ICT om lessen voor te bereiden dan NT-lesgevers (F(8, 391) = 11.69; p <.001). Wat het ICT-gebruik tijdens de les betreft is de score van ICT-lesgevers hoger dan lesgevers uit alle andere opleidingen, met uitzondering van het Open Leercentrum (F(8, 391) = 21.51; p <.001). Ook lesgevers uit Maatschappelijke Oriëntatie gebruiken frequenter ICT tijdens de les dan lesgevers van NT2 en NT2 alfa. Tabel VI.22 Gemiddelde scores van lesgevers basiseducatie naargelang cursus voor indicator 4 ICT-gebruik door lesgevers Indicator 4 Cursus N M SD ICT-gebruik bij de lesvoorbereiding ICT-gebruik tijdens de les NT NT MO Opstapcursus Frans/Engels Wiskunde NT2 alfa ICT Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/ bedrijf NT NT MO Opstapcursus F-test 478 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

21 Frans/Engels Wiskunde NT2 alfa ICT Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/ bedrijf Indicator 5: ICT-gebruik door cursisten Indicator 5 gaat bij lesgevers van de basiseducatie na in welke mate cursisten volgens hen gebruikmaken van ICT tijdens de lessen of om thuis schoolgerelateerde taken uit te voeren. Het gaat om zaken zoals informatie opzoeken, documenten of presentaties maken, gegevens bewerken, oefeningen maken, samenwerken en communiceren. Zes items maken deel uit van het gevalideerde construct. Er wordt een schaal gehanteerd van Nooit (1) tot Meerdere keren per dag (7). De gemiddelde score van lesgevers basiseducatie bevindt zich tussen de schaalpunten Nooit en Enkele keren per jaar (M = 1.7; SD = 0.76). Het ICT-gebruik door cursisten is volgens lesgevers bijgevolg beperkt. Bij mannelijke lesgevers (Tabel VI.23) gebruiken cursisten iets frequenter ICT dan bij vrouwelijke lesgevers (t(92.52) = 2.71; p =.008). Op basis van de leeftijd (Tabel VI.24) van lesgevers worden geen verschillen in gemiddeldes vastgesteld (F(3, 394) = 0.51; p =.67). Tabel VI.23 Gemiddelde scores van mannelijke en vrouwelijke lesgevers basiseducatie voor indicator 5 ICTgebruik door cursisten Sekse N M SD Man Vrouw t-test ** Tabel VI.24 Gemiddelde scores van lesgevers basiseducatie naargelang leeftijd voor indicator 5 ICT-gebruik door cursisten Geboortejaar N M SD Voor Vanaf F-test Ten slotte blijkt dat cursisten van ICT-lesgevers meer ICT gebruiken in het kader van de lessen dan alle andere cursisten (Tabel VI.25). Ook in de cursussen NT1 en MO komt ICT- VI. Basiseducatie 3. ICT-integratie 479

22 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs gebruik door cursisten vaker voor dan in de NT2- en NT2 alfacursussen, de opleidingen met de laagste gemiddelden. Tabel VI.25 Gemiddelde scores van lesgevers basiseducatie naargelang cursus voor indicator 5 ICT-gebruik door cursisten Cursus N M SD NT NT MO Opstapcursus Frans/Engels Wiskunde NT2 alfa ICT Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/ bedrijf F-test 3.3. Indicator 19: Gebruik van sociale media Gebruik van sociale media is een nieuw toegevoegde indicator waarmee wordt nagegaan in welke mate lesgevers sociale media gebruiken voor bepaalde onderwijsdoeleinden. Er wordt een schaal gehanteerd van Nooit (1) tot Meerdere keren per dag (7). Er kon geen schaalconstructie uitgevoerd worden omwille van de zwakke resultaten voor de itemkarakteristieken. Het gebruik van sociale media voor lesdoeleinden is nog niet ingeburgerd bij lesgevers in de basiseducatie. In Tabel VI.26, worden per vraag de percentages per antwoordcategorie weergegeven. 261 lesgevers (65.9%) vinkten steeds Nooit aan. Er waren minder mannelijke dan vrouwelijke lesgevers die steeds Nooit antwoordden (50.7% t.o.v. 68.9%). Het aantal lesgevers dat steeds Nooit antwoordde is per leeftijdscategorie respectievelijk 60.3%, 65.1%, 64.0% en 71.1%. 480 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

