Time-out Brussel. Project ter Preventie van schooluitval

Transcriptie

1 Time-out Brussel Project ter Preventie van schooluitval Informatiebrochure Schooljaar

2 2

3 INHOUD 1. VOORWOORD 4 2. TEAM 5 3. TIME-OUT Doelstellingen Algemene werking 6 4. PROJECTWERKING Korte time-out 7 - Individuele begeleiding 7 - Herstelmethodieken Lange time-out 9 5. ENGAGEMENTVERKLARING PROJECTVERLOOP AANDACHTSPUNTEN CONTACTGEGEVENS 13 3

4 1. VOORWOORD Aan directie, leerkrachten, leerlingenbegeleiders, CLB-medewerkers... Beste, Zoals ieder schooljaar staan wij vanuit Time-out Brussel klaar om netoverschrijdend voor alle Nederlandstalige secundaire scholen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een kwalitatief aanbod te ontwikkelen dat een antwoord biedt op een aantal problemen waar jullie en vele jongeren mee kampen. We moeten de krant maar openslaan, naar het nieuws kijken en vooral eens goed observeren om vast te stellen dat het voor een aanzienlijke groep jongeren niet vlot gaat op school. Jongeren groeien op, puberen, worstelen met vele vragen, sommige die ze zelfs nog niet verwoord krijgen. Veel frustraties dus, soms evoluerend tot agressie en extreem intolerant gedrag. Het gaat er net om op het juiste moment de situatie een halt toe te roepen en ouders en jongeren te laten inzien dat een time-out periode niet dramatisch hoeft te zijn. De obstakels en hindernissen die normaal schoolgaan in de weg staan, worden op het tempo van de jongeren aangepakt. En dan kan een geleidelijke, en waar mogelijk, begeleide herinstroom in de klas en school zijn vruchten afwerpen. Indien er nog vragen zijn: aarzel niet om ons te contacteren! Vriendelijke groeten, Het Time-out team. 4

5 2. TEAM Samenstelling van het Time-out team: Coördinator Time-out: Hergo-moderator: Begeleiders Time-out: Maarten Van Camp Maarten Van Camp Tomas De Kerpel Evi Cornelis Kevin Deruyver Bart Hertens 5

6 3. TIME-OUT 3.1 DOELSTELLINGEN Binnen Time-out onderscheiden we drie grote doelstellingen : 1. Het brengen van een rustperiode voor de jongere en de school waarbij de verschillende partijen letterlijk afstand kunnen nemen van de moeilijkheden die zich voordoen. 2. Het vermijden van schooluitval en het re-integreren van de jongere in het onderwijs, bij voorkeur binnen de bestaande school en richting. 3. Het uitbouwen van een preventiebeleid over de aanpak en het voorkomen van de problematiek leerlingen met gedragsmoeilijkheden op school in samenwerking met de scholen en de CLB s. 3.2 ALGEMENE WERKING Doelgroep We richten ons naar jongeren uit alle Nederlandstalige secundaire onderwijsvormen in Brussel, die schoolse problemen ervaren en/of waarvan de schoolloopbaan op korte of lange termijn in het gedrang kan komen. Time-out is een netoverschrijdend initiatief; alle jongeren van de verschillende netten komen in aanmerking om deel te nemen aan het project. Basisprincipes Deze principes beschrijven vanuit welke visie we vertrekken en de wijze waarop we onze doelgroep benaderen. Maatschappelijke kwetsbaarheid Doorheen hun socialisatie ontwikkelen jongeren bindingen met de samenleving. Positieve bindingen weerhouden hen vaak van het stellen van probleemgedrag. In dit bindingsproces speelt de school een zeer belangrijke rol. Sommige jongeren binnen onze doelgroep hebben vaak een gebrek aan positieve bindingen, waardoor zij meer probleemgedrag stellen. Ons doel is dit proces een halt toe te roepen en aan de hand van onderstaande principes deze bindingen opnieuw te versterken. Competentiegericht Wij willen vanuit een positieve benadering vertrekken en stellen dan ook de kwaliteiten en mogelijkheden van de jongere centraal. 6

