Overheveling specialistische geneesmiddelen Uitkomsten ziekenhuisevaluatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Overheveling specialistische geneesmiddelen Uitkomsten ziekenhuisevaluatie"

Transcriptie

1 Overheveling specialistische geneesmiddelen Uitkomsten ziekenhuisevaluatie Utrecht, 28 maart 2013

2 Inhoud SAMENVATTING EN CONCLUSIE 3 INLEIDING EN VERANTWOORDING 5 DEEL 1. EVALUATIE OVERHEVELING 2012 EN LOPENDE OVERHEVELING Effecten van de overheveling 7 2. Medicatie-overdracht / medicatieveiligheid Administratieve processen en ICT-systemen Bekostigingssystematiek en contractering met zorgverzekeraars Informatie, communicatie en voorlichting 14 DEEL 2. HAALBAARHEID OVERHEVELING Haalbaarheid over te hevelen middelen per Reacties op beoordeling wenselijkheid overheveling specifieke groepen geneesmiddelen 16 Bijlage: Vragenlijst overheveling specialistische geneesmiddelen februari

3 Samenvatting en conclusie Per 1 januari 2012 is gestart met het overhevelen van specialistische geneesmiddelen van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) naar het ziekenhuiskader. De doelstelling van de overheveling is het boeken van doelmatigheidswinst en het verbeteren van de kwaliteit van de farmaceutische zorg aan de patiënt. De patiënt mag van de overheveling geen hinder ondervinden. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) hebben samen met de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) en de Nederlandse Vereniging voor Poliklinische Farmacie (NVPF) onderzocht hoe de overheveling bij de ziekenhuizen verloopt en of het realistisch/haalbaar is om per 2014 de overige groepen specialistische geneesmiddelen over te hevelen. Aanleiding voor evaluatie van de overheveling De directe aanleiding voor deze evaluatie is de komende besluitvorming van de minister. De minister wil in april een besluit nemen over de overheveling De NFU/NVZ en NVZA/NVPF steunen het principe van de overheveling: de regie over de medisch specialistische en bijbehorende farmaceutische zorg ligt bij het ziekenhuis. Wel moet er voldoende zicht zijn op de noodzakelijke randvoorwaarden. Alvorens er verder wordt overgeheveld, moeten de voorgaande tranches zijn geëvalueerd en eventuele knelpunten waar mogelijk zijn weggenomen. Het is belangrijk dat de ziekenhuizen voldoende tijd hebben om de zorg te organiseren en de interne processen in te regelen. Daarnaast moet de bekostiging goed zijn geregeld en de contractering met verzekeraars goed verlopen. De Stichting Eerlijke Geneesmiddelenvoorziening evalueert de overheveling vanuit het patiëntperspectief en zal nog een eindrapportage uitbrengen aan VWS. De NFU en NVZ evalueren samen met de NVZA en NVPF de overheveling vanuit het ziekenhuis- en apotheekperspectief. Naar aanleiding van deze evaluatie, die in februari 2013 is gehouden onder ziekenhuizen, is een beter beeld verkregen hoe de ziekenhuizen de overheveling hebben ervaren en waar de knelpunten zich bevinden. Uitkomsten van de landelijke evaluatie ziekenhuizen Uit de evaluatie blijkt dat de ziekenhuizen in staat zijn geweest om de patiënten van de overgehevelde medicatie te voorzien. Dit vindt meestal plaats na het bezoek van de patiënt aan de medisch specialist op de polikliniek. Patiënten zijn niet om financiële redenen omgezet naar een ander geneesmiddel en de medicatie-overdracht van en naar de openbare apotheken vindt plaats, ook al is er wel winst te behalen in de methode van medicatie-overdracht. De meerderheid van de ziekenhuizen (90%) levert de medicatie aan de patiënt op het moment dat de patiënt de polikliniek bezoekt. Als tussendoor medicatie nodig is, wordt in zijn algemeenheid met de patiënt overlegd hoe hij de medicatie in zijn bezit kan krijgen. Qua doelmatigheid zijn de meeste ziekenhuizen in staat geweest om afspraken te maken over doelmatig voorschrijven. De evaluatie laat voorzichtig positieve resultaten zien als het gaat om het bedingen van bescheiden inkoopkortingen bij fabrikanten. In enkele gevallen worden wat substantiëlere kortingen behaald, voornamelijk bij TNF-alfaremmers en groeihormonen. Maar de door VWS aan de sector opgelegde inkoopkorting van 10% bij de TNF-alfaremmers is in 2012 niet behaald. Naast de successen ervaren de ziekenhuizen ook knelpunten. Ze ervaren een grote administratieve last bij de declaratie van de geneesmiddelen door het ontbreken van een koppeling tussen de diverse informatiseringsystemen. Ook zijn de ziekenhuizen wisselend tevreden over de afspraken die zijn gemaakt met zorgverzekeraars. Het maken van plafondafspraken brengt voor ziekenhuizen een groot financieel risico met zich mee. Zorgverzekeraars leggen zo de risico s vooral neer bij de ziekenhuizen. Afspraken gebaseerd op nacalculatie worden als passender ervaren, te meer omdat betrouwbare 3

4 gegevens omtrent patiëntaantallen en kosten van medicatie op ziekenhuisniveau, ontbreken. Daarnaast zijn ziekenhuizen niet in staat geweest passende afspraken te maken met de zorgverzekeraars over de kosten die samenhangen met inkoop, levering, farmaceutische zorg en distributie/toediening in de thuissituatie Van belang voor de toekomstige overhevelingen is dat de randvoorwaarden goed zijn geregeld: een adequate bekostiging- en declaratiesystematiek, een efficiëntere inrichting van de administratieve processen en een tijdige communicatie (voorjaar) van de over te hevelen geneesmiddelen aan de ziekenhuizen. Daarnaast is het van belang om een betrouwbaar overzicht te krijgen per ziekenhuis van de patiënten die de over te hevelen medicatie gebruiken, waarna een eenduidige (landelijke) voorlichting over de veranderingen die dit voor de patiënt meebrengt kan worden gerealiseerd. Advies De NVZ en NFU adviseren de minister om door te gaan met overhevelen, maar om de voorgenomen overheveling van specialistische geneesmiddelen van het GVS naar de ziekenhuisbekostiging in overleg met veldpartijen te temporiseren. Hierdoor wordt meer rust ingebouwd voor de ziekenhuizen om zaken goed te regelen, denk aan administratieve en ICT-processen en de contractering met zorgverzekeraars. De contractering met zorgverzekeraars moet goed worden gemonitord. Het is nodig dat zorgverzekeraars met ziekenhuizen expliciet afspraken maken over de kosten van overgehevelde medicatie en dat er een vergoeding komt voor de kosten van inkoop, levering, farmaceutische zorg en distributie/toediening in de thuissituatie. Verder is het belangrijk dat VWS met de sector realistische en haalbare afspraken maakt over de over te hevelen bedragen, bijstelling van het kader naar aanleiding van de uitgaven aan deze geneesmiddelen en doelmatig voorschrijven. Daarnaast is voor de NVZ en NFU een adequate bekostiging een belangrijke voorwaarde. De huidige bekostigingssystematiek zal problemen veroorzaken bij diverse groepen over te hevelen geneesmiddelen, omdat er geen add-ons voor kunnen vastgesteld. Ook zijn voor efficiencyverbetering aanpassingen nodig in de wijze waarop de NZa de add-on prestaties heeft gedefinieerd. Door de overheveling te temporiseren is er meer tijd om deze knelpunten in de huidige systematiek van bekostiging en declaratie op te lossen. 4

5 Inleiding en verantwoording Per 1 januari 2012 is gestart met het overhevelen van specialistische geneesmiddelen van het extramurale budget naar het ziekenhuiskader. De doelstelling van de overheveling is het boeken van doelmatigheidswinst en het verbeteren van de kwaliteit van de farmaceutische zorg aan de patiënt. De patiënt mag van de overheveling geen hinder ondervinden. De overheveling vindt fasegewijs plaats. In 2012 zijn TNF-alfaremmers overgeheveld (7 middelen, 450 miljoen). Per 2013 zijn 15 oncolytica en 2 groeihormonen overgeheveld ( 215 miljoen). De minister van VWS is voornemens om in 2014 nieuwe groepen geneesmiddelen over te hevelen van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) naar de ziekenhuisbekostiging. De minister wil hierover in april 2013 een besluit nemen. De overheveling is niet alleen in financieel opzicht, maar ook qua organisatie en logistiek een ingrijpende operatie voor het ziekenhuis. De NVZ en NFU hebben met VWS afgesproken dat, alvorens besluitvorming plaatsvindt, de overheveling tranche 1 (TNF-alfaremmers) en de overheveling tranche 2 (oncolytica, groeihormonen) zorgvuldig worden geëvalueerd. Er moet eerst inzicht zijn hoe deze zijn verlopen, alvorens uitspraken te doen over de haalbaarheid en fasering van toekomstige overhevelingen. De NVZ/NFU en NVZA/NVPF steunen het principe van de overheveling: de regie over de medisch specialistische en farmaceutische zorg komt bij het ziekenhuis te liggen. Wel moet zijn voldaan aan de vereiste randvoorwaarden. Wij hebben daarom de politiek gevraagd zorgvuldig over te hevelen. Hiervoor is nodig dat de ziekenhuizen voldoende tijd hebben om de interne processen goed te regelen, de bekostiging goed is geregeld en de contractering met verzekeraars goed verloopt. De Stichting Eerlijke Geneesmiddelenvoorziening evalueert de overheveling vanuit het patiëntperspectief en zal nog een eindrapportage uitbrengen aan VWS. De NFU/NVZ evalueren de overheveling vanuit het ziekenhuis- en apotheekperspectief. De NVZ en de NFU hebben samen met de NVZA en NVPF geïnventariseerd bij de ziekenhuizen hoe de overheveling van specialistische geneesmiddelen van het GVS naar de ziekenhuisbekostiging verloopt en of het realistisch/haalbaar is om per 2014 de overige groepen specialistische geneesmiddelen over te hevelen. Aan de hand van de evaluatie wordt een beeld verkregen van wat goed gaat, waar de verbeterpunten liggen op lokaal niveau en welke zaken landelijk aangepakt kunnen worden. De evaluatie wordt betrokken bij de besluitvorming over toekomstige overhevelingen. Het onderzoek bestond uit een online enquête die is gestuurd naar de Raden van Bestuur van 90 ziekenhuizen. In februari 2013 hebben 70 ziekenhuizen de enquête ingevuld, hetgeen een respons vertegenwoordigt van 78%. De enquête bestond uit twee delen: Deel 1: Deel 2: Het verkrijgen van een globaal beeld van de gevolgen voor de ziekenhuizen van de overheveling. In 2012 zijn 7 TNF-alfaremmers ( 450 miljoen) overgeheveld en in 2013 zijn 15 orale oncolytica en 2 groeihormonen overgeheveld ( 215 miljoen). De visie van de ziekenhuizen op de haalbaarheid van toekomstige overhevelingen. De minister wil per 2014 de circa 50 overgebleven oncolytica overhevelen, 12 fertiliteitshormonen en 6 hematopoëtische groeifactoren, hetgeen samen 230 miljoen vertegenwoordigd. Indien mogelijk wil VWS daaraan in 2014 toevoegen de immunoglobulinen, pulmonale arteriële hypertensiemiddelen en de overgebleven weesgeneesmiddelen (samen 111 miljoen). Daarnaast zijn er nog enkele groepen geneesmiddelen waarvan het niet zeker is dat ze overgeheveld worden, maar 5