23 Tabel VI.26 Verdeling van de antwoorden (in %) op de verschillende vragen m.b.t. het gebruik van sociale media basiseducatie Hoe vaak gebruikt u sociale media om cursisten informatie te laten opzoeken. cursisten te laten samenwerken met medecursisten van de eigen school. cursisten te laten samenwerken met cursisten van een andere school. cursisten binnen school met elkaar te laten chatten of mailen over een taak of over de leerstof. cursisten buiten school met elkaar te laten chatten of mailen over een taak of over de leerstof. Niet ingevuld te communiceren met je cursisten cursisten met een functiebeperking te ondersteunen. cursisten zelfstandig nieuwe leerstof te laten verwerven cursisten oefeningen te laten maken cursisten toetsen te laten maken de leerprestaties van je cursisten op te volgen. 1 = Nooit, 2 = Enkele keren per jaar, 3 = Eén of meerdere keren per maand, 4 = Wekelijks, 5 = Meerdere keren per week, 6 = Dagelijks, 7 = Meerdere keren per dag, 8 = In het kader van project 3.4. Indicator 20: Gebruik van educatieve games Gebruik van educatieve games is een nieuw toegevoegde indicator waarmee wordt nagegaan in welke mate lesgevers educatieve games gebruiken voor bepaalde onderwijsdoeleinden. Er wordt een schaal gehanteerd van Nooit (1) tot Meerdere keren per dag (7). Er kon geen schaalconstructie uitgevoerd worden door de slechte resultaten voor de itemkarakteristieken. Het gebruik van educatieve games voor lesdoeleinden is nog niet ingeburgerd bij lesgevers in de basiseducatie. In onderstaande Tabel VI.27, worden per vraag de percentages per antwoordcategorie weergegeven. De antwoordcategorieën Dagelijks en Meerdere keren per dag werden niet gebruikt. Educatieve games worden in de basiseducatie vooral gebruikt om cursisten oefeningen te laten maken (69.3% Nooit ). Op alle andere vragen antwoordden steeds meer dan 80% van de lesgevers Nooit, en 273 lesgevers (68.9%) antwoordden zelfs steeds Nooit. Het aantal mannelijke en vrouwelijke lesgevers dat steeds Nooit antwoordde was gelijkaardig (64.7% bij de mannen t.o.v. 69.8% bij de vrouwen). Vooral jongere lesgevers gebruiken af en toe educatieve games: 71.4% en 75.5% van de VI. Basiseducatie 3. ICT-integratie 481

24 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs oudste groepen lesgevers antwoordde steeds Nooit, in vergelijking met resp. 66.9% en 62.9% van de lesgevers in de jongste groepen. Tabel VI.27 Verdeling van de antwoorden (in %) op de verschillende vragen m.b.t. het gebruik van educatieve games basiseducatie Hoe vaak gebruikt u educatieve games om cursisten informatie te laten opzoeken. cursisten te laten samenwerken met medecursisten van de eigen school. cursisten te laten samenwerken met cursisten van een andere school. cursisten binnen school met elkaar te laten chatten of mailen over een taak of over de leerstof. cursisten buiten school met elkaar te laten chatten of mailen over een taak of over de leerstof. Niet ingevuld te communiceren met je cursisten cursisten met een functiebeperking te ondersteunen. cursisten zelfstandig nieuwe leerstof te laten verwerven cursisten te laten samenwerken cursisten oefeningen te laten maken cursisten toetsen te laten maken de leerprestaties van je cursisten op te volgen. 1 = Nooit, 2 = Enkele keren per jaar, 3 = Eén of meerdere keren per maand, 4 = Wekelijks, 5 = Meerdere keren per week, 6 = Dagelijks, 7 = Meerdere keren per dag, 8 = In het kader van project 482 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