7 Contextgericht Het project houdt er rekening mee dat de jongere een context met zich meedraagt en in een netwerk van relaties is verweven. Essentieel is dan ook de samenwerking met alle betrokkenen binnen deze context. Maatwerk Elke jongere dient behandeld te worden als een individu met zijn eigenheid, interesses, noden en behoeftes binnen zijn specifieke situatie. Dit vraagt een efficiënte, doelgerichte aanpak. Met een diversiteit aan werk- en omgangsvormen binnen ons aanbod trachten wij hieraan tegemoet te komen en zo op een veilige en respectvolle manier met de jongere aan de slag te gaan. 4. PROJECTWERKING 4.1 KORTE TIME-OUT WAAROM Een korte Time-out is vooral aangewezen bij jongeren waarbij zich voor het eerst een gedragsmatig, emotioneel of motivatieprobleem manifesteert en waar de school niet meteen een antwoord op kan bieden. Ook jongeren die zich in een crisissituatie bevinden kunnen gebaat zijn bij een korte time-out. Er worden modules op maat van de jongere aangeboden, waarin volgende begeleidingsmogelijkheden kunnen worden verwerkt. Individuele begeleiding WAT Een individuele begeleiding houdt in dat de jongere minimum drie opeenvolgende dagen schoolextern wordt begeleid. Hierdoor trachten we een rustperiode in te lassen voor alle betrokken partijen en letterlijk afstand te nemen van de bestaande moeilijkheden. Alle partijen krijgen op die manier de kans om in alle rust na te denken over wat er is gebeurd en hoe ze hier na de time-out mee verder willen. HOE Tijdens de begeleiding wordt er met de jongere probleemverkennend gewerkt. Er wordt daarbij getracht om het inzicht in denken en gedrag van de jongere te stimuleren. Samen met hem/haar wordt er gekeken naar hoe het verder moet in de toekomst en worden er werkpunten opgesteld. 7

8 Herstelmethodieken Hergo (Herstelgericht groepsoverleg) WAT Wanneer de school geconfronteerd wordt met één of meerdere leerlingen die een ernstig feit plegen zoals een vechtpartij, diefstal, uiten van ernstige bedreigingen, etc. wordt vaak gereageerd met een zware sanctie. De school volgt daarbij de maatschappij in haar harde aanpak: straffen en opsluiten, verwijderen uit de gemeenschap. Maar die gemeenschap en de betrokken slachtoffers blijven meestal met een wrang gevoel zitten. Het probleem is niet opgelost, enkel uit het oog verdwenen. Aan beide kanten zijn er gevoelens van frustratie, blijft er iemand met vragen zitten... De basisfilosofie achter een Hergo is dat de pleger moet geconfronteerd worden met de schade die hij aanrichtte, zowel materieel als emotioneel, en via een begeleid overleg toont dat hij zijn verantwoordelijkheid opneemt en bereid is de schade te herstellen in de mate van het mogelijke. Bij de klassieke bestraffende, repressieve aanpak blijft het slachtoffer meestal in de kou staan. Zonder die confrontatie met de maatschappelijke en menselijke gevolgen van zwaar onaanvaardbaar gedrag, blijven de heropvoedpogingen vaak zonder resultaat. VOORWAARDEN Er heeft zich een zwaar incident voorgedaan Er is nood aan herstel De dader is bereid zijn verantwoordelijkheid op te nemen Alle partijen stemmen in met het overleg HOE Een Hergo vereist één of meerdere voorbereidende gesprekken met alle partijen afzonderlijk en een groepsgesprek. In de herstelbijeenkomst worden slachtoffer(s), dader(s) en hun respectievelijke families/ sociaal netwerk bij elkaar gebracht. Dit overleg wordt begeleid door een moderator. Het doel hiervan is het uitwisselen van gedachten en gevoelens over datgene wat gebeurd is. Verontschuldigingen kunnen aangeboden worden, vragen kunnen gesteld worden. Hierdoor vermindert de negatieve betrokkenheid en kan er ruimte gecreëerd worden voor een herstelplan. Het is dan mogelijk afspraken te maken over hoe de schade enigszins hersteld kan worden. Het basisprincipe is: niet de persoon afbreken, maar het gedrag aanpakken. Andere Binnen de module herstelmethodieken wordt er een aanbod naar groepen gedaan, zoals klasgesprekken, kringgesprekken en groepsvormende activiteiten. Ook individueel bieden 8

