ons kenmerk uw kenmerk uw brief I registratienr

Transcriptie

1 gemeente Loon op Zand ONTVANGEN 2 4 SEP 2014 Aan de leden van de raad van de gemeente Loon op Zand Gemeente Loon op Zand III MINUI IIII Mil III II Afdeling griffie OVB: nee VERZONDEN 2 4 SEP 2014 Datum 24 september 2014 ons kenmerk uw kenmerk uw brief I registratienr I Onderwerp Geachte leden van de raad, In vervolg op het rapport 'Veerkrachtig Bestuur in Brabant', heeft Gedeputeerde Staten (GS) van de provincie Noord-Brabant in haar brief van 25 maart 2014 gemeenten gevraagd om, binnen een jaar na het aantreden van het nieuwe college, te komen tot een bestuurlijk gedragen uitwerking met concrete doelstellingen over de toekomst van de gemeente. Leidraad voor deze uitwerking is het ontwikkelkader, geformuleerd in de brief van 2 juli 2013 van GS. Voor het verkrijgen van een evenwichtig beeld heeft de provincie gevraagd het totale spectrum aan mogelijkheden in ogenschouw te nemen. Variërend van voortzetting van de huidige situatie tot en met een bestuurlijke fusie. Wat zeggen de coalitieakkoorden van Heusden, Loon op Zand en Waalwijk hierover? «Het coalitieakkoord "Sociaal.Groen.Sterk.Heusden" van de gemeente Heusden geeft met betrekking tot de vraag van Gedeputeerde Staten aan dat Heusden de samenwerking in de Langstraat op ambtelijk gebied wil uitbouwen. Daarnaast wordt samengewerkt met andere gemeenten waar sprake is van meerwaarde. Dat kan zijn in Hart van Brabant, in Noordoost Brabant en in Langstraatverband.» Het coalitieakkoord "Koers naar een nieuw evenwicht" van de gemeente Loon op Zand vermeld het volgende: "Binnen een jaar na de vaststelling van dit coalitieakkoord werken we een plan uit hoe we in de toekomst onze lokale taken uitvoeren. Daarnaast werken we uit hoe we willen samenwerken in de Regio Hart van Brabant en De Langstraat en hoe we willen bijdragen aan de ontwikkeling van Brabant".» In het coalitieakkoord "Krachten bundelen" van de gemeente Waalwijk is aangegeven dat het de voorkeur geniet om de verkenning van de mogelijkheden in afstemming met beide andere Langstraatgemeenten te doen. Modelleur SL Kaatsheuvel telefoon IBAN NL95 BNGH Postbus AA Kaatsheuvel telefax info@loonopzand.nl

2 Hoe willen we aan de slag met de opdracht van de provincie? De passages in de coalitieakkoorden vormen het vertrekpunt voor een verkenning voor een gezamelijke beantwoording van de vragen van GS, waarbij per gemeente een eigen invulling/ opvatting vanzelfsprekend mogelijk blijft. Besproken is of een gezamenlijke aanpak tot de mogelijkheden behoort. De voorkeur is uitgesproken om een gezamenlijke inhoudelijke verkenning te doen, als opmaat voor een reactie naar een uitwerking met concrete doelstellingen over de toekomst van de Langstraatgemeenten. Besloten is om de heer Tops (hoogleraar bestuurskunde aan de Universiteit van Tilburg) te benaderen en te vragen om een onderzoeksvoorstel te doen. De heer P. Tops heeft daarbij aangegeven zijn collega-hoogleraar, de heer S. Zouridis, erbij te willen betrekken. Hoe zit het onderzoeksvoorstel eruit? Het onderzoeksvoorstel is drieledig en ziet er als volgt uit: 1. een breed opgezet (wetenschappelijk) onderzoek naar het in kaart brengen van de verschillende opties/ scenario's voor de bestuurlijke vormgeving; 2. een ordenings-zanalyse-/ beoordelingskader voor de verschillende scenario's waarmee de discussie in, en tussen de gemeenten, kan worden gestructureerd; 3. het betreft een open verkenning zonder scenario's uit te sluiten. Er wordt geen advies gegeven over een bepaalde optie of "beste" optie. De raden worden aan de hand van het onderzoek in staat gesteld een keus te maken. Het seniorenconvent is geïnformeerd over het onderzoeksvoorstel en kan zich vinden in de voorgestelde werkwijze. De voorgestelde aanpak maakt het voor u mogelijk om open over dit onderwerp te discussiëren en vanuit uw rol als hoogste gemeentelijk bestuursorgaan een richting aan te geven en tot een standpunt te komen. De heren Tops en Zouridis zullen het onderzoeksvoorstel op de radendag van 6 oktober met u bespreken. Hoe dan verder? Nadat de heren Tops en Zouridis het voorstel op 6 oktober met u hebben besproken, wordt mede aan de hand van uw inbreng (en die van de colleges) het onderzoeksrapport opgesteld. Hieronder vindt u het procesplan. Informeren colleges over onderzoeksvoorstel tijdens Langstraatdag Informeren raden over onderzoeksvoorstel tijdens radenavond Ophalen informatie/ gesprek secretarissen Ophalen informatie/ gesprek colleges Ophalen informatie/ gesprek raden) Oplevering onderzoek P. Tops en S. Zouridis 15-sep okt-14 6-okt 13/25-okt 13/25-okt nov-14 n.t.b. 1-dec 2

3 gemeente Loon op Zand In overleg met de griffie zal worden afgesproken wanneer een geprek met de raad zal plaatsvinden. Uiterlijk 1 december zal het onderzoeksrapport worden gepresenteerd. In december doen de colleges u een voorstel over de vervolgaanpak. Eenzelfde raadsinformatiebrief is ook naar de raden van de gemeenten Waalwijk en Heusden gestuurd. Hoogachtend, P.A.M. van Bavel W Bijlage(n): Onderzoeksvoorstel van P.Tops en S. Zouridis over de bestuurlijke toekomst van Heusden, Loon op Zand en Waalwijk. 3