25 4. ICT-competenties De derde component van het MICTIVO-model gaat in op de ICT-competenties van verschillende actoren. Hieronder worden vijf indicatoren besproken, waaronder de algemene computerattitudes van lesgevers (indicator 7) en de pedagogisch-didactische competenties van lesgevers (indicator 9), bevraagd bij zowel lesgevers als directie. Daarnaast komt ook de computerervaring van alle actoren aan bod (indicator 10) en wordt een overzicht gegeven van de ICT-competenties van cursisten (indicator 11), zoals die door lesgevers ingeschat worden. Ten slotte wordt ook hier een nieuwe indicator besproken, namelijk mediawijsheid (indicator 18) Indicator 7: Algemene computerattitude De computerattitude van lesgevers in de basiseducatie werd gemeten aan de hand van 11 items die peilen naar de algemene computerattitude, de waargenomen bruikbaarheid en het waargenomen gebruiksgemak van ICT. Er wordt een schaal gehanteerd van Volledig oneens (1) tot Volledig eens (6). Vooreerst wordt in Tabel VI.28 een overzicht gegeven van de scores van lesgevers uit de basiseducatie voor de onderscheiden componenten van indicator 7. De gemiddelden variëren van 4.3 tot 4.9 en geven aan dat lesgevers een overwegend positieve houding hebben ten aanzien van ICT. Tabel VI.28 Gemiddelde scores van lesgevers uit de basiseducatie voor indicator 7 Algemene computerattitude Indicator 7 N M SD Algemene computerattitude Waargenomen bruikbaarheid Waargenomen gebruiksgemak Daarnaast wordt nagegaan of de scores van lesgevers variëren naargelang sekse (zie Tabel VI.29). Mannelijke lesgevers hebben een meer positieve attitude ten aanzien van ICT dan vrouwelijke lesgevers (t(398) = 3.77; p <.001). Ook het gebruiksgemak wordt door mannen hoger ingeschat dan door vrouwen (t(398) = 3.84; p <.001). De bruikbaarheid van ICT wordt door mannelijke en vrouwelijke lesgevers even hoog ingeschat (t(398) = 0.32; p =.75). VI. Basiseducatie 4. ICT-competenties 483

26 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs Tabel VI.29 Gemiddelde scores voor Indicator 7 Algemene computerattitude van mannelijke en vrouwelijke lesgevers uit de basiseducatie Indicator 7 Sekse N M SD Algemene computerattitude Waargenomen bruikbaarheid Waargenomen gebruiksgemak Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw t-test Op basis van de leeftijd van lesgevers kan voor de algemene computerattitude en waargenomen bruikbaarheid geen significant verschil vastgesteld worden (algemene computerattitude: F(3, 394) = 0.72; p =.54, waargenomen bruikbaarheid: F(3, 394) = 1.40; p =.24). Ongeacht de leeftijd hebben lesgevers dus een positieve houding ten aanzien van ICT en schatten ze het nut ervan hoog in (Tabel VI.30). Voor waargenomen gebruiksgemak is er wel sprake van een significant verschil (F3, 394) = 8.36; p <.001). De oudste groep lesgevers vindt het minder gemakkelijk om ICT te (leren) gebruiken dan hun jongere collega s. Tabel VI.30 Gemiddelde scores voor Indicator 7 Algemene computerattitude van lesgevers basiseducatie naargelang leeftijd Indicator 7 Geboortejaar N M SD Algemene computerattitude Waargenomen bruikbaarheid Waargenomen gebruiksgemak Voor Vanaf Voor Vanaf Voor Vanaf F-test Ten slotte wordt nagegaan of de scores van lesgevers variëren naargelang de cursus die ze geven (Tabel VI.31). Voor de attitudes ten opzichte van computers geldt dat de scores van 484 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