6 waarvan VWS het veld heeft gevraagd om de wenselijkheid van overheveling te beoordelen. Dit betreft onder andere de HIV- en MS middelen. De resultaten van de enquête zijn weergegeven in dit rapport. De resultaten zijn kwalitatief van aard en een weergave van de bevindingen en ervaringen die de ziekenhuizen hebben gerapporteerd. 6

7 % van de ziekenhuizen Deel 1. Evaluatie overheveling 2012 en lopende overheveling Effecten van de overheveling 1.1 Doelmatig voorschrijven Het merendeel van de ziekenhuizen heeft afspraken gemaakt over doelmatig voorschrijven van de geneesmiddelen. Dat komt bij de TNF-alfaremmers en groeihormonen vaker voor dan bij de orale oncolytica. De ziekenhuizen geven volgens onderstaand overzicht aan dat ze afspraken hebben kunnen maken over doelmatig voorschrijven en of de verwachting hebben dit in de toekomst te gaan doen: 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Afspraken doelmatig voorschrijven TNF-alfaremmers Groeihormoon Orale oncolytica Ja Deels Nee Tabel 1. Afspraken doelmatig voorschrijven Bij 40 % van de ziekenhuizen die hebben geantwoord nee (d.w.z. niet kunnen maken van afspraken over doelmatig voorschrijven) bij de orale oncolytica wordt spontaan aangegeven dat de huidige lijst inclusief de geregistreerde indicaties zich niet lenen voor eventuele omzetting naar goedkopere alternatieven. De middelen zijn uniek en er zijn geen alternatieven beschikbaar. Daarnaast geven enkele ziekenhuizen aan dat doelmatig voorschrijven ook kan worden bereikt door afspraken te maken over standaarddoseringen, het effect van de therapie regelmatig te evalueren, de therapietrouw te verhogen en de afleverhoeveelheid per verstrekking te beperken. Aan de ziekenhuizen is ook de vraag gesteld of de patiënt het geneesmiddel blijft behouden die hij/zij ook voor de overheveling gebruikte. Dit blijkt in vrijwel alle situaties het geval. Er is 1 ziekenhuis dat heeft aangegeven dat er van medicatie geswitcht is, overige ziekenhuizen switchen de medicatie van de bestaande patiënt dus niet. 7

8 % van de ziekenhuizen 1.2 Inkoopkortingen De inkoopkorting varieert van 0 tot en met 5 %. Enkele ziekenhuizen kunnen op voornamelijk op TNF-alfaremmers en groeihormoon een hogere korting bedingen. Daarentegen ervaren ziekenhuizen veel belemmerende factoren om een hogere inkoopkorting te bedingen. Op de vraag hoeveel inkoopkorting is bedongen bij de fabrikant of verwacht wordt dat deze in de toekomst wordt behaald, wordt als volgt door de ziekenhuizen geantwoord: 100% 80% 60% 40% 20% 0% Inkoopkorting 0-5% 6-10% 11-15% 16-20% Tabel 2. Inkoopkorting Opgemerkt moet worden dat wanneer een ziekenhuis geen korting ontvangt, dit ook valt in de categorie 0 5 %. Dit wordt vaak als toelichting door de ziekenhuizen genoemd bij de orale oncolytica. De meeste ziekenhuizen antwoorden dat het inkoopkortingspercentage 0-5 % bedraagt. Sommige ziekenhuizen geven aan dat een korting van 6 10 % op de TNF-alfaremmers en/of groeihormonen mogelijk is. Enkele ziekenhuizen geven aanvullend de volgende belemmerende factoren aan bij het verkrijgen van meer inkoopkorting: er is geen concurrentie op de middelen (fabrikanten zijn monopolist), fabrikanten weigeren om een onderhandeling in te gaan met een inkoopgroep van ziekenhuizen en veel exclusieve inkoopkanalen bemoeilijken prijsonderhandeling. Een deel van de ziekenhuizen (25%) wil geen informatie verstrekken over de kortingen, omdat dat contractueel met de fabrikant is afgesproken. Opmerking van een ziekenhuis. De kortingen zijn marginaal en als zorgverzekeraars ook nog eens inzage eisen in de inkoopkortingen, kan ik geen non-disclosure agreement tekenen met de fabrikant en krijg ik helemaal geen korting. 8

9 % van de ziekenhuizen 1.3 Afleveren/bezorgen van medicatie Bij 90% van de ziekenhuizen wordt de medicatie verstrekt aan de patiënt op het moment dat hij het ziekenhuis bezoekt, bijvoorbeeld bij een bezoek aan de arts op de polikliniek. Bij 10% van de ziekenhuizen laat men de medicatie verstrekken door een externe partij. Indien de patiënt tussen twee ziekenhuisbezoeken door medicatie nodig heeft, en hij is in staat om de medicatie op te halen, dan bedraagt bij 61% van de ziekenhuizen de reisafstand van de patiënt maximaal 10 km. Op de vraag wat het beleid is ten aanzien van het afleveren/bezorgen van medicatie aan de patiënt antwoorden de ziekenhuizen als volgt: 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Methode van afleveren Gekoppeld aan ziekenhuisbezoek of deels thuisbezorgd Externe partij Tabel 3. Methode van afleveren De meerderheid van de ziekenhuizen (90%) levert de medicatie aan de patiënt op het moment dat de patiënt de polikliniek bezoekt. Als tussendoor medicatie nodig is, wordt veelal met de patiënt overlegd hoe hij de medicatie in zijn bezit kan krijgen. De lijn die de meeste ziekenhuizen aanhouden is dat de patiënt het geneesmiddel in het ziekenhuis ophaalt, tenzij de patiënt te ver van het ziekenhuis woont of niet in staat is de geneesmiddelen op te halen. Een beperkt aantal ziekenhuizen (n=4) bezorgt de medicatie altijd thuis indien de patiënt tussen twee ziekenhuisbezoeken door de medicatie nodig heeft. Een deel van bovengenoemde ziekenhuizen leveren de orale oncolytica af aan de patiënt na het polikliniekbezoek maar laten de TNF-alfaremmers en groeihormoon standaard thuisbezorgen door een externe partij. Een klein deel van de ziekenhuizen (10%) laat de medicatie afleveren door een externe partij, zoals een openbare apotheek, landelijk werkende leverancier, of de apotheek van een ander ziekenhuis. Thuistoediening Toediening van een groeihormoon of TNF-alfaremmer bij de patiënt thuis komt niet vaak voor per ziekenhuis (regelmatig wordt genoemd dat het enkele patiënten betreft). Maar als het voorkomt, wordt dit door het ziekenhuis in de meerderheid van de gevallen uitbesteed aan een commerciële partij. In beperkte gevallen wordt de thuiszorg ingeschakeld of wordt de medicatie toegediend door een verpleegkundige van het ziekenhuis. 9

10 % van de ziekenhuizen Reisafstand van patiënt enkel voor het ophalen van medicatie Bij 70% van de ziekenhuizen komt het wel eens voor dat de patiënt enkel voor het ophalen van zijn medicatie naar het ziekenhuis komt. Opgemerkt moet worden dat de frequentie hiervan onbekend is. Dit is niet in de enquête uitgevraagd. De reisafstand bedraagt dan meestal maximaal 10 kilometer, maar bij 12% van de ziekenhuizen komt het wel eens voor dat de patiënt meer dan 25 kilometer moet reizen om enkel zijn geneesmiddelen op te halen. 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Reisafstand voor ophalen van medicatie 0-5 km 5-10 km km > 25 km Reeks1 Tabel 4. Reisafstand voor ophalen medicatie 1.4 Gewenste en/of ongewenste gevolgen voor de patiënt Ziekenhuizen benoemen als positieve gevolgen voor de patiënt dat de medicatiebewaking en medicatiebegeleiding is verbeterd, de patiënt direct na het polikliniekbezoek over zijn medicatie beschikt, en snellere afstemming plaatsvindt door kortere communicatielijnen tussen medisch specialist en apotheker. Genoemde negatieve gevolgen voor patiënten zijn, dat zij hun medicatie niet meer automatisch thuisbezorgd krijgen. Meerdere ziekenhuizen geven verder aan dat de overheveling voor de patiënt geen gewenste of ongewenste gevolgen heeft gehad. Genoemde positieve gevolgen: Meerdere ziekenhuizen geven aan dat o De medicatiebewaking en begeleiding is verbeterd. o Het ziekenhuis bijna al deze dure middelen op voorraad heeft (in tegenstelling tot de openbare apotheek) zodat de patiënt deze meteen kan meenemen na het polikliniekbezoek. o De apotheek van het ziekenhuis t.a.v. deze specifieke middelen, deskundiger zou zijn. o Er korte communicatielijnen tussen specialist en apotheker zijn waardoor zaken beter en sneller afgestemd kunnen worden. o Er minder spillage is omdat de thuisvoorraad van de patiënt wordt gereduceerd. o Er meer aandacht is voor de behandeling en dus meer discussie over doelmatigheid. Een enkel ziekenhuis geeft aan dat er nu uniforme informatie aan de patiënt wordt verstrekt vanuit het ziekenhuis. 10

11 Genoemde negatieve gevolgen: Meerdere ziekenhuizen geven aan dat een nadeel voor patiënten is, dat ze hun geneesmiddel niet meer automatisch thuisbezorgd krijgen. 2. Medicatie-overdracht / medicatieveiligheid De grote meerderheid van de ziekenhuizen (80%) stelt bij de start van een behandeling of bij herhaling/wijziging van medicatie een overzicht op van het actueel geneesmiddelengebruik. Na het afleveren van de medicatie aan de patiënt geeft ruim 90% van de ziekenhuizen de afleverinformatie door aan de openbare apotheek waar de patiënt doorgaans komt. Van de ziekenhuizen die de vraag hebben beantwoord (61), antwoorden 58 ziekenhuizen dat de stadsapotheek binnen 24 uur op de hoogte wordt gesteld van de geneesmiddelen die worden afgeleverd. Er zijn 3 ziekenhuizen die hebben aangegeven dat dit niet of deels niet gebeurt (bijv. 1 keer per maand in plaats van binnen 24 uur of alleen van TNF-alfaremmers en groeihormonen). Zesendertig ziekenhuizen hebben aangegeven dat er in de praktijk incidenteel situaties voorkomen waardoor hetzij het ziekenhuis niet voldoende op de hoogte is van de meest recente medicatiegegevens, hetzij de openbare apotheek niet binnen 24 uur op de hoogte wordt gebracht. De meest genoemde oorzaken: patiënt woonachtig buiten de OZISring, niet alle openbare apotheken of apotheekhoudende huisartsen zijn aangesloten op OZIS (Open Zorg Informatie Systeem) of Landelijk Schakel Punt (LSP) (tijdens sluitingstijden openbare apotheek geen mogelijkheid om gegevens op te vragen door ziekenhuis), het overzicht in OZIS is onvolledig of het geneesmiddelengebruik klopt niet, patiënt weet de naam van de openbare apotheek niet. Een 100 procent uitwisseling van medicatiegegevens blijft een punt van aandacht. Ook zouden volgens sommige ziekenhuizen openbare apotheken niet altijd meewerken aan het beschikbaar stellen van het Actueel Medicatie Overzicht. Een kleine 80 % van ziekenhuizen geeft aan dat bij de start van de behandeling en bij herhaling of wijziging van medicatie een overzicht van het actueel geneesmiddelengebruik wordt opgesteld. Hierbij wordt gebruik gemaakt van OZIS of wordt het patiëntendossier opgevraagd bij de openbare apotheek. Ruim 90 % van de deelnemende ziekenhuizen geeft aan dat de procedure erin voorziet dat de openbare apotheek tijdig wordt geïnformeerd over de afgeleverde medicatie. Wel valt op dat niet alle ziekenhuizen toetsen of deze procedures in de praktijk goed werken. De medicatie-overdracht vindt voornamelijk plaats via OZIS en/of per fax. Verschillende ziekenhuizen geven de volgende aanbevelingen: 100% elektronische uitwisseling van medicatiegegevens op landelijk niveau blijft een zeer belangrijk punt om de medicatieveiligheid te vergroten. Hierbij is een goede infrastructuur nodig zoals het LSP. OZIS geeft een afleverhistorie aan van een apotheek. Dit is niet per definitie een Actueel Medicatie Overzicht (overzicht van medicatie die de patiënt daadwerkelijk gebruikt). Opmerking van een ziekenhuis. Na de verstrekking van de medicatie door het ziekenhuis wordt de openbare apotheek op de hoogte gesteld van het afgeleverde geneesmiddel, de dosering en het toedieningsschema. 3. Administratieve processen en ICT-systemen De grote meerderheid van de ziekenhuizen ervaart een grote administratieve last ten gevolge van de overheveling. Een belangrijke oorzaak is het niet koppelbaar zijn van de apotheeksystemen met het declaratiesysteem van het ziekenhuis. 11