9 wij herstelgesprekken aan, bijvoorbeeld tussen twee leerlingen of tussen een leerling en leerkracht. In geval van pesten wordt er een specifieke methodiek aangeboden, met name No Blame, waarbij alle partijen met mekaar in dialoog gaan en op zoek gaan naar een oplossing. 4.2 LANGE TIME-OUT WAAROM Wanneer jongeren keer op keer conflictsituaties tegenkomen op school en zich hierdoor in een aanhoudende neerwaartse spiraal bevinden, is een lange Time-out meer aangewezen. WAT Binnen lange Time-out wordt er gedurende vier weken intensief met de jongeren gewerkt. Ook hier krijgen alle partijen tijd om de moeilijkheden even van op een afstand te beschouwen en in alle rust na te denken over een mogelijk vervolgtraject. In tegenstelling tot de individuele begeleiding binnen korte Time-out, gaat het hier voornamelijk om een groepsgebeuren. Uiteraard wordt er ook voldoende tijd uitgetrokken om individueel met de jongeren aan de slag te gaan. Hierbij wordt er getracht dieper in te gaan op de persoonlijke situatie van de jongere. HOE Tijdens deze vier weken wordt er gewerkt met een weekstructuur en aangepaste vormingen. Het programma bestaat uit een gevarieerd aanbod aan groepsactiviteiten waarbij het leren samenwerken, het aanwakkeren van motivatie en het opdoen van positieve ervaringen centraal staat. Om de band met de school te verzekeren, wordt er vanaf de tweede week dagelijks minimum één uur studie aangeboden, waarbij de leerlingen de kans krijgen om hun leerstof bij te houden. Daarnaast wordt er tijdens de periode wordt er door de groep gewerkt aan een project dat wordt voorgesteld op een toonmoment aan ouders en school. Dit vindt plaats tijdens de laatste week. Wanneer de jongeren na vier weken terug naar school gaan, volgt er een nazorgperiode. Dit doen we om de overgang naar de school minder bruusk te maken. Dit kan onder de vorm van een opvolgingsgesprek, een klasmoment,. Zo kan er eventueel sneller ingegrepen worden en kunnen de jongeren vanuit verschillende fronten ondersteund worden. VASTE STARTDATA VOOR DIT SCHOOLJAAR Groep 1: 12/11/2013 tot en met 06/12/2013 Groep 2: 20/01/2014 tot en met 14/02/2014 Groep 3: 10/03/2014 tot en met 04/04/2014 Groep 4: 05/05/2014 tot en met 28/05/2014 Groep 5: 09/06/2014 tot en met 27/06/2014 9

10 5. ENGAGEMENTVERKLARING Net als vorig schooljaar maken we ook dit jaar enkele afspraken met CLB en school, die verduidelijkt worden in deze brochure. Ook aan de jongeren wordt gevraagd om dit engagement aan te gaan en mee te ondertekenen. Lange Time-out We verbinden ons er toe om gedurende het traject voldoende aandacht te besteden aan de individuele aanmeldingsproblematiek van de jongere. We engageren ons ook om tijdens een lange Time-out wekelijks contact op te nemen met CLB en school om de vorderingen van de jongeren door te geven. Daarnaast verbinden we ons er toe om een open communicatiestijl te hanteren naar het CLB rond de evaluatie van jongeren. Ten slotte engageren we ons er toe in het kader van nazorg om op regelmatige basis contact te hebben met CLB en school. CLB We verwachten van het CLB dat zij de aanmeldingen verzorgen en doorgeven naar lange Time-out. Daarnaast streven we ernaar dat alle betrokken partijen aanwezig zijn op het intake- en evaluatiegesprek. School We verwachten een preventieve aanpak van de school in het aanmelden van een jongere bij het CLB. Daarnaast verwachten we vanaf de tweede week lange Time-out voldoende schoolse taken voor de jongeren om zo een mogelijke leerachterstand te voorkomen. We streven ernaar dat de school aanwezig is op het toonmoment van lange Time-out. Bovendien verwachten we een eerlijke kans voor de jongere op school na hun Timeoutperiode. Ten slotte streven we ernaar dat de school, in het kader van nazorg, sneller contact opneemt met Time-out wanneer er opnieuw een negatieve tendens merkbaar is. 6. PROJECTVERLOOP De aanmelding De jongere wordt aangemeld door het bevoegde CLB, steeds in samenspraak met de school en de ouders, via een standaard aanmeldingsformulier. Zo wordt er reeds een korte schets gegeven van de moeilijkheden, maar ook van datgene wat goed gaat op school. 10