27 ICT-lesgevers een stuk hoger zijn dan de scores van NT- of MO-lesgevers (F(8, 391) = 13.22; p <.001). Ook voor de waargenomen bruikbaarheid van ICT is er sprake van significante verschillen (F(8, 391) = 4.13; p <.001). ICT-lesgevers schatten de bruikbaarheid heel hoog in (M = 5.5; SD = 0.13) in vergelijking met lesgevers uit opleidingen Nederlands en Maatschappelijke oriëntatie. Bovendien vinden ICT-lesgevers ICT ook gemakkelijker te gebruiken dan NT-lesgevers (F(8, 391) = 6.12; p <.001). Tabel VI.31 Gemiddelde scores voor Indicator 7 Algemene computerattitude van lesgevers basiseducatie naargelang cursus Indicator 7 Cursus N M SD Algemene computerattitude Waargenomen bruikbaarheid Waargenomen gebruiksgemak NT NT MO Opstapcursus Frans/Engels Wiskunde NT2 alfa ICT Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/ bedrijf NT NT MO Opstapcursus Frans/Engels Wiskunde NT2 alfa ICT Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/ bedrijf NT NT MO Opstapcursus Frans/Engels Wiskunde NT2 alfa ICT Open Leercentrum Aanbod in opdracht van een organisatie/ bedrijf F-test 4.2. Indicator 9: Pedagogisch-didactische competenties van lesgevers De pedagogisch-didactische competenties van lesgevers werden bevraagd bij zowel de directie als de lesgevers zelf. Hieronder worden de resultaten voor beide actoren besproken. VI. Basiseducatie 4. ICT-competenties 485

28 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs Er worden zowel scores gerapporteerd van de algemene schaal waarin alle 28 items werden opgenomen, als scores per subindicator. Deze subindicatoren hebben betrekking op competenties voor ICT-gebruik bij lesvoorbereidingen, tijdens de les, voor evaluatie, voor communicatiedoeleinden en voor klasmanagement Directie Aan directies werd gevraagd in te schatten hoeveel lesgevers volgens hen over bepaalde competenties beschikken op een schaal van Geen enkele lesgever (1) tot Alle lesgevers (5) (zie Tabel VI.32). Op de algemene schaal is er een gemiddelde score van 3.8 (SD = 0.67). Dit betekent dat directies ervan uitgaan dat bijna de meerderheid van de lesgevers over de bevraagde competenties beschikken. De hoogste scores zijn er voor ICT-competenties voor lesvoorbereiding (M = 4.0; SD = 0.44) en voor communicatie (M = 4.4; SD = 0.45). Directies schatten dat minder lesgevers de competenties beheersen om ICT in te zetten tijdens de les (M = 3.5; SD = 0.70), voor klasmanagement (M = 3.4; SD = 0.82) en voor evaluatie (M = 2.9; SD = 0.82). Tabel VI.32 Gemiddelde scores van directieleden basiseducatie voor indicator 9 Pedagogisch-didactische competenties van lesgevers Indicator 9 N M SD Algemeen Voor lesvoorbereiding Tijdens de les Voor klasmanagement Voor evaluatie Voor communicatie Lesgever Aan lesgevers werd gevraagd hun competenties in te schatten op een vijfpuntenschaal met volgende schaalpunten: Niet Een beetje Voldoende Goed Uitstekend. Er werd eveneens de mogelijkheid gegeven Ken ik niet aan te duiden. Deze antwoorden worden niet mee opgenomen in het berekenen van de gemiddelde scores. Indien lesgevers te vaak dit antwoord gekozen hebben, wordt voor hen geen somscores berekend. Om die reden varieert het aantal respondenten per construct. Lesgevers uit de basiseducatie hebben een gemiddelde score van 3.3 (SD = 0.81) voor de algemene schaal. Ze stellen dus dat ze de bevraagde competenties gemiddeld voldoende beheersen. De hoogste score hebben ze voor de competenties om ICT te gebruiken voor communicatie (M = 3.8; SD = 0.91). Hun competenties om ICT in te zetten voor evaluatie schatten ze het laagst in (M = 2.6; SD = 1.2) (zie Tabel VI.33). 486 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie

