Gereedschap voor het Studenten Raadswerk. Leoni Pek

Transcriptie

1 Gereedschap voor het Studenten Raadswerk Leoni Pek

2 Uitgave Universiteit voor Humanistiek 29 juli 2014 Master scriptie Leoni Pek Populaire versie Begeleiding: Yvonne Leeman Hielke Bosma In samenwerking met: Humanistisch Verbond Landelijk HV - Afdeling de Grift Vallei SP&C In the world Motiv Leidse Studenten Ekklesia

3 Voor allen die om mensen geven En de taal van deze tijd willen spreken. Voor hen die in hun kracht gaan staan Waarmee nieuwe wegen open gaan.

4

5 INHOUD I. Inleiding II. III. IV. Context Humanistisch kijkkader Vraag van studenten V. Aanbod van actuele praktijken

6

7 I. INLEIDING

8 Hoofdvraag: Wat kan studentenraadswerk geïnspireerd op het humanistisch gedachtegoed voor de student van nu betekenen? Deelvragen: 1. Welke maatschappelijke ontwikkelingen beïnvloeden het raadswerk? 2. Welk kijkkader voor het studentenraadswerk ontstaat op basis van humanistische literatuur? 3. Wat is de vraag van studenten in Wageningen, Leiden en Delft? 4. Wat bieden studentenpastores en raadslieden de student van nu aan?

9 Methode: Op basis van humanistische literatuur uit binnen- en buitenland heb ik een kijkkader ontwikkeld. Daarna heb ik 461 bliksemenquêtes afgenomen onder studenten in Leiden, Wageningen en Delft en drie focusgroepen georganiseerd waarbij ik 26 studenten heb gesproken. Vervolgens heb ik zes actuele praktijken onderzocht om het aanbod van raadslieden en studentenpastores in kaart te brengen. Vraag en aanbod heb ik geanalyseerd aan de hand van het kijkkader.

10

11 II. CONTEXT

12 MAATSCHAPPELIJKE ONTWIKKELINGEN Secularisatie verregaande ontzuiling, tijdelijke verbindingen, netwerksamenleving Internationalisering pluriformiteit, belang van interculturele communicatie Nieuwe vormen van zingeving levensbeschouwelijke individualisering, multiple belonging Huidige generatie studenten prestatiedruk, keuze- en informatiestress, zelf verantwoordelijk

13 ONTWIKKELINGEN IN HET WERKVELD Netwerk levensbeschouwelijke binding minder groot, focus op universiteiten Organisatievorm geen thuis zijn, maar tijdelijke gemeenschappen rondom thema s Commercialisering marktwaarde en nieuwe positionering nodig door bezuinigingen Profilering speerpunten kiezen om niet ten onder te gaan aan veelzijdigheid

14

15 III. HUMANISTISCH KIJKKADER

16 Tabel 1: Samenvatting van de kernbegrippen van het kijkkader voor het studentenraadswerk op basis van humanistische literatuur.. Huidige context Studenten leven in een seculiere, pluriforme, interculturele netwerksamenleving. Identiteitsontwikkeling Geestelijke weerbaarheid Normatieve professionalisering Democratisch en pluriform samenleven Dit vraagt van studenten een open houding, zelfreflectie en inlevingsvermogen. Mensen verbinden zich met meerdere levensovertuigingen (multiple belonging). De veelheid aan mogelijkheden van de pluriforme samenleving zorgt voor onzekerheid. In tegenstelling tot het core self is de identiteit dynamisch en relationeel van aard. De identiteit is narratief en meerstemmig: deelidentiteiten zijn met elkaar in gesprek. De student kan zijn geestelijke weerbaarheid vergroten door goed voor zichzelf te zorgen. De student kan binnen de afhankelijkheden ontdekken wat de eigen mogelijkheden zijn. De student wordt zich bewust van de paradoxaliteit en komt tot realistische doelen. In relatie met anderen wordt de eigen professionele identiteit onder de loep genomen. Normatieve complexiteit doemt op als de student voor spanningsvolle beslissingen staat. Het individuele verhaal wordt via werk dat deugd doet verbonden met de maatschappij. Goed samenwerken en samenleven is de kern van democratie en pluriformiteit. De studententijd kan een proefplaats zijn voor het politiek vermogen van studenten. In dialoog van elkaar leren kost moeite, maar zorgt voor collectieve ontwikkeling.