4 Bestuurlijke toekomst Heusden, Loon op Zand en Waalwijk Onderzoeksvoorstel Pieter Tops, Stavros Zouridis Tilburgse School voor Politiek en Bestuur Tilburg University 20 augustus 2014 TILBURG # ff? * UNIVERSITY Understanding Society

5 1. Aanleiding Als follow-up op het rapport van de commissie-huijbregts naar de veerkracht van Brabantse gemeenten heeft het college van GS de raden van de Brabantse gemeenten gevraagd te reageren op de conclusies van de commissie. De colleges van Heusden, Loon op Zand en Waalwijk geven er de voorkeur aan om, alvorens te reageren, gezamenlijk na te denken over de bestuurlijke toekomst van deze gemeenten. Dat zou in de vorm van een open verkenning moeten gebeuren, gericht op het in kaart brengen van de verschillende opties voor deze gemeenten. Het doel van de verkenning is daarmee het aanreiken van verschillende mogelijkheden voor een bestuurlijke vormgeving en van een beoordelingskader. Doelstelling is een geïnformeerde en geordende discussie mogelijk te maken. Aan ons is gevraagd om een voorstel voor een dergelijke open verkenning te presenteren, waarbij niet alleen geïsoleerd naar deze gemeenten wordt gekeken maar de vraag naar de bestuurlijke toekomst voor dit gebied wordt geplaatst in het bredere kader van de discussie over de bestuurlijke vormgeving van Noord-Brabant en Nederland. 2. Probleemstelling In de vraag van de drie colleges zitten verschillende bouwstenen voor een probleemstelling. Om te beginnen gaat het om het in kaart brengen van de verschillende opties/scenario's voor de bestuurlijke vormgeving van het gebied dat deze gemeenten bestrijken. Ten tweede gaat het om een ordenings-, analyse- of beoordelingskader voor de verschillende opties/scenario's, waarmee de discussie in en tussen de gemeenten kan worden gestructureerd. Ten derde gaat het niet om een geïsoleerde verkenning, maar om een open verkenning in de gegeven context. Met andere woorden, het onderzoek staat niet los van de huidige situatie in en tussen de gemeenten, in Midden-Brabant en de bredere context van Noord-Brabant en Nederland. Het gaat er juist om de discussie over de bestuurlijke vormgeving in deze context te plaatsen. Voor de probleemstelling zijn in de gesprekken met de colleges drie uitgangspunten geformuleerd: 1. Het moet gaan om een open verkenning, waarbij alle relevantie opties/scenario's in het vizier moeten kunnen komen zonder a priori opties/scenario's uit te sluiten; 2. De verkenning moet een geordende discussie en besluitvorming mogelijk maken; de verkenning is niet expliciet bedoeld om ambtelijk, bestuurlijk of politiek draagvlak te creëren; 3. Hoewel het onderzoek expliciet een analyse- of beoordelingskader moet aanreiken, is het voorzien van gewichten aan de verschillende criteria een politieke kwestie en niet een vraag voor de onderzoekers; het onderzoek mondt dan ook niet uit in een advies over wat volgens de onderzoekers de 'beste' optie is. 2

6 Op basis van de bouwstenen en uitgangspunten is voor het onderzoek de volgende probleemstelling geformuleerd: Welke zijn de relevante opties/scenario 's voor de bestuurlijke vormgeving van het gebied dat door de gemeenten Heusden, Loon op Zand en Waalwijk wordt omvat en aan de hand van welke beoordelingsmaatstaven kan de discussie hierover worden geordend, in het licht van de huidige bestuurlijke vormgeving en de bredere context van Midden-Brabant en de discussie over bestuurlijke vormgeving in Nederland? Van deze probleemstelling kunnen drie deelvragen worden afgeleid: 1. Hoe is het gebied dat door de gemeenten Heusden, Loop op Zand en Waalwijk wordt omvat momenteel bestuurlijk vorm gegeven en welke alternatieve opties/scenario's zijn daarvoor denkbaar? 2. Welk analysevbeoordelingskader is geschikt om de ambtelijke, bestuurlijke en politieke discussie over deze opties/scenario's te ordenen? 3. Welke overwegingen voor de keuze tussen een van de opties/scenario's kunnen worden ontleend aan de context van 'het midden' van Brabant (Hart van Brabant en Noord-Oost Brabant) en de discussie over bestuurlijke vormgeving in Noord-Brabant en Nederland? 3. Aanpak Met de volgende reeks activiteiten wordt een antwoord geformuleerd op de verschillende deelvragen: 1. Analyse van relevante bestuurlijke documenten van de gemeenten Heusden, Loon op Zand, Waalwijk, de provincie Noord-Brabant (rond veerkrachtig bestuur) en het Ministerie van BZK, alsmede de adviezen van de Raad voor het Openbaar Bestuur; 2. Literatuuronderzoek, gericht op het in kaart brengen van (1) kennis van intergemeentelijke samenwerking, (2) bestaande bestuurlijke vormen binnen en buiten het huis van Thorbecke, (3) analyse- en beoordelingskaders voor bestuurlijke vormgeving van gemeenten, intergemeentelijke samenwerking en regio's; 3. Brainstorms en gesprekken tijdens de reeds geplande gemeenschappelijke bijeenkomsten van de verschillende gemeenteraden, colleges en de gemeentesecretarissen. Het definitief eindrapport is uiterlijk 1 december 2014 voorzien, zodat ruimte blijft voor de ambtelijke, bestuurlijke en politieke discussie hierover. 3