12 De overgrote meerderheid (> 90%) van de ziekenhuizen geeft aan dat er verbetering gewenst is in de administratieve processen. Men ervaart een grote administratieve last die de overheveling met zich meebrengt. Het betreft voornamelijk het inrichten van de processen die nodig zijn om de overheveling vorm te geven en het declaratieproces. Ziekenhuizen ervaren onderstaande knelpunten: Koppeling tussen (ziekenhuis)apotheek-informatiesysteem (ZAIS) en ziekenhuisinformatiesysteem (ZIS) is niet optimaal of ontbreekt; hierdoor is er sprake van veel handwerk in het proces. De apotheeksystemen sluiten niet voldoende aan op de declaratiesystemen. De afleveringen in de poliklinische apotheek moeten omgezet worden naar ZA-codes en gerelateerd worden aan DBC-zorgproducten. Om dit te doen zijn diverse foutgevoelige tussenstappen nodig. Hoe groter het aantal producten (ZI niveau) hoe groter de problematiek. Softwareondersteuning is in zowel de apotheken als de zorgadministraties niet aanwezig; het komt dus neer op handwerk. Daarnaast geven ziekenhuizen zonder poliklinische apotheek aan dat het Ziekenhuisapotheek Informatie Systeem niet geschikt is om de overgehevelde medicatie af te leveren. Opmerking van een ziekenhuis. De registratie vindt nu plaats in 3 verschillende software systemen. Dit omdat de diverse administratieve stappen momenteel niet in 1 software systeem te combineren zijn. Ook is er geen goede koppeling tussen de bestaande systemen mogelijk. 4. Bekostigingssystematiek en contractering met zorgverzekeraars Bekostigingssystematiek Veruit de meeste ziekenhuizen lukt het wel om de kosten van geneesmiddelen toe te rekenen aan de add-ons en hiervoor een dekkend tarief af te spreken. Een groot aantal ziekenhuizen geeft aan problemen te hebben met het toerekenen van de overige kosten (kosten die samenhangen met o.a. aflevering, farmaceutische zorg en distributie) aan DBCzorgproducten. Slechts een beperkt aantal ziekenhuizen gebruikt de beleidsregel verpleging in de thuissituatie (CU- 2013) als uitgangspunt voor de declaratie. Enkele ziekenhuizen geven aan de kosten voor MSVT op te nemen in DBC-zorgproducten. In andere gevallen koopt de zorgverzekeraar de MSVT rechtstreeks in bij de thuiszorgorganisaties. Contractering Het is voor zowel zorgverzekeraars als ziekenhuizen erg ingewikkeld om de juiste prijs- en volumeafspraken te maken bij het ontbreken van historische informatie over de over te hevelen geneesmiddelen. Betrouwbare informatie over aantallen patiënten, volume en kosten van de over te hevelen medicatie is slechts beperkt voorhanden. Diverse ziekenhuizen maken plafondafspraken waar de overgehevelde geneesmiddelen onder vallen en dit brengt voor de ziekenhuizen grote financiële risico s met zich mee. Het is voor heel veel ziekenhuizen lastig of onmogelijk geweest om over de kosten van farmaceutische zorg, distributie en thuistoediening goede afspraken te maken met de verzekeraar. 12

13 4.1 Bekostigingssystematiek Geneesmiddelen in de add-ons De meeste ziekenhuizen lukt het wel om de kosten van geneesmiddelen toe te rekenen aan de addons en hiervoor een dekkend tarief af te spreken. Suggesties die door ziekenhuizen zijn gedaan voor verbetering: Tijdigheid van de NZa tarieven en regelmatige update Indicatielijst aanpassen aan de stand der wetenschap en praktijk Enkele ziekenhuizen geven aan dat de add-on systematiek (per mg) een omslachtige manier van declareren is; beter is een declaratie volgens aflevering. De NZa indicatievergoedingslijst is de afgelopen twee jaar in een te laat stadium in de Z- Index (koppelingstabel dure geneesmiddelen) verwerkt, waardoor er extra handelingen nodig zijn om geneesmiddelen op een juiste manier te declareren. Overige kosten in de DBC-zorgproducten Overige kosten zijn kosten die samenhangen met de apotheekfunctie (inkoop, aflevering, farmaceutische zorg en distributie). Veel ziekenhuizen geven aan problemen te hebben met het toerekenen van de overige kosten aan DBC-zorgproducten. Uit de enquête blijkt dat er behoefte is aan informatie of advies om de kosten van inkoop, levering, farmaceutische zorg en distributie op een goede manier toe te rekenen aan DBC-zorgproducten, zodat op een uniforme wijze hierover afspraken kunnen worden gemaakt met de zorgverzekeraars. Ziekenhuizen vinden het daarnaast van belang dat er tijdig (in het voorjaar) duidelijkheid is welke geneesmiddelen worden overgeheveld in het volgende kalenderjaar en welke (maximum)tarieven hierbij van toepassing zijn. Kosten voor toediening in de thuissituatie Thuistoediening van medicatie komt relatief weinig voor en als het voorkomt wordt dit meestal uitbesteed aan een externe partij of thuiszorg. Door de ziekenhuizen die aangeven de kosten voor thuistoediening in rekening te kunnen brengen, werden de volgende antwoorden gegeven: a) bekostiging loopt via de beleidsregel CU-2013; het tarief dat ziekenhuizen kunnen declareren is opgenomen in de DOT tabellen overige zorgproducten. b) bekostiging loopt via DBC-zorgproducten. Het blijkt dus dat niet in alle gevallen de bekostiging loopt via beleidsregel CU-2013 loopt. Verder geven er diverse ziekenhuizen (zowel in geval van antwoord ja als in geval van antwoord nee ) aan dat de declaratie van de MVST verloopt via de thuiszorgorganisatie en zorgverzekeraars deze MSVT rechtstreeks inkopen bij de thuiszorgorganisatie. Overigens zijn er enkele ziekenhuizen die hebben aangegeven de kosten van thuistoediening niet in rekening te hebben kunnen brengen. Nader onderzoek naar de oorzaak hiervan is nodig. 4.2 Contractering Ziekenhuizen benoemen 2 vormen van contractering van de overgehevelde medicatie met zorgverzekeraars: afspraken gebaseerd op nacalculatie en plafondafspraken. Ziekenhuizen die afspraken hebben gemaakt op basis van nacalculatie met 1 of meerdere zorgverzekeraars geven aan hier tevreden over te zijn. Daarentegen zijn ziekenhuizen met plafondafspraken ontevreden. De plafonds zijn volgens hen te laag waardoor het ziekenhuis financieel risico loopt. De meerderheid van de ziekenhuizen (n = 40) rapporteren er niet in te zijn geslaagd afspraken te maken over de vergoeding van farmaceutische zorg, distributie en toediening. Een enkel ziekenhuis merkt op dat de groei in medicatie door nieuwe richtlijnen of nieuwe geneesmiddelen maar moeizaam wordt begroot. De lijst met indicaties die in aanmerking komen voor vergoeding sluit niet aan op veldnormen van de beroepsgroep (bijvoorbeeld TNF-alfaremmers < 18 13

14 jaar zouden niet worden vergoed). Enkele ziekenhuizen rapporteren dat zorgverzekeraars netto inkoopprijzen willen weten, hetgeen zij onwenselijk vinden. Leveranciers geven korting om in marktaandeel te groeien. Indien ziekenhuizen deze informatie doorgeven aan de zorgverzekeraar, zal de zorgverzekeraar de maximumvergoeding naar beneden bijstellen. Hierdoor zal volgens deze ziekenhuizen geen enkele leverancier nog korting verstrekken en blijft de prijs van een geneesmiddel onnodig hoog. Opmerking van een ziekenhuis. De zorgverzekeraars proberen het gebruik van de overheveling van de middelen te maximeren (afspraken over plafond). Daarmee komt het risico op extra gebruik van deze middelen op het conto van het ziekenhuis. Dit zet druk op het gehele ziekenhuisbudget. Hiermee worden de kostenstijgingen als gevolg van nieuwe indicaties of verbreding van indicaties afgewenteld op de ziekenhuizen (verzekeraars hevelen het risico over naar de ziekenhuizen). 5. Informatie, communicatie en voorlichting Ziekenhuizen hebben moeite gehad om de patiëntenpopulatie die de overgehevelde medicatie gebruikt in kaart te brengen en tijdig te informeren. Veel ziekenhuizen hebben aangegeven dat het lastig is om de patiëntenpopulatie in beeld te krijgen en de patiënten te informeren over de wijzigingen. Voorschrijvers beschikken niet over een lijst met patiënten die deze middelen gebruiken, unieke leveranciers leverde de informatie niet aan i.v.m. privacy en de verstrekte VEKTIS gegevens waren niet compleet. Nagenoeg alle ziekenhuizen hebben de patiënten die bij hen bekend waren schriftelijk geïnformeerd over de wijzigingen. Hierover zijn geen problemen gemeld in de enquête. Diverse malen is aangegeven dat het goed zou zijn als ook de overheid goede voorlichting geeft aan patiënten over de veranderingen en de visie daarachter. Enkele ziekenhuizen (n=3) geven aan dat de communicatiematerialen van Stichting EGV niet aansloten bij de behoefte van ziekenhuizen. Daarnaast kwam het materiaal te laat beschikbaar. Suggesties die zijn gedaan: Landelijke nieuwsbrief naar de patiënten, verstuurd door zorgverzekeraars. Ook aan patiënten die in het buitenland onder behandeling zijn. Definitief besluit t.a.v. de overhevelingen moet in de toekomst eerder worden genomen en gecommuniceerd. Opmerking van een ziekenhuis. De overheveling van 2012 ging gepaard met veel onrust omdat zorgverzekeraars, externe leveranciers en ziekenhuizen onafhankelijk van elkaar patiënten informeerden. Bij de overheveling van 2013 bemerkten we veel onduidelijkheid in de 1e lijn. Patiënten onder behandeling van een universitair centrum werden voor de medicatie door de openbare apotheek naar het dichtstbijzijnde (streek)ziekenhuis gestuurd. Deze moest de patiënten weer doorverwijzen naar het centrum van de behandelend arts. 14

