Resultatenrapport 2013 Natuurrijk Limburg

Transcriptie

1 Resultatenrapport 2013 Natuurrijk Limburg Roermond, mei 2014 ir. Bram Derikx, Directeur

2 Inleiding Voor u ligt het resultatenrapport 2013 van de Stichting Natuurrijk Limburg. Het eerste resultatenrapport dat is opgesteld in verband met de oprichting op 12 juni Met dit resultatenrapport geven we inzicht in de behaalde resultaten van het afgelopen kalenderjaar. Aanleiding: Provincie Limburg en de Limburgse Land- en Tuinbouw Bond (LLTB) hebben in de Verklaring van Roermond 2009 besloten tot zuinig ruimtegebruik en een actieve rol voor de landbouw op het natuurdomein. Hiertoe is in 2012 een businessplan opgesteld met daarin concrete doelen voor de komende periode. Ondanks dat in deze korte periode al veel veranderd is wordt dit resultatenrapport opgesteld tegen de achtergrond van het businessplan uit In het businessplan is onderstaande visie weergegeven: Natuurrijk Limburg is een organisatie die, volgens economische principes, er naar streeft dat: Natuurgronden worden beheerd door agrariërs en particulieren Natuurgronden in eigendom komen van agrariërs en ANV s Natuur- en landschapsbeheer voor agrariërs rendabel is Groene kennis en advies beschikbaar is voor agrariërs en ANV s Actief gebiedsontwikkeling ter hand wordt genomen Natuur- en landschapsbeheer door agrariërs, ANV s en particulieren breed maatschappelijk wordt gedragen Hierbij werden in het businessplan drie taken onderscheiden: Aannemer natuurbeheer Ontwikkelingsmaatschappij natuurgronden Groen kenniscentrum Inhoud resultatenrapport 2013 Bovengenoemde visie en taken zijn in de loop van de tijd omgevormd tot een viertal resultaatgebieden van Natuurrijk Limburg te weten: Beheer Gebiedsontwikkeling Communicatie en kennis Projecten (later toegevoegd) In de volgende hoofdstukken wordt steeds een resultaatgebied behandeld. In ieder hoofdstuk wordt ingegaan op de vooraf opgestelde ambities, respectievelijk de geleverde inspanningen en behaalde resultaten. Tot slot wordt een conclusie getrokken over het resultaat. Het rapport wordt afgesloten met een financiële paragraaf.

3 Beheer 1 In het businessplan zijn de volgende doelen geformuleerd. Opdrachten uitzetten bij agrarische onder aanneming ( ,-) Verzorgen administratie en financiën van ANV s (100 uur) Reageren op groene aanbestedingen Opdrachten zoeken, afwegen, aannemen, verdelen Aanspreekpunt voor opdrachtgevers In 2013 is een aanvang gemaakt met het verwerven van een positie als natuurbeheerder. Deze taak ligt voornamelijk bij relatiebeheerder van Natuurrijk Limburg Hidde Hoetink. Hierbij is het volgende stappenplan doorlopen: Integreren in netwerk met agrarische natuurverenigingen (ANV s) en individuele natuurbeheerders Inzichtelijk krijgen aan welke vraag onze achterban kan voldoen Opstellen verdeelsleutel waardoor onafhankelijk vraag en aanbod bij elkaar gebracht kan worden Kennismakingsgesprekken met potentiele opdrachtgevers op het gebied van natuurbeheer Het uiteindelijke doel is om HET aanspreekpunt te worden voor opdrachtgevers die een opdracht natuurbeheer hebben Beheeropdracht Merkelbeek (6,5 ha akkerbouw/boomgaard/landschapselementen á 7700,-) Plan van aanpak Groencompensatie Development Company Greenport Venlo Gesprekspartner WPM Maasgaard Gesprekspartner projectbureau Ooijen-Wanssum iz gebiedsontwikkeling Ooijen Wanssum Gesprekspartner Rijkswaterstaat omtrent beheer van gronden Gesprekspartner diverse gemeenten omtrent groenbeheer in het buitengebied Naam gevestigd als natuurbeherende partij, zowel vanuit vraag- als ook vanuit aanbodkant Verdeelsleutel is ontwikkeld ten behoeve van het verdelen van natuurgronden (beheer) en akkoord bevonden door de Raad van Advies Conclusie: Het kost veel energie om op het gebied van beheer in de markt te komen. We moeten partijen ervan overtuigen dat het meerwaarde heeft om via Natuurrijk Limburg opdrachten te verstrekken. We moeten hiervoor een CV en een vertrouwensrelatie opbouwen. Uiteindelijk moeten positieve resultaten ertoe leiden dat bv TBO s rechtstreeks met Natuurrijk Limburg schakelen ipv met individuele ondernemers waardoor een win-win-win situatie kan ontstaan waarbij ondernemer en TBO ontzorgd worden. 1 Dit resultaatgebied is ontwikkeld vanuit de in het Businessplan voorgenomen taak: aannemer natuurbeheer