29 Tabel VI.33 Gemiddelde scores van lesgevers basiseducatie voor indicator 9 Pedagogisch-didactische competenties van lesgevers Indicator 9 N M SD Algemeen Voor lesvoorbereiding Tijdens de les Voor klasmanagement Voor evaluatie Voor communicatie Vervolgens schatten mannelijke lesgevers hun competenties hoger in dan vrouwelijke lesgevers, zowel voor de algemene schaal (t(377) = 4.58; p <.001) als voor alle subcomponenten (lesvoorbereiding: t(391) =4.07; p <.001, tijdens de les: t(378) = 4.11; p <.001, klasmanagement: t(358) = 5.49; p <.001, voor evaluatie: t(322) = 3.89; p <.001, en voor communicatie: t(384) = 2.26; p =.025). Tabel VI.34 Gemiddelde scores voor pedagogisch-didactische competenties van lesgevers basiseducatie naargelang sekse Indicator 9 Sekse N M SD t-test Algemeen Voor lesvoorbereiding Tijdens de les Voor klasmanagement Voor evaluatie Voor communicatie Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Ook op basis van leeftijd worden significante verschillen vastgesteld voor de algemene schaal (F(3, 373) = 8.27; p <.001) en alle subcomponenten behalve evaluatie (F(3, 318) = 1.97; p =.12). De competenties voor deze subcomponent worden ongeacht leeftijd even laag ingeschat. Voor de algemene schaal blijkt uit de post hoc-analyses dat de groep oudste lesgevers hun competenties lager inschatten dan alle jongere collega s. Voor de componenten lesvoorbereiding, tijdens de les, klasmanagement en communicatie worden * VI. Basiseducatie 4. ICT-competenties 487

30 Monitoring ICT in het Vlaamse onderwijs dezelfde significante verschillen vastgesteld (lesvoorbereiding: F(3, 387) = 6.74; p <.001; tijdens de les: F(3, 374) = 5.74; p <.001, klasmanagement: F(3, 354) = 5.05; p =.002, communicatie: F(3, 380) = 6.94; p <.001) (zie Tabel VI.35). Tabel VI.35 Gemiddelde scores voor pedagogisch-didactische competenties van lesgevers basiseducatie naargelang leeftijd Indicator 9 Geboortejaar N M SD Algemeen Voor lesvoorbereiding Tijdens de les Voor klasmanagement Voor evaluatie Voor communicatie Voor Vanaf Voor Vanaf Voor Vanaf Voor Vanaf Voor Vanaf Voor Vanaf F-test ** Ten slotte blijken lesgevers hun competenties anders in te schatten naargelang de cursus waarin ze lesgeven. Dit geldt voor zowel de algemene schaal als alle subindicatoren. ICTlesgevers hebben hogere scores dan NT-lesgevers (algemeen: F(8, 370) = 9.05; p <.001, lesvoorbereiding: F(8, 384) = 8.26; p <.001, tijdens de les: F(8, 371) = 7.04; p <.001). Bovendien hebben ook lesgevers Maatschappelijke Oriëntatie een hogere score dan lesgevers NT2 voor de algemene schaal. Voor de component klasmanagement liggen de scores nog iets verder uit elkaar (F(8, 351) = 14.37; p <.001). ICT-lesgevers schatten hun competenties hoger in dan lesgevers Nederlandse Taal, Maatschappelijke Oriëntatie en Wiskunde. MO-lesgevers hebben op hun beurt een hogere score dan NT2- en NT2 488 Deel 2: Resultaten MICTIVO 2012 VI. Basiseducatie