15 DEEL 2. Haalbaarheid overheveling Haalbaarheid over te hevelen middelen per 2014 Ziekenhuizen laten een wisselend beeld zien als het gaat over de haalbaarheid van de beoogde groepen over te hevelen geneesmiddelen. Nagenoeg ieder ziekenhuis geeft aan dat het een grote diverse groep geneesmiddelen is met veel patiënten en dat de randvoorwaarden rondom bekostiging, administratie en voorbereidingstijd geregeld moeten zijn om de overheveling succesvol te maken. Er is gevraagd in hoeverre het voor de ziekenhuizen in 2014 haalbaar is om de volgende middelen over te hevelen: - overgebleven oncolytica - fertiliteitshormonen - hematopoëtische groeifactoren - immunoglobulinen - pulmonale arteriële hypertensiemiddelen (voornamelijk weesgeneesmiddelen) - overgebleven weesgeneesmiddelen Hierbij is verwezen naar het door VWS opgestelde overzicht met over te hevelen middelen. Ongeveer de helft van de ziekenhuizen denkt dat het uitvoerbaar is als deze middelen per 2014 worden overgeheveld, mits in het voorjaar van 2013 alle informatie bekend is, de bekostiging adequaat zal wordt geregeld (werkbare bekostigingssystematiek en nacalculatie bij de contractafspraken) en de administratieve lasten worden beperkt. Opmerking van een ziekenhuis Overheveling is mogelijk indien hier op een transparante wijze vergoeding voor zorg en logistiek voor beschikbaar wordt gesteld. Nu is dit afhankelijk van de lokale onderhandelingen met de verzekeraars. Daarnaast is, gezien het grote aantal middelen en de verscheidenheid aan patiëntengroepen, een tijdig besluit over de over te hevelen middelen noodzakelijk. Indien aan deze voorwaarden wordt voldaan zijn logistieke/organisatorische gevolgen bestuurbaar, kan medicatieveiligheid worden geborgd en kunnen administratieve processen worden ingeregeld. Toch ziet ook de helft van de ziekenhuizen problemen ontstaan. Deze ziekenhuizen geven aan dat het overhevelen van al deze geneesmiddelen in 2014 niet haalbaar is. Redenen die door deze ziekenhuizen worden opgegeven: geen poliklinische apotheek aanwezig, grote diversiteit aan middelen en bijbehorende patiëntpopulaties vergt veel voorbereidingstijd, het inregelen van de administratieve en ICT-processen kost veel tijd, te weinig middelen (o.a. geld, personeel) beschikbaar en er is nog genoeg werk m.b.t voorgaande overhevelingen dat op orde moet worden gebracht. Deze ziekenhuizen geven aan dat de overheveling uitgesteld moet worden of dat slechts een deel van de voorgestelde lijst overgeheveld moet worden. Opmerking van een ziekenhuis Nee, de beoogde overheveling 2014 bevat een grote diversiteit aan medicijnen waarvan een groot deel onder de add-on grens valt. Deze kosten moeten worden toegerekend aan de DBCzorgproducten wat op basis van de huidige registraties niet op een betrouwbare manier is uit te voeren. 15

16 2. Reacties op beoordeling wenselijkheid overheveling specifieke groepen geneesmiddelen Er zijn enkele groepen geneesmiddelen waarvan het niet vast staat dat deze overgeheveld zullen worden. Het betreft de volgende groepen geneesmiddelen: MS-middelen Hepatitis C middelen, Interferonen (overig) Immunosuppressiva bij orgaantransplantatie Antibiotica parenteraal HIV-middelen Osteoporose/hyperparathyroidie middelen Ijzerchelerende middelen. VWS heeft aan het veld gevraagd om de wenselijkheid te beoordelen van de overheveling van de bovenstaande groepen geneesmiddelen. Hieronder wordt het algemene beeld geschetst dat naar voren is gekomen uit de enquête: Een aanzienlijk aantal ziekenhuizen geeft aan geen nadelen te zien van overheveling van deze groepen geneesmiddelen. Een deel van de ziekenhuizen ziet duidelijke voordelen van het overhevelen van deze groepen geneesmiddelen (meer regie bij het ziekenhuis). Er zijn ook enkele ziekenhuizen die helemaal geen voordelen zien van de overheveling van deze groepen geneesmiddelen. Ten aanzien van de opmerkingen die zijn gemaakt met betrekking tot specifieke groepen geneesmiddelen, moet geconcludeerd worden dat deze zeer divers van aard waren. Daarom worden deze in dit rapport niet verder genoemd. Wel zullen deze opmerkingen worden meegenomen in de verdere beoordeling, die samen met de beroepsgroep zal worden gedaan. 16

17 BIJLAGE Vragenlijst Overheveling specialistische geneesmiddelen feb. 13 Toelichting De NVZ en de NFU, samen met de NVZA en de NVPF, willen via deze enquête graag van u weten hoe de overheveling van specialistische geneesmiddelen van het GVS naar de ziekenhuisbekostiging verloopt en of het realistisch /haalbaar is om per 2014 overige groepen specialistische geneesmiddelen over te hevelen. De minister wil in maart/april een besluit nemen over de overheveling De NVZ en NFU hebben met VWS afgesproken dat, alvorens besluitvorming plaatsvindt over de overheveling per 2014, er wordt geëvalueerd vanuit de drie niveaus: patiënt, ziekenhuis en apotheek. Uw medewerking is essentieel om het ziekenhuis-/ apotheekperspectief scherp te krijgen. Het invullen van deze enquête kost ongeveer 30 minuten. Wanneer u tijdens het invullen van de enquête wilt pauzeren, klikt u onderaan het scherm op de knop verzend vragenlijst- en noteert u de code die vervolgens in beeld verschijnt. Met deze code kunt u binnen 7 dagen verder werken aan de vraag waar u gebleven was. De overheveling is staand beleid van VWS en vindt gefaseerd plaats. De NFU/NVZ en NVZA/NVPF steunen het principe van de overheveling: de regie over de medisch specialistische en farmaceutische zorg ligt bij het ziekenhuis. Wel moet er voldoende zicht zijn op de noodzakelijke randvoorwaarden. Het is belangrijk dat de ziekenhuizen voldoende tijd hebben om de zorg te organiseren en de interne processen in te regelen. Daarnaast moet de bekostiging goed zijn geregeld en de contractering met verzekeraars goed verlopen. Deel I van de enquête is erop gericht een globaal beeld te krijgen van de gevolgen voor de ziekenhuizen van de afgelopen overhevelingen. In 2012 zijn TNF-alfaremmers overgeheveld (7 middelen, 450 miljoen euro). Per 2013 zijn 15 oncolytica en 2 groeihormonen overgeheveld (215 miljoen euro). Wat kunnen we hiervan leren voor toekomstige overhevelingen? Deel II gaat over de haalbaarheid/fasering van toekomstige overhevelingen. De minister wil per 2014 de overgebleven oncolytica overhevelen (circa 50 middelen), fertiliteitshormonen (12 middelen) en hematopoiëtische groeifactoren (6 middelen) (samen 230 miljoen euro). Indien mogelijk wil VWS daaraan in 2014 toevoegen de immunoglobulinen, pulmonale arteriële hypertensiemiddelen (voornamelijk weesgeneesmiddelen) en de overgebleven weesgeneesmiddelen (kosten ruim 111 miljoen euro). In totaal beslaat de overheveling daarmee ruim 1 miljard euro aan kosten (drie tranches samen). Daarnaast zijn er nog enkele groepen geneesmiddelen waarvan het niet zeker is dat ze overgeheveld worden, maar waarvan VWS het veld heeft gevraagd om de wenselijkheid van overheveling te beoordelen. Dit betreft onder andere de HIV- en MS-middelen. NVZ/NFU en NVZA/NVPF zullen met de beroepsgroepen onderzoeken wat wenselijk en haalbaar is. De antwoorden op de vragen worden verwerkt in een totaalrapportage en zullen niet herleidbaar zijn tot individuele ziekenhuizen. Deel I. Evaluatie overheveling 2012 en lopende overheveling 2013 De vragen gaan over de TNF-alfaremmers en per 2013 overgehevelde groeihormonen en oncolytica. I. Organisatie van de zorg 1. Kunt u beknopt aangeven hoe de organisatie van de zorg bij u is geregeld? Vraag 1a. gereedmaken en afleveren van medicatie: Vraag 1b. thuisbezorging/ - toediening: 17

18 Vraag 1c. medicatie-overdracht: Vraag 1d. inkoop: Vraag 2. Zijn er knelpunten of zaken die u anders wilt gaan regelen? Vraag 3. Zijn er nog zaken die landelijk aandacht verdienen of waarbij de NVZ/NFU en NVZA/NVPF een rol kunnen spelen? II. Bekostigingssystematiek en contractering Add-ons zijn bedoeld ter dekking van de geneesmiddelkosten. Overige kosten (exclusief verpleging thuis) kunnen worden opgenomen in de tarieven van bijbehorende DBC-zorgproducten. Denk bij overige kosten aan de kosten die samenhangen met de apotheekfunctie (inkoop, aflevering, farmaceutische zorg) en distributie..de declaratie van personele kosten voor extramurale toediening kan lopen via de beleidsregel Verpleging in de thuissituatie' (CU-2013). A. Bekostigingssystematiek Vraag 1. Bent u erin geslaagd om de kosten van de geneesmiddelen en overige zorg toe te rekenen aan de add-ons en DBC-zorgproducten? Ja Nee Kunt u dit toelichten? Vraag 2. Hebt u de kosten van toediening in de thuissituatie in rekening kunnen brengen? Ja Nee 18

19 Kunt u dit toelichten? Vraag 3. Zijn er nog aandachtspunten die NVZ/NFU kunnen meenemen in landelijk overleg met VWS, NZa, DBC Onderhoud? B. Zorgcontractering Vraag 1. Bent u erin geslaagd om met de zorgverzekeraars goede afspraken te maken over de over te hevelen geneesmiddelen en de bijbehorende zorg? Zo nee, wat zijn of waren de knelpunten? III. Administratieve en ICT-processen Vraag 1. Zijn er verbeteringen gewenst in de Ja administratieve processen (denk aan Nee het registratie- of declaratieproces) of ICT systemen? Zo ja, welke? Vraag 2. Zijn er nog aandachtspunten die NVZ/NFU kunnen meenemen in landelijk overleg met VWS, NZa, DBC Onderhoud en de softwarehuizen van de Apotheek Informatie Systemen? IV. Medicatie-overdracht/medicatieveiligheid Vraag 1. Wordt de stadsapotheker binnen 24 uur op de hoogte gesteld van de geneesmiddelen die u aflevert? Ja Nee 19