4 Gebiedsontwikkeling 2 In het businessplan zijn de volgende acties/doelen geformuleerd: Agrariers, ANV s en particulieren faciliteren bij het verwerven van natuurgronden (25 ha) Natuurgronden acquireren en aanbieden aan agrariers, ANV s en particulieren (25 ha) Natuurgronden acquireren en in pacht uitgeven aan agrariers, ANV s en particulieren (12,5 ha) Gebiedsontwikkelingsprojecten aannemen en realiseren, en in het kader hiervan gronden verwerven en uitruilen (25 ha) Beleid voor wijze van grond verdelen Onderhandelingen over ligging EHS e.d. In 2013 is veel inzet gepleegd om bij betrokken organisaties kenbaar te maken dat Natuurrijk Limburg zich actief inzet om de prioritaire EHS te realiseren (Goudgroene natuur). Natuurrijk Limburg heeft aansluiting gezocht en gevonden bij de diverse overlegstructuren (Provincie/TBO s/bosgroep/fpg/dlg e.a.). Mark Niessen is vanuit Natuurrijk Limburg actief in het veld en in overleg met Provincie. Uiteindelijk heeft dat ertoe geleid dat, binnen 2 maanden na formele oprichting, een partnercontract is afgesloten met de Provincie. Dit partnercontract vormt een voorbode voor meerjarige afspraken over budgetten voor natuurrealisatie. Natuurrijk Limburg ontvangt budget van de provincie waarmee gronden van agrariers/particulieren afgewaardeerd worden van landbouw naar natuur. Om de natuur te realiseren worden inrichtingsplannen geschreven en beheermaatregelen in beeld gebracht. Partnercontract met Provincie Limburg tbv realisatie van 21 ha natuur in het Roerdal Realisatie 21 hectare natuur in het Roerdal (moet nog wel notarieel vastgelegd worden) Opstellen kwalitatieve verplichting toegesneden op rol Natuurrijk Limburg Onderhandelingen zijn bijna afgerond voor een nieuw partnercontract voor 50 hectare in 2014 Aanbod nieuwe hectares bedraagt eind december al ruimt 45 hectare door positieve ervaringen en naamsbekendheid Verdeelsleutel tbv toewijzing gronden is ontwikkeld en akkoord bevonden door Raad van Advies Conclusie: We boeken in relatief korte tijd heel veel vooruitgang op het dossier gebiedsontwikkeling. We zijn inmiddels volwaardig partner voor de Provincie als inhoudelijk deskundige, uitvoerend orgaan en verbinding naar landbouw. Daarbij maken we onze ambities waar en behalen we resultaat wat vertrouwen genereert. Op dit moment worden we door onze achterban concreet benaderd met de vraag of percelen in aanmerking komen voor functieverandering. Mits gelegen in Goudgroene natuur gaan wij in overleg met Provincie om hiervoor budget te verkrijgen. 2 Dit resultaatgebied is ontwikkeld vanuit de in het Businessplan voorgenomen taak: ontwikkelingsmaatschappij

5 Communicatie en Kennis 3 Algemeen advies over agrarisch natuurbeheer (100 uren) Ecologisch advies (100 uren) Kwaliteitscontrole en certificering (100 uren) In 2013 zijn we vooral bezig geweest met het introduceren van Natuurrijk Limburg op alle mogelijke plekken maar vooral binnen onze eigen achterban. Ook hebben veel introductiegesprekken plaatsgevonden met potentieel relevante relaties en hebben we onszelf geïntroduceerd in relevante overlegstructuren. In 2013 is ingezet op het opzetten van een goede website en een herkenbare huisstijl voor Natuurrijk Limburg. We hebben de organisatie verder vorm gegeven met de Raad van Advies en Raad van Toezicht en de inrichting van het projectteam. We hebben gesprekken gevoerd met alle ANV s, LLTB-afdelingen, LLTBbelangenbehartiging Een spetterende aftrapbijeenkomst op 13 juni 2013 Een website gelanceerd Een gedragen communicatieplan voor de komende jaren Nieuwsbrieven, verstuurd naar ruim 150 mensen die zich voor de nieuwsbrief hebben aangemeld Via de website hebben ruim 100 mensen zich aangemeld als Vriend van Natuurrijk Limburg Zo n 100 volgers op Twitter Conclusie: De activiteiten hebben zich geconcentreerd op het communicatiestuk. Met betrekking tot de kennisontwikkeling kan gesteld worden dat we hier nog niet aan toe zijn. Vraag is ook of we dat allemaal in huis moeten hebben of dat we met partijen zoals IKL, TBO s meer zullen gaan samenwerken en dus die kennis inhuren. Natuurrijk Limburg heeft namelijk niet de ambitie om een werkorganisatie te worden, maar om verbindingen te creëren tussen de juiste mensen en de juiste kennis. 3 Dit resultaatgebied is ontwikkeld vanuit de in het Businessplan voorgenomen taak: groen kenniscentrum