17 Gereedschap voor het studentenraadswerk Figuur 1: Overzicht van methodieken voor het studentenraadswerk op basis van humanistische literatuur.

18

19 IV. VRAAG VAN STUDENTEN

20 IDENTITEITSONTWIKKELING Op eigen benen gaan staan INTERESSE ONTWIKKELING HOOFDTHEMA S VAN STUDENTEN Zelfvertrouwen vergroten Zoeken en vinden, vallen en opstaan Moeite met eigen keuzes maken Grote invloed van vrienden en familie

21 Tabel 2: Welke mensen en factoren de identiteit van de respondenten bepalen in procenten van het totaal aantal respondenten per stad. Ze mochten maximaal drie antwoorden aankruisen

22 GEESTELIJKE WEERBAARHEID Leren voor jezelf te zorgen INTERESSE ONTWIKKELING HOOFDTHEMA S VAN STUDENTEN Op leren komen voor jezelf Voldoende bewegen en ontspannen Zichzelf motiveren Zichzelf voeden met hobby s en creativiteit

23 Tabel 3: Activiteiten die studenten helpen om steviger in hun schoenen te staan in procenten van het totaal aantal respondenten per stad. Ze mochten maximaal drie antwoorden aankruisen.

24 NORMATIEVE PROFESSIONALISERING Goed werk = kwaliteiten inzetten en anderen helpen INTERESSE ONTWIKKELING HOOFDTHEMA S VAN STUDENTEN Groot verantwoordelijkheidsgevoel tijdens projectwerk Een maatschappelijke bijdrage willen leveren Veel vragen over toekomstige carrière Belangrijkste waarden van studenten: VRIJHEID RESPECT RECHTVAARDIGHEID VERTROUWEN

25 Tabel 4: Wat goed werk inhoudt voor de respondenten in procenten van het totaal aantal respondenten per stad. Ze mochten maximaal drie antwoorden aankruisen.

26 DEMOCRATISCH EN PLURIFORM SAMENLEVEN Internationaal studentenbestand INTERESSE ONTWIKKELING HOOFDTHEMA S VAN STUDENTEN Interesse in goede communicatie In gesprek willen komen met mensen die anders zijn dan zij Bijna één derde voelt zich wereldburger Om leren gaan met andere visies in commissies en projectwerk Elkaar leren kennen in excursies, trainingen en discussiegroepen

27 Tabel 5: Hoe Nederlandse studenten zichzelf omschrijven als ze mogen kiezen uit Wereldburger, Europeaan, Nederlander of een zelf toe te voegen categorie in procenten van totaal aantal Nederlandse respondenten per stad.

28 STUDENTENBEGELEIDING Geen hulpvraag, maar het is fijn om ervaringen te delen Reflecteren op eigen handelen voor weerbaarheid WENSEN IDEEËN ERVARINGEN VAN STUDENTEN Individuele gesprekken in rust en vertrouwen Nieuwe kansen: Coaching tijdens projectwerk & trainingen voor studentenbesturen Intervisie voor het delen van stage- en scriptie ervaringen Bijdragen aan het verbeteren van interculturele communicatie

29 Tabel 6: Het gebruik van studentenbegeleiding in procenten van het totaal aantal respondenten per stad. Respondenten mochten alle antwoorden die van toepassing waren aankruisen.

30 SYNTHESE: VRAAG VAN STUDENTEN Studenten hebben geen hulpvraag, wel is het fijn om ervaringen te delen. De zoektocht naar identiteitsontwikkeling staat centraal. Geestelijke weerbaarheid kan dit proces ondersteunen. Normatieve professionalisering is identiteistontwikkeling in het beroep. Studenten ontwikkelen zich tot zelfbewuste, sterke professionals. Hun ontwikkeling krijgt vorm binnen een pluriforme samenleving. Goed samen werken en samen leven staan hierbij centraal.