20 Kunt u dit toelichten? Vraag 2. Maakt uw ziekenhuis bij de start van de behandeling en bij herhaling of wijziging van medicatie een overzicht van het actueel geneesmiddelengebruik? Ja Nee Kunt u dit toelichten? Vraag 3. Voorziet de procedure erin dat de openbare apotheek tijdig wordt geïnformeerd over actuele medicatie voorgeschreven door de medisch specialist? Ja Nee Kunt u dit toelichten? Vraag 4. Vindt er een toetsing plaats of deze procedures in de praktijk goed werken? Ja Nee Kunt u dit toelichten? Vraag 5. Komen er in de praktijk situaties voor Ja waardoor hetzij het ziekenhuis niet Nee altijd voldoende op de hoogte is van de meest recente medicatiegegevens, hetzij de openbare apotheek niet binnen 24 uur op de hoogte wordt gebracht? 20

21 Kunt u dit toelichten? V. Informatie, communicatie en voorlichting Vraag 1. Hoe is de voorlichting over de overheveling en informatievoorziening aan patiënten verlopen? Wat ging wel goed, wat ging niet goed? Vraag 2. Zijn er aandachtspunten en/of verbeterpunten die landelijk opgepakt kunnen worden voor een komende overheveling? VI. Effecten van de overheveling Het is nog te vroeg om te meten wat de gevolgen van een overheveling zijn voor de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg. Toch willen we graag de volgende vragen alvast aan u voorleggen. Met de overheveling wil VWS een eenduidige bekostiging realiseren (einde aan afbakeningsproblematiek intra en extramurale farmaceutische zorg). Het ziekenhuis krijgt de regie over deze medisch specialistische en farmaceutische zorg, waarvan een positief effect wordt verwacht op de effectiviteit en doelmatigheid van de therapie. Ook doelmatige inkoop is beter gewaarborgd als de betreffende geneesmiddelen onder de ziekenhuisbekostiging worden gebracht (organiseren van inkoopmacht en prijsconcurrentie tussen middelen).voor het slagen van de overheveling is het van cruciaal belang dat de patiënt geen hinder ondervindt en tevreden is over de zorg van het ziekenhuis. Omzetten op andere geneesmiddelen vanwege financiële redenen is niet gewenst. Ook moet de patiënt gemakkelijk aan zijn geneesmiddelen kunnen komen. Wij hebben signalen dat patiënten soms lange afstanden (buiten consult om) moeten reizen naar het ziekenhuis enkel om hun geneesmiddel op te halen. Dit is ongewenst en niet goed voor de reputatie van het ziekenhuis. We willen graag weten of het hier incidenten betreft (of dat dit te maken had met opstartproblemen) of dat hier een structureel aandachtspunt ligt. Vraag 1. Blijft de patiënt de medicatie houden die hij ook voor de overheveling gebruikte?? Ja Nee 21

22 Vraag 2. Wat is uw beleid ten aanzien van het Ophalen na afloop van polikliniek bezoek en afleveren/bezorgen van medicatie aan als tussendoor medicatie nodig is, wordt het de patiënt: thuisbezorgd. (Ga door naar vraag...) blok_1 Ophalen na afloop van polikliniek bezoek en als tussendoor medicatie nodig is moet de patiënt het altijd ophalen in het ziekenhuis. (Ga door naar vraag...) blok_1 Ophalen na afloop van polikliniek bezoek en als tussendoor medicatie nodig is, moet de patiënt dit ophalen in het ziekenhuis tenzij... (graag hieronder toelichten) (Ga door naar vraag...) blok_1 Medicatie wordt bij de patiënt altijd thuisbezorgd, ook al bezoekt hij het ziekenhuis. (Ga door naar vraag...) blok_1 anders, (Ga door naar vraag... ) blok_1 namelijk: Indien u voor de verschillende geneesmiddelen verschillende aanpakken heeft, dan graag per groep deze vraag beantwoorden. Denk aan TNF-alfaremmers of groeihormonen versus orale oncolytica. Ruimte voor eventuele verdere toelichting per groep: Ruimte voor eventuele verdere toelichting per groep: Ruimte voor eventuele verdere toelichting per groep: 22

23 Ruimte voor eventuele verdere toelichting per groep: Vraag 3. Komt het voor dat de patiënt een extra bezoek moet afleggen aan het ziekenhuis, louter voor het ophalen van zijn medicatie? Ja (Ga door naar vraag... ) blok_2 Nee (Ga door naar vraag...) blok_2 Indien ja, wat is dan de reisafstand: 0-4 km 5-9 km km 25 km of meer 4. Heeft u afspraken kunnen maken over doelmatig voorschrijven of verwacht u dit in de toekomst te gaan doen? TNF-alfaremmers Ja Nee Deels Groeihormonen Ja Nee Deels Orale oncolytica Ja Nee Deels Kunt u dit toelichten? 23

24 5. Heeft u inkoopkorting kunnen bedingen bij de fabrikant of verwacht u die in de toekomst te kunnen behalen? Om welke gemiddelde percentages gaat het (over de hele omzet): a. TNF-alfaremmers: 0-5% 6-10% 11-15% 16-20% 21% of meer Ruimte voor eventuele toelichting: b. Oncolytica 0-5% 6-10% 11-15% 16-20% 21% of meer Ruimte voor eventuele toelichting: Ruimte voor eventuele toelichting: Vraag 6. Heeft de overheveling in uw situatie volgens u gewenste of ongewenste gevolgen gehad voor de patiënten? Graag toelichten. Vraag 7. Zijn er verder nog punten die u aan NFU/NVZ en NVZA/NVPF wilt meegeven? 24

25 Deel II. Overheveling 2014 e.v. In de bijlage van de uitnodigingsmail treft u de lijst aan met medisch specialistische middelen die VWS per 2014 wil overhevelen van het GVS naar het ziekenhuiskader en de middelen die misschien op een later moment in aanmerking kunnen komen voor overheveling. Voor 2014 gaat het, zoals weergegeven in het eerste tabblad, in elk geval om de overgebleven oncolytica, fertiliteitshormonen en hematopoiëtische groeifactoren en als het haalbaar is ook immunoglobulinen, PAH middelen (voornamelijk weesgeneesmiddelen) en de overgebleven weesgeneesmiddelen. Van de overige middelen (tweede tabblad) staat het nog niet vast dat ze overgeheveld zullen worden. 1. Haalbaarheid/over te hevelen middelen per 2014 (eerste tabblad van de separaat toegestuurde bijlage). Vraag 1a. Is het voor u uitvoerbaar als deze middelen per 2014 worden overgeheveld? Denk hierbij aan de eerder genoemde aspecten: logistieke/organisatorische gevolgen, borgen medicatieveiligheid en inregelen administratieve processen. Vraag 1b. Kunt u nader toelichten waarom het voor uw organisatie wel/niet haalbaar is om de eerder genoemde groepen geneesmiddelen per 2014 over te hevelen? Vraag 1c. Tegen welke problemen loopt u aan? Vraag 1d. Hoeveel tijd hebt u nodig om de problemen, genoemd onder c, op te lossen? 2. Van de middelen in het tweede tabblad staat het nog niet vast dat ze overgeheveld zullen worden. Graag horen we, per groep, voor- en nadelen die u verwacht van overheveling: MS middelen 25

26 Hepatitis C middelen Interferonen (overig) immunosuppressiva bij orgaantransplantatie antibiotica parenteraal HIV middelen Osteoporose/hyperparathyroidie IJzerchelerende middelen Vraag 3. Zijn er zaken die volgens u bij toekomstige overhevelingen echt anders geregeld moeten worden? 26

27 Wij willen u bij toekomstige overhevelingen opnieuw ondersteunen, denk aan een handboek of een informatiebijeenkomsten. Vraag 4. Wat kunnen NVZ/NFU en NVZA/NVPF nog meer doen om u bij toekomstige overhevelingen zo goed mogelijk van dienst te zijn? U kunt uw naam en de naam van uw instelling achterlaten. Op deze manier kunnen wij reageren op uw opmerkingen. Uiteraard heeft dit geen invloed op de anonimiteit van de onderzoeksresultaten. 27

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 29 248 Invoering Diagnose Behandeling Combinaties (DBCs) Nr. 269 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter

Nadere informatie

Inkoop vanuit meerdere perspectieven. Mirjam de Bruin. Perspectief kosten

Inkoop vanuit meerdere perspectieven. Mirjam de Bruin. Perspectief kosten Inkoop vanuit meerdere perspectieven Mirjam de Bruin Perspectief kosten Thema inkoopbeleid geneesmiddelen welke nieuwe middelen beheersing prijzen middelen mogelijkheden efficiënte inkoop voorkomen spillage

Nadere informatie

Invoering nieuwe registratiebeleid add-on geneesmiddelen Stand van zaken in de ziekenhuizen

Invoering nieuwe registratiebeleid add-on geneesmiddelen Stand van zaken in de ziekenhuizen Invoering nieuwe registratiebeleid add-on geneesmiddelen Stand van zaken in de ziekenhuizen Harrie Kemna 16 september 2016 Inhoud I. Resultaten enquête Hoe ver zijn de ziekenhuizen met de invoering van

Nadere informatie

Ketenafspraak SAGO en Tergooi

Ketenafspraak SAGO en Tergooi Ketenafspraak SAGO en Tergooi Farmaceutische begeleiding bij opname, ontslag of polikliniekbezoek/dagbehandeling Opgemaakt op 01-01-2015 Geldig tot 31-12-2015 Versie 2.2 Definities: - SAGO: vertegenwoordigt

Nadere informatie

In dit reglement staat beschreven wat de opdracht van de adviescommissie is, hoe de commissie is samengesteld en welke werkwijze ze hanteert.

In dit reglement staat beschreven wat de opdracht van de adviescommissie is, hoe de commissie is samengesteld en welke werkwijze ze hanteert. Reglement adviescommissie add-on Geneesmiddelen Versie 1.0: 20 november 2014 1. Inleiding De Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ),

Nadere informatie

Perspectief van de zorgverzekeraar

Perspectief van de zorgverzekeraar Perspectief van de zorgverzekeraar Bart Benraad, programmamanager dure geneesmiddelen - Zorgverzekeraars Nederland UMCG/Healthwise voorjaarssymposium - Dure Medicijnen 31 mei 2017 Even voorstellen verkort

Nadere informatie

BK GRZ- Ziekenhuisverplaatste zorg IR V-1-1-1

BK GRZ- Ziekenhuisverplaatste zorg IR V-1-1-1 25 november 2014 1/9 Z-Index Alexanderstraat 11 2514 JL Den Haag Postbus 16090 2500 BB Den Haag T 070-37 37 400 F 070-37 37 401 info@z-index.nl www.z-index.nl KvK: Haaglanden 27177027 Auteurs N. Speksnijder

Nadere informatie

Er komt een patiënt bij de (ziekenhuis)apotheek

Er komt een patiënt bij de (ziekenhuis)apotheek Er komt een patiënt bij de (ziekenhuis)apotheek Anne de Roos Trekker medicatieoverdracht NVZA en KNMP beleidsadviseur NVZ Medicatieoverdracht & ICT, Nictiz, KNMP, NVZA 27 september 2010 DE patiënt bestaat

Nadere informatie

Bekostiging geneesmiddelen medisch specialistische zorg in verandering

Bekostiging geneesmiddelen medisch specialistische zorg in verandering Bekostiging geneesmiddelen medisch specialistische zorg in verandering Waar staan we per 2015? 2 september 2014 Marnelle de Groot Beleidsmedewerker Nederlandse Zorgautoriteit Inhoud Achtergrond - Introductie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 29 477 Geneesmiddelenbeleid 29 248 Invoering Diagnose Behandeling Combinaties (DBCs) Nr. 370 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN

Nadere informatie

De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus 20017 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Op welke vragen geeft dit digitale kaartenboek antwoord?