11 De teamvergadering Tijdens deze momenten komen we met alle medewerkers van Time-out samen om de aanmeldingsformulieren te bespreken. Daarnaast worden de lopende begeleidingen besproken en worden er afspraken vastgelegd. Het intakegesprek Op basis van de teamvergadering wordt er een intakegesprek georganiseerd. Op dit gesprek zijn alle betrokken partijen aanwezig: de jongere, zijn/haar ouder(s), de CLB-medewerker, een schoolvertegenwoordiger, en de Time-outbegeleider. Het intakegesprek vindt plaats op de school. Na dit gesprek wordt er bepaald of een traject (KTO/LTO) geschikt is voor de jongere in kwestie. Een korte time-out/lange time-out Zie info pagina Het eindgesprek Op het eindgesprek zijn dezelfde betrokkenen aanwezig als op het intakegesprek. Het verloop van het traject wordt geëvalueerd en het stappenplan van de jongere wordt besproken. Er worden afspraken gemaakt wat betreft de opvolging na Time-out: wie doet wat, wanneer. De nazorg Op Time-out Wanneer de jongeren terug naar school gaan, is de Time-out nog niet afgelopen. Om de overgang naar de school wat minder bruusk te maken, bestaat de mogelijkheid tot een aantal opvolgingsmomenten op maat. Op deze momenten wordt er gekeken hoe het verloopt bij de jongeren in de klas en bijgestuurd waar nodig. Op kamp In het kader van nazorg bestaat de mogelijkheid voor de jongere om deel te nemen aan een Time-outkamp. Het is enerzijds een manier om contact met hen te houden en ze te blijven opvolgen, anderzijds bieden we een zinvolle activiteit aan in de vakanties die soms lang duren en waarin de jongeren hun vrije tijd vaak moeilijk zelf (zinvol) kunnen invullen. Tijdens onze kampen ligt de nadruk op het samen doen. We maken er een actieve, leuke vakantie van waarin we samen wandelen, zwemmen, kajakken, koken, eten (maken), een kampvuur maken, spelletjes spelen,. Wij organiseren de activiteiten niet enkel voor de jongeren, maar ook samen met de jongeren. 11

12 7. AANDACHTSPUNTEN Time-out is geen straf of schorsing, maar een kans om even afstand te nemen van de moeilijkheden op school. Time-out is preventief! Een snelle aanmelding leidt vaker tot een duurzame oplossing Time-out werkt steeds in het belang van de leerling. Zo wordt er tijdens de laatste groep voor gekozen om de focus te verplaatsen naar de examens. Time-out gaat telkens op zoek naar de meest efficiënte van samenwerken o.m. op vlak van schoolse taken en opdrachten. Hierbij streven wij naar een wederzijds engagement. 12

13 8. CONTACTGEGEVENS CONTACTPERSOON Maarten Van Camp Coördinator time-out 0473/ Time-out Brussel Leopold-II-laan Sint-Jans-Molenbeek 02/ Evi Cornelis Begeleidster time-out 0470/ Kevin Deruyver Begeleider time-out 0470/ Bart Hertens Begeleider time-out 0470/