31 Figuur 2: Weergave van de samenhang tussen de kernbegrippen en centrale vragen van studenten binnen de huidige context.

32

33 V. AANBOD VAN ACTUELE PRAKTIJKEN

34 BESTUURSTRAINING Doel professionals: Studenten leren samenwerken en communiceren Ontdekken wat mens-zijn is met sterke en zwakke punten Vertrouwensbasis en flow in een team creëren Aanpak professionals: Zorgzaamheid, vertrouwen en aandacht voor individu De bestuursvisie wakker kussen m.b.v. werkvormen Interventies: doorvragen, samenvatten en eigen inzichten delen

35 BESTUURSCOACHING Doel professionals: Studenten laten weten dat ze er niet alleen voor staan Nieuwe motivatie en inspiratie binnen team Studenten in hun kracht zetten en ondersteunen bij plan van aanpak Aanpak professionals: Frustraties laten ventileren en problemen serieus nemen Van demotivatie naar betrokkenheid door vragen te stellen Informeren over machtstructuren en politiek handelen

36 DINER PENSANT Doel professionals: Ervaringen delen op het gebied van werk en levensloop Inspiratie uitwisselen tussen spreker, deelnemers en gesprekleiders Niet in problemen, maar in uitdagingen denken Aanpak professionals: Sfeervolle locatie met goed diner Inspirerende spreker uitnodigen voor korte lezing en nawoord Gespreksleiders instrueren voor open dialoog vanuit eigen ervaringen

37 INDIVIDUELE GESPREKKEN Doel professionals: Studenten leren reflecteren op eigen handelen Ondersteunen bij het ontwikkelen van een eigen levensstijl Vermogen aanspreken om gebeurtenissen in perspectief te plaatsen Aanpak professionals: Werkelijke ontmoeting mogelijk maken: aandacht en erkenning Nieuwe perspectieven aanreiken Vragen stellen, meedenken en checken wat de kern is

38 INSPIRATIE PLATFORM HANDS ON DREAMS Doel professionals: Inspiratiestroom in de groep op gang houden Studenten laten ontdekken wat hen raakt en beweegt Handen en voeten geven aan dromen van studenten Aanpak professionals: Kerndoel in de gaten houden met professionele distantie Faciliteren van groepsproces Organisatie en structuur aanbrengen

39 DISCUSSIEGROEP SPIRIT Doel professionals: Studenten ervaringen laten delen voor groeiende zelfkennis Samen met anderen vertrouwd raken met dieptelaag in jezelf Oriëntatie op zingeving, levenskunst en tradities Aanpak professionals: Ruimte openen waarin studenten naar elkaar luisteren Waarden voorleven: luchtigheid, echtheid, om jezelf kunnen lachen Bronkant: weten wat er te koop is op de markt van welzijn en geluk

40 SYNTHESE: AANBOD VAN ACTUELE PRAKTIJKEN Het aanbod van raadslieden en studentenpastores is divers. De praktijken zijn aangepast aan de seculiere en pluriforme samenleving. De professionals hebben een open houding richting alle studenten. De praktijken hebben aandacht voor: relationele en professionele identiteit, dialogische ontwikkeling en vrijheid in afhankelijkheid. Uitdagingen zijn: multiple belonging, meerstemmigheid, paradoxaliteit, normatieve complexiteit en een proefplaats zijn voor politiek vermogen.

41 Tabel 7: Scores van actuele praktijken op basis van humanistisch kijkkader. ++ betekent zeer goede bijdrage en betekent geen bijdrage. Totaal scores geven een beeld van meest en minst voorkomende aspecten.

42

43 If you treat someone as who he could be, he will become that person. Johan Wolfgang von Goethe

44 Master Scriptie Leoni Pek Raadswerk voor de student van nu Universiteit voor Humanistiek 29 juli 2014