Op welke vragen geeft dit digitale kaartenboek antwoord? Op welke vragen geeft dit digitale kaartenboek antwoord? Wie doet wat in de bekostiging, verstrekking, financiering en het pakketbeheer van specialistische en? Hoe kan een specialistisch worden bekostigd?

Nadere informatie

Overdracht en samenwerking 1 e en 2 e lijns diëtisten bij de dieetbehandeling van ondervoede patiënten.

Overdracht en samenwerking 1 e en 2 e lijns diëtisten bij de dieetbehandeling van ondervoede patiënten. Overdracht en samenwerking 1 e en 2 e lijns diëtisten bij de dieetbehandeling van ondervoede patiënten. Inleiding Ziekte gerelateerde ondervoeding is nog steeds een groot probleem binnen de Nederlandse

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 6 september 2013 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 6 september 2013 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340 78

Nadere informatie

Datum 11 mei 2011 Betreft: voorhang bekostiging dure geneesmiddelen (TNF-alfaremmers) Geachte voorzitter,

Datum 11 mei 2011 Betreft: voorhang bekostiging dure geneesmiddelen (TNF-alfaremmers) Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Wijzigingen in de verpleegkundige zorg thuis naar aanleiding van intrekken beleidsregel MSVT per 2018

Wijzigingen in de verpleegkundige zorg thuis naar aanleiding van intrekken beleidsregel MSVT per 2018 Wijzigingen in de verpleegkundige zorg thuis naar aanleiding van intrekken beleidsregel MSVT per 2018 Versie 1.0 10 November 2017 Deze factsheet is geschreven door ActiZ, ZN, V&VN en de NFU. Andere brancheorganisaties

Nadere informatie

Behandeld door Telefoonnummer adres Kenmerk directie Regulering / CI/17/10c

Behandeld door Telefoonnummer  adres Kenmerk directie Regulering / CI/17/10c Aan het bestuur van algemene ziekenhuizen (010); categorale ziekenhuizen (011); academische ziekenhuizen (020); revalidatiecentra (100); zelfstandige behandelcentra (291); huisartsenlaboratoria (380);

Nadere informatie

De inspectie zal haar toezichtbeleid bij brief communiceren aan VWS en betrokken partijen alsmede aan het zorgveld via de IGZ website.

De inspectie zal haar toezichtbeleid bij brief communiceren aan VWS en betrokken partijen alsmede aan het zorgveld via de IGZ website. > Retouradres Postbus 2680 3500 GR Utrecht Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2680 3500 GR Utrecht T 088 120 50 00 F 088 120 50 01 www.igz.nl Onderwerp Toezichtbeleid IGZ Nadere toelichting richtlijn

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 17356 27 augustus 2012 Aanwijzing van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, van 17 augustus 2012, MC-U-3125844,

Nadere informatie

Bijlage bij Monitor betaalbaarheid en contractering apotheekzorg. Bronnen en methoden

Bijlage bij Monitor betaalbaarheid en contractering apotheekzorg. Bronnen en methoden Bijlage bij Monitor betaalbaarheid en contractering apotheekzorg Bronnen en methoden februari 2018 Inhoud 1. Methoden 4 2. Begrippenlijst 6 3 1. Bronnen en methoden Om deze monitor te maken heeft de NZa

Nadere informatie

Veldnorm voorschrijven, klaarmaken, ter hand stellen en toedienen van cytostatica. Ingangsdatum: 1 januari 2014

Veldnorm voorschrijven, klaarmaken, ter hand stellen en toedienen van cytostatica. Ingangsdatum: 1 januari 2014 Veldnorm voorschrijven, klaarmaken, ter hand stellen en toedienen van cytostatica Ingangsdatum: 1 januari 2014 Inhoudsopgave Doel... 1 Te nemen verantwoordelijkheden ter voorkoming van doseringsfouten

Nadere informatie

Wijzigingen in de verpleegkundige zorg thuis naar aanleiding van intrekken beleidsregel MSVT per 2018

Wijzigingen in de verpleegkundige zorg thuis naar aanleiding van intrekken beleidsregel MSVT per 2018 Wijzigingen in de verpleegkundige zorg thuis naar aanleiding van intrekken beleidsregel MSVT per 2018 Versie 2.0 22 December 2017 Deze factsheet is geschreven door ActiZ, ZN, V&VN en de NFU, met input

Nadere informatie

Wijzigingen in de verpleegkundige zorg thuis naar aanleiding van intrekken beleidsregel MSVT per 2018

Wijzigingen in de verpleegkundige zorg thuis naar aanleiding van intrekken beleidsregel MSVT per 2018 Wijzigingen in de verpleegkundige zorg thuis naar aanleiding van intrekken beleidsregel MSVT per 2018 Versie 2.0 22 December 2017 Deze factsheet is geschreven door ActiZ, ZN, V&VN en de NFU, met input

Nadere informatie

Juridische aspecten van behandel- en vergoedingsbeslissingen

Juridische aspecten van behandel- en vergoedingsbeslissingen Juridische aspecten van behandel- en vergoedingsbeslissingen NVTAG Symposium Juridische kaders van HTA 7 juni 2007 Koosje van Lessen Kloeke k.vanlessenkloeke@leijnseartz.com 1 Inleiding -Welke partijen

Nadere informatie

Medicatieoverdracht protocol Verpleeghuizen

Medicatieoverdracht protocol Verpleeghuizen Medicatieoverdracht protocol Verpleeghuizen Van toepassing op Medewerkers Zorg en cliënten Datum vaststelling Versie 18 januari 2011 Evaluatiedatum INHOUD MEDICATIEOVERDRACHT PROTOCOL 1. Doel... 1 2. Beschrijving..

Nadere informatie

Alertheid blijft nodig bij methotrexaat. door Arianne van Rhijn, Henriëtte Leenders

Alertheid blijft nodig bij methotrexaat. door Arianne van Rhijn, Henriëtte Leenders Alertheid blijft nodig bij methotrexaat Maatregelen dragen nog geen vrucht door Arianne van Rhijn, Henriëtte Leenders - 15-06-2012 Ondanks maatregelen die zijn genomen om methotrexaat-incidenten te voorkomen,

Nadere informatie

Geneesmiddelenmonitor

Geneesmiddelenmonitor Zorg voor data Geneesmiddelenmonitor Sturen op de inzet van dure en add-on geneesmiddelen Wijkt uw voorschrijf- gedrag af van dat van andere ziekenhuizen? Waarom de Geneesmiddelenmonitor? Het gebruik van

Nadere informatie

Apotheek Diaconessenhuis Leiden

Apotheek Diaconessenhuis Leiden Apotheek Diaconessenhuis Leiden Inleiding is een openbare apotheek die is gevestigd in de centrale hal van het ziekenhuis. Bezoekers, omwonenden, medewerkers en patiënten kunnen hier terecht voor hun medicijnen.

Nadere informatie

Formulier verstrekking advies aan NZa over Nederlandse Zorgautoriteit wijzigingsverzoek add-on geneesmiddelenlijst

Formulier verstrekking advies aan NZa over Nederlandse Zorgautoriteit wijzigingsverzoek add-on geneesmiddelenlijst Formulier verstrekking advies aan NZa over Nederlandse Zorgautoriteit wijzigingsverzoek add-on geneesmiddelenlijst versie 1 Met ingang van 1 januari 2015 vraagt de NZa advies aan vertegenwoordigers van

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Handreiking budgetneutrale schoning dure geneesmiddelen en stollingsfactoren

Handreiking budgetneutrale schoning dure geneesmiddelen en stollingsfactoren Handreiking budgetneutrale schoning dure geneesmiddelen en stollingsfactoren 14 september 2016 NVZ, NFU en ZN Inleiding De registratie van de dure geneesmiddelen en stollingsfactoren verandert per 01-01-2017.

Nadere informatie

Dure of waardevolle geneesmiddelen? Waar maken we ons druk over?

Dure of waardevolle geneesmiddelen? Waar maken we ons druk over? Dure of waardevolle geneesmiddelen? Waar maken we ons druk over? Joris Uges Haga Ambassade 8-september 2015 waardecreatie in de zorg 2 Uit onderzoek blijkt dat de lancering van nieuwe geneesmiddelen tussen

Nadere informatie

Reglement Farmaceutische zorg 2018

Reglement Farmaceutische zorg 2018 Reglement Farmaceutische zorg 2018 Ditzo Reglement Farmaceutische zorg 2018 1. Algemeen Dit Reglement is een uitwerking van de modelovereenkomst van de Ditzo basisverzekering welke weer een uitwerking

Nadere informatie

Bekostiging dure geneesmiddelen

Bekostiging dure geneesmiddelen Advies Bekostiging dure geneesmiddelen Versie 1, 25 januari 2008 OV/8608723 Inhoud Samenvatting 4 1. Inleiding 6 2. Achtergrond 6 2.1 Beschrijving van het huidige systeem 6 2.2 Het DBC-systeem 7 3. Advies

Nadere informatie

1. Algemeen. 2. Definities

1. Algemeen. 2. Definities Ditzo Reglement Farmaceutische zorg 2019 Dit Reglement is onder voorbehoud van goedkeuring door de NZa, vanaf 01-01-2019 is de definitieve versie beschikbaar op onze site. 1. Algemeen Dit Reglement is

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Tussentijdse bevindingen van het thematoezicht naar de ketenzorg rond psychiatrische patiënten met ernstige somatische comorbiditeit

Tussentijdse bevindingen van het thematoezicht naar de ketenzorg rond psychiatrische patiënten met ernstige somatische comorbiditeit Bijlage Tussentijdse bevindingen van het thematoezicht naar de ketenzorg rond psychiatrische patiënten met ernstige somatische comorbiditeit 1 Achtergrond De casus van de heer W., beter bekend als de casus

Nadere informatie

Medicatieveiligheid Midden/Noord Zeeland Samenwerkingsafspraken

Medicatieveiligheid Midden/Noord Zeeland Samenwerkingsafspraken Medicatieveiligheid Midden/Noord Zeeland Samenwerkingsafspraken SMWA MV Zeeland 1 Inhoud Inleiding Verantwoordelijkheden bij medicatieveiligheid Begrippen bij medicatieveiligheid Leeswijzer Gebruikte afkortingen

Nadere informatie

Aandoening Indicatie Eerste Consult (intake) Behandeling. Spataderen Niet medisch noodzakelijk Verzekerde zorg* Niet verzekerde zorg

Aandoening Indicatie Eerste Consult (intake) Behandeling. Spataderen Niet medisch noodzakelijk Verzekerde zorg* Niet verzekerde zorg Welkom bij de Mauritsklinieken. Om u vooraf zo volledig mogelijk te informeren over de kosten en procedures van het zorgtraject dat u bij de Mauritsklinieken doorloopt, hebben wij voor u een overzicht

Nadere informatie

Farmacie - DSW Zorgverzekeraar. Zoeken... Farmacie

Farmacie - DSW Zorgverzekeraar. Zoeken... Farmacie Farmacie Zoeken... DSW Zorgverzekeraar hecht veel waarde aan goede communicatie met zorgverleners. Via deze site kunt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van het beleid voor extramurale

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Poliklinische Apotheek. rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Poliklinische Apotheek. rkz.nl Patiënteninformatie Poliklinische Apotheek rkz.nl Welkom bij de poliklinische apotheek RKZ Bij de Poliklinische Apotheek RKZ kunt u terecht voor medicijnen als u een recept van uw specialist heeft gekregen.