6 Projecten 4 In het businessplan stonden geen concrete projectdoelen omschreven. Wel is aangegeven dat verdienmodellen nodig zijn. Parallel met de ontwikkeling van het Businessplan zijn landelijke plannen ontwikkeld om koepels van agrarische natuurverenigingen (ANV s) het professionaliseringstraject te laten leiden ten behoeve van het collectief agrarisch natuur- en landschapsbeheer vanaf In Limburg was Natuurrijk Limburg de natuurlijke koepel. Hierdoor is de urgentie ontstaan om te investeren in de voorbereiding. Het projectteam Natuurrijk Limburg bestaat uit de vier Limburgse gebieds-anv s 5, onder leiding van Paulien Sijbers. Gezamenlijk zijn ze verantwoordelijk voor het opstarten van nieuwe projecten en de uitvoering van lopende projecten. De voorbereidingen voor het landelijke professionaliseringstraject is de drijvende kracht geweest in Daarnaast zijn diverse projectideeën de revue gepasseerd. Uiteindelijk hebben we, naast het professionaliseringstraject, bewust ingezet op soortenmaatregelen. Om voor beide trajecten een goede positie te verwerven zijn vele gesprekken in het hele land gevoerd met diverse partijen. Uiteindelijk zijn we in de gelegenheid gesteld om voor beide zaken concrete plannen voor te leggen en uit te werken. Bovendien heeft het projectteam eind 2013 hun eerste opdracht gekregen, om collectief de SNL verlengingen te verzorgen. Deelname in Netwerken Multifunctioneel Ondernemerschap o 20 ondernemers die Natuurrijk Limburg adviseerden o Samen bepaald wat de inhoudelijke agenda moet zijn o Samen bepaald wat de structuur van samenwerking met de ANV s moet zijn o Onder leiding van Bram Derikx Projectteam Natuurrijk Limburg met deelname van Natuurrijk Limburg (programmamanager Paulien Sijbers en projectleider/ecoloog Harm Kossen), Vereniging Innovatief Platteland (Hidde Hoetink), Plattelandscoöperatie Peel en Maas regio (Ron Janssen), Coöperatie Boeren met Natuur (Jac Mulders) en Stichting Mergellandcorporatie (Pierre Grooten). Project SCAN (stichting Collectief Agrarisch Natuurbeheer) o Professionaliseringstraject voor collectieven inzake collectief agrarisch natuurbeheer ( ) o NaLi is deelnemer in het projectteam (in de persoon van Harm Kossen) o NaLi is verantwoordelijk voor implementatie in Limburg o Vanaf 2016 collectief beheer via Natuurrijk Limburg verzorgd in de hele Provincie Voorstel Uitvoeringsprogramma Soortenmaatregelen o Deelprojecten (Grauwe Klauwier, Knoflookpad, Kamsalamander, Boomkikker, Donker Pimpernelblauwtje, Geelbuikvuurpad, Vroedmeesterpad, Hazelmuis) in 12 specifieke zoekgebieden inde Provincie. o Tot stand gekomen door samenwerking met regio s/ikl/ton Lenders/e.a. Collectief verzorgen +/- 75 SNL verlengingen o Uitvoering door gebieds-anv s o Voorbereiding en ondersteuning door Natuurrijk Limburg 4 Dit resultaatgebied stond niet als zodanig in het Businessplan. 5 De keuze voor een werkorganisatie met vier gebieds-anv s is gemaakt door ondernemers zelf gedurende een project dat van begin tot eind 2013 heeft gelopen. Het project heette Netwerken Multifunctioneel Ondernemerschap. De opdracht van de ondernemers was om samen te bepalen wat Natuurrijk Limburg inhoudelijk moet oppakken en hoe de organisatie eruit moet zien.

7 Conclusie: We hebben een stevige basis gelegd voor de continuïteit van de projectentak van Natuurrijk Limburg. Met de uitvoering van de projecten worden we in staat gesteld om direct van belang te zijn voor onze achterban. Enerzijds zorgen we ervoor dat natuur- en landschapsbeheer door agrariërs en particulieren op een hoger plan komt en anderzijds waarborgen we daardoor een economisch verdienmodel voor de deelnemers. Financiën We hebben het kalenderjaar 2013 met een positief saldo af kunnen sluiten. Omdat de bijdrage van de LLTB de komende jaren naar beneden zal gaan moeten we steeds meer op zoek naar betaalde opdrachten. Voor 2014 staan reeds een aantal projecten in de steigers, en in de uitvoering, zoals SCAN, het uitvoeringsprogramma en het partnercontract waardoor middelen gegenereerd worden. Met de overige bijdragen worden acquisitiewerkzaamheden verricht. Natuurrijk Limburg heeft de opdracht om vanaf 2016 volledig zelfvoorzienend te zijn. Volgens de meerjarenbegroting is dit haalbaar. Indien de inkomsten veranderen zullen we de werkorganisatie hierop aanpassen. De werkorganisatie is voldoende flexibel ingericht om snel te kunnen reageren op veranderingen.