Nadere informatie

Contracteerbeleid Medisch Specialistische Zorg

Contracteerbeleid Medisch Specialistische Zorg Contractering 2019 DSW Zorgverzekeraar (DSW) en Ziektekosten () contracteren vanaf 2018 namens elkaar een aantal zorgaanbieders voor Medisch Specialistische Zorg (MSZ). Onder MSZ verstaan wij: Ziekenhuizen;

Nadere informatie

Doelmatig gebruik van dure geneesmiddelen werkwijze Santeon

Doelmatig gebruik van dure geneesmiddelen werkwijze Santeon Doelmatig gebruik van dure geneesmiddelen werkwijze Santeon Kim Gombert-Handoko, ziekenhuisapotheker 6 oktober 2015 Het landschap Santeon Inhoud Inkoop van TNF alfaremmers Zorgpadontwikkeling Evaluatie

Nadere informatie

Kwaliteit en doelmatigheid van voorschrijven van medicijnen. Rob Essink, apotheker MPH, 28 maart 2013

Kwaliteit en doelmatigheid van voorschrijven van medicijnen. Rob Essink, apotheker MPH, 28 maart 2013 Kwaliteit en doelmatigheid van voorschrijven van medicijnen Rob Essink, apotheker MPH, 28 maart 2013 Inhoud presentatie 1. Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik 2. Monitoren voorschrijfgedrag,

Nadere informatie

Regionale afspraken m.b.t. farmaceutische begeleiding bij opname in en ontslag uit het ziekenhuis en polikliniekbezoek

Regionale afspraken m.b.t. farmaceutische begeleiding bij opname in en ontslag uit het ziekenhuis en polikliniekbezoek Regionale afspraken m.b.t. farmaceutische begeleiding opname in en ontslag uit het ziekenhuis en polikliniekbezoek Definities: - SAGO: vertegenwoordigt alle openbare apothekers in de regio - Openbare :

Nadere informatie

FINANCIERING VAN DURE MEDICATIE MOET ANDERS

FINANCIERING VAN DURE MEDICATIE MOET ANDERS FINANCIERING VAN DURE MEDICATIE MOET ANDERS Uitkomsten enquête NVZ 2015 juni 2015 Inhoud Conclusie 3 1 Waar gaat dit over? 4 Deelnemers 4 Wat ermee gebeurt 4 Bijlage: Achtergrondinformatie dure medicatie

Nadere informatie

DOT honorariumcomponent medisch specialisten

DOT honorariumcomponent medisch specialisten DOT honorariumcomponent medisch specialisten Presentatie 1 ste klankbordgroep Datum 19-01-2011 Agenda Welkom Presentatie Proces Inhoud Consultatievragen & vervolg Mogelijkheid voor reacties op presentatie

Nadere informatie

(2008) Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten

(2008) Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten Leidraad Overdracht Medicatiegegevens in de keten Mady Samuels Senior beleidsmedewerker Ministerie van VWS Directie Geneesmiddelen en Medische Technologie (2008) Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens

Nadere informatie

Voorschrijven door internisten en cardiologen

Voorschrijven door internisten en cardiologen Cardiologie_Cardiologie 29-10-12 15:18 Pagina 1 Voorschrijven door internisten en cardiologen Beknopte weergave van de verkenning naar oorzaken van verschillen in voorschrijven van cholesterolverlagers

Nadere informatie

Convenant medicatieoverdracht polikliniekbezoek, opname en ontslagbegeleiding. Regio Amsterdam

Convenant medicatieoverdracht polikliniekbezoek, opname en ontslagbegeleiding. Regio Amsterdam Convenant medicatieoverdracht polikliniekbezoek, opname en ontslagbegeleiding Regio Amsterdam Amsterdam, 11 juni 2014 SIGRA sectie Ziekenhuizen Convenant medicatieoverdracht polikliniekbezoek, opname en

Nadere informatie

Leidraad Overdracht Medicatiegegevens in de keten

Leidraad Overdracht Medicatiegegevens in de keten Leidraad Overdracht Medicatiegegevens in de keten Mady Samuels Senior beleidsmedewerker Ministerie van VWS Directie Geneesmiddelen en Medische Technologie (2008) Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 18 december 2009 Betreft ziekenhuisverplaatste zorg

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 18 december 2009 Betreft ziekenhuisverplaatste zorg > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Medicatieoverdracht bij overgehevelde geneesmiddelen

Medicatieoverdracht bij overgehevelde geneesmiddelen Medicatieoverdracht bij overgehevelde geneesmiddelen Onderzoek naar uitwisseling van gegevens tussen apotheken Significant Thorbeckelaan 91 3771 ED Barneveld +31 342 40 52 40 KvK 3908 1506 info@significant.nl

Nadere informatie

Overheveling orale oncolytica en groeihormonen

Overheveling orale oncolytica en groeihormonen Handboek Overheveling orale oncolytica en groeihormonen per 1 januari 2013 26 september 2012 VOORWOORD 5 1. INLEIDING 6 1.1 Over te hevelen geneesmiddelen per 2013 6 1.2 Indicaties 7 1.3 Omzet en patiëntaantallen

Nadere informatie

Toegang tot weesgeneesmiddelen en zorg

Toegang tot weesgeneesmiddelen en zorg Toegang tot weesgeneesmiddelen en zorg NFK Staat voor mensen geraakt door kanker Pauline Evers, beleidsmedewerker 15 november 2013 Nationaal plan En nu? DOEL-workshop Implementatie van het nationaal plan

Nadere informatie

Behandeld door Telefoonnummer adres Kenmerk Directie Zorgmarkten Cure 030 296 81 11 10D0023238

Behandeld door Telefoonnummer  adres Kenmerk Directie Zorgmarkten Cure 030 296 81 11 10D0023238 De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG Newtonlaan 1-41 3584 BX Utrecht Postbus 3017 3502 GA Utrecht T 030 296 81 11 F 030 296 82 96 E info@nza.nl I www.nza.nl

Nadere informatie

Innovatieve inkoop medisch specialistische zorg. Contractvormen onder DOT

Innovatieve inkoop medisch specialistische zorg. Contractvormen onder DOT Innovatieve inkoop medisch specialistische zorg Contractvormen onder DOT Ziekenhuizen, ZBC s en zorgverzekeraars hebben binnen bestaande wet- en regelgeving veel mogelijkheden om innovatieve contractvormen

Nadere informatie

NAN 2006 Richtlijn 1 Behandelingsovereenkomst

NAN 2006 Richtlijn 1 Behandelingsovereenkomst NAN 2006 Richtlijn 1 Behandelingsovereenkomst Versie: 26 februari 2007 Auteur: KNMP/WINAp Leeswijzer richtlijn 1 Hoofdstuk 1 van de NAN 2006 gaat over de behandelingsovereenkomst conform de Wet op de geneeskundige

Nadere informatie

Zorgen over de voorgenomen overheveling van het kortdurend eerstelijnsverblijf naar de Zvw per 2017.

Zorgen over de voorgenomen overheveling van het kortdurend eerstelijnsverblijf naar de Zvw per 2017. Ministerie van VWS Mevrouw drs. E.I. Schippers Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Sparrenheuvel 16 Postbus 520 3700 AM ZEIST Telefoon (030) 698 89 11 Telefax (030) 698 83 33 E-mail info@zn.nl Contactpersoon

Nadere informatie

De bewezen waarde van. Telemedicine

De bewezen waarde van. Telemedicine De bewezen waarde van Telemedicine Maart 2008 Dora Tjalsma COLOFON Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) Postbus 1539 3500 BM Utrecht Churchilllaan 11 3524 GV Utrecht Telefoon: (030) 297 03

Nadere informatie

Specialistische farmacie vanuit het ziekenhuis; richting 2020. Bart Benraad

Specialistische farmacie vanuit het ziekenhuis; richting 2020. Bart Benraad Specialistische farmacie vanuit het ziekenhuis; richting 2020 Bart Benraad Wat is mijn baan? Ziekenhuisapotheker, Manager afdeling Farmacie Sint Maartenskliniek, Gespecialiseerde kliniek in Orthopedie,

Nadere informatie

Reglement Farmaceutische zorg Restitutie 2018

Reglement Farmaceutische zorg Restitutie 2018 Postbus 2705 6401 DE Heerlen T 088-35 35 763 Postbus 2296 5600 CG Eindhoven T 088-35 35 764 www.aevitae.com info@aevitae.com Reglement Farmaceutische zorg Restitutie 2018 Inhoudsopgave pag. 1 Algemeen

Nadere informatie

De Polikliniekapotheek. van Tergooi. Zorg, kwaliteit, service en gemak

De Polikliniekapotheek. van Tergooi. Zorg, kwaliteit, service en gemak De Polikliniekapotheek van Tergooi Zorg, kwaliteit, service en gemak Welkom bij de Polikliniekapotheek van Tergooi Zorg, kwaliteit, service en gemak: daar staat de Polikliniekapotheek van Tergooi voor.

Nadere informatie

Dure geneesmiddelen: Moderator Jan Cornelissen en Nicole Blijlevens. speaker Douwe Biesma

Dure geneesmiddelen: Moderator Jan Cornelissen en Nicole Blijlevens. speaker Douwe Biesma Dure geneesmiddelen: Moderator Jan Cornelissen en Nicole Blijlevens speaker Douwe Biesma Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie:

Nadere informatie

WORKSHOP: DE ROL VAN DE OPENBAAR APOTHEKER IN 2025

WORKSHOP: DE ROL VAN DE OPENBAAR APOTHEKER IN 2025 WORKSHOP: DE ROL VAN DE OPENBAAR APOTHEKER IN 2025 INSPIRE klantenevenement 14 november 2013 Inhoud Farmacie 2013 Workshop scenario analyse Toekomstbeeld VJA Praktijkvoorbeelden Visiedocument Jonge Zorgverleners

Nadere informatie

Project Medicatieoverdracht

Project Medicatieoverdracht Eindverslag Project Medicatieoverdracht Barneveld 1 maart 2016 t/m 1 april 2017 Cedric Rietmeijer, huisarts, huisartsen de Burgt Marlies Geurts, apotheker, Service Apotheek Asklepios Jouk Snoek, apotheker,

Nadere informatie

Behandeld door Telefoonnummer adres Kenmerk Directie Zorgmarkten Cure CI/12/70c 12D

Behandeld door Telefoonnummer  adres Kenmerk Directie Zorgmarkten Cure CI/12/70c 12D Aan het bestuur van de algemene ziekenhuizen (010) categorale ziekenhuizen (011) academische ziekenhuizen (020) epilepsie-instellingen (040) dialysecentra (060) audiologische centra (070) radiotherapeutische

Nadere informatie

Integrale farmacie: Rol poliklinische farmacie. Lustrumsymposium St Antonius Apotheek 5 jaar Drs. K.I. (Kristie) Bekkers - Oostrom

Integrale farmacie: Rol poliklinische farmacie. Lustrumsymposium St Antonius Apotheek 5 jaar Drs. K.I. (Kristie) Bekkers - Oostrom Integrale farmacie: Rol poliklinische farmacie Lustrumsymposium St Antonius Apotheek 5 jaar Drs. K.I. (Kristie) Bekkers - Oostrom St Antonius Apotheek 5 jaar RvC De Roerdomp Medisch Specialisten Klinische

Nadere informatie

Overheveling orale oncolytica en groeihormonen

Overheveling orale oncolytica en groeihormonen Handboek Overheveling orale oncolytica en groeihormonen per 1 januari 2013 26 september 2012 VOORWOORD 5 1. INLEIDING 6 1.1 Over te hevelen geneesmiddelen per 2013 6 1.2 Indicaties 7 1.3 Omzet en patiëntaantallen

Nadere informatie

Stappenplan aanvragen off-label indicatie

Stappenplan aanvragen off-label indicatie Stappenplan aanvragen off-label Sinds 1-1-2017 wordt voor add-on geneesmiddelen en stollingsfactoren per (geregistreerd en off-label) bepaald of deze vergoed wordt uit de basisverzekering (aanspraak =

Nadere informatie

Regeldruk in de curatieve zorg Regels die eenvoudiger kunnen of als overbodig worden ervaren

Regeldruk in de curatieve zorg Regels die eenvoudiger kunnen of als overbodig worden ervaren Regels die eenvoudiger kunnen of als overbodig worden ervaren Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zet zich actief in om de regeldruk binnen onder andere de curatieve zorg te verminderen.

Nadere informatie

Voor 2016 worden de volgende prestaties apart, dat wil zeggen naast de prestatie Terhandstelling van een URgeneesmiddel,

Voor 2016 worden de volgende prestaties apart, dat wil zeggen naast de prestatie Terhandstelling van een URgeneesmiddel, Artikel 1 Beloning van zorgprestaties Net als voorgaande jaren zal Zilveren Kruis in 2016 farmaceutische zorgprestaties separaat van de prestatie Terhandstelling van een UR-geneesmiddel belonen. Voor 2016

Nadere informatie

PERSOONSGEGEVENS, MEDICIJNEN EN UW PRIVACY

PERSOONSGEGEVENS, MEDICIJNEN EN UW PRIVACY PERSOONSGEGEVENS, MEDICIJNEN EN UW PRIVACY GEGEVENS OVER UZELF EN OVER UW MEDICIJNEN WAT WIL UW APOTHEKER WETEN WIE HEEFT INZAGE IN DE GEGEVENS EN WAARVOOR WAT KUNT U ZELF DOEN EN WAT ZIJN UW RECHTEN REGIONAAL

Nadere informatie

Bekostiging van dure geneesmiddelen (incl. off-label gebruik)

Bekostiging van dure geneesmiddelen (incl. off-label gebruik) Bekostiging van dure geneesmiddelen (incl. off-label gebruik) Ingrid van der Eijk Market Access Manager NIA Symposium, 27 maart 2014 Takeda Nederland bv Vergoeding van dure geneesmiddelen hoe werkt dat?

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 1677 Vragen van het lid

Nadere informatie

01 Voorjaar 2015 THEMA NIEUWSBRIEF. Specialistische geneesmiddelen. GVS en ziekenhuisfinanciering. Aanspraak en financiering

01 Voorjaar 2015 THEMA NIEUWSBRIEF. Specialistische geneesmiddelen. GVS en ziekenhuisfinanciering. Aanspraak en financiering 01 Voorjaar 2015 THEMA NIEUWSBRIEF Specialistische geneesmiddelen GVS en ziekenhuisfinanciering Aanspraak en financiering Declaratietitels en budgetruimte Thema Nieuwsbrief Specialistische geneesmiddelen

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 26 april 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 26 april 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Advies. Bekostiging Dure Geneesmiddelen

Advies. Bekostiging Dure Geneesmiddelen Advies Bekostiging Dure Geneesmiddelen januari 2008 Inhoud Vooraf 5 Samenvatting 7 1. Inleiding 9 2. Achtergrond 10 2.1 Beschrijving van het huidige systeem 10 2.2 Het DBC-systeem 10 3. Advies over de

Nadere informatie

Add-on regelgeving 2017: Hoe staan Gelre ziekenhuizen ervoor? NVZ bijeenkomst 16 september 2016 dr. P.C. Lerk & Wendy van der Schoor

Add-on regelgeving 2017: Hoe staan Gelre ziekenhuizen ervoor? NVZ bijeenkomst 16 september 2016 dr. P.C. Lerk & Wendy van der Schoor Add-on regelgeving 2017: Hoe staan Gelre ziekenhuizen ervoor? NVZ bijeenkomst 16 september 2016 dr. P.C. Lerk & Wendy van der Schoor Inleiding Groot topklinisch opleidingziekenhuis Locaties: Apeldoorn

Nadere informatie

Medicatieproces in de thuissituatie, 11 februari 2015

Medicatieproces in de thuissituatie, 11 februari 2015 Medicatieproces in de thuissituatie, 11 februari 2015 De praktijk? Waar loopt u tegenaan? Biedt t Convenant antwoord? Zijn er wettelijke belemmeringen? Is het uitvoerbaar? 1 Waarom gebruikt U de baxter

Nadere informatie

Bijlage 1: Nadere voorwaarden en tarieven 2016

Bijlage 1: Nadere voorwaarden en tarieven 2016 Bijlage 1: Nadere voorwaarden en tarieven 2016 In aanvulling op de bepalingen uit artikel 3 lid 1 tot en met 4 van deze overeenkomst en de vigerende NZa-beleidsregels en prestatiebeschrijvingbeschikking

Nadere informatie

Reglement Farmaceutische zorg 2017

Reglement Farmaceutische zorg 2017 Reglement Farmaceutische zorg 2017 Ditzo Reglement Farmaceutische zorg 2017 1. Algemeen Dit Reglement is een uitwerking van de modelovereenkomst van de Ditzo basisverzekering welke weer een uitwerking

Nadere informatie

Enquête zorgcontractering geriatrische revalidatiezorg 2015

Enquête zorgcontractering geriatrische revalidatiezorg 2015 Enquête zorgcontractering geriatrische revalidatiezorg 2015 De vragenlijst start met algemene vragen rondom de geriatrische revalidatiezorg (GRZ) in 2014. De vragen over de zorgcontractering 2015 vindt

Nadere informatie

Substitutie van ziekenhuiszorg naar de eerste lijn: roeien tegen de stroom in

Substitutie van ziekenhuiszorg naar de eerste lijn: roeien tegen de stroom in Substitutie van ziekenhuiszorg naar de eerste lijn: roeien tegen de stroom in Het lijkt zo n goed idee: relatief eenvoudige zorg verplaatsen van het ziekenhuis naar de eerste lijn. In de praktijk komt

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 29 248 Invoering Diagnose Behandeling Combinaties (DBCs) Nr. 239 Ontvangen ter Griffie op 2 oktober 2012. Het besluit tot het doen van een aanwijzing

Nadere informatie

Actieplan wachttijden in de zorg 11 mei 2017

Actieplan wachttijden in de zorg 11 mei 2017 De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG Newtonlaan 1-41 3584 BX Utrecht Postbus 3017 3502 GA Utrecht T 030 296 81 11 F 030 296 82 96 E info@nza.nl I www.nza.nl

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst

Verklarende woordenlijst Verklarende woordenlijst bij toetsingskader medicatieveiligheid Utrecht, oktober 2018 Begrip Verklaring Bekwaam en bevoegd Bekwaam zijn houdt in het beschikken over kennis en vaardigheid: kennis over de

Nadere informatie

Voldoet u aan de criteria dan ontvangt u hiervoor een aabod met een integraal tarief waarmee te declareren is voor de volgende doelgroepen in 2017:

Voldoet u aan de criteria dan ontvangt u hiervoor een aabod met een integraal tarief waarmee te declareren is voor de volgende doelgroepen in 2017: Format Inschrijving Experiment Verpleging en verzorging 2017 Deel I: Algemene gegevens Zorgaanbieder: Naam Plaats Contactpersoon Telefoon E-mail KvK-nummer AGB-Code Deel II: Toelichting en voorwaarden

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 29 477 Geneesmiddelenbeleid Nr. 477 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR MEDISCHE ZORG Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

De kosten van een ziekenhuisbezoek

De kosten van een ziekenhuisbezoek Gaat u binnenkort naar het MCL? Kijk dan eerst op de website van uw zorgverzekeraar om te kijken of deze een contract met ons heeft afgesloten voor de behandeling die u moet ondergaan. Check ook uw polisvoorwaarden

Nadere informatie

GENEESMIDDELEN Veel gestelde vragen en antwoorden. Augustus 2008

GENEESMIDDELEN Veel gestelde vragen en antwoorden. Augustus 2008 GENEESMIDDELEN Veel gestelde vragen en antwoorden Augustus 2008 Toelichting: De vragen zijn ingedeeld in drie onderdelen: -1- vergoedingen voor geneesmiddelen, -2- preferentiebeleid van zorgverzekeraars,

Nadere informatie

NZa Vragenlijst uitvoeringstoets integrale tarieven 2015

NZa Vragenlijst uitvoeringstoets integrale tarieven 2015 NZa Vragenlijst uitvoeringstoets integrale tarieven 2015 De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) het verzoek ontvangen een uitvoeringstoets

Nadere informatie

Cursus over geneesmiddelengebruik. Zorgbelang academie. Marion Reinartz Oktober 2012

Cursus over geneesmiddelengebruik. Zorgbelang academie. Marion Reinartz Oktober 2012 Cursus over geneesmiddelengebruik Zorgbelang academie Marion Reinartz Oktober 2012 Vier Hoofdstukken 1. Bij de arts: behandeling en voorschrijven recept 2. Van recept tot medicijn; welke informatie en

Nadere informatie

Poliklinische farmacie heeft de toekomst: kwaliteits- en efficiencywinst voor de farmaceutische zorg

Poliklinische farmacie heeft de toekomst: kwaliteits- en efficiencywinst voor de farmaceutische zorg Poliklinische farmacie heeft de toekomst: kwaliteits- en efficiencywinst voor de farmaceutische zorg De visie van de NVZ vereniging van ziekenhuizen en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers

Nadere informatie

uw medische gegevens elektronisch delen?

uw medische gegevens elektronisch delen? patiënteninformatie uw medische gegevens elektronisch delen? Dat kan via het LSP Ziekte, blessure of een ongeval komt vaak onverwacht. Daardoor kunt u terecht komen bij een (onbekende) arts, een andere

Nadere informatie

Evaluatie overheveling geneesmiddelen

Evaluatie overheveling geneesmiddelen Definitief Evaluatie overheveling geneesmiddelen Figuren en samenvatting per hoofdstuk. SiRM: Ir. Saskia van der Erf Geraline Boonzaaijer, MSc. Dr. Jan-Peter Heida Schutjens De Bruin: Dr. mr. Marie-Hélène

Nadere informatie

Jouw rechten en plichten. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Jouw rechten en plichten. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Jouw rechten en plichten Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Recht op informatie over medicijnen 4 Spreekkamer 5 Ophalen van medicijnen 6 Verplicht

Nadere informatie

EENDUIDIG VASTLEGGEN EN UITWISSELEN VAN MEDICATIEGEGEVENS VOOR VEILIG MEDICIJNGEBRUIK

EENDUIDIG VASTLEGGEN EN UITWISSELEN VAN MEDICATIEGEGEVENS VOOR VEILIG MEDICIJNGEBRUIK Q&A Medicatieproces Algemeen 1 Wat is de Zorgverleners hebben actuele medicatiegegevens nodig om patiënten en cliënten goede zorg te bieden. Informatie over medicatie is opgeslagen in systemen van verschillende

Nadere informatie